نقش مديريت و فرماندهی پدافند غيرعامل

صفحه 1:


صفحه 2:
وز اتيك تعره مب نس بر له ۳ / 

صفحه 3:
نقش مدیریت و فرماندهی پدافند غیرعامل درس : پدافند غیرعامل 

صفحه 4:
*" يدافند غير عامل با توجه به اصول حاکم در مدیریت بحران مجموعه از تمهیدات. اقدامات و طرح هایی است که با استفاده از ابزار و شرایط. حتی المقدور بدون نیاز به نیروی انسانی و به صورت خود اتکاء از یک سو توان دفاعی مجموعه را در زمان بحران افزلیش داده و از سوی دیگر پیامدهای بحران را کاهش و امکان باز سازی مناطق آسیب دیده را با کمترین هزینه فراهم می سازد. "" طرح های پدافند غیر عامل قبل از انجام مراحل تهاجم و در زمان صلح تهیه و اجرا می گردند * این قبیل تمهیدات و ملاحظات پدافند غیرعامل علاوه بر کاهش شدید هزینه هاء کارآیی دفاعی طرحهاء اهداف و پروژه ها را در زمان تهاجم دشمن بسیار افزایش خواهد داد. 

صفحه 5:


صفحه 6:
فابلیت های پدافند غیر عامل * قابلیت‌های پدافند غیرعاملی ایجاد بستر مناسب توسعه پایدار کشور» هم راستا با سیاست‌های تنش‌زدایی» پایدارترین و ارزان‌تریسن روش دفاع؛ مناسب‌ترین راهکار افزایش آستانه مقاومت ملی پشتوانه اقندار ملی» یکی از مهمترین ابزارهای بازدارندگی؛ بهترین و مناسب‌ترین شیوه کاهش مخاطرات و کاهش آسیب پذیری؛ صلح آمیزترین روش دفاع و فطری‌ترین عنصر دفاعی بشر در برابر همه حوادث است. . ذکر این نکته ضروری اسّت که " کشورهایی که توسعه پدافند غیرعامل را به عنوان یک سیاس کی مستمر در دار خود قرا می‌دهنده میجگاه در مظان انها تهدید علیه کشورهای دیگر قرار نمی گیرند . ل باايين توضيح» » كشورهايى كه يدافند غيرعامل را به عنوان يكك راهكار اصلى پرمی گزینند به شرایطی از نظر کاهش آسیب پذیری دست می‌یابند که‌مطامع کشورهای تهدید كنندة عليه آنها كاهش مى يابد. 

صفحه 7:
اصول پدافند غیرعامل درطرح های حماس و حیاتی ۱- ایجاد بستر مستمر و پویا جهت اجرای طرح های پدافند غیر عامل ۴ ۲- قرار گرفتن اصول پدافند غير عامل در متن طرح های پدافند غیر عامل * ۲-ایجاد ضمانت های اجرلئی و پاسخگو بودن بالاترین مقام اجرائی هر دستگاه نسبت به رعایت اصول پدافند غیر عامل ‎Sel‏ تین سامت بندى: متناسب با اهمیت و حساسیت نقاط هدف (تاخی ها تانسسات. تحولات و شربان های اصلی کشور که ممک است در معرض تهاجم قرار گیرند نقاط هدف نامیده میشوند.) ‏* ۵ تعیین سطوح ایمنی و معیارها و ضوابط فنی پدافند غير عامل متناسب با ماهیت نقاط هدف و نوع تهدید. ‏* ۶- کاهش آسیب پذیری نیروی انسانی. مستحدثات و مراکز حیاتی و حساس ‏مرجود و در درا | در دس تالم ه کشور از طریق اجرای طظرح های يدافند غير عامل ‎ ‎ 

صفحه 8:


صفحه 9:
بحران بحران رویدادی است کهبه طور طبیعی یا بوسیله بشر. به طور ناگهلنی (11261061601:) یابه صورت فزاینده (11515)) بوجود آید و سختی و مشقتی رابه جامعه انسانی تحمیل کند که برای برطرف کردن آن نیاز به اقدامات اضطراری, اساسی و فوق العاده باشد. 

صفحه 10:
درجه بندی بحران * بحران درچه ۱ عبارت است از هر رویداد پیش بینی نشده و غیر منتظره ای که یک واحد به تنهایی و با امکانات معمول خود قادر به مقابله با آن بانشد. مانند آنش سوزی . آتش سوزیهای که در منازل ایجاد شده و باعث آسیب دیدن منزل یا منازل اطراف خود می نود 

صفحه 11:
* بحران درچه ۲: هرگونه رویداد غیر منتظره ای که برای مقابله با آن دو یا بیش از دو نهاد با قابلیتی بیش از حد معمول لازم باشد. مانند: تصادفات جاده اى. به رغم تمهيدات صورت كرفته از طرف دستگاههای مرتبط با موضوع حمل و نقل جاده ای اعم از پلیس رای وزارت انيرا ى ‎١‏ امتاد جاده‌ای هلال احمر و .... متأسفانه [ماراتلفات جاده أ#ورهمجنان سير صع وق دارد. 

صفحه 12:
* بحران درچه ۳: هرگینه رویداد غیر منتظره ای که ابعاد آن به حدی باشد که برای مقابله با تن نیاز به تجهیز کلیه امکانات و نهادهای مسئول در سطح شهر و هماهنگ گردن و همگاری این نهادها و نهادهای دیگر خارج از این حوزه باشد. مانند: جنگ تجاوز عراق به میهن اسلامی در اشهويوى يال “+ “اةالاطبريع شد و عراق رسكا 5 > ‎Os‏ ‏شناحته شد. این تجاوز تا سال ‎٩۳۶۷‏ ‏به طول,انجامید. در طول اين مدت ‎٩۶ Las!‏ عملیات بر علیه ترآای»رمتجاوز عراق انجام:داد. 

صفحه 13:
* فاجعه: فاجعه به حادثه ای گفته می شود که همه آحاد چامعه را در بر گرفته. مقابله با آن به مهارتها و روش های وییه ای نیاز داشته باشد» و برای جبران خسارات وارده به امکانات فوق العاده ای نیاز است که نوعاً مجبور به استمداد از کشورهای دیگر می شویم. ۳ ‎x‏ 5 فاجعه‌يم ,را می ‎a Sopp‏ طی آسن زمیین لرزه در سال ۲ بیش از ۴۰۰۰ نقراز هم وطنانمانجا و 2ر5 را اودسحت دادند. 

صفحه 14:
انواع بحرانها بسح دای من بلایای ‎eee‏ ‎os PT is eee‏ بحرانهای ‏انهاى 1 .. طوفان و بحرانهاى 0 شك ‏سس تکنولوژیک ‎ae‏ ‏ا ی 

صفحه 15:
ایران یکی از ده کشور حادثه خیز جهان وبعد از هند. بنگلادش و چین. چهارمین کشور بلاخیز به شمار می‌رود. 

صفحه 16:
بحرانهای تکنولوژیک ۴ خطرات تکنولوژیک بر اثر فرایندها و مواد ناشی از زندگی در جهان صنعتی ایجاد می‌شوند و شامل موارد زیر هستند: نقل و انتقال مواد و انسان‌ها (از راه جاده‌هاء راه آهن» هوا یا دریا) استفاده از ماشین آلات سنگین یا سربع استفاده از الکتریسیته, دمای بالاه فشار بالا و ... تولید انبوه ذخیره‌سازی. استفاده و دور ریختن مواد خطرناکك 

صفحه 17:
= در دسامبر سال ۱۹۸۴ در شهر پوپال هند که مرکز فعالیت های شیمیلیی شرکت آمریکایی یونیون است. به ناگاه ابری از گازهای سمی و کشنده متیل ایزوسیانات در آسمان این شهر پراکنده شد که منجر به مرگ بیش از ۲۵۰۰۰ نفر شد * در یک مورد دیگر انفجار کارخلنه اتمی چرنوبیل در سال 1۹۸۶ در اتحاد جماهیر شوروی سابق نیز نمونه ای دیگر از بحران های تکنولوژیک است. 

صفحه 18:
بحرانهای اکولوژیک * بحران های اکولوژیک: این بحران ها در نتیجه اقدامات مستقیم بشر و Cg ee ee el ‏و تخریب جو زمین گشته و بیش از آنکه نسل بشر را مورد تهدید قرار دهد.‎ ‏اثر مستقیمی بر نابودی گیاهان, منابع طبیعی و جانداران دیگر خواهد‎ گذارد. * تخریب جنگل ها و مراتع و بریدن درختان به منظور سوزاندن و استفاده های ناشایست دیگر از محیط زیست. در زمره فاجعه های اکولوژیک ناتوب می‌ شون #‌برخی از فاجعته های تکنولوژیک نظیر نشت ضایعات سمی و خطرناک و يي ا ل ونان را 

صفحه 19:
اقدامات آگاهانه و حساب شده انسان که موجب از بین رفتن جان انسانها و تخریب کلی جامعه می شود به نام پحران های سیاسی شناخته می شوند. جنگ آشفتگی سیاسی. آشوبهای اجتماعی و دیگر اقدامات مخرب آگاهانه انسان در زمره حوادث سیاسی قلمداد می شود. 

صفحه 20:
مشخصات و نتایچ بحرآنهای سیاسی ۴ ۱- کشته و زخمی شدن جمع کثیری از مردم * ۲- نابود شدن اموال مردم * ۳- نابسامانی های پلند مدت اقتصادی اجتماعی * ۴- نابسامانی های بلند مدث اجتماعی 

صفحه 21:
نمونه های از بحرانهای سیاسی جنگ: طبق آمار رسمی دولت ایران ۰ طی ۸ سال دوران دفاع مقدس ۲۱۳ هزار نفر شهید. ۳۳۵ هزار نفر معلول, ۴۰ هزار نفر اسیر و ۱ هزار میلیارد دلار خسارت به کشور ایران وارد شده است. تروریسم: تروریسم یکی دیگر از انواع بحران های سیاسی است که در صورت گسترش دامنه آن می تواند به یک فاجعه سیاسی تبدیل شود. استفاده از سلاح های مخرب و مرگبار در مقیاس کوچک نمونه ای از اقدامات تروریستی است که در گوشه و کنار دنیا علی الخصوص در خاورمیانه هر روز اتفاقات ناگواری را رقم می زند. فعالیتهای خرابکارانه خا آرامی های سیاسی _اجتماعی : ناآرامی های سیاسی _اجتماعی در داخل مرزهای یک کشور اگر به موقع پاسخ داده نشونده ممکن است موجب یک فاجعه بشود. 

صفحه 22:
999 هزار نفر معلول» 6۳0 هزار نفر اسیر و 4 هزار میلباردد 

صفحه 23:


صفحه 24:


صفحه 25:
مدیریت بحران * مدیریت بحران در برگیرنده یکسری عملیات و اقدامات پیوسته و پهیا شامل برنامه ریزی. سازماندهی. تشکیلات. رهبری وکنترل می باشد. * در وآقع مدیریت بحران فرآیند کاهش خطرپذیری واقعه رویداده‌با استفاده از منابع ضد بحران به گونه ای کارا و اثربخش است. 

صفحه 26:
اهداف مدیریت بحران * پیش بینی خطرات و فاکتورهای منجر به بحران * برنامه ریزی و آمادگی برای مقابله با بحران های احتمالی * مقابله‌با بحران ها و ارلثه زاهکارهای مناسب برای رفع شرلیط بحران زا * ایجاد شرایط مناسب زیست 

صفحه 27:
همه ابعاد تهدیدات ۱۳ SORTS ا ل راهبردی برنامه ریزی عملیاتی, آموزش وبزوهشء 

صفحه 28:
سند مدیریت بحران ودفاح خیرنظامی درحوادث جنگی متعارف ‎١‏ موشک باران مناطق مسکونی + موشک باران زیرساخت های حیاتی وحساس 

صفحه 29:
سند مدیریت بحران ودفاح غیرنظامی در حوادث جنگی نامتعارف حوادث ببولوزيك حوادث شیمیایی حوادث رسانه ای حوادث سایبر حوادث کشاورزی وغدا حوادث هسته ای ورادیولوژیکت ‎pe Ee?‏ حوادث اشی از نفت ومواد خطرناکك حوادث فاجعه بار ملی هه تب نا ‎oS eer‏ 

صفحه 30:
اصول پایه برای مقابله با بحران ها * شناخت دقیق مفهوم بحران در کلیه سطوح و طبقات تعبین خطر ناشی از بحران سیاستگذاری صحیح و کارا جهت تدییر بحران وجود سیستم تشکیلاقی برنامه ریزی کاربرد بهینه منابع استفاد از سیستم آموزشی استفاده از تخصص های خاص 

صفحه 31:
روندهاى استخراج راهبردها " برنامه ريزى براساس سناريوهاى تهاجم " برنامه ريزى كاركردى بدافند غيرعامل * برنامه ريزى براساس توانمندى هاى يدافند غيرعامل 

صفحه 32:
برنامه ریزی براساس سناریوهای تهاجم انفجار هسته ای وحراقب آن همه گیری یک بیماری بیولوژیک: پاندمی آنفظوآنزا حمله بیولوژیک: آلودگی غذایی» بیماری های مشترک بین دام وانسان حمله شیمیایی: موادشیمیایی صنمتی سمی حادثه طبیمی: زلزله با مقیاس بالا حمله رادیولوژیک: پراکندگی مواد رادیولوژیک دریک منطقه حمله انفجاری: بمب گذاری با بمب های پیشرفته حمله سایبری 

صفحه 33:
راهبردهاي مدیریت بحران تدوین و نهادینه کردن الگوی اداره کشور.استان: شهر دستگاه در بحران ناشی از جنگ تدوین و نهادینه کردن الگوی اداره صحنه حاده در شرایط جنگی تدوین و نهادینه کردن الگوی اداره دفاع غیرنظامی و مردم باری تدوین و نهادینه کردن الگوی آموزش مدیران » کارشناسان و مردم در زمینه تداوم خدمت دستگاه ها ء ‎ol eter‏ 9 دفاع غيرنظامى 5793 دنه ‎Ses OSs‏ 99ی‌های راهبردی و عملیانی در زمینه داوم جدمت دستاه ها > هديريت وجوان و دفاع فيرنظامى تدوین و نهادینه سازی ارزیابی مدیریت بحران و دفاع غیرنظامی با انجام مانوردر زمینه تداوم خدمت ‎EMS 9 Stes Cape okie‏ یرای تدوین ونهادینه کردن الکوی تهدید شناسی .ارزیابی آسیب پذیری ها وتدوین سناریوهای تهاجم دشمن در شور 

صفحه 34:
راهیردهای پدافند غیرعامل گشور ۸- توسعه فرهتكى و ارتقاء باور مديران و مردم و تقويت عزم و اقتدار ملى نسبت به تأر پدافندغیرعامل در کاهش آسیب پذبری‌ها با استفاده از كل ظرفيتهاى ملى. ٩-تدوین‏ و نهادینه نمودن طرح جامع مدیریت بحران و دفاع غیرنظامی کشور در شرابط جنگی. ۰ ۱-توسعه شاخص های امنیت: ایمنی و پایداری در بربرتهدید در شبکه های اطلاعاتی و ارتباطی با گرایش به فناوریهای بومی و ملى. ١١-ايمن‏ سازى ويايدارى وموازى سازى امكان جايكزينى انرزى هاى زير ساخت هاى حياتى ؟١-كاهش‏ آسيب بذيرى هاى اسان ها در برابر تهديدات وايجاد بايدارى وقابليت بقاء ومديريت بهينه واداره امور مردم در شرايط تهديد بصوزت خود كفا از مركز ۳-ساماندهی و ایجاد ساز و كار مناسب براى استفاده حداکثری از توانایی ها وقابلیت های نیروهای داوطلب مردمی: بسیج در تمامی اعد و عرصه های پدافند غیرعامل ش ستمرتهدیدات وآسیب پذیری ها و حفظ اشراف اطلاعاتی بر زیر ساخت های ملی 6-حفاظت و امنیت طرخ های پدافند غیرعامل ومحروم سازی دشمن در کسب اطلاعات از زیرساخت های طبقه بندی شده کشور با تین آئین نامه های حفاظتی متناسب با تهدیدات و توسعه و فرهنگ سازی ‎oT‏ 

صفحه 35:
بخش‌های مختلف فرایند ارزیابی آسیب‌پذیری الف- 7 یف پروژه: امداف حوزه فعالیت و زمینه ارزیابی آسیب پذیری» فعالیت‌های لازم و منابع مورد نیاز برای انجام آنها تس سک آب- تشکیل گروه برنامه ریزی: این اقدام برای ارزیابی آسیب پذیری و برنمه ریزی شرایط اضطراری؛ ضروری است. بدون تشکیل این گروه؛ جمع آوری اطلاعات لازم؛ تعهد گرفتن از افراد کلیدی و فراهم نمودن امکان مشار کت برای افراد جامعه مشکل خواهد بود. اج- شناسایی تهد.یدات: در اين مرحله؛ تهدیدات موجود در جلمعه آشکار می‌شوند (گرچه مشخص نمودن تمام تهدیدات غرسكن ست د- توصیف تهدیدات: در این مرحله: تهدیدات میجود در جامعه تحلبل می‌شیند. تهدیدات مشاب سمکن است در مناطق مختلف به صورت‌های متفاوتی تظاهر یبنده زيرا بين جوامع خاص؛ محبط اطراف و نهديدات موجود در آن؛ نداخل یجید دارد. 

صفحه 36:
بخش‌های مختلف فرایند ارزیابی آسیب‌پذبری ه- توصیف جامعه و محيط اطراف: اطلاعات مرتبط راج به اراد ویژگیها یا محیط اطراف را که می‌تواند بر نهدیدات تأثبر گذاشته با تحت تأثیر آن قرار گیرد: مشخص می‌کند. در این مرحله ممکن است تهدیدات اخته شوند. و- توصیف اثرات تهدیدات بر جامعه: اين مرحله نیز جزء آسیب پذیری جامعه محسوب می‌شود وعبارت از آن چیزی است که احتمالاً در یک تصادف. حادثه؛ فوریت یا فاجعه‌ای که دارای یکك تهدید واحد با تهدیدات متعدد اسث؛ روی خواهد داد. ز- آولویت‌بندی تهدیدات : تهدیداتی را که در ابند باید مورد توجه فرار گیرند و آنهایی را که می‌نوال پرداختن بدانها را به آينده موكول نموده يا حتى آنها را ناديده كرفت» بر اساس اثرات احتمالی و میزان آسیب پذییری جامعه مشخص میکند. ح- ثبت: تمام نتایج و تصمیم گیری‌ها برای قضاوت درباره کارهای صورت گرفته و کارهایی که باید در آینده جهت آماده سازی صورت گگگگووورات. 

صفحه 37:
مشکلات فرایند ارزیابی آسیب پذبری الف- اطلاعات: عدم وجود اطلاعات در مورد برخی تهدیدات عدم آگاهی راجع به صحت اطلاعات موجود عدم وجود اطلاعات بسیار زیاد راجع به سایر تهدیدات عدم وجود اطلاعات بسیار زیاد راجع به جوامع مشکل بودن تعیین داده‌های مرتبط ب- آگاهی: عدم آكاهى جامعه یا گروه برنام‌ریزی راجع به روش‌های ارزیایی آسیب‌پذیری عدم آگاهی راجع به تهدیدات خاص ج- نگرش‌ها: سازمان‌هاءبه خصوص سازمان‌های پاسخ و که کار ارزیابی آسیبپذدیری ‎i Sass oad‏ 8 3 

صفحه 38:
مشکلات فرایند ارزیابی آسیب پدیری د- حوزه پروز معرقی ضعیف ناحیه‌ای که در پروژه ارزیابی آسیب پذدیری تحت پوشش قرار می گیرد تلاش برای آنالیز بیش از حد تعیین ميزان جزئيات لازم در توصيف جامعه و تهديدات نشان دادن توصيههاى غيرقابل دسترسى و غيرواقعى ه- سفت و سخت گرفتن فرایند: گنجاندن توصیفات موجود درباره جامعه و قهدیدات درون یک چهارچوب بسیار سفت و سخت پیگیری مراحل فرایند ارزیابی به صورت غیرقابل تغیبر و عدم امکان باز گشت به مراحل قبلی در صورت لزوم و- ناكامى قرايند: ‎Sol Soe‏ جامعه و كروه برنامه ريزى در فرايند ارزيابى آسيب بذيرى (آناليز مشكل)؛ ناموفق شوند و خواستار شروع برنام ی رای شرایط اضطراری (-ل مشکل) بشند. برثامه‌زیزی و انجام جربان کاهش آسیب پذیری در شرایطی که ارزیابی آسیب پذیری به طور رسمی آغاز شده اما هنوز کا سامت نز می‌تواند آغاز فر3ة 

صفحه 39:
انواح زیرساخت ها ومنابع كليدى كشور زیرساخت های کشاورزی وغذا زیرساخت های دفاعی زبرساخت های انرژی زیرساخت های بهداشتی درمانی مراکز وکارخانجات پتروشیمی ومحصولات دیگر شیمپایی ‎a‏ مهم بازرگانی کشور مراکز مدبریت بحران کشوردردستگاه های مختلف مراکز هسته ای کشور مراکز مخابرات و فناوری اطلاعات کشور مراکز پست وتلگراف کشور سامانه های حمل ونقل کشور مراکز دولتی کشور 

صفحه 40:
اصول اساسی سامائه حفاظت زیرساخت ها ح ۵ ۵ و ۵ ۵ ‎COV,‏ برنامه ریزی مبتنی بر مدیریت تهدیدات رعایت چارچوب وفرآیند مدبریت تهدیدات زیرساخت ها توزیع وتشریک اطلاحات در ساماه(شبکه ای) حفاظت امنیت اطلاعات(شبکه ای) فرماندهی ولحد وتبعیت از سامائه ملی مدیریت سانحه. رعایت اصول هماهنگی هماهنگی با سندهای جامع دیگر مرتبط با پدافند خیرحامل ومدیریت بحران ودفاع خبرنظامی افزایش آگاهی حمومی درزمینه زیرساخت ها واهمیت آنها اجرای برنامه های آمرزش ومالورمکرر دراین زمینه درکشور 0. هدایت تحقیق وتوسعه و فاوری دراین زمینه 0 توسعه» افزایش امنیت و نگهداری سامانه های داده ای ©. بهبود کیفیت مداوم در برنامه حفاظت زیرساخت ها ©». تامين مداوم منابع مالى مطمئن وهايدار 

صفحه 41:
عملیائی نمودن چارچوب وفرآیند مدیریت تهدیدات زیرساخت ها بازخوردهای اجرایی 

صفحه 42:
sits nails toch 

صفحه 43:
پیش بینی بحران * للف: پیش بینی از بحران: کلیه اقداماتی که موجب پیش بینی وقوع بحران ها و همچنین باعث جلوگیری از اثرات مخرب آّن بر جامعه شود در این بخش مورد بررسی قرار می گیرد. ۴ احداث سدها و یا اقدامات انجام شده جهت جلوگیری از طفیان رودخلنه ها * مقاوم سازی ساختمان ها برای مقابله با زلزله و . 

صفحه 44:
مزابای پیش بینی - حفظ جان مردم و کاهش تعداد زخمی شدگان - پیشگیری یا کاهش خسارت های ‎le‏ - کاهش خسارت به ساختار اقتصادی - به حداقل رساندن جابچایی های جمعیتی و فشارهای اجتماعی - به حداقل رساندن خسارت په زمین های کشاورزی - حفظ و آماده نگه داشتن امکانات و موارد مورد نیاز در زمان بحران - حفظ امکانات زیربنایی از تخریب - حفظ بهداشت فردی - کاستن از بار تعهدات و مسئولیت های قانونی دولت و مسئولان دستگاه های همگانی - جلب حمایت ها و پیامدهای سیاسی مثبت برای اقدامات دولت 

صفحه 45:
آملدكي آمادكى عبارت است ازكليه عمليات و اقداماتى است كه دولت هاء جوامع و همجنين افراد را قادر به انجام عكس العمل سريع و كارا در مواقع بروز بحران مى نمايد. آمادكى شامل مجموعه اقداماتى است كه توانايى سازمان را در انجام مراحل مختلف مديريت افزايش مى دهد. اقدامات آماده سازی شامل: تهیه یک برنامه ضد بحران برآورد دقیق منابع آموزش پرسنل 

صفحه 46:
اولین گام در ننظیم برنامه آما دگیی مدیریت بحران * پیش بینی و تجزیه و تحلیل حوادثی که احتمال وقوع آنها وجود دارد * ارزیابی نیازها ۴ تصورات و طرز تلقی چامعه * برآورد مناپع و امکانات موجود "" دست به كار شدن برای اجرای یک برنامه آموزشی همگانی 

صفحه 47:
‎bulge Cole,‏ زیر درمکان یابی دارای اهمیت بوده و در زمان بحران می تواند در کاهش صدمات و خسارات ثربخش باشد ‏" از این رو رعایت ضوابط زیر درمکان یابی دارای اهمیت بوده و در زمان بحران می تواند در کاهش صدمات و خسارات اثربخش باشد. ‏فاصله مناسب با مراکز ثقل مجاور ‏فاصله مراکز حیاتی از شهر ‏شکل ۰ حجم ؛ اندازه مراکز حیاتی و توجه به حجیم نبودن ‏امکان اجرای ماموریت ‏وسعت لازم مکان به منظور پراکندگی ‏همرنگی و هماهنگی با محبط طبیعی (کوهستانی» کویری. جنگلی» ‏روستایی شهری» ساحلی و ۰..) 

صفحه 48:
دور بودن از مراکز تولید محصولات خطرزا ( مواد شیمیایی» انبارها؛ زاغه های مهمات تا امکان حفاظت فیزیکی باتوجه به شرایط ( سیاسی, امنیتی و ...) قابلیت پدافند هوایی از مراکز استفاده از عوارض طبیعی كول سرزمیی احتراز از نقاط شاخص ناوبری ( جاده اصلی اتوبان د کل فشار قوی» خط آهن و..) فاصله مناسب از شهرهای بز رگ عدم استقرار در دالان های هوایی نبود در مسیر و پستر رودخانه ها و گسل ها 

صفحه 49:
مکانیابی نیر و گاهها از لحاظ ملاحظات بدافند غير عامل * - فاصله مناسب از مرز و استفاده از عمق سرزمینی مناسب جهت تعیین مکان نیروگاه -سازه نیر و گا ه های برق - آبی از استحکامات مناسب برخوردار گردد - تجهیزات الکتریکی نیروگاه در محدوده سرباز توسط چتر های محافظ از اثرات تخریبی بمب های گرافیتی محافظت گردد - سازه زیر زمینی نیرو گاه از سربار مناسب در برابر بمب های تخریبی طراحی گردد .و رعایت پراکندگی نیروگاه در سطح با در نظر گرفتن اولویت قسمتها (هرقسمت با و ‎OE‏ 2 > آپ انتقالی از طریق تونل انتقال به توربين هاى نيروكاه از نفوذآب آلوده مضاف به مواد خورنده دتنتگاه ها و تجهیزات از جمله توربین ها و .. محافظت گردد 

صفحه 50:
- پوشش گیاهی مناسب جهت استتار سازه زیر زمینی و همرنگی با محدوده زمين های همجوار - جلوگیری از انتشار امواج الکتریکی جهت جلوگیری از محل دقیق اجزاء اصلی و قلب نیروگاه # - پیش بینی لازم جهت بازسازی سریع قسمت های از کار افتاده و یا فرسوده پیش بینی کنترل و مدیریت بر صادرات به کشور همسایه - پیش بینی صادرات و واردات برق با کشور همسایه» شناسایی و درگیری منافع همسایگان خارجی و یا گروهکهای داخلی پیش بینی جایگزینی نیروگاه های دیگر در صورت از مدار خارج شدن وكام - ایجاد اتگیزه جهت حفاظت مردم و مقامات محلی با اشتغال و طرح های مختلف با منافع جانبی نیروگاه از جمله کشاورزی ‏ دامپروری و ... احداث 

صفحه 51:
مراحل قبل از بحران بیشترین اهمیت را در چرخه مدیریت بحران داشته و به همین دلیل بلید بیشترین هزینه ها در لین مرحله انجام شود که ۳۰ درصد هزینه ها ز ۰۱۰۰ هزینه ها را در بر می گیرد. هر اندازه که به مراحل قبل از بحران اهمیت ی داده شود. هزینه های مربوط به مرحله حین و پس از بحران کاهش خواهد تمودار شماره 1 فرلیند مدیریت بحران. مراحل مديريت بحران و بيشكيري هو ‎oa‏ 96 ‏هزينه‎ 0 osu خدمات لضطراري © me بازسازي © a mle مراحل مدیریت بحران 

صفحه 52:
كاهش آثرات مخرب * کاهش اثرات مخرب: کلیه عملیات و اقداماتی که تحت یک برنامه منسجم و جامع جهت کاهش اثرات بحران در یک کشور و یا برای منطقه خاصی انجام می گیرد را می توان به عنوان کاهش اثرات بحران نام پرد. * تهیه و کاربرد کدهای ساختمانی به منظور کاهش خسارات و آسیب های ناشی از زلزله پرای ساختمان ها 

صفحه 53:
آمدادرسانی * امداد رسانی: فعالیت های مربوط به امداد رسانی معمولاً کلیه عملیات و اقداماتی که قبل و بعد از وقوع بحران می باید صورت بگیرید را شامل می و۴ عملیات و اقداماتی که در جهت حفاظت از جان مردم . تأسیسات و دارایی های موجود صورت می پذیرد. 

صفحه 54:
وظایف مدیر بحران» حین بحران * اجرای برنامه های طراحی شده از قبل * فعال نمودن سیستم های ضد بحران * عملیات نجات و جستجو * تمهیدات اگگطراری برای غذا ؟#شریناه و کمک های پزشکی و غیره ۴ بررسی, ارزیابی و برآورد فاجعه * اقدامات مربوط په تخلیه جمعیت و مکان ها 

صفحه 55:
زمانی! که بحران انفاق افتاده برای اتخاذ تصمیم صحیح, به داده هاء اطلاعات؛ (مکان انا ‎S| Sealy‏ 999 #عوبزکر دو مرحله قبلی بعتی پیش بینی | آمادگی » برنامه ریزی/ آموزش انجام نداده بابك شاهد بروز بحران جدیدی در دل بحران رخ داده. خواهيم بود كه مرتباً با تصميم هاى عجولانه و نسجيده نه تنها بر وخامت اوضاع مى افزاييم بلكه بحران هاى جديدى مى آفرينيم كه حتى قابل شناسايى نيستند و فقط عوارض ناشی اززنها مرتباً در كنترل بحران اصلى خلل ايجاد مى كندد 

صفحه 56:
بهبودي * بهبودی: این بخش از چرخه مدیریت بحران شامل کلیه عملیلتی است که به منظور عادی سازی شرایط وقوع بحران صورت می پذیرد. * مرحله بهبودی و عادی سازی اوضاع معمولاً تولم با بهسازی و باز 9 

صفحه 57:
بازسازی * بازسازی: توسعه فزاینده عمرلنی و مدرنیزه شدن جوامع دارای رابطه فی مابين با بحران و مدیریت بحران می باشد چرا كه بحران به عنوان عامل اصلی تهدید کننده برنامه های توسعه عمرانی کشورها همواره تأثیر بازدارنده ای پر روند توسعه کشورها داشنه و پخشی از منابع و امگانات کشورها را از مسیر تخصیص به برنامه های توسعه باز داشته و این منلیع و امکانات را جهت مقابله با بحران ها و خرلبی های ناشی از آن اختصاص می دهد. 

صفحه 58:
هماهنگی و اطلاع رسانی در مدیریت بحران * ۱- مرکز مدیریت بحران باید برآوردی نسبتاً درست از خطر داشته و منلبع سازمانی موجود را برای اقدامی یکدست و هماهنگ در برابر خطر هم سو و هم جهت نماید. ۴ ۲- مرکز مدیریت بحران باید از این موضوع اطمینان یابد که سازمان های امدادگر به خوبی در کنار یکدیگر کار کرده و همه با وظلیف. مسئولیت ها و رسالت یکدیگر آشنا هستند. 

صفحه 59:
منایع اصلی کمک کننده در مراحل مختلف مدیریت بحران 

صفحه 60:
نقش اطلاعات در مدیریت بحران * اطلاعات همواره به عنوان مهمترین ‎ale Cand‏ تصمیم گیری در هر زمینه ای و در هر کشوری, از جایگاه ویه ای برخوردار است. فناوری اطلاعات یکی از پایه های اساسی اقتدار کشورها محسوب شده و زیر بنای ثبات اقتصادی, سیاسی. فرهنگی کشورها را تشکیل می دهد. * مدیریت بحران فرآیندی است که طی آن برای رویارویی با وضعیتی دشواره همه برنامه ریزی هاه سازماندهی ها و کنترل های گروهی بسیج شده و با توجه به وضعیت موجود و اطلاعات در دسترس بهترین و مناسب ترين تصمیم توسط مدیران بحران اتخاذ می شود. 

صفحه 61:
پیش نیاز هر یک از مراحل چها رگانه مدیریت بحران " تهیه اطلاعات جامع و کامل از وضعیت موجود ۴ رانک برآورد عملانی حمت ازاته انیت های امتادرسانی ۴ ایجاد یک شبکه ارتباطی جهت اطلاع رسانی سریج و صحیح " با توجه به گسترش ]] در تمام زمینه ها و نیز فواید بی شمار استفاده از لن» خصوصا در مواردی که حجم داده ها و پردازش آنها بسیار بالا اتتت. استفاده از آمن در مدیریت بحران بسیار حیاتی است. 

صفحه 62:
اهميت استفاده از 7۱ در مدیریت بحران 

صفحه 63:


صفحه 64:
مهمترین عناصر در پیاده سازی سیستم اطلاعاتی ۱- زیر ساخت ها: مدیریت بحران یک فعالیت اطلاعاتی و به شدت نیازمند ارتباط است» زیرساخت اطلاعات. کلید اصلی تمام جنبه های مدیریت بحران می باشد. ۲- ذخیره . جسنجو و بازیابی اطلاعات : پروسه تصمیم سازی در تمام بخش های این سیستم . بر پایه مقدار بسیار زیاد اطلاعات می باشد که همواره در حال افزایش و روزآمد شدن می باشند . ۳- سازگاری با قللب ها: اطلاعات به اشتراک گذاشته شده می توانند با قالبهای مختلف ارائه شوند. تفاوت در این قالبها به دلیل وجود قوانین و نیازهای مختلف در هر سازمان» تفاوت معانی در آرائه های مختلف یک داده را بوجود آورد. ۴- اشتراک داده ها: استفاده از تکنولویی اطلاعات و نیز امکانات الکترونیکی. موانع موجود در,همکاری» اشتراک داده ها و نیز ارتباطات را کاهش داده است. 

صفحه 65:
اطلاعات مورد نیاز از پهنه مناطق بحران زده ۱- موقعیت منطقه ۳- بررسی اپعاد خسارات و محدوده خسارت دیده و میزان خسارات وارده ۳- بررسی راههای ارتباطی ۴-تعداد و وضعیت نیروهای امدادی در منطقه ۵- تعداد تخت های بیمارستانی ۶- اقدامات بهداشتی لازم جهت پیشگیری از توسعه بیماریها ۷- میزان کمکهای مردمی . پایگاههای امدادی ۸- تعداد جمعیت ساکن در منطقه ‎-٩‏ تیه نقشبه های مربوط به مناطق مسکونی ‏۰- بررسی راه های دسترسی؛ ‏۱- بررستی منابم موجود در منطقه از قبیل آب . غذا ۰ پوشاک » چادر » ۲- تعیین محل الگگاووموفت خسارتآدندگان و س 

صفحه 66:
مراحل مختلف یک سیستم اطلاعانی 

صفحه 67:
سامانه جمع آوری . نمایش و تحلیل اطلاعات ‎as‏ ات 

صفحه 68:
نمایی از یک سیستم اطلاعات جغرافیایی 

صفحه 69:
(CAD) 925 428 9 ‏طراحی‎ نفسه كاريري اراضي راهماي نقشه 

صفحه 70:
GIS ‏کاربردهای‎ تهیه نقشه های حوادث و بلابای طبیعی نقشه هاى ‎Siteselection) ). gb Olt‏ فراوری های متنوع زمین شناسی تحقیقات اکتشافی در زمینه شناسایی روابط متقابل مکانی میان مجموعه داده ها منابع آب و آبخیزداریم کشاورزی و برنامه ریزی برای. کاربری اراضی جنکلداری و مدیریت حیات وحش تجارت صنعت حمل و نقل؛ ارتباطات و . سازمانها سرویسهای اضطراری. نظامی تعلیم و ترییت 

صفحه 71:
كاريرد تعاوبر ماهواره ا درجم آوري اطلاعات 

صفحه 72:


صفحه 73:
نهیه تصویر نقشه های مختلف ها 

صفحه 74:
منابع : ای غير محمد محمد: دكتر عامل . ‎cos‏ ‏انستنیهای پدافند غب دانستني کتاب گرفته از ‎DUS‏ ‏و 

صفحه 75:
تقدبر و نشکر از لستاد عزیز و گرامی جناب آقاى مهندس اسدی 

نقش مديريت و فرماندهی پدافند غيرعامل درس :پدافند غیرعامل  پدافند غير عامل با توجه به اصول حاكم در مديريت بحران مجموعه از تمهيدات ،اقدامات و طرح هايي است كه با اس تفاده از ابزار و شرايط ،حت ي المقدور بدون نياز ب ه نيروي انساني و به صورت خود اتكا ،از يك سو توان دفاعي مجموعه را در زمان بحران افزايش داده و از سوي ديگر پيامدهاي بحران را كاهش و امكان باز سازي مناطق آسيب ديده را با كمترين هزينه فراهم مي سازد. ‏ طرح هاي پدافند غير عامل قبل از انجام مراحل تهاجم و در زمان صلح تهيه و اجرا مي گردند ‏ اي ن قبي ل تمهيدات و مالحظات پدافن د غيرعام ل عالوه بر كاه ش شدي د هزين ه ه ا ،كارآي ي دفاع ي طرحها ،اهداف و پروژه ها را در زمان تهاجم دشمن بسيار افزايش خواهد داد. اهداف اصلي پدافند غير عامل هايزيربنايي فعاليتهاي استمرارفعاليت استمرار زيربنايي نيازهايحياتي تأميننيازهاي تأمين حياتي عموميووتسهيل رسانيعمومي خدماترساني تداومخدمات تداوم تسهيل تهديدووبحران شرايطتهديد كشوردردرشرايط ادارهكشور ‌ ‌اداره بحران تجاوزخارج تجاوز خارجیی حمالتخصمانه برغمحمالت دفاعيبرغم بنيهدفاعي حفظبنيه حفظ خصمانهوو طرح‌هاي طرح اجراي ‌ طريقاجراي دشمنازازطريق مخربدشمن مخرب هاي پدافندغيرعامل پدافند غيرعامل پذيريمستحدثات آسيبپذيري كاستنازازآسيب كاستن مستحدثات حساسكشور حياتيووحساس تجهيزاتحياتي ووتجهيزات كشور قابليت هاي پدافند غير عامل ‏ قابليتهاي پدافن د غيرعام ل ،ايجاد بس تر مناس ب توس عه پايدار كشور ،ه م راس تا ب ا ‌ س ياست‌هاي تنش‌زداي ي ،پايدارتري ن و ارزان‌تري ن روش دفاع ،مناس ب‌ترين راهكار افزايش آستانه مقاومت ملي ،پشتوانه اقتدار ملي ،يكي از مهمترين ابزارهاي بازدارندگي، بهترين و مناسب‌ترين شيوه كاه ش مخاطرات و كاهش آس يب پذيري ،ص لح آميزترين روش دفاع و فطري‌ترين عنصر دفاعي بشر در برابر همه حوادث است. ‏ ذكر اين نكته ضروري است كه "كشورهايي كه توسعه پدافند غيرعامل را به عنوان يك س ياست دفاع ي مس تمر در دس تور كار خود قرار مي‌دهن د ،هيچگاه در مظان اتهام تهدي د عليه كشورهاي ديگر قرار نمي‌گيرند". ‏ ب ا اي ن توضي ح ،كشورهاي ي ك ه پدافن د غيرعام ل را ب ه عنوان ي ك راهكار اص لي كهمطامع كشورهاي برميگزينند به شرايطي از نظر كاهش آسيب‌پذيري دست مي‌يابند ‌ ‌ تهديدكننده عليه آنها كاهش مي‌يابد. اصول پدافند غيرعامل درطرح هاي حساس و حياتي ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ -1ايجاد بستر مستمر و پويا جهت اجراي طرح هاي پدافند غير عامل -2قرار گرفتن اصول پدافند غير عامل در متن طرح هاي پدافند غير عامل -3ايجاد ضمانت هاي اجرائي و پاسخگو بودن باالترين مقام اجرائي هر دستگاه نسبت به رعايت اصول پدافند غير عامل -4تعيين شاخص هاي اولويت بندي ،متناسب با اهميت و حساسيت نقاط هدف (ساختمان ها ،تأسيسات ،تجهيزات و شريان هاي اصلي كشور كه ممكن است در معرض تهاجم قرار گيرند نقاط هدف ناميده ميشوند). -5تعيي ن س طوح ايمن ي و معياره ا و ضواب ط فن ي پدافن د غي ر عام ل متناس ب ب ا ماهيت نقاط هدف و نوع تهديد. -6كاه ش آس يب پذيري نيروي انس اني ،مس تحدثات و مراك ز حيات ي و حس اس موجود و در دس ت اجرا ي ا در دس ت مطالع ه كشور از طري ق اجراي طرح هاي پدافند غير عامل اختفا Concealment استتار Camouflage فريب Deception پوشش & Covering Obscuration پراكندگي و تفرقه & Dispersion Separation استحكامات Fortification اعالم خطر Early Warning مكان يابي Site Selection اصول كلي پدافند غير عامل بحران بحران رويدادي است كه به طور طبيعي يا بوسيله بشر ،به طور ناگهان ي ( )Emergencyي ا ب ه ص ورت فزاينده ()Crisis بوجود آي د و س ختي و مشقت ي را به جامع ه انس اني تحمي ل كند ك ه براي برطرف كردن آ ن نياز ب ه اقدامات اضطراري ،اساسي و فوق العاده باشد. درجه بندي بحران ‏ بحران درجه :1عبارت است از هر رويداد پيش بيني نشده و غير منتظره اي كه يك واحد به تنهايي و با امكانات معمول خود قادر به مقابله با آن باشد .مانند آتش سوزي . آتش سوزيهاي كه در منازل ايجاد شده و باعث آسيب ديدن منزل يا منازل اطراف خود مي شود .  بحران درجه :2هرگونه رويداد غير منتظره اي كه براي مقابله با آن دو يا بي ش از دو نهاد ب ا قابليت ي بي ش از ح د معمول الزم باشد .مانن د :تصادفات جاده اي. ب ه رغ م تمهيدات ص ورت گرفت ه از طرف دستگاههاي مرتبط با موضوع حم ل و نق ل جاده اي اع م از پلي س راه ،وزارت راه و ترابري ،امداد جاده اي هالل احمر و… .متأسفانه آمار تلفات جاده اي همچنان س ير صعودي دارد.  بحران درجه :3هرگونه رويداد غير منتظره اي كه ابعاد آن به حدي باشد ك ه براي مقابل ه ب ا آ ن نياز ب ه تجهي ز كلي ه امكانات و نهادهاي مس ئول در سطح شهر و هماهنگ كردن و همكاري اين نهادها و نهادهاي ديگر خارج از اين حوزه باشد .مانند :جنگ تجاوز عراق ب ه ميه ن اس المی در شهريور س ال ۱۳۵ ۹شروع شد و عراق رس ماً آغاز گ ر جن گ نابرابر شناخت ه شد .اي ن تجاوز ت ا س ال ۱۳۶۷ ب ه طول انجامي د ،در طول اين مدت ايران جمعاً ۹ ۶عمليات بر عليه نيروهای متجاوز عراق انجام داد.  فاجع ه :فاجع ه ب ه حادث ه اي گفت ه م ي شود ك ه هم ه آحاد جامع ه را در بر گرفته ،مقابله با آن به مهارتها و روش هاي ويژه اي نياز داشته باشد ،و براي ج بران خس ارات وارده ب ه امكانات فوق العاده اي نياز اس ت ك ه نوعاً مجبور ب ه استمداد از كشورهاي ديگر مي شويم. فاجع ه ب م را م ي توان نام برد ك ه ط ي آ ن زمي ن لرزه در س ال 1382بي ش از 40000نفراز ه م وطنانمان جان خود را از دس ت دادند. انواع بحرانها بالياي طبيعي زلزله سيل بهمن ...طوفان و بالياي غير طبيعي بحرانهاي تكنولوژيك بحرانهاي سياسي بحرانهاي اكولوژيك خيز جهان حادثه خيز كشور حادثه ده كشور يكي ازاز ده ايران يكي ايران جهان چين ،چهارمين بنگالدش وو چين، هند ،بنگالدش وبعد ازاز هند، وبعد چهارمين ي‌رود. شمار ممي بالخيز ببهه شمار كشور بالخيز كشور ‌رود. بحرانهاي تكنولوژيك ‏ خطرات تكنولوژيك بر اثر فرايندها و مواد ناشي از زندگي در جهان صنعتي ايجاد مي‌شوند و شامل موارد زير هستند: ‏ نقل و انتقال مواد و انسان‌ها (از راه جاده‌ها ،راه‌آهن ،هوا يا دريا) ‏ استفاده از ماشين‌آالت سنگين يا سريع ‏ استفاده از الكتريسيته ،دماي باال ،فشار باال و ... ‏ توليد انبوه ،ذخيره‌سازي ،استفاده و دور ريختن مواد خطرناك  در دسامبر سال 1984در شهر بوپال هند كه مركز فعاليت هاي شيميايي شرك ت آمريكاي ي يونيون اس ت ،ب ه ناگاه ابري از گازهاي س مي و كشنده متيل ايزوسيانات در آسمان اين شهر پراكنده شد كه منجر به مرگ بيش از 25000نفر شد ‏ در يك مورد ديگر انفجار كارخانه اتمي چرنوبيل در سال 1986در اتحاد جماهير شوروي سابق نيز نمونه اي ديگر از بحران هاي تكنولوژيك است. بحرانهاي اكولوژيك ‏ ‏ ‏ بحران هاي اكولوژي ك :اي ن بحران ه ا در نتيج ه اقدامات مس تقيم بش ر و استفاده بي رويه از منابع طبيعي روي مي دهد و موجب تخريب كره خاكي و تخريب جو زمين گشته و بيش از آنكه نسل بشر را مورد تهديد قرار دهد، اث ر مس تقيمي بر نابودي گياهان ،مناب ع ط بيعي و جانداران ديگ ر خواه د گذارد. تخري ب جنگ ل ه ا و مرات ع و بريدن درختان ب ه منظور س وزاندن و اس تفاده هاي ناشايس ت ديگ ر از محي ط زيس ت ،در زمره فاجع ه هاي اكولوژي ك محسوب مي شوند. برخ ي از فاجع ه هاي تكنولوژي ك نظي ر نش ت ضايعات س مي و خطرناك و پخ ش آ ن در محي ط زيس ت بش ر م ي توان د ب ه تخري ب اكولوژ ي و محي ط زيست كمك كند. بحرانهاي سياسي ‏ اقدامات آگاهانه و حساب شده انسان كه موجب از بين رفتن جان انسانها و تخري ب كل ي جامع ه م ي شود ب ه نام بحران هاي س ياسي شناخت ه م ي شوند. جنگ ،آشفتگي س ياسي ،آشوبهاي اجتماعي و ديگ ر اقدامات مخرب آگاهانه انسان در زمره حوادث سياسي قلمداد مي شود. مشخصات و نتايج بحرانهاي سياسي ‏ -1كشته و زخمي شدن جمع كثيري از مردم ‏ -2نابود شدن اموال مردم ‏ -3نابساماني هاي بلند مدت اقتصادي اجتماعي ‏ -4نابساماني هاي بلند مدت اجتماعي نمونه هاي از بحرانهاي سياسي ‏ ‏ ‏ ‏ جن گ :طب ق آمار رس مي دول ت ايران ،ط ي 8س ال دوران دفاع مقدس 213هزار نف ر شهي د 335 ،هزار نف ر معلول 40 ،هزار نف ر اس ير و 1هزار ميليارد دالر خس ارت ب ه كشور ايران وارد شده است. تروريس م :تروريس م يك ي ديگ ر از انواع بحران هاي س ياسي اس ت ك ه در ص ورت گس ترش دامن ه آ ن م ي توان د ب ه ي ك فاجع ه س ياسي تبدي ل شود .اس تفاده از س الح هاي مخرب و مرگبار در مقياس كوچ ك نمون ه اي از اقدامات تروريس تي اس ت ك ه در گوش ه و كنار دني ا علي الخصوص در خاورميانه هر روز اتفاقات ناگواري را رقم مي زند. فعاليتهاي خرابكارانه نا آرامي هاي سياسي _اجتماعي :ناآرامي هاي سياسي _اجتماعي در داخل مرزهاي يك كشور اگر به موقع پاسخ داده نشوند ،ممكن است موجب يك فاجعه بشود. طبق آمار رسمي دولت ايران ،طي 8سال دوران دفاع مقدس 213هزار نفر شهيد، 335 هزار نفر معلول 40 ،هزار نفر اسير و 1هزار ميليارد دالر خسارت به كشور ايران وارد شده است. صدام .در توسط صدام 1366توسط اسفند1366 24اسفند در 24 حلبچه در شيميايي حلبچه بمباران شيميايي بمباران .در مجروح شدند نفر مجروح 7000نفر كشته وو 7000 نفر كشته 5000نفر بمباران 5000 اين بمباران اين شدند سارین یایا سومان تابون ،،سارین اعصاب (( تابون گازهای اعصاب خردل ،،گازهای گاز خردل نوع گاز سه نوع حمله ازاز سه این حمله در این صدام در صدام سومان)) وو چهار بمب هریک چهار عراقی ،،هریک جنگنده عراقی فروند جنگنده پنجاهفروند کرد .پنجاه استفادهکرد. دفاع استفاده بی دفاع مردم بی علیه مردم سیانوژنعلیه سیانوژن بمب قرار دادند خودقرار سنگینخود تهاجم سنگین مورد تهاجم منطقهرارا مورد این منطقه كرده وو این حملكرده شیمیایی راراحمل شیمیایی دادند.. مديريت بحران ‏ مديريت بحران در برگيرنده يكسري عمليات و اقدامات پيوسته و پويا شامل برنامه ريزي ،سازماندهي ،تشكيالت ،رهبري وكنترل مي باشد. ‏ در واق ع مديري ت بحران فرآين د كاه ش خطرپذيري واقع ه رويداده ب ا استفاده از منابع ضد بحران به گونه اي كارا و اثربخش است. اهداف مديريت بحران ‏ ‏ پيش بيني خطرات و فاكتورهاي منجر به بحران برنامه ريزي و آمادگي براي مقابله با بحران هاي احتمالي ‏ مقابله با بحران ها و ارائه راهكارهاي مناسب براي رفع شرايط بحران زا ‏ ايجاد شرايط مناسب زيست 1 مدیریت جامع بحران تهدیدشناسی جامع وجنگی ( بیعیص نعتی )ط ، 2 همه ابعاد تهدیدات 3 همه فازهای بحران 4 سیاست گذاری ،تهدیدشناسی ،برنامه ریزی راهبردی ،برنامه ریزی عملیاتی ،آموزش وپژوهش، مانور سند مدیریت بحران ودفاع غیرنظامی درحوادث جنگی متعارف .1 موشک باران مناطق مسکونی .2 موشک باران زیرساخت های حیاتی وحساس سند مدیریت بحران ودفاع غیرنظامی در حوادث جنگی نامتعارف .1 .2 .3 .4 .5 .6 .7 .8 .9 حوادث بیولوژیک حوادث شیمیایی حوادث رسانه ای حوادث سایبر حوادث کشاورزی وغذا حوادث هسته ای ورادیولوژیک حوادث تروریستی حوادث ناشی از نفت ومواد خطرناک حوادث فاجعه بار ملی اصول پايه براي مقابله با بحران ها ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ شناخت دقيق مفهوم بحران در كليه سطوح و طبقات تعيين خطر ناشي از بحران سياستگذاري صحيح و كارا جهت تدبير بحران وجود سيستم تشكيالتي برنامه ريزي كاربرد بهينه منابع استفاد از سيستم آموزشي استفاده از تخصص هاي خاص روندهای استخراج راهبردها ‏ ‏ ‏ برنامه ریزی براساس سناریوهای تهاجم برنامه ریزی کارکردی پدافند غیرعامل برنامه ریزی براساس توانمندی های پدافند غیرعامل برنامه ریزی براساس سناریوهای تهاجم .1 انفجار هسته ای وعواقب آن .2 همه گیری یک بیماری بیولوژیک :پاندمی آنفلوآنزا .3 حمله بیولوژیک :آلودگی غذایی ،بیماری های مشترک بین دام وانسان .4 حمله شیمیایی :موادشیمیایی صنعتی سمی .5 حادثه طبیعی :زلزله با مقیاس باال .6 حمله رادیولوژیک :پراکندگی مواد رادیولوژیک دریک منطقه .7 حمله انفجاری :بمب گذاری با بمب های پیشرفته .8 حمله سایبری راهبردهاي مديريت بحران .1 .2 تدوین و نهادینه کردن الگوی اداره کشور،استان ،شهر ،دستگاه در بحران ناشی از جنگ تدوین و نهادینه کردن الگوی اداره صحنه حادثه در شرایط جنگی .3 تدوین و نهادینه کردن الگوی اداره دفاع غیرنظامی و مردم یاری .4 تدوین و نهادینه کردن الگوی آموزش مدیران ،کارشناسان و مردم در زمینه تداوم خدمت دستگاه ها ، مدیریت بحران و دفاع غیرنظامی .5 تدوین و نهادینه کردن الگوی پژوهش های راهبردی و عملیاتی در زمینه تداوم خدمت دستگاه ها ، مدیریت بحران و دفاع غیرنظامی .6 تدوین و نهادینه سازی ارزیابی مدیریت بحران و دفاع غیرنظامی با انجام مانوردر زمینه تداوم خدمت دستگاه ها مدیریت بحران و دفاع غیرنظامی .7 تدوین ونهادینه کردن الگوی تهدید شناسی ،ارزیابی آسیب پذیری ها وتدوین سناریوهای تهاجم دشمن در کشور راهبردهای پدافند غیرعامل کشور -8توسعه فرهنگي و ارتقاء باور مدیران و مردم و تقويت عزم و اقتدار ملي نسبت به تأثير پدافند غير عامل در كاهش آسيب‌پذيري‌ها با استفاده از کل ظرفیتهای ملی. -9تدوین و نهادینه نمودن طرح جامع مدیریت بحران و دفاع غیرنظامی کشور در شرایط جنگی. -10توسعه شاخص های امنیت ،ایمنی و پایداری در برابر تهدید در شبکه های اطالعاتی و ارتباطی با گرایش به فناوریهای بومی و ملی. -11ایمن سازی وپایداری وموازی سازی امکان جایگزینی انرژی های زیر ساخت های حیاتی -12کاهش آسیب پذیری های استان ها در برابر تهدیدات وایجاد پایداری وقابلیت بقاء ومدیریت بهینه واداره امور مردم در شرایط تهدید بصورت خود کفا از مرکز -13ساماندهی و ایجاد ساز و کار مناسب برای استفاده حداکثری از توانایی ها وقابلیت های نیروهای داوطلب مردمی ،بسیج در تمامی ابعاد و عرصه های پدافند غیرعامل -14پایش مستمرتهدیدات وآسیب پذیری ها و حفظ اشراف اطالعاتی بر زیر ساخت های ملی -15حفاظت و امنیت طرح های پدافند غیرعامل ومحروم سازی دشمن در کسب اطالعات از زیرساخت های طبقه بندی شده کشور با تدوین آئین نامه های حفاظتی متناسب با تهدیدات و توسعه و فرهنگ سازی آن بخش‌هاي مختلف فرايند ارزيابي آسيب‌پذيري الف -تعريف پروژه :اهداف ،حوزه فعاليت و زمينه ارزيابي آسيب‌پذيري ،فعاليت‌هاي الزم و منابع مورد نياز براي انجام آنها را تعيين مي‌كند. ب -تشكيل گروه برنامه‌ريزي :اين اقدام براي ارزيابي آسيب‌پذيري و برنامه‌ريزي شرايط اضطراري ،ضروري است .بدون تشكيل اين گروه ،جمع‌آوري اطالعات الزم ،تعهد گرفتن از افراد كليدي و فراهم نمودن امكان مشاركت براي افراد جامعه مشكل خواهد بود. ج -شناسايي تهدیدات :در اين مرحله ،تهدیدات موجود در جامعه آشكار مي‌شوند (گرچه مشخص نمودن تمام تهدیدات غيرممكن است). د -توصيف تهدیدات :در اين مرحله ،تهدیدات موجود در جامعه تحليل مي‌شوند .تهدیدات مشابه ،ممكن است در مناطق مختلف به صورت‌هاي متفاوتي تظاهر يابند ،زيرا بين جوامع خاص ،محيط اطراف و تهدیدات موجود در آن ،تداخل وجود دارد. بخش‌هاي مختلف فرايند ارزيابي آسيب‌پذيري ه -توصيف جامعه و محيط اطراف :اطالعات مرتبط راجع به افراد ،ويژگي‌ها يا محيط اطراف را كه مي‌تواند بر تهدیدات تأثير گذاشته يا تحت تأثير آن قرار گيرد ،مشخص مي‌كند .در اين مرحله ممكن است تهدیدات بيشتري شناخته شوند. و -توصيف اثرات تهدیدات بر جامعه :اين مرحله نيز جزء‌ آسيب‌پذيري جامعه محسوب مي‌شود وعبارت از آن چيزي است که احتماالً در يك تصادف ،حادثه ،فوريت يا فاجعه‌اي كه داراي يك تهدید واحد يا تهدیدات متعدد است ،روي خواهد داد. ز -اولويت‌بندي تهدیدات :تهدیداتی را كه در ابتدا بايد مورد توجه قرار گيرند و آنهايي را كه مي‌توان پرداختن بدان‌ها را به آينده موكول نموده يا حتي آنها را ناديده گرفت ،بر اساس اثرات احتمالي و ميزان آسيب‌پذيري جامعه مشخص مي‌كند. ح -ثبت :تمام نتايج و تصمي ‌م گيري‌ها براي قضاوت درباره كارهاي صورت گرفته و كارهايي كه بايد در آينده جهت آماده سازي صورت گيرد ،ضروري است. مشكالت فرایند ارزيابي آسيب‌پذيري الف -اطالعات: عدم وجود اطالعات در مورد برخي تهدیدات عدم آگاهي راجع به صحت اطالعات موجود عدم وجود اطالعات بسيار زياد راجع به ساير تهدیدات عدم وجود اطالعات بسيار زياد راجع به جوامع مشكل بودن تعيين داده‌هاي مرتبط ب -آگاهي: عدم آگاهي جامعه يا گروه برنامه‌ريزي راجع به روش‌هاي ارزيابي آسيب‌پذيري عدم آگاهي راجع به تهدیدات خاص ج -نگرش‌ها: سازمانها ،به خصوص سازمان‌هاي پاسخ‌گو كه كار ارزيابي آسيب‌پذيري ‌ عدم هماهنگي بين برخي را تنها به عنوان يك فعاليت آكادميك مي‌بينند. مشكالت فرایند ارزيابي آسيب‌پذيري د -حوزه پروژه: معرفي ضعيف ناحيه‌اي كه در پروژه ارزيابي آسيب‌پذيري تحت پوشش قرار مي‌گيرد تالش براي آناليز بيش از حد تعيين ميزان جزئيات الزم در توصيف جامعه و تهدیدات نشان دادن توصيه‌هاي غيرقابل دسترسي و غيرواقعي ه -سفت و سخت گرفتن فرايند: گنجاندن توصيفات موجود درباره جامعه و تهدیدات درون يك چهارچوب بسيار سفت و سخت پيگيري مراحل فرايند ارزيابي به صورت غيرقابل تغيير و عدم امكان بازگشت به مراحل قبلي در صورت لزوم و -ناكامي فرايند: ممكن است جامعه و گروه برنامه‌ريزي در فرايند ارزيابي آسيب‌پذيري (آناليز مشكل) ،ناموفق شوند و خواستار شروع برنامه‌ريزي براي شرايط اضطراري (حل مشكل) باشند. برنامه‌ريزي و انجام جريان كاهش آسيب‌پذيري در شرايطي كه ارزيابي آسيب‌پذيري به‌طور رسمي آغاز شده اما هنوز كامل نشده است نيز مي‌تواند آغاز شود. انواع زیرساخت ها ومنابع کلیدی کشور ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ زیرساخت های کشاورزی وغذا زیرساخت های دفاعی زیرساخت های انرژی زیرساخت های بهداشتی درمانی مراکز باستانی ومقدس کشور مراکز اقتصادی وبانک های کلیدی کشور مراکز مدیریت آب کشور مراکز وکارخانجات پتروشیمی ومحصوالت دیگر شیمیایی مراکز مهم بازرگانی کشور سدها مراکز مدیریت بحران کشوردردستگاه های مختلف مراکز هسته ای کشور مراکز مخابرات و فناوری اطالعات کشور مراکز پست وتلگراف کشور سامانه های حمل ونقل کشور مراکز دولتی کشور اصول اساسی سامانه حفاظت زیرساخت ها .1 .2 .3 .4 .5 .6 .7 .8 .9 .10 .11 .12 .13 برنامه ریزی مبتنی بر مدیریت تهدیدات رعایت چارچوب وفرآیند مدیریت تهدیدات زیرساخت ها توزیع وتشریک اطالعات در سامانه(شبکه ای) حفاظت امنیت اطالعات(شبکه ای) فرماندهی واkحد وتبعیت از سامانه ملی مدیریت سانحه رعایت اصول هماهنگی هماهنگی با سندهای جامع دیگر مرتبط با پدافند غیرعامل ومدیریت بحران ودفاع غیرنظامی افزایش آگاهی عمومی درزمینه زیرساخت ها واهمیت آkنها اجرای برنامه های آموزش ومانورمکرر دراین زمینه درکشور هدایت تحقیق وتوسعه و فناوری دراین زمینه توسعه ،افزایش امنیت و نگهداkری سامانه های داده ای بهبود کیفیت مداوم در برنامه حفاظت زیرساخت ها تامین مداوم منابع مالی مطمئن وپایدار عملیاتی نمودن چارچوب وفرآیند مدیریت تهدیدات زیرساخت ها فیزیکی اندازه گیری اثربخشی اقدامات اجرای اقدامات حفاظتی اولویت بندی تشخیص ارزیابی ،سرمایه ها ریسک ،سامانه ها شامل شبکه ها و تنظیم اهداف ،عواقب ،آسیب پذیری کارکردهای امنیتی حیاتی تهدیدات سایبر انسانی بازخوردهای اجرایی بحران مديريت بحران فرآيندمديريت فرآيند مرحله قبل از بحران پيش بيني آمادگي مرحله حين بحران كاهش اثرت مخرب پاسخگويي مرحله پس از بحران امدادرساني بهبود توسعه و بازسازي پيش بینی بحران ‏ ال ف :پي ش بین ی از بحران :كلي ه اقدامات ي ك ه موج ب پي ش بین ی وقوع بحران ها و همچنين باعث جلوگيري از اثرات مخرب آن بر جامعه شود در اين بخش مورد بررسي قرار مي گيرد. ‏ احداث سدها و يا اقدامات انجام شده جهت جلوگيري از طغيان رودخانه ها مقاوم سازي ساختمان ها براي مقابله با زلزله و. ... ‏ مزاياي پيش بینی ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ حفظ جان مردم و كاهش تعداد زخمي شدگان پيشگيري يا كاهش خسارت هاي مالي كاهش خسارت به ساختار اقتصادي به حداقل رساندن جابجايي هاي جمعيتي و فشارهاي اجتماعي به حداقل رساندن خسارت به زمين هاي كشاورزي حفظ و آماده نگه داشتن امكانات و موارد مورد نياز در زمان بحران حفظ امكانات زيربنايي از تخريب حفظ بهداشت فردي كاس تن از بار تعهدات و مس ئوليت هاي قانون ي دول ت و مس ئوالن دستگاههاي همگاني -جلب حمايت ها و پيامدهاي سياسي مثبت براي اقدامات دولت آمادگي آمادگي عبارت است ازكليه عمليات و اقداماتي است كه دولت ها ،جوامع و همچنين افراد را قادر به انجام عكس العمل سريع و كارا در مواقع بروز بحران مي نمايد .آمادگي شامل مجموعه اقداماتي است كه توانايي سازمان را در انجام مراحل مختلف مديريت افزايش مي دهد. اقدامات آماده سازي شامل: تهيه يك برنامه ضد بحران برآورد دقيق منابع آموزش پرسنل اولين گام در تنظيم برنامه آمادگي مديريت بحران ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ پيش بيني و تجزيه و تحليل حوادثي كه احتمال وقوع آنها وجود دارد ارزيابي نيازها تصورات و طرز تلقي جامعه برآورد منابع و امكانات موجود دست به كار شدن براي اجراي يك برنامه آموزشي همگاني رعايت ضوابط زير درمكان يابي داراي اهميت بوده و در زمان بحران مي تواند در كاهش صدمات و خسارات .اثربخش باشد ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ از اين رو رعايت ضوابط زير درمكان ياب ي داراي اهميت بوده و در زمان بحران مي تواند در كاهش صدمات و خسارات اثربخش باشد. فاصله مناسب با مراكز ثقل مجاور فاصله مراكز حياتي از شهر شكل ،حجم ،اندازه مراكز حياتي و توجه به حجيم نبودن امكان اجراي ماموريت وسعت الزم مكان به منظور پراكندگي همرنگ ي و هماهنگ ي ب ا محي ط ط بيعي (كوهس تاني ،كويري ،جنگلي، روستايي ،شهري ،ساحلي و …)  ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ دور بودن از مراكز توليد محصوالت خطرزا ( مواد شيميايي ،انبارها ،زاغه هاي مهمات و…) امكان حفاظت فيزيكي باتوجه به شرايط ( سياسي ،امنيتي و…) قابليت پدافند هوايي از مراكز استفاده از عوارض طبيعي عمق سرزميني احتراز از نقاط شاخص ناوبري ( جاده اصلي ،اتوبان ،دكل فشار قوي ،خط آهن و)... فاصله مناسب از شهرهاي بزرگ عدم استقرار در داالن هاي هوايي نبود در مسير و بستر رودخانه ها و گسل ها مکانيابي نيروگاهها ازلحاظ مالحظات پدافند غیر عامل ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ فاصله مناسب از مرز و استفاده از عمق سرزمینی مناسب جهت تعیین مکان نیروگاه سازه نیروگا ه های برق – آبی از استحکامات مناسب برخوردار گردد تجهیزات الکتریکی نیروگاه در محدوده سرباز توسط چتر های محافظ از اثراتتخریبی بمب های گرافیتی محافظت گردد سازه زیر زمینی نیروگاه از سربار مناسب در برابر بمب های تخریبی طراحی گردد رعایت پراکندگی نیروگاه در سطح با در نظر گرفتن اولویت قسمتها (هرقسمت بااصول مربوط به خود ایمن گردد نیازی به وجوکل نیروگاه در سازه زیر زمینی نمی باشد). آب انتقالی از طریق تونل انتقال به توربین های نیروگاه از نفوذآب آلوده مضاف بهمواد خورنده دستگاه ها و تجهیزات از جمله توربین ها و ..محافظت گردد  ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ پوشش گیاهی مناسب جهت استتار سازه زیر زمینی و همرنگی با محدودهزمین های همجوار جلوگیری از انتشار امواج الکتریکی جهت جلوگیری از محل دقیق اجزاءاصلی و قلب نیروگاه پیش بینی الزم جهت بازسازی سریع قسمت های از کار افتاده و یا فرسوده پیش بینی کنترل و مدیریت بر صادرات به کشور همسایه پیش بینی صادرات و واردات برق با کشور همسایه ،شناسایی و درگیریمنافع همسایگان خارجی و یا گروهکهای داخلی پیش بینی جایگزینی نیروگاه های دیگر در صورت از مدار خارج شدننیروگاه ایجاد انگیزه جهت حفاظت مردم و مقامات محلی با اشتغال و طرح هایمختلف با منافع جانبی نیروگاه از جمله کشاورزی ،دامپروری و ...احداث مراح ل قب ل از بحران بيشتري ن اهمي ت را در چرخ ه مديري ت بحران داشت ه و ب ه همين دليل بايد بيشترين هزينه ها در اين مرحله انجام شود كه 30درصد هزينه ها از %100هزين ه ه ا را در بر م ي گيرد .ه ر اندازه ك ه ب ه مراح ل قب ل از بحران اهمي ت بيشتري داده شود ،هزينه هاي مربوط به مرحله حين و پس از بحران كاهش خواهد يافت. نمkوداkر شkمkاkره -1 kفkرآkيند مkديريت بحراkنk 30 25 مراkحل kمديريت بحراkنk 20 پيشگkيري آkمادگيk 15هزيkنkه % خدمات اkضطkراkري 10 بهبوkدي 5 بازسازي سازماندهيk 1 مراkحل مديkربkت بkحراkن 0 كاهش اثرات مخرب ‏ كاه ش اثرات مخرب :كلي ه عمليات و اقدامات ي ك ه تح ت ي ك برنام ه منسجم و جامع جهت كاهش اثرات بحران در يك كشور و يا براي منطقه خاصي انجام مي گيرد را مي توان به عنوان كاهش اثرات بحران نام برد. ‏ تهي ه و كاربرد كدهاي س اختماني ب ه منظور كاه ش خس ارات و آس يب هاي ناشي از زلزله براي ساختمان ها امدادرساني امداد رساني :فعاليت هاي مربوط به امداد رساني معموالً كليه عمليات و اقداماتي كه قبل و بعد از وقوع بحران مي بايد صورت بگيريد را شامل مي شوند. عمليات و اقدامات ي ك ه در جهت حفاظت از جان مردم ،تأسيسات و دارايي هاي موجود صورت مي پذيرد. وظايف مدير بحران ،حين بحران ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ اجراي برنامه هاي طراحي شده از قبل فعال نمودن سيستم هاي ضد بحران عمليات نجات و جستجو تمهيدات اضطراري براي غذا ،سرپناه و كمك هاي پزشكي و غيره بررسي ،ارزيابي و برآورد فاجعه اقدامات مربوط به تخليه جمعيت و مكان ها زمان ي ك ه بحران اتفاق افتاده براي اتخاذ تص ميم ص حيح ،ب ه داده ه ا ،اطالعات ،امكان پردازش و تحلي ل نياز داري م ام ا متاس فانه مناب ع اص لي هم ه اي ن موارد تنه ا قب ل از بروز بحران در اختيار ما مي باشد و اگر دو مرحله قبلي يعنـــي پيش بيني /آمادگی ،برنامه ريزي /آموزش را انجام نداده باشي م ،شاه د بروز بحران جديدي در دل بحران رخ داده، خواهيم بود كه مــــرتباً با تصميم هاي عجوالنه و نسجيده نه تنها بر وخامت اوضاع مي افزاييم بلكه بحران هاي جديدي مي آفرينيم كه حتي قابل شناسايي نيستند و فقط عوارض ناشي از آنها مرتباً در كنترل بحران اصلي خلل ايجاد مي كند. بهبودي ‏ ‏ بهبودي :اين بخش از چرخه مديريت بحران شامل كليه عملياتي است كه به منظور عادي سازي شرايط وقوع بحران صورت مي پذيرد. مرحل ه بهبودي و عادي س ازي اوضاع معموالً توأ م ب ا بهس ازي و بازس ازي نيز مي باشد. بازسازي ‏ بازسازي :توسعه فزاينده عمراني و مدرنيزه شدن جوامع داراي رابطه في مابين با بحران و مديريت بحران مي باشد چرا كه بحران به عنوان عامل اص لي تهدي د كننده برنام ه هاي توس عه عمران ي كشوره ا همواره تأثي ر بازدارنده اي بر رون د توس عه كشوره ا داشت ه و بخش ي از مناب ع و امكانات كشورها را از مسير تخصيص به برنامه هاي توسعه باز داشته و اين منابع و امكانات را جهت مقابله با بحران ها و خرابي هاي ناشي از آن اختصاص مي دهد. هماهنگي و اطالع رساني در مديريت بحران ‏ -1مركز مديريت بحران بايد برآوردي نسبتاً درست از خطر داشته و منابع سازماني موجود را براي اقدامي يكدست و هماهنگ در برابر خطر ،هم سو و هم جهت نمايد. ‏ مديريت بحران بايد از اين موضوع اطمينان يابد كه سازمان هاي -2مركز مديري ت امدادگر به خوبي در كنار يكديگر كار كرده و همه با وظايف ،مسئوليت ها و رسالت يكديگر آشنا هستند. منابع اصلي كمك كننده در مراحل مختلف مديريت بحران اطالعات اطالعات مردم هايمردم تودههاي توده فيزيكي فضايفيزيكي فضاي موجود موجود اعتبارات پولو واعتبارات پول مورد تجهيزاتمورد تجهيزات نياز نياز نقش اطالعات در مديريت بحران ‏ اطالعات همواره به عنوان مهمترين دست مايه تصميم گيري در هر زمينه اي و در ه ر كشوري ،از جايگاه ويژ ه اي برخوردار است .فناوري اطالعات يك ي از پاي ه هاي اس اسي اقتدار كشوره ا محس وب شده و زير بناي ثبات اقتصادي ،سياسي ،فرهنگي كشورها را تشكيل مي دهد. ‏ مديريت بحران فرآيندي است كه طي آن براي رويارويي با وضعيتي دشوار، همه برنامه ريزي ها ،سازماندهي ها و كنترل هاي گروهي بسيج شده و با توجه به وضعي ت موجود و اطالعات در دس ترس بهتري ن و مناسب ترين تصميم توسط مديران بحران اتخاذ مي شود. پيش نياز هر يك از مراحل چهارگانه مديريت بحران تهيه اطالعات جامع و كامل از وضعيت موجود ارائه يك برآورد عملياتي جهت ارائه فعاليت هاي امدادرساني ايجاد يك شبكه ارتباطي جهت اطالع رساني سريع و صحيح ب ا توج ه ب ه گس ترش ITدر تمام زمين ه ه ا و ني ز فواي د ب ي شمار استفاده از آ ن ،خصوصاً در مواردي كه حجم داده ها و پردازش آنها بس يار باال اس ت ،اس تفاده از آ ن در مديري ت بحران بس يار حيات ي است. اهميت استفاده از ITدر مديريت بحران افزايش دقت تصميمات مديريتي شبيه سازي نتايج حاصل از تصميم گيري هاي مختلف كاهش ميزان تلفات استاندارد بودن اطالعات افزايش سرعت ساماندهي بحران اطالع رساني سريع به مسؤالن و امدادگران چالش هاي مديريتي استفاده از ITدر مديريت بحران مقاومتدردر مقاومت تغيير مقابلتغيير مقابل توجه عدمتوجه عدم آموزش به کافيبه آموزش کافي برپايه هايبرپايه سيستمهاي سيستم هاي تکنولوژيهاي تکنولوژي منسوخ منسوخ آگاهيي عدمآگاه عدم ‏IT هايIT هزينههاي صرفهزينه صرف معمولي كارهايمعمولي جهتكارهاي جهت بحراني نه نه بحراني منابع محدوديتمنابع محدوديت انواع سازگاريباباانواع سازگاري استانداردها مختلفاستانداردها مختلف مهمترين عناصر در پياده سازي سيستم اطالعاتي ‏ -1زي ر س اخت ه ا :مديري ت بحران ي ک فعالي ت اطالعات ي و ب ه شدت نيازمن د ارتباط است، زيرساخت اطالعات ،کليد اصلي تمام جنبه هاي مديريت بحران مي باشد. ‏ -2ذخيره ،جس تجو و بازياب ي اطالعات :پروس ه تص ميم س ازي در تمام بخ ش هاي اي ن س يستم ،بر پاي ه مقدار بس يار زياد اطالعات م ي باش د ك ه همواره در حال افزاي ش و روزآم د شدن مي باشند . ‏ -3سازگاري با قالب ها :اطالعات به اشتراك گذاشته شده مي توانند با قالبهاي مختلف ارائه شوند .تفاوت در اي ن قالبه ا ب ه دلي ل وجود قواني ن و نيازهاي مختل ف در ه ر س ازمان ،تفاوت معاني در ارائه هاي مختلف يك داده را بوجود آورد. ‏ -4اشتراك داده ه ا :اس تفاده از تكنولوژ ي اطالعات و ني ز امكانات الكترونيك ي ،موان ع موجود در همكاري ،اشتراك داده ها و نيز ارتباطات را كاهش داده است. اطالعات مورد نياز از پهنه مناطق بحران زده ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ -1موقعيت منطقه -2بررسي ابعاد خسارات و محدوده خسارت ديده و ميزان خسارات وارده -3بررسي راههاي ارتباطي -4تعداد و وضعيت نيروهاي امدادي در منطقه -5تعداد تخت هاي بيمارستاني -6اقدامات بهداشتي الزم جهت پيشگيري از توسعه بيماريها -7ميزان كمكهاي مردمي ،پايگاههاي امدادي -8تعداد جمعيت ساكن در منطقه -9تهيه نقشه هاي مربوط به مناطق مسكوني -10بررسي راه هاي دسترسي، -11بررسي منابع موجود در منطقه از قبيل آب ،غذا ،پوشاك ،چادر ، -12تعيين محل اسكان موقت خسارت ديدگان و .... مراحل مختلف يك سيستم اطالعاتي تجزيه و تحليل ذخيره سازي جمع آوري اطالعات طراحي نياز كاربر محصوالت خروجي عمل كاربر سامانه جمع آوري ،نمايش و تحليل اطالعات مديريت داده ها نمايش تحليل اليه ها ‏GIS داده ها و نقشه ها نمايي از يك سيستم اطالعات جغرافيايي اطالعات جرم ايستگاههاي پليس خدمات شهري منطقه بندي ساختمانها محدوده هاي شهري هيدرولوژي خيابانها عکسهاي هوايي و ماهواره اي جهان واقعي طراحي و نقشه كشي ()CAD كاربردهاي GIS ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ تهيه نقشه هاي حوادث و بالياي طبيعي نقشه هاي مکان يابي( (Siteselection فراوري هاي متنوع زمين شناسي تحقيقات اکتشافي در زمينه شناسايي روابط متقابل مکاني ميان مجموعه داده ها منابع آب و آبخيزداري کشاورزي و برنامه ريزي براي کاربري اراضي جنگلداري و مديريت حيات وحش تجارت صنعت حمل و نقل ،ارتباطات و ... سازمانها سرويسهاي اضطراري نظامي تعليم و تربيت کاربرد تصاوير ماهواره ای در جمع آوري اطالعات استراتژيک مدل سازي سه بعدي تهيه تصوير نقشه هاي مختلف منابع : برگرفته از کتاب دانستنیهای پدافند غیر عامل ،دکتر محمد محمدی