صفحه 1:
استاد راهنما: جناب آقای دکتر بهرام ثقفیان
محقق: ما مسعودی آشتبانی- دیما ٩۷
Mona.masoudi@srbiau.ac.ir
صفحه 2:
میانگین پتانسیل سهج سرائه آب تجدید شونده در جهان: ۷۶۰۰ مترمکعب و در ایران: ۱۹۰۰ متر مکعب انست؛
درصد برداشت متابع آب تجديد يذير براساس مناطق دنيا سرانه واقعى منابع آب تجديد يؤيربراساس مناطق دنيا
Arla an New end
at rian te arbean
Nh
ogo and Cont
وضو
عام ات
an ore) سا
صفحه 3:
علاوه بر اينکه مقدس است
کم هم هست!
در مصرف بهینه آن
هممون مسئولیم...
صفحه 4:
صفحه 5:
".روش های تآمین آب در ایران:
"بهره برداری از منابع آب ژرف ٩ شاخ تعبین بحران آب
ری ات ها :2 a شاخص های تعبین بحران آب
ee
۴.مصارف آب کمبود آب ۱ 2
08# السمين > 4
۱
ع. علل كمبود آب با تأكيد بر ١
ايران
صفحه 6:
What is Global Situation?
صفحه 7:
میزان حجم آب دنیاء ۱۳۸۶ میلیاردکیلومتر مکعب است که از اين میزان فقط کمتر از ۳ درصد آن آب شیرین میباشد؛
Eee
Cou
Fee Teh
eee
Dee ey
can ل
eee i)
ی
‘Source: “Water for People, Water for Life” United Nations World Water Development Report Part I A look at the worlds freshmater
resources, UNESCO, 2003, wunesco.org
صفحه 8:
Annual renewable water (m3/person/year)
1
Wy
0
تامدص مت
Source: ‘Wit tere beerough water” Ravenga C, EarthTrencs, October 2000, wnearttrend iors
صفحه 9:
toa ys ۳
ED | = Ds ۵
Widen co
6 4
35-5
eect ted yaa سم تا سوه
0
صفحه 10:
میزان متوسط بارندگی در جهان, ۸۶۵ میلیمتر و در ایران. ۲۵۰ میلیمتر است؛ یعنی متوسط بارندگیهای ايران
کمتر از یک سوم متوسط بارندگی جهان است+
سوه .بيش نمابى بارش در منطقه خاورميانه و شمال آفريقا
و
Projected population nthe MENA region forthe 22 com
tries Only somesleted cours are shown in te legend Source:
runoff (Milyetal 2005) ا
صفحه 11:
The CVIW uses the following
ranges:
07 (extreme
vulnerability):
051075 (high vulnerability);
0.26-0.5 (moderate
vulnerability);
0-0.25 (low vulnerability).
senor Fo سیر ونم
‘mera WATER FOOTPRINT
ميك ستيه
نو
‘55000 tconomne
ممما
Source: Al-Saidi Et al. 2016
صفحه 12:
Annual freshwater withdrawals (% of total) - agriculture
aye ا كك
35
a Utes
3
ee HE ta DONE 7 لد ص ال
‘Source: World dank
صفحه 13:
رد.۰ رم
صفحه 14:
تقریبً ۲۰ سال پس از آنکهبانک جهانی شروع به هشدار دادن در مورد بحران کم آبی کرد. مجموعه ای از عامل نظیر افزایش
جیمیت:رهوستزان طیعه یوس معان و سییرات آب رو هو هرخال Jali es ayy yea رای هرت
های مختلف صنعتی, از شرکت های چند ملیتی گرفته تا بنگاه های اقتصادی کوچک. این به معنای افزایش هزینه ها برای
تأمین ماده اولیه ای است که برای مدت های طولانی. بهای چندان زیادی نداشته است.
بر اساس آمار های موجود از سال ۲۰۱۱ تا کنون. شرکت های مختلف در سراسر جهان. بیش از ۸۴ میلیارد دلار برای بهبود
راه های مصرف. مدیریت و بدست آوردن آب هزیته کرده اند
اين در حالیست که بر اساس آمار های سازمان ملل متحد. بخش صنعت تنها ۲۲/منابع آبی جهان را مصرف میکند و۷۰
درصد کل منابع در بخش کشاورزی استفاده میشود و مصرف خانگی نیز ۸ درصد را به خود اختصاص میدهد.
بر اساس گزارش سازمان ملل متحد در اجلاس جهانی مکزیک, در سال ۲۰۰۶ بیش از ۲/۱ میلیرد نر از مردم جهان از
دسترسی به آب شرب بهداشتی محروم بوده اند و
سال ۲۰۵۰ به ۴ ميليارد نفر برسد.
پیش بینی شده است این تعداد در سال ۲۰۲۵ به. ۲/۸ مملمارد نفر و در
۰ درصد از جمعیت ٩ میلیارد نفری دنیا در سال ۲۰۲۵ به آب سالم دسترسی نخواهند داشت. در این سال از هر ۳ نفر مردم
جهان, ۲ نفر دغدغه ی آب خواهند داشت,
صفحه 15:
نگرانی ها درباره وب یخچال های دو قطب
پا توجه به نتایج به دست آمده توسط سازمان نظارت بر یخچال های طبیعی
جهان. برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد اعلام کرد که یخچال های طبیعی در
سراسر جهان با سرعت بی سابقه ای در حال ذوب شدن هستند در حقيقت تجزیه و تحلیل
داده ها در بین سالهای ۲۰۰۵-۲۰۰۴ و۵ ۲۰۰۶-۲۰۰ نشان میدهد سرعت متوسط ذوب و
نازک شدن یخ بیش از دو برابر شده است. يخجال هاى طبيعى در تمام طول سال در
آلاسكاء ایالات متحده ى آمريكاء كوه هاى آسيا ولمرويا و غيره ديده ميشوند زمانى كه درجه
حرارت بالا قر مى رود يخجال ها شروع به ذوب شدن مى كنند ولى اكر درصدد يافتن
دلايل ذوب يخجال هاى طبيعى به طور عمقى هستيد بايد كفت كه ميزلن غير منطقى
انتشار دى اكسيد كربن از سوخت هاى فسيلى- بسيار بيش تراز آن جه اقيانوسها و جدكل
ها میتواتند جذب كنند- دليل واقعى آن افزليش انتشار كاز دى اكسيد كربن باعث تغيد
در اثر كلخانه اى ميشود كه به نوبه ى خود باعث كرم قر شدن زمين و در نتيجه ذوب
إيخجال هاى طبيعى مى كردد. انقلاب صنعتى علت اصلى افزايش دماى هوا بشمار مى
زود
صفحه 16:
* با توجه یه میزان سریع ذوب یخچال های طبیعی در قطب شمال تخمین زده می
شود در صورت ادامه روند ذوب تا سال ۲۰۴۰ این منطقه خالی از یخ می گردد.
* با گیم شدن زمین. قطب جنوب نیز شاهد افزايش شدید متوسط دمای هوای
سالانه در حدود دو نیم درجه سانتی گراد در طول پنجاه سال گذشته بوده است. که
به نوبه خود منجر به فزایش سطح دریا تا چهار دهم میلی متر در سال شده است.
© تغيير دماى محيط به غیر از متاطق قطب شمال و قطب جتوب. بر یخچال های
طبيعى هيماليا نيز تاثير مى كذارد. ظاهراً. یخچال های طبیعی کانگوتری باسرعت
هفده متر در سال در حال جمع شدن است. در حالى كه يخجال يندارى با سرعتى
در حدود ده متر در سال در حال کاهش است.
* به گفته ناساء گیولتلند در هر سال در حدود صد میلیارد تن از سطح یخ خود را از
اگر ما رای کاهش گرم شدن کره زمین اقدامی فوری انجام ندهیم خطرات بسیاری
به علت ذوب سریع یخچال های طبیعی در سال های آینده رخ خواهند داد.هر یک از
| ما می تواند در کاهش تولید گاز های گلخانه ای مضر. که منجر به کاهش احتمالی
گرم شدن کره ی زمین درآیتده می شود سهمی داشته باشد
صفحه 17:
۲ وضعیت منابع آب درایران
صفحه 18:
میرن ها ۱
ن مصرف ب آشامیدنی در جهان.۱۴۲
لیتر در روز به ازای هر نفر و در ایران»
۶ لیتر در روز به ازاء هر نفر است؛
* وسعت ایران ۱/۱درصد مساحت خشکی ها و ۳/۳۵ درصد مساحت قاره آسیا
است. حجم ريزش هاى كشور تنها 517/+درصد از كل ريزش هاى جوى
خشکی های کره و ۱/۲۹ درصد حجم بارشهای قاره آسیا است.
صفحه 19:
پیش بینی ها نشان می دهد که جمعیت ایران در سال ۱۴۰۰ به ۹۷/۵میلیون نفر خواهد رسید و مقدار آب
مورد نیاز برایر ۱۳۰ میلیارد متر مکمب خواهد بود که نامین لين میزان لب از منلیع تجدید پذیر آبی کشور
امکان پذیر نخواهد بو
از میزان ۴۱۳ میلیارد مترمکعب لب کشوره ۷۰ درصد آن بر لثر تبخیر از بین می رود و تنها ۲۰ درصد آن
یعنی ۱۳۰ میلیارد مترمکعب باقی می ماند که در حاضر ۱۰۰ میلیارد مترمکعب آن در حال استفاده است.
با توجهیه مشکل توزیع مکانی و زمانی نامناسب آب در کشوزه سهم سرائه ی منایع آب تجدید پذیز کشور از
۰۰۰ مترمکعب به ازای هر نفر در سال ۱۳۳۵ به ۱۸۵۰ مترمکعب به ازای هر نفر در سال ۱۳۸۵ تقلیل
یافته است.
پیش بینی می شود در سال ۱۴۰۰ میزان سهم سرانه ی منلبع لب تجدید پذیر کشور یه کمتر از ۱۰۰۰
مترمکعب به ازای هر نفر در سال (بعنی پایسن تر از مرز کم آیی) برسد.
همانطور که ملاحظه می شود طی ۶۵ سال ( از ۱۳۳۵ تا ۱۴۰۰ شمسی) سرائه ی منلبع بی تجدید پذیر
کشور به یک هفتم کاهش خواهد یافت و کشور ایران بر اساس تقسیم بندی سازمان ملل متحدبه جرگه ی
کشورهای درگیر با کم آیی شدید می پیوندد و شرایط تدش و فشار ناشی از کمبود آب را تجربه خواهد کرد.
19
صفحه 20:
Land subsidence
Water overuse
Declining groundwater
= Water Conflict
صفحه 21:
1
‘ater resources in major basins
ا ات ناریو
Nae of bain
sco oftecouny walt esouces
Tae 1
2
Lie Dorit 1
۳ 3
ا 7
Sakis 3
و رو ا
21
Ti ye
AB yr
AD lyr
1
yr
Ayr
%
1۳7۳
تس
AB lyr
AB mye
Ae yr
3
0
2
11
4138
at
57
1
10
1
2۳
08
2004
2004
2108
2004
2004
2001
20
0
TABLE 4
Water use
سل withdrawal
Total wae wha
~vigato + etock
rriciaties
نف
per thablant
Surface ater and grounduater wih
Seofteal talronavable
‘Non-convnonal sources of wate
Produced wasenaer
Treated vastevalr
Revsed tected wasenaler
Desainated water reduced
] ater
Source: FAO
صفحه 22:
22
۸۵از وسعت کشور در منطقه فراخشک, خشک و نیمهخشک قرار دارد که به طور متوسط مقدار بارندگی
در آنها از ۱۵۰میلیمتر در سال کمتر است .جه بیان دیگر ایران شامل یک فلات مرکزی خشک است که از
نظر تغذیه آبی, کاملا وبسته به دو رشتهکوه البزر و زاگرس است (دو استثنا در این مورد. جلگه مازندران و
خوزستان است). رودخانهها عموما از لين دو رشته کوه سرچشمه میگیرند و ذخلیر آبی نیز در فصول گرم
همان برف و یخی است که در ارتفاعات این دو از زمستان سال گذشته باقی مانده است.
توزیع مکانی همین بارش کم در کشور نیز بسیار ناهمگون است. بطوریکه فقط یک درصد از مساحت ایران
بارش پیش از ۱۰۰۰ میلی متر را تجربه نموده و ۲۸ درصد از سطح کشور دارای بارش سالبانه کمتر از
۰۰ میلی متر می باشد. ضمن اینکه ۴۰ درصد از بارش ها نیز در زمان غیر لازم انجام می شود. متوسط
سالانه نزولات جوی در کشور حدود ۲۴۰میلی متر در سال است. لین بارش عمدتا در شمال غرب و غرب
فرو می ریزد و قسمت اعظم شرق و جنوب شرقی کشور بارش کمتر از صد میلی متر در سال دارد.
در ۴۰ سال گذشته . ۱۵ سال تر سالی ۰ ۵ سال نرمال و ۲۰ سال خشکسالی وجود داشته است.
به عبارت دیگر طی چهل سال اخیر حداقل ۵۰ درصد از سالها. در کشور خشکسالی هلیی با درجه های
مختلف وجود داشته است.
خشکسال ترین سال طی چهل سال گذشته سال ۱۳۷۹-۸۰ با حدود ۱۶۰ میلی متر بارش و پر باران
ترین آن سالهای ۱۳۷۰-۷۲ با حدود ۳۴۰ میلی متر بارش بوده است.
کمبود منابع آبی همواره به عنوان یک عامل محدود کننده فعالیت ها در کشور مطرح بوده است.
(اصول هیدرولوژی کاربردی ویرایش پنجم. دکتر امین علیزاده )
صفحه 23:
توزیح بارش در کشور
‘Cumulative Area (%)
۰۶88888858
375-600 Precipitation (rnmly)
‘500-1000
4000 - 1500
sea Stanford tran 2040 Project
lranian-studies.stanford.edwiran'2040
23
صفحه 24:
روند کاهش سرانه آب تجدید پذیر کشور
۱۳۰۰ ۱۳۱۰۱۳۲۰ ۱۳۳۰۱۳۴۰۱۳۵۰۱۳۶۰ ۱۳۷۰ ۱۳۸۰ ۰
سال
وزارت تيرو
۳۰
نز
jive
Tee
متر مکعب به ازا
ای هر تفر
صفحه 25:
آینده ایران در خطر؛ خشکسالیهای طولانیتر و سیلهای بیشتر
@ -0.007 - 0.023
@ 0.024 - 0.033
0.034 - 0.037
98 0.038 - 0.04
8 0.041 - 5
۳
شیب تغییرات خطی gly میانگین درجه حرارت از سال ۱۹۷۷ تا ۰۲۰۱۲ عثبت بودن اعداد
افزایش درچه حرارت در کل کشور را نشان می دهد.
صفحه 26:
آینده ایران در خطر؛ خشکسالیهای طولانیتر و سیلهای بیشتر
شیب تغییرات خطی میانگین بارش بلند مدت از سال ۱۹۷۷ تا ۲۰۱۲
صفحه 27:
آینده ایران در خطر؛ خشکسالیهای طولانیتر و سیلهای بیشتر
Rainfall
تغييرات ميائكين بارش به میلیمتر در دوره آماری (۰۳ ۰ ۲۰۱۲-۲) نسیت به (۱۹۸۶-۱۹۷۷)
صفحه 28:
آینده ایران در خطر؛ خشکسالیهای طولانیتر و سیلهای بیشتر
Sov. ع 000
250 500
——— 7
میاتگین دهای حداکثر در دو دوره اماری گذشته (۱۲ ۱۹۷۷-۲۰ ) و آیتده (۰۵۰ ۳۰۰۶-۱۲
تعایی افزایش دما ۲ تا ۳ درجه ساتتیگراد در ایران را تشان می دهد.
صفحه 29:
آینده ایران در خطر؛ خشکسالیهای طولانیتر و سیلهای بیشتر
30001
0000
2001
بررسى سيل سال ۱۳۹۴ استانهایایلام و لرستان در آینده و افزایش احتمال وقوع این سیل در آینده
صفحه 30:
آینده ایران در خطر؛ خشکسالیهای طولانیتر و سیلهای بیشتر
ایران در معرض کمآبی * و کمآبی شدیدی بیش از متوسط جهان است.
سهم تولید اخلس داخلی در منطقی که دچار کمآبی هستند سهم جمعیت ساکن در مناطقی که دچارکمآبی هستند
۸ سهم جمعیت ایران وتولیدناخالص داخلیتولیدشده در مناطقی که برداشت از منابعآبی از حد مصرف پایدار گذشتهیابد
آن تزدیک نشته است.
# منظور از کمآبی برداشت ۴۰درصد يا بيشتر از آبهای سطحی موجود است.
Surg; ltl Wate rience Ge! Wat Te Suey 2018
صفحه 31:
آینده ایران در خطر؛ خشکسالیهای طولانیتر و سیلهای بیشتر
ایران در خاورمیانه و شمال آفریقا دارای یکی از پایبنترین شاخصهای بهرهوری آب است.
۰ ۲ re ye he lee ۱۳۰ ۱۴۰ lve
بهرهوری کل آب(دلر آمریکا بر متر مكعب)
3 متوسط بهرهورى در كشورهاى با 2 متوسط يهرهورى در كشورهاق. خاورميانه و.2.
اد خاورمیاه و شمل آفريقا ف aarp aS
۸ بهرهوری کل آب برخی کشورها و اقتصادهای خاورمیانه و شمال GL ST ۱۳۸۹
بتک سوت
31
صفحه 32:
آینده ایران در خطر؛ خشکسالیهای طولانیتر و سیلهای بیشتر
صفحه 33:
آینده ایران در خطر؛ خشکسالیهای طولانیتر و سیلهای بیشتر
سطوح تنش آبى ايران براساس قاخص WTA سطوح تنش آبى ايران براساس شاخص فالکن مرک
ea
Mokintari 2012 2012 موب
صفحه 34:
محدوده ها دارای محدودیت بهره برداری از آب هاى زء
وفيت دنت gS ايد جلوى Sp np
وروی مه سنا هدوت اتیب
میرن بات ارب اسان
سر یل مسبت
سک
د
rea
ا
1 (هركت مديريت مع آب یرآ
34
صفحه 35:
صفحه 36:
ایران بالاترین تنش آبی جهان را دارد.
خبرکزاری تابناک 1۱۴ عهر ۱۳۹۴
صفحه 37:
اپران رتبه اول در برداشت آب را دارد.
خبرگزاری میدان ه ۲ مهر ۱۳۹۴
_—
صفحه 38:
صفحه 39:
۳ روش های تآمین آب در ابران:
*بهره برداری از منابع آب ژرف
* معرفی قنات ها
صفحه 40:
روش های تا مين آب در ایران
۱ :سفره های آب زیر زمینی
۲ :چاه
۳ قنات
۴ چشمه
۵آبهای سطحی . سم
۱-آب های سطحی جاری در چرخه هیدرولوژی
۲-آب های سطحی راکد
40
صفحه 41:
قنات ها
* کشور ایران در بخش نیمه خشک کره زمین قرار دارد پس
خارج از ذهن نیست که لب از قدیم الایام ارزش بسیار
والایی نسبت به دیگر مناطق داشته است.
۴ تعریف قنات :
مجموعه ای از چند میله و یک کوره یا کوره های زیرزمینی
است که با شیبی کمتر از شیب سطح زمین, آب موجود در
لایه یا لایه های آبدار مناطق مرتفع زمین یا مرداب ها و برکه
ها راجه كمك نيروى ثقل و بدون كاربرد نيروى كشش و هيج
نوع انرثى الكتريكى يا حرارتى يا جريان طبيعى جمع آورى
مى كند و به نقاط يست تر مى رساند.
* بطور کلی حفر قنوات و تینل های تحت الارضی به قدری
اهمیت داشثه و دارذ که در عصر حاضر با وجود لین همه
امکانات. آن را از عجایب اختراعات بشمار آورده اند.
41
صفحه 42:
42
زمين شناس امريكايى به نام «تولمان» قنات را به عنوان بزركترين اقدام مربوط به
Say go al aad باستان :دانسته انست:
دانشمندان اروپایی و امريكابيى: علم هیدرولوژی در جستجوی پدر خود بود که ناگهان
جد خود را در ایران یافت.
قدیمی ترین قنات ثبت شده در تاریخ به سه هزارسال پیش برمی گردد(آذربایجان و
آزهیتینا
ان)
در زمان داریوش کبیر به ایران وارد شد. قنوات قدیم یقمو ... در عصر ساسانیان و
قنات تهران در دوره صفویه و قاجاریه حفر شده است که ۲۳۲ رشته قنات می باشد.
آقای گوبلو فرانسوی در سال ۱۹۷۹ تز دکتری خود را که از ۵۳۴ منبع علمی
برگرفته بود با عنوان «قنات ت فنی براك دستیابی به لب ایران» انجام داد و نتیجه
گرفت که قنات اختراع ایرانیان
صفحه 43:
۴ ساختگاه اصلی قنات ناحیه آذربیایجان غربیایران و ارمنستان فعلی است.
*_آب لس آنجلس امریکا در ابتدا بوسیله قنات تأمین می شده است.
از سلسله های معروف ایران بعد از اسلام که در قسمت آبیاری و حفر قنوات ابراز علاقه و فعالیت کرده
اند. سلسله دیلیمان بوده است.
حاج میرزا آقاسی صدراعظم محمدشاه تا به ّن اندازه به لمور کشاورزی و حفر قنوات علاقه داشت كه
انتصاب حکام ایالات و ولایات را موکول و معلق به لین شرط کرده بود که در منطقه تحت الحکومه
چند رشته قنات حفر کنند. شخصا هم این کار را کرد.(عباس آباد : میرزا عباس ایروانی)
برخی مشکلات پیش رو قنات ها:
در حال حاضر بر اثر استفاده از چامهای عمیق و نیمه عمیق و تفیبر در سیستم آبرسانی شهری از اهمیت
قنات ها کاسته شده و عدم توجه به آن ها باعث خرابى و از بين رفتن آن ها گشته است.
43
صفحه 44:
برخی مزایای قدات ها:
A
17
۳
۴
۵
۶
1
A
4
MY
44
تأمين آب شرب انسان و دام ها و مصارف كشت و كار
شيرين كردن اراضى با احياى قنوات
تغذيه مصنوعى لايه هاى آبدلر زيرزمينى به روش مهار قنوات
آبادانى كويرها
تعادل زيستى
کارکردن آسیاب ها
سیستم قنات به عنوان عاملی برای جلوگیری از سیلاب درون شهری
يروش ماهى
يك عامل مؤثر در ارزش املاك مزروعى
تنظيم كننده دقيق تخليه آب هاى زيرزمينى
زهكشى آب هاى سطح الارضى
صفحه 45:
صفحه 46:
صفحه 47:
The fold 2000 > 900
‘The upper city 1600 > 1300
The lower city 1200 > 1108
صفحه 48:
صفحه 49:
صفحه 50:
* . پراکندگی مظهر قنات شهر تهران
صفحه 51:
5# 52 0 49 6ه 4ه هه 4 39 36 24 3۵ 30 28 26 24 22 2۵ 8 كذ فز اند 6 8 6 4 2
علولمقطواير سيكيومت
0
51
صفحه 52:
موت رده سف Sea
صفحه 53:
صفحه 54:
صفحه 55:
۴.مصارف آب
صفحه 56:
مصارف آب
* مصرف شرب و بهداشت(1۶)
* مصرف صنعت وخدمات(۸۲)
* مصارف کشاورزی(5۲/)
* کل مصرف آب کشور: ۹۵میلیارد مترمکعب است که ۳۲ میلیارد
مترمکعب ان به فاضلاب تبدیل می شود.
صفحه 57:
مصرف شرب و بهداشت
۵ میلیون نفر خواهد رسید.
مصرف صنعت و خدمات
مصرف لب بخش صنعت کشور حدود ۱ میلیارد متر مکعب در سال آست که حدود
۶۰ للی ۷۰ درصد آن به صورت فاضلاب های صنعتی در محیط زیست تخلیه می
شود.
مصرف کشاورزی
عمده ترین مصرف کننده ی لب بخش کشاورزی است. از سوی دیگر استفادهای
غير يهيمة ال كيحطاي شيميابى و أفنت كشن علا سيب :وزوه ig ne نی
كعاورزي از.طريق رودخله عاو زمكشن هايه سليع كشور شده بو زمينهى الود كي
و شور شدن بسيارى از متابع أبى كشور را قراهم تموده ات
صفحه 58:
صفحه 59:
صفحه 60:
تنش آبی و فقر آبی
Water Stress Vs. Water Scarcity
Water stress
0 4 re
تا
ا
رح
Water scarcity E>
Source: UNEP
صفحه 61:
‘What is Water Stress
And
Water Scarcity???
صفحه 62:
Water Scarcity
» Water Scarcity means that water demand exceeds the water resources
exploitable under sustainable conditions. Drought is a temporary
decrease in water availability due for instance to a lack of sufficient
rainfall. An area experiences Water Stress when annual water supplies
drop below 1.700 m3 per person. When annual water supplies drop
below 1,000 m3 per person, the population faces Water Scarcity, and
below 500 m3 per person “Absolute Scarcity” (BRIEFING Water
Scarcity September 2011).
According to the EU [2007], Water Scarcity is defined as a situation where
insufficient water resources are available to satisfy long-term average
requirements. It refers to long-term water imbalances, where the availability is
low compared to the demand for water, and means that water demand exceeds
the water resources exploitable under sustainable conditions [EU, 2007; UNEP,
2011)
Water Scarcity describes a situation of long-term water imbalance. where water
demand exceeds the level of water resources available. While such cases usually
emerge in areas of low water availability or rainfall, they can also occur in regions
which have high levels of water consumption due to high population density or
significant volumes of water being used for agricultural or industrial activities (EU,
2007).
صفحه 63:
CAUSES OF WATER SCARCITY
Natural or/and Anthropogenic
Growth in population and incomes: food production, household water
consumption, urbanization
Climate variability and climate change: shift of climatic zones, shift in surface
temperature distribution, glacier retreat, hydrological cycle intensification.
> Modifications of landscapes and land use: soil degradation and land use
conversion.
Contamination of existing resources: pollution (reversible vs. irreversible)
Failure to meet demand: water price, poor design and maintenance of
infrastructures.
2 Financial and institutional obstacles: lack of investments, river basin conflicts
(upstream vs. downstream)
صفحه 64:
WATER SCARCITY IMPACTS
* Chronic and long-term
* Periodic and unpredictable
* Regional, local
vs
* Ability to cope (structural approaches, changes in production, technology, life-
style, ...)
( Water security > Food Security ۱
* Lives and livelihoods threatening
٠ Famine
* Crop production
* Industry
* Environment
* Socio-economic sectors
صفحه 65:
Water Scarcity
Moreover, water imbalances can lead to problems of water quality and create larger
areas affected by Water Scarcity because the water there is unfit for consumption
(whether or not these regions are directly affected by water quantity issues). water
scarcity is a human-driven phenomenon (EU, 2007).
کمیود آب
کمبود آب به دو علت در حال افزایش است.
افزايش درخواست از آب
افزایش درخوا Requset of Water we
Water s لقم ع تست سا Sayed
‘ater Scarcity % rater Resources کاهش روز افزون منابع آب
صفحه 66:
کمبود آب :۱:57:0۷ کمبود آب نتیجه دو مکانیزیم است. +
کمبود مطلق (فیزیکی) آب: ناشی از ناکافی بودن منابع آب طبیعی
است.
کمیود آ
ادی: ناشی از سو: مدیریت در مدیریت منابع آب است.
(کمبود آب اقتصادی) Economic Water Scarcity
(کمبود آب فیزیکی) 56۵76۵7 ۷۵۲۵۲ Physical
صفحه 67:
کمبود آب شامل آب. کم آبی و بحران آب است. مفهوم تنش آب نسبتا جدید است.
آب مشکل در یافتن منلبع آب شیرین برای استفاده است که علت آن تخلیه منلبع است. بحران
آب وضعیت است که در ن آب قلبل آشامیدن و غیر آلوده در یک منطقه کمتر از تقاضای آن
است.
يكى ديكرازاننازدكيرىهاء به عنوان بخشى إز يك ارزيالى كستردهنر از مديريت آب در سال 1۰۰۷" با هدف ارتباط در دسترس بودن آب و جكونكى استفاده از منايع در نظر
كرفته شد اين كمبود آب به دو بخشى «فبزيكي» وداقتصادى» تنقسيم شد. كمبود أب فيزيكى زمانى است كه أب براى برأورده كردن تمام خواستهها كافى نيست. از جمله آب.
مود نار با كارابى مؤثر الوسبستم. مناطق خشك اغلب ([ كمبود أب فيزيكى رنج موبرند. كاهى نز به نظر مىرسد کهآ را
موشوند. ماند زمانى كه زيرساختحلى هبدروليكى برأى al le aa So J easel كمبود آب فيزيكى عبارتند از: تخريب محبط.
أست اما در جابى منابع بيش أز حد مصرف
sel gals ye
تست از نود زیرساخته با مردمی که
شهای بزرگی از آفرق از کمبدآب اقتصادى رنج مئ يرئد. فا
ققیر و از نظر سیسی ضعیف است که در محیط خشک زندگی میکندبجودمیآیند. در
زبرساغتفاق آب فر اين مناطق.
موتوئد به كاهش ففر كمك AS شرايط بحرئى الب را جالع زا
ديكر كشورها مانند هند مردم از كمبود آب نيز نج مئبرند. در هند كمبود آب مشكل يزركى لست. مردم بر سر جاه مىروفد تابرلى نيان
تهیدست در روساهاو شا چک زندگی مد بدون آب نخت است لت رای چنین مدمی که خرف کوش نم ند و ر رف آب ی اختلی نکند خودان
مرخواهند با کمودآبمواجهبشن. نها آب راز ۴۰ تا “0كيلومتر دوز أز روستاى خود فراهم مىكنند.
زان خود آب بياورند به ويزه مردم.
صفحه 68:
Economic Water Scarcity
Economic water scarcity is caused by a lack of investment in water or
insufficient human capacity to satisfy the demand of water in areas where the
population cannot afford to use an adequate source of water. Symptoms of
economic water scarcity include a lack of infrastructure, with people often
having to fetch water from rivers or lakes for domestic and agricultural uses.
Although much emphasis is put on improving water sources for drinking and
domestic purposes, evidence suggests that much more water is used for other
uses such as bathing. laundry, livestock and cleaning than for drinking and
cooking alone.
صفحه 69:
Economic Water Scarcity
This observation suggests that
putting too much emphasis on
drinking water needs addresses an
insignificant part of the problem of
water resources and therefore
limits the range of solutions
available. Large parts of Africa
suffer from economic — water
scarcity; developing water
infrastructure there could therefore
help to reduce poverty.
صفحه 70:
Economic Water Scarcity
Investing in water retention and irrigation infrastructure would also help to increase
food production, especially in developing countries that largely rely on low-yield
agriculture. Being able to provide a community with water that is adequate for
consumption would also greatly benefit the people’s health. Overcoming this type of
scarcity, however, can require more than just new infrastructure: it requires socio-
economic and socio-political types of intervention that address poverty and socio-
inequality but because there is a lack of funding, much planning must come into
play.
صفحه 71:
Economic Water Scarcity
اه وت ایب سر لیات زا
today’s path a better path
صفحه 72:
72
Physical Water Scarcity
Physical water scarcity is the situation when
water is not abundant enough to meet all
demands, such as those required by an
ecosystem to function effectively. Arid
regions frequently suffer from physical
water scarcity. It also occurs where water
seems abundant but where resources are
over-committed. This can happen where
there is overdevelopment of hydraulic
infrastructure, often for —_—intigation.
Symptoms of physical water scarcity include
environmental degradation and declining
groundwater.
صفحه 73:
Physical Water Scarcity
The term was first defined in a wide-ranging 2007
study on the use of water in agriculture over the
previous 50 years. The study was undertaken by a
broad partnership of practitioners, researchers and
policymakers. overseen by the International Water
Management Institute in Sri Lanka, with the aim of
finding out if the world has sufficient water
resources to produce food for future populations.
The study found that more than 1.2 billion people
live in areas of physical water scarcity.
صفحه 74:
۱۳ neuen asta
Wi prysicat water scarcity lvproacning prysicat water Ml Economic wate scarey IH tute or na water scarey
‘rater resources development is sy. More inan cot other Thum instutiona an DBoundont water resources
‘ooreaching or has exceeces fiows are withdrawn These Financiat esta im access 10 جاب ممه ما تيجام ess than
Susteinabie Unt More tan basins willexper lence piysiat water eventhough ater in an of rater orn ire
‘meet hrnan demands. Water purposes,
7 م ows than 25%
Nowsh. Tas defi
دم ی
|
Seurce: Comprehensive Assessment of Water Management ia Aricutur, 2007
صفحه 75:
مود تيو لب
مس
|
0
و سوم 8
sce
کمبود آب فیزیکی و اقتسادی
* موسسه بینالمللی مدیریت JI (WM) GT
ارزیابی کمبود آب مشابه اما با مقیاس بزرکتر
برروی کل کره زمین استفاده کرد. آنها تجزیه و
تحلیلی بر روی بخش منابع آب شیرین
تجدیدپذیر در دسترس برای نیازهای انسانی
(مرتبط با زیرساختهای آبی موجود). با در نظر
گرفتن متبع آب اصلی انجام دادند. نتایج
تحلیلها: زمانی که بیش از VO درصد جریان
رودخانهها برای امداف کشاورزی. صنعتی و
خانگی برداشت میشد. کشورها را به عنوان
"مواجه با کمبود آب فیزیکی" برچسبگذاری
میکرد
صفحه 76:
فقر فیزیگی و اقتصادی آبی در دنیا
Global physical and economic water scarcity
I Litte or no water searcity
I Physical water scarcity
Approaching physical
water scarcity
Mi Economic water scarcity
Not estimated
‘Source: Source: orld Water Development Report 4 (WWAP), March 2012,
صفحه 77:
0
Ps wae way
|
۳
tte enced a ope 27
2
راد دام وود و
‘Noe thn ae et tae.
These aes illepeee pal wae
scale et ime
annie water scat
inte aces owt toh tala
supple ae able to mee han demands
ethan 25 of water eaced ta hua es
ite ore wate sty
pound wats se relate,
ih es thn 25 we enacted
haan apse
_
77
صفحه 78:
Water Shortages
+ The situation within all or part of the District when insufficient water
is available to meet the present and anticipated needs of the permit
system, or when conditions are such as to require temporary reduction
in total use within a particular area to protect water resources from
serious harm. A water shortage usually occurs due to drought.
صفحه 79:
WATER SHORTAGE annual internal renewable
water resources [m?/anno
/eapita)
IRWR per capita
تایه
Source: Werld Bark Group. Catalog Sources: World Development indicators, data source: Food and Agriculture
Orgsnization, AOUASTAT data. Available online-http.//datasworldbankoryyindicator
79
صفحه 80:
rg نا
Asia mam / 500, i, es {()
Africa mm 9.500 Aico —__25
Europe مس ووویع 240 سح
Americas 65 000 Americas سس ۸
nt _—,_— S{ ()() Occcnia a 2
Work) == 16.000 World 9
مي مده بم يول عم ولا
9 apsoutewarerscarcty 8
1400 or 0 15
6 WATER SCARCITY 3
2700 o 1900 60
10 warensrress 12
لل سس سس 4700 of 4600
4 وعم رمد 63
us openers 2 UNKNOWN 13
pee aera
paryear
Derperson pat person ‘Peroentage ot counties experencing water ST=ss همه و و
صفحه 81:
81
Water scarcity :
Water scarcity is defined as the point at
which the aggregate impact of all users
impinges on the supply or quality of water
under prevailing institutional arrangements
to the extent that the demand by all sectors,
including the environment, cannot be
satisfied fully.
Soci at Devoumens Rego HAP, March 308
verte 5
1 ۳۹ in
اه MY سب
Water Stress :
‘Water stress occurs when the demand for
water exceeds the available amount during a
certain petiod or when poor quality restricts
its use.
Water stress canses deterioration of fresh
water resources in terms of quantity and
quality
‘Seuce Nee Poche in Europe Glossy,
صفحه 82:
Gap Analysis of the Water Scarcity and Droughts Policy in the EU/ Final Report
2012
Table 1. Timescale and causes of water scarcity, drought and related concepts
Timescale
efor term (are eat ا سم | تا
seasons, years)
g | Natural Dry Spall Drought sricity
3
3 | Man-made Water shortage Water scarcity Deserttication
نفیکیک کمبود آب. کسری آب و خشکسالی در گزارش انحادیه اروپا در سال ۲۰۱۲
صفحه 83:
WATER SCARCITY/SHORTAGE/STRESS
Apparently synonymous: water scarcity, water shortage, water stress
is the lack of sufficient available water resources to
meet water needs within a region. Imbalance of supply
and demand under given institutional/economic/social
boundary conditions (Relative concept).
١ Scarcity ل
Low level of supply relative to minimum levels for basic
needs (Absolute concept).
Shortage
Stress Follows water scarcity/shoriage, it is the difficulty of
obtaining sources of fresh water for use during a period
of time. It involves conflict between users, competition
for water.
لا
countries in North Africa/Middle East 20 < ۰ 06۲5۵ ۵6۳ 003/۷۲ 1000 ۵۲0۳۴۵9 ,و۵
mi/yr per person = 40 countries in North Africa/Middle East 2000
صفحه 84:
Water Scarcity and
Drought
صفحه 85:
Scarcity & Draught نا
است. دمای بالای هوا و
وضعیت خشکسالی
تابستان اتفاق می (eu, 2007) cil
صفحه 86:
DROUGHTS”
definition, identification, analysis, impact and mitigation
Into: (a rekearth.com/photes/47512/drounht Joe]
coureny ot prot anomie موی nner of
‘Clot مات ریک تست اب
صفحه 87:
HOW TO DEFINE A DROUGHT
Droughts are a complex phenomenon, the definition of which is difficult and
requires to consider climate, water and vegetation issues
4
A first discrimination is based on the temporal character 0۲ 9
% drought is a temporary reduction of water resources availibility
% aridity is permanent climatic condition with low sezsonal or annual
precipitation and high evapotranspiration
% desertification is a long-term process of land degradation in which 2 relatively
dry land region becomes increasingly arid, typically losing its bodies of water as
well as vegetation and wildlife due to climatic and human activities (drought
events can play an accelerating role|
صفحه 88:
DROUGHT VS ARIDITY VS ۵۵۱
origin, evolution and interdependence
Temporary
DROUGHT سلم
WATER and SOIL
0د
Permanent
ARIDITY
a
1
1
DESERTIFICATION
Natural
Anthropogenic
nature incticed temporary phenomena can be turned into permanent states by
anthropogenic forcings
صفحه 89:
ARIDITY MAP
Source: hitp://wwenunesco.org)
صفحه 90:
VULNERABILITY TO DESERTIFICATION
Desertification Vulnerability
Source: Us bopartment of aenculture,
nitaz//envnbipedia.ora/wii/Dezerifstiont/media/ile:Dssertifestion_map.one
90
صفحه 91:
DROUGHT AS NATURAL DISASTER
aE Droughts affect more
‘eo people than any other
kind of natural hazards
‘owing to their large
scale and long-lasting,
nature.
rep use pag
ليست وا مرحيف عن
موه سوم
و
Isource: Swede fe Croe2, 1984),
91
صفحه 92:
DROUGHT AS NATURAL DISASTER
یت ea
Smee eeeeeerereete
۳ ۹
تقد وه ۹
ome tt
صفحه 93:
DROUGHT IMPACTS 2003 summer drought in Europe
[yo,0U0 neat-related deaths in curope)
Source: Van Loan (2015) WIRES Water do: 10.1002/wat?.1085,
صفحه 94:
DROUGHT (SPECIFIC) DEFINITIONS
In order to identify the nature of the drought mechanisms or th:
«available resource», specific definitions link either
to component(s) of the hydrological cycle
effects on the
to the drought impact on water uses and/or ecosystems
0
+ meteorological / climatic drought
5 direction of
gricultural drought Seek
+ hydrological drought موم
+ water resources drought
94
صفحه 95:
DROUGHT (SPECIFIC) DEFINITIONS
+ A meteorological drought consists of a
temporary reduction of precipitation during a prolonged period
+ An agricultural drought consists of a
depletion of soil moisture to a level affecting crops and / or pasture yield
+ A hydrological drought consists of a
period of abnormally dry weather, sufficiently long to reduce
significantly water availability in water bodies
+ Awater resources (socio-economic) drought consists of an
occasional condition of reduction of water availability causing severe
water supply deficits during a prolonged period of time and over a large
region
95
صفحه 96:
Meteorological
drought
ntanginte rmpacts (EH)
96
صفحه 97:
DROUGHT PROPAGATION - delayed effects
Source: Van Loon (2085) WIREs Woter coi: 10.1002/wat2.108
time [yrs}
Anomaly
صفحه 98:
DROUGHT VS LOW FLOWS ?
Different time scale of the phenomena
% “days” for low flows, “months or years” for drought events
Low flow analysis aims to assess the annual minimum flows corresponding
toa fixed probability or return period
Droughts can span over several years: an adequate time interval for
drought enalysis cannot be adopted
Drought return period cannot be assessed by the formula generally
applied cither for flood or low flow analysis
صفحه 99:
DROUGHT IDENTIFICATION
The characterization of a drought is done with respect to
its severity/intensity
* and its temporal and spatial extent
Simple methods
are based on the analysis of selected components of the hydrologic cycle
and focus only an the intensity
‘Single component (e.g. precipitation or runoff)
% Multiple components for water balance (e.g. Palmer Drought Index,
Standardized Precipitation and Evapotranspiration Index, PEI, ...)
99
صفحه 100:
100
Drought hydro-illogical cycle: need for management
Awareness
Tocgh: nl eduy/Panningyroibogc aye sox)
صفحه 101:
MITIGATION MEASURES - reactive vs proactive approach
ةمد 7
wre rasa ول نموه ود ما مود emergency mecsires
۳ ۵
سس سا
"(7
> Drought
Watch
Systems
101
صفحه 102:
102
ANNEX 2. Similarities and differences between droughts and water
scarcity
Causes Mara deta reductonct pacpestoncvers Mane, dn toan ردیل مه
Certain pares. ig Tempers ore «ses 9 carson core Laven Met
winds lola bun tng (sel duration than theta erewae vob, or the
incon poluton (adi ther stabi for water ee) لت
| thease esevery
‘ccrrnce ——Grvghtica noma cree airless Due oteincate of ate conto, ator
ا ال مهس
همه arb sted orga args a مه
0
Thy al water saves huretrbed ba permanant مه وا هم وم تاو مس
Canis Fora fen weeks tose yents ascended ceadon of ater eases a
مها هم مان ها امه هی
۱
of rege er مود اک cecapems economy andscet and inne he elie
‘oundvater ana aves oatce nates. Wher occurngin aad wae sare ects ses
ine most severe ees عجن اده امي
{atrary androight pss aan resol they cannon tc he ern asta
هراودای اجه تیه رای andthe cesses al sas eta
once) عا اد ود لمعيه kor ate sarge mere eesti evi,
happen tal vd oncom eke لق رميز ادم فاه ماده امامت اماو ص م Sead enent——_Terordng
evens are avn aod for de ans ofthe. ات
4m:\ieDroughts vs. Water Scarcity
صفحه 103:
103
هو هدش ها le crvonty Raed tea aa Water earcy predate or ۳ ی
the hsterclocurencesand inthe rane of ROME adept ina maton on موده له لامو
ramanil weatrer forest th = marae rom ator avait nd consumption and trends hae Sean
‘few ۸ compl nd considering the vneray a of
Uncertainty) tsimplementtion’s anne the Clete chngeeredicions
‘Wen duit occa an ae characters by water carci, he impact wil be mate severe osthey are
more winerable Het ves can opgravate drugs and wate sary stunns Water seat enalso be
ی او زا سس نف هس هد که کج it hs ds wo py vic vere rouge
ot ane af water say)
(trezwater ecostene eaten caraensea by Watersciry cual aes the eclopa stu of
sedaapudtorecaven atu vataiensin poston, pan ons satan lear and
recgationand رها عم وم the enstvtya the exsystem ie frcins and
ceicectonaysevare rough or tha comained ements)
npc of route wth maremadeceabetacor/
wate sary can esti reverse charges ia
te eos
in general few data are avaliable abot the avec costs of water sary croup stuns نامي يمي جما
ره arable, thy shou evlutethecorbnes flees of عاد encey.. fat > ناه هلا عم
‘ed geograpicalycvrappng water scarce rea
‘The Sando Precitton Index SN elects The Water Flotation idee (WH rete the
tenor devistos ot rant wrtrezoeeo tne rela aeaen wate” aarapity 26
Sestcalyenpectd atl deve tom نان نوص ملام رصاق (si est pase
۳
‘he Fatlon of مه اه هکس ماه
Fadaton (APAR|rellets devasonsin the actin
مه ميد رو هل epson مده
[۳ he ata ده سوه
rade
مس
Pubic awareness
4.i:Droughts vs. Water Scarcity
صفحه 104:
reference period
Possible measures Drought forecasting, isk prevention (eg. Insurances, RAMP, water management, metering encallocation,
| water demand management, ncresse water effiiency
mitigate effets water sage, Increase water eficency, protection of and reusing, protection of vulnerable species and
‘vulnerable species and habitats, governance rules habitats pricing plies, et,
‘or differant drought threshois| end emergency
ations eg. water supply)
DPSIR focus Responses focus on impacts Responses focus on Drivers, Pressures, and impacts
Possible policy Development of Drought Management Plans eduction of pressure via sectoral policies (eg,
responses {DMP}, water allocation systems and water هر اج موه urban development elatedto
‘overnance rules and regulations. Support for water usage (eg. on water usage planning, water
\nsuranoe ystems. Firandal support for emergency allocation and pricing systems, contol)
actions (eg. Slidarity Funds)
ughts vs. Water Scarcity
6۱ مقایسه
Source: INTECSA-INARSA, $.4,, based on a previous draft by TYPSA (2012). Working definitions of Water
scarcity and Drought Report to the European Commission,
104
صفحه 105:
105
time series of ob eee)
Decent
ue)
sere اه
irbed period
hydrological data of
0 cece
00
0۷۵۲ هه آمتوماه ۲
Ce ain)
(EU Drought monitor , 2007)
صفحه 106:
Slat
صفحه 107:
مروزه جهان برایتامین آسب موردنیاز با مسائل و مشکلات متعددی مواجه می باشد.
اکوسیستم های مبتتی بر متلبع آب شیرین با وقوع خشکسالی های متعدد و برداشت بی رویه از ذخایر آبی با
بحران ها و چالش های زیادی روبرو شده اند. مسائل و مشکلات زير را در سیستم های آبی ذکر می کند:
آب و هوایی- عم -Obvrrte
۱- افزایش دما و تغییرا
۲- افزایش سریع و رشد نامتوازن جمعیت در سطح کشور
۶ ۳-اتلاف آب
* ۴- آلوده شدن آب های سطحی
۵- مصرف بی رویه
۶ عدم صرفه جویی
۷- استفاده غیراصولی از آب های زیرزمینی
* ۸ لوله کشی غیراستاندارد
107
صفحه 108:
-٩ توزیع نابرابر منابع آب
۰- تدش های آبی
۱- کمیابی وسیع منابع آب
* ۱۲- کنترل کیفیت آب
۶ ۱۳-سیل و خشکسالی
* ۱۴- تهدید منابع آب های سطحی و زیرزمینی
* ۱۵- شهرنشینی 0۷۲۷ -
۶۰- کشاورزی ناکارآمد و بهره وری بسیار پایین این بخش مم0
صفحه 109:
۰ ۱۷-ساختار نامنا
سیاسی سازمان حفا
حکمرانی ب. تعدد ذفی مدخلان. مدیریت ناهماهنگ, <
ت از محیط زیست و فقدان نگرش دراز مدت
۰ ۱۸- سوء مدیریت. عطش توسعه و فقدان نگرش دراز مدت
۰ ۱۹-منابع ناکافی مالی( تفاوت هزینه تمام شده و آب بهاء)
ره
ری مت شرب وی
۳[
aie عدم تا زر رارق
0 جزتداى ردم وتايل ی
ی | ۳(
7
كف Chahta ta
های توسعه منایعآپد
109
صفحه 110:
Low-Water Availability
Peraira et al., 2002
صفحه 111:
تفکیک انواع مقاهیم عدم دسترسی به آب در بازههای بلندمدت و کوتاه مدت در ثر عوامل طبیعی و فعالیتهای انسانی:
علت عدم دسترسی
Natural
فعالیتهای انسانی
Anthropogenic
بیابان زایی
Desertification
کوتاه مدت
خشکسالی
Drought
فقرآبی
Water Scarcity
Pereira et al., 2002
صفحه 112:
علل بعران بالقوه آب
۸ تولی تاخاص داغلیتولیدشده در مناطقی که برداشت از نیع آب ۴۰ در مد اپیشتر از نیع سطحیموجوداست بر
(IPA ET Jad gos >) bag pS a> er
صفحه 113:
علل بعران بالقوه آب
ايران داراى یکی از بابين ترين تعرفدهاى آب شهرى در جهان است.
سس م5 ..
ee
Fe
2 — —=_—_—— ===
ee _]
as
لس ۳
ال بر ریت
eZ
ع الهس اس الا ار صم ام
هزينه مر متر مكعب از آبوفاشلابإدلارة 1 50).
dll Tey مترمكعب برقى شهرهلى منتخب جهان
ese
صفحه 114:
۸ آب با تأكيد بر ايرا
د آب با تأكيد بر ايران
ای کمبود آب ب 3 5
- افزايش دمای زمین و کم شدن بارش های جوا
صفحه 115:
Climate Change
* All over the world, places that used to have lots of rainfall do not have
enough again and dry places suddenly are getting colder and wetter.
Both cases result in clean water shortage because less rainfall means
less water, and excessive rains cause flooding and which brings all
sorts of debris and destroy water treatment installations.
صفحه 116:
علت های کمبود آب با تأکید بر ایران ۱
۲- افزایش سریع و رشد نامتوازن و بیرویه جمعیت و مصرف آب در واحدهای مسکونی
جمعیت ایران در قرن نوزدهم میلادی: زیر ۱۰ میلیون نفر
در سال ۱۹۷۹ جمعیت ایران : ۳۵ میلیون نفر
در دو دهه بعد از آن جمعيت ايران به دو برابر افزايش بيدا میکند. 0
بيشترين مصرف آب ایران در بخش كشاورزى است. با اين حال مصرف خانكى مردم از LT هاى
زیرزمینی تنها هشت تا هفت درصد است که رقم بالایی ب نمیشود واگر بیست درصد صرفه جویی
در مصرف آنها محقق شود صرفا ۱۸۵درصد آب کشور نجات پیدا میکند.
مصرف خانگی سهم کمی در استفاده از آب و بحران آب کشور دارد.
افزایش جمعیت موجب شده بسیاری از رودخانهها با کمبود لب و حتی خشکی فصلی مواجه شوند. در
لین مورد میتوان انتقال لب زایندهرود ly مصرف شهرهای اطراف و در نتیجه خشکشدن ّن در سال
۹ اشاره کرد. اخیراً نیز مدیرعامل شرکت مهندسی لب و فاضلاب کشور از خشکشدن سد لار و
لتیان خبر داد که آب شرق تهران را تأمین میکنند.
صفحه 117:
Population expansion
Just 50 years ago, the total number of people on earth has doubled and
continues to grow. This is a result of larger family sizes and access to
better health care and lifestyles. This means that use of wholesome
water for drinking, cleaning, cooking and sewage has tripled. Humans
are a lot more careless in recent time, and we waste more water than
ever before. This has placed a lot of pressure on the same amount of
water that we have.
صفحه 118:
صفحه 119:
تم
صفحه 120:
علت های کمبود آب با تأکید بر ایرا
۳- تلف شدن آب به صورت تبخیر آبیاری ها و کشاورزی
غرقابی در ایران و کشت نامناسب یکی از معضلات ما و بسیاری از کشورهای خاورمیانه است.
از آب مصرفی خاورمیانه در بخش کشاورزی مصرف میشود که این عدد در ایران به 1٩۰ می
این در حالی است که کشاورزی تنها ۱۵/ از توليد ايران را شامل مىشود. درست اناكم یکی
مصرف بالای آب در کشاورزی این منطقه, آب و هوای خشک آن است. اما میتوان با روش
ن از اين میزان مصرف کاست, بدون اینکه که دچار کاهش محصولات کشاورزی شویم.
ails کشاورزان زحمتکش ما در بسیاری از بخشهای کشور, هنوز اطلاع کاملی از آبیاری جدید
يا سرمايه ويا تمايل لازم را براى بهرهكيرى از آن ندارند. "فايننشال تایمز" در مقاله خود
كمأبى در ايران: اصلاح نظام كشاورزى ايرلن رل در يك دهه آتی نیزمند سرمایگذاری ۱۰۰
دلاری دانسته است.
صفحه 121:
سهم کشاورزی و تولید محصولات غذایی مختلف در تخلیه آبهای زیرزمینی در سراسر جهان در سال ۲۰۱۰
Grandvater depen fr igaon 8 x
۱ Coton Other
Groundwater stress index ۳۳ مسا imi Sugarcane a Fodder gra
=>!
= 3۳۳
صفحه 122:
اری سال ۲۰۱۰ میلادی به
علت های کمبود لببا تأکید بر ایران ra :
۴-آلوده شدن آب های سطحی عنوان آب پاک برای جهانی سالم از
صفحه 123:
از مناطق کشور با محدودیت منابع آب روبروست و استفاده
محدود آب و ایجاد آلودگی در لين منلبع منجربه بروز بحرانها و
زیست محیطی خواهد شد.روند رو به رشد توسعه کشور, گسترش
. استفاده بیش از حد از کود و سموم در کشاورزی , تخلیه پسابهابه
پذیرنده ۰ زهابهای کشاورزی و فاضلابهای بیمارستانی. خانگی و...کمیت
متلبع بی محدود و ارزشمند کشور راجه شدت تهدید میکند .گسترش
ن نیازها و تقاضاها در جامعه برای دسترسی به منابع آب با کیفیت
افزلیش چشمگیر هزینههای تأمین لب جدید و ضرورت کنترل آلودگی
بر نظر گرقتن محدودیت منیع آبی کشور. مدیریت منبع آب را از
فبا چالشهای جدی روبرو ساخته است. لذا تأمین برنامههای لازم
ٍ توسعه پایدار و حفظ محیط زیست و کیفیت منلبع آب کشور از
ءضروربات محسوب می گردد
صفحه 124:
صفحه 125:
Pollution
Water, air and land pollution together contribute to the reduction of
water quality. Sewage, oil discharges from industries, waste dumping
into water bodies, radioactive waste from mining activities as well as
dirty water fro sanitation work in hospitals, hotels, oil companies,
mining, schools and restaurants all end up polluting our waters. Water
contamination and wastage from some mining industries through
Hydraulic Fracturing (fracking) has also been a worry for many people.
Click here to learn more about Fracking.
صفحه 126:
علت های کمبود آب با تأکید
۵- مصرف بی روید
صفحه 127:
علت های کمبود آب با تأکید بر يران
۶- عدم صرفه جوی
صفحه 128:
علت های کمبود آب با تأکید بر ایران
۷ استفاده غیراصولی از آبهای 4
هستند که از دیرباز به وسیله
یکی از مهمترین ذخیرههای آبی ایران, آبهای ز:
قتات در فلات مرکزی حفظ شده و جریان مییافت. متأسفانه بر اثر کاهش بارش»
بسیاری از کشاورزان و واحدهای صنعتی مجبور به حفر چاههای غیرمجاز و آبکشی
بيش از حد از ن شدهلند که شلید یکی دو سال مشکل آنها را حل کند. اما به مرور بر
مشکلات آنها میافزاید. زیرا آبهای زیرزمینی, آبهای سطحی و بارش در یک چرخه
قرار دارند و استفاده غیرلصولی از هر کدام. بلافاصله اثر منفی بر دو مورد دیگر دارد.
چهار دهه پیش تنها ۵۰ هزار حلقه چاه در ایران وجود داشت که سالانه حدود ٩
میلیارد متر مکعب از آنها بردلشت میشد. اما اکنون بیش از ۶۵۰ هزار حلقه ایجاد شده
که سالانه بیش از ۶۰ میلیارد متر مکعمب از آنها برداشت میشود!
صفحه 129:
علت های کمبود آلب با تأكيد بر ايران
۸لوله کشی غیراستاندارد در مناطق شهری:
طبق آمار رسمی, 1/۳۰ از آب تصفیهشده به دلیل فرسودگی لولهها هدر میرود. جدا از اين»
لب لوله کشی در شهرهای ما تنهابه صورت تصفیهشده ارلئه میشود و مردم مجبورند برای
اری باغچه و شستن حیاط و خودرو خود نیز از همان لب شیرین لستفاده کنند. در این
|" مورد تنها وزارت نیرو و شرکت آبفا باید برای رفع اين معضل اقدام کنند. زاهدان. کاشان و
بجستان از شهرهلیی هستند که توزیع دوگلنه لب را تجربه کردهلند و میتوان لز لین تجربه
case pclae bell al ١
صفحه 130:
۵- شهرنشینی ۳( -
Urbanization
Cities are growing and expanding more than ever before. Cities also
tend to hold more people than towns and villages. This means there an
increased need to take care of sewage, cleaning, construction and
manufacturing
صفحه 131:
کشاورزی ناکار آمد و بهره وری بسیار پایین این بخش
\ انها ۱۲ حرصد مساحت ایران زیر کشت میرود:
حدود ٩۳ درصد مصرف آب مربوط به کشاورزی است.
تنها ده درصد تولید ناخالص ملی کشور از راه کشاورزی به دست می آید.
۷ درصد یروی کار کشور در این بخش مشغول هستند.
صفحه 132:
! اختار تایناسب حکمرلنی آب. تعدد ذی مدخلان. مدیریت ناهماهنگ. ضعف سیاسی
ازمان حفاظت از محیط زیست و فقدان نگرش دراز مدت
۳ فا
Semi Arid Humid
‘Mediterranean = Semi Humid
صفحه 133:
۱- سوء مدیریت. عطش, توسعه و فقدان نگرش دراز مدت
سازمان محیط زیست سرعت استفاده از منابع آلب زیرزمینی در ایران را در قیاس با
استاندارد جهانی سه برلبر بیشتر تخمین میزند.
برداشت بیرویه عامل خشکیدن ۲۹۷ دشت از ۶۰۰ دشت ایران میباشد.
پخاطر عدم رسیدگی به شبکهبی اتتقال لب ۴۳۵ میلاره مترمکعب لب در مسیر اتفال
هدر میرود.
مطلبق گزارش شرکت آب و فاصلاب. ۴۰ / از شبکه لب کشور فرسوده اعلام شد.۱۳ ؛ از
کل هدر رفتن آب ایران تا اين تاريخ به موجب همین فرسودگی بوده است.
صفحه 134:
صفحه 135:
Cou! ail که بصورت ناگهانی و گاهی فزاینده رخ میدهد و به وضعیتی خطرناک و ناپایدار
ای فرد. گروه و یا جامعه میانجامد. بحران باعث بوجود آمدن شرایطی میشود که برای برطرف
دن آن نیاز به اقدامات اساسی و فوقللعاده است.
آنها بر حسب نوع و شدت متفاوتند. بحران یک فشارزایی بزرگ و ویژه است که باعث در هم
سته شدن انگارههای متعارف و واکنشهای گسترده میشود و آسیبهاء تهديدهاء خطرها و
رهای تزهای به وجود میآورد.
| ان همچتان که نشانگر یک مانع. آ
نیز میباشد.
ان آب سلسله چالشها و مشکلات ناشی از کمبود آب و استفاده نادرست از منابع آب در
ب بیش از هر جنگی در تارب
ضایعه یا تهدید است. نشانگر فرصت برای رشد یا
بشره جان لنسان ها را تهدید خواهد کرد(سازمان بهداشت
صفحه 136:
صفحه 137:
ان آب.
فنى بحرلن آب
ب شدن جشمه هاء عميق تر شدن جاه ها ء كاهش سطح درياجه ها و تالاب هاء
دامنه هاى آلودكى لب . ير نشدن و سرريز نكردن هيج يك از سدهاى مخزنى و
ايديد شدن زمين هاى مرطوب و..
أنه هاى سياسى و اجتماعى
ناقشه شديد بين ممالك آسياى ميانه بر سر آب يديدار كشت
نمونه هاى اين نوع مناقشات فراوانند و روز به روز هم بيشتر و حاد تر مى شوند
آب به عنوان يك كالاى تجارى با استريؤيهاى ملى و سياست و قدرت جهانى در هم
آميخته است و همانطور كه كفته شد تبديل به مهم ترين كالاى استراتؤيك در تجارت بين المللى و
داد و ستد های داخلی شده است.
صفحه 138:
نشانهها
جتدين تشافه اصلى برلى بحران أب وجود فارد.
بيمارئهاى سارى از اه آب و نبود آب يهداشتى لوله كى يكى از غلل عمده مرك و مير در نسرلسر جهان هستند را كوكان زير بنج سال: بيمايهاى سارى زر آن علت
551110100010111
تما بیماریهای ساری از را أب توسظ آب آشلميدنى ناسالم. يود يهداشت و يهداشت نامناسب ايجاد موشود. آب توازن شكننده لساسى بولى تأمين أب سالم لسنت. اما عوامل قابل.
اكنترل مانند مديريت و توزيع منايع أب خود سهم ببشترى در كمبود آب دارند
گزارش سازمانملل متحد ۲۰۰۶ که بر مسائلمربوط به حکومت به عنوان هسته اصلى يخران أب متمركز است. میگوید: آب یه ناه کافی برای همه وجود درد" و کمی آب
اغلب به دليل مديريت تادرست. فساد نود نهادهاى مناسبء مسستى يوروكراتيك و كمبود سرماياكذارى هم در ظرقيت انساتى و هم در زيرساخشهاى فيزيكى لست ”.دادعا
Siti 3 ۲ 1 1
رسمى همجنين نشان ميجند ارنباط روشن بين دسترسى به آب سالم و نسيت توليدتاخالص داخلى به درأمد ره وجود دار لل
همجدين اقتصاددانان ادعا كرداند كه وضعيت كتوتى أب به ذليل نبود حقوق مالكيته مقررات دولتى وزيارانهها در بخش أبه باعث قيمت يسبار بايين ومضرف بيش از حد بالاى
DMD.
Jl
138
صفحه 139:
oH pa cl oes faa la ag نگ به ماع أب رن رام اطق احلى Ll toy Sa alt ty
جترها واب سس نیب ها موش یرت مه هدب در دیجم اس اذل وی حول
ذا بر نیمآ شین یب ند ین دبس پا هلآ ملع Sal منابع غذابى و خاتعسارى gl bass dt
in lpn net yl pl ofS Sa الاب تاريخى در دهة ۱۱ پر شاد pla لدرصد از ٠ مب گرفه مود در هت ات از الا منحده بيش أز
تايا تصويب كرد
در اریز دست رفنن كسنردة لاه ود نيعه از دسث رقنن تنوع زبستى رغ ذاه اسئه بلى مثال بسبري ر بها در اسكاتئد | ربش جدهيث اسنى كمترشى با
ye ty lca!) Sal a 1/9 و بردين شابر )لس ge أ ند جر بط یوجر بط ی
از شركشها و بخش ها از جمله len gs gla cate و Ja
oft (NBCSD) دهمت منتشر شده در سال 2014 نعلي توصيه موكند كه نولي د كتندكان يمان وبئن نعود استقله ار أب زفت و بادورانداخئن أزها راشناسابي
و نعو جلونى أن را مشخص كد . له کی ال مروط به مسائل فوط به مصرف أب در مام مسطوع she ga alge al
کنو ند
صفحه 140:
براي حسابناري أب 2 مننشر كرد كه در هاه هه منتشر شد. در حالى كه يك كام مهم صنعت نيز بابد به شيودهاي توأورانه و فن أوريهابى كه مضرف آب در توليد را كافش مى
دهد GL ath tb ملاه مصرفيترين در جهان أست» مین تن ست كه معمولاً ب استفاده قابل توجه از منايع آب كمك مي كند. كر جه صنعت هنوز اطلاعان جامع و جامعي
رياره استفاده لآب خود ننارده خروج أب ذر بطع جهقى به سرعت در جال أفزايئ
به كافش مصرف آب كمك كنده زيرأ كمبود آب به عنوان بك تهديد ناكهانى ls ly تجاري است. بين ساهاي 1996 و 2005 ميائكين مصرف سالائه آب در سراسر جهان
ate كه دسترسي به أب قبل استقاده بطو چشمگیری از منطقهبه منطقه در سراسر جهان متفوت اسر طیق نامه چمعیت لیر
پراساس بيش يينوهاق جدعيت متوسط سأزمان ملل در سال 1998 :بيش لز 384 ميليارد فر قر 44 كثثوربا أسترني أب ويا نترايط کنيودي تا سل 2015 ویو نیشوند >
همانطور كه در شكل 2 نشان دادة شدياست. 5 تا سال 2050 تعناد كشورهابى كه بااسترس أب و با كمبود أب مواجه هستند. مىتواند تا 54 درصد افزايش يابد. جمعيتى بالغ بر
احفافات ار أب به عنون نكرانى جهانى افزابش باقتداست. طبق كفنه يونسكو
به غير أز رديلى دقيق مصرف آبصنعت نيازمند قن أوري هاي نوين أسث كه مىتوائد
جهار ميليارد نفر.- حدود 40 درصد از جمعيث جهان بيثرهيني شدة 4لا مولوارذ تفر Naa aa
"اننظار مورود كه سالانه ميزان مضرف أب سالانه توسظ صنعت از 725كيلومتر در سال 1995 به خدود 1170 كيلومتر بر ساعت تا سال 2025 افزايش يابد. در نتبجه مصرف أب
صنعنى فالدرصد ار كل اننزلع آب را نشان خواهد ناد" 6 بسئه به درخواسث و عملكرد. برخى از اين آب مىتواند ازيل شود. با ابن خالء آب صنمنى كه از لحاظ شبميايى مصرف
م شود دبكربرلى بايث بابازباقث در دسئرس نيسث. حيانى اسث كه صنعث به قنلوروهلى مدرن دسئرسى بيدا موكند كه مىنواند مصرف ودر نثيجه نيا به آب را كافش
دهد. دربازارهاى انتخاب شده در سراسر جهان كه كمبود آب بك تكرانى قورى اسثه مصرف آب بعطور قزايندهاى بحرانى خواهد شد. به ويزه براى صنابع بسيار وابسئه به آبء
چشمگیری وابسنهبه آب هستند. ضروری است که صنایع اطمینان حاصل شوذ که اقصاد آب خشک نخواهد ش .2 با
بيادسازى اسثانارتهاى حسابنارى در صتعث. دید وافحتری در مود چگونگیبرخورد و كاهش مصرف أب در سيمان و بتن داد اما زا
تهابى حل شود.ابن جابي لسث كه تكنولوزى ورد عمل م شود.
140
صفحه 141:
۲ شاخص های تعیین بحران آب
برآوردهای متنوعی برای تعیین نیاژهای سرانة آب,انجام شده است. به طوریکه این برآوردها دامثهای تا حدود
۴ را در بر میگیرد. (جذول 0 بعظی از این تخمینها زادتشان میدهد. از اين رو میتوان گفت یک:معیار واحد
جهانی به منظور تخمین حداقل نيازهاى سرا آبی وجود ندارد(محمودی و سرلک :61۳۸۷
۱
از
ان شاخصیهای تما ۰ ۱ وب eee
أقرارس ييف
الف - شاخض قالكن ماركة
ب - شاخص سازمان ملل:
ج - شاخص موسسه بین المللی مدیریت آب+
حداقل آب مصرفی برای بهداشت و سلامت جامعه
مصارف خانگی. صنعتی, خدمات عمومی و تلفات نشت
صفحه 142:
صفحه 143:
٩ شاخص های تعیین بحران آب
صفحه 144:
شاخصهای تعیین بحران آب
.١ شاخص فالکن مارک
فالکن مارک بحران لب را پر اساس مقدار سرانهمنلبع آب تجدیدپذیر سالانه هر کشور تعریف
کرده است,
میزان سرانه آب ۱۷۰۰ مترمکعب در سال را بهعنوان شاخص کمبود معرفی کرده است.
سرانه متابع آب سالانه تجدیدپذیر بیش از ۱۷۰۰ مترمکعب فاقد مشکل آب
سرائه منایع آب پین ۱۰۰۰ تا ۱۷۰۰ مترمکعب با تدش آبی
امترمکعب با کمبود آب
سرانه آب کمتر از ۵۰۰ مترمکعب در سال؛ دارای بحران شدید.
دارای سرانه آب تجدیدپذیر از ۵۰۰ تا
صفحه 145:
شاخصهای تعیین بحران آب
شاخص فالکن مارک
per capita water use
m/pyr 200 500 1000 30002000
over-appropriated/environmental flow,
2 _
moderate/
low stress.
use-to-availability
100
70
use to availability ratio (%)
40
chronic water shortage|
پیشنهادی فلکنمارک (1۹۸۹)
باههای شرایط آبی پیشنها
شاخص
وه اشرايط
گروهشر (متركعب سرآنه»
7 0
بدون تتش water crowding SYS 1000 600 100
people per million cubic metre per year ۷
صفحه 146:
146
صفحه 147:
شاخصهای تعیین بحران آب
۲ شاخص سازمان ملل
بنیاد کمیسیون توسعه پایدار سازمان ملل میزان درصد برداشت از متلبع لب تجدید پذیر ذر هر کشور
را بهعنوان شاخص اندازهگیری بحران آب معرفی کرده است.
هرگاه میزان برداشت لب یک کشور بیشتر از ۴۰ درصد کل منلبع لب تجدیدپذیر آن باشد لین
کشور با بحران شدید آب مولجه است
اگر این مقدار در حد فاصل ۲۰ تا ۴۰ درصد باشد بحران در وضعیت متوسط
اكراين شاخص بين ۱۰ تا ۲۰ درصد باشد بحران در حد متعادل
کمتر از ۱۰ درصد بدون بحران تلقی میشود.
با توجه به اينکه در ایران هماکنون ۷۰ درصد کل لب تجدیدپذیر کشور مورداستفاده قرار میگیرد.
یران در وضعیت بحران شدید آبی قرار دارد.
صفحه 148:
شاخصهای تعیین بحران آب
۳ شاخص موسسه بینالمللی مدیریت آب
درصد برداشت کنوئی نسبت به کل منابع آب سالانه
درصد میزان برداشت آب در آینده نسبت ay برداشت آب در حال حاضر
بر اساس اين شاخص نيز ايران در وضعیت بحران شدید آبی قرار دار
صفحه 149:
شاخصهای تعیین بحران آب
۰ شاخص نسبت برداشت آب به آب قابل در دسترس
Water Withdrawal to Availability Index
۰ سبت میزان کل برداشت سالیانه آب شیرین
به کل عنابع آب شیرین قابل دسترس.
\Vorosmarty, etal. 2000
۴۰7۷۰ درصد
تنش شدید
mi 0-0 بیش از ۴۰ درصد
500 0 -
صفحه 150:
شاخصهای تعیین بحران آب
.۰ شاخص تنش آبی ۰ ۱۳06۷ 5۲655 ۱۷۷۵۲6۲
150
* اين شاخص بابهره كيرى از روش شناسی شاخص
۶ و در تفر گرفتن مصرف کنندهنهایی آب
برداشت شده و بررسی اثرات مغرب مصرف آب
پر سلامتی انسان, کیفیت اکوسیستم و منبع ,
میزان تنش آبى را محاسبه میکند.
oer 0)
اس
تنش کم
تنش ملیم
تنش متوسط
تنش بالا
صفحه 151:
000
SVS 515855 81
ee AG
en oy
۵۵ ۵۱۱0۱
01
00 هه 00001
Sad
اه یود 203
3% AQUEDUCT
صفحه 152:
Water Stress in 2040
eee
Een en anata rs 38% AQUEDUCT
صفحه 153:
شاخص تنش اجتماعی آب
The Social Water Stress Index
+ این شاخص تاثیر اقتصاد فناوری: بهداشت و سواد و یا سایر
مسائل موثر بر وضعيث التمادی و اجنعاعى يك othe ونای
تطبيقيذيرى” جامعه در مقابل تنش آبى رأ با استفاده لز ادغام
شاخس قالكن مارك و شاخص توسعه aly (UNDP) asl
Sue
+ با استفاده از اين شاخص رتیه یتدی جدیدی برایکشورها از نقر
ميزان تطبيق بذيرى آنها نسبت به تنش آبی بدست می آید.
٠ مقادیربیشتر نشان دهنده تتش اجتعاعی آپی بیشتر است.
swst
شاخص تنش ابتا یآ =
,ما0 2000
.برناعه توسعه سازمان ملل
توس بش رای بیش
زیم لدم
153
صفحه 154:
Human development index (1 = perfect / 0 = bad)
1983 0.67
— toed
۳
Source : UNDP - 2024
Copyright © Actuatin.com Al rights reserved
صفحه 155:
شاخصهای تعیین بحران آب
7 شاخص تنش اجتماعی آب
تاثیر اقتصاد. قناوری و یا سایر مسائل مرتبط
رف عشحت حصوریعی بخ ید یک isin
سم
م
اه
مس سک مت et اا
/wuwsthegiodaleducationproject.op/ و3
ass 0
صفحه 156:
شاخصهای تعیین بحران آب
,8 شاخهای آسیبپذیری منابع آبی
شاخس محلی نسبی مصرف و عصرف مجدد آب
۰ تسبت ۷۲۸ در ارزیایی دسترسی آب
شیرین استفاده شده و امکان ترکیب
ابزارهای جغرافیایی و اععال ورودیهای
اقلیمی را ممکن میسازد ( ۶۲ ,1۵۱۵5۳۵۲6
۳
نش جهانی حوایث نهد دکننه میت آی اسان (ادا» هه
صفحه 157:
شاخصهای تعیین بحران آب
.9 شاخصهای آسیبپذیری عنابع آیی
شاخص پایداری حوضهآیریز
۰ چاوز و الیپاز ۲۰۰۷ میلادی) شاخص پایداری
حوضهآبریزی را پیشتهاد کردند که
هیدرولوژی, محیط زیست. حیات و سیاست را
در نظر میکیرد؛ هر کدام دارای این عوامل
دارای پارامتر فشار. وضعیت و پاسخ هستند
(رابطه ۲). ۱۷۷59 به کونهای ساخته میشود که
خاص حوضهآبریز یا زیر حوضه بوده و برای
۰۰۲۵ ۰۰.۵ ۰.۷۵ با | تعلق میگیرد.
15
صفحه 158:
شاخصهای تعیین بحران آب
شاخصهای آسیبپذیری منابع آبی
شاخ پایداری حوضهآبریز
جاوز و اليياز (۲۰۰۷ میلادی) شاخص پایداری
حوفهآبریزی را پیشنهاد کردند که هیدرولوژی. محيط
زیست. حیات و سیاست را در نظر میگیرد؛ هر کدام دارای
این عوامل دارای پارامتر فشار. وضعیت و پاسغ هستند
(رابطه .)۳ اکللابه گونهای ساخته میشود که خاص
حوضهآبریز پا زیر حوضه بوده و برای مساحت حداکثر
۵۰۰ کیلومترمریع در نظر گرفته شده است. نواحی بزرگتر
باید به بخشهای گوچکتری تقسیم شوند.
H+E+L+P
يي ما ———
158
(1-0) اآالاميانكين جهار شاخص است؛ شاخص هیدرولوژیک (10] :
شاخص محيطزيستى (1-0) iE شاف حیات (انسانی)(1-0] ۸ و شاخص
سیاستی .(1-0) #به هر عامل امتیاز ۰۰ ۰۰۲۵ ۰۰۵ ۰۷۵ یا ۱ تعلق
میگیرد. تعامی شاخصها در وزندهی ارزش یکسان دارند؛ با این حال
ممکن است عوامل از یک زیرحوضه نسبت به زیر حوضه دیگر تغییر کنند
و بايد بر اساس شرایط توسط ونفعان انتخاب Chaves and) sig
(2007 ۲7 پارامترهای قشار ) (۹/ااجدول ۲) و پارامترهای وضعیت
(جدول ۳), سطوح و امتیازها به صورت شقاف تعریف شده است و به
کاربران اجازه انتخاب بهترین گزیته ممکن برای هر پارامتر را میدهد. با
این حال. استفاده از مدل به اطلاعات خاص در دسترس حوضههایآبریز
بستکی داشته, که ممکن است در بسیاری از مناطق در دسترس نباشد.
ممكن است كاربرد آن در سطع جهانى امكانيذير نباشد.
صفحه 159:
شاخصهای تعیین بحران آب
wT
Tv
تسه 0
O75 siobewaceeo i ee ساق اضر تل كرفي
2100 8800
000 10-800
2 1 آسيبيذ
OE شاخصهای آسیبپذیری منابع آبی من بت رنه رم در
075 180053, :
ah wos شاخص پایداری حوضهآبریز
025 521
ومد ساحت بو کی زره تا
075 Sa on _—
1060 2
000 ۰ 5
025 5
080 OGD االازيرحوفه (وزتهى شده يجيت كتون he
075 O7HDOS_
1.0. 01
000 عوضك
025 سيد
080 بت
= ae SUL 9 eae WS! Ub sla pel ly shag
oe (Chaves and Alipaz, 2007)
صفحه 160:
سوال : تقش شاخص ها در
مدیریت آب چیست و کدام
شاخص بهتر است؟
ACS SU at
TA
t=}
OR TEVOURE
WRONG
صفحه 161:
طبقه بندی
شاخص yl
ارزیابی منابع أب
در دسترس:
مزایا و معایب
صفحه 162:
مجاز نیستیم بیش از ۴۰ درصد منابع آبی را برداشت کنیم!
صفحه 163:
برای ارزیابی و آسیب شنسی "تنش آبی" و " فقر آبی" در ايران کدام شاخص را استفاده كنيم؟
ج هم 6۵
کی
صفحه 164:
164
ey
رس ضریب مب به رت
فافس ملو مركب
مق عم درکن روم shal
رماع برا
هدر سل
یمه سرت مجعوع آ آى وصيز إفترعكي
يراق هر رد سل دار مورد شو براق
ریم اناد ای هی دوز
قرض ۰ درد رین موس
ددعت تب یآ دردرس(
مک سس وهی بای
تلم
شرت ضرف اب دعر
ترس [سرق لب هت تيت
است وین کي کی و هنیآ در
aa
برص ضريب بردت رگد
(unease ah) eee
سس من آب در حمترس رسد هرید
زستيوم يعد وكسر يعي صنق
Hs re رفت ضويب مصرف بصع
octet tt a ad
زد eres
td داتفه اس
اه مه
ge he
عدم نويه به زفي tt
oS ee قف إن و لوت
رنه رف آب و هفیت موز
ارو
۳
اک ۱۳60۵ عرش وتفش بيرق سسية
قرب جر رمشو" 2M Se eco
0
ددجم 2 لب مد کتیآ
يركضى وزجرخلى آبدر يز ١ »مما 1006.000
eco ta 209 Geen
ea)
| هت
Pree r Betse 3) sce Wie sy
(et Inder tan ea 23)
موی .عايب : عدودر ظ كفن متيو
(eeumn tat a8) اريسي
syne sry tors
a 2085)
ere ndn مرج اه ید
1 ید ترس اب سید زیت
سمه سیسات
sass ce
saan tance من امیس در
سس ate ede
هرب ستده زک وق رن
هی تفت را هرن
یعسن سرویتملو ضرق
TF aa Ae ete ein
فد دهع
Seg Ale ce
تتش لني و دشواري اسه حو
هی زیت در بت ان
یام ون هدس
و
جدولة هنم هه هب رده هی درون و 3007
pares
صفحه 165:
165
براساس جدعيت و صرف بر
ونس سر مم يمسف
عقليسه ميزان سیم سواه آب سيز وآ
سالباته وميزان آب مود بان
توکتلی تخاس
متسه در تش آب رای هر کشور(
حرج ف حش أن كد سوال سرف فل
.وسيز دردسترس كعتر ازعداقل تي
آل فسان في بلهد) ابن شائس براك مر
creer sons
دریک دوه ۰اه امه ی ود
Sipe یبرد آب سیز tate
تن لکد توت
ار وت رت می ود
براساس شريب ردياق آب سير محصوات
زراب کل منايع آب سيريس اركسركل
عيزان تيخير وتعرق حوضه وحق أيه محية
ما تقد نان
eren )208( ما تامع eis Ae یه
me had an 951 5 رای
هه ی و نوت تونع
pee ae A يو
meer
ید در ci A
زطى و فصلى جويا أب سير
)2016 همه
معايب عدم معاسيه ضويب
يعوا با ورس را
Te ne
Tat y ye
تیف با متیر عفد
[0 inde
ق۷۵۵4 سيب عدم درتهر كرفت سق
آبهسیدزیستی
مزی دنر تن مستفیم
حق البدمحية ريست
een wrt scarey Ine
دمتعاص! سيب عدم يرداتتو يد 201)
صفحه 166:
1
اب مصرفى براق بهداشت و سلامث جامعه
مصارف خانگی, صنعتی» خدمات عمومى و تلفات نشت
حداقل نياز ها به منظور اداره يك جامعه مدرن
مصارف غير كشاورزىء به اضافه آب م
صفحه 167:
تتبجه گپری:
شاخص ها مفيد فستند ولى برای تصعیم گیری مناسب کافی نيستند.
پیش از استفاده از شاخص های ارزیابی مى بایست به تفاوت های ظریف اما تعبین کننده در محاسبه شاخص دقت لازم داشته باشیم.
شاخص ها به طور عمده [ به جز مواردی که در محدوده های مطالعاتی جامع محاسبه می شوند) برای یک منطقه با شرایط جمعیتی و اقلیمی
مشخص کاربرد دارند. بنابراین:توجه به مقیاس زمانی و مکانی بسیار با اهعیت است.
در صورتى كه بخواهيم از شاخص ها براى ارزيابى وضعيت استغاده كنيم نبايد تنا به شاخص هاى محاسبه شده در زمان و مکان مشخص
اكتفا كنيم و بايد يك سرى زمانى يا مكانى آن شاخص را بررسى كنيم.
نباید تنها به یک شاخص اتکا کرد و شاخص gla گوناگون می بایست در كنار هم ديده شوند.
فهم و تفسیر صحيح شاخص ها بسیار ضروری است.
درک کاربرد استفاده از هر شاخص در فرآبند تصمیم گیری حباتی است.
فرق بين كمبود فيزيكى آب و كمبود آب ناشى از مديريت غلط را بدانيم.
به یک شاخص بیش از حد اتکانکنیم و شاخص ها را در كنار هم
16
صفحه 168:
صفحه 169:
نمود های بحران آب در ابران
صفحه 170:
۱ عدم دسترسی مردم به آب
| بسیاری از مردم به لب شرب سالم دسترسی ندارند یا باید از تانکرها لب دریافت کنند.
رئیس شورای شهر چالوس ادعا میکند ۸۰/ از مردم شهر هچیرود به دلیل کاهش شدید
آب در چاهها و قطع لب لولهکشی با بحران روبرو بوده و تانکرها به آنان لب میرسانند. این
مسأله به بروز نارضایتیهایی منجر شده است.
صفحه 171:
۲ تخریب محیط زیست
دریاچه ارومیه و تالابهای مهمی چون هامون و گاوخونی خشک شدهاند یا در معرض
| نابودی قرار دارند. برای مثال فایننشال تایمز در مورد دریاچه ارومیه هشدار داده است که با
| کاهش سریع ارتفاع آب دریاچه از ۱۹۹۶ تا کنون. میزان ذخایر آن از ۲۱ میلیارد متر مکعب
به ۱.۵ میلیارد رسیده است. ۸۰ هزار پمپ آب زیرزمینی و ۳۷ بند در اطراف دریاچه که
عمدتا برای مصارف کشاورزی است, موجب شده آب ورودی به دریاچه بسیار کاهش یابد.
دولت یازدهم از آغاز بکار خود کمیته ویژهای را برای حل بحران دریاچه ارومیه تشکیل داده
است. الاب هامون نیز در سیستان و بلوچستان که زمانی با دو سه رودخانهپرآب اطرافش,
گرمی و خشکی هوای سیستان و بلوچستان را تعدیل میکرد. سالها است خشک شده و
منبع پراکندگی گزدوغبار در منطقه شده است. دولت ایران؛ بازسازی سد کجکی در
افغانستان را علت اصلی کمآبی رود هیرمند و خشکی تالاب هامون میداند. اما ضیایی
معاون آب در وزارت آب و انرژی افغانستان بیان داشته که حقآبه ایران کم نشده و علت
اضلی روند خشکی رودخانه. کانالها و چاههایی است که در امتداد هیرمند و شهرهای
اطراف آن در ایران حفر شده لست. به نظر میرسد باز هم پای سوءمدیریت در میان است نه
تحریمهای بینالمللی!
صفحه 172:
ابسیاری از گونههای جانوری یا از بین رفتهلند یا دستکم از لیران رخت بربستهاند. مانند آهو
و میشمرغ در استان کردستان که متأسفانه علاوه بر خشکسالی و بیابانزلیی» صید بیرویه
نیز بلای جانشان شده است. بر اثر خشکی زایندهرود و در نتیجه آن» خشکشدن تالاب
خونی که اکنون تنها زملب برخی زمینهای کشاورزی اطراف را دریافت میکنده دیگر
پرندگان مهاجری که از روسیه و قفقاز به جنوب کشور میرفتند. در لین تالاب اقامت نمی
کنند. به عنوان مثللی دیگر بلید از ماهیهای رودخلنه قرهسو در مشکینشهر نام برد که بر
آثر خشکی رودخانه ناشی از خشکسالی و بهرمبرداري بیش از حد برای مصارف کشاورزی»
در چند ماه اخیر تلف شدند.
صفحه 173:
* خشکشدن زمین. جنگلزدایی و بیبانزایی علاوه بر تخریب زمین؛ موجب
گسترش گردوغبار در فضای کشور شده است. لازم به ذکر است یکی از علل دیگر
بیابانزلیی. کشت بیش از حد در یک زمین توسط کشاورزان و چرای بیش از حد
دام در آن است. تنها در اصفهان دهها هزار هکتار از زمینهای کشاورزی خشک
شده و حدود ۵۰۰ میلیون اصله درخت در چند سال اخیر از بين رفته است. به
كفته مدير كل سازمان حفاظت محیط زیست استان اصفهان, خشکشدن لاب
گاوخونی وضعیتی را ایجاد کرده که با وزش هر باد. گرد و غبار در مناطق اطراف
لن حتی شهر اصفهان پراکنده میشود. جدا از اينکه شوربودن اين گردوغبار و
نشستن لّن بر زمینهای کشاورزی اطراف بر باردهی زمینهای کشاورزی نیز اثر
مفی گذاشته است.
صفحه 174:
۵. کاهش محصولات:
| پر اثر خشکشدن چاهها؛ ۱۰/ از تولید غلات طی سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۱ شمسی
کاسته شد. هماکنون نیز یکچهارم زمینهای زیرکشت با استفاده غیراصولی و
پیشازحد از آبهای زیرزمینی سر پاست که عوآقب ناگوار خود. را در سالهای
بعد نشان خولهد داد.
صفحه 175:
بسیاری از کشاروزان بر اثر کمآبی مجبورند به کشت دیم دست بزنند یا کشاورزی
خود را تعطیل کنند. برای مثال با خشکشدن زایندهرود. کشاورزان اصفهان
(حدود ۲ میلیون نفر) به ویژه در شرق این استان با معضل جدی مواجه شدهاند و
بسیاری از آنها به علت بیکاری مجبور شدهلند کشاورزی را رها کرده و عجالتا به
کارهای دیگری بپردازند.
صفحه 176:
ان آب در ایران - نمونه ها
\ خشکسالی در دهه ۱۳۸۰
ان هواشناسی ایران خبر وقوع خشکسالی و کاهش شدید بارندگی در
.زمستان ۱۳۸۶ را اعلام کرد
هواشناسی ایرن از دام یافتن خشکسالی برای ۴ سا یمنی تا پیان سال ۱۳۹۰ خبر
| داد
ین رویداد همچنان ادامهدلرد و تاکنون خسارات بسیاری را بهاران وارد کردهاست
المقامات دولتى اين خشكسالى را شديدترين خشكسالى در ؟ سال اخير ارزيابى کودند
از اعلام توسط رئیس سازمان هواشناسی در اسفند ۱۳۸۶ و در يى كاهش شديد بارندكى
«روحانیون محلی در بسیاری از شهرها و استانها لقدام به برپایی نماز باران کرده بودند
تیز پس از سازمان هواشناسی خبر وقوع خشکسالی شدید در ایران را تأیید و
.خواستار برپایی نماز باران توسط مردم شد
صفحه 177:
بینی کرد که ۱۲۰ شهر و ۶۰۰۰ روستا در ایران در سال ۱۳۸۷ با مشکل
کمیود آب بطور جدی مواچه خواهند شد.
۴ خشکسالی همچنین منجر به وارد آمدن آسیبهای جدی به محیط زیست ایران نیز ۵
* شبکه برق ایران دست کم با کمبود ۵۵۰۰ مگاوات برق مواجه میشود و احتمال قطع برق
افزايش مىيابد.
*" همجنين كيفيت لب آشاميدنى در شهرها نيز كاهيد و دولت ناچار به بهرمبرداری بیشتر از
جادها براى تأمين آب آشاميدنى شد.
امات دولت
رای جبران خسارات ناشی از خشکسالی لایحهای در دو فوریت تقدیم مجلس کرد تابر اساس
ف پرداشت ۲۰ هزار میلیارد ریال از صندوق ذخیره ارزی را برخلاف آثار تورمی لُن بدست آورد
نیرو خسارتهای ناشی از خشکسالی را تنها ۰ ۱۵ میلیارد تومان اعلام کرده
ت بر دم آگاهمی مردم از ميزلن و شدت خشكسالى و وضعييت قعلى كشور منجر به
علنی جله مجلس گردید. برداشت دولت درنهایت به ۲ هزار میلیارد تومان
صفحه 178:
بحران آب در ایران- نمونه ها
ریزگردها در خوزستان
مسئولان محیط زیست و كارشناسان لين حوزه. منشألمصلى بحران ريزكردها در استان
خوزستان را خشکشدن بخشی از تالاب هورالعظسم بعلت عملیات حفاری وزارت نفت
ایران میدانند.
* رئیس سازمان حفاظت محیط زیست منشأً بخش دیگری از این ریزگردها را عراق
معرفی میکند این در حالی است که برخی علل این بحران را فرامنطقهای میدانند.
* سازمان هواشناسی ایران نیز با توجه به گزارش دادههای دیدبانی منطقه. منشاً
گردوخاک را داخلی دانسته و خیزش گرد و خاک را در بخشهای جنوبسی اسستان
خوزستان میداند
* همانگونه که نقشههای تاوایی نشان میدهند. گردوخاک تولیدشده در سطح زمین.
در حد واصل بین هسته تاوایی مثبت و منفی جابجا میشود و این مطلب موید این
اسست که منشاً گردوخاک نمیتواند از عراق باشد.
صفحه 179:
اما جه بايد كرد؟ راهکارها و استراتژی های خروج از بحران
صفحه 180:
MANAGING WATER SCARCITY
Supply-oriented water management approaches
+ Surface water capture and storage
+ Long-cistance conveyance and transfer
+ Groundwater exploitation
+ Watershed management
+ Joint use of surface and grouncwater
+ Dual-quaiity water standards
+ Desalination
+ Pollution control
+ Non-conventional solutions
Demand management approach Specific actions (local and targeted)
* Institutional and legal changes + Leak detection
+ Utility reforms * Canal lining
+ Privatization © Efficiency in use
+ Macroeconomic and sectoral policy = Recycling/Reuse
+ Active use of water transfor 5
+ Pollution fees
+ Surface/Groundwater markets
+ Water banking
+ Restrictions, quotas, norms, concessions
+ Awareness
صفحه 181:
ASSESSMENT AND COMPARISON OF COPING POLICIES
Supply- vs demand- oriented
Technical, economical feasibility —+ Cost-Benefit /Cost Effectiveness analysis,
Social acceptance —+ Minimum requirements
Efficacy
Distributional impacts
Environmental impacts
Fiscal effects
Sustainability (long-term vs, short-term)
Engineering
Resource assessment
‘System design
Socio-economic sciences
Impact. efficacy assessment
181
صفحه 182:
.١ “ برنامه ريزى بلند مدت برای مواجههبا کاهش سرانه آببا توجهبه سیاست افزلیش
جمعیت
هر چند توزیع سنی جمعیت در حال حاضر نگرانی های موجهی از نقطه نظر اجتماعی-
اقتصادی در میان تصمیم گیران دولتی ایجاد کرده است. اماء افزایش جمعیت با وجود بحران
جدی و عمیق ایجاد شده و محدودیت منابع لب نیازمند برنامه ریزی بلند مدت برای مواجهه
با کاهش سرانه لب می باشد و محدود کردن:روند شهر نشیتی و مهاجرت همراه با برنامه
ریزی برای توزیع مناسب جغرافیایی جمیعت باید در دستور کار دولت قرار بگیرد. بهینه
سازی توزیع چفرافیایبی جمعیت فعلی ایران بر اصلاح"توزییع سنی جمعیت ارجعیست
دارد.بدون برقراری توازن امکانات و خدمات بین مناطق مختلف کشور . مهاجرت به کلان
شهرها ادامه پیدا می کند و توزیع جمیعتی ایران هر روز بدتر خواهد شد.
۳
aig ool به. earl راهکرهایبرورفت از
* چایگزین کردن صایعیمانند گردشگری وبوم گردشگری ...و ایجاد شفل و درآمد از ين طریق بجای کشاورزی و کشت درت
ومحصولات با نیز آبیبالثل
* بازنگری جدی در سیاستهای رشد وتوزیعحفراقبیی حمعبت
182
صفحه 183:
یرات ساختاری دربخش کشاورزی -ترفیع و توانمند کردن جوامع روستایی و کشاورزی-
- لين امربا سرمایه گذاری در جهت مدرن و به روز کردن سیستم کشاورزی به منظور بالابردن اشتیاق
و مقرون به صرفه نمودن فعالیت های کشاورزی تحقق مییاب د.کشاورزان با درامد بالا عملا خلاق تر
بوده و بازدهی فعالیت های کشاورزی ومصرف اب را به حداکثر می رسانند. ناکارآیی اقتصادی بخش
کشاورزی در حال حاضر کشاورزان را در زمره کم دارآمدان ایران قرار می دهد که نتيجه آن تحلیل
بیشتر و بیشتر کارایی کشاورزی و اتلاف منابع آب کشور خولهد بود.
- الكوى كشت بايد مطابق میزان دسترسی به منابع لب و سایر منابع با لحاظ الویت های ملی نظیر
امنیت غذایی اصلاح شود. با ارایه پاره ای از مشوق های اقتصادی (مانند تضمین خرید محصولات
مشخص در مکان مشخص با قیمت معین) دولت می تواند اصلاح الگوی محصول راترویج کند.
7 قیمت لب ولنرژی در بخش کشاورزی می بایست در قولی و همزمان با سیاستهای جدی
حمایت اقتصادی و تشویقی به جهت ایجاد انگیزه برای بهره وری بیشتر از منابع بدون ایجاد فشار
معیشتی بر کشاورزان افزایش یابد.
- دولت می بایست مشوق بوده و زمینه لازم برای تشکیل نهادهای مشارکتي- مدیریتی و شرکت های
تعاوني کشاورزي منطقه ای را ایجاد کند؛ لین موسسات در افزلیش بازدهی کشاورزی از طریق تجمیع
ظرفیت سرمایه گذاری. مدیریت. بهره برداری. و هزینه های حفظ و نگهداری و همچنین قیمت
گذاری و فروش محصول موثر خواهند بود. به عنیلن مثال می توانند کنترل قیمت محصولات زراعی را
در دست بگیرند تا با حذف واسطه ها به افزایش عایدات کشاورزان کمک کنند.
صفحه 184:
۴ . استفاده از روش آبیاری قطره ای و ممنوعیت کشاورزی به روش غرقابی و حتی بارانی
* بیش از ٩۲ درصد منبع آبی کشور در بخش کشاورزی مصرف می شود. ولی یا بزدهی لین بخش در
چه حدی بوده است؟ کشاورزی ما علی رغم مصرف حجم عظیم لب کشور محصولات نسبتا کم
کیفتی را روانه بازار های داخلی و خارجی می نماید و دلیل آن عدم آگاهی اکثر کشاورزان از چگونگی
تولید محصول با کیفیت جهانی است که لین آگاهی بخشی وظیفه مديران لين بخش است. حل بخش
اعظم مشکلات آب کشور بر دوش مدیران کشاورزی می باشد. مدیرن این بخش می بایست کشاورزی
به روش غرق لبی (جز موارد استثناه) را ممنوع اعلام نمایند و کشاورزان را ملزم یه کشت بصورت
گلخانه ای و آبیاری به روش قطره ای نمایند. حتی روش بارانی نیز به دلیل تبخیر بالا مى بايست كنار
گذاشته شود.
٠“ تغییر در کشت محصولات با نیاز آبی زیاد و به محصولات با نیز آبی کم
* مدیران کلان کشاورزی کشور می بایست ضمن هدایت و ملزم نمودن کشاورزان و باغدارن به تولید
محصولات با مصرف لب کم. روش و راهکارهای تولید محصول سالم و با کیفیت روز را نیز به
کشاورزان آموزش دهند. برنجکاری را محدود و کشت محصولات کم آب را می توان گسترش داد.
12
صفحه 185:
۶ ۳. ایجاد یک بازار آب جدید و کارا وایجاد حساب های پس انداز آب
دولت باید پیگیر ایجاد یک بازار آب جدید و کارا باشد. ایرانیان باستان به داشتن سامانه موفق خرید و
فروش آب. تخصیص و تقسیم لب و مقررات و قانونگذاری در خصوص آب مشهور هستند. ایران مدرن
هم نیازمند داشتن بازار آب مطمئن برای افزایش بازدهی اقتصادی در مصرف آب هستند.
۶ ۴ ایجاد صندوق آب زیست محیطی
دولت می بایست به دنبال ایجاد صندوق ب زیست محیطی باشد و تلاش کند با خرید ب از زمینهای
کشاوزی با سود اقتصادی پایین به احیا اکوسیستم و روند تغذیه سفره های لب زیرزمینی کمک کند.
لین حسابها می تولند هر ساله وبه خصوص در سالهای پر بارش منلبع خوبی برای تامین لب در دوران
کم آبی و خشکسالی گردد. نمونه موافق اینگونه حساب ها را در ایالات کالیفرنیا می توان جستجو کرد.
- ۵. افزایش توان اجرایی سازمان محیط زیست
چنانچه قرار باشد همچنان سازمان محیط زیست همچون سالهای گذشته از لحاظ سیاسی از مرتبه
پایین تری نسبت به ساير ارگان های دولتی نظیر وزارت جهاد کشاورزی و وزارت نیرو برخوردار باشد
نمی توان به توسعه پایدار و احیاء محیط زیست امیدی داشت. سازمان محیط زیست می بایست توان
اجرایی اعمال مقررات زیست محیطی ارزیابیاثرات زیست محیطی, و اعمال مالیات محیط زیست را
داشته باشد و با قدرت بتواند اجرایی شدن طرحهای عمرانی فاقد استاندارد لازم و مخرب برای
اکوسیستم و محیط زیست جلوگیری نماید.
صفحه 186:
186
از حالت مدیریت بحران و واکنشی به حالت مدیریت
“مديريت لب ايران بايد از حالت مدیربت بحران و واکنشی به حالت مدیریت پیشگیری و
فعال تغییر بلبد به طوری که ملنع پیدلیش و توسعه مشکلات منلبع آبی و صدمات به محیط
زیست کشور در زمان مناسب گردد. در چنین مدیریتی, به جای پرداختن به عوارض یک
مشکل, یه علاج اصل مشکل پرداخته می شود مدیریت بازدارنده روابط پویای بخش لب با
سایر بخشها را به رسمیت شناخته و معضلات را پیش از وقوع ريشه یابی و برطرف کرده
وتنها به تسکین علائم و نشانه های بیماری سیستم مدیریتی بسنده نمی کند. و به راه
حلهای نرم و غیرسازه ای مفید مانند وضع مقررات؛ وضع مالیات. سازماندهی: نظارت. .. به
همان اندازه بها داده می شود که به راه حلهای سخت (مهندسی) و سازه ای مانند ساخت
سد؛ ساخت کانال آییاری» ... تکیه می شود. یکی از اولین گام ها در لین راستا. کاهش تعداد
تصميم كيران در حوزه مديريت منابع آسب. از بسن بردن سلسله مراب غیرضروری در
مدیریت آب کشور: و افزایش قدرت سازمان محیط زیست است.
الف- ایجاد و کشف منابع جدید؛
اب حقط تفای آفر قستویی و استفاقه رام اضما
صفحه 187:
* ۰ ۷.توقف کامل سد سازی
*« سد سازی در کشوری که میزان تبخیر آن بسیار با می باشد می بایست با مطالعات بیشتری صورت
dp a
٠“ عملاً بخشی از سدهای ساخته شده نه تنها به افزیش متلبع لبی کشور نکرده است بلکه
احداث سد بر روی رودخلنه های کم لب و مناطق با تبخیر بالا ویا احداث مخزن سد بر روی گسل
عمیق» نتیجه عکس داده است و باعث "هدر رفت لب گردیده است. بتابر لين لازم سد سازى در كشور
بدون مطالعات گسترده و دوراندیشی کاملاً متوقف گردد.
tess glial ane
مدی کل دفتر ارژیابی زیستمحیطی سازمان حفاظت محیطزیست مطرح کرد سم
هفتهزارمیلیارد تومان هزیته برچیدن سد گنوند.
هه ۱۳۵۶-۱۳۹۴۰۹۵ - کد خیره 1۶۸۷/۵۵
سلاضت ليول مدیرکل دقر رای دیستمحیلی مان خفاشت ممطازیست از رد ارخ علاي ملي سد كتولد از سوی
سازماتهاى دركير خبر ذاه و گفت: هیچ کدام از طرحمایی كه براى حل متتكلات سد كتوند بيشتهاد شد بهش از ۲۳ درس
ذا لبادود ومين موخبوع Sith «امتل كذشته مدعروت مشرث ape eth as aa لين سارمان ie
مسیطزیست پیشتماد داد ا يراق باباتداذن به نظرهاى متناقضى كه در اين زمینه وود دارد. از تظر يكب مشاور بين ملل
187 اه دی
صفحه 188:
>
>
188
۰ انتقال صنایع با نیاز آبی بالا
كج اندیشی در محل احدلث صنایع با نیاز لبی فراوان در مناطق خشك و یا در کنار منابع لب شیرین؛
یکی دیگر از معضلات بخش لب کشور می باشد. صنایعی که می بایست در کنار دریا احداث گردد.
بهترین منطقه جهت احداث لین صنایع در جنوب شرت کشور و حدفاصل میناب تا چابهار است. تا
ضمن توسعه آن مناطق. رفع محرومیت و استفاده از آب دریاء منلبع باقیمانده لب شیرین نیز حفظ
گردد. جهت کاهش هزینه ها نیز می توان سوله هایی در آن مناطق در حاشیه دریا احداث نمود و
دستگاهها را به آنجا انتقال داد و جای خالی این صنایع را با صنایع بی نیاز به آب پر نمود.
صفحه 189:
٩ توازن تلاش های مدیریتی
دولت بایستی توازنی بهینه بین تلاش ها و فعالیت های "ترمیمی " و "پیشگیرانه" برقرار نمید. در
حللی که باید تلاش ها برای حل مشکلات مشهود منلبع آب مثلا وضعیت نا گوار دریاچه ارومیه ادامه
بيدا کند نباید فراموش کرد که عدم توجه به مشکلاتی که در آینده به وجود خواهند آمد؛ مثلا
وضعیت اسفناک لب زیر زمینی» می تولند مسایلی به مراتب فاجعه آمیزتراز دریاچه ارومیه به ارمغان
بياورد.
١٠.افزايش دانش محيط زيستى جامعه
در حالى كه بايد دولتمردان مسوليت اصلى شرايط امروز منابع لب ايران را بر عهده بكيرند. مردم
ايران نيزبليد به واسطه عدم توجه به ارزش منلبع لبى و محيط زيستى سرزنش شوند جرا كه در واقع
هيج وقت به جديت محيط زيستى سالم را از مسولين طلب نتموده اند.شهروندان ٠ فعالان محيط
زیستی , تشکل های مردمی و رسانه ها می توانند نقشی اساسی در حل بحران لب از طریق
آموزش عموصی ذرباره ارزش مثاببع محیط ژیستی و توسعه پایدار ایفا بکنند. پر واضح است که
جامعه آشنابه امور محيط زيستى تنها مى تولند از طريق اعمال فشار رفتار مسوولان تغیبر دهد
و در قبال نيازهاى خود ياسخكو نمايد.
189
صفحه 190:
WY ٠“ تعمیر و تغییر لوله های انتقال آب در تمامی بخش ها
> بیش از ۲۰ درصد هدر رفت لب در كشور ما در بخش انتقال صورت می گیرد
لوله های فرسوده و عدم تعمير و تعویض آنها بخشی از این منبع محدود ما را از
بين مى برد. بنابراین لازم است به این موضوع رسیدگی شود که اگر هزینه
تعويض نيست لالقل تعمير شوند.
صفحه 191:
< ۱۲ ایجاد و تجهیز تصفیه خلنه های فاضلاب و انتقال فاضلاب تصفیه شده در بخش باغداری-
استفاده از پساب ها
« متاسفانه در کشور فقیر ما از لحاظ لب. به تصفیه و استفاده مجدد. توجه چندلنی نشده است. !کثریت
شهرهای ایران سیستم جمع آوری فاضلاب ندارند و بیشتر آن شهرهایی که سیستم جمع آوری فاضلاب
شبکه فاضلاب
را دارند نیز هیچ مکانیزمی جهت استفاده مجدد از فاضلاب را ندارند. لازم است با اب
i ۲
در سایر شهر ها و نیز تجهیز آنها به بخش های بازیافت
بخش های باغداری و آن هم به صورت قطره ای استفاده گردد.
استفاده مجدد برای مصارف شهری
استفاده مجددبرای مصارف صنعتی
استفاده مجدد برای مصارف کشاورزی
استفاده مجدد در تغذیه آبهای زیرزمینی
استفاده مجدد در مراکز تفریحی آبی
بطور کلی. تصفیه فاضلابهای شهری و صنعتی باید بتولند چنان کیفیتی تولید نماید که دور ريخته
نشود. بلکه مصارف مطلوبی برای آن قابل پیش بینی باشد.
مهمترین راه حل منطقی توسعه منلبع لب در آینده » استفاده مجدد از فاضلایهای تصفیه شده بعنوان
یک متبع جدید است.
191
صفحه 192:
فرهنگ استفاده از آب در بخش شرب
* على رغم قرار كرفتن كشور در زمره کشور های خشک جهان اما اطلاع رسانی و فرهنگ سازی مدونی
در این خصوص صورت نگرفته است. مثلاً لازم است مردم بدانند شستشوی اتومبیل با شلنگ آب در
ری خشک, جرم است. اطلاع رسانی هدفمند از طریق تلویزیون و رادیو و نیز جرلید و بیلبورد ها
نیز می بایست مد نظر قرار گیرد.
192
صفحه 193:
193
هيوه و سبزى رادريك
waits ST Sah els
انه زيرشيرآب
=
مطتن شوید ناور
كول آبيى سالم است
فردافيقه دوقى كرفتن
لبتدآب مصرق
Sopa
سريع دوش بگیرید
8
chal gle a شيورا باق
aati TB iS)
ید پارچآب در یخچال
aah
ركسم راي ضيح
طرف شوب salen
املا مل
مت
حي مسواک زین وضو
sath dhol oooh
phe ou gine!
یرآب را سید
2
غير راك جه مكتد
لود تعمير كنيد
قايامهها رازيراب
AS IE elas
at
ماشين ظرق شوب و
باسشوی با فقط زمانی
روشن کنی كه ير شددائة
ع
eo
آب بای oats
تست آهقال با برگهای.
تک ابا جارو
جمع كنيد
صفحه 194:
194
۴ نظارت قاطعانه شر کت های آب منطقه ای بر چاه های غیرمجاز
علاوه بر صدور بی رویه پرولنه برداشت لب سطحی و زیر زمینی. هزاران چاه غیر مجاز نیز
حفر گردیده لند اما متولی نظارت که شرکت های لب منطقه ای هستند به دلایل گوناگون
از جمله مصلحت اندیشی. عدم بودجه لازم و حتي فساد اداری نظارت جدی بر چاه های
غیرمجاز نداشته و ندارند. لازم است شرکت های لب منطقه ای با قاطعیت و پلمپ بدون
قید و شرط چاه های غیرمجاز حتی در داخل منازل و با حکم دادستانی گام بزرگی در
جهت جلوگیری از کاهش ذخایر لب های زیرزمینی بردارند. در ارتباط با آبهای سطحی نیز
همین قاطعیت لازم است.
صفحه 195:
با فرض 92 درصدی سهم کشاورزی
* از مجموع 754 هزار حلقه چاه آب در کشور 310 هزار
حلقه آن غیر مجاز بوده و پروانه فعالیت ندارد.
۰ از این میزان بر اساس آمار اعلام شده 300 هزار چاه
غیر مجاز در بخش کشاورزی استفاده ممی شود.
بر اساس این آمار حدود 40 درصد چاههای کشاورزی
غیر مجاز هستند
صفحه 196:
اهداف طرح احبا و تعادلبخشی منابع آب زیرزمینی
oly! * تعادل بین منابع و مصارف آب زیرزمینی
جبران کل کسری حجم مخزن دشتهای دارای بیلان منفی (متوسط سالانه حدود ۵
میلیاردمتر مکعب و کسری تجمعی تاکنون ۱۱۶ میلیارد مترمکعب)
۶ ۵۰۰ میلیون مترمکعب برای سال ٩۴ و ۱۰۰۰ میلیون مترمکعب برای سال ۹۵
* باقی آن برای اهداف سالهای دیگر برنامه ششم و برنامه های بعدی
* ۴۶ درصد جلوگیری از اضافه برداشت چاههای مجاز
% ۳۴ درصد انسداد چاههای غیرمجاز
۶ ۴ درصد تغذیه مصنوعی
** ۵ درصد خرید چاه کشاورزی کمبزده (چاههای مجاز فعال کشاورزی)
٠ ۵ درصد جایگزینی پساب با چاههای کشاورزی در دشتهای ممنوعه
۶ درصد آبخیزداری
صفحه 197:
197
شرکت های لب منطقه ای می بایست ملزم گردند استعلام مجدد جهت محاسبه مجدد نیا
٠“ ۱۵ محاسبه مجدد میزان بهره برداری پروانه چاه های کشاورزی به صورت فوری
“ با ممنوع کردن آبیاری غرقابی. شرکت های لب منطقه ای می بایست با محاسبه مجدد
میزان بهره برداری پروانه های کشاورزی بر اساس لبیاری قطره اى. میزان بهره برداری کلیه
پروانه ها را حداقل حداقل ۵۰ درصد کاهش دهند.
۶ محاسبه مجدد نیاز آبی کلیه صنایع به صورت فوری
آبی صنایع انجام دهند تا اگر تغیبری در نیاز لبی صنایع ضورت پذیرفته است: مجدد
محاسبه گردد و پروانه ها اصلاح گردد.
صفحه 198:
198
۷استفاده از آب مجازی. مفهومی جدید در مدیریت منابع آب
“ به بیان ساده لب مجازی جمع کل آب مورد نیاز
برای تولید مقدار معینی از محصول, با توجه به
شرایط اقلیمی. مکلنیء زمان و راندمان تولید می
باشد.
* از زملنی که ۸٩۱130 بحث آب مجازی را مطرح
کردو تا زملنی که مورد توجه مجامع علمی قرلر
گرفت » نزديك به ٠١ سال طول کشید.
* اولين كردهمايى بين المللى در خصوص اين
موضوع دسامبر سال 7٠١7 ذر دلف هلند
٠“ در سومين اجلاس جهانى لب در كشور لين در
مارس ۲۰۰۳ نیز یک نشست ویژه به موضوع آب
مجازی اختصاص یافت.
صفحه 199:
وود
تجارت اسب مجازی
واه لب مجازی به کار برده شد تا نشان دهد توسعه تجارت مواد
غذایی بر مبنای مزیت نسبی و استفاده بهینه از فرصت های ایجاد
شده, میتولند علاوه بر دستیابی به متلبع ب جهلنی. سبب ارتقا رشد
اقتصادی و رفاه اجتماعی شود.لب مجازی بیان کننده آب ذخیره
شده در محصولات است.
صفحه 200:
صفحه 201:
201
آب مجازی در ایران
آمار ها نشان می دهد ایران در فاصله سال های ۲۰۰۱-۱۹۹۷ با واردلت انواع
محصولات کشاورزی ۳۷ کیلومتر مکعب لب برای تولید همان محصولات در داخل
نیاز داشته خوداری کرده است.
پیش بینی می شود ایران در سال ۲۰۲۵ با واردات ۱۱:۳۶ میلیون تن غلات از
مصرف ۴۷۰۲۷ کیلومتر مکعب از منابع آب خود اجتناب می کند.
gly! در سال های گذش
واردات مواد غذلیی با هدف تجارت لب مجازی صورت نمیگیرد در صورتی که می
توان با استفاده از الگوهای جدید برای ارزیلبی جایگاه کشور از نظر مزیت نسبی در
تولید محصولات کشاورزی و تغییر برخی از سیاست های واردات و صادرات مواد
غنلیی با طرح برنامه های بلند مدت و کوتاه مدت در چارچوب منافع ملی علاوه بر
رعایت اصول امنیت غذایی منافع حاصل از لن را در بخش های دیگر سرمایه
گذاری کرد.
همواره جز واردکنندگان لب مجازی بوده است اما هنوز
صفحه 202:
در چرخه هیدرولویٍی, متلبع لب به دو دسته فوق تقسیم می شوند.آب های
زیر زمینی و لب های سطحی لب آبی را تشکیل می دهند. درحالیکه به
رطوبت خاک در مناطق غیر اشباع لب سبز می گویند. منشا لب آبی و آب
Seal Fei laos
« با توجه به نقش این دو در تولید مواد غذایی می توان گفت که منشا آب
مجازی آب آبی و سبز است.
202
صفحه 203:
صفحه 204:
|0010 مجدد
Bes APPS Oe ake ervey wr Pe WEE ear Fo
eee eG ne atl
Oe ele k See cree ACS coca اي
EES 5)
00
استفاده در فلثن تانک های دستشویی ها
مه
سهری
صفحه 205:
[۳ pene ren =a]
لپ RS CE Bec
* تامین آب بویلر ها
* استفاده در جرخه فرايند صنعت
موم
صفحه 206:
استفاده مجدد برای مصارف کشاورزی
ا Ror aren rin 1
يارامترهاى شيميايى و ميكروبى أن كنترل شود
صفحه 207:
+N 55
3
7
0
هدايت الكتريكى (1800)
نسبت جذب سديم (85838)
دس 5
عناصر کمیاب شامل آلومینیوم. بریلیوم. کبالت. فلور. آهن. لیتیوم. منگنز: مولیبدن. سلنیم. قلع.
تيتانيومء تنكستنء ولناديم
ne ee ee ete oe
9
صفحه 208:
مسائل اساسی در مدیریت آبیاری با پساب تصفیه شده
PERM emery Ree
ریت تلا( تمریی
آميختن آب نرمال با يساب تصفيه شده
استفاده ازرهر دومنبع یه نسبت حجم.و به نوبت
صفحه 209:
۳
معيارهاى مورد توصيه شامل موارد ذيل است :
* آب نباید محتوی هیچگونه موادی باشد که در اثر بلغ ایجاد مسمومیت
کند و موجب التهاب چشمها ویا پوست بدن نشود .
ا pee aa pre ا ا ا ون لم
ل مر اد ,
* درجه حرارت به استثناء شرایط طبیعی . برای شنا کردن و ماهیگیری
بالاتر از ٠١ درجه سانتى كراد قابل قبول نيست .
| eee Ce ee ae
20 Ren LCC Iey Reel PONT") cor as
قايقرانى و ماهيكيرى ) نسبت به تماس مسقيم نامحدود , كمتر (
محدوديت دارد
وف os
صفحه 210:
seer
نفوذ و عبور لب احياء شده از داخل خاك ومنطقه لب زيرزمينى ممكن
۱ بالا برد . اين
جنين تغذيه از لحاظ در نظر كرفتن سلامت جامعه در موارديكه آب احياء
شده ممكن است بر لايه هاى آبدار زير زمينى لثر كذارد اهميت فوق العاده
دارد
0
صفحه 211:
2s ee
1
3
0 ا Nt Ren arcane Seer)
اتزريق مستقيم
Cet elo
(orca ese een a
ضد عفونى كاقى
انعقد و لخته سازی شیمیایی
ته نشبنی (زلال سازی )
فيلتراسيون
میتی ری پر را
عبور از صافى غشايى -اسمز معكوس
دميدن هوا جهت حذف ملکولهای آلی سبک
ES ی ی ی ی ی
آب تغذیه شده با قيمانده ويس از يك دوره يكساله برداشت
اشود
کنترل کیفیت آب زیرزمینی
تزریق غیر مستقیم ( پخش در سطح )
ی ی ی سل سل
Gok Sree ری EE reel
Coe DER ead Xora a
تماس)
تصفیهبه کمک زمین بطوریکهلایه غیر اشباع
522000
حداقل ۲ متر عمق داشته باشد
FO are IPs ene Rarer ca
خشک داشته باشد
0 ۱
باشد
آب تغدیه شده بافیماندم و پس از یک موره
تکاله رداشت دود
۳
صفحه 212:
ion
CAR WASH
صفحه 213:
صفحه 214:
been eo eer) ete ا 0 فاضتلات
Cr
صفحه 215:
به های بهداشتی
enero
- جنبه هاى اجتماعى - فرهنكى
على مدير
به هاى زيست محيطى
هه
صفحه 216:
يا ا ا ا ل
eee ا ارا ار
پساب با خطر بالا پساب با خطر متوسط پساب با خطر پایین | محتویات
Papas كن Reve ae SF
:79/1
Pare ۳۹2 قرت ازت کل » :۳10/1
Si ۲۰2۰ 2۳ فسفر کل» :00/1
<Your 2۹ ۰< ۱
۹ ار و نسبت جذب سديم »
SAR«mg/L
mg/L «js Barry ۳۵۰-۵۶۰ ۳۹9
2۲ ۲-۰ 1 بره 229/1
CES Vid ۵7۸-۶ ۵7۸-۶ 1
.26 2-۰ 2۳.۰ قلیاثیت (کربنات کلسیم)»
كيك
ضيه
صفحه 217:
1 CRT Ten we Lae cco
ت الكتريكى 80
سدیم تظیم شده لا 4م
MPN/100m!
صفحه 218:
وديف مراد ایند تخل به جاه جاذب 0889 | وديف 8 erry
صفحه 219:
صاف نمودن (عبور از فيلترهاى شنى)
0200 ل Maree Se]
Teg 500 few ا ا ا ل لل
ننه
0 ال ار ا ل ا ل ان CU DONE Bosc can OE Dey
]03/ استفاده از فرآيندهاى ازن زنى. 11202 و
۱
عبور پساب از ستون های تبادل یونی و سختی گیر
on bn mrinrera ey es loners ا
صفحه 220:
صاف نمودن (عبور از فيلترهاى شنى)
0200 ل Maree Se]
Teg 500 few ا ا ا ل لل
ننه
0 ال ار ا ل ا ل ان CU DONE Bosc can OE Dey
]03/ استفاده از فرآيندهاى ازن زنى. 11202 و
۱
عبور پساب از ستون های تبادل یونی و سختی گیر
on bn mrinrera ey es loners ا
صفحه 221:
لعا عا كا اما
o
00017
5000 oes I) eNO
1 Ma Tere es arn can
opr Tse EP ape pe =a aO ا
در حال حاضر ع2 درصد مصارف لب سيستمهاى خنك كنتده صنايع و 27 درصد مضارف أبهاى
PRE oaey FBC SCOP EL SR ERO) 1
در حال حاضر در کشور سنگاپور روزلنه ۵۰۰۰۰ مترمکعب فاضلاب تصفیه شده پرای مصارف صنعتی
ابكار مق رود
صفحه 222:
فاضلاب تصفيه شده و استفاده مجدد
نسیت استفاده مجدد از فاضلاب به فاضلاب تصفیه ۰ استفاده مجدد ES Ce NLD
شده دولیدی 000 Corer
eb 0 69 0.25
1 20 26 اردن
= = 9 لبنان
0.18 هو ۵ فلسطين
همه
صفحه 223:
fee re Omri ل ل a se Spe Reni CON Oe SOIL CCBHIY)
eo
مى
ce ا ا ل ا 71m We oer)
ge Olja ppl ssa (as Lt سال ۲۰۳۰ به ۱۱ در صد خواهد رسيد.( حدود
0 درصد خروجى تصفيه خانه ها)
در كويت ٠١ درصد يساب تصفيه شده مورد استفاده مجدد قرار مى كيرد
در قبرس 70 درصد يساب تصفيه شده مورد استفاده مجدد قرار مى كيرد
در فلسطین ۱۸ درصد پساب تصفیه شده مورد استفاده مجدد قرار می گیرد
صفحه 224:
در اين كشور 1/57 فافلابها داز تصفيه مجددا برلى كارهلى مختلف استفاده مى تون
۲ هكتار زمين دراين كشوريافاضلاب أيارى م شود
حدود 1.7٠٠ هكتار زمين در تزديكى هر مكزيكوسيتى» | حدود 7١ مترمكعب
les RLU JL نشان مودهد كه توليد روزائه فافلاب:
صفحه 225:
نوع و ميزان استفاده از پساب در توکیو سال 1۹۹۳
01517798 کاربرد تام تست ی
9
1 شتشوی قطار shibaura
cd rad 3 هك رو
oss
۳۸ زباله سوزها morigasaki
مير آب مصرفى صنايع ۱۱۵۵۵
06 فلش تانتى دستشويى ochiai
و يك - Tamagawa
9 Sey
صفحه 226:
oo
ایران
صفحه 227:
Teese
0 reap eres
مسج عه وى بع نت ری ها
شور و سديمى منطقه را بدون هيج تيمار ديكرى به يك خاک
مناسب براى كشاورزى تبديل كند و شورى سديم محلول و تبادلى
ا اي 000
Pn re erature elma
ارا به مرز زيان آور برساند
بیانگرنقش مثبت استفاده ee
خاک و زمس در باابش فاسله هام باشد.
که میزان اغلب آلودگی های پساب پالایشگاه تهران در حدی است
که نم یون از آن بای آپباری درختان جنگلی پا مصرف مجدد در
eer
نتایج تحقیق حاکی از ابلیت استفاده فاضلاب و کاربرد پساب
حاصله در آبیاری محدود و غیرمحدود بود.
مه
0
00
27
بررسی پیامد آباری با ساب بر برض از ویژگی های شیمیایی
خاک های نحیه برخوا اصفهان و انب شتگی برخی از عناصر
es
Be ese Sy ate ete eee
کشاورزی و احیای اراضی
برس تاثیرات استفدهمجدد از پساب پابشگاه تهران در
آبباری جنگل های اطراف پلایشگاه
ارزیایی کمی و کیفی تهرهای فاضلاب کش جنوب تهران و
۱
صفحه 228:
Feo ا
Reena ree ee arte epee ee Cera)
ETO tel aa DT a ltt eel Se eae) رس
Rear HE Sees Fe ENCE Spek encores
| ی ۰
زيان آور برسائد.
ميسن
td ی ی
خی از عناصر در
3
بياتكرتقش مثبت استفاده اصولى از يساب ها و هم جنين نقش خاك و بررسى روش هل بازيافت و كاربرد فاضلاب ها در امور كشاورزى
زمین در پالایش فاضلاب ها می باشد.
7 Eas
eee te eae see er eet
بالايشكاه استفاده تمود
5070
هر أبيارق معدود و غي دود بود
.نتايج نشان داد كه آبيارى با بساب طى مدت ٩ سال, باعث کاهش
وزن مخصوص ظاهری ۰ نفوةپذیری و افزایش درصد رطویت در
ظرفیت مز رعه. عملكرد و كيقيت محصول نسبت به مزرعه آبيارى
cst nas Say ly ots
oo
واحیای آرافی
بررسي تاثيرات استفاده مجدد از يساب بالابشكاه تهران. هر
آبيارى جنكل هاى اطراف بالايشكاه
ارزابی کمی و کیفینهرهای فاضلاب کش جنوب تهران و
چگونگی تصفیهآن با روش برکه هی تتبیت
اه
eer raters
صفحه 229:
برنامه بليش استفاده مجدد از يساب ها و لَب هاى بركشتى در آبيارى
تر
Le ا ا ل Rem
5-0 Ge 3
- منابع آب سطحى
ا تك
50
- گیاهان
0
صفحه 230:
آزمیش خواص زیستی خا
ل ازمايش خواص زيش
صفحه 231:
ese ee re ere es on ا eer
EC-COD-DO.
TSS -BOD
صفحه 232:
اقدامات كنترلى بيشنهادى در استفاده از يساب ها و آب هاى بركشتى
01 Seale ey enter ew ier =
eee eel odie
-به کارگیری روش های آبیاری متناسب با کیفیت پساب و گونه زراعی
- محافظت و اقدامات کنترلی برای افراد در معرض کاربرد پساب ها
(كاركران و مصرف كنندكان)
- محافظت از خطوط انتقال يساب از تصفيه خانه تا محل مصرف
ا ري و عات ضاي
وم
صفحه 233:
کیفیت منابع آب
روند کلی مطالعات طرحهای استفاده از فاضلابهای تصفیه شده شهری در حال ساخت و در حال بهره
مصرف کنندگان بالفعل
اصلاح فرایند تصفیه
تعیین مصارف فاضلاب تصفیه شده
1
ويذكى ها و الزامات مصرف کنندگان
ارزيابى فرايند تصفيه
5
JSS ۱- نمودار جریان مطالعات استفاده از فاضلاب تصفیه شده
لس
مصرف کنندگان بالقوه
تدوین برنامه مدیریت استفاده از فاضلاب
صفحه 234:
¥
تصفيه فاشلاب نا حد استادارد خروجى
شركت اب (ub |>
4
نموه ردری و اتاليز بساب خروجى توسط ازمايشكاة
معتد سایق با ره زمئی میا
(Suu
رسال نتايج انيز بساب خروجى به ادر كل
حقاظت محيط زيست به سورت هفذكى
دياگرام مسئولیتها و گردش
کاری سازمانی نظامنامه
بايش کیفی پساب خروجی
از تصفیه خانههاى فاضلاب
شهری به منظور استقاده
مجدد در مصارف کشاورزی
صفحه 235:
نظارت بر اجرای طرح مدیریت کیفی آب در راستای تبصره ۲ ماده ۱۰۶ قانون برنامه سوم
(تقویت مبانی مدیریت کیفی منابع آب) در ۵ محور
22 محورا: مطالعه چگونگی تعیین حریمهای کیفی منلبع آب زیرزمینی و برنامهریزی جهت عملیلتی
شدن آن در سطح کشور با پیشرفت ۱۰۰ درصد
2*2 محور۲: تدهین برنلمه بهرهبرداری از آبهای شور. لبشور و غیر متعارف در سطح حوضههای آبریز
کشور با پیشرفت ۱۰۰ درصد
va
محور ۳ : تهيه مدل كامبيوترى ارزيلبى اثرات زيستمحيطى سدها و سازههاى آبى.با ببشرفت
ی ۰ درصد
238 محور ۴: تهیه و تدوین برنامههای اجرایی آگاهیرسانی حفاظت کیفی منابع آب با پیشرفت ۱۰۰
صفحه 236:
اهم استانداردها و دستورالعمل های تهیه شده در زمینه محیط زیست و کیفیت متابع آب:
236
دستورالعمل پایش کیفیت آبهای سطحی(جاری)
دستورالعمل اجرایی پایش آب مخازن پشت سدها
ضوابط زیست محیطی برداشت مصالح رودخانه ای
ضوابط زیست محیطی تغذیه مصنوعی
راهنمای مطالعات تعیین ظرفیت خودپالایی رودخانه
ضوابط زیست محیطی استفاده مجدداز آبهای برگشتی وپسایها
راهنمای چگونگی بررسی اثر فعالیتهای کشاورزی بر کیفیت و کمیت آبهای سطحی
راهنمای مطالعات کیفیت آب مخازن سدهای بزرگ
دستورالعمل ارزیابی زیست محیطی طرحهای مهندسی رودخانه و طرحهای آب و فاضلاب
دستورالعمل ارزیابی اثرات طرحهای سدسازی بر محیط زیست
صفحه 237:
اهم استانداردها و دستورالعمل های تهیه شده در زمینه محيط زيست و كيفيت منابع آب:
* استاندارد کیفیت آب آشامیدنی
> راهنمای ارزیابی کیفی منابع آب
** . راهنمای حفاظت کمی و کیفی منابع آب زیرزمینی و تجهیزات بهرهبرداری از آنها
راهنمای کنترل کیفیت در مراحل مختلف تصفیه آب آشامیدنی
دستورالعمل رفتارسنجی کیفی آبهای زیرزمینی
و
237
صفحه 238:
بررسی سیر تغییرات ساختاری مدیریت محیط زیست و کیفیت منابع آب
شرکت مدیریت منابع آب ایران
معاونت امور آب و آبفا
با ایجاد و شروعبه کار معاونت لب و آبفای وزارت نیرو . معانت برنامه ریزی
اقتصادی شرکت مدیریت منابع آب ایران حذف گردید. به تبع این
موضوع دفتر محیط زیست و کیفیت منلبع لب در قللب دو گروهبه شرح یل
فعالیت های سیاست گذاری . راهبری و نظارت را ساماندهی نموده است.
238
صفحه 239:
بررسی سیر تغیبرات ساختاری مدیریت محیط زیست و کیفیت منابع آب
شرکت مدیریت منابع آب ایران
معاونت امور آب و آبفا
گروه « بررسیهای زیست محیطی» در دفتر برنامه ریزی کلان لب و آبفا به منظور پوشش
دادن ابعاد سیاستگزاری و هماهنگی بین بخش های آب و آب و فاضلاب
atl ally) ) استقراز يافتداست كه افع محورهای شرج وظلیف لین eb avon
ذیل می باشد :
**مطالعه و بررسی مسائل زیست محیطی و تدوین الزامات و مصادیق
#اطمبينان ازرعايك ملاحظاك زيست محيطى ذر رود 'تصميم كيرى:ها
***تدوين و استقرار نظام هاى رعايت الزامات و استانداردهاى زيست محيطى در صنعت
*"بررسی و ارائه استراتزى ها و برنامه هاى حفظ و بهبود محيط زيست
تدوين نظام استقرار توسعه بايدار
239
صفحه 240:
بررسی سیر تغییرات ساختاری مدی محیط زیست و کیفیت
منابع آب شرکت مدیریت منابع آب ایران
شرکت مدیریت منابع آب ایران
در راستای دستیابی به اهداف توسعه پایدار همگامبا مدیریت به هم پیوسته در حوضه های آبریز
کشور .گروه محیط زیست و کیفیت منلبع لب در دفتر برنامه ریزی منلبع آب و در معاینت هماهنگی
حوضه های آبریز به منظور پوشش دادن به وظلیف راهبری و نظارت ۰ پشتیبلنی و ارلئه راهکاربه
شرکتهای آب منطقهای و هماهنگی و همکاری در ملحوظ نمودن دیدگاههای حفاظت از محیط زیست
و کیفیت منلبع آب در سطوح مختلف فعالیتهای شرکت مدیریت منلبع آب از قبیل مطالعات . طرح و
توسعه حفاظت و بهره برداری و مدیریت و برنامهریزی استقرار یافته است.
240
صفحه 241:
صفحه 242:
بررسی اهم مشکلات و نقاط ضعف موجود در راستای انجام وظایف مدیریت محیط زیست و
ace ] ب کشوردر وزارت ذ
**موازی کاری و تداخل وظایف. عدم ارتباط بین دستگاههایی که دارای وظایف
مشترگ با مر تبط هستتد 3
در ارتباط با مدیریت کیفیت آب تنهابه تعریف وظایف و اختیارات و نیز برقراری ضولبط و
قوانین اکتفا شده است و دستگاههایی که دارای وظایف مشترک یا مرتبط هستند . فاقد
هرگونه نظام مدیربتی برای اطلاع و اقدام مشترک و یامرتبط اند.
*#بخشی نگری و پیگیری اهداف مستقل :
عدم تعریسف ارتباطات معطوف بسه هدف در مدیریست کیفیست منابسع آسب و بخشینگری
دستگاههای مرتبط با تامین, انتقال و بهره برداری از آلب سبب گردیده تا واحدهای مختلف
سعی در بهحداکشر رساندن اهداف خود بدون رعایت ملاحظات حفاظت از محیط
زیست
وکیفیت منلبع آب نمایند.این امر بعضا" در تضاد با اهداف مدیریت -- ?2
منابع آب است .
242
صفحه 243:
بررسی اهم مشکلات و نقاط ضعف موجود در راستای انجام وظایف مدیریت محیط زیست و
ns تاج ب کتطوردر وزارت نین
توسعه روز افزون تقاضای آب برای مصارف مختلف و محدودیت منابع آب
عدم شفافيت سیاست های اقتصادی و ارزش ذاتی آب
7 عدم شفافیت و جامعیت قوانین در زمینه حفاظت کیفیت و محیط زیست منلبع آب و
وجود تداخل وظایف و امور بلاتصدی
7 عدم تکافوی استانداردها و دستورالعملهای لازبه منظور حفاظت از کیفیت و محیط
زیست منابع آبی
عدم رعلیت توان سرزمین و در نظر نگرفتن اهمیت و اولویت منلبع آب در استقرار و
توسعه کاربریها
7 فراهم نبودن زیر ساختهای اجرلیی لازم جهت مدیریت کیفیت و محیط زیست منابع
آبی
فقدان پیشینه آماری و اطلاعاتی در زمینه مدیریت کیفیت و محیط زیست منابع آب
243
صفحه 244:
اهم راهکار های پیشنهادی
۱-راهکار اصلی ( استقرار نظام مديريت محيط زيست و كيفيت منابع آب )
لا راهنما هاى ملى
راهنماهاي ملي در بركيرنده روشها و دستور العملهاي روشني است كه بر اساس آلن برنامه هاي
توسعه هاي منلبع al بلید در چارچوب آنها براي حفظ کیفیت لب صورت پذیرد. متاسفانه اقدامات انجام
راهنماها به شرح ذیل پیشنهاد مي گردد :
راهنماي مدیریت به هم پیوسته حوضه هاي آبریز در مناطق مختلف کشور
راهنماهاي ملي براي مدیریت فاضلابهاي.آبهاي سطحي شهري.تصفیه خانه ها در مقابل آبهاي پذیرنده
در ا ل ی[ ي.آبيهاي سطحي شهري ي
راهنماي ملي براي مديريت كيفي آب سطحي و زيرز
راهنماي ملي براي استفاده آب در كشاورزي .شيلات و آبزيان در مناطق مختلف كشور
راهنماي تهيه ب براي اجرا در سطح ملي. منطقه اي و محلي
راهنماي ملي براي تمین آب آشاميدني در مناطق مختلف كشور
اهنماي ملي براي استفاده آب در صنایع به وییْهبا آلودگي هاي شدید مانند معدن و نظیر آن در
مناطق Fea گي هاي o
""راهنماي ملي تكميلي براي ارزيابي اثرات زیست محيطي منابع آب در مناطق مختلف کشور و...
244
شده در این زمینه محدود است. این
نامه مد.
صفحه 245:
ب - اجرای برنامه در سطوح مختلف ملی, منطقهای و محلی
ناظر بر اهداف مکانی خاص است و یکپارچگی اکوسیستم های
أبى در بسيارى از حالات اصلا منظور نمیشود. در این راستا فرایندهای اصلی اجرا در سطح ملی,
منطقهای و محلی میتواند به
7 پیوستگی در سطح ملی در روشهای به کار گرفته شده برای برقراری اهداف و استانداردها
"7 شفافیت و روشنی در فرایند اداری
در حال حاضر توسعه منابع آب
ار زیر باشد :
2 شفافیت در واگذاری مسئولیتها و وظایف در مراحل مختلف اداری و بهرهبرداری
7 مسئولیتپذیری و پاسخگویی
2 حل مسائل ساختار اداری و نیازها و تناسب آب با شرایط اقتصادی و اجتماعی در حد زیرحوضهها
7 مشارکت تمامی ذینفعان در فرایند تصمیمگیری. تهیه برنامه و اجرای استراتژی
02 استفاده از فرصتها برای تقویت مکانیزمهای اقتصادی در انجام وظایف مدیریت محیط زیست و
کیفیت آب
245
صفحه 246:
"مطالعات پایه
۲ پیشگیری : کلیه اقداماتی که به نحوی
قبل از ایجاد هر گونهآلودگی صورت میگیرد
مانند ارزيابى اثرات زيست محيطى طرحها و..
كنترل و نظارت : كليه اقناماتى كه
جهت کاهش آلودگیهای ناشی از کربریها و
فعاليتهاى استقرار يافته انجام مى شود.
بايش : كليه برنامدها و فعاليتهايى كه
وضعيت كيقى مثلبع آنبى را در طی دورههای
زمانسی مختلسف مورد نظارت و ردیابسی قرار
میدهد.
¥ اصلاح و بازنگری
۲ اطلاع رسانی
246
صفحه 247:
**محاسبه هزینههای مربوط به اقدامات سازهای و غیرسازهای لازم به منظور
حفاظت از محیطزیست و کیفیت منابع آبی جهت پیشنهاد برای اعمال اين
هزینهها در تعرفههای آب
**استقرار و توسعه نظام پایش کیفیت منابع آب و پهنهبندی کیفیت منلبع آب
کشور
** تدوین و اجرای برنامه جامع مدیریت کیفیت و محیط زیست منابع آب
**بازنگری در قوانین و مقررات مرتبط با حفاظت کیفیت و محیط زیست منابع آب
** تنظیم بهرمبرداری منلبع ببا توجه به جنبههای حفاظت از کیفیت و محیط
زیست
کنترل آلودگی. حفاظت کمی و کیفی و تعیین حریمهای کیفیت منابع آب
صفحه 248:
** پهنهبندی آسیبپذیری منابع آب کشور نسبت به بلایای طبیعی
**ندوین برنامه مدیریت ریسک منابع آب در مقابل بلایای طبیعی
*#* توسعه مشارکت مردمی و اجرای برنامه های آموزشی در امر حفاظت کمی و کیفی
منابع آب
** تعریف طرحهای مطالعاتی به منظور تدوین استاندارد ها و دستورالعمل ها و ...
مرتبط با حفاظت از محیط زیست و کیفیت منابع آب
**ارزيابى اثرات زیستمحیطی پروژههای توسعه منابع آب و ارزیابی استراتژیک
زیستمحیطی طرحها و برنامههای توسعه منابع آب
**ایچاد بانک اطلاعاتی مدیریت محیط زیست و کیفیت منابع آب کشور
248
صفحه 249:
Key policies and strategies forward for Iran water sector
Maintain a balance between resources (supply) and consumption
(demand) using innovative technologies and management approaches
Increase water productivity in different sub-sectors particularly
In agriculture
Lower water loss in transmission and distribution networks and
implement an intelligent water supply system
Reduce evaporation from water reservoirs
Increase water re-use taking advantage of new technologies
Invest in use of new and unconventional water sources
(e.g. sea water desalination)
249
صفحه 250:
Key wale and strategies forward for Iran water sector — cont.
Eure recone andrea owl yt وم ۱7
for instance through adequate allocation of
250
صفحه 251:
» رح
goal is no 1 information or to s:
rather t I ا من w
appening to the worl نت 7 pe suffering
thus to discover what each of us can do about i
Laudato si, 30 3
صفحه 252: