صفحه 1:
صفحه 2:
به نام خدا
1
AEG
صفحه 3:
صفحه 4:
صفحه 5:
صندوق های مشترک سرمایه گذاری
هدف از تشکیل صندوق, جمع آوری سرمایه ها و تشکیل سبدی از دارایی ها و مدیریت این سبد است- به کارگیری نیروهای متخصص گردآوری و تحلیل
اطلاعات گزینش سبد بهینهاوراق بهادار و انجام کلیه حقوق اجرایی مربوط به صندوق از قیلدریافت سود سهام و کوپن اوراق بهادار از جانب سرمایه گذاران؛
سرانه هزینه هر سرمایه گذار بای انجام سرمایه گذاری را کاهش داده و امکان سرمایه گذاری مناسب ومتنوع دارایی ها را در جهت کاهش ریسک سرمایه
گذاری, فراهم می سازده
از سه طریق میتوان با سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری کسب درآمد یا بازده نمود
بازده نقدى كه از طريق سود نقدى سهام های صندوق و سود اوراق خزانه قرضه مشارکت يا صکوک موجود در صندوق به دست میآید. اين عایدات هر ساله
توسط صندوق بین سرمایه گذاران به عنوان سود نقدی توزیع می شودء
بازده سرمايه که با افزایش قیمت اوراق بهادار موجود در صندوق ایجاد می شود
سرمايه كذاران تقسيم ميكتتدء
صندوق ها با فروش اوراق بهادار اين عايدى را هم به عنوان سود بين
اگر ارزش اوراق بهادار موجود در صندوق افزايش يابد اما مديران صندوق ها آنها را نفروشند ارزش سهام صندوق افزايش مببايدء در اين صورت سهام صندوق
را با سود بيشتر به فروش ميرسائند.
سرمايه أى بد دست ممواهد أوودء
بنابراین اگر صندوق اوراق بهادار افزایش يافته را پفروشد.
سرمایه گذاران تقسیم می کنند. به طور معمول. صندوق ها این امکان را به سرمایه گذار می دهند تا به جای دریافت سود آنها را مجدداً در صندوق سرمایه
صندوق ها این عایدی ها را هم به عنوان سود بین
گذاری نموده و گواهی نامه های سرمایه گذاری بیشتری دریافت نمایند ۰
صفحه 6:
صفحه 7:
صتدوق هاى مشترك سرمايه كذارى
اوج شكل كيرى صندوق هاى سرمايه كذارى به دهه هفتاد ميلادى در هلند و هشتاد ميلادى در ايالات متحده بريتانيا و فرانسه بر ميكردد اولين صندوق با سرمايه
دستور تأسيس اولين تر است سرمايه ككذارى را داد. وى براى راه اندازى صنعتملى. دستور تأسيس شركت سهامى عام كشورهاى اسكانديناوى را صادر كرد. اين
شركت نخستين شركت سرمايه گذاری در جهان است.
كتويج بدين مضمون است كه شراكت توانابى و يايدارى بيشترى را إيجاد ميكند.
در سال ۱۸۳۳ تراست مشابهى در بلؤيك به وجود آمد. البته در مورد زمان و مكان دقيق ايجاد اين صندوقها اتفاق نظرى وجود ندارد. مفهوم صندوق سرمایه
گذاری مشترک در سال 1644 در سوئيس و در دهه ۱۸۸۰ در اسکاتلند مطرح شد. بعد از آن که در بریتنا و فرانسه مورد توجه قرار گرفت در دهه ۱۸۹۰ در
ايالات متحده معرفيشد و در دهه ۱۹۲۰ محبویت این صندوق ها بهاوج خود رسید.
رشد و گسترش شرکتهای سرمایه گذاری در قرن نوزدهم در اروپا و به ویژه در انگلستان بسیار چشمگیر بود به گونه ای که در سال ۱۸۲۸ شرکت سرمایه گذاری
مستعمراتی واقع در لندن فعالترین و برجسته ترین شرکت سرمایه گذاری در جهان به شمار میآمد در ایالات متحده صندوق های سرمایه گذاری پس از جنگ
| اما بسیاری اذعان دارند که تفکر و ایده اصلی این صندوق ها به آدریان ون کتویچ در تشکیل تراست های سرمایه گذاری در سال ۱۷۵۶ بر می گردد. نام صندوق
ل
در هلند توسعه یافت. به اعتقاد برخی از تاریخ دانان. صندوق سرمایه گذاریمشترک اولین بار در سال ۱۸۲۲ در کشور هلند معرفی شد. مت
صفحه 8:
سدق ها مرک مر ای
صفحه 9:
صرق
۷"
صفحه 10:
صفحه 11:
صتدوق هاى مشترك سرمايه كذارى
* سرمايه كذارى اوليه بالايى را طلب ميكتتد.
* بسيارى از اين صندوق ها باز نيستند؛ يعنى معمولا سرمايه كذارى اضافى و يادرخواست استرداد واحد سرمايه كذارى را ثمى پذیرندء
* ء اين صندوق ها از طريق اعمال قوائين و مقررات كلى و ثابت كتترل نميشوند و اطلاعات محدودى را براى سرمايه كذاران آتى قراهم
رعی از سرمایه گذاری ها به ء کسب بازده بالاتر سرمایه گذاری میکنندء
صفحه 12:
صتدوق هاى مشترك سرمايه كذارى
صفحه 13:
صتدوق های مشترک سرمیهگذاری
تقد شوندگی بالا افراد در هر زمان ميتوانند با توجه به خالص ارزش روز دارایی های موجود در صندوق و پس از کسر هزینه های
یا به اصطلاح ابطال کنندم
مربوط. تمام یا تعددی از واحدهای سرمایه گذاری خود را تبديل به وجه
7
مدیریت حرفه ای برخورداری از تخصص مدیریتی و اعمال مدیریت حرفه ای به معنای بهتر عم لکردن در مقایسه با سرمایه گذاران کم
۷
مزايا و معايب سرعايه كذاري در صندوق هاي سرعايهكذاري مشترك
تجربه و غير حرفه اى بازار سهام ٠
f Mah
Varghaie
صفحه 14:
صتدوق هاى مشترك سرمايه كذارى
00
قيمت كذارى سهام شركتهاى سرمايه كذارى. شفاف بوده
بورتفوليوها و اوراق قابل محاسبه است
به ارزش خالص دارايى دارد كه در حقيقت از ارزض ساير
قابليت دسترسى سهولت دسترسى و خريد سهام توسط سرمايه كذاران به طور مستقيم يا غير مستقيمء
lope Koay
تنوع بخشى اوراق بهادار و كاهش ريسك صندوق با نگه داری پرتشوی متتوعی از اوراق بهادر به جای معدودی از
گذاری را کاهش می دهد.
تعداد زیاد و متنوع صندوق با دامنه وسیعی از اهداف سرمایه گذاری - اژ محافظه کارانه تا متهورانه - حق انتخاب و انعطاف پذیری
الایی در سرمایه گذاری پهسرمایه گذاران می دهدم
مهولت در مقایسه با سایر سرماهگذاری ها سرمایه گذاری در عندوق مقترکآمان تر است .
ای هزینه معاملات 2
صرفه های
تجمع وجوه در شركت هاى سرمايه كذارى به شدت كاهش ميايد هر سرمايه كذار مى تواقد
با پرداخت بخشی از هزینه ها یه نسبت مالکیت خود در صندوق از مزایای کامل برخوردا ر گردد.
های مورد.
. مزیت تسهیل تجمیع وجوه این ویژگی سبب می شود تا دسترسی به سرمایه گذاری در اوراق بهاداری که برای سرمایه گذاران کوچک
امکان پذیر نیست. به کمک صندوق های مشترک میس رگرددء
صفحه 15:
صتدوق هاى مشترك سرمايه كذارى
” نامناسب برای سرمایه گذاری کوتاه مدت به دلیل کارمزد قابل توجه معاملات اوراق. چنین سرمایه گذاری برای کوتاه مدت چندان
مناسب نبوده و سود رضایت یعتی برای سرمایه گلار تخواهد داشت
عدم امکان دسترسی سریع به پول از آن جا که طبیعت چنین سرمایه گذاری هایی بلند مدت است, امکان نقدینگی سری عآن فراهم نبوده
و بازپرداخت وجه اوراق فروخته شده تا هفت روز به تعویق میا
”7 ريسك بذيرى هر جند در مقايسه با بیاری از سرمایه گذاری های دیگر از ۲۸۸ واسطه هاى مالى غير بانكى ريسك بذيرى كمترى
برخوردار است وليكن ريسك بازا ر» و «عملياتى» براى جا
اوراقى متصور است ٠
صفحه 16:
صتدوق هاى مشترك سرمايه كذارى
ب )هزينه هاى ادارى شامل هزينه هاى ضرورى همانند هزينه هاى بست دفتردارى و سرويس دهى به مشتريان ميباشد. بعضى از مديران صندوقها در حداقل
كردن اين هزينه ها مهارت ويؤه اى دارند. صندوقهاى مشترك سرمايه كذارى سهام نسبت هزيئه اى در دامنه “ارا درصد تا ۵ر۱ درصد دارند هزینه صندوق های
مشترك سرمايه كذارى صنعت خاص منطقه اى و بين المللى كه نياز به مديريت هايى با تخصص بيشترى دارئد به طور معمول از ساير صندوق ها بالاتر است.
| ج) هزينه هاى دلالى هزينه هابى كه صندوق با فروش سهام برداخت ميكند.
ريسك در صندوق های مشترک سرمایه گذاری
با تمام مزایای گفته شده و تمهیدات به عمل آمده برای سودآور بودن سرمایه گذاری در صندوق, ولی احتمال وقوع
زیان در سرمایه گذاریهای صندوق همواره وجود دارد. صندوق های مشترک سرمایه گذاری با انواع مختلفی از
مخاطره کاهش ارزش دارایبهای صندوق ارزش سهام شرکت ها در بازار. تام عوامل متعددی از جمله وضعیت سیاسی اقتصادی, اجتماعی, صنعت موضوعفعالیت
و وضعیت خاص شرکت است. گاهی قیمت سهام در بازار کاهش می یابد و در اثر آن صندوق و سرمایه گذاران آن متضرر می شوندم
مخاطره نکول اوراق مشارکت گرچه صندوق در اوراق مشارکتی ای سرمایه گذاری میکند که سود و اصل آن توسط یک موسسه معتبر تضمین شده است ولی این
احتمال وجود دارد که ناشر و ضامن به تعهدات خود در پرداخت به موقع سود و اصل اوراق مشارکت مذکور عمل نکنند.
صفحه 17:
صتدوق هاى مشترك سرمايه كذارى
٠ مخاطره نوسان بازده بدون ريسك در صورتى كه نرخ سود بدون مخاطره [نظیر سود على الحساب اوراق مشاركت دولتى در انتشارهاى بعدى توسط ناشر
افزايش ت اوراق مشاركتى كه سود حداقلى براى آنها تضمين شده است. در بازاركاهش مى يابد. اكر صندوق در اين نوع اوراق مشاركت سرمایه
كذارى كرده باشد و باز خريد آن
به قيمت معين توسط يك مؤسسه معتبر لأنظير بائك تضمين نشده باشد با افزايش نرخ اوراق بدون مخاطره صندوق ممکن است
متضرر شودء
شکل سازمانی صندوق های مشترک سرمایه گذاری
صندوق های سرمایه گذاری مشترک نیز همانند سایر سازمانها نیاز بهبستر حقوقی درچارچوب مقررات و BR GAB
حدود فعالیت و دامنه مسئولیت نها مشخص و امکان پیوستن شان به سایر عرصه های فعالیت مهياگردد. لذا همانند سایر مزسبات نیاز به مقررات و ضوابط
خاص فعالیت خود دارند که به اجمال شامل هیئت امنا هینت مژسس مدیریت عملیات و اجراء گروه مشاورانسرمایه گذاری و نظارت توزیع کننده و حسابرسی
مستقل مى باشدء
ارى دارئد ا با تعاريف .روشن.
مشاور سرمايه كذارى وظيفه اين مشاور انتخاب ترکیب سبد سرمایه گذاری با توجه به اهداف اساس نامه ای صندوق و تنظیم سفارش خريد و فروش اوراق
توزیع کننده سهام جدید متشره پس از قیمت گذاری در اختبار مردم قرار میگیرد. این سهام منتشره از طربق پذیره نویسبهای اصلی توزیع می شود که اين مهم بر
عهده توزیع کننده است. امان محافظت و نگه داری اوراق بهادار از طریق بانک و با شر کت بیمه معتبر مسئولیت راه اندازی صندوق و انتشار اوراق بهادار بر
عهده اننا می باشد.
صفحه 18:
صتدوق هاى مشترك سرمايه كذارى
عامل نقل و انتقال :
صفحه 19:
صتدوق هاى مشترك سرمايه كذارى
صفحه 20:
صفحه 21:
به نام خدا
عنوان :صندوق مشترک سرمایه
گذاری
صندوق مشترک سرمایه گذاری
مقدمه
صندوق های سرمایه گذاری مشترک نوعی مدیریت حرفه ای تجمیع سرمایه های خردبرای خرید سهام است .
با استفاده از این ابزار سرمایه گذارانی که لزومًا تخصصی در سرمایه گذاری ندارند امکان معامله و ورود مطمئن تر به بازارهای مالی را پیدا میکنند .
عالوه بر این وجوه صندوقهای مشترک به بازارهای مالی رونق می بخشد و رشد و توسعه اقتصادی را شتاب میدهد .
الزم به ذکر است که دست یابی به رشد بلندمدت و مداوم اقتصادی ،نیازمند تجهیز و تخصیص بهینه منابع در سطح اقتصاد ملی است و این مهم بدون کمک
بازارهای مالی امکان پذیر نیست .
از طرفی در کنار کم یابی منابع مالی در هر جامعه سوق دادن این منابع به سمتی که منجر به باالترین بازدهی شود خود نیازمند مدیریت کارآمد و کاراست رشد
صندوق های مشترک سرمایه گذاری در سالهای اخیر بسیار چشمگیر بوده است .
در برخی از کشورهای توسعه یافته بیش از نیمی از خانوارها به طور مستقیم و غیر مستقیم ،سهام دار یک یا چند صندوق مشترک سرمایه گذاری هستند .
صندوق های مشترک سرمایه گذاری
مفهوم صندوق های مشترک سرمایه گذاری
صندوقهای مشترک سرمایه گذاری واسطه های مالی ای هستند که با فروش سهام خودبه عامه مردم وجوهی را تحصیل و در ترکیب متنوعی از اوراق بهادار -
شامل سهام اوراق قرضه ابزارهای کوتاه مدت بازار پول و داراییهای دیگر -با توجه به هدفصندوق ،به طور حرفه ای سرمایه گذاری میکنند این صندوق ها
وجوهی را از افراد سرمایه گذار دریافت نموده و صرف خرید اوراق بهادار مینمایند .
اوراق بهادار خریداری شده ،بستگی به هدف سرمایه گذاری صندوق دارد ولی معموًال سهام و اوراق قرضه هستند .این سرمایه گذاریها ممکن است درآمد
ایجاد کنند که به شکل سود نقدی یا بهره میباشد .عالوه بر این هنگامی که اوراق بهادار نگه داری شده ،به فروش می رسندممکن است سود یا زیان مرتبط با
سرمایه نیز شناسایی شوند .با استفاده از تجمیع و مدیریت تخصصی داراییها کارایی پرتفولیوها و بازدهی آن افزایش می یابد .بر مبنای همین عملکرد
صندوقهای مشترک سرمایه گذاری تشکیل شده است .
صندوق های مشترک سرمایه گذاری
هدف از تشکیل صندوق ،جمع آوری سرمایه ها و تشکیل سبدی از دارایی ها و مدیریت این سبد است .به کارگیری نیروهای متخصص گردآوری و تحلیل
اطالعات گزینش سبد بهینه اوراق بهادار و انجام کلیه حقوق اجرایی مربوط به صندوق از قبیلدریافت سود سهام و کوپن اوراق بهادار از جانب سرمایه گذاران،
سرانه هزینه هر سرمایه گذار برای انجام سرمایه گذاری را کاهش داده و امکان سرمایه گذاری مناسب ومتنوع دارایی ها را در جهت کاهش ریسک سرمایه
گذاری ،فراهم می سازد.
از سه طریق میتوان با سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری کسب درآمد یا بازده نمود
بازده نقدی که از طریق سود نقدی سهام های صندوق و سود اوراق خزانه قرضه مشارکت یا صکوک موجود در صندوق به دست میآید .این عایدات هر ساله
توسط صندوق بین سرمایه گذاران به عنوان سود نقدی توزیع می شود.
بازده سرمایه که با افزایش قیمت اوراق بهادار موجود در صندوق ایجاد می شود .بیشتر صندوق ها با فروش اوراق بهادار این عایدی را هم به عنوان سود بین
سرمایه گذاران تقسیم میکنند.
اگر ارزش اوراق بهادار موجود در صندوق افزایش یابد اما مدیران صندوق ها آنها را نفروشند ارزش سهام صندوق افزایش مییابد .در این صورت سهام صندوق
را با سود بیشتر به فروش میرسانند.
بنابراین اگر صندوق اوراق بهادار افزایش یافته را بفروشد ،بازده سرمایه ای به دست خواهد آورد .بیشتر صندوق ها این عایدی ها را هم به عنوان سود بین
سرمایه گذاران تقسیم می کنند .به طور معمول ،صندوق ها این امکان را به سرمایه گذار می دهند تا به جای دریافت سود ،آنها را مجددًا در صندوق سرمایه
گذاری نموده و گواهی نامه های سرمایه گذاری بیشتری دریافت نمایند .
صندوق های مشترک سرمایه گذاری
با توجه به شرایط اقتصادی کشورها انتخاب شیوه سرمایه گذاری بررسی زیر ساختهای اقتصادی کشور شناخت قابلیت ها و توانایی های حرفه ای نرخ سود و
بهره مقررات معافیت ها و به عبارتی بررسی همه جانبه بازار نوآوری و استفاده صحیح از ابزارهای مالی ،دانش فنی و . ...به پیشرفت و رونق این صندوقها
کمک میکند .غیر از این موارد موفقیت صندوق سرمایه گذاری مشترک مستلزم موارد زیر میباشد
وجود تقاضای کافی برای خرید سهام؛
عرضه کافی دارایی ها
وجود قوانین نظارتی کافی و متناسب
وجود ظرفیت اجرایی و مؤثر قوانین
وجود ساختارهای کارآمد نظیر بورس کارگزاری بانک ها و شبکه های توزیع هیئت امنا
وجود استانداردهای الزم حسابداری ،حسابرسی و شفاف سازی؛
وجود معافیتهای تشویقی در پاره ای از بخشهای اقتصادی
صندوق های مشترک سرمایه گذاری
اوج شکل گیری صندوق های سرمایه گذاری به دهه هفتاد میالدی در هلند و هشتاد میالدی در ایاالت متحده بریتانیا و فرانسه بر میگردد اولین صندوق با سرمایه
ثابت
در هلند توسعه یافت .به اعتقاد برخی از تاریخ دانان ،صندوق سرمایه گذاریمشترک اولین بار در سال ۱۸۲۲در کشور هلند معرفی شد« .ویلیام یکم پادشاه هلند
دستور تأسیس اولین تر است سرمایه گذاری را داد .وی برای راه اندازی صنعتملی ،دستور تأسیس شرکت سهامی عام کشورهای اسکاندیناوی را صادر کرد .این
شرکت نخستین شرکت سرمایه گذاری در جهان است.
اما بسیاری اذعان دارند که تفکر و ایده اصلی این صندوق ها به آدریان ون کتویچ در تشکیل تراست های سرمایه گذاری در سال ۱۷۴۴بر می گردد .نام صندوق
کتویچ بدین مضمون است که شراکت توانایی و پایداری بیشتری را ایجاد میکند.
در سال ۱۸۳۳تراست مشابهی در بلژیک به وجود آمد .البته در مورد زمان و مکان دقیق ایجاد این صندوقها اتفاق نظری وجود ندارد .مفهوم صندوق سرمایه
گذاری مشترک در سال ۱۸۴۹در سوئیس و در دهه ۱۸۸۰در اسکاتلند مطرح شد .بعد از آن که در بریتانیا و فرانسه مورد توجه قرار گرفت در دهه ۱۸۹۰در
ایاالت متحده معرفیشد و در دهه ۱۹۲۰محبوبیت این صندوق ها به اوج خود رسید.
رشد و گسترش شرکتهای سرمایه گذاری در قرن نوزدهم در اروپا و به ویژه در انگلستان بسیار چشمگیر بود به گونه ای که در سال ۱۸۶۸شرکت سرمایه گذاری
مستعمراتی واقع در لندن فعالترین و برجسته ترین شرکت سرمایه گذاری در جهان به شمار میآمد در ایاالت متحده صندوق های سرمایه گذاری پس از جنگ
جهانی اول راه اندازی شد .
صندوق های مشترک سرمایه گذاری
با آغاز سرمایه گذاری در دوران رشد اقتصادی ایاالت متحده صندوقهای مشترک به ویژه با خرید اوراق قرضه شرکت راه آهن آمریکا پر طرفدار شدند .
نخستین صندوقی که همچون صندوقهای امروزی با جذب سرمایه گذاری جدید ،سهام جدید منتشر میکرد در سال ۱۹۲۴در بوستون تأسیس شد .
با سقوط بازار سهام در سال ، ۱۹۲۹صندوقهای مشترک تا چند دهه رشد نکردند؛ زیرا سهام داران کوچک به سرمایه گذاری در سهام به طور عام و به سرمایه
گذاری در صندوق های مشترک به طور خاص بی اعتماد شده بودند .
قانون شرکت سرمایه گذاری من مصوب ۱۹۴۰در ایاالت متحده آمریکا جانی دوباره به این صنعت بخشید و صندوقهای مشترک رشد با ثباتی را آغاز کردند .
هرچند در دهه هشتاد میالدی اولین صندوق سرمایه گذاری ،به نام بوستون با جمع آوری سرمایه ،توسط سه نفر ایجاد شد ،اما از آن سال تاکنون صندوق های
سرمایه گذاری جهان به ویژه در ایاالت متحده به صورت موفقیت آمیزی به فعالیت خود ادامه داده اند به طوری که سرمایه آنها از ۴۴۸میلیون دالر به ۱۴هزار
میلیارد دالر
در پایان سال ۲۰۰۳رسید و این روند تا کنون ادامه داشته است .نمودار زیر پراکندگی صندوق های مشترک سرمایه گذاری در جهان را به تصویر کشیده است.
صندوق های مشترک سرمایه گذاری
نمودار ۱پراکندگی صندوقهای مشترک سرمایه گذاری در جهان
صندوق های مشترک سرمایه گذاری
انواع صندوق های مشترک سرمایه گذاری
صندوق های مشترک سرمایه گذاری از وجوه مختلفی طبقه بندی می شوند .به طور کلی این صندوقها به چهار دسته تقسیم میشوند باز بسته ،قابل معامله در
بورس و صندوق های پوشش ریسک
صندوق های سرمایه گذای مشترک باز این صندوقها در هر زمانی برای سرمایه گذاریآماده و در دسترس هستند .سرمایه گذاران میتوانند واحد سرمایه گذاری را
مستقیمًا از صندوق های باز در هر زمانی خریداری نمایند و یا به این صندوق ها پس دهند .بنابراین تعداد واحد سرمایه گذاری در صندوقهای باز همواره در
حال تغییر است.
صندوق های سرمایه گذاری مشترک بسته این صندوق ها واحد سرمایه گذاری ( یونیت فروخته شده را بازخرید نمیکنند به جای آن سرمایه گذاران می بایست
واحد سرمایه گذاری خود را در بورس درست مانند سهام شرکت ها به فروش برسانند.
صندوق های قابل معامله در بورس این صندوقها برای هماهنگی و مطابقت با شاخصهای خاص بورس طراحی شده اند و مانند سهام شرکت ها در بورس معامله
می شوند .این صندوقها از این لحاظ که به طور فعال اداره نمی شوند با اکثر صندوق های باز و بسته متفاوت است .هدف مدیریت این صندوق ها پیروی از یک
شاخص است .بنابراین قیمت واحد سرمایه گذاری آنها در خط شاخص حرکت میکند .یکی از معایب این صندوق ها این است که برای خرید هر سهام
جدیدمی بایست هزینه کارمزد کارگزار را پرداخت کرد.
صندوق های مشترک سرمایه گذاری
این نوع صندوق ها چند ویژگی دارند:
❖ سرمایه گذاری اولیه باالیی را طلب میکنند.
❖ بسیاری از این صندوق ها باز نیستند؛ یعنی معموال سرمایه گذاری اضافی و یادرخواست استرداد واحد سرمایه گذاری را نمی پذیرند.
❖ .این صندوق ها از طریق اعمال قوانین و مقررات کلی و ثابت کنترل نمیشوند و اطالعات محدودی را برای سرمایه گذاران آتی فراهم
میکنند.
❖ این صندوقها در مجموعه گسترده و متنوعی از سرمایه گذاری ها به .کسب بازده باالتر سرمایه گذاری میکنند.
صندوق های مشترک سرمایه گذاری
تفاوت شرکتهای سرمایه گذاری و صندوق های سرمایه گذاری
فرق اساسی صندوق سرمایه گذاری با شرکت سرمایه گذاری باز بودن سرمایه آن می باشد به این معنا که در صندوق سرمایه گذاری هر سرمایه گذار می تواند در
چارچوب اساس نامه در هر زمانی به صندوق وارد یا از آن خارج شود؛ اما در شرکت سرمایه گذاری ،ورود و خروج سرمایه صرفًا در قالب افزایش یا کاهش
سرمایه و با طی تشریفات مندرج در قانون تجارت صورت میپذیرد چون ورود و خروج سرمایه و سرمایه گذار در صندوق های سرمایه گذاری یک عمل مجاز و
تعریف شده است ،دیگر نیازی به نقل و انتقال واحدهای سرمایه گذاری نمیباشد ،اما در شرکت های سرمایه گذاری در صورتی که سرمایه گذار قصد خروج از
شرکت را داشته باشد ،باید واحد سرمایه گذاری خود را به دیگری منتقل نماید و نیز اگر بخواهد سهم خود را در شرکت افزایش دهد ،باید سهام مورد نظر خود
را از سایر سهام داران خریداری نماید .
صندوق های مشترک سرمایه گذاری
مزایا و معایب صندوق های مشترک سرمایه گذاری
مزایای صندوقهای مشترک سرمایه گذاری به شرح ذیل است :
✓ نقد شوندگی باال افراد در هر زمان میتوانند با توجه به خالص ارزش روز دارایی های موجود در صندوق و پس از کسر هزینه های
مربوط ،تمام یا تعدادی از واحدهای سرمایه گذاری خود را تبدیل به وجه نقد یا به اصطالح ابطال کنند.
✓ مدیریت حرفه ای برخورداری از تخصص مدیریتی و اعمال مدیریت حرفه ای به معنای بهتر عمل کردن در مقایسه با سرمایه گذاران کم
تجربه و غیر حرفه ای بازار سهام.
صندوق های مشترک سرمایه گذاری
✓ شفافیت قیمت گذاری سهام شرکتهای سرمایه گذاری ،شفاف بوده و بستگی به ارزش خالص دارایی دارد که در حقیقت از ارزش سایر
پورتفولیوها و اوراق قابل محاسبه است.
✓ قابلیت دسترسی سهولت دسترسی و خرید سهام توسط سرمایه گذاران به طور مستقیم یا غیر مستقیم.
✓ تنوع بخشی اوراق بهادار و کاهش ریسک صندوق با نگه داری پرتفوی متنوعی از اوراق بهادار به جای معدودی از آنها ریسک سرمایه
گذاری را کاهش می دهد.
✓ تعداد زیاد و متنوع صندوق با دامنه وسیعی از اهداف سرمایه گذاری -از محافظه کارانه تا متهورانه -حق انتخاب و انعطاف پذیری
باالیی در سرمایه گذاری بهسرمایه گذاران می دهد.
✓ سهولت در مقایسه با سایر سرمایه گذاری ها سرمایه گذاری در صندوق مشترک آسان تر است.
✓ صرفه های هزینه ای هزینه معامالت نیز با تجمع وجوه در شرکت های سرمایه گذاری به شدت کاهش مییابد هر سرمایه گذار می تواند
با پرداخت بخشی از هزینه ها به نسبت مالکیت خود در صندوق از مزایای کامل هزینه های مورد نیاز برخوردار گردد.
✓ .مزیت تسهیل تجمیع وجوه این ویژگی سبب می شود تا دسترسی به سرمایه گذاری در اوراق بهاداری که برای سرمایه گذاران کوچک
امکان پذیر نیست ،به کمک صندوق های مشترک میسر گردد.
صندوق های مشترک سرمایه گذاری
این صندوق ها عالوه بر مزایای فوق دارای معایب ذیل هم میباشند.
✓ نامناسب برای سرمایه گذاری کوتاه مدت به دلیل کارمزد قابل توجه معامالت اوراق ،چنین سرمایه گذاری برای کوتاه مدت چندان
مناسب نبوده و سود رضایت بخشی برای سرمایه گذار نخواهد داشت.
✓ عدم امکان دسترسی سریع به پول از آن جا که طبیعت چنین سرمایه گذاری هایی بلند مدت است ،امکان نقدینگی سریع آن فراهم نبوده
و بازپرداخت وجه اوراق فروخته شده تا هفت روز به تعویق می افتد.
✓ ریسک پذیری هر چند در مقایسه با بسیاری از سرمایه گذاری های دیگر از ۲۸۸واسطه های مالی غیر بانکی ریسک پذیری کمتری
برخوردار است ولیکن ریسک بازار» و «عملیاتی» برای چنین اوراقی متصور است.
هزینه ها در صندوق های مشترک سرمایه گذاری
دست مزدهای دریافتی صندوقها را میتوان در دو بخش هزینه های سالیانه عملیات صندوق و هزینه های معامالتی خالصه نمود هزینه های جاری صندوق با نسبت
هزینه نشان داده میشود و به نام نسبت هزینه مدیریت نیز خوانده می شود .این نسبت از موارد زیر تشکیل شده است
الف) هزینه استخدام مدیر صندوق این هزینه که به هزینه مدیریت نیز معروف است ،در حدود نیم تا یک درصد متوسط داراییهای صندوق است .این کارمزد در
انواع صندوق های سرمایه گذاری متفاوت است .بیشترین کارمزد در صندوق های با درآمد ثابت وجود دارد.
صندوق های مشترک سرمایه گذاری
ب) هزینه های اداری شامل هزینه های ضروری همانند هزینه های پست دفترداری و سرویس دهی به مشتریان میباشد .بعضی از مدیران صندوقها در حداقل
کردن این هزینه ها مهارت ویژه ای دارند .صندوقهای مشترک سرمایه گذاری سهام نسبت هزینه ای در دامنه ۱٫۳درصد تا ۱٫۵درصد دارند هزینه صندوق های
مشترک سرمایه گذاری صنعت خاص منطقه ای و بین المللی که نیاز به مدیریت هایی با تخصص بیشتری دارند به طور معمول از سایر صندوق ها باالتر است.
ج) هزینه های داللی هزینه هایی که صندوق با فروش سهام پرداخت میکند.
ریسک در صندوق های مشترک سرمایه گذاری
با تمام مزایای گفته شده و تمهیدات به عمل آمده برای سودآور بودن سرمایه گذاری در صندوق ،ولی احتمال وقوع
زبان در سرمایه گذاریهای صندوق همواره وجود دارد .صندوق های مشترک سرمایه گذاری با انواع مختلفی از
مخاطرات مواجه اند که عبارتند از :
مخاطره کاهش ارزش داراییهای صندوق ارزش سهام شرکت ها در بازار ،تابع عوامل متعددی از جمله وضعیت سیاسی اقتصادی ،اجتماعی ،صنعت موضوعفعالیت
و وضعیت خاص شرکت است .گاهی قیمت سهام در بازار کاهش می یابد و در اثر آن صندوق و سرمایه گذاران آن متضرر می شوند.
مخاطره نکول اوراق مشارکت گرچه صندوق در اوراق مشارکتی ای سرمایه گذاری میکند که سود و اصل آن توسط یک مؤسسه معتبر تضمین شده است ولی این
احتمال وجود دارد که ناشر و ضامن به تعهدات خود در پرداخت به موقع سود و اصل اوراق مشارکت مذکور عمل نکنند.
صندوق های مشترک سرمایه گذاری
.مخاطره نوسان بازده بدون ریسک در صورتی که نرخ سود بدون مخاطره ( نظیر سود على الحساب اوراق مشارکت دولتی در انتشارهای بعدی توسط ناشر
افزایش یابد ،قیمت اوراق مشارکتی که سود حداقلی برای آنها تضمین شده است ،در بازارکاهش می یابد .اگر صندوق در این نوع اوراق مشارکت سرمایه
گذاری کرده باشد و باز خرید آن به قیمت معین توسط یک مؤسسه معتبر ( نظیر بانک تضمین نشده باشد با افزایش نرخ اوراق بدون مخاطره صندوق ممکن است
متضرر شود.
شکل سازمانی صندوق های مشترک سرمایه گذاری
صندوق های سرمایه گذاری مشترک نیز همانند سایر سازمانها نیاز به بستر حقوقی درچارچوب مقررات و قوانین حقوقی -تجاری دارند تا با تعاریف ،روشن،
حدود فعالیت و دامنه مسئولیت آنها مشخص و امکان پیوستن شان به سایر عرصه های فعالیت مهیاگردد .لذا همانند سایر مؤسسات نیاز به مقررات و ضوابط
خاص فعالیت خود دارند که به اجمال شامل هیئت امنا هیئت مؤسس مدیریت عملیات و اجرا ،گروه مشاورانسرمایه گذاری و نظارت توزیع کننده و حسابرسی
مستقل می باشد.
مشاور سرمایه گذاری وظیفه این مشاور انتخاب ترکیب سبد سرمایه گذاری با توجه به اهداف اساس نامه ای صندوق و تنظیم سفارش خرید و فروش اوراق
است.
توزیع کننده سهام جدید منتشره پس از قیمت گذاری در اختیار مردم قرار میگیرد .این سهام منتشره از طریق پذیره نویسیهای اصلی توزیع می شود که این مهم بر
عهده توزیع کننده است .امان محافظت و نگه داری اوراق بهادار از طریق بانک و یا شرکت بیمه معتبر مسئولیت راه اندازی صندوق و انتشار اوراق بهادار بر
عهده امنا می باشد.
صندوق های مشترک سرمایه گذاری
عامل نقل و انتقال :
ثبت حسابهای سهام داران محاسبه و توزیع سود ،تهیه و ارائه صورت های مالی سهام داران و اطالعات مالیاتی آنها و پاسخگویی به سهام داران از جمله وظایف
این عامل است.
مؤسسه مدیریت ستادی مدیریت عملیات نظارت بر فعالیت نهادهای دیگررسیدگی به امور اداری و مالی مسئولیت قانونی بودن فعالیت صندوق و تهیه گزارش
های مربوط به نهادهای نظارتی و مالیاتی را بر عهده دارد.
ناظر برای حفظ سهام داران و بهبود بازار سرمایه مسئله نظارت بر صندوق هایسرمایه گذاری مشترک ضروری است .این نظارت به طور معمول از طرف دولت ها
صورت می پذیرد در اغلب کشورها این نظارت بر عهده بورس اوراق بهادار به عنوان مقام ناظر بر بازار سرمایه است.
صندوق های مشترک سرمایه گذاری
خالصه درس
صندوق های سرمایه گذاری مشترک نوعی مدیریت حرفه ای تجمیع سرمایه های خرد برای خرید سهام اوراق قرضه و ابزارهای پول است .این صندوق ها
وجوهی را ازسرمایه گذار دریافت نموده و آنها را صرف خرید اوراق بهادار می نمایند.
دست مزدهای دریافتی صندوقها در دو بخش هزینه های سالیانه عملیات صندوق و هزینه های معامالتی خالصه میگردد هزینه های جاری صندوق بانسبت هزینه
نشان داده میشود و شامل هزینه استخدام مدیر صندوق هزینه های اداری و هزینه های داللی افتتاحی اختتامی میباشد.
صندوقهای مشترک سرمایه گذاری با سابقه بیش از یک قرن ،رشدی چشمگیر در بازارهای مالی جهان داشته و جایگاهی مناسب به دست آورده است.
صندوق های مشترک سرمایه گذاری
صندوق های مشترک به طور کلی در دو قالب «باز» و «بسته» تعریف شده است .صندوق های باز بر مبنای هدفها و نحوه فعالیت شان به صورت صندوق
های سرمایه گذاری در سهام عادی اوراق قرضه یا سهام ممتاز متوازن (ترکیبی) ،صندوق های تخصصی ،صندوقهای بازار پول شاخصی بین المللی یا صندوق
های قابل معامله در بورس و صندوقهایی با اهداف دوگانه تقسیم بندی شده اند.
هدف از تشکیل صندوقهای مشترک سرمایه گذاری ،جمع آوری سرمایه ها و تشکیل سبدی از دارایی ها و مدیریت این سبد است .تنوع بخشی در سطح صندوق
مدیریت حرفه ای صندوق های سرمایه گذاری انتخاب و تخصیص مناسب منابع
شفافیت اطالع رسانی دسترسی به سهام با حداقل میزان سرمایه گذاری و قابلیتسرمایه گذاری مجدد عایدات حاصل شده از جمله مزایای صندوق های سرمایه
گذاری می باشند.
برخی از معایب این صندوق عبارتند از ریسک پذیری ،عدم امکان دسترسی سریع به پول و نامناسب بودن برای سرمایه گذاری های کوتاه مدت .همچنین صندوق
ها با مخاطراتی همچون خطر کاهش ارزش داراییهای صندوق ،خطر نکول اوراق مشارکت و نوسان بازده بدون ریسک مواجه هستند.
شکل سازمانی صندوقهای مشترک سرمایه گذاری همانند سایر مؤسسات نیازمند مقررات و ضوابط خاص است بنابراین از ارکانی چون مجمع صندوق متولی
ضامن ،حسابرس و کارگزاران استفاده میکنند و در پی آن هزینه هایی نیز چون کارمزد ارکان و هزینه های دوره ای به سرمایه گذاران تحمیل می شود.
با تشکر از توجه و
همراهی شما