پزشک خانواده و نظام ارجاع در شهر

پزشک خانواده و نظام ارجاع در شهر

اسلاید 1: 1واحد جلب مشارکت مردمی بوئین زهرا

اسلاید 2: پزشك خانواده2پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفپزشکی است که حداقل داراي مدرك دكتري حرفه‌اي پزشكي و مجوز معتبر فعالیت حرفه ای پزشكي در محل ارائه خدمت باشد. پزشك خانواده، در نخستين سطح خدمات، عهده‌دار ارائه و مدیریت خدمات سلامتی سطح اول است.

اسلاید 3: شرایط پزشک خانواده 3پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفعقد قرارداد يكساله بدون حق توكيل به غير تداوم همكاري با برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع منوط به رعايت استاندارد هاي اعلام شده می باشد و درصورت تخطی از وظایف ستاد شهرستان می تواند با توجه به مقتضیات مربوطه تصمیم مقتضی را در مورد ادامه یا عدم ادامه همکاری ایشان اخذ نمایدگذراندن دوره هاي آموزشي مرتبط حسب نظر ستاد استانیارائه بسته خدمت اعلام شده برابر این دستورالعمل و اصلاحات و متمم های بعدی آنآشنايي با مباني پزشك خانواده و نظام ارجاع تعداد افراد ثبت نام شده به ازاء هر پزشك بسته به نياز و حسب شرايط منطقه و تائيد ستاد استانی بين 500 تا 2500 نفر به ترتیبی که در این دستورالعمل آمده ، خواهد بود.

اسلاید 4: شرایط پزشک خانواده 4پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفاستفاده از پزشک جانشین و جایگزین برابر ضوابط عقدقرارداد با سازمان های بیمهدر مورد پزشکانی که در استخدام یکی از دستگاهها بوده و در مرکز بهداشتی درمانی داوطلب اجرای برنامه مشغول خدمت هستند، انجام اقدامات فوق و عقد قرارداد توسط مسئول مرکز مذکور انجام می شود. بدیهی این پزشک ، پزشک خانواده افرادی خواهد بود که او را انتخاب کرده اند و تابع کلیه مقررات پزشک خانواده هستند .دارا بودن فضاي فيزيکي و تجهيزات مطابق استاندارد اعلام شده برای پایگاه پزشک خانواده

اسلاید 5: پزشک خانواده مسئول (مسئول سلامت محله):5پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفپزشک خانواده ای است که علاوه بر وظایف فوق مسئولیت مدیریت و نظارت بر عملکرد پزشکان خانواده و تیم سلامت محله خود را بر عهده داشته و مسئول ارائه خدمات سلامت محیط و کار و نظارت برآن را بر عهده دارد و به طورکلی رهبري سلامت جامعه تحت پوشش، مديريت سلامت، هماهنگي با ساير بخشها و پیگیری SDH را برعهده دارد.

اسلاید 6: بسته خدمات سلامت (Health Services Package):6پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفخدمات بهداشتي، درماني، يا توانبخشي پايه و داراي اولويت مانند مراقبتهای بهداشتی برابر برنامه های سلامت کشوری، خدمات پزشکي شامل کليه اقدامات درماني سرپائي، تجويز داروهاي لازم و انجام آزمايشات تشخيص طبي، درخواست مشاوره و پي گيري مراقبت هاي انجام شده يا قابل انجام براي جمعيت تحت پوشش و همچنين خدمات توانبخشي پايه و داراي اولويت كه باید توسط پزشك خانواده يا تيم سلامت ارائه يا فراهم ‌شود. و نیز كالاها يا خدماتي كه در پوشش فهرست ملي انواع مراقبت‌ها، چه پيشگيرانه و چه درماني، قرار دارند و هزينه‌ي آنها به سبب اساسي بودن يا برخورداري از اولويت توسط جامعه پرداخت مي‌شود در حالي كه هزينه‌ي ساير خدمات بايد توسط فرد يا طرح‌هاي بيمه مكمل و به طور اختياري تامين شود. بدیهی است تعهد بیمه ها در قبال بسته بیمه پایه که با هماهنگی دو وزارت تعیین و برابر مقررات به تصویب می رسد، خواهد بود.

اسلاید 7: تيم سلامت (Health Team)7پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفگروهي از صاحبان دانش و مهارت در حوزه خدمات بهداشتي درماني يا توانبخشي كه بسته‌ي خدمات سطح اول را در اختيار فرد، خانواده و جامعه تعريف شده قرار مي‌دهند و مسئوليت آنان با پزشك خانواده است. کلیه افراد جامعه براي دريافت خدمات بهداشتي و درماني بايد از طريق اين تيم وارد زنجيره ارايه خدمات سلامت شوند در غير اينصورت موظف است صد در صد هزينه هاي درماني مربوط را شخصا پرداخت نمايد .

اسلاید 8: تركيب و تعداد اعضاي تيم سلامت براي پوشش 10000 نفر جمعيت8پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفرديفعنوان شغليتعداد مورد نياز نفرمحل استقرارمحل استقرارمحل استقراررديفعنوان شغليتعداد مورد نياز نفرهر پایگاههر مرکزدفتر کار ارجاع1پزشك عمومي 4 نفربه ازای حداکثر هر 2500 نفر یک پزشکبه ازای حداکثر هر 2500 نفر یک پزشک-2پرستار *2 نفر0.50.5-3روانشناس بالینی1 نفر01 4کارشناس تغذيه 1 نفر01 5کارشناس مامايي *2 نفر0.50.5-6كاردان يا کارشناس بهداشت خانواده 3 نفر03-7كاردان يا کارشناس مبارزه با بيماري ها 1 نفر01-8كاردان يا کارشناس بهداشت محيط و حرفه اي 1 نفر01-9كاردان تكنسين اسناد پزشكي1نفر01-10خدمتگزار1نفراختیاری1-جمع كلجمع كل17 نفر21515

اسلاید 9: نظام ارايه خدمات سلامت: 9پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفشامل تمام خدمات پيشگيري، درماني و توانبخشي مورد تاييد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي است كه اين خدمات در نظام سلامت در سه سطح ارايه مي‌شود.

اسلاید 10: سطح بندي خدمات (rationig of Health Services):10پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفمرکز بهداشتی درمانی مجری برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع (محل استقرار پزشک خانواده مسئول و قسمت بهداشت عمومی تیم سلامت مثل کاردان/کارشناس بهداشت محیط، مبارزه با بیماریها و ... و پایگاه پزشک خانواده ضمیمه بوده ) كه به طور معمول در جايي نزديك به محل زندگي مردم (جمعيت تحت پوشش) قرار دارد، و در آن نخستين تماس فرد با نظام سلامت از طريق پزشك خانواده يا تيم سلامت اتفاق مي‌افتد. تیم سلامت به مردم منطقه تحت پوشش خود در دو شیفت ( صبح ها 8-12) و ( بعد از ظهرها 20-16) ارائه خدمت می نماید.مردم می توانند در دیگر ساعات دیگر شبانه روز در صورت نیاز به مراکز شبانه روزی و اورژانس تعین شده مراجعه نمایند.سطح يك:

اسلاید 11: ساعات کار تیم سلامت11

اسلاید 12: سطح بندي خدمات (rationig of Health Services):12پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفدر هر مرکز بهداشتی درمانی مجری برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع، 4 پایگاه وجود دارد و یکی از این پایگاه ها ، پایگاه ضمیمه خواهد بود. و جمعیت تحت پوشش هر پایگاه 2500 نفر می باشد .نظارت بر عملكرد پايگاهها توسط مركز مجري برنامه پزشك خانواده انجام خواهد شد.سطح يك: ( پایگاه )

اسلاید 13: 13پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفخدمات ارتقای سلامت پیشگیری و درمان های اولیه ثبت اطلاعات در پرونده سلامتارجاع و پیگیری بیماراجرای برنامه های آموزشیاقدامات پیشگیرانه و درمان های اولیهتجویز دارودرخواست خدمات پاراکلینیکدرخواست مشاورهارجاع بیماران و پیگیری بیماران ارجاعیثبت و ضبط اطلاعات بیماران در پرونده الکترونیک سلامت آنهاوظایف پایگاه پزشک خانواده

اسلاید 14: خدمات تیم سلامت و پزشك خانواده :14پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفخدمات ارتقاي سلامت، پيشگيري و درمان‌هاي اوليه، ثبت اطلاعات در پرونده سلامت و ارجاع و پي‌گيري بيمار، اجرای برنامه هاي آموزشي جهت ارتقاي سلامت عمومي عمده‌ي خدمات اين سطح را تشكيل مي‌دهد كه در چارچوب خدمت‌هاي واحد پزشكي خانواده اقدامات پشگيرانه، ارائه درمانهاي اوليه، تجويز دارو، درخواست انجام خدمات پاراكلينيك، درخواست مشاوره، ارجاع بيماران و پيگيري بيماران ارجاعي و همچنين ثبت و ضبط اطلاعات بيماران در پرونده الکترونیک سلامت آنها مي باشد .سطح يك:

اسلاید 15: خدمات تیم سلامت و پزشك خانواده :15پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفگروه هدف: در سطح اول خدمات تمامي افراد جمعيت تحت پوشش در قالب گروههاي سني ذيل:نوزادان و كودكاننوجوانان و جوانانميانسالانسالمندانمادران باردار مي‌باشند .و خدمات سلامت بايد بر اساس حيطه‌هاي محيط خانواده، محيط عمومي جامعه و محيط‌هاي جمعي به گروههاي هدف ارائه گردد. سطح يك:

اسلاید 16: مديريت سلامت : 16پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفاز پزشك خانواده مسئول مستقر در مرکز خدمات سلامت مجري برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع انتظار مي رود براي اجرای برنامه های سلامت کشوری، ارزیابی، مدیریت و کاهش عوامل خطر سلامتی در سطح فردی، خانوادگی و جامعه و نیز انجام وظایف محوله به عنوان مسئول سلامت محله برنامه ريزي كند، بر اجراي اين برنامه ها نظارت كند و هدايت (رهبري) تيم سلامت مستقر در مركز و پايگاههاي مجري برنامه پزشك خانواده تحت پوشش را برعهده گيرد. مجموعه ي اين كارها به مديريت سلامت تعبير مي شود. سطح يك:

اسلاید 17: 17پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفواحدي تخصصي در نظام سلامت كه خدمات درمانی و توانبخشي تخصصي سرپايي يا بستري را در اختيار ارجاع‌شدگان از سطح يك قرار مي‌دهد و سپس پزشك خانواده‌ي ارجاع كننده را از نتيجه كار خويش مطلع مي‌سازد. خدمات تخصصي سرپايي، خدمات بستري، تجويز دارو و ديگر محصولات پزشكي و درخواست انجام خدمات پاراكلينيك از فعاليت‌هاي اين سطح است. سطح دو :خدمات تیم سلامت و پزشك خانواده :

اسلاید 18: 18پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفشامل خدمات درمانی و توانبخشي فوق تخصصي سرپايي يا بستري ، تأمين دارو و ديگر اقلام پزشكي و خدمات پاراكلينيك مي‌باشد. بازخورد خدمات اين سطح در اختيار سطح ارجاع‌كننده و پزشک خانواده وی قرار مي‌گيرد.سطح سه :خدمات تیم سلامت و پزشك خانواده :

اسلاید 19: 19پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفمعاونت های درمان دانشگاه/ شبکه موظف هستند دسترسی به خدمات اورژانس (اعم از پیش بیمارستانی و....) را در تمام ساعات شبانه روز برابر نظام سطح بندی برای کلیه ساکنین هر شهرستان تأمین نمایند . خدمات سلامتی اورژانس :

اسلاید 20: 20پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفتعريف باليني بيمار اورژانسي: به بيماري گفته مي‌شود كه بايد بدون فوت وقت و در حداقل زمان ممكن نسبت به ارائه خدمات تشخيصي درماني براي او اقدام نمود و براي بيمار اورژانسي سرعت عمل و زمان در ارائه خدمات درماني نقشي اساسي دارد (نظير زايمان، MI، ضربه مغزي، شكستگيهاي باز، مسموميت و …).خدمات سلامتی اورژانس :وضعيت اورژانس: داراي دو تعريف عمومي و باليني مي‌باشد: تعريف عمومي بيمار اورژانسي: هر وضعيتي كه باعث شود تا بيمار شخصاً و يا توسط افراد ديگر به بخش اورژانس مراجعه نمايد. بنابراين تعريف وضعيت اورژانس با تصور شخص بيمار يا همراهان او قابل تعريف بوده و بايد هر بيمار مراجعه كننده پذيرش و تحت مراقبتهاي اوليه قرار گيرد.

اسلاید 21: 21پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفبيمار الكتيو: بيماري كه فوريت زماني براي دريافت خدمات تشخيصي، درماني و توانبخشي ندارد و مي‌تواند جهت دريافت خدمات سلامت بر اساس نوبت مراجعه نمايد.- کلیه افراد در صورتی که احساس کنند وضعیت اورژانس دارند می توانند به پزشک خانواده خود و یا بدون رعایت نظام ارجاع به مراکز اورژانس مراجعه و این مراکز باید آنان را بپذیرند. بدین ترتیب فوريت‌ها از قاعده الزام ارجاع مستثني هستند و مراجعه مستقيم افراد دچار فوريت به واحدهاي اورژانس يا بيمارستان‌ها مانعي نداردخدمات سلامتی اورژانس :

اسلاید 22: 22پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفخدمات اورژانس 115 کلاً رایگان بوده لیکن هزینه خدمات اورژانس بیمارستانی بصورت فی فورسرویس پرداخت می گردد و سهم بیمه ها در پرداخت این هزینه ها در موارد تحت نظر 90% بستری در بیمارستان 95% و مراجعات غیر ضروری به اورژانس 70% تعرفه بخش دولتی خواهد بود. اما در صورتیکه فرد مراجعه کننده به اورژانس نیازمند خدمات اورژانس نباشد حداقلِ اقدامات تشخیصی (جهت R/Oحالات اورژانس) و حداقلِ اقدامات درمانی (جهت تسکین درد و مشکل) برای او انجام می شود (در این موارد 70% درصد از هزینه دارو و سایر اقدامات تشخیصی درمانی (بجز ویزیت) از طریق بیمه پرداخت خواهد شد) و به پزشک خانواده خودش هدایت می شود. میزان مراجعات غیر اورژانس افراد تحت پوشش هر پزشک به اورژانس که می تواند نشانه عدم حمایت پزشک از فرد باشد در پایش عملکرد پزشک خانواده لحاظ می گردد.خدمات سلامتی اورژانس :

اسلاید 23: 23پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفدرهر شهرستان با داشتن شماره تلفن ترجیحا 3 یا 4 رقمی منحصر بفرد با تعداد خطوط و اپراتور کافی در تمام مدت 24 ساعت پاسخگوی مردم بوده و آنها را در کلیه مراحل انتخاب پزشک خانواده تا استفاده از خدمات اورژانس و حتی کمک به دریافت خدمات ویژه آنان را راهنمایی کرده و نقش هماهنگ کننده را در مواردیکه ناهماهنگی به هر دلیل وجود دارد بین ارائه کننده خدمت و دریافت کننده خدمت به عهده خواهد داشت. مرکز هدایت و راهنمایی بیماران callcenter :

اسلاید 24: 24پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفاین مرکز سخنگوی رسمی ستاد عملیاتی است در سه سطح شهرستانی، استانی و کشوری با حضور و همکاری کلیه صاحبان فرآیند در برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع ایجاد شده و با داشتن خطوط تلفن حداقل در کلیه ساعت کاری مسئولیت هدایت و راهنمایی رده های زیر مجموعه خود را بر عهده دارد به گونه ای که واحد شهرستانی این مرکز مسئولیت راهنمایی و هدایت ارائه دهندگان خدمت را بر عهده داشته مسئولیت رسیدگی به شکایات ارائه کنندگان از صاحبان فرآیند را بر عهده دارد.مرکز مدیریت، مشاوره و راهنمایی پزشکان خانواده:

اسلاید 25: 25پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفمسافران در موارد اورژانس مانند سایر بیماران اورژانسی بدون الزام به رعایت نظام ارجاع به مراکز اورژانس مراجعه خواهند نمودلیکن ساکنین موقت و مسافران می توانند برای دریافت خدمات با راهنمایی callcenter از خدمات پزشکان خانواده یا کشیک تیم سلامت محل سفر استفاده نمایند که در این حالات 30% فرانشیز را بیمار و 70% آن را بیمه به پزشک مذکور پرداخت می نمایند.نحوه ارائه خدمات سلامت به مسافران :

اسلاید 26: 26پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفهر فرد خارج از شهرستان محل استقرار پزشک خانواده خود در موارد اورژانس بدون هیچ مانع ای به اورژانس مراجعه و اگر بیماری او اورژانس بود همانند سایر مراجعه کنندگان از خدمات کامل استفاده می کند و در موارد غیر اورژانس و در صورت ضرورت می تواند به پزشک سطح یک محل سفر (در پایگاه، مرکز مجری، مرکز کشیک) مراجعه و در این شرایط توسط پزشک موقت نمی تواند به سطوح بالاتر ارجاع گردد (مگر ارجاع برای بستری به بخش دولتی و عمومی پس از تماس تلفنی با پزشک خانواده فرد و دریافت فرم ارجاع الکترونیک). بدیهی است در این موارد 70% هزینه های دولتی سطح یک توسط بیمه پرداخت خواهد شد. تعدادی از برگه های دفترچه بیمه به ترتیبی که بیمه ها اعلام می کنند به عنوان برگه سفر در نظر گرفته می شود. در دفترچه های جدید که در آینده صادر خواهد شد برگ سفر اختصاصی درج خواهد شد.یادآور می شود ارائه خدمات غیر اورژانس به این دسته از بیماران با کسب مجوز دسترسی(از بیمار) به پرونده الکترونیک فرد مقدور بوده و باید کلیه اقدامات گروه پزشکی در پرونده فرد منعکس گردد.نحوه ارائه خدمات سلامت به مسافران :

اسلاید 27: 27پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفهر پزشك خانواده در هنگام عقد قرارداد بايد پزشك خانواده ديگري را به عنوان جانشين خويش معرفي كند تا در شرايط خاص به جاي او مراجعان تحت پوشش را پذیرفته و خدمات سلامتی لازم را برابر دستورالعمل به ایشان ارائه دهد. پزشک جانشین باید از بين پزشکان خانواده همان محله معرفي شود. در صورت نبود پزشک واجد شرايط در همان محله با کسب موافقت ستاد عملیاتی شهرستان پزشک جانشین می تواند از بین پزشکان خانواده محله مجاور براساس اين دستورالعمل انتخاب گردد.تا آنجا كه ممكن است فاصله­ي جغرافيايي پزشك خانواده و پزشك جانشين او بايد كم باشد تا مراجعه به پزشك جانشين براي مردم دشواري پديد نياورد. ستاد عملياتي شهرستان نظارت بر اين امر را برعهده دارد. استفاده پزشك خانواده از پزشك جانشين بطور میانگین 2.5 روز در ماه معادل 20 ساعت کاری با هماهنگی ستاد عملیاتی است. پزشك جانشين و پزشک جایگزین :

اسلاید 28: 28پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفدر هر شهری که برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع اجرا مي­شود هريك از افراد تحت پوشش یکی از بیمه های پایه حق دارند يكي از پزشكان خانواده را که توسط ستاد عملیاتی معرفی می شوند (شرایط و فرآیند شناسایی و معرفی پزشکان توسط بیمه ها و ستاد در ادامه خواهد آمد) به عنوان پزشك خانواده خود انتخاب كنند و با ثبت نام نزد آن پزشك، علاقه­مندي خود را اعلام دارند. شخص مي­تواند تا دوبار در سال نظر خود را تغيير دهد و پزشك خانواده خود را عوض كند. فاصله دوبار تغيير پياپي هيچ گاه نبايد كمتر از سه ماه باشد. انتخاب پزشک توسط مردم:

اسلاید 29: 29

اسلاید 30: 30

اسلاید 31: 31پزشك خانواده و نظام ارجاع در شهرتعاریفبخشي از هزينه­ي خدمات درماني ارائه شده توسط خود بيمار به ارائه­كننده­ي خدمت پرداخت مي­شود. در برنامه پزشک خانواده فرانشیز دارو و ویزیت پزشک خانواده و تیم سلامت سطح یک رایگان خواهد بود. برای جلوگیری از تجویز غیر متعارف دارو و پاراکلینیک عملکرد پزشک در این زمینه در پایش او بطور محسوس لحاظ می گردد.فرانشيز :

اسلاید 32: من الله التوفيق32