صفحه 1:
ie برنامه رسی lS IS
صفحه 2:
31
تعاريف و مفاهيم بنيادى
صفحه 3:
تعریف برنامه ریزی :
هه ۲
برنامه ریزی فرایندی برای نیل به آینده ای مطلوب
تقسیمات برنامه ریزی از دیدگاه شهرسازی:
برنامه ریزی از دیدگاه مسائل اجتماعی و اقتصادی :
- برنامه ریزی کلی ( کلان) تام سصه()
- برنامه ریزی بخشی ۳ لصوم
- برنامه ریزی در سطح > 2 Diora phacrctery
صفحه 4:
" برنامه ریزی از دیدگاه مکانی
- برنامه ریزی ملی National planning
برنامه ریزی منطقه ای 01۵۲۲۱۱9 ۳5۵00۴۵۱
برنامه ریزی شهری Urban planning
- برنامه ریزی روستایی Rural planning
* برنامه ریزی از دیدگاه زمانی
- برنامه ریزی بلند مدت (۱۰ تا ۲۰ سال)
< برنامه ریزی میان مدت (۳ تا ۷ سال)
برنامه ریزی کوتاه مدت (۱ تا ۲ سال)
صفحه 5:
تعریف کار گاه و تجهیزات :
5
عبارت است از فضایی که ضمن داشتن مساحت محدوده ای کافی دارای
تجهیزات باشد
تعریف کاربری زمين :
بررسی نوع استفاده از زمین به نسبت انواع فعالیتهای محختلف اعم از
بهداشتی» درمانی و...
صفحه 6:
تعریف ساختمانی و تراکم ساختمان مسکونی
تراکم ساختمانی نسبت سطح زیزبنای ساختمانهای مسکونی به مساحت زمین
تعریف تراکم و سرانه
تعداد زمینی که بطور متوسط از هریک از کاربری به ساکنان می رسد
صفحه 7:
مساحت اراضی مسکونی یک محله 4۰۰۰نفری برابر ۱۸۰۰۰۰ مترمربع
باشد سرانه آن به قرار زیر است
qe 45ت ات
صفحه 8:
تراکم
* پراکندگی متوسط جمعیت در یک واحد سطح ( درایران معمولاً مکتان)
تراکم بر دو نوع است.
تراکم خالص < ۰
زمین مسکونی تحت کاربری مسکونی
تراكم ناخالص =
کل مساحت یک محدوده یا تمام شهر با انواع كاربرى
صفحه 9:
تعریف بلوک
مجموعه ای از ساختمانها و قطعات مختلف مسکونی یا غیرمسکونی که
اطراف آن از راه» فضای عمومی یا اراضی بایر تشکیل شده است.
صفحه 10:
لبه ها و محدوده های اطراف هر
بلوک را بر گویند که بر
حسب نوع استقرار هندسی
بلوک و به تعداد اضلاع
هندسی آن بر وجود دارد.
صفحه 11:
تعریف حوزه نفوذ شهر:
=a
در ایران مکانهایی که دسترسی مراکز جمعیتی اطراف آن به خدمات شهری باشد
تعریف حریم شهر (حوزه استحفاظی):
در ایران مناطق خارج از محدوده قانونی شهر که در آن کنترل فعالیتهای
عمرانی تحت نظر شهرداوی
تعریف محدوده قانونی شهر:
در ایران محدوده هایی که براساس قوانین مربوط به شهرداری تعیین
شود و براساس قانون جزء مناطق شهری محسوب شود
صفحه 12:
تعریف محدوده خدماتی شهرداری:
i Th > 7 ام خیماره ده =
صدور بروانه نمايد
تعريف برنامه عمرانى ميان مدت شهر:
در ايران برنامه عمرانى شهرى براى دوره ده ساله و با توجه به شرايط و
امكانات خاص هر شهر تعيين مى شود.
آماده سازی نقشه مبنا (5) 2«»7))
1 انواع نقشه های موجود:
صفحه 13:
‘
< نقشه هاى مقياس شهرى درايران توسط سازمان نقشه برداری کشور و معمولا
در مقیاس ۱:۲۰۰۰ تهیه میشود.
فرق بين نقشه های تهیه ز سوی سازمان برداری و مر کز امار ایران
در اين است که نقشه های سازمان نقشه برداری دقیق تر و خطوط میزان
منحنی و ارتفاع مشخص ولی نقشه های مرکز آمار ایران حدود بل وکها و
بعضی کاربریها را نشان می دهد.
برای مطالعه کاربری شهری نیاز به عکسهای هوایی می باشد.
- برای مطالعه حوزه نفوذ نیازمند به نقشه های منطقه ای.
< نقشه های منطقه ای توسط سازمان جغرافیای کشور و با مقیاسهای
(۰۱:۲۵۰۰۰۰ ۱:۵۰۰۰۰ اخیراً ۱:۲6۰۰۰) تهیه می شود.
در دوران اخیر استفاده از عکسهای ماهواره ای در مقیاس شهری و منطقه ای
کاربرد پیدا کرده است.
صفحه 14:
هت
برای تهیه طرحهای جامع و ساماندهی شهری از نقشه های با مقیاس ۱:۲۰۰۰ كه به
سطح شهر و مساحت آن دارد استفاده و در طرحهای اجرایی و طرحهای تفصیلی از
نقشه های با مقیاس ۱:۱۰۰۰ استفاده شود.
برای تهیه نقشه مبنا باید نقشه شهر مورد مطالعه را روی کالک ترسیم کرد. نفشه
بايد در كادر باشد و اطراف نقشه برای برای تهیه طرح آینده و جهات گسترش
احتمالی به اندازخ کافی جا داشته باشد.
7" کسهای هوایی می باشد.
"" در این نقشه معابر بهتر است با راپید درشتر کشیده شود و شمال نقشه با بالای نقشه
منطبق باشد.
صفحه 15:
نیازمندیهای مربوط به برداشت محلی :
=a
< لباس مناسب
- کفش راحتی
< زیردستی
< _معرفی نامه به نهادهای ذیربط و کارت شناسایی
- انواع مدادهای رنگی و ماژیک
lauds ©
weg 7
صفحه 16:
مراجع اطلاعاتی و آماری:
مرکز آمار ایران
0 ۱ عاتی :
* انواع منابع و مراجع اطلاعاتی له
1 سازمان برنامه و بودجه
الف : منابع عمومی اطلاعاتی و آماری tte
شهرداری
7 فرمانداری
ب: منابع اختصاصی اطلاعاتی و آماری
سازمان آب شهر
وه
صفحه 17:
Ty ا
مرامل مختلف مطالعه وضع موجود شهر
صفحه 18:
0 ۲
روش مطالعه وضع موجود
Se « « «_ <<"
مطالعه وضع موجود شهر یعنی گروه مطالعه کننده از شرایط موجود» قابلیتها»
امکانات بالقوه و بالفعل و... اطلاع داشته باشد.
برای مطالعه وضع موجود شهر مبنای مطالعه در چند تقسیم بندی مشخص که
درب رگیرنده تمام جنبه های مطالعه باشند
بررسی شهر در سطح منطقه
- بررسی وضع طبیعی
" بررسی تاریخی
oy ۴
صفحه 19:
مطالعه منطقه ای شناخت حوزه های نفوذ:
Se
- شهر به مثابه یک نظام است و خود شهر جز نظام بزرگتر است
- شناخت منطقه و حوزه های نفوذ آن دارای اهمیت است
حوزه نفوذ شهر شامل یک حوزه عمومی و یک حوزه خصوصی
- هدف مطالعه منطقه ای شناخت متقابل حوزه های نفوذ شهر و جایگاه آن در
منطقه و آگاهی از استعدادها و محدودیتهای آن شهر
صفحه 20:
شناخت حوزه های نفوذ و محدوده های آن:
برای شناخت حوزه های نفوذ ۲ طریق
وجود دارد :
روش اول: دامنه ارسال روزنامه های
ملی
- روش دوم: رفت و آمد وسائط نقليه
روی نقشه منطقه ملی مراجعه وسایط
نقلیه ای را که از اطراف به شهر می آیند
یا از شهر خارج می شوند تین نموده و
آن را به منزله محدوده نفوذ شهر تلقی
و
صفحه 21:
مهمترین موارد بررسی در مطالعات منطقه ای _
- بررسی قلمرو جغرافیایی
- بررسی شبکه ارتباطی
7 بررسی جمعیت
7 آموزش و پرورش
- بهداشت و مراکز درمانی
7 بررسى عوامل انسانى
og
صفحه 22:
Filles
Papas م TAD | يو(
sg بش Be ۳ نم
صفحه 23:
مطالعات طبیعی و جغرافبایی
- آنچه از نظر طبیعی در ارتباط با شهر مهم است :
وضع طبيعى
بوشش كياهى
صفحه 24:
بررسی جمعیت و عوامل اجتماعی
- این مطالعه دارای اهمیت بسیاری است
7 شامل دوقسمت :
الف: مطالعه جمعیت
ب: مطالعه عوامل اجتماعی
صفحه 25:
- مقاطع آماركيرى در ايران ده ساله يا پنج ساله می باشد
=
7 تقسيم شهر به مناطق همكن
برحسب مورد تقسيم مناطق آمارى به نواحی آماری طبق بند یکم
7 شماره كذارى بلوكها
7 دور زدن بلوكها برحسب موافق عقربه هاى ساعت
صفحه 26:
me
-پس از جمع آوری اطلاعات جمعیت و مسکن به تهیه پرسشنانه
پرداخته می شود.
نوع و نحوه پرسش؛ ساعات پرسش و خصوصیات پرسشگر از -
اهمیت زیادی برخوودار است.
صفحه 27:
مطالعه و بررسیهای اقتصادی
Se
- ساخت اقتصادی منطقه ای که شهر در آن قرار دارده نسبت به سایر
بخشهای دیگر اقتصادی مانند کشاورزی و صنعت و خدمات و... اهمیت
پیشتری دارد
- چنانچه شهر مورد بررسی در یک محیط کشاورزی قرار داشته باشد» بايد به
بررسی عواملی نظیر سطوح زیر کشت و انواع تولیدات کشاورزی؛ تعداد
شاغلین و... پرداخت
صفحه 28:
روشهای جمع آوری اطلاعات در مطالعات
اقتصاد
me
* مشاغل تجاری
- برای واحد های خدمات شهر» خرده فروشی ها و عمده فروشی ها و... اقدامبه
جمع آوری پرسشنامه کرد
7 در آمد و هزینه های خانوار
- سوالات در زمینه درآمد و شغل از طریق پرسشنامه اجتماعی اقتصادی بررسی می
شود. ولی بدلیل عدم پاسخ صحیح توسط پاسخ دهندگان اين بررسی از طریق
مرکز آمار ایران و بانک م رکزی صورت می گیرد.
صفحه 29:
# قیمت زمین و ارزش سرقفلی :
برای بدست آوردن ارزش زمین از پرسشنامه هایی که در بخش مسکن پر می
شود می توان استفاده کرد
مراجعه به نواحی مختلف شهر مورد مطالعه و قیمت زمین از طریق مردم و
بنگاههای مسکن پرسش شود
شرایط کاربری زمین شهر مورد توجه قرار گیرد و قیمت اراضی به دو صورت
«بر» و «داخل» مورد بررسی قرار گیرد؛
صفحه 30:
راصی بر:
اراضی واقع در بر خیابانها و معابر
اصلی که نسبت به اراضی اطراف
دارای قیمت بیشتری است.
اراضی داخل :
اراضی که در بر خیابانهای اصلی قرار
ندارد و قیمت آنها یکدستر است
صفحه 31:
1۳5
لا مالکیت زمین :
- بررسى مالكيت زمين خاصه در ارتباط با طرح آینده بسیار مهم است و برابری
و اعتدال بين درآمد خانوارها و قیمت زمین بر میزان موفقیت برنامه ها مى
افزاید.
- مالکیت زمین در چند گروه مورد بررسی قرار می گیرد:
موقعیت اراضی شخصی
* موقعیت اراضی دولتی
* موقعیت اراضی وقفی
* موقعیت سایر اراضی
صفحه 32:
لا تعیین نقش اقتصادی شهر :
- تعیین نقش شهر بر مبنای ارزش
افزوده
- تعيين ارزیایی نقش اقتصادی شهر
- برای شهر های کمتر از
۰ نفری» استفاده از طرح
پیشنهادی بوژوگارنیه و ژرژشابو
است
صفحه 33:
: یادآوریهای لازم
oe eC eee Beta Re a tee Be)
a Ce ES Decade Eat ceed Dame eed
ROO Siren re ae nn)
522200000
صفحه 34:
حوه استفاده از اراضی: . . . . . . . . 0
۲ زمین و فعالیتها
منظور از این مطالعه تهیه اطلاعات اساسی دربار ویژگیهای زمین و
- منظور ازاين ب ۵
252000
مختلف که در شهر وجود دارد شتا وی اقا لازي
۱ زمين
- انواع مطالعات و نقشه های
كاربرى زمين به دو قسمت تقسيم مى شود توجيهى كاريرى زمين
صفحه 35:
mm 8 Sew Atl
برای مطالعه مسکن بررسی ویژگیهای آماری مسکن در شهره میزان اجاره -
نشینی» تعداد خانوار در واحد مسکونی و...
: مطالعه معماری شهر و بافت شهر
-بررسی بافت شهر و ویژگیهای معماری
-بررسی مناطق قدیمی شهر (بافت» معماری» مسکن)
بررسی بافت مناطق حاشیه ای (نوساز» غیرنوسازی) <
بررسی محله های شهر ومراکز آن -
بررسی نقش عوامل مختلف در معماری و بافت شهر -
صفحه 36:
بررسی تاسیسات و تجهیزات شهری:
-منظور از تاسیسات شهری» بررسی
امکاناتی مشل آّب» برق؛ تلفن
a
" تجهیزات شهری:
طیف گسترده ای از انواع خدمات
عمومی شهری مشل: مراکز
آموزشی» بهداشتی» تفریحی
- برای هر نوع از تاسیسات و
تجهیزات پرسشنامه هایی تنظیم
می نشود
صفحه 37:
o
1 يوسشتامه مراكز أموزشى
Bal A ie! “apes “Ome Cae
Oe en eo
ee ies
هر Seo cae
ater Tse
Ate oe oad aoe
Bets gee aa.
وت رسيتي
سمي اب یه
rer aaa
م سر بت ease ene
OO ae, ae
nis oad ee
را يفرط a
ید فرط
سا خر
ره وب وخ
weir Bint
dena
a
a ee
مق بت وم باه
ملس سس[
سح
سوست اسلا
سم ع
عفرت
+ ماعلاب مين و ات ده تا
oae و
یرت یز
وزیا
روج
Daun
eee ار
۳
Bie عرف oH يفط od
oor
تايط
Serenade tip
‘oun
لمعاو وشيوات
صفحه 38:
مت رتست دا
مسرت 7
توفت سقوم. ١ تس«
ake مج سرون
امد نمی
سا ها
a سا
متا تا
ت ساصلة و فوت 2
ماع مان اين
۱۳3
7 ۳7
558 مره
aga أجرسويرة
سا عم
سار
ميل # يدر يجاب عفدنا
۳
ده ره رقم مود
اميه ددن
ibe i
Cyne
7
هی مرت لیا
sis)
و ها
تان ای
مؤت قو زقلا
تس
icc
وهار وق ولد
با رت
اليد
صفحه 39:
" بررسی پایانه های شهری
مطالعه رفت و آمد شبکه ارتباطی
- معرفی موقعیت ارتباطی شهر در
سطح منطقه ای
مطالعات دروازه ای
- ویع ای معایر دا هه
- مطالعه حجم رفت و آمد در معابر
< مطالعه تقاطعهای شهری ازنظر فنی
ورفت و آمدی
صفحه 40:
جمع بندی و یادآوری مهم:
هت
_پس از برداشتهای محلی و استخراجی لازم نسبت به تهیه نقشه ها و جداول
و نمودارها به همراه گزارش وضع موجود اقدام می شود.
گزارش وضع موجود بصورت جمع بندی و معمولا در دو جلد و هر
جدول؛ نمودار ويا نقشه مستقلاً بايد داراى عنوان و شماره باشد.
صفحه 41:
روش تهیه نقشه ها بطور عمومی:
]=
نقشه ها ی تهیه شده برای مطالعه وضع موجود بايد به گونه رنگی يا سياه
و سفید باشد.
برای تهیه نقشه ها باید موارد یل رعایت گردد:
" درصورت استفاده از رایانه دستگاه خود به اين کار اقدام خواهد کرد.
7" علائم کنار نقشه باید بیانگر همان علائم در متن نقشه باشد.
"۲ ميز تهيه نقشه بايد از سطحی صاف برخوردار باشد
8
و
صفحه 42:
0 1 ۰ *
روشهای تهیه گزارش بطور عمومی
]=
- كزارش بايد داراى عنوان باشد.
- كزارش بايد دارلى فصل بندى و عنوان بوده
- هر فصل مستقل از ابتداى صفحه آغاز كردد.
- كزارش از نظر نوشتارى يكدست بوده
- گزارش دارای فهرست و شماره صفحه باشد.
- عکسها و جداول و نمودارها برحسب موضوع در محل مناسب قرار گیرد
و
صفحه 43:
نقشه ها و نمودارهای مهم مطالعات وضع
شود نوی
]=
« مطالعات منطقه ای و حوزه نفوذ
+ نقشه وضع طبیعی
< نقشه کاربری زکین
- نقشه زلرله خیزی منطقه
wey 5
لا مطالعات جفرافیایی و طبیعی
- نمودارهای حرارت» رطوبت» بارندگی
- نقشه پستی و بلندی شهر
- نقشه اراضى يست و سيل كير
صفحه 44:
يت =
- نقشه كسترش ادوارى شهر
- نقشه موقعیت بافتها و ساختمانهاى تاريخى
- عکسهاو نمودارهای مربوطه
لا مطائعات جمعيت و عوامل اجتماعى
- تمودارها و هرم سنى جمعيت
- نقشه حدود محلات شهر
- نقشه تراكم جمعيت
و
صفحه 45:
ا ا ۳
- نقشه موقعيت مراكز تجارى شهر
- نقشه مالكيت زمين شهر و اطراف شهر
2 و۰
مطالعات کالبدی:
- نقشه نحوه کاربری زمین
- نقشه تراکم ساختمانها
- نقشه طبقات ساختمان
و...
صفحه 46:
eterna is هس
- نقشه مراکز آموزشی
- نقشه مراکز بهداشتی و درمانی
8 ونه
قا مطالعات رفت و آمد و شبكه ارتباطى:
- نقشه مطالعات مبداء و مقصد
- نقشه حجم رفت و آمد در معابر اصلی
نقشه رفت و آمد در دروازه های شهر
sey
صفحه 47:
تجزیه و تملیل و نتیجه گیری از مطالعات
صفحه 48:
مطالعات شهر سازی از مرحله نمضت تا پایان:
Se « « «_ <<"
پژوهش محیط
- تجزیه و تحلیل اطلاعات و آمار
- راههای ممکن اقدامات
" ارزیابی راههای ممکن
- انتخاب و بيشنهاد
- جزئيات اجرايى
صفحه 49:
نکاتی در مرحله تجزیه و تحلیل:
~ امکانات و داده ای محیطی در سطح شهر و منطقه حوذه نفوذ
- مشکلات» کمبودها و مسادل افتصادی و اجتماعی
~ نارساییها و نقاط شدت و ضعف در کجاست
- توان و امکانات اقتصادی آینده شهر کدام است
و
صفحه 50:
تجزبه و تحلیل و الگوی آینده حوزه نفوذ
=a
شناخت کمبودهای موجود و نیاز آینده -
نقش آيئده حوزه نفوذ
- نقشه كلى كاربرى زمين در حوزه نفوذ
< احتمالات رشد و پیش بینی جمعيت حوزه نفوذ
> ارائه الگو برای تسهیلات عمومی و زیربنایی
" رفع کمبودها و نیازمندیهای موجود
صفحه 51:
لح
۳0
50
ape] aed a le.
ale نيع
مت
صفحه 52:
تجزیه و تحلیل شهر مورد مطالعه
=]
-محدودیتهای رشد
كاليدى
محدودیتها و موانع رشد و توسعه: asa hates
اقتصادى و اجتماعى
- امكانات رشد و توسعه
)> -ضايعآب
- سنجش امکانات اقتصادی و اجتماعی شهر منايع معدني
منابع اقتصادی
a
صفحه 53:
TE ل
۲ ی از ات و ممعدوديتهاى توسمه شهری:
الف: نقشه ای که امکانات و محدودیتهای توسعه کالبدی رانشان می دهد.
ب: نقشه باید با گزارش مدونی همراه باشد که در آن امکانات استفاده از زمين و
حدود مساحت آ« در محدوده قائونی شهر مشخص شده باشد.
گزارش باید تتگناهای اجتماعی و اقتصادی در بخشهای مختلف» امکانات
اقتصادی» بودجه های موجود و آینده را بررسی نماید.
طرح هر شهر و برنامه ریزی برای آینده هر شهر بستگی به شناخت محدودیتها و
استفاده بهینه از امکانات دارد.
صفحه 54:
و
برنامه ریزی و تعیین اهداف
صفحه 55:
تعیین اهداف :
Se « « «_ <<"
-یکی از اقدامات شهرسازی تعیین اهداف توسعه و رشد اجتماعی و اقتصادی
است که طذاحی کالبدی در روند رشد وتوسعه قراردارد.
در شهرسازی دو گرایش علمی طرح ریزی و برنامه ریزی شهری وجود
دارد.
- بعد از تعیین اهداف مهمترین عامل برنامه ریزی انتخاب بهترین راه حل
هاست
انتخاب باید طوری انتخاب شود که متکی بر واقعیت باشد.
صفحه 56:
پیش بینی های آینده در جهت نیل به اهداف
=]
بيش بينى هاى اقتصادى و اشتغال:
-احتمال تقاضا درمورد زمين
- تقاضا برای حرکت كالا و مواد خام
wey .
بيش بينى هاى اقتصادى و اشتغال:
پیش بينى تعداد موردنياز به زمين در طرح آينده
- بيش بينى تعداد جمعيت مدرسه رو در مقاطه تحصيلى مختلف
و
صفحه 57:
" انتخاب سرانه:
الف: سرانه مسکونی
ب: سرائه غیرمسکونی
تاسیسات در ارتباط
ضابطه ها و معیارها
SE |
- مهمترین شرایط ارائه ضابطه و معیار را اهداف طراحی و برنامه ریزی
شرایط کالبدی» اجتماعی و اقتصادی و... تعیین می کند
pee
-تاسیسانی که به نقش
اقتصادى و اجتماعى شهر
باز می گردد.
الشف | م | غم
یا و ولخ مخف ول لعل بسكي
صفحه 58:
سلسله مراتب پخش تاسیسات به نسبت انواع
سرانه های غیرمسکونی
#اتاسيسات تجارى
تاسيسات آموزشى
0
2
۳
# تاسیسات جهانگردی و پذیرایی
تاسیسات درمانی
تاسیسات بهداشتی
ااتاسیسات اداری
صفحه 59:
تجهیزات و تاسیسات شهری
راه حمل و نقل انبارها
گورستانها
صفحه 60:
نکات مهم در طرح سرانه ها
]=
- در انتخاب سراله فقط سطح شهر آینده و جمعیت آن را تحت پوشش قرار
ندهد بلکه در ارتباط با افزایش جمعیت آینده شهر و استمرار توسعه کالبدی
از ظرفیت کارایی برخوردار باشد.
صفحه 61:
- منطقه ناحیه» محله» محله
سلسله مراقب تنظیم سرانه هاء
" یک شهر از یک تا چند منطقه
شهری به وجود آمده که هر
منطقه شهری در درون خود
دارای چند ناحیه» محله و
زیرمحله شهری می باشد.
کوچک شهری می تواند دارای
تراکم ناخالص یا خالص
مشخص باشد.
صفحه 62:
برنامه ریزی سطوح مورد نیاز» تراکمها و تعیین
1 ۰ خنله a
- ویژگیهای هر منطقه یا ناحیه و یا محله شهری با یکدیگر فرق می کند و می توان به سبت
انواع تراکمهای خالص و ناخالص شهری به برنامه ریزی پرداخت.
> رابطه بین برنامه ریزی سرانه ها؛ محله بندی ها؛ ناحیه بندیها و بخش خدمات و... در
ارتباط مستقیم با وع طراحی ها بوده و حالت رفت و برگشتی دارد.
نتیجه گیری از ارائه سرانه های شهری و تراکمهای خالص و
ناخالص مسكوا نی
- قبل از هركونه طراحى به نسبت نيازهاى شهر آینده» مساحت زمین مورد
احتیاج باشند.
صفحه 63:
لها زم ب لساب كارروهاى يت شد بو
(erie) gene,
ما از ی sty اديع كد
صفحه 64:
بررسی کمبودها یا مازاد زمین در وضع موجود:
- بعد از مشخص شدن معیارها و
سرانه ها می توان نسبت به
جمعیت موجود و سرانه های
پیشنهادی به محاسبه کمبودها و
يا مازاد زمین در وضع موجود
پرداخت.
صفحه 65:
40
ارائه گزینه ها و ارزشیابیها و طرم پیشنهادی
صفحه 66:
راههای ممکن اقدام
- بعد از تخاب هدفها باید به شناخت توانها و راههای نیل به اهداف پرداخت
- راه حلهای ارائه شده به نحوه گسترده ای؛ حداکثر جمعیت را تحت پوشش
قرار می دهد.
- ممانعت از الگوهای تقلیدی
آنچه پیش از ارائه یک طرح ظاهری برای شهر مهم است توجه به جنبه
غیرظاهری زندگی در شهر است
شهرسازی باید براساس شرایط زیست و محیط و خصوصیات انسانی به
ارائه طرحها بپردازد.
صفحه 67:
ارزیابی راههای ممکن و انتخاب:
- به نقطه ای باید رسید که بر منای تعین اولویتهای شهر (امداف اجتماعی»
اقتصادی و کالبدی) کدام گزینه می تواند بهتر و مطلوبتر و قالب اجراتر باشد.
oa
طرح پیشنهادی:
- طرح پیشنهادی از دو دیدگاه:
الف: از دید گاه برنامه ریزی
ب: از دیدگاه طراحی
صفحه 68:
* طرح پیشنهادی از دیدگاه
-محله بندیها» ناحیه بندی ها و
منطقه بندی شهری
" سلسله مراتب راهها
7 نحوه پراکندگی جمعیت
8 جایگاه انواع تاسیسات
شهری
هماهنگی با دیگر تخصصها
صفحه 69:
ل رم
h cs لا
cared
peso
SE
at
۳
ae | سر
صفحه 70:
5 :
طرح بيشنهادى از ديدكاه طراحى كالبدى:
د
فن طراحی شهری بوجود آوردن پدیده های کالبدی (فیزیکی)» كيفيت
فضاها و کیفیتهای بعدی است.
< فعل و الفعالات اقتصادی؛ تصویر کالبدی شهر را تحت شعاع قرار می
دهك.
< در طرح ریزی شهر هنر تتناسب» نظم معقول و همبستگی بین عناصر مهم
است.
- در یک محیط از سه طریق ارتباط بصری» ارتباط مکانی و ارتباط فضایی
میسر است.
صفحه 71:
مراحل طراحی :
- میاستهای طراحی شهر
* متاخ آپیشهاهی شور
- ساخت شالوده محلات و طراحی آنها
- ساخت و طراحی شبکه راهها ی شهری ,
- طراحی کاربری ها ضوابط طراحی
- ارائه تصویرهای مختلف از طرح پیشنهادی و نما و نظر
- توالی دید و منظرها
- کف سازی ها» رنگ و بدنه فضاها
- گره های رفت و آمدی
- ارائه چند گزینه از فضاهای خرد» کوچه ها
صفحه 72:
:نكات مهم در طراحی شهری
=
طراحی شهری هویت بخشی یه فضا مطرح استت "
:تداوم در حفظ بافتهای تاریخی
در طراحی آینده شهری یکپارچگی بین بافتهای قدیم و جدید مهم -
است
صفحه 73:
نتیجه گیری از طرح پیشنهادی و برنامه پیشنهادی
ها 1917
- جهات توسعه آینده شهر برمبنای استعدادهای زمین
ساخت پیشنهادی شهر بر مبنای ضوابط برنامه ریزی
- شخصیت معماری شهر به نسبت خصوصیات محیطی آن
- محاسبه و برآورد هزینه اجرایی
~ زمانبندی اجرای طرح
- سازماندهی اجرای طرح
- سازمان ناظر بر اجرای طرح
- تعیین محدوده های شهر
- تعیین حوزه های استحفاظی شهر
صفحه 74:
عوامل موثر بر انتفاب محل کاربری ها
صفحه 75:
ارتباط شهر با محیط منطقه ای و حوزه نفوذ
< مشارکت مردم در مراحل مختلف
7 پیش بینی نحوه مشا رکت مردم
- قابلیت انعطاف طرح
- ارتباط طرح با مطالعات اقتصادى
wey 7
صفحه 76:
Se « « «_ <<"
- شهرها معمولاً در جایی ایجاد شده اند که امکان بهره وری از آب و خاک
برای آنها فراهم باشد.
جایی که خاک مناسب برای کشاورزی وجود دارد نباید شهرسازی شود
- در برنامه آینده شهر از توسعه شهر بروی گسل های زلزله ممانعت بعمل
aul
> توسعه در ارتباط با آلودگیهای محیط زیست
~ نحوه استفاده از زمین» تفکر و تعمق در ارتباط با گسترش های پیوسته و
Ie
صفحه 77:
عوامل اقلیمی
- فشار هوا
< درجه حرارت
7 ریزش جوی
- رطوبت
- باد
تابش آفتاب
پستی و بلندی
- آبهای سطحی
آبهای زیرزمینی
- زلزله
- ایستایی خاک
صفحه 78:
wg *
- جلوكيرى از انهدام خاک
- جل وكيرى از آلودكى آب توسط فاضلابها ى شهرى
- مراكز دفع آفات نبايد در مسير وزش باد باشد
عوامل اجتماعى و فرهنكى
شهر باید براساس خصوصیات فرهنگی شکل بگیرند
نقش فرهنگی در خصوصیات کالبدی بناها قابل رویت باشد
احداث ساختمانها مرتفع بدلیل بروز خصوصیات خاص روانی آن جلوگیر
شود.
و
صفحه 79:
عوامل اقتصادی :
درنظر داشتن نقش اقتصادی شهر
* درنظر داشتن موقعیت زمین و قیمت
جایگزینی نیازمندیهای شهری و توجیه اقتصادی مناسب
- اصلاح شبکه راههای شهری
م
شبكه هاى ارتباطى:
- شبكه هاى ارتباطى بايد بصورت سلسله مراتبى با يكديكر بيوند يابند
- عرض راهها به نسبت توليد سفرهاى شهرى و شرايط محیط متتاسب باشند
- زواياى هندسى راهها به نسبت اقلیم» اقتصاد و فرهنگ پاسخگو باشند.
-
صفحه 80:
مومترین تشه های نی حله gt pe یل
پیشنهادو 5 =
- نقشه امکانات و محدودیتهای توسعه
3 نقشه گزینه های مختلف توسعه
نقشه محله بنديها و ناحيه بنديهاى طرح گزینه پیشنهادی
- نقشه كاربرى زمين بيشنهادى
- نقشه درجه بندى راهها
- نقشه مرحله بندى و زمانبندى اجراى TH
- نقشه ويؤكيهاى محله اى و مركز محله اى و سلسله مراتب ساخت شهر
صفحه 81:
سابقه برنامه ریزی منطقه ای در دوران اخیر کشو
=a
اولین برنامه ریزی در جهت بهبود شرایط منطقه ای در کشور در زمان میرزا تقی
خان امي ركبير
a ايجاد نهر كرج عمده ترين اقدامات اساسى در بهبود شرايط منطقه ای در زمان
حاجی میرزا آغاسی
" برنامه ریزی بصورت امروزی در سال ۱۳۱۲
۲ سال ۱۳۲۳ شورای عالی تشکیل که وظیفه تثبیت ارزش پول »افزایش
محصولات کشاورزی و...
سال ۱۳۲۵ جهت کاهش دشواریها دولت به دو اقدام دست زد.
* بهبود و اصلاح وضع کارخانجات دولتی
* تنظيم برنامه توسعه اقتصادی
صفحه 82:
eT
شناخت موانع رشد و توسعه شهری
هدف مرمله ای
صفحه 83:
۱-۷ موانع طبیعی :
کوه و نپه
ارتفاع زياد
اراضى بست
جنس خاک و مقاومت آن
رودخاله
دریاها و دریاچه ها
مانداب ها و باتلاتها
جنگلها و پوشش گیاهی
ياد
زلزله
۲-۷ موان مصنوعی :
به دو صورت است:
موانع مصنوعی مستقیم
موانع مصنوعی غیر مستقیم
صفحه 84:
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
تاسیسات آلوده کننده صدا
تاسیسات تولید کننده بو و گرد و غبار
تاسیسات آلوده کننده بو:
-آنهایی که فقط بوی مشمئز کننده ای دارند.
-آنهایی که خطرناک می باشند.
تاسیسات آلوده کننده شیمیایی
صفحه 85:
—
مروری بر برنامه ها و سوابق
برنامه ریزی شهری و منطقه ای
در ايران
صفحه 86:
۱-۸- ضوایط در نامه ر دزی در ادران با توحه
2
عرست 5
(" تتوع شرایط اقليم در ايران باعث شده که مردم زندگی و اقتصاد خود را بر
اساس این تنوع قرار دهند.
استقرار شهر و روستا بر اساس تنوع اقلیم
صفحه 87:
برنامه ریزی ای در دوران 1
اولین برنامه ریزی در جهت بهبود شرایط منطقه ای در کشور در زمان میرزا تقی خان امی رکبیر
ایجاد نهر کرج عمده ترین اقدامات اساسی در بهبود شرایط منطقه ای در زمان حاجی میرزا آغاسی
برنامه ریزی بصورت امروزی در سال ۱۳۱۳
سال ۱۳۲۳ شورای عالی تشکیل که وظیفه تلبیت ارزش پول »افزایش محصولات کشاورزی و...
سال ۱۳۲۵ جهت کاهش دشواریها دولت به دو اقدام دست زد.
بهبود و اصلاح وضع کارخانجات دولتی
تنظیم برنامه توسعه اتتصادی
۱-۲-۸-محتوای برنامه های عمرالی کشور از شروع تا القلاب
برنامه عمرانی اول (۱۳۲۷-۳ شمسی)
برنامه عمرانی دوم (۱۳۳4-4۱ شمسی)
برنامه عمرانی سوم(۱۳4۲-6۹ شمسی)
برنامه عمرانی چهارم (۱۳4۷-۵۱ شمسی )
برنامه عمرانی پنجم(۱۳۰۲-۵ شمسی)
صفحه 88:
تجزیه و تحلیل برنامه های عمرانی قبل از انقلاب اسلاهی
مشکلات بین برنامه ریزی های ملی و منطقه ای عدم ارتباط منطقی بین دو نوع برنامه ریزی
3 عادی جمعیت با توجه به مساثل اکولوزیک و محیط زیست از موانع مهم سیاست عدم تمر کز است.
ام برنامه ريزى در ايران از ابتدا با تناقضات و تضادهايى روبرو بود كه شامل :
تصميم كيرى سياسى »تصميم كيرى فنى را تحت الشعاع قرار مى دهد.
برنامه هاى عمرانى كذشته فاقد سیاستهای توسعه متعادل
تاثيرات هر برناه بر روى برنامه ديكر مورد توجه نبوده
فقدان برنامه رشد و توسعه
فقدان کمبود نیروی انسانی متخصص
۳-۸-برنامه های عمرانی کشور در دوران بعد از انقلاب اسلامی:
برنامه اول توسعه اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
بخش عمران شهری
اهداف کلی
راهبرد
سیاستهای کلی
سیاستهای کلی شهر سازی
صفحه 89:
اهداف کیفی
راهيردها
سياستهاى كلى
برنامه دوم توسعه اقتصادى »اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
عمران شهری
هدفهای کیفی
خط مشی های اساسی و سیاستها
اهداف کیفی
خط مشی های اساسی و سیاستها
عمران روستایی و عشایری
عمران و وسازی روستاها
هدفهای کیفی
خط مشی های اساسی و سیاستها
صفحه 90:
عمران عشایری
اهداف کیفی
خط مشی های اساسی و سیاستها
توسعه نواحی محروم و خاص
اهداف کیفی
4-۸ جمعیت و تحولات جمعیتی در طول اجرای برنامه های عمرالی
خصوصیات جمعیت قبل از اجرای برنامه های عمرانی
جمعیت کشور ؛در ادوار قبل از اجرای برنامه های » از روند رشدی پایین و متعادل
برخوردار بوده .
تحولات جمعیت در دوران اجرای برنامه های عمرانی
یکی از مهمترین عوامل که در دوران اجرای برنامه های عمرانی وهماهنگ
با نقاط مختلف دنیا »بر تعداد جمعیت ایران اثر گذاشت »توسعه و ترویج
سطح بهداشت عمومی است.
صفحه 91:
: طرحهای توسعه شهری و منطقه ای در ایران el git
طرح هادی شهری
برای شهرهای کوچک و حدود ۲۵۰۰۰نفر جمعیت
تعیین کننده اصول کلی و هدایت توسمه شهرها
سازمان مستول طرح هادی وزارت کشور است.
طرح جامع شهری
طرح توسعه و عمران و حوزه بفوذ
برای شهرهای بیش از ۲۰۰۰۰نفر جمعیت
طرح جامع به منظور ترویج ضوابط شهرسازی »نظارت بر توسعه شهرها ؛ گرایش برنامه ریزی و هماهنگ سازی بخشها
طرح تفصیلی شهری
به منظور انجام پرنامه های اجرایی
شامل ۶ مرحله
بازشناسی
تثبيت برنمه ها و طرحهای اجرایی
تشخيص و تعبين اولويتها
انجام و اجراى محتواى طرح و كارير اراضى
صفحه 92:
طرح آماده سازی زمین
سال ۱۳۹4 در ایران معمول گردید.
آماده سازی زمین در حقیقت شهرسازی اجرایی
طرح احداث شهرهای جدید:
از نیمه دوم دهه ۱۳۹۰ در ايران
کمک به سرریز جمعیت شهرهای بزرگ
سازمان مسئول ؛وزارت مسکن و شهرسازی
طرح جامع شهرستان
از اپتدای دهه ۱۳۷۰
از سوی وزارت مسکن و شهرسازی
برنامه ریزی شهری و منطقه ای
طرح هادی روستایی
تمدید حیات و هدایت روستا
تامین عادلانه امکانات و تسهیلات اجتماعی ؛تولیدی و هدایت وضع کالبدی روستاها
سازمان تهیه کننده طرح هادی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی
صفحه 93:
۸--سلبقه شهرسازی در دوران اخیر کشور
اولینفنون شهرسازی شامل پیج فصل و ۱۰۸ ماده
سال ۱۲۹۰ هجری شمسی تمام انجمن های شهری و منطقه ای منحل شد.
لایحه تمریض OW
در فاصله سالهای ۱۳۳۹-۶۰ طرح هایی برای بعضی شهرهاانجام شد.
اواسط دعه ۱۳۶۰ و همزمان با برنامه عمرانی سوم وزارت کشور طرحهای گذربندی و
اصلاح گذربندی شهرها پرداخت
سالهایمیانی دهه ۱۳9۰ اولین طرح آمایش سرزمین توسط سازمان پنامه و بودجه
در دهه 117٠ تغيير نام طرح جامع به طرح توسعه عمران و حوزه بفوذ شهرها »طرحهای
روان بخشی +طرحهای آماده سازی زمین از جمله کوششهای سازمان مسکن وشهرسازی
یمه دوم دمه ۱۳۹۰ طرح اییجاد شهرهای جدید
اوایل ۱۳۷۰ طرح جامع شهر
۷-۸-شوراهای شهرسازی
شوراهای تحت پرشش شورای شهرسازی
شورای عالی شهرسازی
كيسيون فنى
شورای تخصصی
صفحه 94: