منتاژ قطعات فولادی

منتاژ قطعات فولادی

اسلاید 1: فهرست مطالب 1ستون سازیتیر و تیرچهاتصال پل به ستوناتصالات صلبدستک ها

اسلاید 2: منتاژ قطعات فولادی2

اسلاید 3: ستون سازیستون ها اجزایی از ساختمان فلزی هستند که قسمت اعظم نیروهای وارد به آنها فشاری است و اغلب به صورت عمود بر سطح زمین قرار دارند.تیرچه های سقف باید بار خود رابه پلها و پلها به ستون ها وبالاخره ستون ها به زمین منتقل می کنند.ستون ها را می توان با توجه به شدت بار وارده و محدودیت های معماری و اقتصادی به صورت ساده از آهن بال پهن و یا قوطی مربع و مربع مستطیل انتخاب نمود و یا آنها را به صورت مرکب از دو یا چند آهنI یا چهار عدد نبشی و یا دو عدد ناودانی با تسمه و یا بدون تسمه ساخت.حداقل آهن I که برای ستون سازی مورد استفاده قرار می گیرد آهن نمره 14 است. 3

اسلاید 4: 4

اسلاید 5: 5

اسلاید 6: 6

اسلاید 7: 7

اسلاید 8: 8

اسلاید 9: 9

اسلاید 10: 10

اسلاید 11: 11ستون با ورق دوبل و نبشی

اسلاید 12: 12ستون با ورق و نبشی

اسلاید 13: 13ستون مرکب از نبشی و تسمه

اسلاید 14: 14I ستون مرکب با سه عدد آهن

اسلاید 15: 15ستون با 4 عدد نبشی و تسمه

اسلاید 16: 16ستون با 4 عدد نبشی وتسمه

اسلاید 17: ستون سازی با ورقرایج ترین شکلی که مهندسین محاسب در ایران برای ساختن ستون از ورق انتخاب می کنند،شکل مربع یا مستطیل می باشد.در ساختن این ستون ها برای سهولت عملیات جوشکاری بهتر است که دو ورق روبرو قدری تو تر قرار بگیرند. زیرا در این صورت عملیات جوشکاری با هر بعد و طول،هیچگونه مزاحمت جانبی ایجاد نمی کند.با وجود اینکه عرض ورق های موجود در بازار ایران 100 یا 120 و یا 150 سانتیمتر است،برای آنکه دور ریز ورق ها به حداقل برسد،در موقع محاسبه باید عرض ورق های مورد مصرف در ستون سازی را با توجه به عرض ورق موجود در بازار 24 یا25 و یا 30 سانتیمتر در نظر گرفت.17

اسلاید 18: ستون با 4 ورق18ستون با 5 ورقستون با 7ورق

اسلاید 19: ستون سازی مرکبستون های مرکب خصوصا ستون های مرکب ساخته شده از ورق به ما این اجازه را می دهد که آنرا با توجه به شدت بار وارده و جهت تأثیر بار طراحی نموده و نقاط ضعف را با اضافه نمودن یا دور و نزدیک کردن ورقها برطرف نماییم.باید توجه نمود که در ساختن ستون های مرکب با دو مشکل اساسی روبرو هستیم؛ اول آنکه ممکن است در موقع جوشکاری ستون پیچیده و به کلی غیر قابل استفاده شود. برای جلوگیری از این باید هر ستون را در حین ساختن قالب های محکمی مهار نماییم تا قالب مانع پیچیدگی ستون شود.دوم آنکه باید ترتیب اتصال قطعات را طوری بدهیم که امکان جوشکاری فراهم باشد.مثلا برای ساختن یک ستون 5ورق و 4نبشی باید اول صفحه میانی را به دو بدنه بیرونی عمود بر آن جوش بدهیم و جوشکاری را تکمیل کنیم..19

اسلاید 20: . در این مرحله برای اینکه فاصله لبه های تیر H یا L شکلی که ساخته ایم در اثر جوشکاری تغییر نکند باید لبه آنها را به وسیله میلگرد به همدیگرجوش دهیم تا فاصله ثابت بماند.آنگاه دو بدنه دیگر ستون را سر جایش گذاشته و قوطی را تکمیل کنیم و همچنین در موقع اتصال نبشی برای آنکه جوشکاری صفحات مانع چسبیدن نبشی به بدنه ستون نشود باید صفحات را مطابق شکل نوک به نوک قرار داده و جوشکاری را در گودی ایجاد شده انجام دهیم. در هر حال بهتر است اول ماکت کوچکی از ستون طراحی شده را ساخته و امکانات جوشکاری را بررسی نماییم 19

اسلاید 21: 21ستون با 4 نبشی و 5 ورقطرز قرار گرفتن صفحه ها برای جوش مناسب

اسلاید 22: ستون سازی مرکبساختن ستون با سه تیر آهن I به راحتی میسر است ولی اگر بخواهیم قسمتی از ستون را با ورق تقویت کنیم،امکان جوشکاری ورق به آهن وسط ممکن نیست مگر آنکه در وسط عضو به فاصله های حدود 50 سانتیمتر بریدگی هایی به طول 15 تا20 سانتیمتر و به عرض 2 سانتیمترایجاد کرده و بعد ورق را با تنگ دستی به ستون بسته،آنگاه از این بریدگی ها ورق را به آهن وسط جوش داد.باید توجه داشت که ورق یا نبشی متصل شده به ستون مرکب به خوبی به آن بچسبد و جوشکاری قبلی در زیر آن ناهمواری ایجاد نکند.با توجه به اینکه طریق فوق از نظر تئوری کاملا درست بوده و به وسیله مراکز تحقیقاتی پیشنهاد شده ولی عملا در کارگاه اجرای آن مشکل بوده و محتاج به دقت مخصوص می باشد راه دیگری هم برای این کار پیشنهاد شده است ولی عملا در کارگاه اجرای آن مشکل بوده و محتاج به دقت مخصوص می باشد .22

اسلاید 23: 23ستون با سه عدد آهن وصفحه تقویتی

اسلاید 24: ستون یا تیر سازی مرکب اگر تیر یاستونی که از سه تیر آهن تشکیل شده باشد به ورق تقویتی نیز احتیاج داشته باشد،بهتر است به جای یک عدد تسمه پهن از دو عدد تسمه که پهنای هر یک به اندازه 1.5 برابر بال تیر یا ستون باشد استفاده کنیم.(قدری کمتر برای جوشکاری) و جوشکاری هر دو تسمه را به اندازه لازم به راحتی اجرا کنیم.البته ممکن است در این طریق به خاطر کمی پهنا ضعفی در تسمه تقویت ایجاد شود ولی ضعفی که در اثر عدم اتصال صحیح تسمه یک تکه به تیر آهن وسط ایجاد می شود به مراتب بیشتر از ضعفی ست که در اثر استفاده تسمه دو تکه ایجاد می شود.از طرفی می توان کسر پهنای تسمه را به وسیله اضافه کردن به ضخامت آن جبران نمود.(محدودیت های آئین نامه ای در مورد ضخامت تسمه باید رعایت گردد)24

اسلاید 25: 25

اسلاید 26: ستون سازیجوش ستون های ساخته شده از قوطی که در ایران به نام تجارتی PNS مشهور است با درز جوش انجام می شود.این ستون ها از ورق آهن به ضخامت های مختلف و به ابعاد مختلف ساخته می شود.در موقع انتخاب این نوع ستون به دو نکته باید توجه گردد. اول آنکه نفوذ جوش در ورق وچسبندگی آن به ورق باید آزمایش شود که آیا برای بارهای وارده کافی می باشد. دوم آنکه باید علاوه بر محاسبه توان باربری کل ستون،ضخامت ورق در محل تکیه گاه نیز کنترل شود.زیرا ممکن است در اثرشدت بار وارده در محل تکیه گاه ورق ستون قلوه کن شود.در این صورت می توان با اتصال صفحات اضافی محل گره را تقویت نمود.26

اسلاید 27: 27ستون با سپری و تیر آهن

اسلاید 28: 28

اسلاید 29: ستون سازیاگر طول یک ستون با شماره ثابت از 12 متر بیشتر باشد مجبوریم دو یا چند تکه تیر آهن را به هم متصل کنیم.در این حالت بایداول آهن ها را در یک محور قرار دهیم آنگاه آنها را با چهار وصله (دو عدد روی بال و دو عدد روی جان) به همدیگر وصل کنیم.ابعاد صفحات با محاسبه بدست می آیند.ولی ضخامت آن باید در حدود ضخامت جان تیر باشد.بلندی آن در حدود 60 سانتیمتر و پهنای آن قدری کوچکتر ازبال یا جان تیر آهن است تا جوشکاری بهتر صورت گیرد.29

اسلاید 30: 30

اسلاید 31: اتصال دو ستون با نمرات مختلف گاه مجبوریم به علل اقتصادی شماره آهن ستون های یک ساختمان را در طبقات بالاتر تقلیل دهیم.اگر این تقلیل ضخامت دو نمره باشد،مثلا 20 به 18،ابتدا دو صفحه به ضخامت یک سانتیمتر به طول حدود 40 سانتیمتر و عرض پشت تا پشت بال ستون(قدری کمتر برای جوشکاری)به دو طرف ستون باریک تر جوش می دهیم تا با ستون ضخیم تر هم رو شود.به این قطعات صفحات هم رو کننده می گویند.آنگاه به وسیله یک صفحه دیگر که ضخامت آن طبق محاسبه بدست می آید و نباید کمتر از 10 میلیمتر باشد و طول آن در حدود 70 سانتیمتر و عرض آن قدری کمتر از صفحه هم رو کننده است،دو ستون را به هم وصل می کنیم.31

اسلاید 32: 32

اسلاید 33: اتصال دو ستون با نمرات مختلف برای اتصال دو ستون اگر نخواهیم از صفحات هم رو کننده استفاده کنیم،می توانیم دو مثلث به طول قاعده یک سانتیمتر به ارتفاع حدود 35 سانتیمتر از جان آهن بزرگتر بریده آنگاه آهن بزرگتر را به وسیله گیره و چکش جمع می کنیم تا بالای آن دو هم عرض آهن کوچکتر شود.آنگاه آهن کوچکتر را به وسیله صفحه اتصال به آن متصل می کنیم.این راه از لحاظ مصرف مصالح ارزانتر و از لحاظ کار و دقت مشکل تر است.33

اسلاید 34: 34

اسلاید 35: 35

اسلاید 36: زبانه کردن تیرآهن هابرای هم رو کردن پروفیل های مورد استفاده در ساختمان های فلزی گاهی مجبوریم که آنها را زبانه کنیم.مثلا برای زیر سازی سقف های شیبدار که در آنها از ورق موج دار استفاده می شود و با توجه به اینکه این زیر سازی باید حتما از بالا در یک تراز باشد، باید آهن های فرعی را زبانه کرد و به پلهای اصلی متصل نمود.همچنین برای ساختن طاق های تخت برای آنکه کلفتی گچ و خاک و سفید کاری سقف از حد معینی تجاوز نکند باید تیر آهن های پوشش را از یک طرف زبانه کرده و توی دل پل قرار دهیم تا از پایین هم تراز شود.اگر پل و تیر آهن پوشش هم شماره باشند ناچارا باید تیر آهن پوشش از دو طرف زبانه شود.36

اسلاید 37: 37

اسلاید 38: زبانه کردن تیرآهن هادر موقع اتصال دو تیر آهن به همدیگر مخصوصا در سقف های طاق ضربی در موقع اتصال تیرچه به پل اگر بخواهیم تیر و تیرچه از زیر کاملا هم رو باشند،باید تیرچه را از یک طرف زبانه کنیم واگر شماره پل و تیرچه مساوی باشند باید تیرچه را از دو طرف زبانه کنیم.این موضوع در سقف های شیبدار مخصوصا سقفهای شیب داری که با ورق موج دار پوشش می شود،بسیار دارای اهمیت میباشد.زیرا ورق موج دار مستقیما روی آهن پوشش قرار می گیرد و زیر آن باید کاملا در یک سطح باشد.در این صورت آهن های سقف باید از بالا هم رو باشند.38

اسلاید 39: 39

اسلاید 40: اتصال تیرچه و پل (از زیر هم سطح)در یک ساختمان فلزی با پوشش طاق ضربی معمولا نمره تیر آهن پل ها بزرگتر از نمره تیرآهن تیرچه ها می باشند.برای اتصال تیرچه به پل در سقف های مسطح که از زیر گچ و خاک و سفیدکاری می شود باید تیرچه و پل از زیر هم سطح باشند و بهتر است در این گونه مواردتیرچه زبانه بشود تا کاملا از زیر هم سطح باشند.زیرا اگر اختلاف سطح داشته باشد و بخواهیم اختلاف سطح را در گچ و خاک وسفیدکاری کم کنیم مجبوریم ضخامت گچ و خاک را اضافه نماییم.40

اسلاید 41: 41

اسلاید 42: اتصال تیرچه و پل از بالا هم سطح در سقف های شیبدار که با آردواز یا ورق موج دار پوشیده می شود سطح سقف اسکلت فلزی باید از بالا کاملا تراز باشد در این حالت باید اختلاف سطح تیرچه و پل را به قسمت پایین منتقل نموده و تیرچه را زبانه کرده و از بالا هم سطح نماییم.42

اسلاید 43: 43

اسلاید 44: وصله تیرآهن دو تکیه گاه در محل تیرچهطول تیر آهن های موجود در بازارهای ایران 12 متر است.اگر تیر یا تیرچه ممتدی داشته باشیم که طول آن از 12 متر بیشتر باشد و یا بخواهیم برای صرفه جویی از تکه های تیرآهن نیز استفاده کنیم ناگزیریم آنها را به هم وصل کنیم.در محل تیرچه بهتر است وصالی تیر آهن با دو تکه وصله یکی روی جان و دیگری روی بال انجام گیرد.بهتر است حتی المقدور وصله را به بال پایینی تیرآهن متصل ننماییم زیرا ضخامت وصله از پایین در موقع گچ کاری مارا مجبور خواهد کرد که کلیه سطح گچ کاری را به ضخامت وصله ضخیم تر اجرا نمائیم.44

اسلاید 45: . ابعاد وصله طبق محاسبه بدست می آید ولی حداکثر پهنای آن مساوی بال تیر است(قدری کمتر برای جوشکاری)وحداکثر پهنای وصله در جان تیر مساوی جان تیر است(قدری کمتر برای جوشکاری)وضخامت آن مساوی محل نصب(جان یا بال تیر آهن)می باشد و طول آن در حدود 50 تا 60 سانتیمتر است.بعضی آیین نامه ها ضخامت وصله یا ورق تقویتی را 90% ضخامت محل نصب تجویز کرده اند.عیب کلی و مهم این راه آن است که با وصله زدن تیر از یک طرف،محور خنثی و مرکز ثقل تغییر می کند.45

اسلاید 46: 46

اسلاید 47: وصله تیرآهن دو تکیه در محل پلاگر بخواهیم پلی را وصالی کنیم با توجه به اینکه پل به نسبت تیرچه بار بیشتری را تحمل می کند،ناگزیریم دقت بیشتری اعمال کنیم.تعداد وصله ها با محاسبات بدست می آید اما اگر سه عدد وصله(دو تا در جان ویکی در بال بالایی)جواب بار وارده را نداد باید وصالی با چهار عدد وصله انجام گیرد.ابعاد وصله همان است که در وصالی تیرچه گفته شد.فقط در نحوه جوشکاری و طول جوش و بعد جوش باید دقت بیشتری به عمل آورد.باید توجه کرد که وصالی بال پایین این مشکل را ایجاد می کند که مجبوریم ضخامت گچ و خاک و سفید کاری را به اندازه ضخامت وصله اضافه کنیم که این موجب کار بیشتر و هزینه بیشتر می شود.در این صورت بهتر است حتی المقدور از وصله بال پایین خودداری شود.ولی از آنجا که این مطلب محور خنثی و مرکز ثقل قطعه را تغییر می دهد لذا باید با اجازه مهندس محاسب باشد.47

اسلاید 48: 48

اسلاید 49: تقویت موضعی پل(در محل نیروی بحرانی)اگر بخواهیم به دلایل اقتصادی و یا جلوگیری از ضخامت سقف یا هر دلیل دیگری از پل و یا تیرچه با نمره پایین تر استفاده کنیم و فقط نقاط بحرانی را به وسیله تسمه تقویت کنیم بهتر است حتی الامکان از یک تسمه استفاده نموده و این تسمه را در بال بالای پل و یا تیرچه قرار دهیم تا ضخامت آن در کف سازی بالا کم شود.زیرا اگر این تسمه تقویتی در پایین تیرچه یا پل قرار بگیرد باید گچ و خاک و سفید کاری سقف اطاق را به اندازه ضخامت تسمه ،ضخیم تر اجرا کنیم.توجه به این نکته ضروری است که قرار دادن یک تسمه در بال بالایی تیر این مشکل را ایجاد می کند که محور خنثی و مرکز ثقل تیر تغییر محلی می کند و این مطلب در ممان اینرسی تیر مؤثر بوده و نقطه ضعفی در آن می باشد.49

اسلاید 50: .اگر پهنای این تسمه که با محاسبه بدست می آید از پهنای بال تیر کمتر باشد مشکلی نیست و جوشکاری به راحتی انجام می شود.ولی اگر پهنای تسمه طبق محاسبه از پهنای بال تیر کمتر باشد،بال تیر را برگردانیده و جوشکاری را روی زمین و از بالا انجام می دهیم آنگاه تیر را در محل خود مستقر می کنیم.50

اسلاید 51: 51

اسلاید 52: تیرآهن تقویت شده در محل بالاگر نیروی متمرکزی در وسط تیر داشته باشیم که بال های تیر نتواند آن بار وارده را تحمل کند و امکان لهیدگی موضعی بال ها باشد،می توانیم به وسیله جوش دادن صفحه هایی به بال ها و جان تیر نیروی وارده را به بال پایین و جان تیر منتقل نماییم و آنرا بین دو بال و جال تیر تقسیم کرده و از لهیدگی موضعی جلوگیری کنیم.52

اسلاید 53: 53

اسلاید 54: تیرآهن پل با ارتفاع متغییربرای طرح یک تیر ساده اغلب مواقع نیروی خمشی تعیین کننده می باشد. روی محور xها با افزایش طول xنیروی خمشی زیاد میشود.حال اگر بخواهیم تیری طرح نماییم که ارتفاع آن نسبت به افزایش طول X و در نتیجه افزایش ممان زیاد شود می توانیم با بریدن و دوباره جوش دادن تیرآهن ،تیری را طراحی کنیم.البته در این مورد نباید در ساختمان محدودیت ارتفاع داشته باشیم54

اسلاید 55: 55

اسلاید 56: تیرآهن خط کشی شده برای لانه زنبوریاکثر مقاومت های یک تیر آهن یا ناودانی در مقابل بارهای وارده با ممان اینرسی آن رابطه مستقیم دارد.با توجه به اینکه ممان اینرسی هرنقطه مادی نسبت به یک محور برابر است با جرم آن نقطه در مجذور فاصله آن نقطه تا آن محور،لذا هر قدر فاصله یک نقطه از محور معینی بیشتر باشد ممان اینرسی آن نقطه بیشتر خواهد بود.در این صورت برای آنکه بتوانیم ممان اینرسی را در یک قطعه مخصوصا تیرآهن I بالاترببریم آنرا مطابق شکل خط کشی می کنیم.اگر بلندی مقطع تیر آهن اولیه را h بنامیم و آن را مطابق شکل خط کشی کرده و برش بدهیم و مطابق شکل جوشکاری کنیم، بلندی مقطع تیرآهن لانه زنبوری شده برابر 1.5h خواهد شد. 56

اسلاید 57: 57

اسلاید 58: تیرآهن لانه زنبوریبرای لانه زنبوری کردن تیر آهن اگر آنرا از ابتدای لبه شروع به بریدن نماییم قطعه کج شده و غیر قابل استفاده می شود.برای جلوگیری از این کار بهتر است برش را از یک سانتیمتر بعد از لبه شروع کنیم و تا یک سانتیمتر مانده به آخر برش را قطع نماییم.آنگاه پس از دو یا سه ساعت که کاملا سرد شد برش را تکمیل نماییم. 58

اسلاید 59: 59

اسلاید 60: تیرآهن لانه زنبوری شدهبعد از اتمام برش کاری،لبه های بلند دو قطعه آهن بریده شده را مقابل هم قرار داده و جوشکاری می نماییم.در این مرحله هم باید اول دقت شود تا کلیه قسمت های دو لبه به همدیگر بچسبد.در این صورت شماره تیر آهن در تمام طول یکنواخت خواهد.نکته مهم آنکه باید دقت گردد دو قطعه طوری جوش شود که تیرآهن از عرض نیز در یک سطح قرار گیرد.زیرا در غیر این صورت ممان های ناخواسته در تیر ایجاد خواهد شد.مقدار جوش باید سراسری و به اندازه کل طول لبه ها باشد.لبه ها باید از دو طرف جوش شود.60

اسلاید 61: 61

اسلاید 62: تیرآهن لانه زنبوری شده وصفحات برشیاگر تیرآهنی را لانه زنبوری نماییم مقاومت آنرا در مقابل ممان های خمشی زیاد می کنیم ولی جان تیر ضعیف می گردد. با توجه به اینکه فرض بر این است که جان تیر نیروی برشی را تحمل می کند و از طرف دیگر همانطوری که از دیاگرام نیروی برشی مشاهده می شود در نزدیکی تکیه گاه ها حداکثر نیروی برشی را داریم، لذا برای آنکه یک تیر لانه زنبوری شده در مقابل نیروهای برشی نیز مقاوم باشد، باید حداقل دو سوراخ اول تیر و آخ آن را بوسیله صفحه بپوشانیم و به خوبی از دو طرف جوشکاری کنیم.ابعاد این صفحات با محاسبه بدست می آید ولی ضخامت آن از 10 میلیمتر کمتر نباید باشد و طول آن به اندازه دو سوراخ(حدود 60 سانتیمتر)و عرض آن با توجه به نمرات مختلف تیرآهن متفاوت بوده و باید مساوی جان تیرآهن باشد(قدری کمتر برای جوشکاری)62

اسلاید 63: 63

اسلاید 64: تیرآهن لانه زنبوری شده با فاصلهاگر در محوری به هیچ وجه نخواهیم نیروهای برشی را تحمل کنیم،وتنها نیروی موجود نیروی خمشی باشد،می توانیم از تیرآهن های لانه زنبوری شده با فاصله زیاد استفاده کنیم.وآن بدین صورت است که بعد از آنکه تیرآهن را برش دادیم بین لبه های آن آهن ورقی به عرض تعیین شده به وسیله محاسبه قرارمی دهیم.طول این قطعه مساوی لبه بریده شده ی لانه زنبوری می باشد وضخامت آن مساوی ضخامت جان تیرآهن است.64

اسلاید 65: 65

اسلاید 66: ورق بست درپای ستونبجز نیروهای خارج از محوری که در پای ستون ممان ایجاد می کند، نیروهای دیگری نیز وجود دارند که در پای ستون ممان های شدید ایجاد می کند.مانند نیروهای بادو زلزله و غیره. به همین دلیل در پای ستون و کلیه گره ها(محل عبور پل) دیتیل مخصوصی اجرا می نمایند. بدین طریق که برای اتصال تیرآهن های ستون به یکدیگر به جای تسمه از صفحه ای که به آن ورق بست می گویند، استفاده می شود. ابعاد ورق بست با محاسبه بدست می آید ولی پهنای آن در حدود پشت تا پشت ستون است(قدری کمتر برای جوشکاری) و بلنده آن حدود 50 سانتیمتر و ضخامت آن در حدود 10 تا 12 میلیمتر می باشد.باید توجه نمود که بلندی ورق بست باید به گونه ای باشد که پل منتهی به آن و تمام قطعات اتصال مانند نبشی بالاسری و نبشی زیرسری و ورق های ممان گیر در آن جا بگیرد و چند سانتیمتر هم بلند تر باشد تا جوشکاری به آسانی میسر گردد.66

اسلاید 67: 67

اسلاید 68: ورق بست در محل عبورپلبجز در پای ستون در محل کلیه گره ها(محل برخورد پل و ستون)نیز باید ورق بست گذاشته شود تا نبشی های زیرسری و بالاسری پل به آن جوش شود.ابعاد ورق بست از محاسبه بدست می آید ولی عرض آن مساوی پشت تا پشت ستون(قدری کمتر برای جوشکاری)و ضخامت آن در حدود 10 تا 12 میلیمترو ارتفاع آن قدری بیشتر از ضخامت پل بعلاوه بال نبشی زیرسری و بالا سری است(در حدود 60 سانتیمتر)یادآوری می شود چنانچه ستون از یک عدد آهنH ویا دو عدد I بهم چسبیده ساخته شود ممکن است به ورق بست احتیاج نباشد.68

اسلاید 69: ورق بست69

اسلاید 70: نبشی زیرسریپس از آنکه ورقه بست به بدنه ستون جوش شد نبشی زیر سری که اصلی ترین تکیه گاه برای پل می باشد به آن متصل می گردد.گاهی نیز نبشی زیرسری را در محل به وسیله چند عدد صفحه می سازند که ابعاد صفحات با محاسبه بدست می آید.نکته قابل توجه در این نوع اتصال طول جوش است که باید دقت شود به اندازه کافی باشد.طول جوش و بعد آن با محاسبه بدست می آید.همچنین باید دقت شود که حتما قسمت بالای نبشی به ورق جوش نشود زیرا ناهمواری ایجاد شده به وسیله جوش باعث آن می شودکه پل قدری با ستون فاصله پیدا کند(حدود 2 تا 3 میلیمتر)که این خود موجب به وجود آمدن خروج از محوری محاسبه نشده می شود.یادآور می شود که جوشکاری سه طرف دیگر نبشی در اکثرگره ها طول جوش کافی را ایجاد خواهد کرد.70

اسلاید 71: 71

اسلاید 72: عبورپل در محل بال ستونکلیه مراحل ستون سازی و حتی نصب و جوشکاری نبشی زیرسری باید روی زمین انجام شود.پس از نصب نبشی زیرسری ستون آماده بلند کردن می شود.پس از نصب ستون در محل که جای آن از پیش آماده شده است پل هایی را که از قبل آماده اندازه شده و ساخته شده است در محل خود قرار می دهند.بدیهی است که نبشی های زیرسری باید کاملا در یک تراز بوده و تمام آنها در یک تراز باشند تا تمام تکیه گاه های پل ها سراسری عمل کنند.زیرا اگر یک نبشی حتی یک سانتیمتر پائین تر نصب شود و پل کاملا روی آن ننشیند،برای پل تکیه گاه ایجاد نمی کند.72

اسلاید 73: 73

اسلاید 74: عبورپل از بال ستون ونبشی بالاسریاگر تکیه گاه ها ساده فرض شوند و در محاسبات به قاب صلب احتیاج نداشته باشیم،کار نصب پل به همین جا خاتمه می یابد.فقط برای اینکه پل از جای خود نلغزد،آن را با چند خال جوش به نبشی زیر سری متصل می کنیم.ولی با توجه به آنکه در اثر محدودیت های معماری ایجاد بادبند به مقدار کافی در تمام جهات مقدور نیست ناچار باید بعضی از قاب ها را صلب در نظر بگیریم.در این صورت برای صلب کردن قاب،گره ها باید به نبشی بالاسری و لچکی و صفحه ممان گیر مجهز باشند.74

اسلاید 75: 75

اسلاید 76: عبور دو پل از دو بال ستون (اتصال خورجینی)عبور دو پل از دو طرف بال ستون(گره خورجینی)یکی از رایج ترین اتصال هایی است که اغلب مهندسین محاسب آن را پیشنهاد می کنند.در بازدیدی که از مناطق زلزله زده به عمل آمدد مشاهده گردید که در موقع وقوع زلزله گره خورجینی به نسبت سایر گره ها از آسیب پذیری بیشتری برخوردار است.در اینگونه گره ها اگر پل ها را با تسمه به همدیگر متصل کنیم به یکپارچه کارکردن پل ها کمک بسیاری کرده و مقاومت آن را در مقابل نیروهای جانبی بالا می بریم.طول تسمه ها باید پشت تا پشت دو پل(قدری کمتر برای جوشکاری)باشد و ضخامت آن در حدود 10 الی 12 میلیمتر و پهنای آن در حدود 10 الی 12 سانتیمتر است.76

اسلاید 77: 77

اسلاید 78: عبور پل از وسط ستون با ورق بست دوتکهاگر بخواهیم پلی را از وسط ستون ساخته شده با دو عدد تیرآهن I عبور دهیم ناچار باید از صفحه بست دو تکه استفاده کنیم،یکی در پایین پل برای نبشی زیرسری و یکی در بالای پل برای نبشی بالاسری و صفحات ممان گیر و غیره.ابعاد این صفحه ها طبق محاسبه بدست می آیند.ولی عرض آن مساوی پشت تا پشت ستون(قدری کمتر برای جوشکاری) و طول آن در حدود 5سانتیمتر بزرگتراز نبشی زیرسری و یا نبشی بالاسری می باشد و ضخامت آن حداقل 10 میلیمتراست.78

اسلاید 79: 79

اسلاید 80: پل ختم شده به جان ستوناگر مجبور باشیم پل را به جان ستون متصل کنیم طبیعی است که ادامه پل مقدور نبوده و پل به جان ستون ختم می شود که در این صورت اگر این ستون از ستون های میانی باشد،اجرای پل ممتد مقدور نیست.برای ختم کردن پل به جان ستون اگر از ستون H استفاده کنیم،احتیاج به ورق بست نداریم و اگر از ستون I دوبل استفاده کنیم و اگر بار پل زیاد باشد،ممکن است که ناچار باشیم یک صفحه به جان ستون جوش دهیم.ابعاد این ستون با محاسبه بدست می آید.ولی در هر حال ضخامت آن نباید از 90% ضخامت جان تیر کمتر باشد و پهنای آن مساوی پهنای جان تیر است(قدری کمتر برای جوشکاری)و ارتفاع آن در حدود 10 سانتیمتر بیشتر از ضخامت پل بعلاوه ضخامت نبشی های بالاسری و زیرسری است.در این گره طول جوش حائز اهمیت است.80

اسلاید 81: 81

اسلاید 82: ورق بست در جان ستوندر تیرآهن ها مخصوصا تیرآهن های I ،قسمت بزرگی از جرم آهن در بال ها متمرکز می باشدو در نتیجه جان تیرآهن ضعیف است.حال اگر ناچار باید پلی به جان ستون ختم شود،در صورت وجود بارهای شدید ممکن است جان ستون قلوه کن شود.برای جلوگیری از این مطلب باید روی جان ستون ورق جوش شود.آنگاه پل به آن متصل گردد،مخصوصا باید پهنای ورق به اندازه پهنای جان تیرآهن باشد.به طوری که وقتی به محل برخورد جان و بال که از ضخامت بیشتری برخوردار است،جوش شود.82

اسلاید 83: 83

اسلاید 84: عبورپل از لبه های بال ستون و صفحه های اتصالاگر مجبور باشیم پل های ممتد را از دو لبه بال ستون عبور دهیم باید در جان تیر تکیه گاهی از نبشی با ورق درست کنیم به طوری که بال این نبشی مساوی نیمی از بال ستون بعلاوه پهنای بال پهن باشد.در این صورت پل به اندازه نیمی از بال ستون از محور نبشی دورتر قرار خواهد گرفت(بطور متوسط حدود 7 تا 15 سانتیمتر)که این خود خارج از محوری محاسبه نشده در گره ایجاد خواهد کرد و ممکن است نمره نبشی و طول جوش را به مقدار قابل ملاحظه ای بالا ببرد.به این لحاظ این دیتیل به هیچ وجه پیشنهاد نمی شود.84

اسلاید 85: . در اینگونه موارد بهتر است یک عدد صفحه که قدری پهن تر از نمره تیرآهن باشد و یا به اندازه ضخامت ورق از هر طرف کوچکتر از نمره تیرآهن باشد،به محل عبور پل جوش می دهیم(به هر حال پهنای ورق باید طور باشد که امکان جوش کافی با بعد لازم فراهم شود)آنگاه نبشی های زیرسری و در صورت لزوم نبشی بالاسری را به آن جوش داده و پل را عبور می دهیم.اگر بار پل زیاد باشد می توانیم به وسیله یک قطعه سر تیرآهن این صفحه را به جان ستون متصل کنیم.در این صورت برای راحتی جوشکاری باید اول سر تیرآهن را اندازه نموده و آن را به صفحه جوش دهیم آنگاه آن را به ستون متصل کنیم یادآور می شود که کلیه این کارها باید روی زمین انجام شود تا امکان جوش صحیح فراهم شود و حتی المقدور در اسکلت های فلزی باید از جوش سربالا و سر پائین خودداری شود.یادآور می شود که اجرای این گره مشکل بوده و بهتر است طراحی اسکلت به گونه ای باشد تا پل از لبه های بال ستون عبور نکند.85

اسلاید 86: 86

اسلاید 87: گروه در یک ستون سراسریهر ستون باید در محل گره حداقل از سه طرف مهار شود تا بلندی آن به فاصله بین دو گره محدود گردد با توجه به اینکه اغلب مهندسین محاسب در ایران پل ممتد به صورت خورجینی را پیشنهاد می کنند.لذا باید در جهت عمود بر پل و موازی با تیرچه ها درست در محل گره(محل برخورد پل و ستون)تیرآهن دیگری کشیده شود که به آن اصطلاحا بادبند یا پل فرعی می گویند.شماره بادبند وسیله محاسبه بدست می آید ولی در هرحال از شماره پل کمتر است.87

اسلاید 88: 88

اسلاید 89: چهار پل ختم شده به یک ستونمعمولا در ستون های میانی چهارپل به یک ستون ختم می شود.(دو عدد پل اصلی و دو عدد پل فرعی)که ممکن است پل های اصلی به صورت خورجینی از بال تیر عبور کنند ویا از وسط آن رد شود که در این صورت باید از ورق بست دو تکه استفاده شود.در ستون های کناری و گوشه،چنین حالتی پیش نمی آید.89

اسلاید 90: 90

اسلاید 91: 91

اسلاید 92: اتصال ستون و پل از چهار طرف92

اسلاید 93: اتصال پل به ستون با تکیه گاه صلبطبق تعریف به تکیه گاهی ساده گفته می شود که هیچ گونه مقاومتی در مقابل دوران یا هر حرکت دیگر پل نداشته باشد و تکیه گاه صلب تکیه گاهی ست که پل نسبت به ستون هیچ گونه حرکتی نتواند انجام دهد.با تعریف فوق ملاحظه می شود در عمل به وجود آوردن هیچ یک از این تکیه گاه ها مقدور نیست.زیرا مثلا برای داشتن تکیه گاه ساده باید تکیه گاه فاقد سطح بوده و مانند نوک سوزن تیز باشد با این تعریف اگر پل را فقط روی نبشی زیر سری قرار دهیم این نبشی به مقدار قابل ملاحظه ای از حرکت های آن جلوگیری خواهد نمود و همینطور برای تکیه گاه صلب که ایجاد آن برطبق تعریف مقدور نیست.حال اگر بخواهیم تکیه گاهی صلب ایجاد نماییم،به نسبت شدت صلبیتی که می خواهیم داشته باشیم می توانیم از نبشی بالاسری-نبشی زیرسری و بالاسری با لچکی-دستک کوتاه و بالاخره صفحه ممان گیراستفاده می کنیم.93

اسلاید 94: 94

اسلاید 95: اتصال صلببا توجه به اینکه محدودیت های معماری مانند در و پنجره و نماسازی،به محاسب اجازه نصب بادبند را در هر نقطه که صلاح باشد نمیدهد.لذا باید در بعضی نقاط بجای بادبند به طرق دیگر در اسکلت ساختمان صلبیت ایجاد نمود، مانند گره های صلب.آزمایشات بعمل آمده نشان می دهد که نصب چهار عدد صفحه تقویتی در گره خورجینی در فاصله لبه پل تا ستون مانند شکل،کمک زیادی به صلبیت گره می نماید و درجه صلبیت گره را بالا می برد.طول جوش در این گره از اهمیت ویژه ای برخوردار است.95

اسلاید 96: 96

اسلاید 97: اتصال صلب (پل به ستون)یکی دیگر از گره های ممان گیر مطابق شکل می باشد.در این گره ممتن های وارده به وسیله صفحات بالا و پائین تحمل شده و نیروهای برشی می تواند به وسیله جان پل تحمل شود ولی از آنجا که ممکن است جان پل به وسیله لانه زنبوری کردن ضعیف شده باشد و یاآنکه پل چند میلیمتر کوتاهتر بریده شده و با ستون در تماس نباشد.برای تحمل نیروی برشی ناچار باید صفحه های برشی گذاشته شود و یا از نبشی تودلی استفاده گردد.در این طریقه بعد و طول جوش صفحات ممان گیر بسیار مهم می باشد.بدین لحاظ باید کلیه صفحات ممان گیر قبل از نصب به وسیله یک پخ 45درجه برای ایجاد بعد جوش مناسب آماده شود.97

اسلاید 98: .اگر صفحه ممان گیر به شکل معین(تقریبا ذوزنقه)بریده نشود و مطابق شکل فوق باشد حتما باید جوشکاری آن قبل از نصب در محل و روی زمین انجام شود تا امکان جوشکاری صحیح فراهم باشد.نصب چنین پلی که صفحه ممان گیرآن از قبل جوش شده باشد خالی از اشکال نیست.98

اسلاید 99: 99

اسلاید 100: دستکدرساختمان های فلزی هر تیر یا تیرچه می باید دو تکیه گاه داشته باشد. گاهی نیز سقف ها را می توانیم به صورت طره اجرا نماییم که در اینصورت باید تیر آهن مورد استفاده حداقل دو برابر طول طره در داخل سقف ادامه داشته باشد.در موارد استثنایی که تیر آهن طره به پل ختم میشود و ادامه آن به عللی مقدور نباشد، در اینصورت طره دارای یک تکیه گاه خواهد بود.در این حالت می توان به وسیله دستک از بالا یا دستک از پایین برای تیر طره تکیه گاهی ایجاد نمود.یادآور می شود که استفاده از دستک وسیله مطمئنی نبوده و فقط در موارد بسیار استثنایی استفاده از آن مجاز می باشد.دستک از بالا به صورت کششی کار می کند و باید در جوشکاری آن دقت به عمل آید.دستک از پایین به صورت فشاری کار می کند و باید مانند ستون زاویه دار محاسبه شود.100

اسلاید 101: 101

اسلاید 102: کوتاه کردن دهانه پل به وسیله دستکاگر به خاطر محدودیت های معماری و یا دلایل دیگر نخواهیم برای دهانه های بزرگ از خرپا استفاده کنیم می توانیم مطابق شکل به وسیله دستک طول پل را کم کرده ودر نتیجه نمره آن را پایین بیاوریم فقط باید توجه نمود که در محل برخورد دستک با پل نیروی برشی ایجاد می شود و در محل برخورد دستک با ستون نیز ممان ایجاد می شود و خود دستک نیز مانند ستون زاویه دار عمل می کنند . به هر حال این قاب باید با دقت و شرایط جدید طراحی شود.نبشی بالاسری و زیرسری دستک ها باید در محل ساخته شود زیرا زاویه دستک با پل غیر 90 درجه می باشد و برای این نبشی باید حتما از لچکی استفاده شود. 102

اسلاید 103: 103