کارگاه آموزشی و آشنایی با مراکز بهداشتی و درمانی

کارگاه آموزشی و آشنایی با مراکز بهداشتی و درمانی

اسلاید 1: 1کارگاه آموزشی و آشنایی با مراکز بهداشتی و درمانینیمسال دوم 94-93بنام خدافیروزآبادی

اسلاید 2: 22اطلاعات درس:تعداد واحد: 2پیش نیاز: گذراندن حداقل 80 واحد از کل واحدهاایمیل شخصی : a.firouzabadi@mshdiau.ac.ir

اسلاید 3: 3هدف اصلي درس:

اسلاید 4: 4رئوس مطالب:مباحثی که در طی این درس ارائه خواهند شد به سه دسته تقسیم میشوند:معرفی بیمارستانمعرفی برخی از تجهیزات پزشکی مبحث کالیبراسیون

اسلاید 5: 5ارزشيابي:فعالیت کلاسی (2 نمره)میان ترم (7 نمره) تاریخ میان ترم : هفته دوم اردیبهشت 94پایان ترم (12)

اسلاید 6: 6آشنایی با بیمارستان هافصل اولبنام خدا

اسلاید 7: محتوای مطالبمعرفی بیمارستانبخش های بستریبخش های ویژهاتاق عمل7

اسلاید 8: مقدمهبيمارستان مهم ترين موسسه بهداشتي درماني بشمار مي آيد چرا كه بازوي مهم ارائه خدمات بهداشتي و درماني در اولين سطح ارجاع با قلمرو و مسئوليت هاي مشخص است.بيمارستان همچون يک واحد صنعتي متشکل از عوامل توليد مانند سرمايه، نيروي انساني، فن آوري و مديريت می باشد و با استفاده از تسهيلات ويژه، جهت توليد محصولي به نام حفظ، بازگشت وارتقاي سلامت جسماني و رواني افراد جامعه، نقش اساسي ايفا مي کنند.انجام تحقيقات پزشکي وآموزش نيروهاي ماهر مورد نياز بخش بهداشت و درمان.بیمارستان قسمت اعظم هزينه هاي سلامت در اغلب کشورها را به خود اختصاص مي دهند. بين 50 تا 80 درصد منابع سلامت بخش دولتي در کشورهاي در حال توسعه، توسط بيمارستان ها مصرف مي شود.8

اسلاید 9: بيمارستان چيست؟فرهنگ لغات آكسفورد بيمارستان را چنين تعريف مي كند: بيمارستان موسسه اي است براي ارائه مراقبت هاي بهداشتي، معالجه بيمار توسط كاركنان و تجهيزات تخصصي ، و اغلب، نه هميشه، فراهم كردن اقامت دراز مدت بيمار.آيين نامه نحوه تاسيس و اداره بيمارستانها در ماده1، بيمارستان را موسسه پزشكي تعريف مي كند كه با استفاده از امكانات تشخيصي، درماني، بهداشتي، آموزشي و تحقيقي به منظور بهبود بيماران سرپائي و بستري به وجود مي آيد و آسايش و ايمني بيماران و كاركنان خود را تامين مي نمايد.9

اسلاید 10: تعریف بیمارستانبیمارستان یک مؤسسه پزشکی است که با استفاده از امکانات تشخیصی، درمانی، بهداشتی، آموزشی و پژوهشی به منظور درمان و بهبود بیماران بستري و سرپایی خدمات رسانی می نماید. بیمارستان مهمترین واحد ارائه دهنده خدمات درشبکه درمانی کشور است و داراي حداقل 32 تخت بستري می باشد. لازم به ذکر است به واحدهایی که تعداد تخت هاي آن ها کمتر از مورد مذکور باشد و خدمات بستري آن ها به صورت موقت ارائه شود مراکز درمان بستر گفته می شود.10

اسلاید 11: اهداف و عملکرد بیمارستان هابه طور کلی ماموریت و رسالت بیمارستان ها در 4 گروه اصلی زیر قابل تقسیم می باشند: 1- خدمات درمانی 2- خدمات بهداشتی 3- خدمات آموزشی 4- خدمات پژوهشی11

اسلاید 12: 1- خدمات‌ درماني‌ هدف‌ اصلي‌ خدمات‌ بيمارستاني‌ معاينه‌، تشخيص‌ و درمان‌ بيماران‌ مي‌باشد. در اجراي‌ اين‌ هدف‌ پزشكان‌، جراحان‌، پرستاران‌، تكنولوژيستها، تكنسينها و.... با استفاده‌ از تسهيلات‌، تجهيزات‌، معلومات‌ و تجربيات‌ خود در تشخيص‌ و درمان‌ بيماري‌ تلاش‌ مي‌كنند و به‌ صورت‌ يك‌ فعاليت‌ اجتماعي‌ در تأمين‌ مراقبت‌ پزشكي‌ اقدام‌ مي‌نمايند.12

اسلاید 13: 2- خدمات بهداشتیدر حال‌ حاضر سعي‌ مي‌شود تدابيري‌ اتخاذ شود تا شخص‌ بيمار نشود و در صورت‌ ابتلا به‌سرعت‌ درمان‌ شود تا دوره‌ بيماري‌ وي‌ كوتاه‌ شود، يا به‌ عوارض‌ بيماري‌ مبتلا نشود و يا اين‌ عوارض‌ در صورت‌ وقوع‌ به‌ حداقل‌ ممكن‌ برسد.خدمات‌ بيمارستان‌ محدود به‌ چهار ديواري‌ بيمارستان‌ نمي‌باشد، بلكه‌ شامل‌ خدمات‌ افرادي‌ نيز خواهد بود كه‌ در خارج‌ بيمارستان‌ فعاليتهاي‌ بهداشتي‌ دارند. اين‌ خدمات‌ شامل‌ بررسي‌ سير تكامل‌ و نحوه‌ انتشار و پيشگيري‌ بيماريها، نيازمنديهاي‌ بهداشتي‌ و درماني‌ جامعه‌ و.... مي‌باشد.13

اسلاید 14: 3- خدمات آموزشیآموزش‌ كادر پزشكي‌ و پيراپزشكي‌ يكي‌ ديگر از اهداف‌ تأسيس‌ بيمارستان‌ مي‌باشد. طبق‌ تعريف‌ سازمان‌ بهداشت‌ جهاني‌، بيمارستان‌ يك‌ مركز براي‌ آموزش‌ كاركنان‌ بهداشتي‌ و درماني‌ و آموزش‌ بهداشت‌ مردم،‌ مي‌باشد. شركت‌ در امور آموزشي‌ از وظايف‌ بيمارستان‌ است‌ كه‌ با تسهيلات‌ و تجهيزات‌ موجود در آماده‌ سازي‌ و تعليم‌ افراد سهيم‌ و شريك‌ باشد. بيمارستان‌ علاوه‌ بر وظايف‌ آموزش‌ دانشجويان‌ و پزشكان‌ متخصص‌، آموزش‌ پرستاران‌، فيزيوتراپيست‌ها، تكنسين‌ها، راديولوژيست‌ها و...نيز سهم‌ عمده‌اي‌ دارد.14

اسلاید 15: 4- خدمات پژوهشیبا پيشرفت‌ سريع‌ علوم‌ پزشكي‌ و با توجه‌ به‌ اينكه‌ هنوز مسايل‌ متعددی در پزشكي‌ وجود دارد كه‌ يا هنوز شناخته‌ نشده‌ است و يا اگر هم‌ شناخته‌ شده‌ باشد، راه‌ حل‌ عملي‌ و صحيحي‌ براي‌ آن‌ پيدا نشده‌ است‌. بنابراين‌ وجود يك‌ مركز تحقيق‌ و پژوهش‌ لازم‌ است‌ كه‌ در اين‌ زمينه‌ها فعاليت‌ نمايد. در بيماستان‌ با توجه‌ به‌ تسهيلات‌ و تجهيزاتي‌ كه‌ موجود است‌ مي‌توان‌ در فعاليتهاي‌ روزانه‌ آن‌ طرحهاي‌ تحقيقي‌ و پژوهشي‌ را گنجاند.15

اسلاید 16: دسته بندي بیمارستان هابيمارستانها از جنبه‌هاي‌ مختلف‌ گروه‌ بندي مي شود كه در زير به آن اشاره مي شود: از منظر وظیفهاز لحاظ مالکیتدسته بندي بیمارستان ها از لحاظ سطح، حجم و نوع خدمات (تخصص)دسته بندي بیمارستان ها از لحاظ تعداد تخت و حوزه تحت پوشش 16

اسلاید 17: 1- دسته بندي از منظر وظیفهبيمارستانها از منظر وظیفه به دو دسته تقسیم می شوند: بيمارستان‌ آموزشي‌: در اين‌ نوع‌ بيمارستانها علاوه‌ بر معالجه‌ بيماران‌ به‌ آموزش‌ متخصصين‌ و دانشجويان‌ علوم‌ پزشكي‌ پرداخته‌ مي‌شود.بيمارستان‌ غير آموزشي : بيمارستانهايي‌ هستند كه‌ تنها به‌ معالجه‌ و مراقبت‌ از بيماران‌ مي‌پردازند. برخي‌ از بيمارستانهاي‌ خصوصي‌ يا بيمارستانهاي‌ خاص‌ غير آموزشي‌ مي‌باشند.17

اسلاید 18: 2- دسته بندي از منظر مالکیتبیمارستان ها از لحاظ مالکیت به سه دسته تقسیم می شوند. دولتیخصوصیخیریه18

اسلاید 19: 2- دسته بندي از منظر مالکیتبیمارستان دولتی: شامل هر نوع بیمارستانی است که ساخت، نظارت و اداره آن بر عهده دولت و بر اساس بودجه دولتی می باشد. بیمارستان هاي تحت پوشش دانشگا ههاي علوم پزشکی ، سازمان تأمین اجتماعی ، ارتش ، وزارت نفت و... در زمره بیمارستان هاي دولتی قرار دارند.بیمارستان خصوصی: شامل هر نوع بیمارستانی است که یک شخص حقیقی یا حقوقی غیردولتی مالک آن است و آن را اداره می کند و نتیجه کار متعلق به شخص، شرکت یا سها مداران می باشد. البته نظارت و کنترل بر فعالیتهاي آن ها در سطح کلان بر عهده دولت است.19

اسلاید 20: 2- دسته بندي از منظر مالکیتبیمارستان غیرانتفاعی (خیریه) : شامل هر نوع بیمارستانی است که شرکت، مؤسسه، سازمان خیریه ی سایر سازمان ها مالک آن بوده و آن را اداره می کنند و هیچ بخشی از درآمد خالص آن به طور قانونی متعلق به هیچ شخص یا سهام دار خصوصی نیست. این گونه بیمارستان ها ممکن است به دولت واگذار شده و یا اینکه توسط شخص حقیقی یا حقوقی غیر دولتی اداره شوند.20

اسلاید 21: 3-دسته بندي از منظر تخصصبيمارستان‌ عمومي : در اين‌ نوع‌ بيمارستانها انواع‌ مختلف‌ بيماريها درمان‌ مي‌شود و به‌ طور كلي‌ داراي‌ بخشهاي‌ داخلي‌، جراحي‌، كودكان‌ و زنان‌ و زايمان‌ مي‌باشند.بيمارستان‌ تخصصي : در اين‌ نوع‌ بيمارستانها نوع‌ خاصي‌ از بيماريها و يا گروههاي‌ خاصي‌ از جمعيت‌ درمان‌ مي‌شوند. بيمارستان‌ تخصصي‌ چشم‌ و يا بيمارستان‌ تخصصي‌ اطفال‌ در اين‌ گروه‌ جاي‌ دارند.21

اسلاید 22: 4- دسته بندي از منظر تعداد تخت و حوزه تحت پوشش در دسته بندي نظام خدمات درمانی بستري و تخصصی کشور، بیمارستان ها به شش سطح زیر تقسیم شده اند:سطح 1: مراکز درمان بسترسطح 2: بیمارستان شهرستانسطح 3: بیمارستان ناحیه ايسطح 4: بیمارستان منطقه ایسطح 5: بیمارستان قطبیسطح 6: بیمارستان کشوري22

اسلاید 23: 4- دسته بندي از منظر تعداد تخت و حوزه تحت پوشش سطح 1: مراکز درمان بستراین مراکز از یک مرکز بهداشتی-درمانی، مرکز تسهیلات زایمان، آزمایشگاه و رادیولوژي، داروخانه وکلینیک تخصصی دوره اي تشکیل شده اند و مدیریت آن ها به عهده پزشک عمومی می باشد. باتوجه به جمعیت و سیاست هاي منطقه اي امکان مراقبت و بستري بیماران به صورت موقت و براي حداکثر 24 ساعت را دارا بوده و توسط پزشکان متخصص شهرستان به صورت تکنیک روزانه و دور هاي پشتیبانی می شود. در شهرستان هایی که تعداد تخت هاي بستري مورد نیاز کمتر از 32 تخت بوده و هیچ گونه تخت بستري در این شهرستان ها تامین نشده باشد، براي ارائه خدمات درمانی مورد نیاز، مرکز درمان بستر برنامه ریزي و احداث می شود.23

اسلاید 24: 4- دسته بندي از منظر تعداد تخت و حوزه تحت پوشش سطح 2: بیمارستان شهرستاناین بیمارستان ها اولین سطح دسترسی افراد به خدمات بستري می باشند و حداقل شامل چهار بخش تخصصی اصلی (داخلی، جراحی، اطفال و زنان-زایمان) هستند.سطح 3: بیمارستان ناحیه ايچهار تخصص اصلی بیمارستان هاي عمومی را پوشش می دهند. مواقعی که در بیمارستان هاي شهرستان تعداد تخت در یک تخصص خاص جهت تاسیس بخش مستقل به حد نصاب نرسیده باشد، مجموع این تخت ها در بیمارستان ناحیه اي آن حوزه به عنوان یک بخش مستقل برنامه ریزي می گردد. شهرستان هایی که خود علاوه بر چهار تخت اصلی داراي ظرفیت تخت براي دو تخصص دیگر از جمله نوزادان و اورژانس باشند نیز در شمار این نوع بیمارستان ها قرار می گیرد .24

اسلاید 25: 4- دسته بندي از منظر تعداد تخت و حوزه تحت پوشش سطح 4: بیمارستان منطق هايداراي کلیه مشخصات یک بیمارستان عمومی و ناحیه اي بوده و علاوه بر آن از تخت هاي بخش هایی که در هیچ یک از نواحی تحت پوشش به حد نصاب نرسیده، تشکیل شده اند.معمولاً این بیمارستان ها در مراکز استان ها تأسیس می شوند.سطح 5: بیمارستان قطبیاین بیمارستان ها قطب بیمارستان هاي فوق تخصصی دانشگاهی در تعدادي از دانشگاه هاي بزرگ کشور بوده که داراي خدمات فوق تخصصی مختلف می باشند و مسئول ارائه خدمات و پذیرش بیماران ارجاع شده از چند استان مجاور هستند.25

اسلاید 26: 4-دسته بندي از منظر تعداد تخت و حوزه تحت پوشش سطح 6: بیمارستان کشوريبیمارستان هاي کشوري مراکز فوق تخصصی و ویژه کشور بوده که ارائه کننده خدمات منحصر به فرد و نادر تخصصی کشور می باشند.26

اسلاید 27: چارت سازمانی بیمارستان27

اسلاید 28: بخش های مختلف بیمارستانهر بیمارستان از بخشها وقسمتهای مختلف تشکیل شده است. بخشهای غیر درمانی: شامل مدیریت، امور اداری، خدمات، امور مالی، مددکاری، کارگزینی،کارپردازی، انبار، تاسیسات، کتابخانه،IT وکامپیوتر ،CSR، معاونت آموزشی، اتاق ناظرین بیمه ها، مخابرات، نگهبانی،حراست، ماشین نویسی، بایگانی، نقلیه، خیاط خانه، آشپزخانه و سلف سرویس، بانک، فروشگاه، نمازخانه، اسناد ومدارک پزشکی(پذیرش)، پاویون، حسایداری، واحد تغذیه، تجهیزات پزشکیبخشهای درمانی: داخلی، جراحی، ارتوپدی، ارولوژی، نوروسرجری، اورژانس، اعصاب، پوست، روانپزشکی، قلب،عفونی، گوش وحلق وبینی،چشم،زنان و زایمان،اورژانس،تریاژ ،اتاق عمل، درمانگاه، فیزیوتراپی، داروخانه، اتاق عمل سرپائی و . . . 28

اسلاید 29: بخش های بستری در بیمارستانخدمات بستری از ارکان اصلی بیمارستان ها است و به عنوان عامل حمایتی از خدمات ارائه شده در اتاق عمل، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار هستند.25% مساحت و فضای فیزیکی یک بیمارستان عمومی را به خود اختصاص داده اند.ارتباط گسترده ای با بخش های تشخیصی و درمانی دارند.معمولا تنوع خدمات ارائه شده توسط یک بیمارستان به چگونگی پراکندگی و تنوع بخشهای بستری آن مربوط می شود.29

اسلاید 30: خدمات بستری در بیمارستان های عمومیخدمات بستری غیر ویژه در بیمارستانهای عمومی (سطح 3) در 4 بخش بستری اصلی صورت می پذیرد: 1- بخش بستری داخلی عمومی 2- بخش بستری جراحی عمومی 3- بخش بستری زنان و زایمان 4- بخش بستری اطفال 30

اسلاید 31: خدمات بستری در بیمارستان های سطوح بالاترتخصص های مختلف و نیاز به فضاهای مجزا جهت ارائه ی خدمات مرتبط با هر تخصص، وجود بخش های بستری داخلی متفاوتی را در بیمارستان های سطوح بالاتر و یا تک تخصصی ضروری می سازد که از این بخش ها می توان به موارد زیر اشاره کرد :بخش بستری بیماری های دستگاه گوارشیبخش بستری خونبخش بستری بیماران کبدیبخش بستری بیماران ریویبخش بستری چشمبخش بستری قلببخش بستری مغز و اعصاب و . . . 31

اسلاید 32: بخش بستری داخلی عمومیبخش بستری داخلی عمومی ارائه دهنده خدمات به افرادی است که بیماری آنها توسط متخصصین پزشکی تشخیص داده شده و یا مشکوک به بیماری خاصی هستند. این بیماران تا زمان تثبیت وضعیت عمومی و حصول نسبی سلامت نیازمند خدمات تشخیصی، درمانی و مراقبتی تحت نظارت گروه پزشکی و پرستاری هستند.با توجه به اهمیت خدمات ارائه شده در بخش بستری داخلی، پذیرش بیماران در این بخش از بخش های متعددی انجام می پذیرد.32

اسلاید 33: دیاگرام روند ارائه خدمات درمانی متداول به بیماران نیازمند در بخش بستری داخلی عمومی33

اسلاید 34: بخش بستری جراحی عمومیبخش بستری جراحی، ارائه دهنده خدمات به بیمارانی است که دچار اختلال فیزیولوژیکی شده و بنا به تشخیص پزشک نیازمند عملیات درمانی تهاجمی (عمل جراحی) هستند.بیماران این بخش، پس از پذیرش و انجام عملیات درمانی و تشخیصی مورد نیاز و کسب آمادگی لازم، به بخش اعمال جراحی منتقل می شوند. پس از انجام اعمال جراحی، بیمار مجددا به بخش بازگردانده شده و تا زمان بهبود کامل، بنا به تشخیص پزشک بستری می شوند.در این بخش نیز مانند بخش داخلی ، پذیرش از بخش های متعددی انجام می پذیرد.34

اسلاید 35: دیاگرام روند ارائه خدمات درمانی متداول به بیماران نیازمند در بخش جراحی عمومی35

اسلاید 36: خصوصیات بخشهای بستری اگر چه بخشهای مختلف براساس خدماتی که ارائه می دهند دارای تنوع بوده اما در میان همه آنها موارد مشترکی از نظر فیزیک و ساختار وجود دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره شده است: ـ بخش بستری بیمارستان باید به نحوی باشد که عوامل مزاحم از قبیل سرو صدا ، گرد و غبار در حداقل ممکن باشد. ـ بخش بستری باید به گونه ای باشد که بیماران بستری در امنیت کامل تحت درمان قرار گیرند و نظارت بر اتاقها و محلهای بستری به سهولت امکان پذیر باشد . ـ اتاقهای بستری به گونه ای طراحی شوند که هر بیمار از تهویه ، روشنایی مناسب و کنترل حرارت مطابق استانداردهای ملی و مقررات بهداشتی برخوردار باشند . ـ حتی الامکان هر اتاق بیمار در بخشهای بستری دارای پنجره مشرف به فضای خارج باشد تا علاوه بر امکان استفاده از نور طبیعی کافی، ورود هوای طبیعی به صورت مطلوب ( در صورت نیاز ) به اتاق هر بیمار امکانپذیر باشد.36

اسلاید 37: خصوصیات بخشهای بستریـ طراحی بخش باید به گونه ای باشد تا خروج و ورود مستقیم به راهرو بخش بدون ضرورت عبور از فضای بستری سایر بیماران امکان پذیر باشد.ـ حتی المقدور در هر بخش بستری اتاقهای ایزوله برای بیماران بدحال در نظر گرفته شود.ـ در هر بخش ، اتاق معاینه و درمان برای ویزیت اختصاصی بیمار ، مشاوره با پزشک و نیز به عنوان دفتر کار پرسنل در نظر گرفته شود.ـ در اتاقها وبخشها فضا و فاصله کافی بین تختها برای احتراز از امکان سرایت عفونت و عبور راحت وسایل ( با توجه به نوع فعالیت بخش ) در نظر گرفته شود . ـ راهروهای موجود در بخش به حدکافی برای عبور راحت دو تخت بیمارستانی ( به میزان 20/2 مترعرض ) و تمامی درها برای عبور یک تخت بیمار ( 20/1 متر ) در نظر گرفته شود . 37

اسلاید 38: بخشهای ویژه بیمارستانی بخش های ویژه : ICU, CCU, NICUمراقبت ویژه به کلیه اقدامات اختصاصی که در جهت بازگشت بیماران بدحال به حالت اول با نظارت دائم ( مانیتورینگ مستمر ) انجام می شود اطلاق می گردد . بخش مراقبتهای ویژه متشکل از یک واحد چند تخصصی پزشکی و پرستاری است که مطابق موازین و مقررات علمی و با استفاده از کلیه تجهیزات ، تاسیسات ، امکانات و تکنولوژی پزشکی و داروهای لازم مراقبت از بیماران با ویژگیهای خاص را بر عهده دارد.بیماران بخش مراقبت ویژه نیاز به ارزیابی مداوم و مشاهده مستقیم ، مانیتورینگ و معاینات فیزیکی جهت اندازه گیری تعداد ضربان و ریتم قلب و بررسی عملکرد کلیه ، مغز و سایر اندامهای حیاتی می باشد. 38

اسلاید 39:  خصوصیات بخشهای ویژهبیمارانی که در بخشهای ویژه بستری می شوند اکثرا؛ دچار ترس و اضطراب می شوند در نتیجه فشارخون بالارفته و نبض و تنفس تند می گردد . ازدیاد ضربان قلب سبب افزایش نیاز میوکارد به اکسیژن شده ودرنتیجه ایسکمی و نکروز میوکارد تشدید می یابد پس اولین شرط آرام بودن محیط می باشد.بخش ویژه باید موقعیتی مرکزی داشته معمولا“ در طبقه اول یا دوم بوده و همچنین باید نزدیک اطاق کاتتریسم و بخشهای قلبی و اورژانس باشد.بهترین فرمت بخش قرارگیری آن به صورت دایره ای یا U شکل می باشد بطوریکه پرستار در مرکز و نزدیک تخت بیمار قرار می گیرد .در این حالت ارزیابی مراقبتی پرستار از بیمار افزایش یافته و بیمار نیز با دیدن راحت تر پرستار آرامش می یابد این در حالی است که بیماران نمی توانند همدیگر را ببینند.بهتر است بین هر دو تخت 2/5 متر فاصله باشد و در مکانی که بوسیله پرده و یا دیوار از یکدیگر جدا شده اند مورد مراقبت قرار گیرند.39

اسلاید 40:  خصوصیات بخشهای ویژهرنگ اتاق روشن ( سبز یا مغز پسته ای جهت آرامش ) ، دارای سقف بلند و تهویه مناسب باشد.مکانها ( اختصاص یافته به هر تخت ) باید به اندازه ای بزرگ باشند ( 20مترمربع ) که بتوان دستگاههایی مثل ECG ، ماساژ الکتریکی ، دفیبریلاتور و ... را در آن قرار داد.وجود اتاقهای ایزوله در بخشهای ویژه ضروری است . در این اتاقها باید تهویه بسیار مناسب و ارتباط با محیط بیرون بسیار محدود باشد.دیوارها کاشی شده تا در اثر پاشیده شدن ترشحات قابل شستشو باشند . 40

اسلاید 41: CCU وICUدر بیمارستان آی سی یو (ICU) مخفف بخش مراقبت های ویژه و سی سی یو (CCU) مخفف بخش مراقبت های قلبی می شود . آی سی یو و سی سی یو مکان هایی هستند که در آنها تجهیزات ویژه و پرستاران و پزشکان آموزش دیده ویژه حضور دارند . در این بخش ها بیمار هر دقیقه تحت نظر بوده و مراقبت های خاص آنجا به وی کمک می کنند تا سریعا و به شکل موثری بهبودی پیدا کنید .در بخش آی سی یو بیماران به شدت توسط متخصصین آموزش دیده ویژه، تحت نظر می باشند .41

اسلاید 42: تجهیزات سرمایه ای ICU عمومی در بیمارستان سطح 3 42

اسلاید 43: تجهیزات سرمایه ای ICU عمومی در بیمارستان سطح 3 43

اسلاید 44: تجهیزات سرمایه ای CCU عمومی در بیمارستان سطح 344

اسلاید 45: تجهیزات سرمایه ای CCU عمومی در بیمارستان سطح 345

اسلاید 46: اتاق عمل 46

اسلاید 47: اتاق عمل اتاق عمل قسمتی از بیمارستان یا مراکز درمانی است که برای انجام جراحی در نظر گرفته می شود. اتاق عمل بعنوان یکی از مهمترین مراکز تولید درآمد بیمارستان قلب تپنده بیمارستان نیز نام گرفته است به گونه ای که ادامه کار اتاق عمل بطور منظم موثر می تواند باعث حفظ بقای اقتصادی بیمارستان شود.مشخصات هر اتاق عمل در مراکز بیمارستانی و نیز تعداد اتاقهای عمل وابستگی تامی به تعداد جمعیت تحت پوشش، تعداد تخت های بستری جراحی در رشته های مختلف بیمارستان تعداد عمل هایی که بطور متوسط در سال انجام می شود درصد اعمال جراحی که بصورت سرپایی انجام می شوند ، ساعت کار اتاق عمل و تعداد روزهای فعال که بطور متوسط در سال انجام می شود .47

اسلاید 48: اتاق عمل سطح 1 سطح ابتدایی درمان یا درمان بستر به یک اتاق عمل سرپایی برای اعمالی که بدون نیاز به بیهوشی انجام می گیرد ، نیاز دارد . اعمال جراحی انجام شده در این مرکز می تواند توسط پزشک عمومی و تحت بی حسی موضعی انجام گیرد این اعمال جراحی شامل بیرون آوردن خال ، زگیل و ... می باشد.مسئول فنی : کاردان اتاق عمل با حداقل 3 سال سابقه کار48

اسلاید 49: اتاق عمل سطح 2این مراکز حداقل دارای 2 اتاق عمل بوده بدلیل انجام اعمال جراحی تحت بیهوشی عمومی نیاز به مرکز جداگانهای بنام بخش مراقبتهای پس از بیهوشی عمومی دارند .مسئول فنی: پرستارعمومی یا نرس بیهوشی با حداقل 5 سال سابقه کاری در اتاق عمل  49

اسلاید 50: اتاق عمل سطح 3این مراکز بین 2 تا 4 اتاق عمل داشته کلیه خصوصیات ذکر شده در مورد اتاق عمل سطح 2 را می بایست داشته باشند و علاوه بر آن  اتاق مخصوص اتوکلاو سه دقیقه ای ، اتاق گچ با سینک مورد لزوم و فاضلاب ، تخت و چراغ مناسب امکانات تاسیساتی مناسب ، اتاق شستشو با ابعاد حدود 3 * 3 متر با کف و بدنه عایق و کاشی کاری با آب سرد و گرم و فاضلاب جهت شستشوی تخت جراحی نیز بایست پیش بینی شود.مسئول فنی: پرستار با حداقل 10 سال سابقه کار در اتاق عمل50

اسلاید 51: ساختار اتاق عمل طرح و بنای اطاق عمل در همه بیمارستانها یکسان نیستند و بی شک بین اتاقهای عمل مختلف ، متناسب با نیازها و امکانات بیمارستان و نوع بیماران مورد پذیرش تفاوتهایی به چشم می خورد.ولی هدف اصلی در تمامی این طرحها افزایش هر چه بیشتر ایمنی بیمار و کارکنان اطاق عمل می باشد اطاقهای عمل باید بگونه ای طراحی و بنا شوند که از سویی انتشار عفونت به داخل حوزه عمل جراحی را مانع شوند و از سوی دیگر سرایت عفونت از این اطاقها به بخشهای دیگر بیمارستان را جلوگیری نمایند .51

اسلاید 52: ساختار اتاق عمل به طور کلی ساختمان اطاق عمل باید دارای چهار منطقه کاملا مشخص باشد : 1- ساختمان اتاق عمل 2- منطقه ای که تمامی افراد اتاق عمل حق ورود به آنرا دارند 3- منطقه یا قسمتی که فقط گروه جراحی می تواند وارد شود 4- منطقه اتاق عمل 52

اسلاید 53: 1- ساختمان اتاق عمل در این محدوده  اتاقهای عمل جای دارند و عمل جراحی در آن صورت می پذیرد . قسمتها و بخشهای فرعی این ساختمان را نوعا قسمتهای زیر تشکیل می دهند : ـ اتاق بهبودی یا اتاق بعد از بیهوشی ـ محل کار یا دفتر کارکنان اتاق عمل ـ اتاق استراحت کارکنان ـ اتاق کار بر حسب نیاز خاص ـ اتاق آموزش همراه با ابزارهای مورد نیاز ـ مکانی برای قرارادادن وسایل اطاق عمل53

اسلاید 54: 2- منطقه ای که تمامی افراد اتاق عمل حق ورود به آنرا دارنداین قسمت شامل محدوده های زیر است : ـ بخش ورودی Entrance ـ پذیرش یا قسمت انتقال بیماران ـ مکان کارگران ـ رختکن خانمها و آقایان ـ انبار اتاق عمل ـ محل قراردهی وسایل کثیف و آلوده ـ چند اتاق کار 54

اسلاید 55: 3- منطقه یا قسمتی که فقط گروه جراحی می تواند وارد شودهیچکس حق ورود به این منطقه را ندارد مگر آنکه لباس کامل اتاق عمل را بر تن کند . ضابطه حاکم بر این منطقه اصل خط قرمز ( Red  Line  Policy  ) است . کسانی که وارد این منطقه می شوند در اتاق عمل نقش مهم و مشخصی را بر عهده دارند . این قسمت معمولا شامل قسمتهای زیر است : ـ اتاقهای عمل ـ اتاق بیهوشی ـ اتاق آماده سازی و شستشوی دستها ( اسکراب ) ـ اتاق پوشیدن لباس مخصوص عمل جراحی ـ اتاق آماده سازی وسایل جراحی ـ انبار و محل نگهداری وسایل مورد نیاز اتاق عمل55

اسلاید 56: 4- منطقه اتاق عمل در این منطقه اعمال جراحی انجام می شود و باید ابزار و دستگاههای مورد نیاز به گونه ای قابل دسترس در اختیار جراح قرار گیرد . به طور کلی اتاق عمل نباید بی اندازه بزرگ و یا بسیار کوچک باشد . تخت عمل باید در محلی قرار گیرد که کارکنان اطاق عمل براحتی و آزادی کامل بتوانند کار خود را انجام دهند .56

اسلاید 57: خصوصیات فیزیکی اتاق عمل درب اتاق عمل باید به اندازه کافی عریض باشد تا کار انتقال بیمار از روی برانکارد بخش به برانکارد اتاق عمل به اشکال برخورد نکند . هر چه دربهای اتاق عمل کمتر باشد بهتر است . توصیه می شود باز و بسته شدن دربهای اطاق عمل به طور خودکار انجام گیرد . معمولا اطاق بهبودی ، گچ گیری ، رختکن ها و نیز یک اتاق عمل کوچک که در آن بیماران سرپایی تحت عمل جراحی ساده قرار می گیرند در نزدیکی اطاق عمل بنا می شوند . دیوار اطاق عمل بایستی به صورت نیمه مات و به رنگ سبز یا آبی روشن و قابل شستشو در نظر گرفته شود . مزین نیمه مات بودن این است که از خستگی چشم جراح و سایر  افراد تیم جراحی با کنترل انعکاس نور از روی دیوارها جلوگیری می کند . 57

اسلاید 58: خصوصیات فیزیکی اتاق عمل محل اتصال دیوارهای اتاق عمل باید طوری ساخته شود که خاک گیر نبوده و شستن و ضدعفونی کردن آنها آسان باشد از جمله این دیوارها باید عاری از لبه ، طاقچه و کنج باشند . ارتفاع اطاق عمل از کف تا سقف نباید از 3 متر کمتر باشد پوشش سقف باید از نوع اکوستیک ( گیرنده صدا ) و دارای سطحی صاف و قابل شستشو باشد . کف اتاق عمل بایدضدالکتریسیته ساکن (آنتی استاتیک) ، بدون سروصدا،قابل شستشو و مقاوم در مقابل مواد شیمیایی باشد .کف اتاق عمل باید فاقد سوراخ مجرای خروج آب باشد زیرا این مجرامیتوان موجب انتقال وانتشار میکروبهای بیماری زا گردد . لاستیکهای آنتی استاتیک لاستیکهای ضدجرقه ای هستند که به آنها کربن سیاه اضافه شده است و معمولا با مارک زردرنگ Anti  Static مشخص شده اند.فاقد پنجره باشد.58

اسلاید 59: تجهیزات سرمایه ای اتاق عمل عمومی در بیمارستان سطح 359

اسلاید 60: تجهیزات سرمایه ای اتاق عمل عمومی در بیمارستان سطح 360

اسلاید 61: واحد مهندسی پزشکی61

اسلاید 62: مقدمهروزگاری درمان بیماران عمدتا“ منحصر به تجویز دارو ، رعایت رژیمهای غذایی خاص و انجام عملیات فیزیکی توسط خود طبیب می گردید . اما پس از انقلاب صنعتی و پیشرفت روزافزون تکنولوژی بویژه از نیمه دوم قرن بیستم تجهیزات و وسایل پزشکی نقش محوری و عمده ای را در سه حوزه پیشگیری ، تشخیص و درمان بیماریها ایفا می کنند بنحوی که اصولا“ تصور مرکز درمانی فاقد آنها دور از ذهن می نماید.تجهیزات از منظر وجه سرمایه ای پارامتر بسیار مهمی در اقتصاد بهداشت مراکز درمانی محسوب می گردند. لذا همانقدر که وجود این تجهیزات و وسایل در صحن عملکرد و موفقیت مراکز درمانی موثر ومفید است ، عملکرد نادرست و یا مختل شدن آن ، در روند مراکز درمانی و فعالیت متخصصین اختلال و اشکال و بعضا“ صدمات جبران ناپذیر ایجاد می نماید . 62

اسلاید 63: مقدمهبنابراین وجود واحدی که در مراکز درمانی بطور تخصصی وظیفه مدیریت بر این سامانه ها را داشته و از طرفی از آخرین دست آوردها و پیشرفتهای تکنولوژیکی این عرصه مطلع و آنها را بدرستی در اختیار متخصصین امر قرار دهد ، اگرچه در کشور ما تا حدودی جدید و نو ظهور به نظر می رسد ،  ولی در کشورهای صاحب علم و تکنولوژی روز ، سالهاست که امری معمول و بدیهی می باشد.برابر بررسي هاي انجام شده در ايران براي راه اندازي بيمارستانهاي جديد التأسيس يك سوم هزينه هاي ساخت و ساز و تجهيز بيمارستان به خريد تجهيزات پزشكي مي يابد و از طرف ديگر براي نگهداري و تعمير تجهيزات پزشكي بايد مبلغ 20-10 درصد قيمت خريد آنها در بودجه پيش بيني شود.63

اسلاید 64: مقدمهتحقیقات در ارتباط با بيشترين موارديكه باعث عدم استفاده از دستگاهها مي شدند 56/7 درصد نبودن لوازم فني و تعمير بموقع آنها را اعلام نموده اند. ونگ (wong) در سال 1991 در تحقيقي كه در ارتباط با تجهيزات پزشكي در برزيل انجام داد نتايج حاكي از آن بود كه 20 تا 40 درصد تجهيزات پزشكي به دليل فقدان خدمات، قطعات يدكي و يا لوازم مصرفي بلا استفاده مانده اند. بايد از قبل اين قطعات برآورد شود تا زمان مصرف شده براي تعمير و سرويس كاهش يابد تا به درآمدهاي بيمارستانها يا ارائه خدمات پزشكي به بيماران لطمه اي وارد نشود.كندال در تحقيقاتي كه در ارتباط با بودجه ساليانه بيمارستانها انجام داد اظهار نمود كه بمنظور اثر بخشي مناسبتر بيمارستانها بايستي يك چهارم از بودجه ساليانه خود را به هزينه مراقبت از تجهيزات پزشكي اختصاص دهند.64

اسلاید 65: مقدمهدر يك ساختار تخصصي بيمارستاني در ازاي هر يكصد تخت يك نفر پرسنل اجرايي موردنياز است كه اين برآورد با توجه به سطح پيچيدگي فعاليتهاي بيمارستان‌ها مي‌تواند متفاوت باشد.در نهايت بر اساس تعداد موارد درخواست تعمير و نگهداري دقيق مي‌توان هزينه نگهداري و تعميرات تجهيزات پزشكي را تا 60 درصد كاهش داد.65

اسلاید 66: واحد مهندسی پزشکی بیمارستان تعریف : مجموعه ایست که در سیستم ماتریسی سازمان بیمارستان وظیفه مدیریت کلیه امور مرتبط با تجهیزات و وسایل پزشکی را در راستای تامین ایمنی لازم برای بیماران و پرسنل و نیز بهره وری بهینه این تجهیزات جهت ارتقاء سه شاخصه کارآیی ، اثربخشی و رضایتمندی بیماران بعهده دارد.66

اسلاید 67: اهداف واحد مهندسی پزشکی بیمارستان الف -استفاده موثر از تجهیزات و وسایل پزشکی و بهره گیری بهینه از تمامی قابلیت های آنها ب -افزایش عمر مفید تجهیزات ، تضمین صحت و دقت عملکرد آنها و جلوگیری از خرابیهای زودهنگام و نابهنگام ج -کاهش هزینه های نگهداری ، تعمیر ، و زمان از کارافتادگی دستگاهها د - تامین ایمنی لازم برای پرسنل و بیماران در ارتباط با تجهیزات و وسایل پزشکی هـ - هدایت بیمارستان به استفاده از تکنیکها ، تجهیزات و وسایل نوین متناسب با نیازهای واقعی و توانائیهای مرکز درمانی. 67

اسلاید 68: وظایف واحد مهندسی پزشکی بیمارستان 1- آموزش2- تامین ایمنی بیماران و پرسنل3- مدیریت چرخه نصب و تعمیر4- نظارت بر انبار طبی و انبار اسقاط5-مدیریت نگهداری و عملکرد دستگاه 6-کارشناسی و مشاور خرید تجهیزات و وسایل پزشکی 7-کارشناسی اقتصادی تجهیزات پزشکی 8-نظارت بر اجرای استانداردهای فضاهای درمانی در خصوص تجهیزات پزشکی 9-مستند سازی و نگهداری اطلاعات10-ارتباط با اداره تجهیزات پزشکی دانشگاه علوم پزشکی متبوع  68

اسلاید 69: 1- آموزشتوانایی استفاده صحیح و بجا ، بهره گیری موثر از تمامی قابلیت های تجهیزات و وسایل پزشکی ، اجتناب از سوء استفاده و خطرات آنها ، رعایت اصول نگهداری روزمره جهت افزایش عمر مفید تجهیزات و تهیه گزارشهای مربوطه ، منوط به آموزش کامل و صحیح کاربران و نیز پاسخگویی مداوم به شبهات و سئوالات آنان می باشد . این آموزشها نیز موجب کاهش افت عملکرد واحدهای مرکز درمانی هنگام تعویض پرسنل با نظرات جدید می گردد . 69

اسلاید 70: 2- تامین ایمنی بیماران و پرسنل دستگاهها و لوازم پزشکی جهت تشخیص و درمان در ارتباط مستقیم با بیماران و پرسنل بوده و می بایست اقدامات تامینی جهت حفاظت افراد از عوارض مربوطه و همچنین هنگام بروز خرابیها نظیر تشعشعات ، جریانهای نشتی ، ضربات ، آتش سوزی و ... برابر روشهای استاندارد و توصیه شده بعمل آید.70

اسلاید 71: 3- مدیریت چرخه نصب و تعمیر نظارت بر تحویل، نصب و راه اندازی صحیح تجهیزات و لوازم ، قراردادهای خدمات پس از فروش ، اولویت بندی و پیگیری تعمیرات ، فاکتورهای هزینه تعمیرات ، مراحل و کیفیت و چگونگی تعمیر که عمدتا“ از سوی شرکتها صورت می پذیرد به منظور کاهش زمان از کارافتادگی دستگاه ، کاهش هزینه تعمیرات و عدم نیاز به تعمیرات مکرر می بایست صورت پذیرد . لازم به ذکر است با توجه به تنوع و پیچیدگی دستگاهها و لوازم پزشکی که در حوزه های مختلف بکار گرفته می شود و از آنجا که امر تعمیر علاوه بر تخصص نیازمند آموزش و داشتن ابزار لازم و قطعات یدکی مربوطه می باشد و نیز بعضا“ بهانه جویی شرکتها جهت رفع مسئولیت تعمیرات و یا بزرگنمایی مشکلات ودر نتیجه افزایش هزینه های تعمیراتی ، اقدام مستقیم از سوی کارکنان واحد مهندسی پزشکی جهت تعمیر جز در موارد خاص و جزیی و دستگاههای ساده توصیه نمی گردد . 71

اسلاید 72: 4- نظارت بر انبار طبی و انبار اسقاطهمان اندازه که تجهیزات و لوازم پزشکی در تشخیص و درمان اهمیت و حساسیت دارد، رعایت شرایط نگهداری و انبار تجهیزات ولوازم پزشکی و قطعات آنها نیز از اهمیت و حساسیت برخوردار است . از طرفی اهمیت برنامه ریزی جهت تامین بموقع قطعات و لوازم پزشکی موردمصرف در بیمارستان نیازی به توضیح ندارد . بعلاوه نظارت بر نحوه اعلام اسقاطی تجهیزات پزشکی ، بکارگیری قطعات سالم موجود در دستگاه اسقاطی جهت راه اندازی سایر دستگاهها و نیز در صورت امکان تعمیر و راه اندازی دستگاههایی که به غلط اسقاط اعلام گردیده اند ، در کاهش هزینه های مرکز درمانی می تواند تاثیر بسزایی داشته باشد . 72

اسلاید 73: 5- مدیریت نگهداری و عملکرد دستگاهنگهداری پیشگیرانه ( Preventive  Maintenance ) یا به اختصار PM به مجموعه عملیات و بازرسی هایی گفته می شود که برای جلوگیری از خرابی ناگهانی و افزایش عمر مفید دستگاه به صورت دوره ای صورت می پذیرد . در این راستا برنامه ریزی و تهیه روالهای لازم و فرمهای مربوط به هر دستگاه با توجه به توصیه ها و نکات اعلام شده از سوی تولید کننده برای بازدیدهای دوره ای PM انجام می گیرد . از طرفی بررسی صحت عملکرد و دقت پارامترهای خروجی تجهیزات در تشخیص و عملیات درمانی کادر پزشکی نقش تعیین کننده ای دارد .برای اطمینان از عملکرد صحیح تجهیزات و کالیبره نمودن آنها ، می بایست آزمونهایی به شکل دوره ای و با استفاده از ابزارهای ویژه کالیبراسیون بر روی دستگاه انجام پذیرفته و خطاهای موجود تصحیح گردد . 73

اسلاید 74: 6- کارشناسی مشاور خرید تجهیزات و وسایل پزشکی نیاز به دقت و امعان نظر در خصوص پارامترهای ذیل جهت خرید تجهیزات و وسایل پزشکی برای مرکز درمانی ، واحد مهندسی پزشکی را بعنوان یک عضو موثر در کمیته خرید مطرح می نماید : ـ شناسایی پارامترها و عملکردهای مورد نیاز مرکز درمانی بر اساس میزان و نوع مراجعین و انتظارات کادر پزشکی وبر این اساس شناسایی دستگاههایی که واجد این پارامترها و عملکردها می باشند . ـ مسایل لازم برای سرویس و نگهداری ، وضعیت سرویس داخل کشور و تامین قطعات یدکی ـ کسب اطلاعات فنی لازم در خصوص عملکرد دستگاه در سایر مراکز درمانی داخلی و خارجی ـ آنالیز صحت و سقم ادعاهای مطروحه از سوی فروشنده دستگاه ـ تعیین اطلاعات لازم و تعهدات فنی که از سوی فروشنده می بایست با توجه به نوع دستگاه در اختیار قرار گیرد . ـ کنترل دستگاههای خریداری شده بر اساس پروفرم های مربوطه و اطمینان از وجود تائیدیه های حاصل از انجام تست های پذیرش ( Acceptance  Test ) 74

اسلاید 75: 7- کارشناسی اقتصادی تجهیزات پزشکیبیمارستان از یک طرف به عنوان مرکزی که هزینه ها و درآمدهایی داشته و می بایست برنامه ریزی جهت ایجاد تعادل و کسب سود بیشتر در آن صورت پذیرد و از طرفی به لحاظ ارتباطی که با جان و سلامتی انسانها داشته و یکی از مهمترین و بدوی ترین نیازهای بشری را تامین می نماید ، از منظر اقتصادی بعنوان یک بنگاه اقتصادی خاص که طراحی فرآیندها و تصمیم گیریها در آن تابع شرایط و محدودیتهایی است مد نظر بوده ودر این راستا واحد مهندسی پزشکی وظیفه دارد با همکاری واحدهای امور مالی ، انبار ، حسابداری صنعتی ، شاخصه های تخصصی را در حوزه تجهیزات و وسایل پزشکی کارشناسی و جهت تصمیم گیری به مبادی ذیربط ارائه نماید . 75

اسلاید 76: 8- نظارت بر اجرای استانداردهای فضاهای درمانی در خصوص تجهیزات پزشکی تشخیص و اجرای بهینه استانداردهای فضاهای درمانی با توجه به فرآیندهای درمانی در بیمارستان نظیر محل قرارگرفتن تجهیزات و وسایل ، نحوه ارتباط بخشها و حوزه های مختلف به یکدیگر و نحوه دسترسی به تجهیزاتی که استفاده از آنها میان چند بخش مشترک است و ... از اموری است که می تواند یک مرکز درمانی را در انجام بهینه وظایف خود بویژه در زمانهای حیاتی یاری رساند . همچنین در بعضی قسمتهای در نظر نگرفتن شرایط فیزیکی و امکانات لازم هم می تواند باعث آسیب رساندن به دستگاه شود و هم اینکه ممکن است عوارض جبران ناپذیری برای پرسنل و بیماران بخش مربوطه و یا بخشهای مجاور داشته باشد .76

اسلاید 77: 9- مستند سازی و نگهداری اطلاعات مستند سازی و نگهداری اطلاعات مربوط به انجام بندهای قبل جهت حفظ سوابق و طبقه بندی آنها برای دسترسی سریع و بموقع به این اطلاعات نظیر شناسنامه های تجهیزات و وسایل پزشکی ، سوابق تعمیراتی ، عملکردی ، PM و کالیبراسیون هر کدام ، سوابق آموزشی پرسنل ، کاتالوگها ، دستورالعمها ، فیلمها ، اسلایدها و کتب مرجع مربوط به تجهیزات ، اقدامات تامینی و سایر موارد مربوط به فعالیتهای واحد به لحاظ مراجعات بعدی جهت تصمیم گیریهای آتی و تهیه گزارشهای مدون خواسته شده ، اهمیت زیادی داشته و می بایست به بهترین وجه صورت پذیرد.77

اسلاید 78: واحد مهندسی پزشکیمشخصات فیزیکی واحد مهندسی پزشکی سطح 3 یک اتاق اداری دو کارگاه ( کارگاه الکترونیک و الکتروتکنیک ، کارگاه مکانیک که میبایست دارای محلی تحت عنوان چاله سرویس باشد.)، یک انبارسطوح 4و5و6 نظیر سطح 3 بعلاوه یک کارگاه مستقل در داخل بخش اتاق عمل با ابزار مستقل. مشخصات نیروی انسانی :سطح 3 یک نفر مسئول ( ترجیحا مهندس پزشک) یک نفر پرسنل اداری یک تکنسین( به ازای هر مرکز سطح دو تحت پوشش) یک نفر کارشناس مهندسی پزشکی جهت آموزش و PM و کالیبراسیون78

اسلاید 79: اعتبار بخشی واحد مهندسی پزشکیاستانداردهای مورد نظر برای واحد مهندسی پزشکی که توسط واحد بهبود کیفیت مورد ارزیابی قرار می گیرند :79

اسلاید 80: اعتبار بخشی واحد مهندسی پزشکی80

اسلاید 81: اعتبار بخشی واحد مهندسی پزشکی81

اسلاید 82: اعتبار بخشی واحد مهندسی پزشکی82

اسلاید 83: اعتبار بخشی واحد مهندسی پزشکی83

اسلاید 84: اعتبار بخشی واحد مهندسی پزشکی84

اسلاید 85: اعتبار بخشی واحد مهندسی پزشکی85

اسلاید 86: نگهداری پیشگیرانه (PM)Fix it before it breaks یک روش سیستماتیک برنامه ریزی و زمان بندی شده جهت انجام کارهای نگهداری مورد نیاز بر طبق برنامه تنظیمی باهدف جلوگیری از فرسایش غیر عادی اجزا دستگاه و کاهش توقفات اضطراری تجهیزاتتدوین نگهداری پیشگیرانه تجهیزات پزشکی براساس استاندارد IEC 60601-1 می باشد.86

اسلاید 87: هدف از PMعملکرد صحیح دستگاه و بهینه سازی آنتائید دقت و صحت لازمبهره وری مطلوبافزایش طول عمر دستگاهکاهش هزینه های تعمیرکاهش خواب دستگاهتطابق با استانداردها87

اسلاید 88: فعالیت های PMبررسی های کیفی:-بررسی ظاهری بدنه و قاب- بررسی چرخ ها ترمزها پریزها کابلها و...-چک کردن فرسودگی ها و پارگی ها88بررسی های کمی: - بررسی مقاومت زمین -تست جریان نشتی بدنه - تست جریان نشتی بیمار -سایر تست های اختصاصی

اسلاید 89: دوره های زمانی اجرای PMبر اساس: -سطح خطر دستگاه -میزان استفاده از دستگاه -استانداردها و ضوابط((NFPA,IEC,ANSI,… -توصیه های سازنده و راهنماها -گزارش خطرات و حوادث پیش آمده -نوع مالکیت تجهیزبه عنوان مثال : ECG,DC shock, ventilator,pulse,incubatorدوره PM 12 ماهه دارند.89

اسلاید 90: مستندسازيلازمه استمرار برنامه نگهداشت، مستند سازي فعاليتهاي آن از قبيل به روز رساني شناسنامه تجهيزات، ثبت خدمات پس از فروش و گزارش سرويس تجهيزات، ثبت هزينه هاي مربوط به تعميرات، ثبت فعاليتهاي نصب و راه اندازي و آموزش و ثبت فعاليتهاي كنترل كيفي و كاليبراسيون و بازديدهاي دوره اي مي باشد بصورتي كه مواردي از قبيل موارد ذيل به راحتي از مستندات فوق الذكر قابل استخراج باشد :آمار تجهيزات پزشكي : شامل تعداد دستگاههاي فعال و از كار افتاده بعلت خرابيآمار هزينه هاي انجام شده براي هر دستگاهزمان خواب و زمان برپايي هر دستگاهآمار و گزارشهاي مربوط به آزمونهاي كنترل كيفي و بازديدهاي دوره اي انجام شده براي هر دستگاه90

اسلاید 91: تهيه شناسنامه وسايل(تجهيزات) پزشكيبه منظور مديريت صحيح بر تجهيزات پزشكي لازم است فهرست تجهيزات پزشكي مراكز درماني مطابق نمونه فرم شناسنامه اعلام شده توسط اداره کل تجهیزات پزشکی، تهيه و بصورت نرم افزاري به روز گردد. فرم شناسنامه دستگاه که به صورت دستی یا نرم افزاری پر می شود باید حداقل شامل پارامتر های زیر باشد:نوع دستگاهتولیدکنندهمدل شماره سریالمحل استفادهتاریخچه91

اسلاید 92: نمونه شناسنامه تجهيزات پزشكي92

اسلاید 93: نمونه شناسنامه تجهيزات پزشكي93

اسلاید 94: استریلیزاسیون و دستگاه های استریلایزر94

اسلاید 95: خدمات استریلکنترل عفونت از گذشته یکی از دغدغه های مهم و قابل توجه کادر درمانی بوده است و تحقق نیافتن کامل آن در بستر بیمار باعث انتقال عفونت و افزایش طول درمان و تحمیل هزینه های سنگین و بعضا جبران ناپذیر می گردد.با توجه به اینکه زدودن کلیه ي میکروارگانیسمها از لوازم، اقلام و تجهیزات مذکور طی فرآیند شستشو و ضدعفونی امکان پذیر نمی باشد ، بنابراین فرآیند استریل ضروري میباشد.خدمات استریل شامل کلیه فرآیندهایی می باشد که به واسطه ي آن کلیه لوازم، اقلام و تجهیزات (اعم از یک بار مصرف و چندبار مصرف) که به منظور ارائه ي خدمات تشخیصی و درمانی، در تماس مستقیم با نقاط استریل یا مخاطی بدن انسان یا حیوان قرار می گیرند، از وجود تمامی میکروارگانیسم هاي مقاوم پاك می شوند .95

اسلاید 96: خدمات استریل (تعاریف)استریلیزاسیون: فرآیند شیمیایی یا فیزیکی است که تمام میکروب ها از قبیل باکتری، ویروس ،انگل وقارچ را از بین می برد.استریل: به معنای عاری از میکرو ارگانیسم های زنده می باشد.استریلایزر: دستگاهی است که عمل استریلیزاسیون را انجام می دهد.وسایل پزشکی حیاتی : وسایلی هستند که با بافت های استریل یا مایعات بدن در تماس می باشند این وسایل به هنگام مصرف باید استریل باشند چون هر گونه آلودگی میکروبی منجر به انتقال بیماری میشود. وسایل جراحی وایمپلنت ها مثال هایی از این وسایل حیاتی هستند.96

اسلاید 97: خدمات استریل در بیمارستان عمومیبا توجه به اینکه خدمات استریل از اهمیت و حساسیت بالایی برخوردار بوده و در همین راستا از تجهیزا ت پیچیده و گران قیمت استفاده می شود، ممکن است بعضی از مراکز استریل به صورت کاملا مستقل به منظور ارائه ي خدمات استریل به سایر مراکز درمانی پیش بینی شوند.خدمات استریل ارائه شده در بیمارستان هاي عمومی تنها محدود به یک بخش نبوده و در بخش هاي مورد نیاز،خدمات مربوطه بر اساس نیازهاي مقتضی ارائه می شود.بخش استریل مرکزی (CSR)جراحیآزمایشگاه تشخیص طبیدرمانگاه و . . .97

اسلاید 98: بخش استریل مرکزیCSRبخش استریل مرکزی یا CSR مکانی است که کلیه وسایل مورد لزوم بخشها و اتاق عمل بیمارستان در آنجا ضدعفونی  و استریل می گردند، و جامع ترین خدمات استریل در بیمارستان در این بخش ارائه می شود.عملکرد بخش استریل مرکزي شامل انجام کلیه فرآیندهاي شستشو و ضدعفونی، آماده سازي و بسته بندي، استریل و نگهداري اقلام و لوازم استریل تا زمان توزیع به بخش هاي مربوطه می باشد.این بخش مسئولیت خطیري در قبال صحیح بودن، کارآمد بودن و ایمن بودن لوازم و ابزارهاي استریل، به ویژه مرتبط با جراحی دارد.98

اسلاید 99: روند ارائه ي خدمات استریل در بیمارستان99

اسلاید 100: انواع روش هاي استریلروش هاي مختلفی جهت استریل نمودن اقلام و لوازم به کار گرفته می شود و در این خصوص ممکن است تقسیم بندي هاي متفاوتی نیز صورت گیرد.تقسیم بندي هاي رایج عبارتند از:بر اساس فیزیکی یا شیمیایی بودن فرآیند استریلبر اساس دما یعنی استریل حرارتی یا سرد100

اسلاید 101: تقسیم بندی روشهای استریلیزاسیون بر اساس دماروشهای استریلیزاسیون بر اساس دما به دو دسته تقسیم میشود:الف) استریلیزاسیون حرارتی: 1- بخار آب (اتوکلاو) 2- حرارت خشک (فور)ب) استریلیزاسیون سرد: 1- گاز اتیلن اکساید 2- گاز پلاسما 3- فرمالید 4- اشعه گاما101

اسلاید 102: استریل با بخار آباز بین همه روش هاي موجود براي استریل، گرماي مرطوب به شکل بخار اشباع شده تحت فشار، پرکاربردترین و قابل اطمینان ترین روش استریل به حساب می آید.از ویژگی هاي بارز این روش می توان به غیرسمی بودن ، ارزان بودن، قابلیت میکروب کشی سریع و نفوذ بسیار خوب اشاره نمود.اثرات زنگ زدگی و خورندگی بر روي ابزار فلزي، خمیرشدن پودرها و تخریب برخی ژل ها و روغن ها، کاهش توانایی انتقال نور در لارنگوسکوپ ها و افزایش زمان سخت شدن خمیرها و گچ هاي قالب گیري از جمله محدودیت هایی این روش است.102

اسلاید 103: استریل با بخار آبدر این روش، اقلام و لوازم در معرض بخار تحت فشار، در دماي معین و به مدت زمان مشخص قرار می گیرند.بنابراین بخار، فشار، دما و زمان، چهار عامل اصلی استریل با بخار به حساب می آیند. تمام اقلام و لوازم پیش از خارج نمودن از دستگاه استریل کاملا خشک می شوند . روش استریل با بخار براي تمام اقلام و لوازمی که در برابر گرما و رطوبت مقاوت داشته باشند، مناسب است.اتوکلاو دستگاهی است که با بخار آب عمل استریل را انجام می دهد.103

اسلاید 104: اتوکلاواتوكلاو يا دستگاه استريل کننده با بخار , يک محفظه داراي فشار است که در آ ن از بخار اشباع شده براي افزايش دما جهت استريليزاسيون استفاده مي شود.اتوكلاو (Autoclave) از دو کلمه Auto به معنی خودکار و Clave به معنی قفل شونده تشکيل شده است در کل به معنی دستگاه خود قفل شونده می باشد.104

اسلاید 105: روش های استریل در اتوکلاو (حالت بخار آب)در اتوکلاوها برای انجام استریلیزاسیون بطور خلاصه مراحل زیر انجام می شود:ابتدا باید هوای داخل محفظه دستگاه کاملا تخلیه شود.بخار آب در محفظه دستگاه پمپ میشود تا کاملا جایگزین هوا شود.توسط حرارت ناشی از بخار وسایل مورد نظر استریل می شوند.بر اساس چگونگی تخلیه هوا دو روش استریل در حالت بخار وجود دارد: 1- استریل با بخار آب به صورت تخلیه تحت جاذبه یا گراویتی 2-استریل با بخار آب به صورت تخلیه تحت خلأ یا پری وکیوم 105

اسلاید 106: استریل با بخار آب به صورت تخلیه تحت جاذبه یا گراویتیدر این روش بخار از بالا یا کناره هاي محفظه ي استریل وارد می شود و چون بخار سبک تر از هوا است، هوا از ته محفظه و به کمک نیروي جاذبه از طریق دریچه ي تخلیه بیرون رانده می شود. (بخار جایگزین هوای داخل می شود) اتوکلاوهاي تحت جاذبه معمولا براي آماده سازي محیط هاي آزمایشگاهی، محصولات دارویی و آبی، از بین بردن ز باله هاي بهداشتی و وسایل غیرمتخلخلی که بخار به طور مستقیم با سطح آنها در تماس باشد، استفاده می شوند .106

اسلاید 107: استریل با بخار آب به صورت تخلیه تحت خلأ یا پری وکیومدر این نوع از دستگاه هاي استریل یک پمپ خلأ پیش بینی می شود تا هواي داخل محفظه استریل، پیش از دمیدن بخار، تخلیه شود و به ایم دلیل است که به روش پیش خلاء گفته می شود. ویژگی بارز برخورداري از پمپ خلأ، امکان نفوذ بخار تقریبا از لحظه اول به داخل اقلام و لوازم حتی اقلام متخلخل می باشد.به طور کلی این روش تقریبا در تمام بخش هاي استریل مرکزي کاربرد دارد و دلیل آن سریع بودن چرخه ي عملکردي و کارآیی بیشتر آن می باشد.تفاوت این روش با روش قبلی اندك و محدود به میزان دما و تخلیه ه وا می باشد ، اما کیفیت استریل در این روش قابل توجه می باشد.107

اسلاید 108: فرآیند استریلیزاسیون استاندارد اتوکلاوهااتوکلاوها معمولا به صورت از پیش تعریف شده و برطبق استاندارد EN13060 که توسط سازمان بهداشت جهانی WHO ارائه شده است، برنامه ریزی می شوند.108 بر طبق جدول در سه حالت عمل استریل انجام می شود، زیرا وسایل مختلف در یکی از حالت های فوق تحمل شرایط را دارند.زمان در این جدول از لحظه رسیدن به دما و فشار مطلوب در مرکز محفظه دستگاه می باشد.

اسلاید 109: انواع کلاس اتوکلاوهادر حالت کلی اتوکلاوها به سه کلاس B,N,S طبقه بندی می شوند. این طبقه بندی به منظور صحت عملکرد استریلیزاسیون و با توجه به نوع وسایل صورت می گیرد.کلاس N:این نوع اتوکلاو به منظور استریل کردن اقلام بدون پوشش طراحی شده است و تضمینی برای استریل کردن وسایل پوشش دار و نیز وسایل حفره دار وجود ندارد.109

اسلاید 110: انواع کلاس اتوکلاوهاکلاس S: این اتوکلاوه می تواند اقلام بدون پوشش جامد یا پوشش دار جامد، مواد نساجی مثل پارچه گاز تک لایه و وسایل سوراخ دار را استریل نماید. وسایلی که در این نوع اتوکلاو می توان استفاده کرد توسط کارخانه سازنده مشخص میشود. یک اتوکلاو کلاس S می تواند با پمپ وکیوم و یا بدون آن تجهیز شود و قطعا دارای سیکل خشک کن می باشد.110

اسلاید 111: انواع کلاس اتوکلاوهاکلاس B: این اتوکلاو می تواند انواع اینسرومنت ها برای مثال بسته بندی شده و یا نشده جامد، مواد نساجی اینسترومنتهای سوراخ دار و ابزار لوله ای و شلنگی شکل را که یک طرف آنها بسته و یا دو طرف آنها باز است را استریل نماید. این نوع دارای پمپ وکیوم قدرتمندی هستند.111

اسلاید 112: ویژگی های اتو کلاوها جنس بدنه دستگاه از استیل باشد.جنس محفظه (چمبر) از استیل ضد زنگ، ضد اسید، ضد باز و ضد مغناطیس بوده وضخامت کمتر از 4 میلیمتر نداشته باشد .درب دستگاه از فولاد ضد زنگ بوده و ضخامت کمتر از 6 میلیمتر نداشته باشد درب باید دارای واشر نسوز و قفل ایمنی باشد. فشار سنج ها کالیبره باشند شیرهای بخار وآب ،هم چنین لوله کشی آب و بخار اصولی وآب بندی باشد صافی و فیلترهای مناسب هوا وبخار،سوپاپ اطمینان ،تله بخار ،ترمومتر وتایمرداشته باشد.مولد بخار مناسب ، سیستم برق کشی اصولی با تابلوی برق دارای درب ضد رطوبت و محافظ مدار،ارت و سوییچ قطع برق و در صورت استفاده از آب دردستگاه برای تولید بخار ،آب باید فاقد ناخالصی باشد.شکل چمبر بایستی طوری طراحی شده باشد که بخار درداخل آن به طور یکنواخت توزیع شود.112

اسلاید 113: 113آشنایی با انواع دستگاه های مانیتورینگبنام خدا

اسلاید 114: انواع دستگاه های مانیتورینگمهمترین دستگاه های مانیتورینگ که در اغلب بیمارستانها کاربرد فراوان دارند را به می توان به صورت زیر تقسیم کرد:دستگاه نوار قلب (الکتروکاردیوگراف)پالس اکسی متردستگاه نوار مغز (الکتروانسفالوگراف)دستگاه ثبت الکترومایوگرامدستگاه مانیتورینگ پارامترهای حیاتی114

اسلاید 115: دستگاه نوار قلب (الکتروکاردیوگراف)115

اسلاید 116: مقدمهقلب سيگنالهاي الكتريكي توليد مي‌كند كه مي تواند به عنوان ابزار تشخيص عملكرد نواحي مختلف قلبي مورد استفاده قرار گيرد. پتانسيل هاي الكتريكي توليد شده توسط قلب در سراسر بدن منتشر شده و اختلاف پتانسيل هائي را در سطح بدن بوجود مي آورند.در الكتروكارديوگرافي از يك جفت الكترود که به عنوان لید (Lead) معروف است، استفاده می شود و معمولاً سيگنال ECG از چند لید مختلف برداشت مي شود. این لیدها ممکن است به صورت دوقطبی (لیدهای اصلی) یا تک قطبی انتخاب شوند.در ثبت های کلینیکی مجموعاً 12 لید به عنوان ثبت ECG از بدن بیمار ثبت می شود که شامل سه لید اصلی (لید ، لید ، لید ) و 9 لید تک قطبی (لیدهای سینه ای v1 تا v6 و لیدهای avr، avl و avf) می باشند.یک دستگاه ECG بایستی قادر باشد تمام 12 لید را ثبت کرده و نمایش دهد.116

اسلاید 117: اجزای اصلی دستگاه الکتروکاردیوگرافدستگاه الکتروکاردیوگراف شامل اجزای اصلی زیر می باشد:صفحه کلیداتصالات جانبیصفحه نمایشگربُرد تغذیهباطری پشتیبانچاپگر یا ثبات (Recorder)مدارات تقویت کننده ECGسیستم پردازش ، ذخیره و انتقال اطلاعات117

اسلاید 118: ا- صفحه کلیداین قسمت بسته به مدل وشرکت سازنده به لحاظ شکل ظاهری و نوع کلید ها می تواند بسیار متفاوت باشد ولی بوسیله آنها می توان کارهای زیر را انجام داد:کلید روشن و خاموش کردن دستگاه.کلید انتخاب نوع عملکرد دستگاه از نظر دستی(manual) و یا خودکار(auto): اگر با این کلید مُد کاری دستگاه را روی manual بگذاریم اپراتور قادر خواهد بود از میان لیدهای دوازده گانه هرکدام را که مورد نیاز است انتخاب کند. در حالیکه با انتخاب مُد کاری auto دستگاه به طور خودکار کلیه دوازده لید را گرفته و چاپ می کند.کلید انتخاب سرعت: بوسیله این کلید اپراتور دستگاه، می تواند بسته به نوع بیمار و توصیه پزشک، سرعت حرکت کاغذ را انتخاب کند. سرعت حرکت کاغذ می تواند یکی از مقادیر 5 ، 25 ویا mm/s50 را داشته باشد.118

اسلاید 119: ا- صفحه کلیدکلید تنظیم ضریب تقویت موج خروجی (gain) : به وسیله این کلید می توان اندازه موج رسم شده بر روی کاغذ را تنظیم کرد. مقادیر معمول آن، 0/5، 1 و یا cm/mv2 می باشد.کلید فیلتر: از این کلید برای فعال و یا غیر فعال کردن فیلتر دستگاه استفاده می شود.کلیدهای انتخاب لید: بوسیله این کلیدها در صورتیکه در مُد کاری manual باشیم می توانیم لید مورد نظر خود را انتخاب کنیم. قابل ذکر است که این کلید (یا کلیدها ) در مُد auto غیر فعال می باشند.کلید mv1: به وسیله این کلید یک سیگنال به اندازه mv1 در خروجی ایجاد می شود که جهت تست خروجی و نیز تنظیم قلم می توان از آن استفاده کرد.119

اسلاید 120: ا- صفحه کلیدکلید تنظیم صدا: به وسیله آن می توان بیزر (beezer) دستگاه را قطع و یا شدت صدای آن را تنظیم کرد. این کلید در بعضی از مدلها وجود ندارد.کلید شروع(start) : به وسیله این کلید و پس از انجام تنظیمات لازم، دستگاه شروع به گرفتن نوار قلب از بیمار می کند.کلید پایان(stop) : در مُد manual برای اتمام کار باید از این کلید استفاده کنیم. (در بسیاری از دستگاه های ECG کلید start و stop در یک کلید ادغام شده اند.)120

اسلاید 121: 2- اتصالات جانبیاتصالات جانبی دستگاه شامل بخشهای زیر می باشد: الف) کابل برق: جهت تامین جریان و ولتاژ مورد نیاز دستگاه، از برق شهری استفاده می شود.ب) سیم زمین (earth): به دلیل رعایت مسائل ایمنی و جلوگیری از اثرات نامطلوبی که امواج الکتریکی و الکترومغناطیسی موجود در محیط بر روی کیفیت ECG گرفته شده از بیمار می گذارد، استفاده از سیم زمین الزامی می باشد. بسته به امکانات موجود می توان از کابل کشی زمین، لوله کشی آب، شوفاژ و در نهایت در صورت در دسترس نبودن هیچیک از موارد فوق از تخت بیمار برای اتصال سیم زمین استفاده کرد.ج) کابل اتصال لیدها: بسته به نوع دستگاه می تواند شامل 3، 6 و یا 12 لید باشد ولی اکثر دستگاههای ECG موجود در بازار توانایی دریافت و پردازش 12 لید را دارند.121

اسلاید 122: 3- صفحه نمایشگرصفحه نمایشگر جزو قسمتهای ضروری دستگاه نیست و در مدلهای قدیمی و برخی از مدلهای حاضر در دستگاه وجود ندارد.صفحه نمایشگرهای به کار رفته در انواع مختلف دستگاه های ECG موجود در بازار، ممکن است از نوع LCD های سیاه و سفید تک خطی و یا گرافیکی و نیز LCD های رنگی باشد.بسته به نوع و مدل دستگاه از صفحه نمایشگر برای نمایش تنظیمات دستگاه و در برخی مدلها برای نمایش خروجی ECG گرفته شده از بیمار استفاده می شود.122

اسلاید 123: 4- بُرد تغذیهاین برد وظیفه تبدیل ولتاژ برق شهری را به ولتاژ dc مورد نیاز دستگاه برعهده دارد و بسته به نوع دستگاه از قسمتهای مختلفی تشکیل می شود که عمده ترین آنها به شرح زیر می باشد:سلکتور v110/220 (فقط در بعضی از مدلها)فیوز محافظمدارات ایزولاسیون ترانس کاهنده یا اتوترانس کاهندهمدارات یکسو کنندهمدارات تثبیت کنندهفنورودی برق DC (در بعضی از مدلها)123

اسلاید 124: 5- باطری پشتیباناغلب دستگاه های ECG علاوه بر استفاده از برق شهری، از یک باطری قابل شارژ نیز جهت تامین انرژی الکتریکی مورد نیاز دستگاه در مواقعی که استفاده از برق شهری ممکن نیست، استفاده می کنند.انواع باطری هایی که در دستگاه های ECG به کار می روند عبارتند از :باطریهای نیکل کادمیوم NI-Cd باطریهای سرب اسید SLA124

اسلاید 125: 6- چاپگر یا ثبات (Recorder)به جهت چاپ اطلاعات ECG گرفته شده از بیمار بر روی کاغذ از این سیستم استفاده می شود و شامل قسمتهای زیر می باشد :رسام: که وظیفه ثبت اطلاعات بر روی کاغذ را به عهده دارد و از لحاظ نحوه ثبت اطلاعات به انواع زیر تقسیم می شود:رسامهای دارای قلمهای جوهریرسامهای دارای قلمهای حرارتیرسامهای ماتریس حرارتی یا کریستال حرارتیمدل آخر به دلیل مزایای مختلفی که نسبت به مدلهای دیگر دارد، کاربرد بیشتری در دستگاه های ECG دارد.125

اسلاید 126: 6- چاپگر یا ثبات (Recorder)سیستم تغذیه کاغذ: وظیفه تامین کاغذ مورد نیاز رسام، به منظور رسم نمودار ECG و با سرعت مورد نظراپراتور، را به عهده دارد. برای این کار از یک موتور DC استفاده می شود که برای تغییر سرعت آن، ولتاژ کاری آن را به وسیله مدارات کنترلی تغییر می دهند. برای هدایت کاغذ از مخزن تا مقابل رسام و درنهایت خروج آن از دستگاه از یک سری غلطک و چرخ دنده استفاده می شود.مخزن کاغذ: کاغذ مورد نیاز چاپگر را در خود ذخیره می کند.سنسور کاغذ: وجود کاغذ را در مخزن کاغذ را چک کرده و اتمام آنرا بوسیله آلارم به اپراتور اعلام می کند.126

اسلاید 127: 7- مدارات تقویت کننده ECGتقویت کننده ECG یک تقویت کننده تفاضلی است که امپدانس ورودی بالایی دارد. تقویت کننده ECG باید به نحوی طراحی شده باشد که در مقابل فشارهای ولتاژ بالای الکتروشوک و الکتروکوتر مقاوم باشد. بنابراین بایستی دارای مدار محافظ ورودی باشد.برای حفاظت مدار در مقابل ولتاژهای بالای ورودی معمولاً از یکی روشهای زیر استفاده می شود: دیود زنر: خاصیت این دیودها این است که نمی گذارند ولتاژ دو سرشان از حد معینی بالاتر رود.دیود: بر اساس استاندارد AAMI جریان ورودی تقویت کننده ECG نباید از 50 میکرو آمپر تجاوز کند. لذا برای این مقصود از دیودهایی استفاده می کنیم که در حالت عادی مقاومت کمی دارند ولی با افزایش جریان ورودی مقاومتشان افزایش یافته و نمی گذارند جریان ورودی به تقویت کننده از این حد تجاوز کند.مقاومت: از تعدادی مقاومت به طور سری در مسیر ورودی دستگاه برای محافظت بخش تقویت کننده ECG استفاده می شود .127

اسلاید 128: 7- مدارات تقویت کننده ECGپهنای باند فرکانسی تقویت کننده ECG بین 0.05Hz تا 100Hz می باشد. علاوه براین تقویت کننده ECG باید دارای فیلترهای مناسب جهت حذف سیگنالهای مزاحمی که بر روی دستگاه تاثیر می گذارند، باشد. یکی از مهمترین این فیلترها، فیلتر میان نگذر (Notch Filter) می باشد که برای حذف تداخلات ناشی از نویز برق شهر استفاده می شود.128

اسلاید 129: 8- سیستم پردازش، ذخیره و انتقال اطلاعاتاین سیستم بسته به نوع و مدل دستگاه می تواند کاملاً با امکانات متفاوتی ظاهر شود.این سیستم می تواند شامل بخشهای زیر باشد:سیستم انتخاب لیدهاسیستم ذخیره اطلاعات بر روی انواع حافظه ها،ارسال اطلاعات بر روی شبکه،امکان تبادل اطلاعات از طریق مودم، امکان تشخیص خودکار آریتمی ها و گزارش آنها به اپراتور در جهت تشخیص سریع بیماری،تبادل اطلاعات با کامپیوتر از طریق پورتهای دستگاه129

اسلاید 130: یک نمونه جدول مقایسه انواع مختلف ECG130مارکمدلتعداد کانال‏پرینترنمایشگرمنحنینرم ‏افزار تفسیرگرعرض کاغذ پرینترLCDقابلیت اتصال به شبکهفیلترهاتشخیص پیس‏میکروزنCECardiolineایتالیاAr600 13 (optional)Nooptional75mmNoقابل اتصال به PCNotch: 50 or 60HzYes1kgYesCardiolineایتالیاAr600 adv3Nooptional75mmYesقابل اتصال به PCNotch: 50 or 60HzYes1kgYesCardiolineایتالیاAr1200 adv 6Nooptional120mmYesقابل اتصال به PCNotch: 50 or 60HzYes1.85kgYesCardiolineایتالیاAr1200 view6Yesoptional120mmNoقابل اتصال به PCNotch: 50 or 60HzYes2.15kgYesCardiolineایتالیاAr2100 adv12Nooptional210mmYesقابل اتصال به PCNotch: 50 or 60HzYes4.8kgYesCardiolineایتالیاAr2100 view12Yesoptional210mmNoقابل اتصال به PCNotch: 50 or 60HzYes5kgYesEsaoteایتالیاP803 Nooptional80mmNoNoFIR:25 or 35HzNotch: 50 or 60HzYes2.9kg-EsaoteایتالیاP80003Yesoptional80mmNoLAN,GSMModemFIR:25 or 35HzNotch: 50 or 60HzYes2.6kg-MortaraآمریکاELI150-Yes--NoLAN,Modem,GSM,RS232----MortaraآمریکاELI25012YesoptionalA4NoLAN,ModemWLAN----Bionetکره جنوبیCardioCare 200012NoNoA4YesOptionalFax,Rs232,LANFIR:25 or 35HzNotch: 50 or 60HzLPF:40,100,150HzNo2.98kg-SchillerسوئیسAT13 Nooptional-NoNoOptionalOptional--BurdicچینEK101NoNo50 mmNoNoHPF: 0.05HzLPF: 30HzNo4.1kgNoGEآمریکاMack5003NoYes80 mmYesقابل اتصال به PC از طریق infraredAC FilterYes2kgYes

اسلاید 131: دستگاه پالس اکسیمتر131

اسلاید 132: مقدمهدر بدن انسان به طور مداوم فعاليت هاي متابوليك براي ادامه حيات صورت مي گيرد.فعاليت متابوليك با مصرف اكسيژن و توليد دي اكسيد كربن و انرژي همراه است. بدون وجود اكسيژن توليد انرژي ناچيز است(متابوليسم بي هوازي)براي انجام اعمال متابوليك و براي حفظ حيات، بايد اكسيژن از هوا به ريه‌ها و سپس به داخل خون وارد شود و توسط جريان خون به بافت‌ها برسد. در نتيجه اطلاع از ميزان اكسيژن خون يكي از پارامترهاي حياتي در تشخيص و درمان بسياري از بيماري‌ها وآسيب‌هاي بافتي است. ‏132

اسلاید 133: مكانيسم انتقال اكسيژن در بدنسيستم انتقال اكسيژن در بدن از چهار قسمت اصلي تشكيل شده است: ريه‌ها، قلب، رگهاي خوني بافت‌هاي مصرف كننده وظيفه اصلي ريه‌ها، انتقال اكسيژن موجود در هواي دمي به خون است.اين عمل در حبابچه‌ها انجام مي‌شود. اكسيژن در ديواره حبابچه به داخل خون شرياني نفوذ مي‌كند. خون غني شده از اكسيژن از طريق رگ‌هاي ششي وارد قلب مي‌شود و قلب به عنوان يك پمپ، آن را به سمت بافتها مي‌راند. برداشت اكسيژن توسط بافت ها سبب مي‌شود كه ميزان اكسيژن خون كاهش يافته و مجدداً جهت اكسيژن دار شدن از طريق سياهرگ‌ها به قلب و سپس به ريه‌ها هدايت ‌شود.133

اسلاید 134: مكانيسم انتقال اكسيژن در بدناكسيژن به دو طريق در خون منتقل مي‌شود:‏ از طريق پيوند شيميايي با هموگلوبين و تشكيل اكسي هموگلوبين (که 98% سهم انتقال اکسیژن در خون را به عهده دارد)به صورت محلول در پلاسما (که 2%‏ سهم انتقال اکسیژن در خون را به عهده دارد)اکسیژن به هموگلوبین به صورت سُست  متصل می شود و قابلیت بازگشت دارد؛ یعنی واکنش آن تعادلی بوده  و بازگشت پذیر است.زمانی که فشار جزئی اکسیژن بالا است، مثلاً در مویرگ های ریوی، اکسیژن به هموگلوبین وصل شده و وقتی فشار کم است، مثلاً در مویرگ های اطراف بافت، اکسیژن از هموگلوبین آزاد می شود.134

اسلاید 135: 135روشهای اندازه گیری میزان اکسیژن خونپارامترهایی که معمولاً برای اندازه گیری میزان اکسیژن خون استفاده می شوند عبارتند از:الف) فشار جزئی اکسیژن خون (PO2)ب) درصد اشباع اکسیژن خون (SO2)الف) فشار جزئی اکسیژن خون (PO2):طبق تعریف فشار جزئي گاز در يك مخلوط عبارت است از: فشارمتوسط مخلوط × نسبت مولي آن گاز به عنوان مثال فشار جزئي اكسيژن ‏(PO2)‎، در هواي عاري از بخار آب در سطح دريا برابر است با:‏ 0.21×760=160 mmHg‏

اسلاید 136: 136روشهای اندازه گیری میزان اکسیژن خونب) درصد اشباع اکسیژن خون (SO2):درصد اشباع اكسيژن خون (SO2) عبارت است از: « نسبت اكسيژن موجود در حجم معيني از خون به حداكثر مقدار اكسيژني كه مي‌تواند وارد آن حجم از خون شود »در حالت نرمال مقادير فشار جزئی اکسیژن (PO2) ‎و درصد اشباع اکسیژن (SO2)‎‏ نواحی مختلف بدن به صورت جدول زیر است:‏

اسلاید 137: 137روشهای اندازه گیری میزان اکسیژن خونسيستم‌هاي اندازه‌گيري ميزان اكسيژن خون عبارتند از:آناليزور گازهاي خون، ‏CO‏ اكسي‌متر پالس اكسي مترآناليزور گازهاي خون به صورت ‏Invitro‏ ميزان ‏PO2‎‏ (فشار جزئی اکسیژن) را اندازه‌گيري مي‌كند.‏CO‏ اكسي متر نيز به صورت ‏Invitro‏ ميزان‌ SaO2 (درصد اشباع اكسيژن خون) را اندازه‌گيري مي‌كند. مزيت اين دو روش دقت بالاي آنها است و معايب آنها در تهاجمي بودن و اندازه‌گيري غير همزمان )‏‏ (offlineاست. در صورتيكه سيستم پالس اكسي متر به صورت ‏online‏ و غير تهاجمي تخمين مناسبي از درصد اشباع اكسيژن خون - ‏SpO2‎‏ - را محاسبه مي‌كند. از همين رو اين سيستم كاربرد كلينيكي وسيعي در مانيتورينگ ميزان اكسيژن خون بيمار پيدا كرده است.

اسلاید 138: پالس اکسیمتریپالس اكسيمتري بررسي غيرتهاجمي اشباع اكسيژن شرياني مي‏باشد كه از طريق اتصال يك پروب به لاله‏ی گوش يا انگشت بيمار ممكن مي‌گردد. درصد بيان‏شده در واقع نسبت اكسيژن به هموگلوبين است.پالس اكسيمتري مبتني بر اندازه گيري سيگنال فيزيولوژيكي است كه PPG (Photoplethysmography) ناميده مي شود و يك شاخص نوري از تغييرات حجم خون در شريان ها است.پالس اكسيمتری اغلب سريعتر از ارزيابي فشار خون، نبض و تنفس، مشكلات موجود در اكسيژن‏رساني را نشان مي‌دهد.138

اسلاید 139: پالس اکسیمتریمقايسه ي مشخصه هاي جذب نور خون تحت تاثير نور قرمز و مادون مبنای خوبي را براي اندازه گيري اشباع اكسيژن خون فراهم مي كند. طول موج هاي ٦٦٠ نانومتر(قرمز) و ٩٤٠ نانو متر(مادون قرمز) به عنوان پر كاربردترين طول موج ها در كاربرد هاي تحقيقاتي شناخته شده اند.فلسفه ي استفاده از دو طول موج مختلف اين است كه خون اكسيژن دار مشخصه هاي جذب متفاوتي با خون بدون اكسيژن دارد. بنابراين دو طول موج نور طوري انتخاب مي شوند كه كنتراست بين خون اكسيژن دار و بدون اكسيژن بطور آشكار قابل رويت باشد. 139

اسلاید 140: پالس اکسیمتری هموگلوبين هاي بدون اكسيژن (Hb) در محدوده ي طيف نور قرمز(حدود ٦٦٠ نانومتر) در مقايسه با هموگلوبين هاي اكسيژن دار (HbO2) تضعيف نوري بالاتري دارند.140در محدوده ي نزديك طيف مادون قرمز نور (حدود ٩٤٠ نانومتر) جذب نور Hb در مقايسه با HbO2 كمتر است.

اسلاید 141: اصول پالس اکسی متریرايج ترين شيوه اندازه‌گيري درصد اشباع اكسيژن خون تكنيك نوري است، كه از خواص نوري خون جهت محاسبه‏‎ درصد اشباع اکسیژن خون ‎استفاده مي‌كند. زماني كه خون اكسيژن دار مي‌شود، به رنگ قرمز در آمده و زماني كه اكسيژن آن مصرف مي‌شود، به رنگ آبي تيره در مي‌آيد. اين ويژگي نشانگر تغيير ميزان جذب نور در اثر تغيير ميزان اكسيژن است. گلبول های قرمز دارای تركيبات مختلف هموگلوبين است و 99% هموگلوبين خون شامل هموگلوبين بدون اکسیژن (Hb)‎‏ و اكسي هموگلوبين ‏‎ (HbO2)‏ می باشد.‏بخش عمده خون را آب، هموگلوبین بدون اکسیژن (Hb)‎‏ و اكسي هموگلوبين‏‎ (HbO2)‏ تشکیل می دهد. 141

اسلاید 142: اصول پالس اکسی متریدر طول موج‌هاي كمتر از 1000 نانومتر ضريب جذب آب ناچيز است. درنتيجه با تاباندن طول موجهاي زير  ‏nm‏ 1000‏‎ ‎و ثبت آن توسط فتودتكتور مي‌توان اطلاعاتي از ميزان ‏HbO2 و Hb‏  بدست آورد.هموگلوبين اكسيژن‌دار يا اكسي هموگلوبين ‏ (HbO2)‏ بيشتر نور مادون قرمز را جذب كرده و نور قرمز را از خود عبور مي‌دهد.ولی هموگلوبين بدون اكسيژن ‏(Hb) بيشتر نور قرمز را جذب كرده و نور مادون قرمز را از خود عبور مي‌دهد. پالس اکسی متری بر اساس همین اصل بنا شده است.142

اسلاید 143: اساس کار پالس اکسیمتردستگاه پالس اکسیمتر در صد اشباع اکسیژن خون را با استفاده از 2 طول موج مختلف نور و به روش غیر تهاجمی اندازه گیری می کند. منابع نوری در این دستگاه دو LED با طول موج های nm 600 (قرمز) و nm 940 (مادون قرمز) می باشند. هموگلوبین های اکسیژن دار(Hbo2) وفاقد اکسیژن(Hb) خون،هر کدام بخش هایی از این دو طول موج نور را جذب می کنند،واز این میزان نور جذب شده برای محاسبه نسبت هموگلوبین های اکسیژن داربه کل هموگلوبین ها استفاده می شود که این نسبت درصد اشباع اکسیژن خون (Spo2) نامیده می شود و بین 0% تا 100% تغییر می کند. 143

اسلاید 144: دستگاه پالس اکسیمتردستگاهي است كه براي اندازه‏گيري ميزان هموگلوبين اشباع با اكسيژن بكار مي‌رود و يك وسيله‏ی غيرتهاجمي مي‌باشد كه براي مانيتورينگ ممتد غيرتهاجمي اشباع اكسيژن عملي هموگلوبين شرياني (PR و SPO2) در بيماران بزرگسال، اطفال، شيرخواران و نوزادان، در محيط‏هاي بيمارستان‏ها، درمانگاه‏ها، آمبولانس‏ها و منازل استفاده می‏شود.پالس اكسيمتر مي تواند در دو مد مختلف كار كند، حالت بازتابي و انتقالي.144

اسلاید 145: پالس اکسیمتر انتقالیدر پالس اكسيمتري انتقالي، نور LED از طريق بافت منتقل مي شود و توسط يك آشكار سازPD در سمت مقابل دريافت مي شود.145

اسلاید 146: پالس اکسیمتر بازتابیدر این نوع پالس اکسیمتر آشكار ساز در همان سمتي قرار دارد که LED های فرستنده نوری قرمز و مادون قرمز هستند. فوتودتکتور نور برگشت داده شده و يا منعكس شده از بافت ، استخوان، و عروق خوني را آشكار مي كند. 146

اسلاید 147: اجزای دستگاه پالس اکسی متردستگاه پالس اكسي‌متر شامل بخشهای زیر است:الف) پروب،ب) مدارات كنترلی، ج) نمایشگر ‏LCD‏ 147

اسلاید 148: الف) پروبپروب معمولاً در مناطقي مثل نوك انگشت دست، شست پا، لاله گوش قرار داده مي‌شود. پروب ‏ شامل دو ديود نوري ‏(LED)‏ است كه از خود نور قرمز با طول موج ‏nm‏660 و نور مادون قرمز با طول موج ‏nm‏ 940 ساتع مي‌كند. با وجود جذب نور ساتع شده توسط خون سياهرگي، بافت و استخوان مقدار نور عبور يافته توسط يك آشكارساز نوري ‏(photodetector)‏ دريافت و تبدیل به سیگنال الکتریکی مي‌شود.با مقايسه مقدار نور قرمز و مادون قرمز جذب شده توسط Hb و HbO2 و به دست آوردن نسبت مولکول هاي اکسی هموگلوبين به کل مولکول هاي هموگلوبين خون، مقدار اشباع اكسيژن خون محاسبه مي‌شود. 148

اسلاید 149: الف) پروبجذب نور ساطع شده توسط خون سرخرگي به صورت ‏ac‏ است و با پريود زماني ضربان هر فرد تغيير مي‌كند و لذا از ساير اجزاي جذب كننده نور از جمله خون سياهرگي، بافت و استخوان قابل تشخيص است.149

اسلاید 150: الف) پروبهمان‌گونه كه مشاهده مي‌شود اين سيگنال داراي يك مقدار ‏dc‏ ثابت است كه ناشي از جذب پوست، بافت، خون مويرگي وخون سياهرگي است. قسمت ‏ac‏ اين سيگنال به دليل تغييرات حجم خون در شريانچه‌ها در هنگام سيستول و دياستول است. از اين رو شكل موج را ‏PPGمي‌نامند. به هنگام سيستول حجم خون در شريانچه‌ها افزايش يافته و مسير عبور نور در داخل انگشت طولاني تر مي‌شود. بنابراين نور بيشتري در اين مسير جذب شده و مقدار كمينه در شكل موج ‏PPG‏ شكل مي‌گيرد و در هنگام دياستول عكس اين عمل اتفاق مي‌افتد.150

اسلاید 151: ب) مدارات کنترلیاین بخش وظیفه محاسبه درصد اشباع اکسیژن خون با استفاده از نور دریافت شده توسط فتودتکتور و نیز کنترل ارسال نور توسط دیودهای نوری (LED) را به عهده دارد.دستگاه های پالس اکسیمتر علاوه بر استخراج درصد اشباع اکسیژن خون، با استفاده از سیگنال PPG نرخ ضربان قلب را نیز به دست می آورند.همانطور که در شکل زیر دیده می شود، نور دریافت شده توسط فتودتکتور تبدیل به سیگنال الکتریکی شده و پس از تقویت و فیلتر، دیجیتال شده و از طریق میکروکنترلر درصد اشباع اکسیژن خون محاسبه و نمایش داده می شود.151

اسلاید 152: ب) مدارات کنترلیعلاوه بر این میکروکنترلر وظیفه کنترل ارسال نور از طریق ارسال سیگنال الکتریکی به دیودهای نوری در زمان های مشخص به عهده دارد. دیود های نوری تقریبا 30 بار در ثانیه چشمک می زنند و با یک ترتیب خاصی روشن و خاموش می شوند و مدتی هر دو با هم خاموش هستند. در این مدت نور توسط فتودتکتور سنجیده می شود.152

اسلاید 153: ج) نمایشگر LCDنمایشگر ‏LCD‏ جهت نمايش ميزان اشباع اكسيژن خون و نیز میزان نرخ ضربان قلب استفاده می شود.در برخی از سیستمهای مانیتورینگ امکان نمایش سیگنال PPG توسط نمایشگر نیز وجود دارد.153

اسلاید 154: بلوک دیاگرام پالس اکسیمتر154

اسلاید 155: کاربردهای پالس اکسیمتریاز دستگاه پالس اکسیمتر معمولاً در بخشهای زیر استفاده می شود:اتاق های عملبخشهای مراقبت ویژه (CCU, ICU)اتاق CPRدر هنگام استفاده از دستگاه ونتیلاتوردر بخش مراقبت ویژه نوزادان (NICU)155

اسلاید 156: دستگاه مانیتورینگ علائم حیاتی156

اسلاید 157: مقدمه دستگاه مانیتورینگ براي نمايش علائم حياتي بيمار به طور مستمر به کار مي رود.بيماران بستري در بخشهايCCU وICU و بيماراني که تحت اعمال جراحي قرار مي گيرند، از جمله مواردي هستند که به استفاده از اين دستگاه نيازمندند.اين دستگاه به همراه ملحقاتي که دارد مي تواند موارد زير را نمايش دهد :فعاليت الکتريکي قلب ( اکثرا فقط ليد هاي اصلی I و II وIII را نمايش مي دهند)دماي بدندرصد اشباع اکسيژن در خون (SPO2)تعداد ضربان قلب (HR)فشار خون (NIBP)فشار درون شرياني (IBP)به طور کلي مي توان سیستم مانيتورينگ را به صورت مجموعه اي از سيستمهايي که براي کنترل علائم حياتي بيمار در يک جا جمع شده اند، معرفی کرد و لذا سيستم جديدي براي شناسايي به حساب نمي آيد. 157

اسلاید 158: انواع سيستم هاي مانيتورينگ (از نظر نحوه اتصال)الف- سیستم مانيتورينگ کنار تختي (BED SIDE)ب- سیستم مانيتورينگ مرکزی (Central)ج- سیستم تله مانيتورينگ (tele monitoring)158

اسلاید 159: الف- سیستم مانيتورينگ کنار تختي (BED SIDE)معمولاً در کنار تخت بیمار قرار می گیرد و وظیفه آن ثبت و نمایش پارامترهای حیاتی بدن بیمار و کنترل آنها به طور پیوسته می باشد.این مانیتورها ممکن است به صورت سیّار استفاده شوند که در این حالت بر روی پایه ای قابل حمل نصب خواهند شد و یا ممکن است به صورت ثابت روی دیوار در کنار تخت بیمار نصب شوند.در شکل زیر هر دو مدل آن نمایش داده شده است.159

اسلاید 160: الف- سیستم مانيتورينگ کنار تختي (BED SIDE)یک سیستم مانيتورينگ کنار تختي از اجزای زیر تشکیل شده است:1- صفحه نمایشگر2- کليدهای کنترلی3- ماژولهاي مختلف4- سنسورها و پروب ها5- باطری6- برد تغذیه160

اسلاید 161: 1- صفحه نمایشگربر روی صفحه نمایشگر دستگاه شکل موج ها، حالت ها و مقادیر انتخاب شده، پیغام های خطا، مقادیر تنظیم محدوده های آلارم دستگاه و همچنین تاریخ و ساعت قابل رویت می باشد. 161

اسلاید 162: 1- صفحه نمایشگر صفحه نمایشگر دستگاه مانیتورینگ را عمدتاً می توان به نواحی زیر تقسیم بندی کرد:ناحیه عددی: در قسمت راست صفحه، پنجره هایی وجود دارند که پارامترهای عددی TEMP, NIBP, HR, SPO2 و ... در آنها نمایش داده می شوند. برخی پارامترهای قابل تنظیم برای ماژولها نیز در پنجره های مربوط به آن نمایش داده می شوند. در ضمن در بالای صفحه ساعت، شماره تخت و همچنین در صورت کار کردن دستگاه با باطری مقدار شارژ باقی مانده از باطری به صورت گرافیکی قابل مشاهده است.162

اسلاید 163: 1- صفحه نمایشگرناحیه گرافیکی:در قسمت سمت چپ صفحه، از بالا تا پایین نواحی گرافیکی مختلف جهت نمایش سیگنال ها در نظر گرفته شده است.ناحیه اول معمولاً اختصاص به نمایش سیگنال ECG دارد که ممکن است به صورت نمایش سه لید اصلی، یا هریک از 12لید انتخابی باشد. نواحی بعدی بسته به مدل دستگاه، ممکن است مربوط به نمایش سیگنالهای تنفسی، PPG، IBP و یا دیگر سیگنالهای بیولوژیکی بدن باشد.ناحیه نمایش پیغامهای خطا:در ناحیه گرافیکی در قسمت پایین نمایش هر سیگنال قسمتی جهت نمایش پیغامها در نظر گرفته شده است. در این قسمتها پیغامهای خطای مربوط به ماژولهای مختلف قابل مشاهده است.163

اسلاید 164: 2- کليدهای کنترلیبه وسيله اين مجموعه بايد بتوان با سرعت و سهولت مناسبي تنظيمات گوناگون دستگاه را انجام داد.کلیدهای تنظیم دستگاه ممکن است به صورت فشاری یا ولومی باشند.در مدلهای جدیدتر از صفحه نمایشگرهای لمسی به منظور تنظیم پارامترهای مختلف دستگاه استفاده شده است.164

اسلاید 165: 3- ماژولهاي مختلفبا توجه به نوع و کاربرد دستگاه از ماژولهاي مختلفی در سیستمهای مانیتورینگ استفاده می شود.در زیر ماژولهایی که در اکثر دستگاه های مانیتورینگ استفاده می شوند را بررسی می کنیم: ماژول ECG: عملکرد آن همانند یک دستگاه ECG مي باشد با اين تفاوت که معمولاً تعداد لیدهایی که در اینجا استفاده می شود از لیدهای دستگاه ECG کمتر است. معمولاً در سیستمهای مانیتورینگ فقط 3 ليد از 12 ليد قلبي را نمايش مي دهند.165

اسلاید 166: 3- ماژولهاي مختلفماژول کنترل دما: وظیفه آن نمایش دمای بدن بیمار به طور پيوسته مي باشد.ماژول SPO2: قابليت هاي آن دقيقاً مشابه دستگاه پالس اکسي متر است و برای نمایش سیگنال PPG و درصد اشباع اکسیژن خون استفاده می شود.ماژول کنترل فشار: از يک فشارسنج اتوماتيک براي سنجش منظم فشار خون بيمار استفاده مي کند. در این بخش از طریق کاف فشار سنج که به دست بیمار بسته شده است با فاصله زمانی های مشخص فشار خون بیمار اندازه گیری و در ناحیه عددی صفحه نمایش دستگاه، نشان داده می شود.166

اسلاید 167: 4- سنسورها و پروب هابا توجه به اينکه سيستم ازچه ماژولهايي بهره مي برد، سنسورهاي مختلفي براي انتقال اطلاعات حياتي به دستگاه مورد استفاده قرار مي گيرند. چند مورد از این سنسورها و پروب ها که کاربرد بيشتري دارد در زير معرفي مي شوند:سنسور دما: اغلب از مقاومتهاي متغير با دما (ترمیستور) استفاده مي شود.کاف فشارسنج اتوماتيکپروبهای ثبت ECGپروب پالس اکسي متر167

اسلاید 168: 5- باطریعموماً دو نوع باطري در يک سيستم مانيتورينگ پيدا مي شود:باطري پشتیبان (BACK UP): این باطري جهت حفظ تنظیمات اصلی دستگاه به کار مي رود و عموماً شامل یک باطري 3 ولت کوچک می باشد.باطري اصلي دستگاه: تغذیه اصلی دستگاه از طریق آن تأمین می شود و قابل شارژ است. باطری اصلی دستگاه معمولاً به صورت يکي از دو نوع زير است:باطري نیکل کادنيوم NI – CD باطري سرب و اسيدي SLA168

اسلاید 169: 6- برد تغذيهاین برد وظيفه تبديل ولتاژ برق شهری را به ولتاژ مورد نياز دستگاه برای شارژ باطری اصلی یا تغذیه دستگاه برعهده دارد و بسته به نوع دستگاه از قسمتهاي مختلفي تشکيل مي شود که عمده ترين آنها به شرح زير مي باشد :سلکتور 110/220ولت (فقط در بعضي از مدلها)فيوز محافظ ( فقط در بعضي از مدلها )مدارات ايزولاسيونترانس کاهنده يا اتوترانس کاهنده مدارات یکسو کننده مدارات تثبيت کننده فن ( فقط در بعضي از مدلها )ورودي برق DC (فقط در بعضي از مدلها)169

اسلاید 170: آلارم های دستگاههنگامی که شرایط ویژه اتفاق می افتد و لازم است به کاربر اطلاع داده شود دستگاه با استفاده از علامت های صوتی وتصویری ظهور شرایط آلارم را اعلام می کند.در هنگام وقوع آلارم، ادامه مانیتورینگ بیمار از طریق دستگاه امکان پذیر بوده و آلارم ها تنها برای اطلاع کاربر از وضعیت بیمار یا شرایط مانیتورینگ می باشد.آلارم صوتی موقع خروج از محدوده های تعیین شده برای هر پارامتر عددی و همچنین بروز خطا ها فعال می شود.آلارم های تصویری همزمان با آلارم های صوتی فعال می شوند و برای پارامتری که از محدوده خارج شده است، مقدار عددی آن به صورت چشمک زن مشخص می گردد. چشمک زدن در زمان آلارم، ثانیه ای یکبار اتفاق می افتد و برای مشخص شدن نوع خطا نیز پیغامی بر روی صفحه نمایش ظاهر می شود. 170

اسلاید 171: ب- سیستم مانيتورينگ مرکزی (Central) این سیستمها برای کنترل علائم حیاتی بیمارانی که بر روی تختهای مختلف یک بخش قرار دارند، از داخل جایگاه پرستاری به کار می روند.حداقل اجزاء تشکیل دهنده یک سیستم مرکزی به شرح زیر می باشد:۱- مجموعه مانیتور جهت نمایش علائم حیاتی بیماران۲- سرور سیستم مرکزی3- کانالهای ارتباطی مناسب171

اسلاید 172: ۱- مجموعه مانیتور جهت نمایش علائم حیاتی بیمارانصفحه مانیتور سیستم مرکزی معمولاً به بخش های مساوی تقسیم می شود که در هر بخش اطلاعات هر بیمار نمایش داده می شود.تعداد مانیتورها در این بخش ممکن است به چهار تا نیز برسد.172جهت نمایش سیگنالها و پارامترهای حیاتی بیماران در جایگاه پرستاری و نظارت مستقیم آن توسط پرستاران، معمولاً نیاز به یک یا چند مانیتور می باشد.معمولاً صفحه مانیتور مرکزی دارای ابعاد بزرگتری نسبت به مانیتورهای کنار تختی می باشد.

اسلاید 173: ۲- سرور سیستم مرکزیبرای ارتباط مانیتورهای کنار تختی به مانیتور سیستم مرکزی نیاز به یک سرور سیستم مرکزی است که این ارتباط را کنترل و نظارت کند.برای این منظور عموماً از یک سیستم کامپیوتری به عنوان سرور دستگاه مرکزی استفاده می شود. سرور سیستم مرکزی باید بتواند امکانات زیر را مهیا کند:زیر ساخت ارتباطی لازم جهت ارتباط سیستمهای مانیتور علایم حیاتی تختهای مختلف به کامیپوتر سرور، که می تواند به صورت بی سیم، تحت شبکه و یا دیگر پروتکلهای ارتباطی موجود باشد .امکان ذخیره سازی علایم حیاتی، حداقل تا 24 ساعت برای هر مریض.امکان رکوردگیری از اطلاعات ذخیره شده در بازه های زمانی مورد نیاز.امکان ایجاد آلارمهای دیداری و شنیداری مناسب به هنگام افت و خیز علایم حیاتی تک تک بیماران.امکان آرشیو جهت بیماران به صورت نامحدود.173

اسلاید 174: ۳- کانالهای ارتباطی مناسبکانلهای ارتباطی بسته به نوع سرور مورد استفاده متفاوت می باشد و می تواند به صورت امواج رادیویی، کابلهای مخابراتی و فیبرهای نوری و . . . باشد. آنچه مهم است اینکه بایستی کانال ارتباطی انتخاب شده با توجه به مشخصات محیطی بخش، انتخاب شود و نیز بتواند ارتباط سالم و امن بدون نویز سیستمهای مانیتور علائم حیاتی را با سرور مرکزی مهیا سازد.174

اسلاید 175: ج- سیستم تله مانيتورينگسیستم تله مانیتورینگ، پارامترهای حیاتی دریافت شده از بیماران را به صورت بیسیم و از راه دور به یک ایستگاه نمایش مرکزی و یا یک مانیتور کنار تختی انتقال می دهد.کلمه تله متری انتقال داده ها به یک مکان دور از طریق امواج رادیویی گفته می شود.یک سیستم تله مانیتورینگ شامل الکترودهای ثبت، فرستنده، سیستم آنتن، گیرنده و صفحه نمایش و ثبات می باشد. 175

اسلاید 176: 176

اسلاید 177: 177