نقش محیط زیست در برنامه ریزی شهری

صفحه 1:


صفحه 2:


صفحه 3:
‎suai‏ محیط زیست در برنامه ربزی شهری ۱ ‎ 

صفحه 4:
« مقدمه « مفاهیم و تعاریف ‎Cyolo =‏ مدیرین زیست « اهداف كلى مديريت محيط زيست » محيط زيست و مقررات ملاك عمل مديريت تتهرى 

صفحه 5:
و - اگز به صورت دقيق تاريخجه اى از محيط زيست بيان شود, باید به گذشته های بسیار دور برگشت و شايد بتوان كفك كه تاريخ ‎il |, cus; lame‏ ۱۳ انسان بر روی کره زمین مطالعه کرد؛ این مطالعه شامل سه مرحله می باشد, این سه مرحله عبارتند از:.دوران تسلط طبیعت بر انسان ( انسان پیش از عصر نوسنگی) , دوران تسلط انسان بر طبیعت. دوران همگرایی و تعامل | 99/6 طبیعت. محیط ژیست را می نوان سرمایه ای از منابع فیزیکی و ای دانست که ‎Bile Gs Eels! Gl jls‏ سرعت زیاد صنعتی شدن و توسعه غیربرنامه ریز ی "آشده و ناپایدار فشار زیادی را بر جنبه ‎sl‏ مختلف محیط 

صفحه 6:
> و پایدار نیاز کنونی است و تنها با استفاده از مدیریت ‎j‏ تحقق می یابد. سیستم مدیریت زیست ‎la‏ ابزاری است که سازمان را ۶ ۰ ۱۳۲ سطح مطلوبی از عملکرد زیست محیطی دست باید ۰ ۰۰ ۳ ‎a‏ طور نظام یافته کنترل نماید. سیستم مدیریت زیست منجر به اطمینان از قرارگیری خدمات, محصولات و 8ات های یک سازمان در چارچوب زیست ‏ و شود. یک سیستم مدیریت زیست محیطی می تواند به عنوان بخشی از سیستم های جامع مدیریت به حساب آید. یکی از مهمترین دغدغه های محیط زیست به رشد شتابان شم نشینی و شیوه زندگی متژادف آن در جهان باز می,گزدد. افزايش بی سابقه جمعیت به همراه نسبت زوزافزون شهرنشینی و شیوه زندگی ضد محیط زیست:زا در پی دارد. ‎Peg‏ 2 

صفحه 7:


صفحه 8:


صفحه 9:


صفحه 10:


صفحه 11:


صفحه 12:


صفحه 13:


صفحه 14:


صفحه 15:
وت محیط زیست روشی بر ۰ ۳ ‎ie...‏ ‏که تمامی جنبه های اکولوزیک, سیاست گا ۱7۲ ااشعه های اجتماعی را در برمی گیرد . اهدات وت محیط الت عبارتند از: ت از ایجاد مشکلات زبست محیطی و : , ایجاد محدودیت. تأسیس و تقوی" . نظارت و مدیریت ‎Maj‏ ‏ار در رابطه با تهدیدا 

صفحه 16:
+ ۴ وا ‎ee ee ee‏ از اين رو حافت دو مفهوم حفاط > 2 همواره مدنظر قرار كيرد: 2 محيط ‎i‏ a 

صفحه 17:
بنابراین با توجه به دو هدف کلی مدیریت محیط زیست که بهره برداری از منابع و ایجاد توسعه پایدار است. می توان مدیریت زیست را به عنوان فرایندی تعریف نمود — با تعیین نوع ارتباط خود مهم فعالیت هایش بر محیط زیست اند اآثرات نامطلوب زب 

صفحه 18:
17151 مدبريت محيط زيست بر يابه محد وك 71 00000 رابطه با نامین منابع گوناگون رای استفاده بش ‎Sire‏ ‏کافی برای دفع ضایعات و زیاله ها می باشد ار ۱۱ مدیریت محیط زیست. بهره برداری از منابع و دستیابی به توسعه پایدار می باشد. ال بهره برداری از سنابه: منظور از بهره برداری از منایع. تلاش ‎cg yo‏ سأي و نیز تولید کمتر زباله در هنگام ساخت کالاهای موردنظر می باشد. لژ آنجایی که محیط زیست متایعی همچون و كان هايى را براى دقع زياله ها اعم از( 1ل 10 0017 007 يرق شكل فراهم مى نمايد. لازم است مديريت محيط زيست, بهره ورى ات را در اولویت بالايى قرل!! | اصولا به چیزهایی اطلاق مَى 2 ‎٠‏ 7 تنظ ولد آن. دا 9 مسكر كرما يا نور و ساير کالاها و خدمات تأ ۶2 اسيا 5 5 ى.از رفاه و آن 

صفحه 19:
ب- توسعه پایدار: مطابق با معروفترین تعریف, توسعه پایدار شامل " هر گونه پپشرفقت و توسعه ای اس ت که به منظور رطر ۱۳۵۱۰۰۵ پشر امروز انجام می شود و در ضمن زندگی نسل های آتی را در خصوص برآورده تمودن نیازهایشان به مار ار ۱۳۱ ار اساس این تعریف چنین استتباط ‎i 5h coe‏ اقتصادی و اجتماعی ضروری به نظر می رسند اما این پیشرفت ها نباید منجر به بهره برداری بی رویه از منابع موجود کزه زمین گردد. آمروزه بحث توسعه پایدار یکی از بحث های بسیار مهم و رایج در سح بین المللی است. سازمان ها و ‎Sig‏ ا ا زیست در جهان و همچنین سازمان ملل از مهمترین ارگان های دخیل این امر هستند. در واقع ‎peas cm‏ مبحث عمده بوده است. یکی منابع غیرقابل تجدید در جهان مثل 6 فسیلی و دیگری بحت‌ ال 7 لل و وك كرما زمین. می توان گفت که این دو عامل, نخستین و مهمترین عوامل شدن بحث توسعه پایدار در جهان بوده ‎Lal oil‏ اکنون اين + رتیل 

صفحه 20:
in 1 لم 

صفحه 21:
مجموعه قوانین و مقررات و آیین نامه هایی که در ‎aul wo Ld‏ قوانین و مقررات زیست محیطی هستند که در جمهوری اسلامی ایران مصوب شده و ملاک عمل است؛ البته تاكيد ها بر فوانین و باشد که مختص شهرها می باشند و به تر: از نظر سلسله مراتبا ! ‎i‏ =“ = راتی می ب اهمیت 

صفحه 22:
1 قانون اساسی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تنها یک اصل به مبحث محیط زیست پرداخته است که عبارت است از اصل پنجاهم: "در جمهوری اسلامی. حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسل های بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند, وظیفه عمومی جر >گردد. از این رو فعالیت های اقتصادی و غير ۱ آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیر قابل ۱ جبران آن ملازمه پیدا کند. ممنوع است. این وظیفه ی خطير در نظام جمهوری اسلامی ‎a Vly!‏ عهده ی سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفته است به موجب ماده یک قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست مصوب 1353 این سازمان وابسته به نخست وزیر ۱ است که اینک پس از بازنگری قانون اساسی و با حذف یت 

صفحه 23:
2) موادی از قانون مجازات اسلامی ( تعزیرات و مجازات بازدارنده ) - مصوب 2/3/1375 با اصلاحات 8/5/1376 دواد قانونی 686 و 688 از فانون مجازات جمهوری اسلاء 51ل در رانطه ها قواندن و مقررات داخلن 7ل 00200 باشد. ماده 686 ق.ما بيان فى دارد " هرکس درختان جح ‎Seal‏ قانون كسترش فضاى سبز را عالماً: عامدا و زارت قانون مذکور قطع یا موجبات از بین رفتن آنها را فراهم آورد علاوه بر جیران خسارت وارده حسب مورد به حبس تعزیری از 6 ماه تا 3 سال و یا جزای نقدی از سه میلیون تا هجده میلیون وال معکوم خواهد شد" (قانون مجازات گاسا مه 1366 213-15). ماده 686 ناسخ ماده 65 قانون گسترش فضای سبز شهرها است اما تبصره آن ماده در مورد ضبط زمين به تفع شهرداریها و غیرقایل تجدید بودن است و به اعتبار خود بأفى أست. همجتين مواذ 7 ر 8 آن قارن ودر عور حالظ تا ‎Perales eS Sl): seesaw lsc‏ ۳8۲ 

صفحه 24:
ماده 2تون حفاظت و بهره برداری از جنگلها ومران كدر ف نماید: بریدن و ريشه کن کردن و سوزاندن نهال ودرخت و... بدون ‎ails Sel‏ از وزارت منایع طبيفى ممنوع امت ۳ 1383 :1018 -1016). در تحقق جرم موضوع این ماده شرظ نندت که درخت قطع شده دارای شتاستامة بالق و انا ۱۳ ابلاغ شده باشد (گلدوزیان, 1386 :424( 

صفحه 25:
ماده 688 ق.م- - " هر اقدامی که تهديدي علیه بهداشت عمومی شناخته شود از قبیل آلوده کردن لب آشامیدنی یا توزیع آب امیدنی آلوده, دفع غیربهداشتی فضولات انسانی و دامی و مواد زائد. ریختن مواد مسموم کننده در رودخانه ها, زباله ها در خیابان ها و گشتار غیرمجاز دام, استفاده غیرمجاز فاصلاب خام با بسا تصفیه خانه های فاضلاب برای کشاورزی ممنوع می باشد و مرتکبین چنانچه طبق قوانین خاص مشمول مجازات های دیدنری نباشند به حبس تا یکسال محکوم خواهند شد. ماد 11 aa 7 

صفحه 26:
3) از قانون شهرداریها (مصوب 1334 با اصلاحات بعدی) ماده 55- تبصره 4- (الحاقی 17/5/1352): شهرداری مکلف است محل های مخصوصی برای تخلیه زباله و نخاله و فصولات ساخمانی و مواد زشونی فاضلات ها و نظای ‎er‏ ‏انتشار آگهی به اطلاع عموم برساند. محل های تخلیه زباله بايد خارج | محدوده شهر تعيين شو مس خانجات د ۴ كود به تشخيص شهردارى 

صفحه 27:
بند 20 (اصلاحی 27/11/1345) جلوگیری از ایجاد و تأسیس كلك اکن که نوی از اناء مومت پرو را اشاكنين يا مخالف اصول بهداشت در شورهاست. شوردارى مكلك انست از تأسيس كارخاته هاء كاركاه ها و... و به طور کلی تمام شاكل و كسب هارى كه ايجاد مزاحمت ‎Bel elena airy‏ دود ويا عفونت ويا تجمع حشرات و جانوران نمايند جلوكيرى كند و در تخريب كوره هاى آجر و كج و آهك يزى و خزينه كرمابه هاى ددن كه مخالف بهداشت است اقدام تمايد و با ا © مراقیت در وضع دودکش های ماک و کارخانه ها و وسانط نقليه یبای دی تسس جلو 385 1 یط د قافا 

صفحه 28:
4) از قانون برنامه های توسعه اقتصادی, اجتماعی و فزسكى جدهوری اسلامی ابرآن حمایت و حفاظت از محیط زیست باید یکی از مهمترین اهداف کلان برتامه توزسعه اجتماعی+اقتضادی ایران بانشد. می توان در فقانه کلی در برنامه های توسعه به مواردی در حرط ۱۰۰ زیست شهری برخورد کرد. در یک بررسی کلی می توان به موارد زیر اشاره کرد: اه قوانین برنامه های توسعه؟۱ ۰۱ ۳ ‎ei‏ ‏فرهنگی به اين نتیجه می رسیم که قوانین زیست محیطی یک روند رو به رشدی را شامل می شود که شامل موارد زیر می باشد: الف) برای اولین بار در قانون سوم توسعه از نهادهای غیردولتی نام برده شده است ( در ماده 104 قانون سوم توسعه). 

صفحه 29:
ب) در این قوانین شاهد تفکیک قوانین و مشخص شدن جایگاه نهادهای متولی شهر در مدیریت محیط زیست شهری می باشیم. با توجه به ماده 136 قانون سوم زمینه مناسبی ‎sly‏ انتقال مسئولیت به شهرداری ها به وجود آمده است ( حیدر زاده, 1382: 7) ولی به همان اندازه نهادهای بیشتری را درگیر کرده است. 2 در طی برنامه های دوم و سوم و چهارم می توان دریافت که وظایف قانونی ارگان ها و نهادهای مدیریتی شهری بیشتر مشخص شده است و از یک کل گویی در مورد قوانین زیست محیطی تا حدودی به تفکیک این قوانین و جایگاه قانونی نهادهای متولی تغییر پیدا کرده است. aa 7 000 لخ اده ‎a 2 5‏ 

صفحه 30:
5) از قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست ( مصوب 8 خرداد 1353 و اصلاحیه ی 24/8/1371 ) مشتمل بر 1 ماده و 7 تبصره می باشد طبق ماده 1 - حفاظت و بهبود بهسازی محیط زیست و پیشگیری و ممانعت از هر نوع آلودگی و هر اقدام مخربی که موجب بر هم خوردن تعادل و تناسب محیط زیست می شود از وظایف سازمان ‎cubis‏ محیط زیست است. سازمان حفاظت م۱۳ وابسته به ریاست جمهوری و دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است و زیرنظر شورای عالی حفاظت محیط زیست انجام وطتت هی کند. ماده 2 - ریاست شوراف؟عال حفاظت محیطا: زیست با رئیس جمهور است و اعضای لن عبارتند از: وزرای کشاورزی, کشور, صنایع, بهداشت, جهاد سازندگی, وزیر راه و شهرسازی, درمان آموزش پزشکی, رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و رئیس سازمان برنامه و بودجه و 4 نفر از اشخاص ذی اک ۰ پیشتما یس سازمان حفاظت محيظ 00د و ae 

صفحه 31:
ماده 7- هرگاه آورای هریی ار ای رایع ی را و و وت مووط به ات ها زیست ‎PRIS oy sc Slate Sl wb OnE‏ یا موسسه مربوط اعلام خواهد نمود تا با همکاری سازمان های زیریط به منظور رفع مشکل در طرح مزبور تجدید نظر به عمل آید. در صورت وجود اختلاف نظر, طبق دستور رئیس جمهور عمل خواهد شد. گاوه 20- سازمان می تولند با تصویب شورای عالی حفا ۱۳۰۹۰ 00 و ان وظايف واختيارات جو 02.10 0021 0057 ‎oil Ieee‏ قانون در مجدوده شهرها .505 1سا كشور ضمن تعيين حدود بر حسب مورد به شهردارى هاى مربوط يا هر سازمان دولتى زيربط محول نمايد, در اين صورت شهردارى ها و سازمان هاى مذكور مسئول اجراى آن خواهند بود. اين قانون به و وظيفه ى حفاظسة ا فخيطا ر تمك ۱9 ‎pints‏ ‏فعيظ ريست قرار دادمواقية د طلبَى هاذ5 20 آي ای ‎eed Be eh he‏ ی شا للا ی سس ae 

صفحه 32:
نتايج: ; تا نت د ‎ere‏ نتایج بررسی از قوانین زیست محیطی در مدیریت شهری . ایران حاکی از یافته های ذیل می باشد: ‎aT‏ 8 مدیریت زیست محیطی ایران هنوز نتوانسته په صورت یکپارچه عمل کند. در بعد مدیریت شهری هنوز نهادهای فراوانی مسئول مدیریت در بعد زیست محیطی هستند. دلیل اصلی این ادعا این است که هنوز مدیربت شهری و برنامه ريزى شهرى در ايران يكيارجه نيست. ا رت 07 7 | 

صفحه 33:
سکن لم 7 ی ۱ ] 3 5 کرادت یس فان مزال عبد ريست | شهرداری سطوح مدپریت شهری کشور در بعد زيست محيطى (ترسیم لكارند كاز ا 

صفحه 34:
پيشنهادات در خصوص پیشنهادات نیز اولاً پیشنهاد باید در مورد قوانین موجود و دوما در مورد مدیریت زیست محیطی شهری باشد. 8نوع ومیزان جرایم به بر م رس غبرتاس یر الست مجازات جرایمی مثل عدم رعایت ضوابط و مقررات زیست محیطی به جای حبس و زندان, 21 جیران از انواع جبران سارت ‎ly‏ ۳ اقدامانی از 5 افزایش فضای سبز, کاشت نهال و درخت, ات ۳9 باشد 6 است نوعی تسهیلات تشویقی برای را ۳ [یست محیطی 8 رنه شود مثل سیاست مالیات بل 8 بهتر است جریمه هایی که از متخاطیان به مجیط زیست دریافت می شود در ات محیط زیست مصروف 5 

صفحه 35:
پيشنهادات « قوانين و مقررات ل 1 20 تاوت موجود مي باشد كه اكر در ى كارو 2 22 ان سر او: همجنين ‎LI!‏ ‏اک عم ين با وجود قوانین زیست محیطی در کشور که اجرای آنها الزام آور می باشد, در بسیاری موارد مشاهده می شود که کارخانجات و کارگاهها و حتی اشخاص حقیقی . أن عمل نمى كتند كه تجديد نظر در نحوه ی ‎esses‏ 3 وی رسد. # از بعد دیگر قبل از هر کاری و هر عمل حقوقی و قانونى بايد بروز آن را بيش 9 نگیری کرد تا اينکه عمل غیرقان ۳۱۲۱۲ ۳ مستلزم هزینه 5 اعد اجتماعی و فرهنگی و آمو 1 31۳ ‎Slot! gl‏ مجازات به عتوان آخرین راه حل ممکن مطرح شود ‎ai‏ به عتواق آولین راه حل و آن هم أببكه به صلور كامل اجر ا-تشور 

صفحه 36:
الكوى پیشنهادی اصلاح ساختار تصمیم گیری و اجرا در زمینة مسائل زیست محیطی شههریٍ عون عرد هق أقر سلوج على و متلق سب وزارت ور 0 ‏يك‎ ene) ‏ره‎ pit bcs te Saw loots) ein eyed أب سازمان مقاطت محيط زيمت seats ES gt AR ‏مان‎ ‎ne ‏وتا‎ ‎bt artes) pe a alee Baa et vat gal oi يحض خمسوسى (مشاوران و بيعانكاران يعاس تيعد خصوضى - اولقن اسهم لو جح ی 

صفحه 37:
ذ د حي — وت ‎x‏ جمع بندی شهرها به عنوان مراکز سکونتی دارای کالبد و کارکردهای متفاوتی هستند. بدون شک بحث محیط زیست شهری به عنوان یکی از مهمترین ارکان برنامه ریزی شهرها و مدیربت شهری محسوب می شود. حفظ محیط زیست بدون وجود قوانین و مقررات قاطع امکان پذیر نمی باشد. مدیریت محیط زیست زوشی ‎obi ae‏ زیست محیطی است که تم۰.۱ ۳۳۲ 5ورتک. سیاست گذاری. برتامه 009097 اجتماعی را شامل می گردد. - ae 

صفحه 38:
۱ 5 00 ‏ل‎ epee See. ey or اس( ۴ 1 بهرام سلطانی, کامبیز, مقدمه ای بر شناخت محیط زیست, نشر سازمان حفاظت محیط زیست, چاپ اول, تهران, 1365. 2) حجتى اشرفىء غلامرضاء مجموعه كامل قوانين و مقررات RM hae tare Ne are eres BEL Lee ren tr | rer) ot) epic emer mrce| meet ‏م ا ا‎ oo) ‎ME Tt‏ ا ا ل لعن ‎500 ‏ا ا ا ا‎ pep tem ‏زیست شهری, فصلنامه ی مدیریت شهری. شماره 13, 1382. ‎9 ‏ا ا‎ re we ar eevee (2) ‎1 ‏ل‎ ee mere eMEC ‏ا ا‎ p)ects]) aaa ‏ل 5-0052 ‏خرسندی, 1386. ‎0 C melee ‏ا‎ a .1386 ‏و فرهنگی مجد. تهران,‎ ‎ ‎ ‎۹ oy een per ee Cee Ee ee ee ee ‎