صفحه 1:
Fed eerie) مديريت ere را Pa f
تهیه کننده
صفحه 2:
ae اصل پنجاهم (۵۰) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران وبه منظور
حفظ محیط زیست کشور از آثار زیانبار پسماندها و مدیریت بهینه آنها
کلیه‌وزارتخانه‌ها و سازمانها و موسسات و نهادهای دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی که
شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام می‌باشد و کلیه شرکتها و مؤسسات و اشخاص حقیقیو
حقوقی موظفند مقررات و سیاستهای مقرر در اين قانون را رعایت نمایند.
صفحه 3:
٩ عبارات و اصطلاحاتی که در این قانون به کار رفته است دارای معانی زیرمی‌باشد:
الف - سازمان: سازمان حفاظت محیط زیست.
ب - پسماند: به مواد جامد. مایع و گاز (غیر از فاضلاب) گفته می‌شود که به
طورمستقیم یا غیرمستقیم حاصل از فعالیت انسان بوده و از نظر تولیدکننده زائد تلقی
می‌شود.
پسماندها به پنج گروه تقسیم می‌شوند:
صفحه 4:
& ۱ - پسماندهای عادی:
به کلیه پسماندهایی گفته می‌شود كه به صورت معمول از فعالیتهای روزمره انسانهادر
شهرهاء روستاها و خارج از آنها تولید می‌شود ازقبیل زباله‌های خانگی ونخاله‌های‌ساختمانی.
صفحه 5:
“ ۲ - پسماندهای پزشکی (بیمارستانی)
به کلیه پسماندهای عفونی و زیان‌آور ناشی از بیمارستانهاء مراکز بهداشتی
درمانی.آزمایشگاههای تشخیص طبی و سایر مراکز مشابه گفته می‌شود. ساير
پسماندهای خطرناک بیمارستانی از شمول این تعریف خارج است.
صفحه 6:
۱ - پسماندهای ویژه:
به کلیه پسماندهایی گفته می‌شود که به دلیل بالا بودن حداقل یکی از خواص‌خطرناک از
ل سمیت. بیماری‌زایی. قابلیت انفجار یا اشتعال. خورندگی و مشابه آن به‌مراقبت ویژه
نیاز داشته باشد و آن دسته از پسماندهای پزشکی و نیز بخشی از پسماندهای‌عادی,
صنعتی» کشاورزی که نیاز به مدیریت خاص دارند جزء پسماندهای ویژه محسوب‌می‌شوند.
صفحه 7:
* ۴ - پسماندهای کشاورزی:
به پسماندهای ناشی از فعالیتهای تولیدی در بخش کشاورزی گفته می‌شود از
یل‌فضولات, لاشه حیوانات (دام» طیور و آبزیان) لات کشاورزی فاسد یا غیر
قابل‌مصرف.
صفحه 8:
P ۵-پسماندهای صتعتی:
به کلیه پسماندهای ناشی از فعالیتهای صنعتی و معدنی و پسماندهای پالایشگاهی‌صنایع
گازه نفت و پتروشیمی و نیروگاهی و امثال آن گفته می‌شود از قبیل براده‌هاء
سرریزهاو لجن‌های صنعتی.
صفحه 9:
اج -مدیریت اجرایی پنماند: شخضیت حقیقی یا حقوقی اننت که مسوول‌برنامه‌ریزی:
ساماندهی, مراقبت و عملیات اجرلیی مربوط به تولید. جمع‌آوری,ذخیره‌سازی» جداسازی,
حمل ونقل. بازیافت پردازش و دفع پسماندها و همچنین‌آموزش و اطلاع رسانی در این
زمینه می‌باشد.
صفحه 10:
١ « - دفع: كليه روشهاى از بين بردن يا كاهش خطرات ناشى از يسماندها ازقبیل‌بازیافت.
خفن بهداشتيء زباله‌سوزی.
۲ - پردازش: کلیه فرایندهای مکانیکی, شيميايى؛ بيولوزيكى كه منجر به تسهيل
درعمليات دفع گردد.
صفحه 11:
! د - منظور از آلودگی همان تعریف مقر در ماده )٩( قانون حفاظت و بهسازی محیطزیست
- مصوب ۱۳۵۳۰۳:۲۸ - است.
تبصره ۱ - پسماندهای پزشکی و نیز بخشی از پسماندهای عادی, صنعتی وکشاورزی که
نیاز به مدیریت خاص دارند. جزو پسماندهای ویژه محسوب می‌شوند.
تبصره ۲ - فهرست پسماندهای ویژه ازطرف سازمان. با همکاری دستگاههای‌ذی‌ربط تعیین
و به تصویب شورای عالی حفاظت محیط زیست خواهد رسید.
صفحه 12:
۲ تبصره ۳ - پسماندهای ویژه پرتوزا تابع قوانین و مقررات مربوط به خود می‌باشند.
تبصره ۴ - لجن‌های حاصل از تصفیه فاضلابهای شهری و تخلیه چاههای جذبی‌فاضلاب
خانگی درصورتی که خشک یا کم رطوبت باشند. در دسته پسماندهای عادی‌قرار خواهند
گرفت:
صفحه 13:
» موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران موظف است با همکاری‌وزارت
بهداشت درمان و آموزش پزشکی و سایر دستگاهها حسب 90 10 استانداردکیفیت و
بهداشت محصولات و مواد بازیافتی و استفاده‌های مجاز آنها را تهیه wales
صفحه 14:
ماده 4
> دستگاههای اجرایی ذی‌ربط موظفند جهت بازیافت و دفع پسماندهاتدابیر لازم
را به ترتیبی که در آیین‌نامه‌های اجرایی این قانون مشخص خواهد شد. اتخاذنمایند.
آیین‌نامه اجرایی مذکور می‌بایستی دربرگیرنده موارد زیر نیز باشد:
صفحه 15:
8 -مقررات تنظیم شده موجب گردد تا تولید و مصرفه پسماند کمتری ایجادنماید.
۲ - تسهیلات لازم برای تولید و مصرف کالاهایی که بازیافت آنها سهل‌تر است.فراهم
شود و تولید و واردات محصولاتی که دفع و بازیافت پسماند آنها مشکل‌تر است.محدود
شود.
۳ - تدابیری اتخاذ شود که استفاده از مو
صفحه 16:
P مدیریت‌های abel پسمماندها موظفید پرانان معیارما و شُوار ا
وزارت‌بهداشت. درمان و آموزش پزشکی ترتیبی اتخاذ نمایند تا سلامت. بهداشت
ایمنی‌عوامل اجرایی تحت نظارت آنها تأمین و تضمین شود.
صفحه 17:
P سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و سایر رسانه‌هایی که نقش‌اطلاعرسانی دارند
و همچنین دستگاههای آموزشی و فرهنگی موظفند جهت‌اطلاعرسانی و آموزش. جداسازی
صحیح. جمع‌آوری و بازیافت پسماندها اقدام و باسازمانها و مسژولین مربوط همکاری
نمایند.
صفحه 18:
تبصره - وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی. صنایع و معادن. کشور و بهداشت. درمانو
آموزش پزشکی به منظور کاهش پسماندهای کشاورزی, موظفند نسبت به اطلاعرسانیو
آموزش روستائیان و تولید کنندگان اقدام لازم را به عمل آورند.
صفحه 19:
( مديريت اجرايى كليه يسماندها غير از صنعتی و ویژه در شهرها و روستاهاو
حریم آنها به عهده شهرداری‌ها و دهیاریها و در خارج از حوزه و وظایف شهرداری‌ها
ودهیاری‌ها به عهده بخشداریها می‌باشد. مدیریت اجرایی پسماندهای و ویژه
به‌عهده تولیدکننده خواهد بود. درصورت تبدیل آن به پسماند عادی به عهده
شهرداربهاء,دهیاریها و بخشداریها خواهد بود.
تبصره - مدیریت‌های اجرایی می‌توانند تمام یا بخشی از عملیات مربوط به‌جمع‌آوری,
جداسازی و دفع پسماندها را به اشخاص حقیقی و حقوقی واگذار نمایند
صفحه 20:
ینت
تولید کننده‌پسماند با تعرفه‌ای که طبق دستورالعمل وزارت کشور توسط شوراهای اسلامی
i Eh
پسماندنماید.
اجراد
ماند
مى توا
is
هزینه‌های
د درياة
نموده و
برد
فقط
ماند
ف هزینه‌های
ر
يريت
صفحه 21:
! وزارت کشور باهماهنگی سازمان موظف است برنامه‌ریزی و تدابیر لاژم‌برای
جداسازی پسماندهای عادی را به عمل آورده و برنامه زمان‌بندی آین را تدوین
نماید.مدیریت‌های اجرایی مندرج در ماده (۷) این قانون موظفند در چارچوب برنامه
فوق و درمهلتی که در آیین‌نامه اجرایی این قانون پیش‌بینی می‌شود. کلیه پسماندهای
as بازیافت یا دفن نمایند.
عادی رابه‌صورت تفکیک [gee oad
صفحه 22:
* وزارت کشور موظف است دراجرای وظایف مندرج در این قانون ظرف‌مدت شش ماه
پس از تصویب این قانون» نسبت به تهیه دستورالعمل تشکیلات وسامان‌دهی مدیریت
اجرایی پسماندها در شهرداریهاء دهیاریها و بخشداریها اقدام‌نماید
صفحه 23:
0
! سازمان موظف است با همکاری وزارتخانه‌های بهداشت. درمان وآموزش پزشکی
(درمورد پسماندهای پزشکی)» صنایع و معادن» نیرو و نفت (درموردپسماندهای صنعتی و
معدنی)» جهاد کشاورزی ( درمورد پسماندهای کشاورزی) ضوابط وروشهای مربوط به
مدیریت اجرایی پسماندها را تدوین و در شورای‌عللی حفاظت محیطزیست به تصویب
بزسانی: وزارتخانه‌های :مق گور متتوول
نظارت بر اجرای ضوابط وروشهای مضوب هستند.
صفحه 24:
٩ محل‌های دفن پسماندها براساس ضوابط زیست‌محیطی توسط وزارت کشور با
هماهنگی سازمان و وزارت جهاد کشاورزی تعیین خواهد شد.
تبصره ۱ - شورای عالی شهرسازی و معماری موظف است در طرحهای ناحیه‌ای‌جامع؛
مناطق مناسبی را برای دفع پسماندها درنظر بگیرد.
تبصره ۲ - وزارت کشور موظف است اعتبارات. تسهیلات و امکانات لازم را جهت‌ایجاد و
بهره‌برداری از محل‌های دفع پسماندها رأساً یا توسط بخش خصوصی فراهم‌نماید.
صفحه 25:
* مخلوط کردن پسماندهای پزشکی با سایر پسماندها و تخلیه و پخش‌آنها در
محيط و يا فروشء استفاده و بازیافت این نوع پسماندها ممنوع است.
صفحه 26:
۳/0
«نقل و انتقال برون مرزی پسماندهای ویژه تابع مقررات کنوانسیون بازل
وبا نظارت مرجع ملی کنوانسیون خواهد بود. نقل و انتقال درون مرزی پسماندهای
ویژه‌تابع آئین‌نامه اجرایی مصوب هیأت وزیران خواهد بود.
صفحه 27:
ليدكنندكان آن د أو يتعوانيهانى 4 دارای ۲
ویژگی‌های‌پسماندهای ویژه نیز می‌باشند. موظفند با بهینه‌سازی فرآیند و بازیابی»
بسماندهاى خودرا به حداقل برسانند و درمواردئ كه حدود مجاز در آييننامه اجرايى
این قانون پیش‌بینی‌شده است. در حد. مجاز تكهذارئد.
صفحه 28:
گهذاری. .مخلوط. کزذن». جمع‌آوری. حسل ig: فل خربف" و افزوشن» ذفنم‌سندور. و
abs پسماندها در محیط برطبق مقررات این قانون و آیین‌نامه اجرایی آمن خواهدبود.
درغیر این صورت اشخاص متخلف به حکم مراجع قضایی به جزای نقدی در بار اولبرای
پسماندهای عادی از پانصد هزار (۰۰۰ 6۵۰۰ ريال تا یکصد میلیون
(ee eee ees ریال و برای "سایر پسماندها از[ دو میلیون (:۰۰ ۰۰۰ ۳ ریال تا
یکصدمیلیون (۰۰۰ ۰۰۰ ۱۰۰) ریال و درصورت تكرار. هر بار به دو برابر مجازات قبلی
در این‌ماده محكوم می‌شوند.
متخلفین از حکم ماده (۱۳) به جزای نقدی از دو میلیون (۰۰۰ ۰۰۰ ۲) ریال تایکصد
میلیون (۰۰۰ ۰۰۰ ۱۰۰) ریال و درصورت تکرار به دوبرابر حداکشر مجازات ودرصورت
تکرار مجدد هر بار به دو برابر مجازات بار قبل محكوم مىشوند.
صفحه 29:
9 متخلفین از حکم ماده (۱۴) این قانون موظفند پسماندهای مشمول‌کنوانسیون
بازل رابه کشور مبداً اعاده و یا درصورت امکان معدوم کردن در داخل تحت‌نظارت و طبق
نظر سازمان (مرجع ملی کنوانسیون مذکور در ایران) با هزينه خود به نحومناسب دفع
نمایند. در غیر این صورت به مجازاتهای مقرر در ماده (۱۶) محکوم خواهندشد.
صفحه 30:
شرایطی که آلودگی. خطر فوری برای محیط و انسان دارد. با
رسازمان و وزارت بهداشت. درمان و آموزش پزشکی, متخلفین و عاملین آلودگی
موظفيدقوراً أقداماتى رأ كه متجريه يرون الودكى و تخريب محيظ برست :مشو معرقن
نموده وبلافاصله مبادرت به رفع آلودكى و ياكسازى محيط نمايند. درصورت استنكاف»
مرجعقضايى خارج از نوبت به موضوع رسيدكى و متخلفين و عاملين را علاوه بر
يرداخت جريمه تعيين شده ملزم به رفع آلودگی و پاکسازی خواهد نمود.
صفحه 31:
۳ در تمام جرایم ارتکایبی مذکورد مرجع قضایی مرتکبیین را علاوه برپرداخت
جریمه به نفع صندوق دولت به پرداخت خسارت به اشخاص و یا جبران‌خسارت وارده بنا به
درخواست دستگاه مسژول محکوم خواهد نمود.
صفحه 32:
« خودروهای تخلیه‌کننده پسماند در اماکن غیرمجاز علاوه بر
مجازاتهای‌مذکور به یک تا ده هفته توقیسف محکوم خواهنشد شد.
تبصره - درصورتی که محل تخلیه. معابر عمومی. شهری و بین شهری باشد. به‌حداکثر
میزان توقیف محکوم می‌شوند.
صفحه 33:
! درآمد حاصل از جرایم این قانون به حساب خزانه‌داری کل کشور واریز وهمه
ساله معادل وجوه واریزی از محل اعتبارات ردیف خاصی که در قوانین بودجه‌سنواتی
پیش‌بیسی می‌شود. دراختیار دستگاههایی که در آثین‌نامه اجرایبی این قانون
بيين خوا ٠ قرار خواهد گرفت تا صرف آموزش, فر ازی» اطلاع‌رسانی و
رفعآلودكى ناشى از يسماندهاء حفاظت از محيط زيست و تأمین امکانات لازم در
جهتاجراى اين قانون كردد.
صفحه 34:
» آئین‌نامه اجرایی این قانون توسط سازمان با همکاری وزارت کشور وسایر
دستگاههای اجرایی ذی‌ربط حداکثر ظرف مدت شش ماه تهیه و به تصویب‌هیأت‌وزیران
می‌رسد.
صفحه 35:
' نظارت و مسوولیت حسن اجرای این قانون برعهده سازمان می‌باشد.
قانون فوق ل بر بيست و سه ماده و نه تبصره در جلسه علنی روز یکشنبه‌مورخ
تم ارد ماه یکهزار و و هشتاد و سه مجلس شورای اسلامی‌تصویب و در
تاریخ ۱۳۸۳.۳.۹٩ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
صفحه 36: