پراکندگی و انواع جنگل ها و مراتع در ایران

پراکندگی و انواع جنگل ها و مراتع در ایران

اسلاید 1: بسم الله الرحمن الرحيم

اسلاید 2: پراكندگي و انواع جنگل ها و مراتع در ايران

اسلاید 3: با توجه به نمودار روبروكه نشان دهنده ي درصدوسعت انواع اراضي در ايران است مشاهده مي شود كه 55 درصد از اراضي كشور را مراتع 2/26 درصدرا اراضي كويري و بياباني و 4/7 درصد را جنگل هاو 4/11 درصد را اراضي كشاورزي و مناطق مسكونيپوشانده است .اراضي كشاورزي و مناطق مسكونيزمين هاي پوشيده از جنگلاراضي كويري و بياباني مراتع به سبب نا منظم بودن و كمي بارشدر بخش هاي وسيعي از كشور ما رويش درخت با دشواري روبه روست.55 4/11 4/7 2/26

اسلاید 4: به دليل گسترش ايران در عرض هاي جغرافيايي مختلف و تنوع ناهمواري ها تنوع گونه هاي درختي وگياهان درايران زياد است پوشش جنگلي ايران را از جنبه هاي گوناگون تقسيم بندي كرده اند و مهم ترين آن ها جنگل هاي هيركاني ، جنگل هاي نواحي نيمه مرطوبوجنگل هاي نواحي نيمه خشك هستند.

اسلاید 5: جنگل های نواحی مرطوب ( خزري يا هيركاني)به دلیل بارش زیاد و اعتدال هوا و خاک مساعد در کرانه های دریای خزر و دامنه های شمالی البرز جنگل های انبوهی در این ناحیه روییده است. .در اين جنگل ها انواع درختاني مانند راش و ممرز ، افرا ، بلوط و توسكا رشد مي كنند بیش از نیمی از درختان این جنگل ها راش و ممرز می باشند.اين جنگل ها از نظر تجارتي ، صنعتي ، تفريحي،گردشگري و زيستي اهميت دارند.

اسلاید 6: از نظر جغرافیای جنگل، جنگل های خزری شمال ایران ، به طور کلی جزء جنگل های سبز تابستانی یا جنگل های پهن برگ خزان کننده به شمار می آیند که دارای جنگل های مدیترانه ای نیز می باشد . که به جنگل های هیرکانی مشهورند. جنگل های خزری به صورت نوار باریک و بلندی روی دامنه شمالی سلسله جبال البرز ظاهر شده است . طول این نوار حدود 800 کلیومتر و عرض آن بین 20 تا 70 کیلومتر در نوسان است. جنگل های شمال ایران از آستارا شروع و تا دره گلیداغی بجنورد ادامه می یابد. گسترش عمودی آن از سطح دریا شروع و تا ارتفاع حداکثر 2800 متر ادامه می یابد.از نظر جغرافیای جنگل، جنگل های خزری شمال ایران ، به طور کلی جزء جنگل های سبز تابستانی یا جنگل های پهن برگ خزان کننده به شمار می آیند که دارای جنگل های مدیترانه ای نیز می باشد . که به جنگل های هیرکانی مشهورند. جنگل های خزری به صورت نوار باریک و بلندی روی دامنه شمالی سلسله جبال البرز ظاهر شده است . طول این نوار حدود 800 کلیومتر و عرض آن بین 20 تا 70 کیلومتر در نوسان است. جنگل های شمال ایران از آستارا شروع و تا دره گلیداغی بجنورد ادامه می یابد. گسترش عمودی آن از سطح دریا شروع و تا ارتفاع حداکثر 2800 متر ادامه می یابد.

اسلاید 7: مساحت این جنگل ها در اوایل قرن جاری، دهه 20 به 6/3 میلیون هکتار بالغ برآورد شده است. با شروع بهره برداری تجاری از جنگل های مزبور و همچنین چرای مفرط و قطع بی رویه ، این سطح دائما رو به کاهش نهاده است. به طوریکه امروزه حدود 9/1 میلیون هکتار جنگل در این منطقه باقی مانده که از این مقدار فقط 2/1 میلیون جزء جنگل های مرغوب و تجاری محسوب می شود.

اسلاید 8:  این جنگل ها در شمال غرب ایران که شامل حوضه آبخیز رودخانه ارس است روییده اند.این جنگل ها عمدتاً مخروطی از درختان بلوط و راش سفید تشکیل شده اند وشبيه جنگل هاي كوهستاني نواحي خزري هستند.    جنگل های نواحی نیمه مرطوب ارسباران

اسلاید 9: در قسمت شمال غربی ایران جنگل هایی وجود دارند که محدود به منطقه ارسباران می شوند . این جنگل ها در شمال شرق استان آذربایجان شرقی و حدفاصل استان گیلان و مرز آذربایجان قرار دارند و بیشتر در جنوب رود ارس و کوه های قراچه داغ متمرکز می باشند . از نظر جغرافیای جنگل ، جنگل های ارسباران متعلق به جنگل های کوهستانی پهن برگ مخلوط هستند که حدفاصل بین جنگل های نم پسند خزری و نیمه خشکی پسند . مناطق استپی و جنگل های زاگرس به حساب . می آیند . از نظر ترکیب گیاهی این جنگل ها . بیشتر به جنگل های شمال ایران شباهت دارند . ولی درجه تخریب این جنگل ها بیشتر از . جنگل های شمال البرز می باشد.

اسلاید 10: جنگل های نواحی نیمه خشک جنگل ها را بر اساس معیارهای مختلفی تقسیم بندی کرده اند قسمت های عمده ای از آنها را جنگل های زاگرس تشکیل می دهد. جامعه جنگلی بلوط ایران وسیع ترین پوشش گیاهی مغرب و جنوب غربی ایران است.درخت بلوط به علت داشتن ريشه هاي قوي و عميق به خوبي در برابر باد هاي شديد وخشكسالي مقاومت مي كنند. این جنگل ها از نظر تجاری اهمیت زیادی ندارند اما از نظر حفاظت خاک و آب های جاری و تعدیل آب و هوا و گذران اوقات فراغت نقش مهمی دارند.

اسلاید 11: میزان بارش سالانه در مناطق جنگلی زاگرس به طور متوسط بین 400 تا 600 میلی متر است که بیشتر در بهار و پاییز می بارد. حداکثر میزان بارندگی سالانه در ارتفاعات زرد کوه و تونل کوهرنگ تا هزار میلی متر در سال ثبت شده است. درجه حرارت متوسط بین 12 تا 18 درجه سانتی گراد می باشد . در قسمت های شمالی زاگرس فصل یخبندان وجود دارد و در اکثر ارتفاعات در زمستان  برف می بارد. اقلیم كلي منطقه زاگرس یک نوع آب و هوای مدیترانه ای با زمستان سرد است . در تابستان ها فصل خشک وجود دارد و در اکثر نقاط تا 4 ماه در سال هم می رسد.

اسلاید 12: جنگل های حرا : ‌جنگل های حرا در سواحل کم عمق خلیج فارس در محدوده بندرعباس و جزیره قشم جنگل های گرمسیری مانگرو یا حرا قرار دارند. این جنگل ها در هنگام مد تا نیمه به زیر آب می روند و در هنگام جزر سر از آب بیرون می آورند. از آب شور دریا تغذیه می کنند و از نظر داروسازی و تغذیه دام ها اهمیت دارند.

اسلاید 13: جنگل حرا در ساحل شمال غربی جزیره قشم، از بندر لافت تا روستای طبل در نواری به عرض ۵۰ تا ۵۰۰ متر کشیده شده و محدوده ای برابر با ۱۵۰ کیلومتر و مساحتی معادل ۱۶ هزار هکتار را دربرگرفته است.                                                                              امکان سفر دریایی و تفریحی در بین درختان حرا و دیدن بیش از ۱۰۰ گونه از پرندگان بومی و مهاجر، زیبایی خاصی به سیاحت مسافران می دهد.

اسلاید 14: مرتع: مرتع یا چراگاه زمینی اعم از كوه ، دامنه يا زمين مسطح كه در فصل چرا دارای پوشش گیاهی خودرو است و دام می تواند مدتی در آن چرا کند. اهمیت مراتع ایران عبارتند از : 1. جلوگیری از فرسایش خاک 2. تأمین علوفه مورد نیاز دام ها 3. استفاده در صنایع یا داروسازی 4. زیستگاه جانوران 5.تامين غذا6.تنظیم گردش آب در طبیعت 7.ایجاد فضای سبز در لطیف کردن هوا 8.تامین غذا و مامن براي حیات وحش بویژه پرندگان

اسلاید 15:   بهره برداری از جنگل ها و مراتع این زمانی امکان پذیر است که به اندازه میزان تولید و توان آنها مورد استفاده قرار گیرند و رويش مجدد آن ها ميسر شود. جنگل ها و مراتع کشور از باارزش ترین منابع ملی هستند در گذشته حدود 11 تا 18 درصد خاک کشور،‌ پوشیده از جنگل بود که در حال حاضر این رقم به 4/7 درصد کاهش یافته است

اسلاید 16: مهم ترین علل تخریب جنگل ها و مراتع کشور عبارتند از : ‌چرای بیش از حد دام ها، کندن بوته ها برای مصارف سوخت روستاییان، قطع درختان و از بین بردن مراتع به منظور تبدیل به زمین کشاورزی،‌خانه های مسکونی، کارخانه ها وحريق و غیره . یکی از آثار مهم از بین رفتن مراتع، کاهش میزان دام هاست كه با توجه به افزايش جمعيت كشور ونياز به محصولات دامي ، مشكلات زيادي را براي تامين گوشت فراهم مي كند.

اسلاید 17: چرای دام زیانهای وارده به جنگلها از راه چرای دام سابقه طولانی دارد. از روزگاری که اقتصاد شبانی زیر بنای تکاملی جامعه را تشکیل می‌داد و اشتغال به امور دامداری و نگاهداری دام از معتبرترین و سودآورترین رشته‌های سرمایه گذاری عصر فئودالیسم شناخته می‌شد، زمینه‌های تخریب جنگلها از طریق چرای دام فراهم گردید و چراگاههای جنگلی ایران به عنوان غنی‌ترین منابع علوفه‌ای در دسترس دامها گذارده شد.

اسلاید 18: زیانهای ناشی از چرای دام در جنگلها شامل موارد زیر است: رفت و آمد مدام دام در جنگلها ، باعث فشردگی خاک و خرابی وضع فیزیکی خاک می‌شود. به این ترتیب آب باران به جای آنکه در خاک فرو رود در سطح زمین جریان پیدا می‌کند در چنین اراضی رویش دانه‌هایی که بر روی زمین ریخته شده دشوار و در بعضی حالات غیر ممکن می‌شود.چرای دام باعث می‌شود که تبدیل مواد آلی زنده به لاش برگ صورت نگیرد و افراط در چرای دام ، پوشش گیاهی را از عرصه جنگل حذف می‌کند و خاک جنگل عریان و بدون محافظ می‌ماند و به تدریج دچار فرسایش می‌شود.

اسلاید 19: در دامنــه‌های کوهستانها که خــاک عملا در معرض ریــزش قـــــــرار دارد، تـردد دامها سبــب تشدید ریزش خاک و قطعات سنگـی می‌گردد و فشار وارده از تصادم این ریزشهــا به درختان موجــب زخمـی شدن پوست آنها می‌شود.دامها با جویدن پوست و ساقه‌های درخت آنها را زخمی کرده و زمینه تسهیل نفوذ و رخنه آفات و بیماریهای گیاهـــــــی را تدارک می‌بینند.

اسلاید 20: با تشکر فراوان از همراهی شما