کنترل ناقلین

صفحه 1:
ناقلین مهم در بهداشت محیط ونحوه کنترل آنها آفت کش ها و تجهیرات کاربردی شبکه بهداشكه درمان ۳ 

صفحه 2:
حشرات چگونه هستند؟ حشرات یعنی جانورانی که ستون فقرات ندارند. همه حشرات یک بدن سه بخشی (سرء» سینه و شکم) سه جفت پای بنددار (تاشو)» جشم هاى مركب .(دارای چند بخش) و دو شاخک دارند پاها (و بال هاء اگر حشره بال داشته باشد) به سینه وصل شده. حشرات از میان لل ار سوراخ تنفسى تلفس مي كلفد حشرات از تخم بیرون می .آيند 

صفحه 3:
۰ حشرات در طول دوره سیلورین از 20 تا 600 میلیون سال پیش (خیلی قبل از اين كه دایناسورها ظاهر شوند( تکامل پیدا کرده اند. بزرگ ترین حشره ای که تاکنون زندگی کرده است سنجاقکی به نام مگانورا است. اين حشره ماقبل تاريخ كه پرواز می کرده» در حدود 0000 مبلیون سال قبل زندگی می کرده و فاصله میان دو انتهای بالش حدود دو پا (حدود 00 سانتی متر)بوده است. ۰ طبقه بندی حشرات حدود یک میلیون گونه شناسایی شده و شاید چندین برابر اين مقدار گونه های ناشناخته وجود داشته باشد» حشرات به عنوان بخش اکثریت گونه های جانوری روی زمین به شمار می روند. حشرات تقریباً در تمام زیستگاه های خاکی و وابسته به آب شیرین یافت می شوند» از خشک ترين بيابان ها تا درياجه هاى آب شيرين» از تاج بوشش كياهان در يك جنكل بارانى منطقه استوايى (كه در آنجا تنوع آنها به طرز باورنکردنی زياد است) تا مناطق دور افتاده قطب شمال. حتی تعدادی از گونههای حشرات در دریا يافت می شوند. بدین ترتیب عادت های غذایی آنها نیز گوناگون است؛ تقريباً هر ماده ای که ارزش غذایی داشته باشدتوسط گروهی از حشرات برای تغذیه استفاده می شود. 

صفحه 4:
رات ‎١‏ اشکل نیز بسیار کستوده است تفر ۱ ۱۳۲ وه دیده نمی شود داشتن ابعاد خیلی بزر؟ ۱۳۱ ركى ها با هم ات۳۹۱ « چشم مرکب ‎eae competi eyes)‏ بر ‎soy aS (ocellli) ork.‏ سر قرار گرفته اند؛ روی سر قرار دارند؛ زائده هایی 

صفحه 5:
8 ارای سیستم گوارش کامل و پیچیده ای هستند. زائده دهانی آنهاء به ور ۶۱۲۱ 88 ارد که به شکل پیچیده ای به عادت غذایی آنها مربوط می شود. حشترات ۱۳ 000 نا ما دريجه هاف خارجى به نام انسبيراكل (15169م5) و لوله های بسبار ریز 0 | ف شناخهاى» براى رساندن دقيق كازها به بافت هاى ويزهوى متابوليسم, " بقل ۳ اشکال آبزی حشرات ممکن است از طريق بوست خود گازها را با محبط مبادله کت کی است انواع مختلفی از آبشش داشته باشند. دفع ضایعات نبتروژن دار از ۳ های مالبیگی (65ابادن؟ «دنطوآع۱۸۵۱) انجام می شود. ااا وتران ایچیده است و تعدادی زره قصبی و دو رشن عصبی |0 8 342 نود. گره ها در عملکردشان از یکدیگر کاملاً مستقل می باشند؛ برای ۳2 ۲۳ 8 29 از نقنه قسمتهای بدن جدا شود؛ می تواند به ضورت مجزا راد رود این در ی است که گره ها از خروجی های حسی ‎(Sensory output)‏ نیز استفاده می یک کی تا از دست دادن یک بال می تواند با استفاده از ورودیهای حسی (۱58۳5۵۳۷ |] از مَغزش, این عیب را تصحیح کرده و به برواز خود ادامه دهد. اندام های اس و پیچیده هستند. علاوه بر چشم های ساده و چشم های مرکب, برخی اكاكلا ححاس بوده و هدرت باشع دهى نها ۳ ار شكفت آور است. ‎"i‏ 

صفحه 6:
© حشرات برای انسان بسیار مهم هستند. معمولاً ما نسبت به حشرات احساس مثبت و خوبی نداریم. حشرات غذای ما را می خورند» از خون و پوست ما تغذیه می كنند» محل سکونت ما را آلوده کرده و بیماری های خطرناک را منتقل می کنند. اما بدون وجود آنها» ما قادر به زندگی نیستیم. آنها نقش مهم و اساسی در اکوسیستم ما دارند. فیرست خلاصه و ناقصی از فواید و نقش های مثبت حشرات عبارتند از: گرده افشانی و تجزیه مواد آلی» تسهیل در چرخه کربن» نیتروژن و ساير مواد غذایی ضروربی؛ کنتررل جمعیت گونه های مضر بی مهره گان (شامل سایر حشرات)؛ تولید مستقیم برخی از مواد غذایی (برای مثال عسل)؛ و ساختن محصولات مفیدی نظیر ابریشم و شالاک (لاک شفاف ( 

صفحه 7:
دلایل ‎sla‏ حشرات در اندازه کوچک طبیعت تولید مثل واشکال آن وجود اسکلت خارجی خونسرد بودن عادات ورفتار خاص قدمت قدرت ساز گاری بسیار بالا 

صفحه 8:
= - ٩ > اهمیت پزشکی کک میزبان مشترك براي انسان و موش انسان و خوك» انسان و سگ بوده و باعث انتقال بيماري طاعون وتیفوس به انسان می گردد وبا نیش خود تولید جراحات پوستی کرده» موجب ناراحتی انسان ميشود. در خانه و سایر اماکن باید حداکثر نظافت را رعایت کرد. ترکها و شکاف هاي در و دیوار و فرشها و غيره بايد تمیز نگهداشته شود. جاروکردن اتاقها و نظافت منزل و گردگيري اثائیه اهمیت زيادي در مبارزه با کک دارد . 

صفحه 9:
GB eres ‎٠٠‏ سوست ‎yd Sp‏ حالت بالغ درشت تر. هستند و به فاضلابها وارد میشوند بالغین .به رنگ قهوه اي مایل به قرمز تا قهوه أي تيره هستند. هر دو جنس قادر به پرواز اند . ‏2 سوسك آلمانى: در حالت بالغ کوچکتر هستند و بیشتر در کابینتها و قفسه هاي چوبی و فلزي زندگی میکنند و به فاضلابها وارد نمیشوند. نرها به رنگ قهوه اي مایل به زرد روشن و ماده ها تیره ترند. ‏...سس به رنگ سیاه برراق است و قادر به پرواز نمیباشد. 

صفحه 10:
سوسری های مهم خانگی ایران 96۳17(3۲(/6-۱ 1316112 یا سوسریهای آلملنی یکی از متداول ترین سوسریهاست که در مساکن انسانی بسر می برند . ‎yw Blatta orientalis-r‏ لین سوسریها فاقد مو است و بالها در نرها کوچکتر از شکم و در ماده ها خیلی کوچک است بطوریکه به نظر می رسد فاقد بال باشد. ۳- ۸6۲6۵۲03 ۲6/۷۵/3612 تخم لین سوسریها در شرلیط مساعد لب و هولیی پس از ۷۰ روز باز شده و نوزاد از آن وت درد Periplaneta Australasia -¥ 

صفحه 11:
* محل زندگی سوسکها: * سوسکها حشراتی حرارت دوست هستند و با بالا رفتن حرارت کره زمین بعلت سوزاندن سوختهاي فسیلی شرایط براي تکثیر سوسکها فراهم شده است» سوسكها معمولا در مكاذهاي تاریک و ‎liad‏ بخصوص چاههاي فاضلاب حمام و آشپزخانه و پشت قفسه ها و كمدهاي چوبی و فلزي پوسیده لانه گزینی کرده و شبها براي پیدا کردن غذا (پسماندههاي غذایی)از لانه خود خارج ميشوند. 

صفحه 12:
نکات جالب درباره سوسری ها 1- سوسری ها بسیار تنبل می باشند بطوری که ۷۵ درصد شبانه روز (۱۸ ساعت) را در استراحت به سر میبرند. ۲- سوسری ها قادرند نفس خود را به مدت ۴۰ دقیقه زیر آب حبس کنند. ۳ سوسری ها قادرند سرعت ضربان قلب خود را کنترل کنند. سوسری ها درد را احساس مب ‎Se‏ در حدود یک ‎ 

صفحه 13:
‎IS‏ جالب درباره سوسری ها ‎٩‏ چنانچه لوله جارو برقی را سریع به عقب سوسری نزدیک کنید. سوسری با پای خود به ل جارو برقی میرود. ۰- کوچکترین سوسری ۴ میلی متر و بزرگترین آن ‎٩‏ سانتی متر طول و ۳۰ گرم وز ‏ساند. ا عو يان عات د ‎a‏ ‏وب نشده و هر بار که به آنها دست بزنید از خود صدا در می آورند. ‎ 

صفحه 14:
کنترل سوسری ها ‎Cale,‏ اصول بهداشت در اماکن از مهمترین و كاراترين شيوه هاى كنترل سوسرى ها محسوب میگردد. ‎a Mi‏ راه های نفوذ سوسری ها ‏ره هاء درهاءلولة هاء دي ‏ك و برك هاى اطراف خانه را جمع آورى كنيد. ‏خانه در تماس هستند را هرس ‎ 

صفحه 15:
کنترل سوسری ها -هر هفته خانه را بطور کامل با جارو برقی تمیز کنید. اودارا قورا ارروى زمين جمع كنيد. ‎a‏ ‏يا فرش ريخت فورا آن را ‎-١‏ اسفنج (ابر) و دستمالهاى مرطوب را در كيسه هاى در بسته نكه دارى كنيد. ‏و زیر یخچال و اجاق گاز را هر جند وقت يكبار تميز كنيد. ‏\ فهای پلاستیکی قطور و یا شیشه ا ی ‎eee‏ شک ی اج 0 ‎ 

صفحه 16:
کنترل سوسری ها ۶ در صورت بالا بودن رطوبت در خانه از دستگاه های رطوبت زدا استفاده کنید. ۷- هر از چند گاهی آشپزخانه» توالت وحمام را نظافت کرده و بشویید. - پس از کوددهی باغ و باغچه حتما روی کودها شن و یا خاک بریزید. وف غذا را كاملا با مايع ظرفشويى بشوييد تا اثر جربى روى آنها باقینماند.. ‎١‏ سیوانات خانگی را به حال خود رها نکنید. ‎ 

صفحه 17:
کنترل ‎-١‏ سمهاى أبقايى: اين سموم معمولا روغنی بوده و اثرشان تا چند هفته در محل اسپری باقی می ماند. اسپری کردن گوشه ها و کناره های دیوار و دیگر مخفیگا ه های سوسری ها كه با مواد غذایی در تماس نیستند کافی میباشد. هنگام اسپری کردن رعایت نکات بهداشتی ضروری است. (به کنترل پشه ها رجوع کنید) ‏۲- گردپاشی:گردهای سوسک کش نیز بسیار اثر بخش میباشند. اما در صورتی که حبوانی ‎a ۳ ٩‏ داری میکنید و یا فرزند کوچک دارید بهتر است از آنها اد تفا :۰ ۳ ضمن گرد سوسک کش بایستی بسیار کم ضخامت پاشیده گردد. ‏۳ طعمه های مسموم: اسید بوریک (بوراکس) یکی از موثر ترین سموم کنترل سوسک ها ودیگر حشرات میباشد. برای اینکار اسید بوریک را به نسبت مساوی با آرد و شکر مخلوط نيد و در مسیر حرکت سوسری ها قرار دهید. اسید بوریک با حمله به سیستم ع۶ سوسری ها و همچنین به عنوان یک عامل خشک کننده سوسری ها را از پای در می آورو: ‎ ‎ ‎ 

صفحه 18:
کنترل شیمیایی ۳۲ ۰۰ ‏کنده ها (جاذب رطوبت) نظیر سیلیکا ول نیز مبتواد‎ ٩ 9 1 ‏بردن پوشش مومی بدن سوسری ها که‎ ۳ ‏باعث از دست رفتن آب بدن و کشته شدن سوسری ها ميشود.‎ لا اماى ناأكهانى نير میتواند سوسری ها رااز بین -د بر ۰ ۳ 8 جه شانتی گراد به مدت ۲۴ ساعت سوسری ها را میکشد. ۷-قرار دادن تله های چسبناک در مسیر حرکت سوسری ها. نکته: محلول آب و صابون سوسری ها را ميكشد. نکته: جارو برقی سوسری ها را نمیکشد بایستی کیسه جاروبرقی را کاملا تخلیه کنید. شکارچیان طبیعی سوسری ها شامل: قورباغه هاجوجه تیغی هالاک پشتها-مارمولکها-موشها-هزارپایان و يك نوع زنبور انگل که تخمهای خود را درون کپسول سوسری ها قرار میدهد. 

صفحه 19:
سموم مورد استفاده “اك «وسریهای درشت متدار مصرف آنها را استفاده نمود. تر است از دسته سموم پایروتیروئیدی استفاده با توجه به توصیه کارخانه سازنده تا ۱/۵ برابر برای سوسریهای ریز بهتر است در درجه اول از سموم پایروتیروئیدی و در صورت بروز مقاومت از سموم ترکیبی فسفره و پا میزان ۸۵۰ از مقدار دوز توصیه شده برای هر کدام از سمها استفاده کرد . برای مثال اگر قرار است که در یک پمپ ۱۰ لیتری ۲۵۰ سی سی از سم دورسبان و یا۱۵۰ سی سی سم سیپرمترین به تنهایی استفاده شود مقدار ۵ سی سی از سم دورسبان را با ۷۵ سی سی سم سیپرمترین در ۱۰ لیتر آب مخلوط می oo Seb 

صفحه 20:
بسته به اينكه نوع ی «ریز پا درشت ) باشد نوع سمپاشی فرق مرطوب . تاریک و دارای مواد آلی در حال فساد باشند . برای مبارزه با سوسریهای نوع آمریکایی (درشت ) بیشتر راه ‎lel‏ ‏سرویسهای بهداشتی ۰ تاسیسات . انباری ۰ موتورخانه . فاضلاب ۰ و هر آن چیزی که با فاضلاب سر و کار دارد بایستی به دقت سمپاشی شود. هر مورد سوسریهای آلمانی (ریز ) بایستی تاکید سمپاشی را بیشتر 0 ]ست رخانه و آبدارخانه ها انجام داد و لذا بشت ‎١‏ 15 کابینت ها . پشت کلید و پریز شل ۰ سوراخ رول پلاگ ۰ زیر سینک دستشویی , اتصال لوله ها و سیم ها . محل ورود و خروج انواع لوله راز سمپاشی کرد. 

صفحه 21:
نقش سوسکها در انتقال بيماري: سوسکها بطور مستقیم در انقل بیماریها نقشی ندارند با اين حال بعلت سکون و رفت وآمد در داخل فاضلابروها» بسیار آلوده بوده و ازآنجا که غذاي بلعیده شده را مجدداً برمیگردانند و مدفوع خود را همه جا بخش میکنند لذا در تماس با مواد غذایی میتوانند باعت آلودگی متعاقب أن موجبات بيماريهاي عفونى مانند أسهال» وبا و ... شوند؛ ضمن أنكه در مدفوع سوسك أمريكايى مواد حساسيت زا وسرطانزا وجود دارد. سوسري ها همه جيز خوارند. از غذاهاي انسان كرفته همجون كياهان» سبزيجاتء برنج» هویج نان» شيرء مواد قنديء» قهوه» روغن تجمع يافته اف اجان کاز وبا مواد غيرخوراكى نظير: كاغذء مقواء مابون؟ حشرات مرده(حتی سوسريهاي مرده)» پارچه كتاب» مدفوعءخلط سينه» زخمهاي انسانی» هرگونه موجود مرده» چسب» چرم» ته سیگار» خمیر دندان» رنگء مو و ناخن انسان. سوسریها به غیر ازغذا به آب نیز احتیاج دارند اما تنها روزي یکقطره آب برایشان کفایت میکند. سوسریها با تولید ماده اي روغنی باعث تولید بوي زننده و لکه دار شدن سطوح ازجمله پارچه میشوند. عمر سوسري هاي بالغ از 6 ماه تا چندین سال متغیر است. (بسته به گونه سوسري و شرایطمحیط) 

صفحه 22:
شپش سر و بدن مت جه 3 اهمیت پزشکی: فك شپش از انسان خونخواري می کند. در محل گزش» خارش و سوزش ایجاد می شود که ممکن آست در اثر خارانیدن زخم شده و عفونی شود. یماربهاي پدیکولوزیس" تیفرساپدمیکوآندمیک"تب خندق "تب راجعه آپیدمیک تیفوئید "تب ولگردان توسط شپش بدن انتقال می یابد و بيماري زرد زخم توسط شپش سر ایجاد میشود . راههاي مبارزه : * شيش سر: رعايت بهداشت شخصى و آموزش بهداشت در مدارس. - شستشوي مرتب سر با آب گرم و صابون یا شامپو . -شانه کردن موها با استفاده از شانه هاي فلزي یا چوب دندانه ریز. -استفاده از شامپوهاي اختصاصی مانند شامپو پرمترین 1 درصد . ومالاتیون 1 درصد . / -استفاده از گرد حشره کشها مانند پرمترین 5 

صفحه 23:
كشيش بدن : -تعويض لباسها . -عدم استفاده از لباسهاي ديكران . -شستشوي لباسها و ملحفه ها در حرارت 60 درجه سانتیگراد. -- اطو کشیدن لباسها خصوصا درزها و چین هاي لباسها. - وسایل خواب و لباسها را در محل سردي به مدت یکماه نگهداري کنید تا شپشها بدون غذا مانده و تلف شوند. - لباسهاي اضافی و وسایل خواب آلوده به شپش را پس از شستشو در مقابل اشعه آفتاب و یا هواي سرد خارج اتاق پهن نمایند. در زمستان گاهی درب و پنجره اتاق را باز گذارده و ملحفه» لحاف و بتو ها را در معرض هواي سرد قرار دهید. -استفاده از گرد حشره کشها "مانند استفاده از کارباریل(سوین ) 5 درصد "پروپکسور(بایگون) 1 درصد "تمفوس 2 درصد "و سایر حشره کش هایی که شپشها نسبت به آنها مقاومت نشان نداده اند. 

صفحه 24:
عقربها و عقربها ورن لب فعال هستند 8 روز در زير سنگ ها. کلوخ هاء بقایای انباشته ۰32 ۳۲۲ لابه لای شکاف دیوارها و در گونه های حفار عقرب در سوراخهایی که در زمین کنده می شود استراحت می نمایند . 8 تتربیا به اندازه و رنک آنها بستکی نار ۰ ۱۳ عقربهای بزرگ بدون خطر بوده در حللی که گزش انواعی از عقربها که از جثه کوچکتری برخوردار می باشد که به علت وجود ‎ee‏ اس سمى خطرناك مى تواند مرك آخرين باق * خطرناكترين عقرب ايران يك عقرب زرد رنگ با طول ۷ سانتی انك محلى كاديم مى باشد, 

صفحه 25:
روشهای استفاکه از تفه کشها بايد در داخل اماکن و محلهایی که عقرب ها تمایلی به ورود یا مخفی شدن دارند مانند زیر وسایل منزل » زیر زمینها ء زیر شیروانی ۰ کنار اتاقهاء داخل کمدها انجام گیرد و در فضای باز خارج از منازل باید حشره کشهایی را در قسمتهایی ار که ساختمان با خاک تماس دارد از جمله این مناطق می توان به پی و پایه ساختمان » ستونها و راهروها و ایوانها و رواقها اشاره کرد د لين مناطق خا ‎7٠‏ سا ۲۲ ‎Kis cle ong gta gee‏ و چوب و اللوار نان ۲ ۱ ات ساحتمان نیز ضروری است. 

صفحه 26:
اين به میزان ۵ گرم ماده موثر در لیتر کسور به میزان ۲۰ گرم در لیتر به تنهایی يا به همراه یکلرووس به میزان ۵ گرم در لیتر استفاده نمود. ۱ 

صفحه 27:
8 با عنکبوتبهای سمی 8 کروتها که در لفظ عامه به رتیل شناخته شده اند دارای سم می ۰۰ ۳ فقط تعداد محدودی از آنها برای انسان خطرناک هستند .عنکبوتهای سیاه و قهو های . از جنس لاترودکتوس ۰ عنکبوتهای نسبتا کوچکی هستند که برای انسان بسیار 5 بر از عنکبوتهای بزرگ به ظاهر خطرناک به نام نراتولا می 112 وشهای مبارزه عنکبوتها و توده های تخم و تارهای آنها با حشره کشها ب در اين راستا بايد ديوارها » زواياى اماكن . شکافها های آشغال و ‎stl; alga‏ و تودهای چوپ و الا 

صفحه 28:
سموم مورد بر استفادء عي عقرب به ویثه در ۲-۱ ۳۲ به محل سكونت افراد بايستى عمليات سمياشى در ابتدای صبح انجام داد تا دراثر تحریک عقربها توسط سم افراد در معرض گزش آن قرار نگيرند. سموم مورد استفاده عبارتند از : دبازييون ‎|000٠‏ ‏0 كرم در ليتر ‎٠‏ لينديين به ميزان 5 گرم در لیتر , ال ون به ميان 30 كرم در ليثر. بتدروكا 0007 میزان 4/2 تا 8/4 گرم در لیتر و سموم پایروثروئیدی و یا سمومی که دارای خاصیت ابقایی بالا و نیز خاصیت تاثیر تدخینی دارند طبق دوزهای اعلام شده استفاده نمود. 

صفحه 29:
ساس ها ‎٠‏ (طور کل ساس ها موجودات مزاحمی بوده که از نطر ری دارای اهمیت نیستند . هر دو جنس نر و ماده آن در تمام مراحل نمفی و بالغ خونخوار بوده و در شب لند. 9 تام خونخواری بزاق ترشح کرده ایجاد تحریک و رش شدید می کنند در طى روز و بالغین بی حرکت در محلهای تاریک و ‎tes‏ ها و درز لوازم چوبی منزل 3۰ 2 لابلای کفپوشهای چوبی, زیر درز عذ دروا 0 ‎jist oe le te‏ زش آنها ممکن است ایجاد کم خونی و آلرژی نماید که ‎Lino ce‏ حساسيت افراد و تعداد كزشهاى 0 نقل و انتقال ‎iy‏ اسابسها توسط اجناس دست دوم ی شده و با ‎er‏ ا ‎jo dic sl‏ 9 سفت صورت فى 

صفحه 30:
روش مبارزه ار ثييميابي؛ این حشرات انجام سمپاشی ابقایی 0 آماکن بوده وبایستی عمل سمپاشی را ۲۲ ۳۳۱۳ داد مناطق مور ‎vn‏ شامل قسمتهای مختلف تختخواب , تشکها . وسا يل جوبى , يشتى ها و كليه درزها و شكافهات موجود در کف اتاق و دیوارها می باشد. Te i el كامكسان 900/5 و در صورت بروز مقاومت مالاتیون ۲۲۵۱۰ دیازینون 7۵0/5 , دی کلرووس 700/5 . پریمفوس متیل به میزان 10 گرم ماده موثر در لیتر , دلتامترین به میزان 5گرم در لیتر استفاده از ترکیبات پیروتروئیدی مانند Cues ee ۳ ۰۰۰ Ken dle eee SOE Ra POPE Sot y pec oon re SUC pe aS Dar ۱۳۳۱۸۱ ‏وش رات و خارج کردن آنها از محلیا‎ ‏ات با ره کش بسیار مفيد خواهد بود‎ 

صفحه 31:
راههای کنترل حشرات در خانه: ae ‏پشه:‎ ‎ee‏ م به تورى به عنوان مهمترین اقدام برای ورود این حشره و موجودات موذی مانند آن از بیرون از و حشره کقن ها برای از بین بردن رشنه ۳۰۱۸ هستند ولی اگر در شرایطی قرار گرفتید که هیچ یک از امکانات فوق وجود نداشت نگران نباشید روش های خانگی متعددی برای رهایی هر چند موقتی از این حشره وجود دارد: ‎)١‏ مى گویند پشه از بوی پیاز و پرتقال متنفر است. بنابر این چند عدد پیاز را پوست کنده و به صورت فاچ شده در گوشه ای از اتاق قرار دهید یا آینکه به جای آن مقداری پوست و یا خود پرتقال را جایگزین كيد در ضمن ماليدن يوست يرتقال و یا آب آن و يا پیاز بر روی ‎ae‏ ی ی زیدگی پشه د دارد» به خصوص به ام خواب از جمله راهکارهای ‏ی یری از پشه گزیدگی است. ‎ 

صفحه 32:
۲) پشه ها به نور علاقه مندند ای در اتاق خوابتان مانع به خواب رفتن شما شده و تمام سعی شما برای کشتن آن نیز بي مانده است» چراغ اتاق خواب را خاموش کرده و به جای آن چراغ خارج از اتاق را روشن كنيد . به اين ترتيب يشه به دنبال روشنايى از محل خواب شما خارج مى شود. حال در را بسته و كشتن يشه را به فردا صبح موکول كنيد. ۳) استفاده از جاروبرقی براي پشه های در حال پرواز نیز روش دیگری براى رهايى از اين حشره موذی است. نکته: اگر با توجه به تمام تمهیدات فوق دچار پشه گزیدگی شدید» چند عدد برك ريحان تازه را له کرده و آن را بر روی محل نیش زدگی قرار دهید. به این ترتیب سوزش و خارش آن التیام می یابد. 2سوسک های خانگی: این سوسک ها در دو نوع ریز و درشت در خانه ها یافت می شوند . آنها گذشته از ظاهر نازیبایشان به جهت آنکه در فاضلاب و چاه ها زاد و ولد می کنند» از جمله آلوده ترین حشرات خانگی نیز به شمار می آیند. بنابراین مبارزه با سوسک های خانگی به خصوص در فصل بهار که زما ریزی همه حشرات است. از جمله اقدامات بسیار ضروری در خانه محسوب می شود . 

صفحه 33:
تولید مواد شیمیایی انواع حشره کش ها و ضدسوسک های مختلفی را تولید کرده اند که در قالب مایع» اسپری و كج در دسترس مصرف کنندگان قرار گرفته و بسیار مفید و موثر هستند ولی علاوه برآنها مواد دیگری وجود دارند که تاثیر آنها را نمی توان نادیده گرفت . از این جمله به پودر اسیدبوریک وهمچنین نفت می توان اشاره کرد. کاربرد نفت یکی از قدیمی ترین و موثرترین راه های نابود کردن انواع سوسک های خانگی است. برای این منظور می بایست در تمام چاهک هاء فاضلاب ها و به طور کلی هرگونه راه خروجی از اين قبیل مقداری نفت ريخته و بر روی دریچه آن درپوش بگذارید .اين کار را در پایان شب انجام دهید تا نفت مدت زمان بیشتری در مسیر و آب داخل آن باقی بماند. 

صفحه 34:
۰ مورچه: آز نظر می آیند ولی هنگامی که در گوشه ای از خانه لانه کننده با مور شرات به ظاهر بی آزاری به نظر می آیند ول شه اى از خاد ‎Be ay oe so as as oe‏ بعضی ها عقیده دارند برای آنکه در روی زمین يا دیوار را با رخی ‎See‏ . ارای سیدی ست که ملکه و سربزا نا حتی هسته: SRN 

صفحه 35:
آشنایی با خانواده های جوندگان جوندگان با حدود 0600600 گونه بزرگترین راستة پستانداران روی زمین را تشکیل می‌دهند (حدود 600 درصد از پستانداران ايران و جهان در اين راسته جای دارند). از نظر کثرت جمعیت نیز جوندگان بیشترین تعداد را شامل می‌شوند. بعضی از جوندگان بسیار. به یکدیگر شبیه‌اند و برخی دیگر از نظر شکل و جثه بسیار متفاوت‌اند (موش» سنجاب هامستر» تشی). اکثر جوندگان بدن استوانه‌ای و گردنی کلفت دارند» و از نیم‌رخ بدون سر به تظر می‌آیند. 

صفحه 36:
۶ مشخصة اصلی جوندگان داشتن دو جفت دندان پیشین بلند یک جفت در آرواره بالا و یک جفت در آرواره پایین است. این دندان‌ها بدون ريشه هستند و دائماً رشد می‌کنند و حیوان برای سانیدن آنها مواد مختلفی را می‌جود. ۰ چنانچه یکی از اين دندان‌ها به عللی بیفتد» دندان مقابل رشد زیادی می‌کند و اغلب سبب مرگ حیوان می‌شود. سطح بیرونی دندان‌های پیشین سخت‌تر از سطح داخلی است و اين باعث تيز شدن لبه دندان‌ها می‌شود. 

صفحه 37:
* چشم‌های جوندگان که در 2 طرف صورت قرار گرفته‌اند موجب می‌شود که جلو و پشت خود را کاملاً ببینند و خطر را به سرعت حس کنند. اندازه چشم‌ها مه ۰۸۱ ۳۳۲ آنها متفاوت است: در جوندگان حفار که اغلب زیرزمین زندگی می‌کنند چشم‌ها کوچک و گاهی زیر يوست مخفى هستند ولی در اکثر جوندگان شبگرد چشم‌ها درشت است. اغلب جوندگان دارای چهار. انگشت در دست‌ها و پنج انگشت در پاها هستند 

صفحه 38:
بعضی در فصول سرد به خواب زمستانی فرو می‌روند و عدة معدودی نیز در فصل تابستان که درجه حرارت محیط بالاست ومواد غذایی نایاب است خواب تابستانی دارند. اکثر جوندگان در تمام فصول سال فعالند اکشر جوندگان. اجتماعی هستنده تولیدمشل زیادی دارند. علت بقاء اکشر جوندگان را می‌توان در جثة کوچک. تولیدمثل زیاد و برای برخی از گونه‌ها خواب زمستانی و خواب تابستانی دانست» افزایش جمعیت آنها بستگی به فراوانی غذا دارد» از راسته جوندگان تا کنون هشت خانواده و 06 گونه در ایران شناسایی شده است 

صفحه 39:
‎٠»‏ راههاي مبارزه با موش ‏5 انسانها سازكار بوده و علاوه بر آوردن خسازبا به 005 آوردن ارزش آنها در انتشار و انتقال بيماريها نقش ‎ 

صفحه 40:
موش سقف یا بام: که به موش سیاه یا قهوه اي یا موش كشتي معروف است و در داخل دیوارها » سقف خانه ها + محلهاي نكهداري مواد غذآيي » انبارها و بازار ها و وسایل حمل و نقل مواد غذايي لانه مي سازد. پوش فاضلاب یا موش رودي: 001 اله سينا بزر ف كددر انبارها . کشتارگاهها و اطراف مجاري فاضلاب لانه مي سازد. عادات و رفتار: موشها به محیط هاي ساکت و تاريك که حرارت معین و ثابت و همچنین رطوبت نسبي داشته باشد علاقمند هستند؛ موشها معمولاً روزها در لانه استراحت و شبها براي تغذیه بیرون مي آیند. موشها حس بويايي فوق العاده اي دارند. فصل زاد و ولد موشها بهار و پائیز است. تولید مثل ا ري ودر طول يكس بار و هر بار 0 تا 9) بچه به دنیا مي آورند که بچه ها در © ماهكي قادر به توليد مثل هستند. و در شرايط مناسب و بدون مرك و مير جمعيت شان در سال به 0000© عدد و در سه سال به بيش از سه ميليون قطعه مي رسد و تنها شرايط نامناسب به شدت از جميعت آنها مي كاهد. جون دندانهاي اين حيوان مقل ساير جوندكان رشد دائمي دارد براي جلوكيري از رشد بيش از حد دندانها مجبور است كه دندانهاي خود را با جويدن جيزهاي نسبتأ سخت از قبيل دانه ها و حبوبات بفرسايد. موشهاي نر حداقل يكبار در روز محيط اطراف خود را بازر: Bice jase ‏لانه خود را‎ a Sa ae 8 چنانچه تغييراتي ۶ 

صفحه 41:
© اهميت بهداشتي مبارزه با موش ها: ۰ موشها مخزن بسياري از بیماریها هستند و مي توانند 06 بيماري مختلف را به انسان منتقل کنند که اين بیماریها عبارتند از : طاعون » تیفوس لپتوسپیروزیس ۰ حصبه » یرسینیوزیس توکسوپلاسموزیس تب راجعه تولارمي سالك و غیره ۰ آلودگي مواد غذايي به ادرار و مدفوع موش . گاز گرفتگي توسط موش و گزيدگي انسان توسط انگل هاي خارجي موجود در بدن موشها ( مثل کك) موجب ابتلاي انسان به اين بیماریها میگردد. 

صفحه 42:
روشهاي فیزیکی: -1 مقاوم سازي در برابر نفوذ موشها درساختمانها: کنترل محیطی جوندگان اهلی در اولین قدم شامل حذف منابع تامین غذاء آب» مواد لانه گزینی و محلهاي لانه سازي و در مرحله دوم» ساختمان ها میباشد. . تمام مجاري و مسيرهاي پهن تر از 6 میلیمتر با مواد ضد موش شامل سیمان» ۳۲۵۵۲۲9 3 ضد موش کردن صفحه فلزي» توري سیمی و...مسدود شوند» به فضاهاي زیر درب هاي ورودي و جاهائیکه لوله ها و کابلها از دیوارها عبور می کنند» پنجره ها و بقیه محلهاي باه شبکه تهویه» شكاف ها و فاصله هاي بين دیوار و پوشش سقف توجه کامل بشود.ديوارهاي اماکن به ارتفاع 1متر و قطر 10 سانتیمتر و تا عمق 60 سانتیمتر زمین سیمانی باشد. -2 تله گذاري: انواع تله هاي کشته گیرء زنده گیر با طعمه و بدون طعمه براي كنترل جوندكان و موشها و همجنين صيد جمع أوري آذ براي مقاصد علمى استفاده شده است. تله ها بيشتر در جائيكه امكان بكاركيري جونده کشهاً وجود ندارد» روش مناسبى براي صيد وكشتن آنها ميباشد. 

صفحه 43:
اقدامات بهسازي و بهداشتي مافوق صوت اولتراسونيك که با تولید امواج صوتي که جوندگان 25 دور شدن و فرار آين موجودات به محدوده خارج امواج ميكردد. ‎gece aca than lie eS a‏ ي محيط است . موش براي توليد مثل و ۱ اج به غذا » آب و پنا ه دارد و در صورتکیه با سل ۳ شرایط را طوري نامناسب سازیم و موش به این سه عامل دسترسي نداشته باشد بزرگترین گام را در مبارزه با این حیوان موذي بر داشته ایم. سحذف غذا: بسن مائده هاي مواد غذايي موجود در زباله ها بزرگترین منبع غذايي براي موشها مي باشد. لذا با ر موثر و بهداشتي جمع اوري ‎٠‏ حمل و دفع شوند. جمع اوري و دفع صحیح ‎aug‏ حدود 00 درصد در کنثرل موشها موثر است. حتف آب: در صورت عدم دسترسي به آب موشها در کمتر از سه الي چهار روز از بین مي ‎a)‏ محذّف پناهگاهه موشها تمایل به وارد شدن به اماکن انساني دارند لذا ساختمانها باید به طريقي ساخته شوند که از ورود آنها جلوگيري بعمل آید. 

صفحه 44:
آقدامات بهسازي و بهدا راههاي خروجي لوله هاي دفع فاضلاب را که به جوي خیابان باز مي شود با درپوش 9 ۳ شفك نطیر لوازم اسقاطي کارتن و لوازم غیرضریری ۲ ۱ ۳ خود دور کنید زیرا پناهگاه مناسبي براي موشها هستند. علفهاي هرز حواشي كانالهاي آب و فاضلاب و رودخانه هااز بین ببرید و با زیبا سازي و هرس درختان مقابل مغازه یا محیط منزلتان را تمیز نگه دارید خانه هاي قديمي و متروکه محله تان را ساماندهي كنيد و وضعیت ساختمانهاي نیمه تمام و رها شده اطراف منزلتان را بخواهید تا مشخص کنند. ديوارهاي گلي منزلتان را با دبوار آجري یا سيماني جایگزین کنید. آبهاي راکد را با راههاي مناسب خشك کنید. گوني هاي غلات را روي پایه قرار دهید و هرك ماه یکبار آنها را جایجا کنید. زباله ها را در ظرف در بسته و ر وي محلي که بالاتر از زمين نگهداري کنید. اگر از تله استفاده مي کنید آن را در مسیر رفت و آمد موش ها ( محل هايي که فضله موش ريخته شده یا رد پاي موش مشخص است ) قرار دهید. سوراخ ها و شکاف هاي روي دیوار و اطراف پنجره ها و پي ساختمان را مرمت کنید. سورا هاي بزركتر از م ا باشد. شاخه درختاني را که به سقف یا دیوار منزلتان نزديك شده است را هرس نمایید. 

صفحه 45:
روش شيميايي: -استفاده از سموم شیمیار " و از طعمه مسموم -استفاده از دور کننده ها در مبارزه شيميايي نوع موش » فصل مبارزه ۰ محل زندگي موش ها » غلظت سم و انتخاب ماده براي طعمه اهمیت زيادي دارد. به علت آلودگيهاي زیست محيطي معمولاً استفاده از سموم شيميايي آخرین راه حل مي باشد. در صورتي که اقدامات بهداشتي و بهسازي به طور کامل موثر نبودد مي توان از سموم مجاز و موثر با مشورت کارشناسان وزارت بهداشت استفاده کرد. مبارزه شيميايي علیه موشها باید توسط افراد آموزش دیده و موسساتي که تاییدیه معتبر از وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكي دارند انجام شود. 

صفحه 46:
* تعریف : آفت کش یک نام عمومی است و به دسته ای از مواد شیمیلیی اطلاق می شود که شامل حشره کشها . کنه کشها . جونده ‎Gir‏ . نماتد کشها . قارچ کشها . و علف کشها می باشد. 

صفحه 47:
آفت کش ها و تجهیرات کاربردی ۰ تعاریف م2 -۱:شاخصیلست که میزان‌سمینیک‌ماده سمىورا نشانمىدهد و زمایان ۳۳ حدلقل میزان‌سم مورد نیاز براوكشتن50 درصد جمعین‌جیوان!ستاندارد ازمایشگاهیاسنواحد ‎mg/kg Body Weight yas Lys juni‏ است‌لین‌معیار عموما براساس‌میزان‌خوراکی براعموش‌ها ارزیابیمی‌کردد. 

صفحه 48:
ترجه سمیت آفت كشى / مقادير 55 ‎LD‏ * فوق العاده سمی - یک میلیگرم بر کیلوگرم یا کمتر * خیلی سمی - ۱-۵۰میلیگرم بر کیلوگرم * متوسط - 9۰-۵+۰ میلیگرم بر کیلوگرم * کمی سمی - ‎٩۰۰-۵۰۰۰‏ میلیگرم بر کیلو گرم * عملا غير سمی - ۵۰۰۰-۱۵۰۰۰ میلیگرم بر کیلوگرم سبتا بی ضرر - بیشتر از ۱۵۰۰۰ و ]سا دینوز فصن ‎٠‏ اديص دجانوايلزمورد یمیش م‌کشد. + هرچه این مدا مراد آفت کش خطرنکتراست. 

صفحه 49:
طبقه بندی سموم سنتتیک براساس معیار ۱050 Extremely) ‏کمتر از 0/025 میلی گرم بر بی نهایت سمی‎ (Toxic ‏کیلوگرم وزن بدن‎ (High Toxic) now jl X<0/025>1 Moderate) lawgie crow L X<1>50 (Toxic (Toxic) naw X<50>500 (Low toxic) oS cuow L X<500>5000 

صفحه 50:
رجه سمیت آفت کشی/ مقادیر ۱۱:0 < ‎5٠» - 20202020‏ ميليكرم بر كيلوكرم يا كمتر 000 -۲۰-۲۰۰میلیگرم بر کیلوگرم ‏...۰ ۲۰۰-۱۰۰۰ میلیگرم بر کیلوگرم ‏| -۱۰۰۰-۲۰۰۰میلیگرم بر کیلوگرم ‏۰ | 2 ۲۰۰۰-۲۰۰۰۰ میلیگرم بر کیلو گرم و -بیشتر از ۲۰۰۰۰ 

صفحه 51:
انواع سموم آلی سنتتیک سموم ارگانوکلره (هیدروکرین های کلره) ۴ د.د.ت و مشتقات آن ۰ حشره کش های کلره هگزیدین (آلدرین, دیلدرین, اندرین, ایزودرین, هپتاکلر) * بنزن هگزاکلراید ‎Silvent&CHC L BHC L‏ نیز نام دارد. دارای سه ایزومر 8 ۰ و۷ است. به ايزومر / انا لس می گویند. 

صفحه 52:
انواع سموم آلی سنتتیک سموم ارگانوفسفره * دارای سمیت بالاتر نسبت به گروه ارگانوکلره ۶ دارای پایداری کمتر از گروه ارگانوکلره در محیط * کلیه ترکیبات ارگانوفسفره مشتق شده از یکی از ترکیبات اسیدی فسفردار هستند. : و ریسم اثر کاهش فعالیت انزیم کولین استراز ‎OW‏ * هگزا اتیل پیروفسفات(۲۱.۲.۳۰۳),پاراتیون,مالاتیون, 

صفحه 53:
انواع سموم آلی سنتتیک نات اسید بد کاریامیک ,اثرآنتی کولین استراز * سوین (کارباریل) ۶ دی متیلان ‎٠»‏ زکتران * پرویکسور (بایگون) 

صفحه 54:
انواع سموم آلی سنتتیک سموم پیرتیروئید ۶ مشتقات مصنوعی پایرترین های طبیعی ‎٠‏ الترین ‎٠‏ سیکلوترین ‏* رزمترین ‎٠‏ فن والرات ‏سایپرمترین 

صفحه 55:
[ مهار کننده هاى آنزيم استيل كولين استراز ۱ 1. ارگانوفسفره ها: پاراتیون» دیازینون» کلر پیروفوس ۲ کارباماتها: سوین» آلدیکارب» دیکوفول پروپوکسور ت رکیبات سنتز شده از گیاهان:پره‌ترین»قترامترین متفرقه: آمیدی بنزیمدوازول بی پیریدلیومی ۲ ار گانو کلره ها: ددت» اندوسولفان» لیندان» ۳ ترکبات آلی ازت دار:دی نبتروفنول»دینو کاپ ۴ ترکیبات معدنی: اومایت» ۵ هورمونهای رشد: توفوردی ۶ 34 

صفحه 56:
مکانیسم هاي مقاومت به سموم در حشرات استفاده مداوم از سموم بر علیه حشرات در طی سال های متمادی باعث انتخاب طبیعی و مقاومت حشرات به سموم است. انسان با انواع و اقسام سموم به جنگ با حشرات پرداخته است و حشرات برای مقابله و فرار از این هجوم انسان سپرهائی را در جهت بقاء بکار برده اند. 

صفحه 57:
مکانیسم های مقاومت به سموم : ‎-١‏ کاهش نفوذ ‎(Reduced penetration) pw‏ * در این نوع مقاومت, تغييراتى در جلد حشره بوجود ميآيد كه از 

صفحه 58:
۲- مقاومت از طریق شکست سم.توسط آنزیم های حشره ‎(Metabolic resistance)‏ * سه گروه از آنزیم ها در مقاومت به انواع و اقسام سموم دخالت دارند. ‎٠ Glutathione S-transferases.‏ ‎Mixed function oxidases‏ « ‎e Esterases.‏ ۱ ۰ ۵ ‏و انفعالات مهم شیمیایی که باعث‎ Jado ls gay ‏سموم میشوند مشارکت دارند‎ 

صفحه 59:
در سیستم هدف در حشرات ‎(Target site insensit‏ مکانیسم عمل سموم بر روی حشرات اکثرا بر روی سیستم عصبی است. در این نوع مقاومت که از بدترین مکانیسم های مقاومت در حشرات 1د حشره با تغيير در ساختمان اهداف سموم ۸۲ ۱:۱ ۳۳۲۲ پونی هستند باعث عدم اثربخشى سموم ميباشد. بطور مثال حشره با تغيير در تعداد كانال هاى يونى سديم و يتاسيم و كاهش أنها باعث مقاومت ميكردد. مقاومت به سموم فسفره باعث 7 یر ساختمانی در آنزیم ات ۳۹5 استراز شده و لذا سم به آنزیم نچسبیده و در نهایت باعث عدم انتقال پیامهای عصبی نخواهد شد. 

صفحه 60:
(Behavior change) ‏تغييرات رفتارى‎ ؟‎ تحريك يذيرى خيلى از سموم باعث شده است كه حشره از تماس با سم دورى نمايد و یا به مکانهاتی که سمپاشی شده است وارد نشود. این نوع مکانیسم مقاومت در حقیقفت حاصل تغییرات فیزیولوژیکی در بدن است. تغییرات رفتاری در حشرات باعث عدم تأثیرپذیری سم بر روی حشره شده و باعث شکست کنترل بیماریهای منتقله توسط حشرات در دنیا شده است. دفع سم یکی از مکانیسم های مقاومت به سموم در حشرات است. بدیین معنی که سم بدون جذب شدن از طریق مقعد حشره دفع ميشود. 

صفحه 61: