صفحه 1:
صفحه 2:
Rado شناد
صفحه 3:
اك 1ك 3 ار داب سني اسك
* بحث علم دینی در مقابل OBES AN] 2 0
Oe rd ie Eel Peer ord ee Enea Ed
alee] 7
مقیم آمریکا در سطح وسیعی گسترش یافت؛ و در عصر ما و بخصوص در جمهوری
۱
م نيز از جهات مختلفى مورد نقد واقع شده و عدّه اى بر آن
شده اند که طب اسلامی را جایگزین Bae precy 0
Recs aye ee ROSY re eee ee ye wen Pe
Srv aC) Pe Sop ese ey Vee) core] Pe
صفحه 4:
eee eer ا
* طبٍ اسلامی با طبِ غربی در سه مورد تفاوت و
بلکه تعارضات جذی دارد.
| COPS CBN BT Bee BY ee
* .۰ در مبادی؛ یعنی در تعاریف و مسائل آغازین و بنیادی علم.
* در آموزه ها و مسائل پسینی علم که مبتنی بر مبانی و مبادی اند.
صفحه 5:
[۱9 a rey Roy Eva pe) be
| ar S Bye e) ener a
we PE a Pe acre ae oe ee ee rere Cy
|
صفحه 6:
؟ الحاوی فی الب
* القانون فی الب
۴ ذخیره ی خوارزمشاهی
؟ الاغراض Sb
* خفی علائی
© كامل الصناعة الطَبَيّةُ
* مخزن الادويّه
و
صفحه 7:
w
الحاوی فی الطب
اثر ابوبکر محمّد بن زکریای رازی
* این کتاب, از بزرگترین دايرة المعارف معتبر طتْ. سئتی شناخته شده
است؛ ولی متأسفانه نسخه های آن پراکنده بوده و اختلاف نسخه ها ی آن
نیز زیاد است.
* گفته شده که رازی, از حیث تفکّرات فلسفی, تابع مکتب فلسفی پیرون
بوده است. برخی نیز او را از فیثاغورثیان دانسته اند, که اين قول, اقوی
است. بر این اساس, مبانی sil) ib نمی تواند صد در صد اسلامی
باشد. حتّی در برخی کتب او, شبهه افکنی صریح در مورد دین نیز دیده
می شود, تا آنجا که برخی او را زندیق دانسته اند, که این نسبت, جای
حرف دارد.
صفحه 8:
دیگر کتب رازی عبارتند از:
المنصوری فی الب
الفضول فی الطب
الطّب الملوکی
من لایحضره الطبیب: اين کتاب برای عموم نوشته شده است. نام دیگر اين کتاب, طتّ الفقراء
می باشد.
الجدری و الحصبة: که در اين کتاب تحقیق عمیقی در آبله و سرخک شده لذا از کتب مهم رازی
التقسیم و التشچیر: در اين کتاب, بسیاری از بیماری ها را معژفی کرده است.
قرابادین: در اصول مداوا
الحصی فى الكل و المثانه: یعنی سنگ ریزه در کلیه و مثانه
القولتج
فى النقرس و اوجاع المفاصل
كناب السگنجیین
كتاب دفع مضائر الاغذية
کتاب ما بقدم من الفواکه و الاغذيه.و ما يأكر (أنجه بايد ببش يا يس انداخته jl ogi ميوه ها و
غذا
ابدال الادویه: در اين کتاب. جایگزین داروها را معّفی می کند.
الادوية الموجودة فى كلّ مكان: معتژقی داروهایی که همه جا یافت می شوند.
وت
صفحه 9:
القانون فى الطّب
حسین بن عبدالله بن سینا (معروف به ابوعلی سینا و ابن سینا)
* این کتاب, یکی از معروفترین آثار طبّی جهان و بلکه مشهورترین و
پربارترین اثر طبّی در جهان قدیم است. این کتاب, یک دایره المعارف
پزشکی است که از همه ی امور طیّی سخن گفته است.
* ابن سیناء دانشمندی مسلمان و تابع فلسفه ی ارسطو می باشد. لذا مبانی
Cab Le او, متیر از فلسفه ی ارسطویی و اسلام می باشد. از اين رو: tub
مطرح شده در القانون را صد در صد طنند اسلامی نمی دانیم: با اینکه
فراوان از آموزه های دینی بهره برده است.
ابن سيناء اعتقاد به تاثیرات انديشه بر چسم نیز بود و آثاری نیز در باب
روانشناسی دارد.
صفحه 10:
دیگر آثار طبّی ابن سینا 51
* الادوية القلبية
* دفع المضار الکلیه عن الابدان الانسانية
* قولنج
* سياسة البدن و فضائل الشراب
* تشریح الاعضاء
* الفصد
* الاغذية والادوية
صفحه 11:
ذخیره ی خوارزمشاهی
حکیم سید اسماعیل جرجاني
© اين كتاب: مهقترين:دايرة الفعارف طین بهربانی قازسس بوده از sli
بسیار ارزنده ی طبّ سْتی است.
* دیگر آثار طبّی سیّد اسماعیل جرجانی
" الاغراض الطبيّة
* خفئى علائى
" يادكار
صفحه 12:
کامل الصناعة الطبية
على بن عبّاس اهوازى 1
" اين كتاب در رديف قانون و الحاوى و ذخيره ى
خوارزمشاهی, و در مواردی حاوی تحقیقات جدیدی است.
از اين کتاب با عنوان الملکی هم یاد می شود.
صفحه 13:
مخزن الادوبة
محمد حسين عقيلى علوى خراسانى 51
* مخزن الادویه, کاملترین و معتبرترین منبع داروهاي طب
سنتي با تلفظ صحیح آنها می باشد.
* در چاپهای امروزی این کتاب, همه ی عناوین و
زیرعنوانهای کتاب را کدگذاري نموده و حتی الامکان
اصطلاحات انگليسي و لاتين مفردات دارويي را در ليست
مندرجات آن گنجاندهاند.
" اين کتاب, در مقام بیان داروهای ساده و غیرترکیبی است.
صفحه 14:
کتب دیگر عقیلی علوی خراسانی 7
* وی کتاب دیگری نیز دارد به نام «مجمع الجوامع و ذخایر
العراگیپ که هد فرابادیی گنز شهرتیافته و شاقل
داروهای ترکیبی است.
صفحه 15:
21 ==
PAC ety Ce) OO Ped eee
عقل نيز بر سه كونه است: *
eRe ea)
۲- عقل شهودی: شم. حدس الهام. اشراق. مکاشنه
۳ عقل تجربی
Secs eae ie لت
-١ كتاب (قرآن وهر كتاب آسمانى معتبر)
0 ا B
صفحه 16:
عقل, منبع دين
ل لي ا
ارزش معرفت شناختی خاض. خود را دارد که باید در معرفت شناسی دینی
مورد بحث قرار گیرد.
Pe BE Cane crc ber Coen ieee Penner rey Ee)
مورد توجّه قرار گرفته اند؛ اگر چه برخی از اقسام معرفت عقلی. ظنّ آور
Pr CCIE NCS SCN SDN oer SBP IPe ea anaes ecco y
نظری محض, ارزش چندانی ندارد.
لذا ذمٌ ظنّ در حیطه ی امور نظری از سوی شارع مقدّس, به معنی نفی کی آن
et eee meer) ا ل اا ال ل 0000
ا
صفحه 17:
قتضبخوا علی ما نادمین - ای کسانی که ایمان آوردهاید! اگر فاسقی خبری برای شما بیاورده درباره
قرآن كريم مى فرمايد: « يا أَيهَا الذ
أن تحقيق كنيد مباذا به 'كروهى از روى نادانى أسيب برسانيد و سبس از كرده ى خود بشيمان شويد!»
(الحجرات:۶)
طبق این آیه ما با هر اقعایی از سوی افراد دارای مبانی فکری غیر اسلامی -
اعم از مسلمان و غیر مسلمان - مواجه شدیم حتما باید در مورد تطابق آن با مبانی و مبادی اسلامی, تحقیق
كنيم نا ندانسته مطلبى غير اسلامی یا ظاهاً اسلامی ره اسلامی نپندانته و زمینه ی عمل مسلمين به آموزه
هاى غير اسلامى را فراهم نسازي.
صفحه 18:
عمل به هر سخنی, عبادت مصدر آن سخن است.
" در روايات وارد شده كه ما از هر سخنى تبعيّت كنيم, عبد
ا ا ا ا ا ا ا Fe geet
خواظيم بود | الااعية باطل خواهتم بود
© تخليل ابن سحن [ن است كه [موزة ها و مدعيات. ذو كونه
تس ا ا ا
در صورت نخستء. سخنء سخن خداست, از زبان هر كه خارج
شود.
صفحه 19:
ran) ray منبع دين
با
oe er ل ا 5
باشند.
ا ا ا 0 0
از ا لك
اسلامى خواهد بود؛ يعنى آموزه هاى آنها را بعد از بررسى
سندى و متنى و بعد از عرضه به قرلّن و عقل (عقل
اا ال ا ا 149
صفحه 20:
سخن معصوم: حي است. لذا از آدم(ع) تا امام زمان(عج) همگی سخنگوی خدا
هستند. پس با رعایت ضوابط ple الحدیث, می توان از هر سخنی که منسوب به
معصوم است, بهره برد.
كفته شده كه طبٌّ یونان را هرمس پایه گذاری کرده است؛ و هرمس همان ادریس(ع)
است.
همچنین یوسف(ع) در پیدایش و رشد طبٍ مصری موتّر بوده است. نیز گفته شده که خواصٌ
بسیاری از گیاهان را داود(ع) بیان داشته است. محصول plas اینها وقتی به دست جالینوس رسید,
aan ol را در یک قالب علمن آرائهنمود. بز لین اساین: من توان ظی يونا را هم طبر دیتن
صفحه 21:
صفحه 22:
0 peed dre) ee
0
* تفاسير قرآن كريم: بخصوص تفاسير روايى
Perey Cae yeni
Fee esc) ا ل
| elie] i een In A ee oe a Coy
۰ب ا ا ات ل
Prone] ل
* در بحار الانوار احاديثى نامعتبر و ناصحيح وجود دارد كه تماماً از سوى مؤلف
و
ea Ree ce ere eee ۱
صفحه 23:
Bee mee CMa eg ore rites ee Sat cea
لين eo ial Doe ا ا ا Rta ee
۳۳۱ ۰ را بر ای ها ore
سس 9 ۱ 0
خدمت بزركى در حفظ آثار و روايات اهل بيت - عليهم السلام - نموده است.
كتاب مستدرك الوسائل از مجموعه هاى روليى معتبر شيعه به شمار مى آيد كه در
قرن اخیر نگاشته شده است.
Ae ۹
ee ee
صفحه 24:
ل 5000000
* نگاشته علاء الدین علی بن عبد الملک ابن قاضی خان قادری شاذلی
هندی معروف به متقی هندی (م ۹۷۵ يا ۹۷۷ هم) از اهل سئت.
"" اين كتاب از كردآورى و تنظيم روايات سه كتاب الجامع الكبير,
رت ۳
امده ودر ١/4 جلد منتشر شدهاست.
اين كتاب در نزد علماى اسلام اعم از شيعه و سنى داراى منزلت
ل م
0 0 6 ا ل EY EC TSC
دارا تسعد بلكة ترون كنتدكان آي كت به الائلف أ دكن
برخى روايات يا كتب روايىء خود دارى كرده اند. لذا بايد
روايات غير منقول در جوامع روائى را هم از نظر دور نداشت.
صفحه 25:
فرآن کریم
۶ _آیات فراوانی وجود دارند كه صريح يا غير صریح در ارتباط با زیست شناسی و Gb
می باشند. بخصوص اگر طبّد روان را هم در نظر بگيریم. دامنه ی اين گونه آیات؛
گسترده تر خواهند شد.
٠ بسيارى از آيات كه ظاهراً ربطى به طبّه ندارند» با دقّت نظرء به مسائل طبّى ربط بيدا
٠ در اسلامء جيزى به نام دعا درمانى وجود دارد
* آياتى وجود دارند كه در روايات؛ از آنها با عنوان تعويذ يا درمان برخى بيمارى ها ياد
شده است
* _پس برای استخراج آیات طبّی» باید به تمام این نکات توجّه شود تا استخراجی کامل
صورت گيرد. و باید پیش فرضهای برآمده از علم زدگی را در استخراج آیات و روایات
طبّی کنار گذاشت. در استخراج مواّ خام از متون, نباید به بهانه های گوناگون» از آوردن
تمام مواد موجود» حذر کرد. بلی در مرحله ی طبقه بندی روایات باید میزان اعتبار
سندی آنها ذکر شود
صفحه 26:
روایات معصومین(ع)
۴ در کتب حدیثی مثل بحارالانوا, روایات زیست شناسی و طبّی. یکجا بیان
1 ات
ا ا ا ا ا ل ا
ite, میت اه ایحا رب ی رران سل ای عادت
أند. اينها در بر اساس ابواب علم طب موجود در زمان خودشانء روايات را
300000
و
eae a oe TES ae Saeed مس
۱ lk Se ec eee eC ae nee
صفحه 27:
ويزكى هاى دايرة المعارف آيات.و روايات طب اسلامى
oy re eee ل ed Ree eel ا a
تعبیری دو یا چند بار در منابع آمده. همه ی آنها باید ذکر شوند. چه بسا همین
000
۱ ا ل os) eel yy
اشکالی تولید نمی کند.
۱
۱
صفحه 28:
اکر مطلیی مشکوی به حدیت بودن زاست. باند جتما در انن
ا gee mPvl rae 0
ou Oly jus (Sis ary 9 Soul Y29
SreS Cree ا ا ا ا hve morn e |
Urea 7 ا ل
Sula Cats) Ds Papeete ROLE Sen erred a Sie rede ese
مفسّر آنها نيز در كنار خودشان ذكر شود., يا آدرس داده شود.
اگر در متایع روایی ندوین کنندوان کناب لدي را شطث
كرده اند. لازم استء اصل روايت تقطيع نشده ذكر شود.
صفحه 29:
* اگر راوی یا مدون کتاب, ذیل حدیثی سخنی گفته است, در
ا 00
" توجّه شود كه در ثبت رواياتء اشتباهاتى از سوى تدوين
كييدكان aD) ا ا ل ا etree الا ا 0 0
خطا را در اين دايرة المعارف آورد.
* اگر حدیث از جوامعی مثل بحارالانوار نقل می شود, افزون بر
irs) Base tn Or PTS err rea eT) 10
BRS pe no eC ra TS eT Ty
صفحه 30:
1
در مورد خاضّی به آن استشهاد نموده است, این موارد نیز در
و(
Pye teeters EE VCE ICS IP ve Segevl Fare eC LCPN) St owe
| همگی باید
به ترتيب اهمٌّيّت. ذكر شوند. حثّى در مواردى لازم است كه
معانى كوناكون يى لفظ به كار رفته در آيه يا روايت, در كنار
آن ذكر شود تا محققين بهتر بتوانند از آن استفاده كنند.
" به هيج بهانه اى نبايد حديثى را در جنين كتابى كنار كذاشت؛
ا 0
صفحه 31:
و
دانش نامه احاديث يزشكى, محمّد محمّدى رس شهرى
21 ١١
222000 ا eee Ee
۱
Cd SE SEs See EE el a cence ae ED cl
sere ا
مقایسه ای میان تورات, انجیل, قرآن و علم. موربس بو کای, مترجم: ذبیح الّه دبیر
هه
مطهرات در اسلام. مهندس مهدى بازركان
اولين دانشكاه و آخرين يبامبر. دكتر سيّد رضا ياك ناد
۱ ee bee BEN eB ENT)
Peres Ene noes Bel RSE Re SOTTO
201701 1
۳
صفحه 32:
آواى ۱
7 نصر آبادى
1 pene caer peer pee
بهداشت و روان). مجيد يوسفى لويه و فاطمه حسن يور
1 00000 0) ET Fe Pee)
9 embed pes piers]
era y! Even pre peeres rors Pree)
الاعجاز الطبی فی القرآن. دکتر سیّد الجلیلی
الاعجاز لب فی الکتاب و السَنة, حسین یاسین عبد القادر
۱
۱
۲ 0
0 او
00 ا ل اا ا ل tend
0 ل ام ا اا لل en ocd
۲ (ویراستار)
۱ ese nen eV D CRE eee ke oe
ميزان تأ
بررسی
5
صفحه 33:
۱۳
و
ار ار ۳
ار ار( ار
زا از( زا هر
ل ا ل
صفحه 34:
در مقدمه این دانش نامه آمده است: « طب تن و طب روان, ارتباط
بسیار نزدیکی با هم دارند ,.. اما طب تن و طب جان. در نوشتار های اسلامی» دو
موضوح مستقل اند. طب روان؛ موضوع علم اخلاق است و اصطلاحاً به آن طبِ
را
"ذاه ابت ينه در اشت و يا درمان بيمارى هاى جسمى مطرح شده است.»
۳
در این گفتار» چند اشتباه فلعش وجود دارد. .
جه در روايات و جه در طب سنّتى و جه در فلسفهء جان و روان» دو مقوله ى متفاوتند. جان» معادل روج
ee) ا ۱
Venice ل
ارت(
از آیات و روايات به اين بهاله» در دانش نامه احادیث پژشکی: کاری دادرست.
آیات و روایات طبّی لبید تگرار شود.
صفحه 35:
زر را
اک را قاری از رات ری رل ات ی رت و
است.»
ا ا ا 0
دهیم: کاری است ا 7
هس نود جرا که حتو س کار رفتهردر علوم سکیا کافا واستی بت سای فلسعی
سکولار است. نوجّه شود که تجربه در علم دینی, نفاوتهایی با نجربه در علوم
سکولار خواهد داشت.
۷
ney Coercion ira bere Beery ۱
متعارض با علوم سكولار موجود را در دانش نامه نياورده است.
* از آنجایی که مولّف, شدیداً نحت تأثیر علوم سکولار و بلکه مرعوب این علوم
بؤذه: در طيقه انندى اعاديت نير طبق سر فضلهاى,طث شكولار رقتاز تعودم
است. و اين مطلب باعث شده که بسیاری از احادیث طیّی, که در اين سرفصلها
ice | OB PSUS” Bar Ben CVE Ve |
كله Freee Bre ندر فضلهاى كافلاً بديعئ حواهيم داشت.
صفحه 36:
aoli Yuils yu! aordo 52 را
ا ل ا ل
ا ا ا 2 ا 0 ل
م ا 0 ا
ا ل ۱ ۳
اط را لحر مق در جا يكار طن رركي سارت
ا ا ا لك
lly ل 00 پا ها ص در رك را رشن
رل SY) SD ley) es ilies en ly pl acs aul (Ble
مثلاً « قتطر تطرهٌ في الوم ؛ ققال إِني سَقيم » ابراهیم(ع)
پتر ازز سراران نک ار سار ۱9
صفحه 37:
Tob » tor0l aoli Gils yy! aoriio 52 0
بر اساس تقسیم بندی فیزیوژیک بدن ... تهیّه شد.»
* روشن است که با ابن رویکرد, احادیث و آیات فراوانی بر زمین خواهند ماند. مثلاً
آیات « قتَظر نَظَرة في الخُوم ؛ ققال تّي سقیم » به کدام دستگاه بدن نسبت
eric) lig ce teseeh fceger a Ry) 0000
Pere Sov EY ares Fy rime Ise Pg Pre Sores Pe arenes he ere ng Pro
حافظه, که بحثی روانشناختی است, تحت موضوع مغز و اعصاب آمده است.
خلاصه آنكه با اين ستبكى::بسيارى آيات:و احاديث: مغفول-مئ. مانند. ابتدا بايد بدون.
ES SC Pr ا ل peste] 000
اساس آیات و روایات موجود, موضوع بندی نمود, نه آنکه بر طبق موضوع بندی
موجود در علوم. احادیث و آیات را از متون استخراج کرد.
صفحه 38:
در مقدمه اين دانش نامه آمده: « احاديث مربوطء. از طريق كليد
واه هاى اصلى و مرتبط؛. جمع اورى شد.»
روشن است که با اين شیوه ی گرد آوری مواد خام» بسيارى از آيات و روايات
طبّى مغفول خواهند بود. جون كرد آورنده در واقع دنبال آن كليد وازه هاست نه
ل 0
روش درست آن است كه تى تك آيات و روايات» توسّط افراد مختلف با
تخصصهای متفاوت» مورد مطالعه ی دقیق قرار گرفته و استخراج شوند» تا
احتمال بر زمین ماندن آیات و احادیث مرتبط با طبَّ» به صفر نزدیک شود.
صفحه 39:
0 Pern ere eH 0 ا
«... adgl Db L Gil yiolw Lupo
Eee Sons rs oer ee ORION nL oor
طبٍّ سکولار برای ما درست کرده است. این یعنی تحمیل پیش فرضهای
0 ا
روش درست آن است که بدون هیچ طرح پیشین, فقط آیات و احادیث
مروط رات رالترلی کم er) ares deka oll lta
ا Pepe Tear eae PERCEVIEE A gees
قدم دوم تأسیس علم دینی است. قدم نخست, گرد آوری مواد خام از
0 err?)
صفحه 40:
Per roe ree ار nr ren re)
oC ا ا لت ا Seve! Yan ter)
0 eT eS A] FIP a خلا
5 ا ا ا S| ESTP S Yt ia
سری پیش فرضها دنبال احادیث و آیات می گردد؛ در حالی که گردآورنده
Irie y mr eet i arr) ا ا
Eye cae es Jed be
1 SSeS NeCMOL Ter eee eres ere mn
نبوده و در كرد آورى موادٌ خام: اعمال سليقه كرده است. در دانش نامه
00 esr cst eee erre ee eee err ele per
اعمال هیچ سلبقه و قضاوتی در مورد صحّت و سقم روابات. قضاوت در
0 م اا ا ا ا ا ل
Fo) ل ا ا lanye Fy
ار ولك كر روت زرم ال اشكه رس كد Hb وی موی و
0 eared in Cerrone irony re ean ee aneI
[Ppa rp ted rer Ce Icey core] Morneau Diere mn Sear Inn EC
aye
صفحه 41:
1
جایگزین متن اصلی گردید.»
* وقتی که محصول کار, مورد استفاده ی متخضصصان خواهد بود,
این کار هم در کردآوری اطلاعات, کار تاشایستی است در چتین
Nore UTES] E ۱
كرد آورنده . نظرى در قوّت و ضعف احاديث دارد,ء بايد در ذيل
آنها بیان کند, ل ا ا تلن
EUS ا Seer vnc eet eS DPT ea
همان نسخه ی کنار گذاشته شده, بتوانم نکته ای علمی
استخراج بكنم كه از نسخه ى ذكر شده نتوان آن نكته را
ا ا ا ا ال ا ore
ما ا ا 00
صفحه 42:
sn ی ی تا
جامع ترين», استوارترين و معتبرترين متون است.»
" باز همان کار ناشایستی که قبلاً كفتيم. روش درست»
ESN pI evEG By 7
دو منبع آمدهء ولى فقط در يك كلمه با هم تفاوت دارندء باز
لازم است در دانش نامه به اين مطلب اشاره شود. چون گاه
از يك كلمه و بلكه از يك حريفء. مى توان نكته ها
استخراج نمود.
صفحه 43:
در دانش نامه؛ الفاظ احترامى كه راوى براى اهل بي ت(ع) به كار
برده. حذف شده و به جاى همه ى أنهاء «صلى الله عليه و آله» و
«علیه السلام» گذاشته شده است.
۲ رن کازردم ریت ی بایر رات لت کل مر رات
ابرار ارالت رای بت ارت رو ال لین کی الا رن ما کي
۰ب«
ا ا ل DEVO
(bes ار ير etl 0
eae meee Mors tee Se) ا ا ا SESE
نوجوانى سوال مى كند؛ با اينكه تصريح به اين مطلب نكرده است. و اهل
سس اک اه ان نک nosh cea ae nl سا وت
قزر از ار
صفحه 44:
نتیجه ی نهایی
منبع طبّ اسلامى. عقل و نقل (كتاب و سنت معصوم) است.
ايده ى تأسيس طبّ اسلامى, به معنى دور انداختن مكاتب مختلف طبّى نيست, بلكه اسلام ما را توصيه مى كند كه از تمام
مكاتب موجود. اخذ علم کنیم. لكن با به كار بستن اصل تبيّن و تهذيب.
۱
برهانی و قرآن و احادیث چهارده معصوم, استخراج کرده باشیم.
قدم نخست در تأسیس طبّ اسلامی, استخراج آیات و احادیث طبّی از منابع دینی است؛ که متأسفانه هنوز این قدم. به طور
کامل پرداشته نشده است.
1۱9 ا rome ee eee Sed
>«
قدم بعدی, استخراج مبانی و مبادی و چهارچوب طتّ اسلامی از آیات و روایات است.
ا ا ا ا ۱
كار بستن اصل تبيّن و تهذيب.
در مقاله ى جداكانه اى با عنوان: كامهاى نظرى و عملى براى تأسيس طبّ اسلامى» تفصيلاً به اين بحث يرداخته شده.