صفحه 1:
صفحه 2:
= 1G “eke Zr 9
اهداف درس:
آشنایی با قاره ها ازنظر ویژگیهای طبیعی , انسانی بسیاسی واقتصادی
در دورانهای مختلف زمینشناسی با چه تحولاتی در قاره هامواجه بودهایم و تأثیم
اینتحولات به چه صورت بوده است.
بررسی اقلیم ,خاک , پوشش گیاهی وحیات جانوری
تاریخی, جمعیت,زبان ,نژاد ومذاهب قاره ها
اعی و ویژگیهای انسانی قاره ها به چه صورت میباشد و اینکه
چگونهپدیدههای طبیعی و جفرافیایی تأثیرات مهمی را در نحوه زندگی و معیشت مردم ناحیه
داشتهاست ۰
۲ اتحادیههای مهم اقتصادی که درقاره ها شکل گرفتهاند و اعضاء تشكيلدهنده آنها
صفحه 3:
Speier
چم
جایگاه درس:
درس کلیات قاره ها جزو دروس اصلی رشته جغرافیای انسانی
وجغرافیای طبیعی است.
صفحه 4:
2 Ay
>
ام
3
نقشه ماهواره :١ 006
اهوا
هاي
جهان
)
0
صفحه 5:
| بحل |
صفحه 6:
فصل اول
قاره آسیا
هدف كلي فصل اول:
۱ آشنایی با قاره آسیا و اینکه چرا به این نام خوانده میشود و ريشه لغوى آن
چیسته چهمقدار از خاک کمهزمین را اشفال کرده استه از نظس زمینشناسی
به چه دورهای تعلق دارد وپدیدههای طبیعی آن از چه زمان شکل گرفته و چه
تأثیرمی بر مسائل انسانی این قاره داشته است.
۲ برخورد جفرافیایی با سائل جمعیتی» سیاسی اقتصادی این قاره.
بل ای
صفحه 7:
7 553
هدفهاي ر ارية
- موقعیت قاره آسیا را در روی کره زمین با توجه به تعارینی که در متن آمده و همچنینوسعت
این قاره بیان کنید.
- چهره زمین و پستی و بلندیها يا ارتفاعات این قاره را با توجه به تاریخچه زمینشناسیآن شرح
دهید.
- آب و هواء پوشش گیاهی و تأثیر دریاها و اقیانوسها و بهطو رکلی اوضاع اقلیمی ایقاره را
در هید
- از نظر مسائل انسانی از قبیل جمعیت» نوع معيشت» نژاد و زبان و مذهب و فرهنگمردم این
مرزوبوم اطلاعاتی ارائه دهید.
بل ای
صفحه 8:
7 =
- در زمینه مسائل سیاسی و حکومتهای حاضر و همچنین
امپراتوریهایی که در طولتاریخ بر این قطعه خاک دنیا
فرمازروائی کردهاند با توجه به ييشينه تاريخى اين قاره
توضیحاتیارائه دهید.
- در حضرافیای اقتصادی این قاره اقتصاد غالب را مشخص
کرده و توضیحاتی در زمینهای کشاورزی و صنعت کشورهای
آسیایی داده شود.
بعل | ۳
صفحه 9:
| بحل | ۳
صفحه 10:
۴ ۳
جغرافياي طبيعي:
آسیا کجاست و حدود آن چیست:
براى اولين بار عناوين آسیا و اروپا را آشوریها در سواحل دریای اژه بکار
بردند. اصطلاح 00090521" نام سرزمين ت مکیه فعلی و ماورای آن اصطلاح "
CREO " نام يونان قديم و مغرب آن بودهاست.
قاره آسیا بز رگترین قاره کره زمین با وسعتی حدود it میلیون کیلومتر مریع
و باجمعیتی بیش از ۳ میلیارد نف از نظر موقع مکانی از مدار استوا تا قطب و از
نصفالنهار ۲۷درجه تا ٩۱درجهشرقی را درب گرفته است.
بعل | ۳ ©
صفحه 11:
بت 7
در واقع نسبت ديررینه جفرافیایی تقسیم اروپا و آسیا هنوز به نوشتههای
جفرافیایی غلبهدارد. آسیا از مضرب به کوههای اورال ختم میشود. جنوب
اروپا در خاک شوروی به پای کوهقنقاز خاتمه میابد.
آسيا از خرب به اروپا محدود میشود. شمال آسیا را اقيانوس منجمدشمالى و
شرق آن رااقیانوس کبیس و جنوب آن را اقیانوس هند محدود میکند.
بل ای
صفحه 12:
۴ cme
زمينشناسي:
در جنوبغربی آسیا و شبه جزیره عربستان و شبه
قاره هندوستان نواحی وسیعی یافتمیشود که از بقایای
بسيار متخي سنگهای پر کامبرین تشکیل شدهاند. در
es alec Slane ee
نظیر آنچه در هند و عربستان وجود دارد به چشم
میآیند یکیسیمفنواسکاندین - eva
)در اطراف دریای بالتیک است و دیگر
تودهای واقع درشمال شرقی دریاچه بایکال به نام آتقارا
محال © میباشد.
| بل | ص
صفحه 13:
تن 7
در بين این توده مقاوم یک رشته جبال پیوسته و پیاپی چینخورده در جهت
غربیشرقیخودنمایی میکند.درقسمت اعظم ادوارپاللوزوئیک و
مروزوئیک به جاى اين توده کوهستانیدریای عظیمی بهنام تتیس
۶" وجود داشته که طول و وسعت آن به مراتب از دریای
مدیترانهبیشتر بوده است. رسوباتی که در این ژئوسنکلینال ( گودی)
گذاشته شده بود در اواخر مزوزوئیکو بخصوص در دوران
سنوزوئیک (جمعا حدود ۲۰۰ میلیون سال ) به واسطه فشار
حرکات کوهزایی تغییس شکل یافت.
بعل | ۳
صفحه 14:
7 ۳۳۹
چهره زمین (پستي و بلندي)
به طور كلى مرتفعات آسيا را میشود به سه دسته تقسیم ToS
۱ اراضی پست که حداکشر ارتفاع آنها از سطح دریای آزاد به 7۰
ملس هی زو
ar اراضی کم ارتفاع بین 1۵۰ تا ۰ متر ارتفاع از سطح دریا.
۳ اراضی متفع بیش از ۱۹۵۰ متر ارتفاع از سطح دریا.
صفحه 15:
صفحه 16:
bo» و
(es
رودهای آسیا:
رودها متعددی از رشته کوهها و داخل آسیا سرچشمه گرفته و به دریاها و
اقیانوسهامیریزند. رودهایی که به ساحل دریاهای قطبشمال مي رسند
متعددند که مهمترین آنها «رودحانههای آبینیستی و لنا bes طولانی و از
جمله دوازده رود طویل دنیا محسوبمىشوند. ينج رود Se به نامهای
دوینا پچورا یاناه ایندیگی کا و کولیمانیزمعروفند.
صفحه 17:
دیما و
(es
اوضاع اقليمي:
مهمترین خصیصه آبوهوائی آسیاء بریبودن آن است. اکش
نواحی ساحلی آبوهوای بحرییا موسمی دارند. مركن آسيا در
حدود ۳۵۰۰ کیلومتم از ساحل هر اقیانوس فاصله دارد.
سایمرقارهها حدا کش وسعت را در جهت شمال و جنوب اشفال
میکنند و لذا به خاطر باریکیشرقی ضربی و موقع جغرافیایی
اکشرا در معرض بادهای عغربی بارانزا و بادهای شدید شرقی
قرارم ىكيرند. ©
| بل | ص
صفحه 18:
دیما و
(es
در زمستانها نواحی داحلی این قاره از نواحی هم عرض و واقع
در ورای مداررآسالسرطان سدترند و شدیدتر است و افت
درجه حرارت زمستانی آن نیز بیشتر است. خلاصه آنکه هر
نوع آبوهوایی در آسیا وجود دارد که آبوهوای نوع استوایی
(« گرم و مرطوب» مالایاهآبوهوای گرم و خشک بیابانی
عرربستان» آبوهوای نواحی قطبی نظیم اقلیم ناحیه
نوایازملیابهترین معرف آبوهواهای فوقالعاده هستند.
©
صفحه 19:
دیما و
(es
بسيارى از اين سیکلونها پس از ورود به داخل آسیا از بين
میروند. همین سیکلونها هستند که اغلب بارانها را تولید
میکنند. طوفانهای سیکلونی جنوبشرقی در آسیای شرقی
بادهاى م طوبى ايجاد مى كنند كه از جنوب درياى جين
میرسند. در زمستان سیکلونهای نسبتاضعیفی از فلسطين»
سوریه اییران و شمال شبه قاره هند میگذرند و موجب
بارندگی میشوند
»| ©
صفحه 20:
دیما و
(es
قسمت اعظم آسیای جنوبغربی را آبوهوای مدیتررانهای دو
فصلی فا گرفته استت.محدوده قلمرو آسیای جنوبشرقی و
آسیای جنوبغربی دارای فصل تر و خشک هستند ولیدر
آبوهوای نوع مدیترانهای باران در ماههای زمستان میبارد.
© a
صفحه 21:
دیما و
(es
پوشش گياهي:
توندرا
الف: در منتهیالیه نواحی شمالی منطقه توندراهاست. توندرا در حقیقت
چمن نواحیمنحمد و ماقبل قطبی است و وسیعترین قلمرو آن زمینهای
پست و شمال سیبری و روسیهاست. این پوشش گیاهی مجموعهای است
از لیخن و خزههای قطبی که در میان آنها آبها را کدمانده و
توربزارهای اموزی حاصل آنهاست.
©
صفحه 22:
داش هملد
رت
ب: جنگلهای مخروطی به صورت پوشش گیاهی دامنهداری
بیش از 75 درصد از خاک سیبری رامیپوشانند. جنگلهای
مخروطی سیبری با جنگلهای مخروطی اروپا ضرق دارند به
اين معنىكه قد درختان جنگلی سییرری کوتاهتر میباشد. اما
اين نوع جنكلهاى كوتاه قد, اكشراً شامل کاجهای کوتاه و
درحتان توندراست.
ا ©
صفحه 23:
Do مش
fey
ج: استپزارها و پوشش استیی نواحی شمال آسیا درست از
زیر منطقه جنگلهای مخروطی شروع میشوند. استپها
بیشت در سیبمیغربی و جنوبی و دامنههای فلاتفولستان _
رشد کرده به صورت بوتههایی کوتاه قد و تنکاند که طبیعتا
مساعد گلهداری میباشند.
©
صفحه 24:
دیما و
(es
نواحى م كزى: 3
در اينجا استبزارها از صحراى آفريقا تا عربستان و
سوريه وتركستان شرقى امتداد دارند وقلرو آنها در
مرک آسیا تا ۱۱ درجه طولشرقی کشیده شده است. در
حاشیه ممطوب اینمنطقه مییزان رطویت سالانه بالارفته و
مقدار باران سالانه نیز به ۰ سانتیمتر میرسد.
©
صفحه 25:
bo» و
(es
نواحي جنوبي:
در این منطقه وسیع که مشتمل بر چین؛ هند؛ هندوچین و برمه و در مجمع
الجزاير و آسیایجنوبشرقی است 4 نوع پوشش گیاهی به شررح زیر
الف - چینکنری و بخشی از جنوب آن و کلیه مناطق مکی جنزرایس
بررگ جنوبشرق ی آسیا پوشش گیاهی از نوع جنكلهاى ك رمسيرى و
مداری با درختانی که كيان بادوام دا رندمیباشد.
ب از بيرمانى تا هندوجينء الى اقصى نقاط جزايى BAe se هر جا
آبوهواموسمی گرم و استوایی مسلط باشده يوشش كياهى از نوع جنكلهاى
استوایی است. جزیم»سیللان و ساحلغربی هند شبه جزیرهای نی از همین
پوشش گیاهی برخوردارند.
بل ای
صفحه 26:
a ۳۹
“et فلات ممکری دکن و بخشی از سرزمین سند
پوششی از نوع ساوان دارند.
د در جنوب هیمالایا از زیر منطقه جنگلهای مخروطی
و تمامی شرق و جنوبشرقیهند شبهجززیرهای پوشش
گیاهی از نوع جنگلهای )5 سدق درحتانى كه
برگهایشان همه سالهمیر یرد میباشد.
بل ای
صفحه 27:
دیما و
(es
حیوانات:
نواحی شمالی:
اقلیم سرد سراسس سیبمری و شمال آسیا به حیوانات این منطقه
خصایصی میدهد و آنها را بهوسایل دفاعی خاصی مسلح میسازد. این
وسایل یک طبقه چربی و یا پوست خی و ک کی ودر انواع
پرندهها به پرهای بلند و انبوه تبدیل میشود.
© a
صفحه 28:
bo» و
(es
نواحی مسکنری:
از مدیترانه تا منچوری یعنی قلمرو عرضهای متوسط در آسیاء
استبازارها و صحارى و بيابانهاجهره اصلى مناطق جف رافيايى را
مىسازند. طبعاً اين كونه مناطق قلممو كلههاى حيواناتى استكه
متناسب اين اقاليم و مناطق باشند. این حیوانات یا عصبی و گریزپا
از قبیل انواع بن و غنرال وآهوست یا آنکه اندامشان چنان است که
تاب و توان راهپیمائی دارند. مانند شتم که در برابمرتشنگی صبور
و در برابم تغییس ناگهانی هوا در شبوروز حساس نیست.
ا ۵ ©
صفحه 29:
دیما و
(es
آسیای جنوبی:
آسیایجنوبی اقلیمی گرم و ممرطوب دارد تنوع و وفور حیوان به
مانند گیاه همهجا به چشممیخورد که انواعی از آنها در مناطق دیگر
دیده نمیشوند. بها دارای پوستهای حنایی رنگاند.فیلهای آسیا آرام
و اهلیاند و نقش مهمی در زندگی مدع دارند. در ماندابها گسترده
آبهامناطق جنوبی نهنگها و اسبهای آبی و بسیاری از حیوانات
ذوحیاتین و آبریء نشو و نمامیکنند. انواع پرندگان و خزند گاه
بویژه در سیلان و بخش اعظم هندوستان وجود دارند.
©
صفحه 30:
= Pi
قلمروهاي طبيعي:
- آسیای کوهستانی
-آسیای موسمی
ی شک
-آسیای شمالی
بل ای
صفحه 31:
دیما و
(es
جفرافیای انسانی
سوابق تاریخی:
آسیاء قدیمیترین گهواره تمدن انسانی است, تحقیقات
باستانشناسی احخی بسیاری از علما را بم آن داشته است که
از این بابت ارویا و آسیا را همدوش بدانند به این معن که نو.
en ی یر سیم c CuO
بشر در هرقاره سابقهای یکسان دارد. 9
بل ای
صفحه 32:
دیما و
(es
لکن سیر تررقی مردم آسیا و اروپا یکسان نبوده استت. در آن رو زگار که
ممردم در حالتتوحش به مس مىبردند در آسيا آشوريهاء بابلىهاء مادها و
فینیقیها و غیمه حکومتهاییتشکیل داده و تمدن خاص خود را بنیان
کرده بودند. و در هند گرروه دیگری از انسانها نیز در همینمرحله
بوده که سپس به سمت مشرق و جنوبشرقی گسترش یافتند.
©
صفحه 33:
aK eee
خصوصياتي جمعيتي:
شتهای حاصلحیزء بسیار پر جمعیت و دامنه رشته کوهها ,کم جمعیت هستند.
ae 2 جمعیتی کاملاً مشهود است . جمعیت نسبی خشکیهای گره
زمين در حدود 5؛نفردر كيلومترمربع است. جمعيت نسبی آسیا به حدود ۸" نف
هى رسد. متوسط جمعيت جين د رحدود يكصد و سى نف در کیلوعتر مربع و جين
شرقى بيش از 460 نف در كيلومتى مربع است.
صفحه 34:
bo» و
(es
قسمت عمدهای از جمعیت آسیا فقیر و یا کم درآمدند» و مادامی
که این مردم در فقر باقیبمانند و فاصله بین آنها و کشورهای
پیشرفته کم و یا محو نشود بقیه جماعات جهان بدون
شکنمیتوانند در صلح و آرامش به سس برند ويا ال وچ
نباید آسودهخاطر باشند. در بعضی از کشورهای آسیایی بین
شروتمندان و فترا و طبقه کم درآمد فاصله زيادی وحود دارد.
صفحه 35:
aK poe
نزاد:
ناد زرد: از نرادهای بررتر و اکشریت آسیایی را دربررمیگیرد مغولهاء کالخاهاء
بوریاتها, کلموکها وهمچنین تونگوزها و قیلياکها بهتر از دیگران خصایص ننرادیخود
را حفظ کردهاند.
نتراد سفيد :قل و واقعى و تقريباً انحصارى نوراد سفید در آسیا در قسمت مضرب این قاره و
همچنین درهندوستانشمالی است
سیاهان: در مناطق استوایی قاره آسیا به مردمی از نثراد سیاه ببرمیخوریم که نرادشناسان
آنها را نگهتیومیخوانند و به نظس میرسد که قلمرو آنها در گذشته از شوش الی اقصی
نقطه شرق قاره آسيابوده است .
ال ا
صفحه 36:
دیما و
(es
زبان:
زبانهايى كه در قاره آسيا بدانها تكلم مى كنند متعدد و متنوع است. تعداد آنها
مربوط به وسعتقاره و تعداد نثرادها و تيرههاى آنهاست و تنوع آن اممرى است
كه با تنوع مناطق جغرافيايى درا رتباط بوده و موجب ظهور لهجدها م ىكردد.
-كروه زبانهاى جينى
-گروه زبانهای پر سیلاب مثل زبان کرهای و ژاپنیها
گروه زبانهای قابل انعطاف مثل زبان مردم عربستان» آسیای صفیر» ایرران»
پاکستان وهندشمالی
2 ,
صفحه 37:
aK poe
مذاهب:
آسیا مهد مذاهبی عمده است و در کتب مذهبی برای مناطق آن احترامات و
شئونی خاصمشاهده میکنید. تا آنجا كه آسيا مهد نخستین انسان آفریدگار
جهان میشود. چهار مذهب بر گاز آسیا برخاسته و از آنحا به دیگر نقاط
نش یافته است.
صفحه 38:
دیما و
(es
جغرافياي سياسي:
قاره آسیا امپرراتوریهای بنررگی را به خود دیده است و امپرراتوران
قوى ينجه آسيا بارها از سرزميناصلى خود تجاوز كرردهء واحدهای
سیاسی مجاور و حتی خارج از قاره آسیا را به حیطه تصرف خويش
درآوردهاند. چینیهاء مخولهاء ایررانیهاء تركهاء اعرراب هس كدام
امپراتوریهای بزرگیبوجود آوردهاند.
©
صفحه 39:
دیما و
(es
زوال استعمار در قرن بیستم:
تسلط غررب و شرق در قررن بیستم به علت یک دسته وقایع به شرح زیر دچار
زوا سره
۱ اشرات مضاعف کشمکش بینالمللی غررب در دو جنگ جهانی.
۲. تبدیل ژاپن به یک قدرت بنرگ و مبارزه موفتیتآمیز ولی بیدوام آن با
دولغربى دراولين مراحل جنگ جهانی دوم.
۳ ظهور نهضتهای ملی و ضداستعماری در نواحی تحت حاکمیت اروپاء این
نیضتهاغالبا توسط عدهای از زعمای مشرق زمین که تربیتشده اروپا و آمریکا
بودند رهبری میشد.
بعل | ۳
صفحه 40:
دیما و
(es
جغرافبای اقتصادی:
كشاورزية 1
غالب مردم آسياى جنوبشرٍقى کشاورزند. در ممااک هند و جين صنحت حتی کمتر
ازهندوستان و چین و مسلما خیلی کمتر از ژاپن پیشرفت کرده است.
کشاورزی غیررثابت (غیمرتجاری):
برقراری یک روش دائمی کشاورزی در اغلب نقاط این سرزمین آسیا مشکل است. قسمت
عمدهزمین فقط بای یک نوع کشاورزی غیمرثابت و بدوی بای تأمین معاش مورد استفاده
قرارمى كيرد.
نواحی کشاورزی ثابت:
مردع آسیای جنوبشرقی اغلب به شکل جماعات مترراکم» در نواحی با کشاورزی ثابت
صفحه 41:
bo» و
(es
تولید و ذخایر مواد معدني:
eae از نظ منابع معدنی دارای شروت tee lel
که قسمت عمده آن رااساسا مورد استفاده واقع نشده است.
مواد معدنی مهمی که تا کنون مورد بهرهبمرداری و بازرگانی قرار
گرفته عبارت از: قلع ونفت میباشند. این منطقه در حدود 1۰" درصد
قلع جهان را تولید و صادر میکند که عمده آن ازمالری؛ اندونزی و
تايلند بدست مىآيد. نفت از آ, ل
۷۰/ب وکسیت جهان از اندونری است و حدود ۱ کرمیت در
و ۸۱۰ گرافیت از سیلانبدست میآید. در این منطقه سنگ آهن تا حد.
فراوان است.
بل ای
صفحه 42:
بل ای
شاماد
فصل دوم
قاره ارويا
0
صفحه 43:
aK poe
هدف مرحلهای :
1 آشنایی با قاره اروپا و وسعت آن. همچنین موقعیت آن در برابر دیگر
قارهها چگونه است و بهچه دلیل بر دیگر قارهها برتری دارد. حرکات
كوهزايى در اين قاره منجر به پدیدآمدن چه رشته کوههایی گردیده و چه
تأثيراتى بى کشورهای ارویایی دارد.
۲ در دورانهای مختلف زمینشناسی ما با چه تحولاتی در ارویا مواجه بودهایم
و تأثیر اینتحولات به چه صورت بوده است.
2 ,
صفحه 44:
aK poe
۳ پدیدههای اجتماعی و ویثگیهای انسانی اين قاره به جه صورت م باشد و
اینکه چگونهپدیدههای طبیعی و جذرافیایی تأثیرات مهمی را در نحوه زندگی
و معيشت مردم ناحيه داشتهاست.
> اتحادیههای مهم اقتصادی که در این قاره شکل گرفتهاند و اعضاء
تشکیلدهنده آنها و گسترشدامنه فعالیتشان به چه صورت بوده است.
صفحه 45:
دیما و
(es
P *
هدفهاي آموزشي و رفتاري:
از شما انتظار میرود که بعداز مطالعه این فصل بتوانید به سئوالات زیر پاسخ دهید.
۱ موقعیت جغرافیایی قاره اروپا را شرح دهید؟
۲ تاریخچه زمینشناسی این قاره و تحولاتی که در طی دورانهای مختلف در این قارهپدید
آمده را بیان کنید؟
۳ رشته کوههای مهم و دریاها اقیانوسهایی که این قاره را در برگرفته به همراه رودها
وخلیحها و دریاچههای داخلی آن نام ببرده و اطلاعات کافی از آن ارائه دهید؟
> با توجه به قرارگرفتن اروپا در عررضهای جفرافیایی و دریاهای موجود؛ آبوهوا واقلیم
حاكم براين قاره را شرح دهيد؟
بعل | ۳
صفحه 46:
aK poe
۵. انواع نرادهایی که در اروپا زندگی میکنند با توجه به مذهب و فرقههای آنان
وتقسیمات مذهبی موجود را به خوبی بیان دارید؟
7. توسعه صنعت در این قاره چگونه بوده و خواستگاه آن در کجا بوده است؟
۷ وضعیت اقتصادی و صنعتی کشورهایاروپایی قبل و بعداز جنگ جهانی دوم
چگونهبوده است؟
صفحه 47:
دیما و
(es
موقعیت جغرافيايي:
اروپا با وجود وسعت کمطول و عرض زیادی را در سطح که زمین اشفال
كرده است. زیرا ایقاره دارای ببریدگیهای زیادی است. دماغه شمالی در ۱۷۱
درجه و ۱ادقيقه عرض شمالی وجزیره کندی در ۳۵ درجه عرض شمالی و
دارای فاصلهای در حدود چهار هزار کیلومتر است. ازطرف دیگر فاصله
بين دماغه روکا نزدیک لیسبون در جنوب غربی تا دریا کارا در
شمالشرقیارویا 79۰ کیلومتر میباشد.
بعل | ۳
صفحه 48:
صفحه 49:
صفحه 50:
aK eee
چهره زمین و تاریخچه زمينشناسي آن:
در بین ۵ قاره دنیء اروپا و استرالیا دارای حد متوسط ارتفاع کمترری هستند.
ys lk, 6 درصد سطح اروپا را پوشانیدهاند و وسعت آنها در مشرق
اروپا زیاد است. فلاتها و کوهستانهای مرتفع34 درصددیگر اروپا را اشفال
00S 9 بیشتر در جنوب اروپا دیده میشوند.
صفحه 51:
دیما و
(es
تاریخچه زمینشناسی و ساحتمان ناهمواریدر اروپا چهار ناحیه
مشخص را بوجود آورده است که از لحاظ مشخصات جغرافیایی تشابهی
پاهم ندارند. این چهار ناحیه عبارتند از :
الف منطقه چینخوردگی کالدونین: تشکیل کوههای قدیمی را داده و
اممروزه به صورتفلاتهایی دیده میشود.
ب منطقه چینخوردگی هرسینین: مرتفعات قدیمی هستند که به
صورت کوههای گنبدیشکل د رآمده و به وسیله جلگههایی از هم جدا
گردیدهاند. ©
بل ای
صفحه 52:
داش هملد
(oy
ج-اروپای شرقی : زمینهای هورونین نواحی بالتیک همچنین رسوبات
آبررفتی جلگههایروسیه و آلمان را شامل است.
دمنطِقه آلپی: شامل یک رشته از کوههای جوانی است که دارای
ساختمان چینخورده بوده و بهوسیله فرورفتگیهای زیادی محصور
شدهاند.
© ce
صفحه 53:
aK poe
اقلیم اروپا:
در قاره اروپا دریاها در تماع جهات دیدهمیشوند. به همین ملاحظه است که
اروپا راشبهجزیرهای از آسیا دانستهاند. اگر به نتشه آبوهوای اروپا دقت
كنيم مىبينيم ارويا در ممرض؛ نوع فشار هوا قرار مى كيرد كه عبارتاند از:
- در شمالغربى فشار كم ايسلند
- در جنوبغربی فشار زیاد آزور
7 در مشمرق فشار زياد سيبرى
- در جنوبشرقی اروپا فشار کم جنوبغربی آسیا.
صفحه 54:
دیما و
(es
آبوهواي اروبا رامی توان به سهقسمت زیر تقسیم کرد :
- آبوهوای اقیانوسی:
آبوهوای اقیانوسی شامل اروپای غربی و شمالعربی میباشد پررتغال و سواحل
شمالیاسپانیا و فرانسه غیر از حوضه مدیترانه؛ انگلستان» بلنیک» هلنده و شمالخربی
آلمان تا ماسیفبوهم و جنوب سوئد و سواحل ذروژ دارای این نوع آبوهوا میباشند .
-آبوهواي بري
آبوهوای ببری در اروپای شرقی و جلگههای روسیه دیده میشود.
بعل | ۳
صفحه 55:
Moen
55
آبوهواى مديترانداى:
آبوهوای مدیترانهای را آبوهوای معتدل بدون سرد نیز م ىكويند. از
مشخصات این آبوهوااین است که اولا ریش باران در فصل سرد زمستان
میباشد. تابستانها خشک و بدون باراناسته ثانياً زمستان حقيقى در اين ناحيه
دیده نمیشود و بندرت درجه حرارت پایینتر از صفردرجه است. اگر به نقشه
آبوهوای مدیترانهای دقت کنیم میبینیم که در فصل زمستان حوضهمدیترانه
دارای فشار کم میباشد.
2 ,
صفحه 56:
aK poe
مناطق نباتی:
پوشش گیاهی اروپا ببرحسب مناطق اقلیمی به چند ناحیه تقسیم میشود.
- نواحی اطراف قطب شمال که بدان توندرا گویند.
منطته معتدل سرد که با دو نوع پوشش نباتی تطبیق مینماید.
جنگلهای دائمی مخصوصا جنگلهای مخروطی مانند کاج در مشرق و نواحی
جنگلی که برگهای آن در فصل زمستان میریززند در مضرب دیده میشود.
“الي
منطقه معتدل گرم که دارای پوشش گیاهی مدیترانهای است.
نباتات ارتفاعات که شباهت به نباتات مناطق قطبی دارند.
صفحه 57:
aK poe
شبکه آبها:
اقیانوسها:
دو اقیانوس جهان در دو قسمت قاره اروپا واقع شدهاند. یکی از این دو اقیانوس اطلس
است کهدر قسمت غرب اروپا واقع شده است و دیگری اقیانوس منجمدشمالی است که در
قسمت شمال این قاره وجود دارد.
مهمتررین دریاهای قاره ارویا عبارتند از:
دریای سیاه در مشرق شبه جزیم» بالکان. دریای آزوف در شمال دریای سیاه
دریایمرممه در جنوب دریای سیاه» دریای اژه در مشرق کشور یونان» دریای یونانی یا
ايونيان» درمضرب یونازه دریای آدریافیک در مشرق ابتالیاه درياى تيررنى در مشرب ايت
دریای مدیتررانه درجنوب» دریای ايررلند یا ایرریش در مشمرق ايرلند» دریای مانش در قا
ارویا.
ارويا
صفحه 58:
aK poe
“¢
ودها: 3
مهمترین راء آبی اروپا شط راین است که با شعبات و کاناهای خود از لحاظ
. اهمیتاقتصادی فقط با دریاچه بزرگ لوران در شمال آمریکا قابل مقایسه است
مهمترين رودهاى ارويا راين» شلت» سن؛ تتيس» مس ى كلايد وزر »الب و ویستول
دریاچهها:
مهمترین دریاچههای اروپاعبارتند زا: اوتا در روه وض دررسوئت وزو ور
سوئیس, بالاتون در محارستان؛ گادا در ایتالیااولو در فنلانده نیگ در ايرلند و
لادوگا در روسیه.
صفحه 59:
aK poe
oe
ويزكيهاي انساني:
سوابق تاريخي:
مركن تمدن قديم ارويا در مديترانه بود و تمدنمردمى بهشمار مىورفت كه در
سواحل این دریا زیست میکردند. مورخين را عقيده ب آن است كداين اقوام از
شمالغریی آسیای صفیر حرکت کرده و وارد شبهجزیمه یونان شدند و به زراعت
وگلهداری اشتغال ورزیدند.
te
در ارويا متراكمترين جمعیتها در نواحی بزرگ صنعتی یا نزدیک آنها قرار
قح
بعل | ۳
صفحه 60:
aK poe
2
اروپا دزارال قرون وسطی بیش از لبون تشر عمعیت تداهت
در سال ۱۸۰۰ جمعیت اروپا به۱۸۸میلیون نف بالغ میگردید و در سالهای ۱۸۵۰ و
۰۰ و ۱۹4۲ به ترتیب ۲۸۲ و 4۰۱ و۵4۸ میلیون نف رسید.
جمعیت اروپا از ناد اسلاو و ۰۳۰ ژرمنها و اسکاندیناویها و ۸۲۵ لاتنها
و ۵/مفولها و ۲«را درصد سلتها و ۸۲ سامیها میباشند.
صفحه 61:
aK و Lois
(es
نژاد:
بهطو رکلی نراد در اروپا به دو قسمت تقسیم میشود:
منفیدپوستان:
سفیدپوستان جمعیت زیادی را در اروپا تشکیل میدهند و نراد سفید دارای
دو نوع مختلنمیباشند به نامهای گندمگون و خرمایی.
زرديوستان: 1 1
نتزاد زرد داراى تيرههاى مختلف م باشند و در جلكّدهاى شرقى در اطراف
اورال شمالی زند گیمیکنند .
صفحه 62:
aK poe
زیان:
ow
در مورد زبان و تقسیمات آن در اروپا مطالعات زیادی بهعمل آمده و به دو
قسمت اصلی تقسیم گردیده است.
زبانهای هند و اروپائی
زبان اورال و آلتایی
مذهب:
هنوز هم در اروپا بتپرستی دیده میشود. لاپنها و ساموئیدها بتاپرست
میباشند. ولی اغلباهالی اروپا یکت پرست هستند. بهودیان در اروپا خیلی کم
دیده میشوند. اسللام نی فقط دربالکان و اورال نفوذ دارد بقیه جمعیت اروپا
مسیحی میباشند که به سه گروه اصلی تقسیممیگرردند.
صفحه 63:
aK poe
کاتولیکها:
کاتولیکها که در جنوبغربی اروپا مانند پرتغال» اسپانیاء ايرلند؛ فرانسه
Like! اتريش و پولنیساکن میباشند.
پروتستانها:
پروتستانها در اسکاندیناویاء انگلستان هلندء آلمانشمالی و جلگههای سوئیس
و هنگری دیدهمیشوند.
ارتدکسها:
ارتدکسها نییز در روسیه و شبه جزیره بالکان بهسس میبررند.
صفحه 64:
رنه 57
ويشكيهاى اقتصادى:
عوامل توسعه کشاورزی:
تغییرات کشاورزی اروپا در اين قرن عبارت است از:
تغییم در آلات و ادوات کشاورزی
تغییس در وضع مالکیت بهطوری که مالكين شخصاً بهکار کشاورزی اشتفال
ورزیدند.
تبدیل زمینهای کوچک کشاورزی به املاک بزرگ
صفحه 65:
aK poe
دامداری:
ys در همه جای اروپا دامداری در اقتصاد کشاورزی نقش مهمی ایفا
ميکند ولی آهمیت آن در شمالشریی ارویا بت بیشتر است. دو توع سیستم
کشاورزی عمده جزء مختصات دو ناحیهاخیمالد کم است. این دو نوع
عبارتند از: «پرورش دام شیری» و «پررورش دام گوشتی»:
صفحه 66:
دیما و
(es
فرآوردههای کشاورزی اروپا با محصول شیلات آن تکمیل
09S به طور متوسط هر فرداروپایی از یک فرد آمریکایی
بیشتر ماهی میحورد» و صید ماهی در تعدادی از
کشورهایاروپایی بسیار متررقی است مللی که بیشاز همه به صید
ماهی اشتغال دارنده در کشورهایمجاور دریای شمال و جزایر
ایسلند زندگی میکنند.
©
صفحه 67:
دیما و
(es
احتیاج به واردات غذایی:
با وجود تولید ذو ةالعاده محصولات کشاورزی و صید ماهی؛ اروپا از حیث مواد
غدایی کاملابینیاز نیست. در بین مواد غذائی عمده اروپا فقط از لحاظ شیر»
سیبزمینی و چاودار از ۹٩ تا*۱۰درصد احتیاجات خود را تأمین و کمبود سایر
موادی را که در داحل منطقه تهیه میشودء ازطریق واردات رفع میکند. در بین
واردات مواد غذایی مهم اروپا گندم ذرت» چربیها و روغنحیوانی و نباتیء گوشت
سدشده و یخزده» نیشک» کاکائو» چایء قهوه و توتون را میتوان نامرد
2 ,
صفحه 68:
aK poe
تولید مصنوعات و استخراج محادن:
محصولات کارخانههای اروپا متنوعند و از چدن و فولاد گرفته تا ظریفترین
منسوجاتءجينىآلات؛ ادوات بصری و اشیای فلری را شامل میشود.
فلرکاری: صنایع اروپا سه نوع کالای عمده مشتمل بر اشياء فلرزى؛ مواد
شیمیایی منسوجات تهیه میکنند. مهمترین شعبه صنایع فلز کاری اروپا صنعت
آهن و فولاد است. کهقسمت عمده آن در چند ناحیه عمده از آلمان, اتحادیه
بریتانیاه فرانسه بللریک» لوکنرامبو رگ»لهستان؛ و جكاسلواكى مت سكن شده
است.
2 ,
صفحه 69:
aK poe
صنعت نساجی:
متسوعات کتاني کهمخصوصا دز ار رلندشمالی زشته مهمی را تشکیل
مىدهد, متکی به کارخانههای بز رگ اروپاییو روسی است» و منسوجات
الیاف مصنوعی ((ریون,» نایلون و غیمه» بیشتر از موادی ساختهمیشوند که
در اروپا بهدست میآید.
در بين ملل اروپایی سوئد و فنلاند و زروژ واتریش از حیث صادرات چوب
وخميرجوبه که انواع مهم صادرات جنگلی هستند, مقام اول را دارند.
صفحه 70:
aK poe
فصل سوم
قاره آفریقا
هدف کلی:
۱ آشنایی با قاره آفریقا از لحاظ وسعت و موقعیت و این که از لحاظ وسعت
مقام چندمرا دارد. ناهمواریها و ارتفاعات در این قاره چگونه است.
۲ با توجه به مناطق آبوهوايى مختلف اقليم حاكم در اين قاره جكونه است.
۳ وضع فرهنگی و اجتماعى بوميان در اين قاره چگونه است.
بعل | ۳
صفحه 71:
دیما و
(es
هدفهای رفتاری و آموزشی:
از شما انتظار میرود که پساز مطالعه این فصل بتوانید به پررسشهای زیر
پاسخ دهید:
۱ مشخصات بارز آفریقا کدامند.
۲ صحراهای آفریقا را شرح دهید.
۳ در اطراف آفريقا چه جریانات بحری دیده میشود.
> ناهمواریهای آفریقا مربوط به چه دورههایی میباشد.
۵. جغرافیای انسانی و تقسیمات آن در این قاره چگونه است.
صفحه 72:
bo» و
(es
جغرافیای طبیعی:
موقعیت و حدود:
یکی از سه قاره بر قدیم است که مساحت آن کمتر از آسیا و تقریبا راب
اروپا است وسعت آن بعداز آسیا مقام دوم را دارد. طول آن از شمال به جنوب
*٠٠همايل و كمترين عرض آن به۲۰مایل بالغ میگرردد . در شمال از دماغه بن
در تونس و در جنوب تقريباًدر همين درجه عرض جنوبى قرا ركرفته
بطورى كه خط استوا آنرا به دو بخش شمالى و جنوبى تقسيم میکند.
2 ,
صفحه 73:
Moen
55
ناهمواريها:
قاره آفريقا را از لحاظ تقسيمات طبيعى به دو بخش متماين تقسيم مى كنندء
Us صحرا.
فلات:
فلات آفریقا قسمت اعظم بخشهاى م م كرى و جنوبى را شامل موشود و ارتفاع
متوسط آننزديك به ١٠٠٠م Cul +
صحرا:
صحرای آفریقا كه م كز تقريبى آن از © درجه عررض شمالی شرروع میشود
GME» فلات کمتردستخوش تغییرات زمینشناختی و تهاجم آبها شده است
صحرا در جنوب به شکل نیمدایره وارد فلات شده ولی در شمال گستررش
و فا در ود ات
صفحه 74:
aK poe
Ppp yews
این دره عظیم در شرق آفریقا از شمال به جنوب امتداد مییابد و حد شمالی آن از
آسیایغربیآغاز میگرردد. بحرالمیت و خلیج عقبه در شمال بحراحم و
بحراحمم در خارج از قاره بوده. درهءشکستگی بز رگ در خاک آفریقا از حبشه
شروعشده و به دریاچه نیاسا در جنوب حاتمه مییابداین دره در شمال دریاچهها
به دو قسمت شرقی و غربی تفسیم میشود.
صفحه 75:
aK eee
ارتفاعات آفریقای شرقی:
بلندتررین کوههای آفیریقایشرقی باستثنای چاد اغلب کوهها در حاشیه این دره
لكك ی
تودههای قدیمی گرانیت و گنیس که پساز دوران شدید فرسایش مجددا جوانی
راز شلر گرفتهانز
ناهمواریهای آتشنشانی: ناهمواریهای ولکانیک اغلب به صورت قلههای منفرد
درروی فلاتهای تفع قرار گرفته و به علت عدم پیوستگی مانع از ارتباط و
جریانات اقلیمینمیباشند.
صفحه 76:
صفحه 77:
صفحه 78:
aK eee
اقلیم:
در مطالعه اقلیم هم ناحیه بایستی عوامل مختلف موجود در آن اقلیم را مورد توجه
قرار داد تاوضع حقیقی آن ناحیه روشن گردد. عوامل جفرافیایی که در اقلیم
آفریقا موثرند عبارتند از:
موقعیت جذرافینی و فاصله تاط از خط استوا
موقعيت طبيع | از نظر دوری و نزدیکی به دریا
ses جربانهای هوائی و مراک فشار
sere ble
صفحه 79:
aK poe
فشار هوا:
۱. فشار هوا از 16۸ میلیبار ( کمفشار ) و 17۷ میلیبار (پرفشار ) شروع میشود.
ی ی ی توا
در شمال و جنوب آفریقا که سواحل کوهستانی است جریانات هوائی بخصوص رطوبت
رامتوقف میکند.
the
آفریقا از نظر حرارت گرمترین قارههاست بطوریکه حرارت متوسط سالانه هیچ قسمتی
از آنباستثنای ارتفاعات زياد در هیچ فصلی از ۱۰ درجه سانتیگراد کمتر نمیشود.
صفحه 80:
Do مش
(oy
رطویت متوسط سالیانه:
آفریقا از لحاظ مینران بارندگی خشکترین قارههای زمین است. ارتفاع باران در
صحارى در سال ازا تا ۲ سانتیمتر تجاوز نمیکند.
منطقه خشک - درشمال و جنوب خط استوا در طرفین مدار رآسالجدی
ورآسالسرطان باران کمتر از ۱۳۰ میلیمش است.
منطقه مرطوب در طرفین خط استوا مان بارند گی سالیانه به ۱۰۰۰ تا
۰ میلیمتر میرسد حدا کشر بارندگی در سواحل کامبرین و کنار خلیج گینه
است.
بعل | ۳
صفحه 81:
دیما و
(es
آبوهوای استوایی:
از مشخصات آبوهوای استوایی حرارت و رطویت زیاد در تمام سال است
آبوهوای استواییرابه سه بخش مشخص تفسیم می کنند.
آبوهوای آفریقایصکی:
اين فوع اقلیم در حوضه رودخانه کنگو است در تمام سال دارای حرارت زياد و
در هیچ یک ازماههای سال درجه گرما از ۲۷ درجه سانتیگراد پایینتر نمیآید
آبوهوای گینهای:
در این اقلیم نیز حرارت در تماع سال بالا است حتی از منطقه کنگو نییز گرمتر
است تفاوتی که بامنطقه قبلی دارد بارندگی تابستانی آن ميباشد علت بارندگی
تابستانی گسترش فشار کم در روی صحرا است.
بل ای
صفحه 82:
Do مش
fey
آبوهواي آفريقايشرقي:
در آفریقایشرقی آبوهوای استوایی به علت ارتفاع زیاد فلات قابل مقایسه با
دو بخش دیگرنیست. ارتفاع زمین مینران حرارت را تقلیل میدهد بطوری که
نایروبی پایتخت کنیا که در رویخط استوا قرار گرفته قابل سکونت نراد سفید
میباشد.
آبوهواي سوداني:
از مشخصات اقلیم سودانی گیرمای شدید در تمام سال و اختلاف شدید بين كرماى
شبوروزاست. مینران بارندگی بستگی به دوری و نردیکی با خطاستوا دارد.
آبوهواي صحرايي:
©
صفحه 83:
دیما و
(es
اقلیم صحرایی به دو بخش فرعی ساحلی و داخلی تقسیم م ىكردد
آبوهوای ورای حارهای یا بح رومی:
الف - شمالی: سواحل جنوب و شمال آفریقا دارای اقلیم خاصی است.
ب-شرق و جنوبشرقی: سواحل آفریقایشرقی و جنوبشرقی چون در
مجاورت جریانهای آب گرم قرار گرفتهاند.
obese asl
در صحرای ساحلی به علت جریانهای دریایی هم میزران رطوبت بیشتر و هم
حرارت کمتم است به همین جهت برای زندگی مناسب میباشد.
©
صفحه 84:
aK poe
شبكه آبها
رودخانه نیجر و نیل مانند ارانث به علت كمى بارندگی در
قسمت سفلی و وسطی کمآبیباشند. حوضه کنگو در داخل
آفریقا وسیع و به شکل دایرره میباشد ولی در قسمت
سفلیجایی که از فلات خارج می گرردد از وسعت آن کاسته
و
صفحه 85:
aK eee
YS
از جمله حاصلخیزترین خاکهایقاره آفریقا خاکهای آبرفتی هستند که در روی
جلگهها وجود دارند . مثلاً خاکهای مراتع در امتدادرود نیل از نظر حاصلخیری
مشهورند و هزاران سال پشتیبان کشاورزی بودهاند. سایر خاکهایحاصلخیز
مخصوصا در قسمتهایی از مرتفعات آفریقای شرفی قررار دارند که در آنها برنی
از انواعمواد آتشنشانی در نتیجه تأثیررات جوی به خاک مرغوب تبدیل گشتهاند.
صفحه 86:
aK poe
جفرافیای انسانی
سابقه تاریخی:
یکی از کتب مشهور در باره آفریقای جدید «آفریقای نوخاسته» نام دارد. کلمه
نوحاسته نامیاست وصفی برای ناحیهای که حسبالمعمول قاره سیاه نامیده
میشود. ناحیهای که داحل آن تاسال ۱۹۰۰ بطور غالب مسکن قبایل بدوی بوده ولی
اروز شاهد تغييراتى انقلايى است.
صفحه 87:
aK poe
حمحیت*
مساحت این قاره با جریره مادا گاسکار قریب *۳میلیون کیلومتر است. جمعیت آن
طبق برآوردسال ۳۳۰۱۹۱۸ میلیون نف و از این رو ترراکم نفوس آن ۱۱۰ نفر
در کیلومتر مریع میباشد.جمعیت آفریقا نیز مانند نفوس هر منطقه فوقالعاده
ببررگ دیگ بدطور بسيار نابرابى تقسيم شدهاست.
صفحه 88:
aK poe
lp
اکثر افرادی که ممردهشناسان آنان را نثراد سیاه منامند در آفریقا زندگی میکنند و
سیاهانی هم که در آمریکا زیست میکنند اغلب از اعقاب ببردگانی هستند که در
ظرف 4۰۰سال گذشته از آفریقابه خارج برده و فروحتهاند.
پیگمهها: بلندی قامت آنها بطور عادی کمتم از ۵ پاست. دست و بازوهای آنها در
رابطه باپاهایشان ببر رگتر است.
بوشمنها: که زیستگاه آنها فعلاً محدود به بيابان كالاهارى و حواشی آن است
صفحه 89:
7 sca
tabs
زبان سامی و کامیت: الف - افریقایشمالی (در مصس (AS\
او
زبانهای برربر و کوشیک: الف - مصرعلیا ب حبشه
ج-سومالی د- کنیا
لهجههای سیاهان آضریقایی: الف - سودانی ب- سواحلی (ساحل رود نیل )اج
نیمهبانتو ( گینه )ه- خوازان.
صفحه 90:
aK poe
مذهب:
از لحاظ مذهبى قاره آضريقا شايد مناسبترين مكان براى توسعه مذاهب و اديان
مختلفه استزي! در طول تاريخ؛ نواحى متمدن و آباد اين قاره هميشه محل ب <ورد
عقايد مذهبى و دينىبوده است ولى در حال حاضء كذشته از اديان ومذاهب ابتدايى
تنها دو دین بررگ اسلام ومسیحی در آفریقا رواج دارد
صفحه 91:
aK poe
که مذهب تسنن میان مسلمانان در شمال آفرریقا شامل کشوررهایمص - لیبی - تونس -
الجزاير مرا کش سودان . حبشه مالی - چاد - نیجریه و سایر کشورهای کنار
خلیج گینه میشود.
ادیان مسیحی را در کشورهای آفریقای جنوبی و حبشه و بعضی از کشورهای
ساحل خلیج گینه میتوان مشاهده کرد. از یهودیها نیز میتوان به تعداد کم در
بعضی از کشورها پیدا کرد.
صفحه 92:
aK poe
انواع معيشت:
اقوام آسيايى يس از رواج کشت نیشکم در سواحل شرقی به علت نبودن کارگران
خبره درمحل هندوستان و مالری با کنتررات پنحساله به کشور ناتال وارد شدند و
پس از پایان دورانکنترات از باز گشت به میهن خود امتناع کررده و در محل
استقرار یافتند. بومیان که ۸۷۰ جمعیت را تشکیل میدهند اغلب از نواحی خشک و
ناسالم شمال و شمالشرقی به جنوب سرازيمشدهاند
صفحه 93:
aK eee
تبعيض نرادى:
عناص آسيايى و آضريقايى در برخورد با يكديك در فلاتهاى جنوبی آفریقا
مشخصات اجتماعيو نثرادى خود را محفوظ داشتهاند. نسبت نثراد سفيد به ردكي
YO درصد است. اقليت براى حفظ موقعيت و حكومت <ود به وضع قوانين سخت
يرداخته وواز وضع موجود حمايت مى كنند براى ادامه وضع حاض از اختلاط
نرادها جداً جلوگیری میشود.
صفحه 94:
bo» و
(es
ازدیاد جمعیت و اتلاف نیو
سرعت ازدیاد جمعیت و بالارفتن موالید از مشخصات کشورهای عقبافتاده
آنست این ازدیاد در حال حاضر حر محدود کرردن امکانات و فشاز ابر
بودجههای اقتصادی و رکود کارها نتیجه دیگریندارد. مینران موالید در
آفریقاتقریبً دوبررابر اروپا است سابقاً بدعلت عدم توسعه خدماتبهداشتى
عامل قحطى و مرض جمعيت را تعديل م ى كرد
صفحه 95:
دیما و
(es
وضع فرهنگی و اجتماعی بومیان:
سیاست تفرقه چنان اقتضا میکند که بومیان را به وضعی که هستند نگاه دارند و
بررای ترقی آناناقدامی نشود. بیشتر مدارس و تأسیسات فرهنگی به میسیونهای
مذهبی و کلیساها و شرکتهابستگی دارد. کار گران رنگین به مقیاس ریس رت
نقاطی که احتمال رقابت با کار گرانسنیدپوست در صنایع میرود منع شده است. طبق
قانون از ۱۹۲ نثراد رنگین فقط در کارهایغي متخصصی و ساده و در عینحال
طاقتفرسا میتوانند در خدمات ارویائیان باشند.
بعل | ۳
صفحه 96:
aK poe
جغرافياى سياسى* ل
تا جند قرن اخير, فقط سواحل شمالى آضريقا در جنوب مديترانه براى دنياى متمدن
شناختهشدهبود واز داخله خا آضريقا اطإلاعاتى نداشتند. اين ب خبرى تا قررن 19
كم و بيش ادامه داشت.اولين دسته خا رجيانى كه به آفريقا راه يافتند فينيقىها بودند
كه ٠١ قرن قبلاز ميلاد مسيح دراوتيكا نردیک توض استفرار یافتند این قوم
باز ركان بودند
صفحه 97:
Do مش
(oy
در شرن ۶ قبل از مبلاد مص و قسمتي از آفرهایشمالی ضمیمه قلمرو اسکندر :
گردید.رومیها تنها قوم اروپایی بودند که توانستند تماع آضریقای مکشوف را فتح
در قرن ۷ میلادیقاره آفريقا مورد حمله اعراب مسلمان قررار گرفت و در اندک
زمانی تمام آضریقای شمالی بهتصرف آنان در آمد. از جبلالطارق به خاک اروپا نیز
راه يافته تا قلب این قاره پیشروی گدند
پساز کشف قاره آمریکا و مهاجرت اروپائیان به آن قاره بای بهمهبمداری از
اراضیحاصلخین و کشف پنبه و توتون احتیاج شدید به کار گران کشاورزی
بیشتم شد و تجار انگلیسیبررای تأمین نیرروی انسانی لازم متوجه آفرریقا شدند و تا
یکی دو قررن تجارت ببرده که پرسودترینمالالتجاره آن عصر بود رونق فراوان
داشت.
بعل | ۳
صفحه 98:
bo» و
(es
متصرفات دولت آلمان پساز پایان جنگ اول تحت قیمومت دول متفق د رآمد و
عملاًطیق پیمانهای صطح تو کالند و کامرون به فرانسه و قسمتی از تانگانیکا و
رواندا به بلتریک واگذارگردید ایتالا نیز بیکار ننشسته و به امپراتوری حبشه
حمله کرد ولی این سرزمین نیز پساز جنگدوم جهانی مجددا استقلال يافت. كرجه
اروپائیان برای تقسیم عادلانه آفریقا تصمیماتی اتخاذکدند ولی پساز جنگ جهانی
دوم اساس استعمار در آفریقا بهم پاشید و ملل آفریقائی برایاحراز استقلال سیاسی
و اقتصادی اروپائیان از این قاره خارج راندند.
بعل | ۳
صفحه 99:
aK poe
اروپائیان در آفریقا:
تقاطی که بیشتر توجه اروپائیان را بای مهاجرت لب م ى كرد عبارت بوداز:
الف - سرزمین جنوب که بیشترین جمعیت اروپائی قاره را واجد است.
ب سسزمین شمال که در آن بیش از ۵را میلیون اروپائی زندگی میکنند
شهرهای زیبا وپرجمعیت آفرریقایشمالی و ساحل مدیتررانه قررار گرفتهاند.
ج- آفریقایاستوایی که در آن ۰۰۰ر۳۰۰ نفر اروپائی اقامت دارند دارای شهرهای
ساحلی اغلبپیشرفته و مدرن است
صفحه 100:
دیما و
(es
سقوط امپرراتوریهای مستعمراتی:
گرچه هنوز کشورهای انگلستان فرانسه: اسپانیا و پرتغال در بعضی از
مستعمرات باقیماندهاندولی از جنگ جهانی دوع به بعد همکاری دول اروپائی تبدیل
به مناقشات و اختلافات گرردید ومردع آفریقا از این فرصت بسوی استقلال سیاسی
و اقتصادی گامهای سریعی برداشتند. انگلستان علی الظاهر در رشد اجتماعی ملل
مستعمه تسهیلاتی هم فراهم آورد تا این مستعمرات بهدلخواه خود با آزادی مطلق
عضو مشتمکالمنافع شوند.
بعل | ۳
صفحه 101:
aK poe
آفریقا قبلاز رن :1٩
امرروزه در باره آفریقا اسامی آفریقایانقلابیء آفریقاینوخاستهء زیاد شنیده میشود»
متصود ازاین اصطلاح آفریقایسیاه است که تا آغاز قررن ۲۰ دور از تصرف
اروپائیان بوده و بشکل زند گیقبیلهای به دست بومیان اداره میشد. ممردم انقلابی
همین سیاهپوستانند. اين بیداری در درجه اولدر نتیحه مداحلات و نقوذ اروپائیان
در داحل آفرریقا يديد آمد
صفحه 102:
دیما و
(es
تاریخچه استقلال ملل آفرریقا؛
آفریقای ۱۹۰۰: در آغاز قررن ۲۰ از سرزمین وسیع آفريقا تنها ۳ واحد سیاسی به
اين شرح:اتيوبى» ليبرياء ترانسوال استقلال داشتند.
آفریقای ۱۹۲۳: پساز گذشت ۱۳ سال که طی آن جنگلهای اول اتفاق افتاد و
تقسیمات سیاسی|غلب قارهها بهم خورد در آفریقا تغییررات زیادی رخ نداد تنها
دولتهای SL مستعمرات دولمغلوب را به نفع خود اشغال کردند.
صفحه 103:
aK poe
آفریقای ۱۹۵۷: بعداز جنگ جهانی دوع قسمت کوچکی از آفريقا تحتنظر سازمان
ملل متحدقرار گرفت ولی از لحاظ استقلال تنها کشور لیبی به جمع کشورهای مستقل
پیوسته بود.
آفریقای ۱۹7۳: در ده سال بعداز ۱۹۵۳ بتدریج کشورهای آفریقانی یکی از ديكرى
به استقالالسیاسی رسیدند
صفحه 104:
aK poe
آفریقا در طمریق استقلال!
پساز جنگ جهانی دوم افکار استقلالطلبی بشدت در آفریقا توسعه یافت. پیشرروان
آزادی واستقلال جوانان آفریقائی بودند. سربازان آفرریقائی نیز پیاز باز گشت از
جبهدهاى جنكه برا ىآزادى بشم از یوغ اسارت نازیها آنان را به مبارزه بر علیه
استعمار برانگیخت. مشکل آفریقااستقلال» عقبماند گیء فرهنگی و بهداشتی AS)
ساکنان این قاره بود.
صفحه 105:
aK poe
بيشرفت و توسعه ومسائل آضريقا:
الف فعالیت مأمورین و مبلخین مذهبی در ارتقای سطح فکر دوم و بهبود وضع
بهداشتی آن.
ب- تسهیلات حملوتقل و ارتباطات نقاط داخلی این قاره به دنیای خارج و تمامی
2 &
مردم اينقاره با سايس ملل.
صفحه 106:
aK poe
جامکان فعالیت اقتصادی و بازرگانی با جهان خارج بخصوص شر کت در با
جهانی وصدور محصولات گررانبهای این قاره.
دورود تمدن غرب با تماع مظاهم خود و آشناشدن مردع با زندگی ماشینی.
ه تأسيس مراكن صنعتى و توسعه صنايع استخراجى و بهبود بهردبردارى از
زمین.
صفحه 107:
aK eee
کشاورزی:
کشاورزی بمراساس تولید زراعی معیشتی استوار» و تولید براى مصرف است ودر
كليه مالک آفریقا باستثنای جمهوری آفریقای جنوبی اکشریت جمعیت فعال هنوز به
اين نوع کشاورزیاشتغال دارند. کشاورزی بومی با سیستمی که به کشت انتقال یا
آیش موسوم است انجام میگیمردتحت این سیستم مقداری زمین محتملاً با حدودى
نامعين روستا را محاط کرده» در اختیارکشاورزان است
صفحه 108:
دیما و
(es
محصولات خوراکی اصلی:
محصولات خوراکی اصلی مورد کشت در کشاورزی معیشتی فرآوردههایی
هستند که حاویحدا کش مواد نشاستهای باشند. آفربقای مداری را میتوان بر
اساس تولید انواع مواد خوراکی به ناحیه تقسیم کرد:
الف - ناحیه جنگلی غرب رودخانه بانداما
ب سايس نواحى جنگلی آفریقای غرربی و GSA
صفحه 109:
رنه 57
ج-نواحی خشک غربی غلات و حبوبات مخصوصاً ارزن, ذرت خوشهای و برخی
محصولاتفرعی مانند: ذرت» بررنج» بادامزمینی و لوبیای چشمبلبلی اهمیت زیادی
دارند.
د- منطته ساوانای جنوبی و جنوبشرقی که معمولاً همیت ذرت در آنجا بیشتر از
ارزن و درتحوفلام نت
هه منطقه دریاچههای کبیر که در این منطقه موز اساس معيشت را تشکیل میدهد.
صفحه 110:
دیما و
(es
کشاورزی اروپائیان (در آفریقایجنوبی)
به عکس بومیان» زمین کافی در اختیار کشاورزان ارویائی قرار دارده زیرا اینان
۰ مساحتآفریقای جنوبی را که بالغ بر چندین میلیون هکتار میگردد تصاحب
کردهاند. عده کشاورزاناروپائی نسبت به بومیان کم» ولی مقدار زمین هر کشاورز به
مراتب بیشتر است و سهم هم یک ازمالکان بطور متوسط از ۷۵ هکتار تجاوز میکند
۰ این اراضی مستقیماً بوسیله مالکانبهم»برداری میشود هر جا احتیاج به کار گر
فراوان باشد بومیان را با مزد کم بکار میگمارند.
بعل | ۳
صفحه 111:
ام 3
گلهداری و مشکلات آن:
تربیت احشام از منابع اولیه اقتصاد این منطقه بوده است که چه در زمان استعمار چه
در حالحاضر اهمیت آن محفوظ مانده است.
اهمیت دامپروری در این منطقه بحدی است که درآمد آن بطور تقریب با درآمد
کشاورزی CANA میکند. در اغلب اراضی که در آفریقایجنوبی وسعت زیادی
دارند فقط گلهداریامکانپذیر است.
صفحه 112:
aK poe
زراعت و گلهداری آفریقای جنوبی که مرحله تحول را پشتسمی گذارد دچار
مشکلات فراوان است. میبایستی اقدامات زیر بهعمل آید:
الف تجهين وسايل مدرن بساى بهمهبردارى بيشت .
ب تربيت بوميان و آشناكردن آنان به اصول عملی کشاورزی
چ تجدیدنظر در کمیت و کیفیت بهرهبرداری از دام.
د _حفاظت و تقويت خاك.
صفحه 113:
bo» و
(es
اقتصاد در حال توسعه:
صنعتیشدن - زند کی شهزی؛
دولت آفریقایجنوبی از اینکه صاد رکننده موادخام باشد راضی نیست و بدینجهت
بسرعت بهدوران صنعتی خود نردیک میشود. صنایع استضراجی به تنهائی کافی
نبوده و ناچار از احیایصنایع دیگ میباشد. آنچه بیش از سایر صنایع توجه
صاحبان سرمایه را به خود جلب کردصنایع فل زکاری و فولاد بود و در سال ۱۹۳۰
اين دولت فقط قادر بود که 7۸ و در محل تأمین کند. توسعد
صنعت بررق بیش از سایم صنایع چشمگیر است.
صفحه 114:
aK eee
منابع معدنی:
در ایام اخیس آفریقا به منزله تولیدکننده موادمعدنی اهمیت روز افزونی یافته است.
قسمت اعظتولیدات معدنی به خارج مخصوصاًبه اروپ و آمریکا صادر میشود.
io) 51 ار
الف فدرات و سنكهاى قيمتى
ب آلیاژهای آهن
ات
د -فسفات
صفحه 115:
دیما و
(es
وسعت حضور نظامی فرانسه در آفریقا:
فرانسه با برخی از کشورهای آفریقائی قرارداد دفاعی منعقد نموده است. یعنی
اك هر یک از این کشورهای مورد تجاوز قار كيرد فرانسه متعهد است كه از
اين كشور در مقابل كشور متجاوز دفاع كند. كشورهاى مزيور عبارتند از:
جيبوتى؛ كابون؛ ساحلعاب؛ جمهورى آفريقاى كزى؛ توكوءبه موجب
قراردادهاى دیگری» نیمروهای نظامی فرانسه با ارتشهای کشورهای جیبوتیء
گابونساحلعاج» سنگال» توگو و زئیر مانورهای مشت مک انجام میدهند.
بعل | ۳
صفحه 116:
aK poe
مخرب بزرگ:
مخرب بر رگ منطقهای در شمال آفریقا را شامل میشود که از موریتانی شروع و
به لیبی ختممی گردد. جمعیت این منطقه متجاوز از 9۰ میلیوننف است و بيشت در
سواحل دریای مدیترانهساکن هستند. این منطقه بعداز آفریقایجنوبی غنیترین
منطقه قاره آفریقا محسوب ميشود
صفحه 117:
poe
فصل جهارم
قاره آمریکا
بل ای
صفحه 118:
57 1-1
هدف كلى
١ - آشنایی با قاره آمریکاه علت نامگذاری این قاره» برررسی وسعت و موقعیت اين
قاره:
۲ تقسیم این قاره به سه بخش شمالی؛ ممکری» جنوبی و آشنایی با ناهمواریها.
3 جمعيته شبكه آبها
؛ نقش مهاجرت و تغييراتى كه در اين قاره يديد آورده.
صفحه 119:
aK poe
هدفهای رفتاری و آموزشی:
از دانشجویان انتظار میرود که پساز مطالعه این فصل بتوانند به پوششهای زیر
۱ مریکا کجاست.
۲ .با توجه به موقعیت آمریکا اقلیم این منطقه چگونه است.
۳.از ساختمان زمینشناسی هم بخش از آمریکا چه میدانید.
کوهستانهای محروف آمریکا کدامها هستند و چه تأثیری بر نواحی اطراف خود
دارند.
۵آمریکا دارای چند حوضه است توضیح مختصری راجع به هر کداع بدهید.
صفحه 120:
aK 1 be o>
جغرافیای طبیعی
وسعت و موقعیت جفرافیایی:
از نظر وسعت قاره آمریکا از ۵0 درجه عرض جنویی تا ۸۵ درجه عرض شمالى
بين اقيانوساطلس و اقيانوس كبيى واقع شده است. از قطب شمال تا نزدیکیهای
قطب جنوب امتداد دارد بارعا( حودره گررینلند) ۳ میلیون کیلومشر
مربع وسعت دارد و به این ترتیب قارهآمریکامثل آسیا مساحتی برابم با مجموع
تقریبی مساحت دو قاره آفریقا و اروپا دارد که درحدود۲۵/ کل مساحت جهان را
كا شور
بعل | ۳
صفحه 121:
aK poe
جهره زمين ( ناهمواريها ): ۲
ساختمان چینخوردگیهای آمریکایشمالی غالبا مربوط به دورانهای اول و سوم
زمینشتاسیبوده و جهت آنها بیشتر شمالی و جنویی میباشد از منتهیالیه شمالغربی
آمریکا (تنگهبرینگ )تا منتهیالیه جنوبی این قاره (یعنی تا دماغه هورون ) دو رشته
كوه از شمال به جنوب گستردهشده است که کوههای روشوز یا راکی در شمال و
کوههای آند در جنوب قرار دارند.
صفحه 122:
Do مش
(oy
در یکتقسیمبندی کلی ما میتوانیم قاره آمریکا را از حیث پستی و بلندی به ٩ ناحیه
تقسیم کنیم کهعبارتند i
الف ناحیه شمال آمریکایشمالی مانند جنوب کوهستانی نیست.
ب ناحیه ممکنری آمریکایشمالی که سرزمینی مسطح و هموار و حاصلخیز است.
ج - ناحیه شرقی آممریکایشمالی منطقهای کوهستانی مانندآپالاش است.
د ناحیه غربی آمریکایشمالی منطقهای کوهستانی مانند کوهستان مرتفع و عظیم
راکی است.
صفحه 123:
aK poe
ه- ناحیه شمالی آمریکایجنوبی که در قسمتهای شمالی آن جلگهها و جنوب
آن دارایارتفاعات میباشند.
و ناحیه مکیری آممریکای جنوبی پوشیده از جنگلهای استوایی است.
ز ناحیه شرقی آمریکایجنوبی که منطقهای کوهستانی است.
ج-ناحیه عغربی آمریکایجنوبی منطقهای کوهستانی مانند جبال آند است.
صفحه 124:
دیما و
(es
اقلیم:
با توجه به نحوه قرا رگیرری آمریکا از شمال به جنوب» تأثیر اقیانوسها و
عرض جضرافیایی وهمچنین عوارض جذرافیایی مختلف» تنوح اقلیمی زیادی
(ese Site eos
الف - مناطق شمالی آممریکایشمالی ( کانادا و آلاسکا ) که تحت تأثیس
آبوهوای قطبی بوده ودارای زمستانهای بسیار سرد و تابستانهای کوتاه و
معتدل هستند.
ب مناطق کنارههای اقیانوساطلس بخصوص در کشور ایالات متحده
آمریکا (اتازونی ) دارایآبوهوای معتدل با رطوبت کافی.
بعل | ۳ ©
صفحه 125:
دیما و
(es
ج مناطق جنویی ایالات متحده و مککریک دارای دورههای طولانی گرما با
رطوبت شديددريايى.
د مناطق شمال آمریکایجنوبی با آبوهوای گرم و مرطوب استوایی.
ه مناطق نیمهجنوب آمریکایجنوبی در این منطقه آبوهوای معتدل و
مرطوب و سردحکم فرماست.
و -مناطق کوهستانی غرب آمریکا با آبوهوای کوهستانی و رطوبت کافی
در مناطق دامنههای غرربی.
© ce
صفحه 126:
aK poe
شبکه آبها:
دن إن قار هاس اذ وت ور اب ری ۳9 ۱ دریاچه مهم داریم
که از مهمتررین رود میتوانیم رودمیسیسیپی و ماکنری در ایالات متحده و
آمازون در بزریل را نام ببریم. از مهمتریندریاچههای آن هورن, میشیگان»
سوپریورواریه و انتاریو را در شمال ایالات متحده میتوانیمذکر کنیم که
در این میان بزر گترین دریاچه قاره آمربکا سوپریور میباشد.
صفحه 127:
دیما و
(es
خاک پوشش گیاهی و جانوری: 3
قاره آمریکا به علت وسعت و تنوع اقلیمی دارای تقریبا همه نوع زمین میباشد.
از اراضیجنگلی گرفته تا اراضی جلگههای و بیابان خشک و سوزان و بدون
پوشش she Sb Als اراضی غیم حاصلخین این قاره در
آمریکایشمالی بوده و همچنین با ار زشترین زمینهایاین قاره هم از نظ
اقتصادی در آمریکای شمالی واقع است. از نظر زندگی جانوری نین این قاره
ازتنوع فراوانی برخوردار است و در آن انواع خزندگان پررندگان- حشرات -
پستانداران ماهیهادیده میشوند.
© a
صفحه 128:
aK 1 be 8 تشع
قلموها:
قاره آمریکا به سه قلمو مهم تقسیم میشود:
الف - آممریکایشمالی که خود شامل سه بخش مهم میشود. اپالات متحده -
کانادا و مکتریک.
ب آممریکای مکی که شامل یازده کشور میشود که عبارتند از:
السالوادور یناما جامائیکا - دومینیکن كستاريكا كويا گواتمالا-
نیکاراگوا - هائیتی و هندوراس.
صفحه 129:
aK poe
ج- آمریکایجنوبی که شامل پانزده کشور میباشد که عبارتند از: آرژانتین
- اکوادور - اوروگوته- برزیل - بوليوى يرو - ياراكوئه ترینیداد و
توباگو- شیلی کلمبیا - گویان . ونزروثلا سورينام - گویان فراسه و جزایر
فالکلند.
صفحه 130:
دیما و
(es
جغرافیای انسانی
سوابق تاریخی:
کشف قاره آمریکا همان گونه که در قبل ذکر شده در قرن ۱۵ توسط
کریستف کلمب و بمراساساحتیاجات اقتصادی دولتهای اسپانیا و يررتخال انجام
گرفت. این دریانورد بر سر راه خود جزايرر وسرزمینهایی را کشف کرد و
بعدها که دریانورد دیگری بنام «آمریکووسپوس» ثابت کرد که
اراضیجدید الا کتشاف توسط کریستف کلمب هندوستان نیست نام خود او را
بر روی آن سرزمینها گذاشته و به اسم ((آمریکا» محروف شد.
© a
صفحه 131:
aK pli A
7
جمعیت:
آمریکا از این حیث چندان غنی نیست. آمریکا به لحاظ اینکه قارهای
مهاجرنشین است از لحاظجمعیت گرروههای زیادی ندارد. سکنه واقعی آمریکا
یعنی سس خپوستان درحال حاضر در اقلیت کامل هستند و تعدادشان در سرامسر
آمریکا به زحمت به یک میلیوننفر مى رسد تا بدان حد کهدولتها آنها را جزء
سرمايههاى ملى محسوب میکنند.
صفحه 132:
aK poe
نعراد:
NB آممریکا درحال حاضر از نثراد سفید یا دورگه هستند. فزونی pes es
سفید به دلیلمهاجرتهای طولانی سفیدپوستان مالک مختلف جهان به اين
سزمین است. اما غیرازسفیدپوستان نرادهای دیگرری هم در این قاره زندگی
مى کنند, مثل نراد سنیدپوست و دو رگهها کهاز اختلاط دو نراد سفید و سرخ-
سفید و سیاه و سرخ و سیاه در طول چهار و نیم قررن بوجودآمدهاند.
صفحه 133:
aK poe
tabs
obs
در قاره آمریکا فقط به چند زبان محدود تکلم میشود که عبارتند از: در درجه
اول انگلیسی و بعدزبانهای اسپانیولی» پرتغالی و فرانسه. و البته تعدادی نیز در
ممالک آمریکایمکنری و جنوبی بهزبان محلی صبحت میکنند» مثل زبان
Coe
صفحه 134:
رنه 57
مذاهب:
ts تمامى ساكنان اين قاره مسيحى هستند كه در ميان مذاهب سهكانه دين
مسیحیته پیروان کاتولیک نسبت به مذاهب دیگ برترى دا رند. مذاهب ديك
مثل اسلام و بهودیت به صورت اقليت در اين کشورها دیده میشوند
صفحه 135:
aK poe
انواع معيشت:
شباهت كلى بين دو آمريكا از لحاظ نوع معيشت و سطح زندكى است كه هم دو
آمریکا از انواعاروپایی پرشده و هر دو آمریکا یک تمدن جديد را دارا
گشتهاند. کشورهای ایالات متحده ازجهت موقعیت بسیار مناسبتم از سایرر
کشورهای آمریکایشمالی و جنوبی هستند.
© ae
صفحه 136:
aK poe
آمريكاىشمالى
سرزمين آهريكاى شمالى در عرض جغرافيائى ؟١ و ۷ تا ۷ و ۸۳ شمالی ودر
طول جذرافیایی ۳۷ و ۵۲ غربی تا ۲۷ و ۱۷۲ شرقى كسترده شده است. و
a gS THVT Ee Le مربعوسعت دارد.
صفحه 137:
aK eee
Pu آمريكا داراى تاريخ حیرتآوری هستند مدتها قبلاز اينكه آنان از قاره
آسيا به اينقاره بيايند شروتهاى باورنكردنى در این قاره به صورت نهانی
موجود بوده است» که این منابعشروت در عص اکتشافات (قرون ۱۱۰۱6 و
۷ میلادی ) کشفشده و توسعه پب پیدا کردهاند. در اینتوسعه pole 5 شروته
کشورهای اسپانیه پرتفال» فرانسه و خصوصاً انگلستا ن نقش مهمی را
ایفاکردهاند.
صفحه 138:
57 5
جضرافیای طبیعی
وسعت و موقعیت جغرافیایی:
آمریکایشمالی در قسمت شمالی قارهآمریکا قررار دارد. از شمال به اقیانوس
منجمدشمالی ازمشرق و جنوب به اقیانوس اطلس. از جنوبشرقی به خلیج
مکریکو» دریای کارائیب و آمریکای مکی و از شمال غربی به تنگه
م ی ۲ ر۷ تا ۸۳ شمالی و طول ۳۷ ر ۵۲
غربی ت۲۷ ر ۱۳۷ شرقی گستررده شده است و تقرریبا ۷۲۹۰۰۰ ۲۳
کیلومتر مربع وسعت دارد.
© ae
صفحه 139:
els Lr
نقشه طبیعی آمریکای شمالی
صفحه 140:
دیما و
(es
زمینشناسی:
از نقطه نظر جفرافیا و زمینشناسی آمریکایشمالی به چند ناحیه تقسیم
میشود که عبارتند از:
مرتفعات وسيع شمال كه به سيس کانادا معروفند.
سرزمين پست و وسیع جنوب یا ناحیه بزرگ واقع شده است که بیشتر
رودها ىآمريكاىشمالى چون میسیسیپی و میسوری ... در آن جریان
دارند. اين منطقه را کوههاییمثل آپالاش در شرق و راكى در غرب و
سرزمين قديمى متعلق به دوران اول زمينشناسى د رشمال و نهايتا دشتهاى
ساحلى آمريكاى شمالى كه در امتداد اقيانوس آتلانتيك و خليج مكريكواق
شدهاند.
بل ای
صفحه 141:
نقشه طبیعی آمریکای جنوبی
صفحه 142:
دیما و
(es
جغرافیدانان معتقدند سپر کانادا تحت توسعه داحلی قاره بهوجود آمده
است. و در اش یکحرکت آرام به اطراف هسته مرکنری اضافه شده
است كه كاهى نين به اين سپر th پلاتضرع لوزنتینمیگویند.
کوههای مشرق در جهت شمالشرقی به جنوبغربی» غالبا متعلق به
دوران اولزمینشناسی هستند و کوههای عغربی و ساحلی چون راکی یا
راشوز و ... متعلق به دوران سومزمینشناسی هستند که بسیار بلند و
bbe
صفحه 143:
57 5
حفرافیدانان معتقدند سپم کانادا تحت توسعه داحلی قاره به وجود آمده
است. و در اثر یکحرکت آرام به اطراف هسته مرکنری اضافه شده است
که گاهی نين به اين سير ياء پلاتضرم لوزنتینمیگویند.
کوههای مشرة در جهت شمالشرقى به جنو بغر ؛ غالبا متعلق به دوران
اولزمینشناسی هستند و کوههای غربی و ساحلی چون راکی یا راشوز
و ... متعلق به دوران سومزمینشناسی هستند که بسیار بلند و مرتفع
میباشند.
© ce
صفحه 144:
aK poe
از دیگر ارتفاعات آممریکا در شرق مىتوان راكى را نام برد كه رشته
كودهاى منقطع د رآلاسكا و کوههای ریچاردسون در شمال کانادا از جمله
آنها هستند. کوههای راکی که از شمال کانادا شروعشده و به سه بخش
راکیشمالی؛ م مکی و جنوبی تقسیمشده نیز جنء همینا رتفاعات است.
صفحه 145:
دیما و
(es
Fee yb جلو ار را را ١
بر ترس سر ای لخد
الف - قسمت مشرق: مشرق آممریکایشمالی خود شامل چند واحد طبیعی مختلف
طبق وضعناهمواری و تحولات دوره فمرسایش است.
ب کوهستان غربی: بعداز جلگههای مرکنری کم کم ارتفاع زمین زيادشده و
به یک منطقه کوهستانی وسیعی میرسیم که از شمال به جنوب آلاسکا تا
آمریکای مرکنری و جنوبی ادامه داردو این کوهستان به اسم انگلیسی راکییا
رشوز و یا کوهستان صخرهای معرروف است.
© a
صفحه 146:
57 5
اقليم آمريكاى شمالى*
آمريكاى شمالى به مناسبت وسعت زياد داراى آبوهواى متنوعى مىباشد ٠ نواحى
شمالى آنبه علت نردیکی به قطب شمال تحت تأثیر این عوامل» دارای زمستانهای
سرد و قسمتهایجنوبی که مجاور استواست گرسیس اس tae فلت
میتوانیم اذعان داریم که اقلیمآمریکایشمالی تحت تأثیس چهار توده هوای عمده
قرار دارد.
©
صفحه 147:
۳۳9
مناطق آبیهوایی- آمریکا:
ae 7
ae 2 آبوهوای معتدل v
آبوهوای مدیترانهای
7 آبوهوای موسمی
آبوهوای معتدل ee.
lps ae بری و
صفحه 148:
7 ee
رودها و نباتات (پوشش گیاهی) و رابطه آن با خاک:
کشورهای متحده آمریکا به واسطه وسعت زیاد خاک و تنوع آبوهوا از
Cue جریان آبهایروان و تشکیل زمینهای زراعتی و همچنین پوشش نباتی
تفاوت بسیاری با کشورهای اروپاییدارند.
صفحه 149:
aK poe
در جنوب و مشرق حوضه میسیسیپی و شبهجزیم» فلوریدا مقدار باران
سالیانه نیرزیاد است. از جهت تقسیمبندی حوضههای رودهای آمریکا میتوان
چند حوضه را مشخصکرد:
۱ حوضه اقيانوس كبيس
۲ حوضه اقیانوس اطلس
۳ حوضه خلیج مکزیک
صفحه 150:
رنه 57
طبق شرایط طبیعی جنگلهای اتازونی را نین به چند منطقه تقسیمبندی
هر
الف - شمالشرقی:
ب منطقه آپالاش و سواحل اقیانوس اطلس
ج جنگلهای خلیج مکزیک
د منطقه اقيانوس كبيس
ه كوهستان راكى
صفحه 151:
دیما و
(es
کلیات جضرافیای انسانی:
كشور آمريكا سكنه مخصوص به حود نداشته است. تحقیقات باستانشناسان در
اين كشور ثابت كررده است كه مردم قدیمی این کشور همه خارجی بودهاند و
خود آممیکاتمدن خاصی مثل تمدنمردم آسیایی نداشته است. آنچه مسلم است
اولین طایفه خارجی که وارد این سرزمین شدهاند درزمان نردیک به ما بوده
است.
©
صفحه 152:
نقشه سیاسی آمریکای شمالی وجنوبی
صفحه 153:
aK poe
جمعیت:
در حال حاضر در آمریکایشمالی ۰۰۰ »۳۷۰۰ نفر ساکنند که بیشترین جمعیت
درایالاتمتحده هستند (۰۰۰ر ۲۲۹۰۰ نف ) پس از اینکه بر جدید توسط
اروپائیان کشف شدءسکنه بومی آن قطعه را سرخپوست یا بومیهای غربی نامیدند
و بعداز مهاجرت اروپائیان» اقواسفیدپوست به این منطقه راه یافتند.
صفحه 154:
ف
eee
پراکندگی جمعیت:
جمعیت آمریکا با وجودی که از لحاظ شماره مطلق زیاد به نظر نمی رسد به
واسطه وسعت زیادجای جمعیت بیشتری را دارد.
از لحاظ پراکندگی جمعیت میتوانیم آمریکا را به چند منطقه تقسیم کنیم:
۱ اه رتیت لس که شرت ۸ یوج سس ما
صفحه 155:
aK poe
7
۱۳-۱۵ ؟ در جنوب انگلیسنو ( نیوانگلند ) ایالت نیویو رک استه که بین
میلیوننفرجمعیت دارد و اگم نواحی پنسیلوانیا را نیز به حساب آوریم به
حدود سیمیلیون نف مى رسد.
۳ - اطراف دریاچههای پنجگانه منطقه پر,جمعیتی را تشکیل میدهد» که
شههایی ازقبیل میلوواکی ء مادیسون, شیکا گودیترویت و غیره از جمله
شهیهای پرجمعیت آمریکاءدر این منطقه قرار دارند.
صفحه 156:
aK 1 be 8 تشع
مهاجرت:
جمعیت بعداز استقلال آمریکا به صورت دیگری د رآمد. طبق سسشماری در
سال ۱۷۷۹ آمریکادارای چهار میلیون نف جمعیت بوده است. این چهارمیلیون
نفر بیشتر انگلیسی» فرانسوی»اسپانیولی؛ پررتغالی و تعدادی از نترادهای دیگر
اروپایی بودهاند. در اوایل سده نوزده سیلمهاجرین مخصوصاً از سال ۱۸۵۰ به
مركا سار در قد
صفحه 157:
aK eee
جفرافیای سیاسی: 2 :
در ارتباط با نظام سیاسی کشورهای آمریکایشمالی» هگن نمیتوان یک
ed واحد را ارائه نمود.زیر| دست است که سه کشور مهم
آمریکایشمالی دارای نظام حکومتی جمهوری فدرال هستندو تقريباً از
نظر سیاسی جزء کشورهای سرمایهداری بهحساب میآیند لیکن
نمیتوان خصوصیات حکومتی و سیاسی آنها را با یکدیگ برابس دانست.
©
صفحه 158:
aK poe
جغرافیای اقتصادی:
امروزه کشور اتازونی شروتمندترین کشورهای دنیاست. اعتبار اقتصادی در
اين كشور به اندازءاىاست كه اين کشور توانسته است از ۱۹60 که جنگ
Sle دوم بهپایان رسید از بحران اقتصادیببررگی که اروپایغربی و جنوبی
را تهدید میکرده» جلوگیری کند.
صفحه 159:
Do مش
(oy
کشاورزی:
آمریکا گرچه کشوری کشاورزی نیست ولیکن اهمیت کشاورزی در این
کشور کمتر از صنعت آننیست. اگر صنعتی با اين عظمت وجود نداشت
کشورهای متحده آمریکا را متوانستیمبز رگترین کشور کشاورز جهان
محسوب داریم.
برخلاف اروپا؛ در آمریکا زراعت چند محصولی وحود ندارد. تنها در بعضی
قسمتها مثلنواحی کالیفرنیا و مناطق مجاور به خلیج کالیفرنی زراعت با کشت
چند محصول به چشممیخورد.
© a
صفحه 160:
aK poe
دامپرروری:
در مورد تولیدات دامپرروری» اتازونی در شمار پیشرفتهترین مالک جهان بوده
و به سببمساعدت آبوهوا و وجود مراتع راوان تقریبا همه نوع جانور اهلی
تربیت میشود. از نظدامپمروری وضع ایالاتمتحده به ترتیب زیر است:
۱ مهمترین و رایحترین نوع پررورش دام» پرورش گاو در ایالات کانراس»
او کلاهماءایلینوین» نیراسکاء اوهایو و میشیگان است.
صفحه 161:
aK poe
۲ در مرتبه دوع پرورش گوسفند در ایالات مونتانا و ایومینگ آیداهو و
کلرادو است.
۳ - در مرتبه سوع پررورش خوک در دا کوتایشمالی و جنوبی» ایندیانا و
مینهسوتا وپررورش اسب در تگراس, کاننراس» آریزوناه مونتانا و آلاباما ...
است البته در این کشورها حیواناتدیگری چون گاومیش, بوفالی بنء قاط و
ماکیان نی پرورش داده میشوند.
۳ ۳
صفحه 162:
aK poe
معادن:
ایالاتمتحده آمریکا از حیث منابع معدنی نیز یکی از غنیترین ممالک جهان
است و در بیشتررتولیدات استضراجی بین ممالک جهان مقام اول را دارد.
معادن ایالاتمتحده عبارتاند از: go rage
ذغالسنگه نفته آهن؛ مس و روى: بز ركترين معادن ذغالسنگ و آهن
ایالاتمتحده در پنسیلوانیا و ویرجینیای غربی قرار دارد و همچنین آلایاما و
میشیگان هم دارای معادن غتیهستند.
صفحه 163:
aK poe
نعت 2
سيستم صنعت آمريكا هم مانند ساي عوامل اقتصادى تابع وضعى است كه
منحصر به خود این کشور میباشد. در سده ۱۹ با انقلاب صنعتی دنیا و پیشرفت
سربع صنعت در اتازونی؛ این کشو رکم کم سرآمد کشورهای صنعتی جهان شد.
صفحه 164:
دیما و
(es
آمریکای مکی
مقدمداى بس آمريكاىلاتين:
زمانی که اروپائیان جهت جستجوی سکونتگاههای جدید به این قسمت از دنيا
رسیدند آن راآمریکایمرکنری و آمریکای جنوبی نامیدند.اروپائیان به طمع
شروتهای ادویه هندشرقی و به واسطه موانع غي_منتظره يا شايد
بهطور ناخواسته به اين منطقه آمدند. آمريكاى جنوبى توسط كريستق كلمب در
سومین سفر دریایی وی در سال ۱4٩۲ کشف شد. وی به دهانه رود «اورینوکو»
در وذزوئلا رسید و بعداز وی فردیبه نام ((پدر وآلوارس» سواحل بمرزیل را
oS ass
©
صفحه 165:
Do مش
(oy
جغرافیای طبیعی
وسعت و موقعیت جغرافیایی:
تعابير مختلف و تعیین حدود و مزیندی آمریکای مکی باعث گرردیده که
تفاوتهایی در مساحتو موقعیت این کشور در منابع مختلف دیده شود. در
اقرب كس توسود در كشور با رگا igs و زا کرد که
از عرض ۸ تا ۳۲ درجهشمالی و طول ۷۰ تا۳٩درجدغربی کشیده شده است.
© a
صفحه 166:
دیما و
(es
جهره زمين (ناهمواريها ):
تمام قسمتهاى آمريكاى م مكزىء از اراضى مرتفع كوهستانى تشكيل
گردیده است. فقط درمشرق» بعضى جلكّههاى يست ساحلى وجود دارد كه
چندان وسیع نیست. در همه جای این قطعه آثار آتشفشانی پیدرپی دیده
میشود و بلندترین قلههای آن نی قلههای آتشفشانی است ومیتوان گفت که
تعداد آتشفشانهای هیچیک از قسمتهای خشکی دنیاء ie:
اندازهآممریکای مکری نیست» زیر| کلیه جرایر و قلههای آتشفشانی این
منطقه روی دایمه آتش فیاردارند.
© a
صفحه 167:
دیما و
(es
اقلیم:
از نظر آبوهوایی منطقه آمریکای مکنزی به سه منطقه كك رمسير؛ معتدل و
سردسيس ( تق ريباخنك ) تقسیم میشود:
الف زمينهاى بسيار ممرتفع؛ از ۳۰۰۰ متر به بالا بهطور طبیعی آبوهوای سرد
دارند.
ب زمینهایی که بین ۲۰۰۰ Fools متى ارتفاع دارند» در شمار مناطق معتدل
محسوبممیشوند.
ج-سرزمینهای کمتر از ۲۰۰۰متر ارتفاع که جزء مناطق گرمسیر محسوب
میشوند.
© ce
صفحه 168:
57 1-1
شبکه آبها:
در آمریکایجنوبی رودخانههای فراوانی وجود دارند» ولی هیچیک از این
رودها خیلی طولانینیستند. از مهمترین آنها میتوان سانیژوان» ریواورسه
كووياء پاتاکاو ... را نام برد.
صفحه 169:
دیما و
(es
خاک پوشش گیاهی و زندگی جانوری:
این ناحیه دارای زیباییهای طبیعی شگفتانگیز و تضادهای طبیعی و اجتماعی
فراوانی میباشد.از انواع حیوانات چون مارهاه کورکودیلها در اندازههای
عظیم الجثه تا ماهیهای آبهای داخلی وپرندگان زیباه همه بیانگر وجود تنوعهای
فراوان در این قلمم و میباشند.
به علت وجود خاکهای حاصلخین آتشنشانی؛ کشتمحصولات حاره و غلات رواج
فراوانی دارد.
بعل | ۳
صفحه 170:
aK poe
us) cel ae
Sad
جمعیت آمریکایجنوبی حدود ۲5۳میلیوننف میباشد. تنها شهم آمریکای مکزی که
بیشاز»*۰ر»0۰ جمعیت دارد گواتمالاسیتی است. از لحاظ خدمات بهداشتی و معلم و
مدرسه غیراز پاناما و کاستاریکا بقیه کشورها دچار کمبود هستند.
صفحه 171:
57 1-1
ناد اصلى مردم اين سرزمينهاء دو ركدهاء سفيديوستان و سرخيوستان هستند»
كه ب راساس تأثي مث ادهاى مختلف آمريكاى ص كزى به سه بخش آمريكاىبومى»
آمریکا ی آفرو آمريكا و آمريكا اروپا تقسیم میشوند.
صفحه 172:
aK poe
جفرافیای اقتصادی:
کشاورزی:
اساس اقتصاد آمربکایم مکی هميشه کشاورزی آن بوده است. قبلاز سال ۱۸۳۰
رنگ طبیعیمثل نیل و قررمدانه از مهمترین محصولات صادراتي این منطقه بوده
است. وسیله امرار معاش اکشریت مردم کشاورزی بوده و اکثرا به کشت ذرت و
لوبيا وبرنجمىيردازند.
صفحه 173:
Lois و
(es
آمریکایجنوبی
جفرافیای طبیعی
وسعت و موقعیت جفرافیایی:
آمریکایجنوبی در قسمت جنوب قاره آمریکا عرض جفرافیایی ۲6؛ ۱۲ تا 0٩
شمالی و طولجذرافیایی ۳6,6۵ تا ۸۱۰۲۱ طولغربی کشیده شده است.
صفحه 174:
bo» و
(es
چهره زمین (ناهمواریه):
آمریکایجنوبی نیز مانند آممریکایشمالی» از اطراف محصور به کوهستانهای مرتفع
و فلاتهایبلند است. مركن آن را فلاتهاى نسبتاً پستاتر و جلگههای وسیع تشکیل
میدهند. کوههائی کهپخش عمده اراضی مرتفع این قسمت از آمریکا را بهوجود
آوردهانده سلسله درازی است که ازشمال به جنوب در سرتاس مغرب و قسمتى از
شمالغربی آمریکایجنوبی امتداد دارد و بهامسلسله جبال ( آند» معرروفند.
صفحه 175:
aK eee
اقلیم:
از منطقه استوایی تا نردیک مدار قطبجنوب گسترده شده است و
دارای مناطقمختلف از نظر آبوهواست. سلسله جبال آند از مضرب این منطقه
یت نی ی و آمریکایجنوبی را از اقیانوسآرام
جدا ساخته استه در حالی کهسواحلغربی تحت تاثیس جریان آبسردی است که
بهطور دائم از نواحی قطبجنوب به اینطرف جریان دارد.
صفحه 176:
aK eee
شبکه آبها:
الف - رودها. تمام آبهای دامنه شرقی سلسله جبال آند در شمال و فلاتهای شمالی و
شرقیآمریکایجنوبی در جلگه آمازون به هم میپیوندند و رود پرآب و پهناور
آمازون را که بزر eS دنیاست بهوجود میآورند.
ب-دریاچهها: در میان شبکههای آبهای garda در باجههاتی مطسرح میشوند که
د رآمریکایجنوبی دریاچهها خیلی کوچکتر و تعداد آنها خیلی کمتر از
آمريكاى شمالى است
صفحه 177:
aK eee
پوشش گیاهی و زندگی جانوری:
از آنجایی که سرزمین آمریکایجنوبی از استوا تا نزدیک قطبجنوب کشیده شده
استه دارایتنوع اقلیمی بوده و از این لحاظ انواع پوشش گیاهی و زندگی جانوری
را میتوانیم در ان مشاهدهنماييم.
حشکترین بیابان دنیا یعنی آتا کاما در این ناحیه:میتوان دریافت که تفاوتهای اقلیمی
فراوانی در قسمتهای مختلف این قلمرو وجود دارد کهپوشش گیاهی و زندگی
جانوری متفاوتی را بهوجود میآورد.
صفحه 178:
دیما و
(es
g قلموها:
همان گونه که قبلا (در قسمت قاره آمریکا ) توضیح دادهایم» این منطقه شامل ۱۵ کشور
میباشد که وسیعتررین آنها برزيل است با ۲۸۶۷۸ ر ۳ نف جمعیت و پایتخت آن هم
بررازیلیا استت. و کوچکتررین کشور آن ترینیدا و توباگو است.
از مهمترین شههای آمریکایجنوبی بوئنوسآیررس در آرژانتین است که به
پاریسآمریکایجنوبی معروف است. سانپائولو و ریودوژانیررو و کاراکاس از دیگر
شهیهای مهم آمریکایجنویی هستند .
صفحه 179:
aK poe
جفرافیایانسانی:
در حال حاضر در آمریکایجنوبی؛ جمعیتی حدود ۳۵۸۰۰۰ ر ۲4۳ نف زندگی
میکنند کهیمجمعیتترین کشور آن alee فالکلند با جمعیت ۱۱۰۰ نفر میباشد.
بدینترتیب اگر چهوسعت آمریکایجنوبی دو برابر اروپاست» لیکن جمعیت آن چیزی
سدود۱ ۳ ار ویائیان است:
صفحه 180:
aK eee
نواد:
اين سرزمين تا قبلاز مهاجرت اروپائیان سکن دستههای متعددی از بومیان بوده که
بعدها آنهارا سخپوستان یا هندیغرربی مینامیدند و اقوامى مثل كيشواها و آراكاها
از آن نسلها باقیمانداند که گرچه خود دارای تمدن نسبتا مهمی بودهاند ولی در
مقابله با مهاجرین اروپایینتوانستند مقاومت کنند و فعلاً در نواحی جنگلی و
جلگههای مر کنری به همان سبك ابتدايى ز ند كى م ىكنند.
صفحه 181:
ف
eee
جف رافياى اقتصادى:
ببيشتر اقتصاد كشورهاى آمريكاى جنوبى متكى بس كشاورزى و استخراج مواد
معدنی میباشد کهاز عمدهترین محصولات کشاورزی آنها میتوانیم از پنبه؛ نیل»
کاکائی قهوه؛ موز و مهمتر از همه کائوچو نام ببريم. علاوهبر اينها غلات خصوصاً
كندم نين در بعضی از کشورهای این منطقه بهميرزان فراوانى كشت مىشود.
صفحه 182:
دیما و
(es
منابع کشاورزی:
با تحولاتی که از اوایل قمرن بیستم در زمینه کشاورزی بهعمل آمدء آمریکایجنوبی
توانست مقامشامخی در اقتصاد کشاورزی دنیا رای خود کسب نماید
آمریکایجنوبی از تولیدکنند گان قند نیز میباشد
کشت قهوه در رزیل از اوائل قرن ۱۸ یعنی از سال ۱۷۱۷ شروع گردید. این نیاز
اولين باربه وسيله یکی از اسیرران پرتفالی در سواحل آمازون کشت گردید.
در حدود ۳ گندم و ٩ ذرتدنیا را آمریکایجنوبی میدهد. همچنین بررزیل
مهم ترين صاد ركننده قهوه دنیاست.
صفحه 183:
bo» و
(es
منابع محدنى:
یکی از عواملی که جلب توجه پرتغالی و اسپانیولیها را برای اشفال این قاره میگررد
فلرراتقیمتی مانند طلا و نقره بود که به وسیله بومیان و سرخپوستان استخراج
میشد. بعداز تصرقآمریکایجنوبی اسپانیولیها شروع به استخراج و استفاده از
منابع معدنی این قاره
کردند و تامدتی آمریکایجنوبی از مراکز مهم استخراج طلا و نقره و الماس
بهشمار میرفت
آمریکایجنوبی را میتوان قاره صادر کننده موادخام و اولیه دانست. تا اواخض قرن
بيشت سرمایهها از طررف ار وپائیان مخصوصاً انگلیسیها به کار افتاده بود؛ ولی
در نیمقرن اخیرنفوذ اقتصادی اتازونی در آمریکایجنوبی BW كرديد.
صفحه 184:
bo» و
(es
یکی از عواملی که جلب توجه پرتفالی و اسيانيولىها را براى اشغال اين قاره
م ى كرد فلزاتقيمتى مانند طلا و نقره بود كه به وسيله بوميان و سرخيوستان
استخراج مىشد. بعداز تصرفآمريكاىجنوبى اسيانيولىها شروع به استخراج و
استفاده از منابع معدنى اين قاره
کردند و تامدتی آمریکایجنوبی از مراک مهم استخراج طلا و نقره و الماس
بهشمار میرفت
آمریکایجنوبی را میتوان قاره صاد رکننده موادخام و اولیه دانست. تا اواخر قررن
؟بيشش سرمایهها از طررف ار یائیان مخصوصاً انگلیسیها به کار افتاده بود»
ولی در نیمقررن اخیررنفوذ اقتصادی اتازونی در آمریکایجنوبی زیادتر گردید.
صفحه 185:
aK poe
خطوط مهم آمریکایجنوبی عبارتند از:
۱-راهآهن سرتاسری آرژانتین و شیلی که شهر بوئنوسآیرس را به بندر والپار و
ae میک
۲ خط آرژانتین به مسیری که بوئنوسآيرس را به لاپاز متصل میسازد.
۳ -راهآهن ساحل شرقی آمریکایجنوبی که بوئنوسآیرس را به ریودوژانیررو
وصلمى كند.
؛ خطوطى كه يايتخت بوليوى را به شيلى متصل میسازد.
۳ ۳
صفحه 186:
poe
قاره اقبانوسیه
صفحه 187:
Do مش
fey
هدفهای کلی:
١ شناخت قاره کوچکی که بدور از سایم نواحی جهان توانسته
به حیات حود ادامه دهد.
۲ - آشنایی با جضرافیای طبیعی این قاره و موقعیت طبیعی آن.
۳ -مطالعه و بررسی شروتهای ملی این قاره.
© a
صفحه 188:
aK poe
هدفهای رفتاری و آموزشی:
از دانشجویان انتظار میرود که پساز مطالعه این فصل بتوانند به سئوالات زیر
پاسخ دهند:
۱ - اقیانوسیه کجاست و در چه موقعیت جغرافیای قرار گرفته؛ وسعت آن چقدر
است؟
۲ - چهره طبیعی زمین و تاریخ زمینشناسی این قاره چگونه است و پستی و بلندیهای
آنکدامند؟
۳ اقلیم حاکم بر استرالیا در روزهای آفتابی چه تأثیری در زراعت و
کشاورزی این قارهدارد؟
صفحه 189:
aK poe
6-نوع خاک و پوشش گیاهی در این قاره چیست؟
0 موقعیت اقیانوسیه در جهان از لحاظ اقتصادی چگونه است؟
-مسأله مهاجرت چگونه سیمای طبیعی و اجتماعی این قاره را تحت تأثیر NB
داده؟
۷ -معادن و صنایع موجود در این قاره کدامند؟
صفحه 190:
aK eee
جغرافیای طبیعی:
وسعت و موقعیت از جمع ۱۹۵ میلیون کیلومترمربع ( کل مساحت زمین » قاره
اقیانوسیه تنهاه۰.ر»»»ر۹ کیلومترمربع آن را شامل میشود. به این تررتیب ار
اقیانوسیه را قارهای کامل محسوب کنیم» حتی از اروپا نیز که ۰ میلیون کیلومتر
ممربع مساحت دارد کوچکتر است و درغیم این صورت اروپا کوچکترین قاره جهان
با درنظی گرفتن کل مساحت زمین: مساحتاقیانوسیه تقریبا یک هفدهم مساحت آن
است.
صفحه 191:
صفحه 192:
aK poe
تاریخ زمینشناسی و چهره زمین:
بیشتر از نصف استرالیا از زمینهای وسیعی تشکیل شده که جنس آن از سنگهای
سخت میباشدو قسمتی از سپمغربیاست که به وسیله سلسله جبال کیمبررلی؛
مکدونل؛ مسگریو کهاین نواحی از جمله خشکترین نواحی استرالیا هستنده از
مناطق داخلی جدا میگردد. سررزمینیبا علفزارهای پر کنده و فقیر. اما منابع
معدنی و بخصوص طلا در این نواحی بسیار یافتهمیشود.
صفحه 193:
aK eee
و استراليا زمين يست بهطو ركلى از سيرغربى به وسيله رشته كوه
ر جدامیشود که در حدود ۱۳۰۰ متر ارتفاع دارد. قسمتشرقی استرالیا
توده بزرگی است که از سزمینهای مرتفعی تشکیل شده که از کیپیورک
شروع و تا ویکتوریا و تاسمانیا ادامه دارد. کوهستانهای این منطقه به نا گریت
دیوایدینگ رنج میباشد.
صفحه 194:
رنه 57
اقلیم:
یکی از مهمترین خصلتهای اقلیم در استررالیا فراوانی روزهای آفتابی در آنحاست.
باران یکی ازمهمترین چیزهایی است که توجه مدع روستانشین و شهرنشین را به
خود معطوف می کند. دراین سرزمین بسیاری از چیزها بستگی به خشکی و یا
بارندگی دارد. حدود ۸۷۵ استررالیا سالیانهبارانی کمتر از ۲۵۰میلیمتر دريافت
میدارد که در این مناطق زراعت بسیا رکم بوده و فقطدامپرروری بهطور پرا کنده
رایچ است.
صفحه 195:
aK poe
شبك آبها
رودها
موقعيت جغرافيايى خاص قاره اقيانوسيه سبب شده است كه در اين منطقه جهان
رودهاىمتعددى جريان يابند
مهمترین رودهای این قاره عبارتانداز:
رود دارلینگدر استرالیا (به خلیج استرالیا میریزد(.
رود لاچلاندر استررالیا (به رود دارلینگ میپیوندد ).
رود فلیندردر استرالیا (به حلیح کارپنتاریا میریزد).
رود فورتس کودر استررالی (به اقیانوسهند میریزد ).
رود مورچیسوندر استرالیا (به اقیانوسهند میریزد ).
۳
صفحه 196:
poe
اسپیکدر گینهجدید (به دریای کولارال-یا رجان میریزد ).
وائینیهادر هاوائی (به اقیانوسکبیر میریزد ).
وائیمهدر هاوائی (به اقیانو سکبیس میریزد ).
ووراملدر استرالیا (به اقیانوسهند میریزد ).
فيترروىدر استراليا (به اقیانوسهند میریزد .
صفحه 197:
aK poe
اقیانوسها:
قاره اقیانوسیه تنها به دو اقیانوس بز رگ محدود است که این دو اقیانوس عبارتاند
از:اقیانوسهند كه در مغرب اين جزاير (مخصوصاً قسمت مخرب جنزيره استرراليا )
واقع شده است واقیانوس کبیر ( آراء) که همه جزایر این قاره را در خود
فا گرهفته ات
صفحه 198:
aK poe
درياها:
در قاره اقیانوسیه به سبب موقعیت خاص جفرافیایی آن؛ دریاهای بسیاری وجود
دارد که قسمتعمده آن جزو اقیانوسآرام محسوب میشوند. مهمترين اين درياها
عبار تاد ان : دریای Fe sac Uysal sala ee pial
جنوبشرقی استرراليا؛ درياى تيمور در شمالاسترالياء دریای آرافورا در شمال
استرالياء درياى سليمان در جنوب مجمعالجزايى سليمان»درياى بيسمارك در شمال
استررالياء دریای کورو در مشرق ساموای غربی.
صفحه 199:
aK poe
دریاچهها:
میتوان گفت که تقریباً جز در جزیرره بررگ استراليء در سایر جزرایر اقیانوسیه
دریاچهای مهموجود ندارد. زیم! شرایط طبیعی و ساختمانی این جزاير به گونهای
است که مانع از ایجاددریاچهها در جریان پیدایش آنها شد. و در استررالیانییز
دریاچهها بیشتر در جنوب و جنوبغربیوجود دارند, که تازه اين درياجدها نين در
مقابل عظمت دریاچههای آفریقا و آمريكا و آسيا حكم استخرهاى بز رك را دارند.
صفحه 200:
مش Do
۳
خليجها:
مهمتررين خليجهاى اين قاره را در اطرراف جايس برك استررالياء زلاند جديد و
كينهجديد بايدجستجو کرد. مهمتررین این خلیجها عبارتاند از: خلیج استرالیا در
جنوب استرالیا یج وزفبناپارت در شمالغربی استرالیه طیج کار پنتا ریا دز
شمال استرالیاء خلیج پرنس شارلوت درمشرق جزیم» شمالی زلاند جدید» Gee
پلنتی در شمالشرقي جزیره شمالی زلاند جدید.
۳ ۳
صفحه 201:
aK poe
حاکها:
در استرالیا خاكهاى كاملاً متفاوتى ديده موشود. از متنوع بودن خاكها جنين استنباط
مىشود كدعوامل مختلفى در تشكيل آن مؤش بودهاند. بهطو ركلى خاكهاى استراليا
در چند ناحیه را کندهاند.
خاک ناحیه آلپهای شرقی از دماغه یورک در شمال تا سواحل جنوبی؛ از انواع
شیستو رسوباتی که از کوارتز» شیسته ماسهای و رسی و تا اندازهای از سنگ
ماسه ترریاس میباشد.
صفحه 202:
aK poe
خاكهاى استرراليا به شدت فرسايش يافتهاند. در اين فرسايش هم عوامل طبيعى و
همعوامل انسانى مؤش بودهاند. در مناطق خشك و نيمهخشك بارانهاى شديد باعث
فرسايششدهو باد نين در فرسایش این مناطق بیتأثیس نبوده است.
انسان نیز بهطور مستقیم و غيرمستقیم باعث فرسایش خاک شده است
صفحه 203:
aK poe
پوشش گیاهی:
بیشتر علفزارهای استرالیا امروز تبدیل به زمینهای زراعی شده است و تنها در
حاشیه جنگلهاعلفزارهای انبوهی دیده میشود. بعداز مناطق جنگلی در نواحی
شرقى استرراليا به طررف داحلمناطقی است که از پوشش نباتی ساوان تشکیل شده
است که مخلوطی است از درخت وبوتههای علفی که تعداد درختان رفتهرفته به
نسبت خشکی هوا کاهش میاید.
صفحه 204:
صفحه 205:
aK poe
جغرافیای انسانی:
سوابق تاریخی:
هنگامی که اروپائیان وارد استررالیا شدند کمتر از نیممیلیون نقر افرراد بومی در این
قاره زندگیمی کردند که حدود 9۰۰ قبیله بودند وبه زبانهاى مختلف تكلم مى كر دند.
باستانشناسانمعتقدند که ناد استررالیاییها سیاهپوست میباشد. این اضراد بومى
استررالیا دارای پوست تیمهبوده و شکار میکردند و حدود ۲۸هزار سال پیش از آسیا
به اين مناطق آمدهاند. بعضیهامعتقدند که یک پلزمینی بین استررالیا و گینه در دوران
چهارم بهوجود آمدهء اما بعدها بابلا آمدن آب این راه خشکی به زیر آب فرورفته است.
بعل | ۳
صفحه 206:
دیما و
(es
استررالیا از جمله کشورهایی است که از درصد بالای جمعیت شهرنشین
بخوردار است. حدود۸۵ جممعیت استررالیا در چند مرکن مهم متررا کم بوده در
حالی که مناطق وسیعی از روستاهایاسترالیا تضریبا خالی از سکنه است. درصد
ous gt در استررالیا قابل مقایسه با کشورهایاروپایغرربی و اسرائیل میباشد.
7 میلیون از ۱۵ میلیون جمعیت استرالیا در دو شهر بز ر گسیدنی و ملبورن
زندگی میکنند. ۳۲ جمعیت در شهرهایی نظیم نی وکاسال» آدلائید» بريسبانءيرت
و کانبرا (بز رگترین شهر داخلی استترالیا ) زندگی میکنند.
بعل | ۳
صفحه 207:
aK poe
نخادها:
قسمت عمده و شاید همه جمعیت قاره اقیانوسیه را بومیان اصیل اقیانوسیه تشکیل
دادهاند و ازسايس نز ادهاى امروزى كردزمين» كمتر ناد ديكرى ( جز مقدار كمى از
تیمههای نراد سفید دراسترالیاه محمعالحزاير هاوائی یا زلاند جدید ) در این جزایس
امکان رشد و ازدیاد یافتهاند. اماخود بومیان نیز به همان ترتیب که در بالا و در بیان
(از لحاظ گروههای جمعیتی ) ذکم شد در اصلاز آسيا آمدهاند.
صفحه 208:
aK eee
زبان:
به تعداد مذاهب ابتدایی در میان سکنه جزايم بیشمار اقیانوسیه, زبانهای مختلفی
نين وجود داردکه گاه این زبانها از یک رشته هستند و كاه به كلى ازهم متماییز
میباشند. قبلاز اینکه توضیحبیشتری در بیان چگونگی این همه زبانهای بومی داده
شود دکر این نکته لازم است كه به سبباقامت طولانی انگلیسیها در جزایر
عمده این قاره و مخصوصاً در استرالیا و زلاند جدید کمترزبان دیگری جر
انگلیسی در اقیانوسیه رواج يافته است
صفحه 209:
aK poe
مذهب:
از ادیان رسمی ارویایی و آسیایی تنهایک دین ( آن هم دین مسیح ) در قسمتهای
مهار فا موه رد
پیروان مذهب پرروتستان ( انگلیکان ) بیشتم و پیرروانمذهب ارتودوکس کمتر است
و علت این است که استرالیا مدتهای مدید متعلق به انگلستان بودو چون مذهب رسمی
انگلیسیها «انگلیکان» است که خود نوعی «پروتستان» استه روی ایناصل
پیرروان مذهب انگلیکان (یا مذهب انگلیس ) بیشتر از سایم پیمروان مذاهب است.
صفحه 210:
aK poe
حکومت:
استررالیا ۷ پارلمان دارد که در هم کداع از ایالات» این پارلمان مسائل ممربوط به
آن ایالت رارسیدگی میکند و یک پارلمان عمومی و مشترک در کانبرا واقع شده
اس که مسائل مربوط به کل معلکت را رسیدگی میکند. با اين توضیح حکومت
استررالیا را میتوان نوعی حکومتفدرالی نامید که شبیه آمریکا و کانادا میباشد
صفحه 211:
دیما و
(es
مسأله مهاجرت:
برای مدتها استرالیا نگران جمعیت كمى بود كه در جنين وسعتى زندكّى ميكردند.
بحدها با ورودمهاجرين سفيديوست و زرديوست اين ذكرانى كمى تعديل شد. بعضى
از مهاجرين كه ازكشورهاى يرجمعيت آسيا مثل ذاين» جين و هند براى اولين بار
به نواحى شمالى استراليا واردشدند ودر حقيقت اين مهاجرين بودند كه ساكنان
سواحل شمالى استرراليا را تشكيل دادند.جمعيت بومى استراليا بسيار يراكنده و
بیشتر در نواحی دورتر شمال و غرب استرراليا زندكىمى كنند و دستهاى از آنها
زندكى جمعيتى را رهاكرده و در مراکن پرورش دام به کار مشفولند.
بعل | ۳
صفحه 212:
aK poe
جفرافیای اقتصادی:
جفرافیدانان موقعی که توسعه اقتصادی را در استرالیا مطالعه ميکنند غالبا صبحت
از دواصطلاح استررالیایخالی از سکنه و استررالیای مسکونی میکنند» که استررالیای
مسکونی بهصورت حلقهای استررالیای غیمسکونی را دربس میگیرد. براى ساليان
ab cols اقتصاداستررالیا بر گله چرانی استوار بود. مناطق حوالی رودخانه موری
دارلینگ در جنوبشرقى؛سرزمين علفزارى مناسب يرو رش دام میبودند. این
مناطق بعدها به مرکن پرورش گوسفندتوسعه یافت و هنوز حدود ۱۷۵ میلیون
گوسفند در نیوساوتویلز یافت میشود.
در سال ۷۸۱۰ حدود ۳۶ هزاز رس گوسفند در استررالیا بود که دز سال ۱۸۱۰
تعدادآنها به ۱۵۰ هار رآس بالغ میشد. از ۱۹۵۰ به بعد تعداد دامها به شکل غیمقابل
انعظاریافزرایشیافته بهطوری که به بیشاز ۱06 میلیون رس در ۱۹۲۷ ر.
بل ای
صفحه 213:
دیما و
(es
کشاورزی:
کشاورزی استرالیا امروز با سیستم آبیاری و مکانینزاسیون رشد چشمگیری دارد.
از محصولات کشاورزی که در تجارت خارجی استرالیا نقش مهمی دارد گندم است.
استرالیا امروزه یکی از کشورهای مهم تولید کننده گندم بهشمار میرود و د رآمد آن
حدود نصف درآمد استررالیا از پشم گوسفند است. تولید گندم در کمبند وسیعی از
آدلائید تا ویکتوریا و در طول رودخانه مورای بهداخل کوئینزلند کشیده شده است.
همچنین مناطقی در حوالی شهم پررت (استرالیایغرربی )اختصاص به کشت گندم
دارد. اگرچه این مناطق به عنوان مناطق کشت عله شناخته شدهاندء امادر این نواحی
پرورش گوسفند نیز صورت می گیررد.
بعل | ۳
صفحه 214:
aK poe
داميرورى:
شايد يكى از علل اشتهار استراليا در اقتصادء توسعه عجيب داميرورى در اين
کشور باشدء زیراوجود مراتع طبیعی و چمنزارهای وسیعی که در حدود ؛ ۳
درصد از کل مساحت استررالیا را
پوشاندهانده سبب توسعه و رواج کامل دامپرروری در این جزیره بزررگ شده
آمنت. بهطوری کهیکی از دو رکن اسان و اصلی افتضاد انترالیا را دامیروزی
تشکیل ميدهد و این دامپرروری ازسال ۱۷/۷۸ میالادی سابقه دارد
صفحه 215:
دیما و
(es
۰-۳۳ معادن استرالیا:
در بسیاری از مناطق دنیا کشف معادن با ارزش در هر نقطه سبب میشود که
جمعیت زیادی به آنتقطه هجوع آورده و منطقه را تبدیل به یک ناحیه مسکونی
بکنند» مثل بسیاری از شههایسیدنی که صرفا به علت وجود محادن با ارزش
بهوجود آمدهاند
در واقع هیچ جين مثل کشف طلا موجب تحرک اقتصادی در استرالیا نگشت و
طلا در ۱۸۵۱ در نیوساوتویل و ویکتوریا کشف شد.
اعتقاد نسبت به پیدایش نفت و گاز طبیعی در استررالیا کم است
در این اواضر رگههای غنی نیکل نزدیک معادن طلا در کالگوریدر غررب
کشیور کشفهد:
بعل | ۳
صفحه 216:
aK poe
۵ صنعت:
مدتها استرالیا به عنوان مستحمره انگلیس تأمین کننده موادخام اولیه بای صنایع
این کشور وخریدار کالاهای ساخته شده آن بود. اما جنگاول جهانی رابطه به
اين شكل را برهم زد واسترراليابراى اولین بار به خود متکی شد و اقداع به تولید
بخشی از محصولات مورد نیاز خود کرد.هنگامی که جنگ پایان يافته صنعت
استررالیا پیشررفت چشمگیری کرده بود. در زمان جنگبخش اعظم مواد غذایی
مورد نیاز در داخل کشور تأمین میشد.
صفحه 217:
رنه 57
مهمترین رشته صنعت در استررالیاء صنایع ماشینسازی و نساجی است. به این دلیل
کهاسترالیا در مراحل اولیه رشد صنعتی میباشد احتیاج شدید به صنایع مادر و
مواد و مصالحساختمانی ذوبآهن؛ نیررو گاههای برق و خطوط راهآهن دارد.
صنعت نساجی به دلیل فراوانی پشم و صنایع غذايى به دليل تولید قابلملاحظه
كندم گوشته کر»» میوه و صنعت چوب به دلیل وجود منابع چوبی فراوان در
استمالیا توسعه فراوانیافتهاند.
صفحه 218:
aK poe
تجارت:
يشم و كندم هنوز از مهمتترين صادرات استراليا بهشمار میرود. بعداز پشم و گندم
و صادرات گوشت و کر»» محصولات كانى رقم مهمى را درصادرات استرراليا تشكيل
میدهند. طلا دیگ امروزه جنء با ارزشترین محصولات کانی نبوده وبهجاى آن
روی و نقره عمدهترین محصولات است. واردات استرالیا را پیشتم وسایل ماشینی
تشکیل میدهند. بیشترین تجارت استرالیا با انگلیس صورت میگیرد» که حدود 4۰
تا »6 /اتجارت را تشكيل میدهد.
صفحه 219:
aK poe
واردات مهم
bd ماشین آلات صنعتی ( آندسته از ماشینآلات که خود قادر به تولید آن
نيست )»وسائطنقليه پارچههای پنبهای» دحانیاته چای» قالی و خشکبار.
صادرات مهم
محصولات دامی؛ لبنيات» گوشته دامهایزنده پشم. گندم,
موادمعدنی( مخصوصا سرب و آهن ) پارچههای پشمیء آناناس, موز و چوب.
۳ ۳
صفحه 220:
aK poe
راههای ارتباطی: قسمت عمده راههای استترالیا در ۱0درصد زمينی است که
از دستبرد وتجاوز کوهها و صحراها و جنگلها و دریاچهها در امان مانده
است و بیشتر این راهها در نواحیشرقی» جنوبشرقی و جنوب و جنوبغربی
استررالیا به وجود آمده است. بماساس آحخرینآماری که از مییزان راههای
استررالیا منتشر شده است. در این کشور در حدود ۰*۰ر»؟ کیلومتررراهآهن و
در حدود ۱۱۰۰۰۰ کیلومتر راههای شوسه و آسفالته وجود دارد.
صفحه 221:
دش ماه
زلاندنووابسته به اقيانوسيه
جفرافیای طبیعی
ae
صفحه 222:
بل ای
صفحه 223:
دیما و
(es
آبوهوا و رودخانهها:
برخالاف استرالیا زلاند جدید سرزمین پررباران استت. در جزرايم شمالی بارندگی در
تمام مناطق
۰ :]۱۵۰۰ میلیمتر در سال است. جزیره جنویی با کوهستانی که از شمال به جنوب
کشیدهشده وضع متفاوتی دارد. دامنه غربی این منطقه نسبتا پررباران بوده و تنها
منطته ممکنری کانتربوری و اتاگوبارانی حدود 0۰۰ تا ۷۰۰ میلیمتر در سال دریافت
میکند که نسبت به بتیهمناطق تضریبا کم است. با توجه به وسعت زلاند جدید و چهره
زمين در اين منطقه نمیتوانانتظار رودهای طولانی در این سزمین را داشت.
بعل | ۳
صفحه 224:
aK poe
خاك:
خاك زلاند جديد بهطو ركلى حاصلخين مىباشد. اما به علت کوهستانی بودن»
منطقهاى كه ناك رسوبى بهدطور وسيع كسترش داشته باشد يات نموشود و
همجنين به علت وجودرودخانههاى كوتاه و تسريع بيشتى موادى كه اين
رودخاندها برجاى م ىكذا رند مواد درشت و شنم باشد كه براى كشاورزى مساعد
نيست
صفحه 225:
دیما و
(es
جفرافیای انسانی زلاند جدید:
زلاند جدید حدود ٩۰۰ سال قبلاز اينكه كابيتان كوك به اين سرزمين بيايد توسط
یک انگلیسیبهنام كو بكشف شد. بعداز او كروههاى مختلفی از سایر جزایر
پولینری به زلاند جدید آمدند.قبائل مائوری هنگامی كه به زلاند جديد آمدند
مردمانی را در این سرزمین یافتند که از طریقشکار و جمعآوری میوههای جنگلی
زندگی میکرردند. قبیله مائوری خود در نواحی شمالیزلاند جدید ساکن شدند که
پیشتر شبیه سرزمین مادریشان بود.
بعل | ۳
صفحه 226:
bo» و
(es
خصوصیات جمعیتی زلاند جدید:
یکی از خصوصیات جمعیتی زلاند جدید تقسیم همگون جمعیت در تمام نقاط
است.بهدینمعنی که جمعیت بهطور یکنواخت در سراسر کشور تقسیم شدهاند
و تقریاً ۲۰ شهر زلاندجدید جمعیتی بالاتر از ۰۰۰ ور دوك ره
جدید او کلند است که حدود ۰۰۰ر۸۰۰ نفر جمعیت دارد. شهر بز رگ دیگر
ولینگتون است که حدود ۲۳۰۰۰۰ نفر جمعیتدارد.
صفحه 227:
دیما و
(es
اوضاع اقتصادی زلاند جدید:
- کشاورزی: از آنجا که اغلب مناطق زلاند جدید کوهستانی است
محصولات کشاورزی که در اینجا کشت میشود بهطور عمده شامل گندم: جو:
جاودار وعلوفه جهت تخذيه دام است.
؟ منابع معدنى: منابع فلرزى در زلاند جدید یافت میشودء ولی بهجز طلا که از
صادرات مهم زلاند جدید در سالهای اول مهاچرت
۳-صنعت: صنعت در زلاندنو» با وجود استفادههای فراوان از منابع رودخانهای و
نیوی بمرقارزان که از طبریق ایجاد سدهای مختلف بر روی این رودخانهها بدست
میآید؛ میتواند پیش فتچشمگیمری داشته باشد.
بعل | ۳
صفحه 228:
دیما و
(es
مجمالجنزایر مهم اقیانوسیه:
مجمالجزاير میکونری: اين منطقه شامل دستههایی از جزایر است که در
شمالشرقی استررالیاواقع شدهاند
مجمالحزاير ملانری: از لحاظ موقعیت جفرافیایی در شمال و مشرق منطقه
ملانزی واقع شدهاند
. مجمعالجزاير پولینزی : که آن را بهخاطر تعداد زیادی جزاير که دارد منطقه
«جزايس بیشما ر» نیزمیگویند
صفحه 229:
بل ای
صفحه 230: