صفحه 1:
»
موضوع پروژه:
کاربرد جی آی اس در طرح تفصیلی شهری
استاد مربوطه: جناب آقای دکتر رضایی
دانشجو: صابر نوری محب
8812154041
صفحه 2:
»
صفحه 3:
صفحه 4:
صفحه 5:
صفحه 6:
صفحه 7:
صفحه 8:
صفحه 9:
صفحه 10:
صفحه 11:
صفحه 12:
صفحه 13:
صفحه 14:
بسمه تعالی
موضوع پروژه:
کاربرد جی آی اس در طرح تفصیلی شهری
استاد مربوطه :جناب آقای دکتر رضایی
دانشجو :صابر نوری محب
8812154041
ط ی چن د س ال اخی ر اقدامات ی در زمین ه طرح ریزی بعض ی از مناط ق شهری در ایران ص ورت
گرفته است .در روند تولید طرح ابتدا بای د هدف مشخص گردد ،سپس شناسایی و بعد اهداف
اجرای ی آ ن تحلی ل گردد و در نهای ت طرح را انتخاب و اجرا نموده و نهادی بر آ ن نظارت
ب طرح
ا در قال
ن طرح ه
نماید.ای
عه
توس
شهری مطرح م ی گردن د ک ه طرح های هادی روس تا – هادی شهری -تفص یلی و
ن
...نيز از آ
د
ته ان
دس
درط ي چن د ده ه اخی ر و ب ه خص وص پ س از انقالب اس المی ب ا رشدفزاينده شهرنشین ی مواج ه
شده ایم و اين در حالی است که وضعیت شهرها پاسخگوی نیازهای مردم نمی باشد در نتیجه
ای ن نیازه ا بای د از بع د اجتماع ی و اقتص ادی مورد بررس ی قرار گیرد چون مشکالت اجتماع ی و
اقتصادی طبع ًا پیامدهای روانی را به دنبال خواهد داشت .البته مشکالت با يكديگر در تعاملند
و نم ی توان گف ت ک ه اگ ر شخص ی از لحاظ درآمدی در رفاه باش د مشک ل مس کن ،آموزش
بهداشت و ...را نخواهد داشت و یا به عکس.برای حل این مسائل می توان از طرحهای توسعه
شهری در مقیاسهای متفاوت استفاده نمود .برای نمونه به طرح تفصیلی می پردازیم.
» در ای ن طرح ابتدا بای د ماهی ت و ارزش زمی ن را در طرحهای مکان یاب ی و ضواب ط
طرح تفصیلی وارد کنیم که عالوه بر پارامترهای هندسی و دسترسی ، ،پارامترهای
قیم ت زمی ن را ه م در اختیار بگیریم .برای ب ه دس ت آوردن ماهی ت و ارزش زمی ن
ابتدا باید برداشتی از وضع موجود انجام شود .برای حفظ و نگهداری آن اطالعات و
وارد کردن داده ه ا نرم افزار GISب ه کم ک م ی آید .ب ه وس یله ای ن نرم افزار هم ه
اطالعات مربوط به وض ع موجود از لحاظ کاربری ،کیفیت ،عمر بنا ،طبقات ،وضعیت
معابر و تفکی ک پالکه ا و ...را وارد ،مشخ ص و حت ی آنه ا را ب ه روز نمود.البت ه در
مورد تفکیک زمینها باید گفت که یک فعالیت ساختمانی نمی باشد و بایستی در
چهارچوب طرحهای آماده س ازی زمی ن ک ه س ند پایی ن دس ت طرح تفص یلی م ي
باشد استفاده نمود .ولی برای شروع کار ساختمانی و ساخت و ساز مهم است چون
بدین ترتیب نوع کاربری و ارتفاع پذیری و معابر و ...آن مشخص می گردد .یا بهتر
است بگوییم که بسته به نوع کاربری یا منطقه بندی شهرها به مناطق مسکونی -
تجاری -صنعتی -اداری ....تفکیکها فرق می کند.
» برای مثال :روش LRبیشت
زمینهای بزرگ کاربرد دارد زیرا
مالکی ن ای ن زمینه ا بایس تی مقداری از
زمی ن خود را ب ه منظور اجرای طرح
توس عه شهری و دس تیابی ب ه خدمات
در خدم ت نهاد و ی ا ارگانهای محل ی و
قرار دهند .از جنب ه های قاب ل توج ه
ای ن طرح بع د مشارکت ی آ ن اس ت ک ه
ه م س ود برای س اکنین و ه م برای
دول ت را دربردارد .دلی ل اس تفاده از
GISدر روش LRب ه اين ص ورت م ي
باش د ک ه داده های اولی ه برای تعیی ن
ارزش مل ک و نی ز جایگاه آ ن در قطع ه
بندی جدید بسیاز زیاداند و GISمی
تواند این داده ها را با هم مورد بررسی
قرار دهد.
ر برای
» پ س از مشخ ص شدن هم ه ای ن موارد و وارد شدن داده ه ا و اطالعات
نوبت ارائه طرح می باشد .بدین صورت که با اطالعات موجود برای سال
طرح مثال دوره 5یا 10ساله برنامه ریزی کنیم .با توجه به جمعیت و بعد
مس افت و ب ه کم ک آناليز داده ه ا توس ط نرم افزار GISدر محی ط
Arcmapببینی م مثال چن د مدرس ه در مقاط ع مختل ف ،ی ا چن د مرک ز
بهداشت ی – درمان ی ،چن د فرهنگس را -کتابخان ه و ...نیاز داری م و آنه ا را
در طرح خود پی ش بین ی کنیم.ب ا اطالعات وارد شده در برنام ه ،GIS
محیط Arcmapبر اساس کیفیت و عمر بناها می توان محله هایی را
ک ه فرس وده هس تند و نیازمن د نوس ازی و بهس ازی م ی باشن د شناس ایی
کرد و برای هر کدام طرحهای جداگانه موضوعی یا موضعی در نظر گرفت
و در بطن همان طرح تفصیلی گنجاند و راهکارهایی برای اصالح و ترمیم
و بهسازی آنها ارائه داد.
» ب ه کم ک یک ی دیگ ر از محیطهای GISب ه نام
Arcsceenم ی توان نقاط ارتفاع ی و توپوگراف ی س طح
زمی ن را در وض ع موجود شناس ایی ،داده را وارد نمود و
مطالعات مورد نظر را روی آن انجام داد .و بدین ترتیب می
توان شیبهای بخشهای مس ئله دار از قبی ل دف ع آبهای
س طحی ،آ ب باران ،آ ب و فاضالب و ...را اص الح كرد.از
آنجای ی ک ه درص د بیشت ر س طح ی ک منطق ه مربوط ب ه
پالکهای مسکونی می باشد (حدود 50درصد) پس از لحاظ
کیفیت و کمیت از اهمیت بیشتری برخوردار می باشد.
» عالوه بر ای ن ک ه اطالعات مربوط ب ه کاربری و کیفی ت و عم ر بن ا و ....وارد
شده ،حد و حدود مالکیتها هم مشخص می باشد و بدین ترتیب سعی می
شود ک ه ح ق و حقوق شهروندی ضای ع نگردد (در حی ن تعیی ن کاربری
جدی د ،ی ا همان کاربری ،ی ا تغیی ر عرض گذره ا ب ا توج ه ب ه نیاز مح ل و ی ا
این که ارتفاع پذیری پالکها را با توجه به حدود پالکهای مجاور و مسئله
سایه اندازی و عرض معابر و ...در نظر گرفت .پس اطالعات وارده باید آن
قدر دقی ق باش د ک ه بتوان ب ه آنه ا اس تناد نمود و آنه ا را ب ه ثب ت رس انيد.
حت ی م ی توان برای بعض ی از محل ه ه ا مرک ز محل ه در نظ ر گرف ت بدی ن
ص ورت ک ه ب ا توج ه ب ه اطالعات وارده بر اس اس کیفی ت ،عم ر بن ا و ...
محلهای قدیم ی و قاب ل تخری ب را خراب و تعری ض گذر انجام داد و مراک ز
محله ای که شامل مراکز تجاری ،آموزشی ،فرهنگی و ...ایجاد کرد.
» و س پس در محی ط Arcsceenی ک الگوی س ه بعدی برای طرح در نظ ر
گرفت که آیا ایده ها و طرح های پیشنهادی قابل اجرا می باشد یا خیر؟باید
توجه داشت که کاربری یک زمین می تواند همزمان به یک تصویر ماهواره
ای وابسته باشد .اما به دلیل این که داده های دیجیتالی به روشهای متفاوت
جمع و نگهداری شده اند ممکن است دو منبع داده ای نتواند کام ً
ال همساز
باید بتواند داده ها را از یک ساختار به ساختای دیگر پوشش دهد.
» هنگام ی ک ه هم ه وض ع موجود شه ر ،طرحهاي پيشنهادي و ...مناط ق مختل ف ی ک
شهر همپوشاني شوند بسیاری از مسائل ترافیکی ،حمل و نقل ،سرویسهای پستی،
تس هیالت مانن د برق و تلف ن و ...ح ل خواه د ش د و کم ک بزرگ ی ب ه س ازمانهای
اجرایی شهر از جمله شهرداریها ،آتشفشانیها ،بیمارستانها و ...خواهد شد .چرا که
یکی دیگر از قابلیتهای GISاستفاده از سیستم کدگذاری (آدرس دهی) است .در
جهان واقع ی از آدرس ،ب ه عنوان ی ک تفس ير مه م جه ت مشخ ص کردن مکان ی ک
عارض ه اس تفاده م ی شود .در واق ع ،آدرس ،رابط ه يکتای ی بی ن مکان عارض ه و
توصیف محل آن را برقرار می کند .باید در نظر داشت که به کارگیری آدرس برای
کاربران از لحاظ ساختاری نسبت به مختصات قابل فهم ترمي باشد.
» به عنوان مثال برای یک شهروند پرسش و پاسخ از پایگاه داده اطالعات مکانی به
وسیله آدرس بسیا راحت تر است تا استفاده از روشهای دیگر .به همین علت است
که آدرس دهی به اطالعات مکانی در سیستم GISشهری به عنوان یکی از داده
های پای ه و زیرس اختی ب ه اطالعات مکان ی از اهمی ت بس یار باالیی در دنیای GIS
برخوردا است .می توان از این سیستم برای اطالعات زیرساختاری ،جهت اشاره به
محل دقیق ارگانهایی که افراد در آنها به فعالیتهایی از قبیل کار ،تجارت ،تفریح و
ی ا مکانهای آموزش ی م ی پردازن د ،اس تفاده نمود .چنی ن اطالعات ی در بس یاری از
کشورها به عنوان یکی از اساسی ترین اطالعات به شمار می رود.آخرین مبحث در
مورد GISپیاده سازی آن به ص ورت تبادل باز اطالعات در یک سازمان است .به
این معنا که اطالعات ،فردی مرزهای سازمانی باید به اشتراک گذارده شود .در حال
حاضر کمتر سازمانی در ایران را می توان یافت که انگیزه و تمایلی به اشتراک داده
در ماورای مرزهای سازمانی خود داشته باشد
پایان