صفحه 1:
دانشکده مدیریت و هسابداری
نام درس رفتار سازمانی پیشرفته
عنوان تحقیق# استرس [مدیریت فشار روانی)
صفحه 2:
صفحه 3:
وشما هیچ چیز را نمی خواهید مگر اينکه
خدابخواهد. خداوند دانا و حکیم بوده و
ل هست
(آيه مبارکه سی.سوره انسان)
صفحه 4:
استرس همزاد بشر بوده است.آن حالتی که بخاطر مقابله با جانوران وحشی برای نیاکان ما پیش می
آمدء برای ما بخاطر روسای جمهور کشورها: تصمیمات دولتها و دستوران مدیر عاملان شرکتها پیش
می آید.مهلتهای زمانی» ابهامات در نقش, انتظارات از نقش» کار بیش از اندازه. آلودگی هواء مشکلات
خانوادگی؛ بمباران اطلاعاتی؛ تغیر فن آوری و مسئولیتهای مالی همگی ممکن است موجب استرس
,شوند.تجربه استرس یک تجربه منحصر به فرد و از فردی به فرد دیگر متفاوت است
صفحه 5:
تحولات جوامع و استرس
روند های ذیل استرس را در جوامع افزایش داده است:
1- فن آوری اطلاعات به طور خاص و فن آوری بطور
عام(بمباران اطلاعاتیء تهدید حریم خصوصی از بین رفتن
تماسهای چهره به چهره و ...)
(weil and Rosen1999)
به دنبال جهانی شدن( مسافرتهای مختلف مدیران -2
(۳۲۵112000)بخصوص در شرکتهای چند ملیتی)
پدیده یازده سپتامبر(تروریست) -3
4- تنوع اولیه( رنگ,نژاد؛قومیت»جنسیتسنءزیان
مادری.مذهب)و تنوع ثانویه(تجربه زندگی.مکان جغرافیایی»
تحصیلات» سبک رفتاری درامد و...)
5- تنوع قرارداد استخدامی و اضافه کاری
صفحه 6:
مفهوم استرس
اصطلاح استرس به قرن پانزدهم ميلادي برمي گردد که به معناي
تنش يا فشار فيزيكي به کار رفت. درسال 1706 اين اصطلاح
براي توصيف سختيء دشواريء يا بدبختي به کار برده شد ودر
اواسط قرن 19 به معناي فشار گسترش یافت واين فشار هم به
معناي نيروي وارده بریدن و هم روان مورد استفاده قرار گرفت.
مفهوم استرس اغلب با هانس سلیه همراه مي شود. وي براي نخستین
بار اين اصطلاح را براي مجموعه اي خاص از علائم بکار برد.
هانس درسال 1926 هنگامیکه دانشجوي رشته پزشکي بود مشاهده
کرد موش هايي که مواد سمي به آنها تزریق مي شود علايمي مشابه
افراد بیمار وآسیب دیده ازخود نشان مي دهند.
وي نخست چنین نشانه هايي را «سندرم رنجوري» نامید وسپس به
.واژه « استرس» را براي اين سندرم بكار برد
Gl managerial.ir
صفحه 7:
:به نظر پزشک اتریشی (هانس سلیه)پدر استرس در مفهوم جدید
پاسخ به استرس متمایز از استرس زا ها است 7
استرس صرفا یک تتش عصبی نیست ۲
استرس اجتناب ناپذیر است ۲
استرس ممکن است پیامدهای مثبت داشته باشد 7"
زندگی مملو از استرس است و استرس با مرگ پایان می یاید"
صفحه 8:
هر چند در سایه پیشرفت علم پزشکی بسیاری از بیماریها تحث کنترل:
درآمده است ولی سلامت روانی کاهش يافته است و تنها نوع بیماریها
.عوض. شده است
رقابت برای کسب منبع کمیاب افزایش کیفیت؛پویاییهای فن +
آوریتجهیزات الکترونیکی و عدم تعادل بین اوقات کاری و زندگی دنیای
.مارا پر از"استرس کرده است
ی اينكه اكر جه نمی توان استرس را از سازمان حذف کرد
:ولی میتوان انرا کنترّل و مدیریت کرد
هرچند که همه گیر شدن استرس [؟سیبهای جدی به سلامتی فرد و +
خانواده اش وارد می کند و آنچه اندیشمندان سازمانی را به تفکر در این
جوزه واداشته است تاثیرات(هزینه های اقتصادی, اجتماعی و روانی) است
.که استرس بر سازمانها دارد
صفحه 9:
:ر هيافتها نسبت به فشار روانی
چهار رهیافت نسبت به شداخت واقعون
فشار روانی کمک می US
ر هیافت خود تنظیمی/پزشکی :ذخستین بار که کانن فشار روانی را کشف کرد با اسخی
ريشه در عراطف خشم و غضب دارد آن را(پاسخ از فوریت) یا (پاسخ نظامی گرایانه) نامید.آثار نخستین کانن
پایه ای را برای بکارگیری عنوان(پاسخ نزاع) یا (نزاع)بجای (پاسخ فشار روانی )فراهم آورد.به نظر وی بدن
انسان با سازکارهای دفاعی طبیعی برای خود تدظیمی طراحی شده است.کائن بویژه به نقش فظام عصبی خودکار
.در شرایط پر فشار علاقه مدد
رهیافت ارزیابی شداختی:ریچارد لازاروس بیشتر به روان شناسی فشار روانی علاقه مند بودر بجای تاکید بر
جدبه های پزشکی و جسمانی فشار روانی جنبه های روان شداختی و شداختی پاسخ را مورد تاکید قرار می
داد.لاز اروس مانند کانن فشار روانی را نتیجه تعامل انسان با محیط می دید و در دسته بندی افراد و رخدادها به
دارای فشار ررانی یا بدون فشار روانی بر ارزیابی شناختی انسان تاکید می کرد.لازاروس همچنین انطباق
مساله محور و عراطف محور را مطرح کرد. اتطباق مساله محور بر مدیریت عرامل فشار روانی تاکید دارد و
الطباق حراطف محور بر مدیریت پاسخ شخص بر فشار روانی استوار است
رهیافت سازگاری انسان با محیط:رابرت کان به روان شناسی اجتماعی فشار روادی علاقه مند بودبرهیافت وی
میتنی بر چگونگی ایجاد فشار روانی داشی از انتظارات مبهم و متمارض از شخصی است که یک دقش اجتماعی
را ایفا می کند.هنگامی سازگاری انسان با محیط رخ میدهد که مهارتها و ترانابیهای شخص با مجموعه ای از
انتظارات تعریف شدء و روشن از نقش انطباق داشته باشد.فشار روانی هنگامی رخ میدهد که مهارتها و
.تواناییهای فرد نتواند تقاضاهای (نقش اجتماعی) را برآورده سازد
رهیافت روانکاوی: هری لوینسرن فشار روانی را بر اساس نظریه روانکاوی فرویدی تعریت کرده است.وی بر
این باوراست که تعامل دو عنصر شخصیتی(من مطلوب-تصویر از خود)موجب فشار روانی میشود.فشار روانی
.از اختلاف ميان من مطلوب و تصوير واقعى از خود داشی می شود
به اين كه جذين
صفحه 10:
ود | | سس
پیامدهای استرس
پیامدهای فیزیولوژیک
پیامدهای روان شناختی
پیامدهای شناختی
پیامدهای رفتاری
انطباقى
عوامل استرس زا
استرس زاهاى درون
=
استرس زاهاى بين
0
استرس زاهای سازمانی
استرس زاهای
فراسازمانی
Gl managerial.ir
صفحه 11:
استرس مثبت است یا مذفی؟
عموم مردم تصور می کنند که استرس یک حالت منفی است که علل و پیامدهای
است.در کنار (1(156]20556)منفی بهمراه دارد که معمولا جنبه منفی استرس
این موضوع جنبه هایی از استرس هم وجود دارند که خوشایند اند و علل و جنبه
گفته می شود.مسئولیت (5عم-1::5]2) های مثبت دارند که به آنها هم استرس مثبت
شغلی»عملکرد بالا و ارتقا نمونه هایی از عوامل استرس زای مثبت اند.از این
نوع استرس نه تنها نباید اجتناب کرد بلکه در مواردی هم آذرا ایجا نمود.در
ضمن از استرس منفی جلوگیری یا آنرا
.کنترل و مدیریت کرد
صفحه 12:
در حدود 75درصد خسارات و ضررهای کار
پیامد استرس در سازمان است
۳0 [آأآآ[آتت ل لل 231
صفحه 13:
:تعریف استرس
الگوی پیچیده حالتهای احساسی»و اکنشهای جسمانی و افکار مرتبط با آثرال
که در پاسخ به تقاضاهای خارجی(عوامل فشار روانی)رخ می دهد.فشار
.روانی می نامند
از نظر علمي » استرمن عبارت است از عدم. تكاسب بين تقاضاها در لت
زندگي ما و منابعي که براي برآوردن آنها داریم . در حقیقت استرس يك
,واقعه است
بطور کلی استرس یک واکنش تطبیقی به یک عامل محيطى(بيرونى) لآ
انتت که بنامندهای فیزیو لوژیکترفتارق»شناختی و زوان شتناختی
.زیادی برای هرفرد در پی داشته»فرد را از حالت نرمال خارج می کند
صفحه 14:
:استرس کارکردی
استرس مثبت یا کارکردی مزایابی همچون تمرکز بهینه در شرایط اضطراری»افزایش انگیزش و
انرژی زایی را در پی دارد.در مقابل استرس منفی افت عملکرد؛ مشکلات رفتاری»بیماریهای
جسمانی و اختلالات روانی را به دنبال دارد.استرس بسیار کم به به بی تفاوتیبی حالی»بی
حوصلگی و بی انگیزگی منجر می شود و استرس بسیار زیاد موجب وحشت از تصمیم گیری و
اتلاف انرژی می گردد.بر اساس قانون پرسون»استرس فقط در محدوده منطقه بهینه کارکردی
Gul. Yerkes-Dodson Law)) 5 خارج از اين محدوده اثر مخرب برعملکرد دارد.
Stress Performance Connection
ملام
تن
نا
۱۱۹
۲ 29
صفحه 15:
آیا هرگز احساس کرده اید که در تلاش
برای کار با دیگران نمی توانید خود را
تطبیق دهید؟در چنین صورتی به احتمال
زياد ناراحت خواهید شد.متاسفانه بیشتر
کارکنان نبود انطباق میان نیازها و
ارزشهای خود با تقاضاهای محیط کار را
تجربه می کنند.از سوی دیگر تطابق
خوب فرد و سازمان می تواند فشار
روانی را کاهش دهد و به نتایج کاری
.مثبت هدایت شود
i managerial.ir
صفحه 16:
Gl managerial.ir
صفحه 17:
2001
al
accomp
ional ee
۳ ات
ustio we snes
gerial.ir
صفحه 18:
ادزاک نقشن اساسی:در اسکرین:دازد.ایسترین, درک و به ادراک .
و تفسير کلی فرد از تاثیر پذیری در برابر استرس زاها اشاره
دارد.افراد متفاوت,یک عامل استرس زای مشابه را به شكل های
| متفاوتی ادراک و تفسیر می کنند.از اینرو استرس ادراک شده
بسیار همم استمتلا تیگاری که خسته کننده وباعث اقبسردگن
| ست برأى برخى اقراد تجربه مثبت آزادى و رهابى از الزامات
ازمانى است
:واکنش به استرس زا ها هم بطور کلی به دو صورت است
i واکنش ستیزو مقابله فعالانه+*
واکنش گریز (دورشدن»انکار و پذیرش)
لازاروس اعنقاد داشت که استرس پیچیده تر از صرف معادله محرک-پاسخ است.یعنی دو عامل
| اصلی در استرس را رابطه شخص-محیط و ارزیابی می دانست در صورتی که سلیه بر پاسخ های
. .فيزيوزيك به استرس تاکید داشت
۲۰۰۵9۰۵۸ _ _ع Oo
صفحه 19:
:عوارض کلی انطباق(سندرم عمومی سازگاری)
بقا و سلامت انسان در گرو سازگاری با شرایط جدید است.یعنی سازگاری بیانگر ظرفیت بقای یک
فرد است.سازگاری با ساتفاده از سازوکارهای زیستیءروانی و اجتماعی صورت می گیرد.فرد در
سراسر زندگی با سازگاری مواجه است و سازگاری با مرگ پایان می یابد.منظور از سازگاری
فرآیندی است که فرد برای نقابله با محرک جدید بکار می برد.سازگاری ممکن است در سطح
سلول »عضوفکل بدن؛خانواده و جامعه رخ دهد.فرد وقتی در معرض استرس زا قرار می گیرد می
آموزد که چه فعالیتی چگونه انجام دهد تا به سازگاری برسد.سلیه برای سازگار شدن با استرس سه
معروف (General Adaptation Syndrome) مرحله را از هم متمایز می کند که به
مرحله اخطار:شخص از وجود استرس آگاه می شود و سازوکارهای مناسب را ۷
آماده می کند.اين مرحله کوتاه و فوری است
مرحله مقاومت:شخص با عوامل استرس مواجه است و در نتيجه آن در اکثر ۷
.مواردهسازگاری و بازگشت به تعادل است
مرحله فرسودگی:در صورتی که فرد در مرحله مقاومت به سازگاری ۷
نرسد.انرژی صرف شده برای مقابله ءتعادل فرد را مختل می کند و وی دچار
.اضمحلال می شود
Gl managerial.ir
صفحه 20:
مراحل سندرم عمومی سازكارى سطوح اضطراب
۳ رحله اخطار سطح1 (ملایم) افزایش هوشیاری.افزایش آگاهی,تلاش
۳
سطح 2 (متوسط) برای کاهش اضطراب»افزایش تطابق
موطله مقاؤمتك: سطح2(متوسط) احساسا تهدید؛زودرنجی و تحریک
پذیری
احساس طاقت فرسایی؛بی توجهی
سطح3(شدید) احساس بى حمايتى»احساس
وحشت.از دست دادن کنترلاختلال
ازدست دادن تفکر منطقی؛ازدست دادن
AAS
منطقی با واقعیت و دیگران»گسستگی و
بیماری
0 ا ___ددد 9۶۲1
صفحه 21:
آغاز زمان صرف شده براى مقاومت در برابر استرس پایاق
اثربخشى انطباق با فشار روانى در طى
زمان
Gl managerial.ir
صفحه 22:
.نز هی رت مر
0١ شغصوباسطح 20
Gl managerial.ir
صفحه 23:
| عوامل فشار ails سح زا
| گروه از پویاییهای گروهی و | | سطح فشار روانی در سطح سازمانی بايد با |
00١ رفتار مدیریتی ناشیمی توجه به فرهنگ سازمان یا جو حاکم بر آن
موراد زیر فشار ردانی | شود.مدیران به طرق زیر در بررسی شود.عوامل دیگر موجب استرس در .
بیشتری را به شاغل | < كاركنان فشار روانى ايجاد سطح سازمانی ان آرری,دستورالعملهاءرویه .
می کند:1)تصمیم گیدی ... میکنند:1)به نمایش گذاشتن ها و سیاستهای سازمانی»استراتژی های .
2)نظارت و پیگیری : a سازمانی و کاهش امنیت شغلی و محیط های :
بسیارگرم.سازماندهی نامناسب و نوع طراحی ,
.ردق کاوی سیک مديريت مى. يلق |
سطح فشار روانی در سطح فرا سازمانی را[
.عواملی خارج از سازمان پدید می آورند :
شرايط خانوادكى نزاد.طيق و جنسيت شرايط |
مالى و اقتصادى تحولات فن |
آورىءسياسى»اجتماعى و فرهنكى جهانى |
شدن
٠5 الت
صفحه 24:
صفحه 25:
Bxovicad جوم
‘oodiness
rritability or short temper
Agitation, inability to relax
Feeling overwhelmed
Sense of loneliness and isolation
Depression or general unhappiness
Behavioral Symptoms
(Baty wore or koe
Sleeptay too wack or tov like
اه مس امه اما
eros hubs (ex. cal bak, pots)
Sexiive Operpirs
lemory problems
Inability to concentrate
Poor judgment
Seeing only the negative
‘Anxious or racing thoughts
(Constant worrying
Physical Symptoms
Gi managerial.ir
صفحه 26:
The Effects of Stress
صفحه 27:
Things that influence your stress tolerance level
Your support network - A strong network of supportive friends and
family members is an enormous buffer against life’s stressors. On the
flip side, the more lonely and isolated you are, the greater your
vulnerability to stress.
Your sense of control - If you have confidence in yourself and your
ability to influence events and persevere through challenges, it’s
easier to take stress in stride. People who are vulnerable to stress
tend to feel like things are out of their control.
Your attitude and outlook - Stress-hardy people have an optimistic
attitude. They tend to embrace challenges, have a strong sense of
humor, accept that change is a part of life, and believe in a higher
power or purpose.
Your ability to deal with your emotions. You're extremely
vulnerable to stress if you don’t know how to calm and soothe yourself
when you're feeling sad, angry, or afraid. The ability to bring your
emotions into balance helps you bounce back from adversity.
Your knowledge and preparation - The more you know about a
stressful situation, including how long it will last and what to expect,
the easier it is to cope. For example, if you go into surgery with a
realistic picture of what to expect post-op, a painful recovery will be
acs traumatic than if you were expecting to bounce back immediately.
توت نت i اللللتاتتتتتتتت سس a
صفحه 28:
Am I in control of stress or is stress controlling me?
When I feel agitated, do I know how to quickly calm and soothe
myself?
Can I easily let go of my anger?
Can I turn to others at work to help me calm down and feel
better?
When I come home at night, do I walk in the door feeling alert
and relaxed?
Am I seldom distracted or moody?
Am I able to recognize upsets that others seem to be
experiencing?
Top Ten Stressful Life Events
Spouse’s death
Divorce
Marriage separation
Jail term
Death of a close relative
Injury or illness
Marriage
Fired from job
Marriage reconciliation
Retirement
i managerial.ir
صفحه 29:
Eh managerial.ir
صفحه 30:
تست نت ۳
صفحه 31:
Stress at Work
How to Reduce and Manage Job and Workplace Stress
In this difficult economy, you may find it harder than ever to cope
with challenges on the job. Both the stress we take with us when
we go to work and the stress that awaits us on the job are on the
rise - and employers, managers, and workers all feel the added
pressure. While some stress is a normal part of life, excessive
stress interferes with your productivity and reduces your physical
and emotional health, so it’s important to find ways to keep it
under control. Fortunately, there is a lot that you can do to manage
and reduce stress at work.
Coping with work stress in today’s uncertain climate
For workers everywhere, the troubled economy may feel like an
emotional roller coaster. "Layoffs" and "budget cuts" have become
bywords in the workplace, and the result is increased fear,
uncertainty, and higher levels of stress. Since job and workplace
stress grow in times of economic crisis, it’s important to learn new
and better ways of coping with the pressure. The ability to manage
stress in the workplace can make the difference between success
or failure on the job. Your emotions are contagious, and stress has
۲7 aarimpaction the quality of your interactions with others. The
صفحه 32:
You can learn how to manage job stress
There are a variety of steps you can take to reduce both your
overall stress levels and the stress you find on the job and in
the workplace. These include:
Taking responsibility for improving your physical and
emotional well-being.
Avoiding pitfalls by identifying knee jerk habits and
negative attitudes that add to the stress you experience at
work.
Learning better communication skills to ease and
improve your relationships with management and coworkers.
Warning signs of excessive stress at work
When people feel overwhelmed, they lose confidence and
become irritable or withdrawn, making them less productive
and effective and their work less rewarding. If the warning
signs of work stress go unattended, they can lead to bigger
problems. Beyond interfering with job performance and
satisfaction, chronic or intense stress can also lead to
physical and emotional health problems.
Gl managerial.ir
صفحه 33:
Signs and symptoms of excessive job and workplace
stress
Feeling anxious, irritable, or depressed
Apathy, loss of interest in work.
Problems sleeping
Fatigue,
Trouble concentrating
Muscle tension orheadaches
Stomach problems
Social withdrawal
Loss of sex drive
Using alcohol or drugs to cope
Common causes of excessive workplace stress
Fear of layoffs
Increased demands for overtime due to staff cutbacks
Pressure to perform to meet rising expectations but with no
increase in job satisfaction
Pressure to work at optimum levels - all the time!
Gl managerial.ir
صفحه 34:
Reducing job stress by taking care of yourself
When stress on the job is interfering with your ability to
work, care for yourself, or manage your personal life, it’s
time to take action. Start by paying attention to your
physical and emotional health. When your own needs are
taken care of, you're stronger and more resilient to stress.
The better you feel, the better equipped you'll be to
manage work stress without becoming overwhelmed.
Taking care of yourself doesn’t require a total lifestyle
overhaul. Even small things can lift your mood, increase
your energy, and make you feel like you’re back in the
driver’s seat. Take things one step at a time, and as you
make more positive lifestyle choices, you'll soon notice a
noticeable difference in your stress level, both at home at
gerial.ir
صفحه 35:
وم نک
Aerobic exercise -perspiring -is an effective anti-anxiety treatment
lifting mood, increasing energy, sharpening focus and relaxing mind
and body. For maximum stress relief, try to get at least 30 minutes of
hear pounding activity on most days but activity can be broken up into
two or three short segments.
Make food choices that keep you going and make you feel good
Eating small but frequent meals throughout the day maintains an even
level of blood sugar in your body. Low blood sugar makes you feel
anxious and irritable. On the other hand, eating too much can make you
lethargic.
Drink alcohol in moderation and avoid nicotine
Alcohol temporarily reduces anxiety and worry, but too much can cause
anxiety as it wears off. Drinking to relieve job stress can also start you
on a path to alcohol abuse and dependence. Similarly, smoking when
you're feeling stressed and overwhelmed may seem calming, but
nicotine is a powerful stimulant - leading to
higher, not lower, levels of anxiety.
Get enough sleep
Stress and worry can cause insomnia. But lack of sleep also leaves you
vulnerable to stress. When you're sleep deprived, your ability to handle
stress is compromised. When you're well-rested, it's much easier to
ep your emotional balance, a key factor in coping with job and
صفحه 36:
Reducing job stress by prioritizing and
organizing
When job and workplace stress surrounds
you, you can’t ignore it, but there are
simple steps you can take to regain control
over yourself and the situation. Your
growing sense of self-control will also be
perceived by others as the strength it is,
leading to better relationships at work.
Here are some suggestions for reducing
job
stress by prioritizing and organizing your
responsibilities.
Gi managerial.ir
صفحه 37:
Time management tips for reducing job
stress
Create a balanced schedule. Analyze your schedule,
responsibilities, and daily tasks. All work and no play is a recipe
for burnout. Try to find a balance between work and family life,
social activities and solitary pursuits, daily responsibilities and
downtime.
Don’t over-commit yourself. Avoid scheduling things back-to-
back or trying to fit too much into one day. All too often, we
underestimate how long things will take. If you've got too much on
your plate, distinguish between the "shoulds" and the "musts."
Drop tasks that aren't truly necessary to the bottom of the list or
eliminate them entirely.
Try to leave earlier in the morning. Even 10-15 minutes can
make the difference between frantically rushing to your desk and
having time to ease into your day. Don’t add to your stress levels
by running late.
Plan regular breaks. Make sure to take short breaks throughout
the day to sit back and clear your mind. Also try to get away from
your desk for lunch. Stepping away from work to briefly relax and
recharge will help you be more, not less, productive.
ا ا ا ا ل eee _
صفحه 38:
Task management tips for reducing job
stress
Prioritize tasks. Make a list of tasks you have to do, and
tackle them in order of importance. Do the high-priority
items first. If you have something particularly unpleasant
to do, get it over with early. The rest of your day will be
more pleasant as a result.
Break projects into small steps. If a large project seems
overwhelming, make a step-by-step plan. Focus on one
manageable step at a time, rather than taking on
everything at once.
Delegate responsibility. You don’t have to do it all
yourself, whether at home, school, or on the job. If other
people can take care of the task, why not let them? Let go
of the desire to control or oversee every little step. You'll
be letting go of unnecessary stress in the process.
Gl managerial.ir
صفحه 39:
Reducing workplace stress by improving
emotional intelligence
Even if you're in a job where the environment has grown
increasingly stressful, you can retain a large measure of
self-control and self-confidence by understanding and
practicing emotional intelligence. Emotional intelligence is
the ability to manage and use your emotions in positive and
constructive ways. It's about communicating with others
in ways that draw people to you, overcome differences,
repair wounded feelings, and defuse tension and stress.
gerial.ir
صفحه 40:
Emotional intelligence in the workplace:
Emotional intelligence in the workplace has four major
components:
Self-awareness - The ability to recognize your emotions and
their impact while using gut feelings to guide your decisions.
Self-management - The ability to control your emotions and
behavior and adapt to changing circumstances.
Social awareness - The ability to sense, understand, and react
to other's emotions and feel comfortable socially.
Relationship management - The ability to inspire, influence,
and connect to others and manage conflict.
Gl managerial.ir
صفحه 41:
a ۰
The skill set that enables you to acquire these capabilities can be
learned but requires the development of emotional and nonverbal
ways of communicating that include:
Learning to recognize your particular stress response and become
familiar with sensual cues that can rapidly calm and energize you.
Staying connected to your internal emotional experience so you can
appropriately manage your own emotions. Knowing what you are feeling
will not only add to your self confidence and improve your self control
but enhance your understanding of others and help you build more
satisfying relationships.
Learning to recognize and effectively use the nonverbal cues that make
up 95-98% of your communication process including eye contact, facial
expression, tone of voice, posture , gesture and touch. Its not what you
say but how you say it that impacts others -for better or worse.
Developing the capacity to meet challenges with humor. There is no
better stress buster than a hardy laugh and nothing reduces stress
quicker in the workplace than mutually shared humor. But, if the laugh is
at someone else’s expense, you may end up with more rather than less
stress.
Learning to navigate conflict by becoming a good listener and someone
who can face conflict fearlessly with the expectation that differences
‘ese will strengthen the relationship. o
صفحه 42:
۳ وس نو workplace stress by breaking bad habits
As you learn to manage your job stress and improve your work
relationships, you'll have more control over your ability to think clearly
and act appropriately. You will be able to break habits that add to your
stress at work - and you'll even be able to change negative ways of
Hinking apoukthings, Ehat wu ade te your stress.
Many of us make job stress worse with patterns of thought or behavior
that keep us from relieving pressure on ourselves. If you can turn around
these self-defeating habits, you'll find employer-imposed stress easier to
handle.
Resist perfectionism. No project, situation, or decision is ever perfect,
and you put undue stress on yourself by trying to do everything
perfectly. When you set unrealistic goals for yourself or try to do too
much, you're setting yourself up to fall short. Do your best, and you'll do
fine.
Clean up your act. If you're always running late, set your clocks and
watches fast and give yourself extra time. If your desk is a mess, file and
throw away the clutter; just knowing where everything is saves time and
cuts stress, Make to-do lists and cross off items as you accomplish them.
Plan your day and stick to the schedule — you'll feel less overwhelmed.
Flip your negative thinking. If you see the downside of every situation
and interaction, you'll find yourself drained of energy and motivation.
ppsitively about your work, avoid negative-thinkingco- م
صفحه 43:
Find Ways to Dispel Stress
Get time away. If you feel stress building, take a break. Walk
away from the situation. Take a stroll around the block, sit on a
park bench, or spend a few minutes meditating. Exercise does
wonders for the psyche. But even just finding a quiet place and
listening to your iPod can reduce stress.
Talk it out. Sometimes the best stress-reducer is simply sharing
your stress with someone close to you. The act of talking it out -
and getting support and empathy from someone else - is often an
excellent way of blowing off steam and reducing stress.
Cultivate allies at work. Just knowing you have one or more co-
workers who are willing to assist you in times of stress will reduce
your stress level. Just remember to reciprocate and help them
when they are in need.
Find humor in the situation. When you - or the people around
you - start taking things too seriously, find a way to break through
with laughter. Share a joke or funny story.
Gl managerial.ir
صفحه 44:
or employers can do to reduce stress at work عم هطخ درآ
It's in a manager's best interest to keep stress levels in the workplace to
a minimum. Managers must act as positive role models, especially in
times of high stress. All of the tips mentioned in this article are twice as
important for managers to follow. If someone that we admire remains
calm, it is much easier to remain calm ourselves - and vice versa! There
are also organizational changes that managers and employers can make
to reduce workplace stress
Improve communication
1.Share information with employees to reduce uncertainty about their
jobs and futures.
2.Clearly define employees’ roles and responsibilities.
3.Make communication friendly and efficient, not mean-spirited or
petty.
Consult your employees
1.Give workers opportunities to participate in decisions that affect their
jobs.
2.Consult employees about scheduling and work rules.
3.Be sure the workload is suitable to employees’ abilities and
resources; avoid unrealistic deadlines.
4.Show that individual workers are valued.
Gl managerial.ir
صفحه 45:
Offer rewards and incentives
1.Praise good work performance verbally and institutionally.
2.Provide opportunities for career development.
3.Promote an “entrepreneurial” work climate that gives employees
more control over their work.
Cultivate a friendly social climate
1.Provide opportunities for social interaction among employees.
2.Establish a zero-tolerance policy for harassment.
3.Make management actions consistent with organizational values.
gerial.ir
صفحه 46:
Z
می برفرید من و ری روزن من»متخصصین بیماریهای قلب در آمریکاءاولین کسانی بودند که اظهار کردند»طریقه
ای که شما رفتار می کنید»مهمترین پیشگوی ابتلای شما به بیماریهای قلبی است (بیماری که استرس عامل
موثرآن به شمار می رود).اين دو متخصص دریافتند بسیاری از مردم که از بیماری قلبی رنج می برندالگوی
رفتاری مشابهی دارند که ناشی از شخصیت اختلاطیشیوه زندگی و وجهه نظرهای آنان است.مدل رفتاری این
در » 13 و ۸ دو متخصص بطور گسترده ای به فهم همبستگی بین رفتار و استرس کمک می نماید.رفتار تیپ
.حال حاضر هم در پزشکی و هم در متون مدیریت جاافتاده است
اغلب در زمره افراد مهاجم.جاه طلب یک نوع احساس تمیل به فوریت است.مردم تیب مشخصه رفتار تيب
نگاه آرامش آمیز به زندگی است.تمایل به آهستگی و آرامی13و رابت جو قرار می گیرند.مشخصه رفتار تیپ
دارند.بسیار صبورند و اغلب به آسانی به آرمیدگی و تمدد می رسند.روزن من و فرید من پی بردند که پنجاه
و ده درصد در 13قرار می گیرند و چهل درصد در گروه تیپ ۸درصد مردم مورد مطالعه در گروه تیپ
.موقعیتی بین این دو.اين آمار در مورد زنان و مردان یکسان است
managerial.ir
صفحه 47:
۳0
کدام تیپ موفق تر است؟
مطالعه روزن من و فرید من نشان داد كه بسیاری از شاغلین در سطوح بالای شرکتهای بزرگ»از
بودند.واقعیتی که توسط سایر تحقیقات نیز تایید شده است.شاید شما برای بالا رفتن از تيب
داشته باشید.اما هنگامی که در آن جایگاه قرار می گیریدهمی ۸۸ نردبان صنفی نیاز به رفتار تیپ
.توانید استراحت بیشتری بکنیدبا مردم بهتر برخود کنید و نسبت به خودتان آسان گیرتر باشید
سپس یک نمونه با حجم بیش از سه هزار 3, ۸۸روزن من و فرید من با تثبیت مدل رفتاری تیپ
انفر تهيه كردند.حتى افراد بين اين دو نوع تيب را نیز انتخاب کردند و آنان را تا ده سال بعد مورد
سه برابر بیش از ۸مطالعه تداومی قرار دادند.در پایان این دوره کشف نمودند»که آدمهای تیپ
دچار حمله قلبی شده ان.شیوه زندگی معین الگو های رفتاری خاصی را ترغیب می13 تیپ
.رفتار کنند تا موفق شوند ۸/کند.بسیاری از مردم احساس میکنند که باید در کار خود مانند تیپ
انواع تیپ های سازمانها
فرهنگشیوه مدیریت و روش عملیاتی در درون یک سازمان:می تواند باعث بازتاب دو نمونه
رفتاری متفاوت گردد.در سالهای 1980 و اوایل دهه 1990 در فرهنگ کار بیشتر تمایل به
.بودهسمت یک روش عملیاتی تیپ
این روش برای یک سازمان کار استرس زایی است.جایی که فرهنگ آن با تیپ شخصیتی شما
مقابله در یک محیط تهاجمی و بر انگیخته را دشوار میبیند اما برای[]تطابق ندارد و شخص تیپ
.یک محل کار آرام و بی تفاوت است۸/تیپ نوع
Gl managerial.ir
صفحه 48:
تعدیل کننده های استرس
شخصیت نستوه: انسانها به لحاظ خستگی ناپذیری و سرسختی با هم متفاوتند. شخصیت نستوه ویژگیهایی داردل
که عرامل استرس را خنثی می کند.ين گونه افراد در مقابل عوامل استرس زای مکرر بطور اثربخشی مقاومت
می کنند و در برابر این عوامل طاقت فرسا تسلیم نمیشوند.اين نوع شخصیت استرس را منفی تفسیر نمی کند و
.استراتزى هاى انطباقى بكار مى كيرد
کانون کنترل درونی: افرادی که کانون کنترل درونى دارند كمتر از برون كنترلها استرس را تجربه مىلآ
كنند.افراد درون كنترل خود را مسئول رفتارهاى خود مى دانند نه شانس و عوامل محيطى راء.اين احساس باعث
می شود وقايع استرس زا رابيش بينى و كنترل نمايند و در معرض عواقب خطرناك قرار نكيرند.بيشتر از شيوه
هاى بيشكيرى از استرس استفاده مى نمايند.توانايى تبديل عوامل استرس زا و تهديدها را به عوامل رشد و ترقى
,دارند
عزت نفس:میزانی است که فرد خودش را دوست دارد.عزت نفس زیادءاعتماد بنفس زیاد را در پی دارد ول
.موجب می شود فرد در مواجهه با عوامل استرس زا استرس کمتری را تجربه نماید
جنسیت:آسیب پذیری مردان و زنان در برابر استرس بکسان نیست,برخی معتقدند كه زنان در شرايطلآ
سخت.خسته کننده و ملال آور بلند مدت مقاومتر از مردان اند. همچنین زنان نسبت به مردان در دوران جوانی در
ابر بیماریها و اختلالات قلبی و عروقی مقاوم ترند.امید به زندگی نیز در زنان متوسط هقت سال بیشتر است
درماندگی اکتسابی:به احساس از ستدادن کنترل اشاره دارد و ریش در تفکرات سلیگمن دارد.درماندگی2
اکتسابی موجب می شود حیوانات یا انسانها حتی در شرایطی که می توانندشرایط و اوضاع را کنترل یا از شرایط
,نامطلوب اجتتاب کنند.به آن تن بدهند و تسلیم شرایط شوند
i mana:
صفحه 49:
آرام و صبور است.بندرت برای کسب اهداف و انجام وظایف عجله میکند.از مهلتهای: 13 شخصیت نوع
زمانی و اضطرار زمانی رنج نمی برد.به تفریح و تمدد اعصاب اهمیت می دهد.در زمان استراحت احساس
مستعد اختلالات قلبی و عروقی است و زمانی که۸/شخصیت نوع»[[بیهودگی نمی کند.بر خلاف شخصیت نوع
در ۸ دچار اين گونه اختلالات شود بسرعت بهبود نمی شود و سلامت خود را بدست نمی آورد.شخصیت نوع
استرس زیادی را تجریه می کنن. شخصیت/در سازمانهای نوع 13 و شخصیت 13 سازمانهای نوع
عجول.نگران و تهاجمیاست و بیماری ناشکیبایی دارند.البته پژوهش ها حاکی از اين است SARL A AS
.بهره ورترند.كرنوع
خود اتکابی:مبتنی بر نظریه تعلق و وابستگی است و بر چگونگی تنظیم روابط با دیگران دلالت دارد.سهل
الگوی تعلق را می توان از هم متمایز کرد,خود اتکایی؛تعلق بیش از حد و بی تعلقی,حالت خود اتکایی یعنی در
عین استقلال طرفین یک نوع وابستگی متقابل سازنده بین طرفین ایجاد می شود.افراد وابسته در مواجهه با
استرس به ديكران يناه برده و به خود تكيه نمى کنند و امنیت و امید را در وابستگی به دیگران جستجو می
کنند. افرادی که الگوی رفتاری بی تعلقی دارند به روابط با دیگران اهمیت نمی دهند و در برابر استرس زا ها
.نیاز به دیگران را انکار می کنند و سرانجام به تکروی بی باکانه و تهاجمی روی می آورند
صفحه 50:
افرادمتفاوت در سازمانها و مشاغل متفاوت به استرس واکنش های گوناگونی نشان
يدهند بنابراين لازم است هرفردی متناسب با شرایط خود روش منحصر به فردی را انتخاب
,کند.بطور کلی فنون مدیریت استرس به دو نوع مسئله محور و احساس محور تقسیم می شود
فنون مسئله محور به تلاش برای تغییر شرایط اشاره دارد.برای مثال فردی که استقلال کافی
در شغل خود ندارد ممکن است در پی مذاکره با مدیر برآید تا استقلال کاری اش را افزایش
دهدفنون احساس محور به کاهش تنش احساسی بدون تغییر شرایط بر می گرددیعنی احساس
فرد نسبت به شرایط تغفیر می کند.در این روش فرد برای افزایش استقلال کاری با مدیر
مذاکره نمی کند بلکه احساسات خود را در مورد استقلال کاری تغییر می دهد.خودش را متقاعد
می کند که اکثر مشاغل استقلال کافی ندارند یا اینکه اصلا نیازی به استقلال زیادتر
ندارددروش مسئله محور معمولا ستیز و روش احساس محور گریز نامیده می شود که هر یک
بسته به شرایط بکار برده می شود
مطالعات در زمینه استرس بگونه ای است که گویا استرس پدیده ای است که وقتی اتفاق افتاد
باید به آن واکنش نشان داددروش و اکنشی و انفعالی به استرس هزینه بر است و معایبی
همچون کاهش عملکرد. غیبت زیاد و ترک خدمت بالارا بدنبال دارد.اين روش؛ روش درمانی
است.اما می توان با استرس بصورت فعال برخود کرد.بجای اینکه منتظر بمانیم تا استرس
اتفاق بیفتد عوامل استرس زاءاسترس و پیامد های آن را کنترل می نماییم این روش ؛روش
پیشگیری است
۲7 managerial.ir
صفحه 51:
بر مبنای مطالب مذكور سه نوع استراتذى: پیشگیری از استرس زاهاءپیشگیری از استرس و پیشگیری
.و درمان پیامدهای استرس را بحث
.هر کدام از این استراتژیها می تواند بصورت فردی یا سازمایبه کار گرفته شود
از اینرو ما شش دسته استراتژی داریم
استراتژیهای فردی پیشگیری از استرس زاها
استراتژیهای سازمانی پیشگیری از استرس زاها*
استراتژیهای فردی پیشگیری از استرس*
استراتژیهای سازمانی پیشگیری از استرس**
استراتژیهای فردی پیشگیری و درمان پیامد های استرس
استراتژیهای سازمانی پیشگیری و درمان پیامد های استرس*
gerial.ir
صفحه 52:
استراتزيها
پیشگیری از استرس زاها خوش بینی اکتسابی
مدیریت اوقات کاری ابهام زدایی و شفاف سازی
مدیریت اوقات فراقت برنامه زمانی کار
سبک مدیریت و ساختار
سازمانی
فرهنگ سازمانی و
آرتباطات"
نظام پاداش عادلانه
پیشگیری از استرس عوامل وضعيتى-شخصى
ارزیایی شناختی از استریر حمایت اجتماعی
فنون سازگاری تیم سازی
پیشگیری و درمان آرام سازی و تناسب اندام برنامه های کمک به کارکنان
پیامدهای استرس مراقبه زمان استراحت کافی
رژیم غذایی مرخصی استرس
بازخور زیستی بهبود شرایط کاری
خودگشودگی(افشا)
۳ درمان پزشکی
صفحه 53:
استراتژیهای فردی پیشگیری از استرس زاهارر
الفخوش بینی اکتسابی,خوش بینی یک سبک تفکر و نوعی نگرش به جهان هستی و اجتماعی
است که افراد بر اساس آن وقایع را خوب و مثبت تفسير مى کنند.اين سبک تفکر در مقابل بد
است و بصورت ذاتی و قطری دز انسانها نهاده نشده است بلکه اکتسابی و آموختلی استبدبینی به
افسردگیموفقیت پایین و بروز بیماریهای جسمی و روحی منجر می شودافراد خوش بین به وقایع
استرس زای ناگوار به عنوان عوامل موقتی و محدود می نگرند و امیدوارند که شرایط سخت به
سرعت سپری شود.افراد خوش بین قادرند تفکرات بد بینانه را از خود دور سازند و آسیب زیادی
از استرس نخواهند دید
بمدیریت اوقات کاری.مدیریت اوقات کاری یا مدیریت زمان به کارکنان برای استفده موثر از
زمان کمک می کند.کسی که زمان را مدیریت می کند الزاما کسی نیست که کار بیشتری را انجام
می دهد بلکه فعالیتهای مناسب را در زمان مناسبی انجام می دهد,مدیریت اوقات کاری عوارض
منفی برای اوقات فراقت به بار نمی آورد.الویت بندی کارها بهترین روش برای استفاده اثر بخش
.از زمان است
ج)مدیریت اوقات فراغت:اوقات فراغت فرصتی برای تجدید قوا و استراحت و رهایی از
فشارفعالیتهای روزمره کاری است.برخی از افراد اوقات فراغت را اتلاف وقت می دانند که اين
موجب استرس می شود,۸تفکر بویژه در افراد تیپ
صفحه 54:
استراتژیهای سازماتی پیشگیری از استرس زاها(2
الف) طراحی مجدد مشاغل:مشاغلی که فرد در آنها کار بیش از حدهکار کمتر از حد ظرفیت»یکنواختی و از
خود بیگانگی زیاد را تجربه می کند.باید بصورت مجدد طراحی شوند.در طراحی مجدد باید همه فنون چرخش
شغلی» گسترش شغلی و غنی سازی باید بکار گرفته شود.استقلال در تصمیم گیری یکی از متفیرهایی است
که موجب کاهش با افزایش استرس می شود.کنترلهای مکرر استرس زاهاست و باید کنترل منطقی باشد نه
.متعدد.
ب)ابهام زدایی و شفاف سازی:عدم اطمینان و ابهام در نقش و هدف موجب استرس می شود.هدف گذاری و
تعیین اهداف روشن,قابل اندازه گیری و دارای محدوده زمانی مشخص علاوه بر داشتن مضامین
انگیزشی»ابهام و به تبع آن استرس را کاهش می دهد.ابهام زدایی از نقش و بیان روشن انتظارات.تعارض را
کم می کند. هر چقدر ادراک فرد و سازماناز انتظارات نقش,به هم نزدیکتر باشد؛تعارض و ابهام کمتر خواهد
.بود
ج)برنامه زمانى كار:رعايت برنامه زمانى انعطاف نابذير و خشك در كنار نقشهاى
غیرکاری (خانوادگی) برای هر کدام از کارکنان بسیار مشکل است.ایجاد ساعات کار شناور بگونه ای که
ضمن انجام اثربخش و کارای وظایف سازمان؛نقشهای خانوادگی افراد نیز در نظر گرفته شوداز میزان
استرس ناشی از زمان استاندارد می کاهد
د)سبک مدبریت و ساختار سازمانی:سبک مدیریت استبدادی و ساختار مکائیکی بالقوه استرس زاست.استفاده
از سبک های مدیریت متنوع سازگار با شرایط کارکنان به کاهش استرس کمک می کند.طراحی مجدد ساختار
و استقرارساختار سازمانی ارگانیک و مهندسی مجدد برای بهبود فرآیندهای کاری نیز باعث پیشگیری از
شيوع استرس زاهاست.ممکن است تصور شردکه ساختار مکائیکی بخاطر وضوح و شفافیت استرس را کم
.کند ولی جنبه منترلی آن استرس را افزایش می دهد
Gi managerial.ir
صفحه 55:
۰ فرهنگ سازمانی و ارتباطات:وجود کانالهای ارتباطی متنوع و مورب به پیشگیری از
استرس کمک می کند. ارتباطات بالا به پایین بالقوه مخزن استرس است.فرهنگ قوی سازمانی
انسجام را در سازمان زیادتر می کند.در مقابل فرهنگ سازمانی ضعیف بجای انسجامبه تعاروض
.می انجامد و عامل استرس زا در سازمان است
و)نظام پاداش عادلانه:نظام پاداش عادلانه پادز هر استرس است.اگر بعنوان مدیر می
خواهید وقت زیادی برای کاهش استرس صرف نکنیدهسعی کنید نظام پاداش عادلانه ای را
.طراحى كنيد
gerial.ir
صفحه 56:
استراتژی های فردی پیشگیری از استرس(3
الف) عوامل وضعیتی-شخصی:وضعیتی (شادمانی یا خستگی) که فرد در آن قرار گرفته است
و صفات شخصی (کانون کنترل »عزت نفسء.تجربه»خوباوری و خوش بینی) در تعامل با هم بر
.چگونگی ادراک استرس تاثیر می گذارند
ب) ارزیابی شناختی از استره چگونگی ادراک فرد از استرس اشاره دارد.افراد بر اساس
ادراک خود از واقعیت عمل می کنند نه خود واقعیت.ممکن است استرسی وجود نداشته باشد ولی فرد
.احساس استرس کند و بر عکس
ج)فنون سازگاری:اگرعوامل وضعیتی-شناختی و ارزیابی شناختی از استرس مثبت باشد و فرد
استرس را ادراك كندءفنون سازكارى مثبت است.وقتى موقعیت و قدرت فرد برای فایق آمدن بر
استرس مطلوب باشد فن ستیز کارسازتر است.فن سازگاری گریز يا اجتناب به معنی این است که
برخوردی با مسئله صورت نكيرد.اكر اين فنون مؤثر نباشند بايد از استراتزيهاى درمان بيامدها
gerial.ir
صفحه 57:
استراتژیهای سازمانی پیشگیری از استرس(4
الف)مشاوره های روانی:روانشناسان و روانپزشکان کمک می کنند که فرد ادراک خود را نسبت
به شرایط تغغیر دهد و بر عوامل استرس غلبه نمایند
ب)حمایت اجتماعی.سازمانها و افرادی که گروههای آنان مشکلات و شادی هایشان را با همدیگر
در ميان نمى گذارنداسترس زیادتری را تجریه می کنند.در این گروهها معمولا انسجام گروهی پایین
است انسجام یا باهم بودن برای کارکنان بویژه رده عملیاتی بسیار مهم است تحقیقات نشان می دهد که
نبود حمایت اجتماعی موجب بروز هزینه های بهداشتی درمانی زیادتری بخاطر تجربه استرس می
شود
ج)تیم سازیتیم سازی روش پیشگیرانه سازماتی است که روابط حمایتی اجتماعی را در سازمان
فراهم می کند. هرچند که تیمسازی در سازمانها برای اهداف سازمانی صورت می گیرد اما اگر منسجم
باشد می تواند بر احساسات و نیازهای افراد تیم تاثبر بگذارد
تست نت ۳
صفحه 58:
کی ما باه “aa a
استراتژیهای فردی پیشگیری و درمان پیامد های استرس (5
الف) آرام سازی و تناسب اندام:فنون آرام سازی شامل تمرین تتفسءآرام سازی عضلانی؛آرام سازی فکری و
مدیتیشن می شود. آرام سازی عضلانی تلاشی آگاهانه برای کشش و رهاسازی عضلات همراه تتفس عمیق
است.ورزش روش مناسبی برای تناسب انم و پیشگیری و مقابله با استرس است.ورزشهای هوازی باعث می
شود که قلب آهسته تر کار کند و آسیبهای ناشی از استرس سریءتر بهبود یبد.برنامه های تناسب اندام روش
.مناسبی برای کاهش غیبت؛ترک خدمت و حوادث کاری بوده»,عملکرد و رضایت شغلی را افزایش می دهد
ب )مراتبه:مراقبه افکار انسان را به خارج از وجود خود جهت می دهد.مراقبه اکتسابی است و بايد بطور
آگاهانه و فعال یادگرفته شود.در مطالعه ای روی زنان و مردان بین سنین 55 تا 85 سال.مراقبه بطور معنی
.داری فشارخون آنها را کاهش داده بود
ج)رژیم غذایی:رژیم غذایی بطور غیرمستقيم بر استرس مزقر است.رژیم غذایی مناسب.یک روش غبردارویی
.و غير جراحی است که به سلامت فرد کمک می کندو وی را در برابر استرس زاها مقاوم تر می کند
د)با زخورزیستی (فیزیولوژیک):اين روش برای شناسایی و کنترل علائم استرس مثل انقباض عضلات و فشار
خون بالا بكار مى رود.در اين روش علائم استرس توسط دستگاه به نشانه های قابل تشخیص تبدیل و برای
کاهش استرس با استفاده از ففرن آرام سازی و مراقبه اقدام شود.توان فرد را برای حل مسئله افزایش می دهد
«)خود گشودگیزیکی از بهترین راههابرای درمان استرس است,شخص وقایع استرس زا و مشکلاتش را برای
_فردی که مورد اعتماد وی است تعریف می کند
.و)درمان بزشكى: هرجقدراين بيماريها مزمن تر شوندءدرمان آنها سخت تر است.
تست نت 0
صفحه 59:
استراتژیهای سازمانی پیشگیری و درمان پیامد های استرس(6
isla 444,(Lall((Employee Assistance کمک به کارکنان
موجب می شود که علائم استرس بموقع شناسایی و برای درمان حرفه ای اقدام گردد یا: ۳0۲05
.افراد به مراکز مراقبت اعزام شوند
ب)زمان استراحت کافی:زمان استراحت در کار بویژه درشرکتهای بین المللی کاهش یافته است.هرچند
در کوتاه مدت بنفع صاحبان سرمایه است ولی در بلند مدت نیرو را فرسوده کرده و اگر استرس زاها و
دشواری مشاغل بالا باشد افراد دچار تحلیل رفتگی می شوند
ج)مرخصی استرس:فرد هر زمان که احساس کند در معرض استرس زاها بوده است.به تشخیص خود و
هماهنگی سازمان می تواند از این مرخصی استفاده كند مثلا در شغلهاى بر استرس (يليس)
د)بهبود شرایط کاری:بهبود شرایط فیزیکی کار (ارگونومی) علاوه بر راحتی فیزیکی بر کاهش استرس نیز
.موثر است.جو اجتماعی مخرب در محیط کاری به کارکنان صدمه می زند
صفحه 60:
تغییر علل استرس توسعه مهارتها برای مبارزه
رفع sake آموزش/رشد خوده
sete lS مدیریت زمان*
تجدیدساختار زندگی خوده قاطعيت»
پرهیز از امور استرس زاء ارتباطه
۱ و
کار روی ذهن ee
eee كاهش مصرف دخانيات و كافيين»
تخییر تصورات غير واقعیء ورزش منظمه
eon مه داشتن سرگرمی و تفریحات*
ae ae آموختن آرامش و خواب بهترء
تست نت ۳
صفحه 61:
و
<<
روی آنچه را که می توانیم کنترل داشته باشیم» کار کنیم و یاد بگیریم که چگونه با سایر چیزهایی که
.قادر به کنترل آن نیستیم» زندگی کنیم
خوب نگاه کنید
صفحه 62:
دانشگاه عالمه طباطبایی
دانشکده مدیریت و حسابداری
نام درس :رفتار سازمانی پیشرفته
عنوان تحقیق :استرس (مدیریت فشار روانی)
وشما هیچ چیز را نمی خواهید مگر اینکه
خدابخواهد،خداوند دانا و حکیم بوده و
.هست
)آیه مبارکه سی،سوره انسان(
مقدمه
استرس همزاد بشر بوده است .آن حالتی که بخاطر مقابله با جانوران وحشی برای نیاکان ما پیش می
آمد ،برای ما بخاطر روسای جمهور کشورها ،تصمیمات دولتها و دستوران مدیر عامالن شرکتها پیش
می آید .مهلتهای زمانی ،ابهامات در نقش ،انتظارات از نقش ،کار بیش از اندازه ،آلودگی هوا ،مشکالت
خانوادگی ،بمباران اطالعاتی ،تغیر فن آوری و مسئولیتهای مالی همگی ممکن است موجب استرس
.شوند .تجربه استرس یک تجربه منحصر به فرد و از فردی به فرد دیگر متفاوت است
تحوالت جوامع و استرس
روند های ذیل استرس را در جوامع افزایش داده است:
-1فن آوری اطالعات به طور خاص و فن آوری بطور
عام(بمباران اطالعاتی ،تهدید حریم خصوصی ،از بین رفتن
تماسهای چهره به چهره و )...
)(weil and Rosen1999
به دنبال جهانی شدن( مسافرتهای مختلف مدیران 2-
)(Frank2000بخصوص در شرکتهای چند ملیتی)
پدیده یازده سپتامبر(تروریست) 3-
-4تنوع اولیه( رنگ،نژاد،قومیت،جنسیت،سن،زبان
مادری،مذهب)و تنوع ثانویه(تجربه زندگی،مکان جغرافیایی،
تحصیالت ،سبک رفتاری ،درامد و)...
-5تنوع قرارداد استخدامی و اضافه کاری
مفهوم استرس
اصطالح استرس به قرن پانزدهم ميالدي برمي گ@@ردد ک@@ه ب@@ه معن@@اي
تنش يا فش@@ار ف@@يزيکي ب@@ه ک@@ار رفت .درس@@ال 1706اين اص@@طالح
براي توص@@يف س@@ختي ،دش@@واري ،يا ب@@دبختي ب@@ه ک@@ار ب@@رده ش@@د ودر
اواس@@ط ق@@رن 19ب@@ه معن@@اي فش@@ار گس@@ترش يافت واين فش@@ار هم ب@@ه
معناي نيروي وارده بربدن و هم روان مورد استفاده قرار گرفت.
مفهوم استرس اغلب با هانس سليه همراه مي شود .وي براي نخستين
بار اين اصطالح را براي مجموعه اي خاص از عالئم بکار برد.
هانس درسال 1926هنگاميکه دانشجوي رشته پزشکي بود مشاهده
کرد موش هايي که مواد سمي به آنها تزريق مي شود عاليمي مش@@ابه
افراد بيمار وآسيب ديده ازخود نشان مي دهند.
وي نخست چنين نشانه هايي را «سندرم رنجوري» ناميد وس@@پس ب@@ه
.واژه « استرس» را براي اين سندرم بکار برد
:ب ه ن ظ ر پ ز ش ک ا ت ر ی ش ی ( ه ا ن س س ل یه ) پ د ر ا س ت ر س د ر م ف هو م ج دی د
پ ا س خ ب ه ا س ت ر س م ت م ا ی ز ا ز ا س ت ر س ز ا ه ا ا س ت✓
ا س ت ر س ص ر ف ا ی ک ت ن ش ع ص ب ی ن ی س ت✓
ا س ت ر س ا ج ت ن ا ب ن ا پ ذ ی ر ا س ت✓
ا س ت ر س م م ک ن ا س ت پ ی ا م د ه ا ی م ث ب ت د ا ش ت ه ب ا ش د✓
ز ن د گ ی م م ل و ا ز ا س ت ر س ا س ت و ا س ت ر س ب ا م ر گ پ ا ی ا ن م ی ی ا ب د✓
هر چند در سایه پیشرفت علم پزشکی بسیاری از بیماریها تحت کنترل ❖
درآمده است ولی سال مت روانی کاهش یافته است و تنها نوع بیماریها
.عوض شده است
رقابت برای کسب منبع کمیاب،افزایش کیفیت،پویاییهای فن ❖
آوری،تجهیزات الکترونیکی و عدم تعادل بین اوقات کاری و زندگی دنیای
.مارا پر از استرس کرده است
انچه مهم است اینکه اگر چه نمی توان استرس را از سازمان حذف کرد ❖
.ولی میتوان انرا کنترل و مدیریت کرد
هرچند که همه گیر شدن استرس آ؟سیبهای جدی به سال متی فرد و ❖
خانواده اش وارد می کند و آنچه اندیشمندان سازمانی را به تفکر در این
حوزه واداشته است تاثیرات ( هزینه های اقتصادی،اجتماعی و روانی ) است
.که استرس بر سازمانها دارد
:رهیافتها نسبت به فشار روانی
:چهار رهیافت نسبت به شناخت واقعیت فشار روانی کمک می کند
رهیافت خود تنظیمی/پزشکی:نخستین بار که کانن فشار روانی را کشف کرد با استناد به این که چنین پاسخی
ر ی ش ه د ر ع و ا ط ف خ ش م و غ ض ب د ا ر د آ ن ر ا ( پ ا س خ ا ز ف و ر ی ت ) ی ا ( پ ا س خ ن ظ ا م ی گ ر ا ی ا ن ه ) ن ا م ی د .آ ث ا ر ن خ س ت ی ن ک ا ن ن
پ ا ی ه ا ی ر ا ب ر ا ی ب ک ا ر گ ی ر ی ع ن و ا ن ( پ ا س خ ن ز ا ع ) ی ا ( ن ز ا ع ) ب ج ا ی ( پ ا س خ ف ش ا ر ر و ا ن ی ) ف ر ا ه م آ و ر د .ب ه ن ظ ر و ی ب د ن
ا ن س ا ن ب ا س ا ز ک ا ر ه ا ی د ف ا ع ی ط ب ی ع ی ب ر ا ی خ و د ت ن ظ ی م ی ط ر ا ح ی ش د ه ا س ت .ک ا ن ن ب و ی ژ ه ب ه ن ق ش ن ظ ا م ع ص ب ی خ و د ک ا ر
.د ر ش ر ا ی ط پ ر ف ش ا ر ع ال ق ه م ن د ب و د
ر ه ی ا ف ت ا ر ز ی ا ب ی ش ن ا خ ت ی :ر ی چ ا ر د ال ز ا ر و س ب ی ش ت ر ب ه ر و ا ن ش ن ا س ی ف ش ا ر ر و ا ن ی ع ال ق ه م ن د ب و د و ب ج ا ی ت ا ک ی د ب ر
جنبه های پزشکی و جسمانی فشار روانی جنبه های روان شناختی و شناختی پاسخ را مورد تاکید قرار می
د ا د .ال ز ا ر و س م ا ن ن د ک ا ن ن ف ش ا ر ر و ا ن ی ر ا ن ت ی ج ه ت ع ا م ل ا ن س ا ن ب ا م ح ی ط م ی د ی د و د ر د س ت ه ب ن د ی ا ف ر ا د و ر خ د ا د ه ا ب ه
د ا ر ا ی ف ش ا ر ر و ا ن ی ی ا ب د و ن ف ش ا ر ر و ا ن ی ب ر ا ر ز ی ا ب ی ش ن ا خ ت ی ا ن س ا ن ت ا ک ی د م ی ک ر د .ال ز ا ر و س ه م چ ن ی ن ا ن ط ب ا ق
مساله محور و عواطف محور را مطرح کرد .انطباق مساله محور بر مدیریت عوامل فشار روانی تاکید دارد و
.انطباق عواطف محور بر مدیریت پاسخ شخص بر فشار روانی استوار است
ر ه ی ا ف ت س ا ز گ ا ر ی ا ن س ا ن ب ا م ح ی ط :ر ا ب ر ت ک ا ن ب ه ر و ا ن ش ن ا س ی ا ج ت م ا ع ی ف ش ا ر ر و ا ن ی ع ال ق ه م ن د ب و د .ر ه ی ا ف ت و ی
مبتنی بر چگونگی ایجاد فشار روانی ناشی از انتظارات مبهم و متعارض از شخصی است که یک نقش اجتماعی
ر ا ا ی ف ا م ی ک ن د .ه ن گ ا م ی س ا ز گ ا ر ی ا ن س ا ن ب ا م ح ی ط ر خ م ی د ه د ک ه م ه ا ر ت ه ا و ت و ا ن ا ی ی ه ا ی ش خ ص ب ا م ج م و ع ه ا ی ا ز
ا ن ت ظ ا ر ا ت ت ع ر ی ف ش د ه و ر و ش ن ا ز ن ق ش ا ن ط ب ا ق د ا ش ت ه ب ا ش د .ف ش ا ر ر و ا ن ی ه ن گ ا م ی ر خ م ی د ه د ک ه م ه ا ر ت ه ا و
.تواناییهای فرد نتواند تقاضاهای (نقش اجتماعی) را برآورده سازد
ر ه ی ا ف ت ر و ا ن ک ا و ی :ه ر ی ل و ی ن س و ن ف ش ا ر ر و ا ن ی ر ا ب ر ا س ا س ن ظ ر ی ه ر و ا ن ک ا و ی ف ر و ی د ی ت ع ر ی ف ک ر د ه ا س ت .و ی ب ر
ا ی ن ب ا و ر ا س ت ک ه ت ع ا م ل د و ع ن ص ر ش خ ص ی ت ی ( م ن م ط ل و ب -ت ص و ی ر ا ز خ و د ) م و ج ب ف ش ا ر ر و ا ن ی م ی ش و د .ف ش ا ر ر و ا ن ی
.ا ز ا خ ت ال ف م ی ا ن م ن م ط ل و ب و ت ص و ی ر و ا ق ع ی ا ز خ و د ن ا ش ی م ی ش و د
عوامل استرس زا
پیامدهای استرس
پیامدهای فیزیولوژیک
استراتژی
انطباقی
تعدیل
کننده ها
پیامدهای روان شناختی
استرس زاهای بین
شخصی
پیامدهای شناختی
پیامدهای رفتاری
استرس زاهای درون
شخصی
استرس زاهای سازمانی
استرس
ادراک شده
استرس زاهای
فراسازمانی
استرس مثبت است یا منفی؟
عموم مردم تصور می کنند که استرس یک حالت منفی است که علل و پیامدهای
است.در کنار )(Distressمنفی بهمراه دارد که معموال جنبه منفی استرس
این موضوع جنبه هایی از استرس هم وجود دارند که خوشایند اند و علل و جنبه
گفته می شود.مسئولیت )(Eustressهای مثبت دارند که به آنها هم استرس مثبت
شغلی،عملکرد باال و ارتقا نمونه هایی از عوامل استرس زای مثبت اند.از این
نوع استرس نه تنها نباید اجتناب کرد بلکه در مواردی هم آنرا ایجا نمود.در
ضمن از استرس منفی جلوگیری یا آنرا
.کنترل و مدیریت کرد
در حدود 75درصد خسارات و ضررهای کار
پیامد استرس در سازمان است
:تعریف استرس
الگوی پیچیده حالتهای احساسی،واکنشهای جسمانی و افکار مرتبط با آنرا ❑
که در پاسخ به تقاضاهای خارجی(عوامل فشار روانی)رخ می دهد،فشار
.روانی می نامند
از نظر علمي ،استرس عبارت است از عدم تناسب بين تقاضاها در ❑
زندگي ما و منابعي كه براي برآوردن آنها داريم .در حقيقت استرس يك
.واقعه است
بطور کلی استرس یک واکنش تطبیقی به یک عامل محیطی(بیرونی) ❑
اس@@ت ک@@ه پیام@@د ه@@ای ف@@یزیو لوژی@@ک،رفت@@اری،ش@@ناختی و روان ش@@ناختی
.زیادی برای هرفرد در پی داشته،فرد را از حالت نرمال خارج می کند
:استرس کارکردی
استرس مثبت یا کارکردی مزایایی همچون تمرکز بهینه در شرایط اضطراری،اف@@زایش انگ@@یزش و
ان@@رژی زایی را در پی دارد.در مقاب@@ل اس@@ترس منفی افت عملک@@رد ،مش@@کالت رفت@@اری،بیماریه@@ای
جس@@مانی و اختالالت روانی را ب@@ه دنب@@ال دارد.اس@@ترس بس@@یار کم ب@@ه ب@@ه بی تف@@اوتی،بی ح@@الی،بی
حوصلگی و بی انگیزگی منجر می شود و استرس بسیار زیاد م@@وجب وحش@@ت از تص@@میم گ@@یری و
اتالف انرژی می گردد.بر اساس قانون یرس@@ون،اس@@ترس فق@@ط در مح@@دوده منطق@@ه بهین@@ه ک@@ارکردی
)).Yerkes-Dodson Lawاست و خارج از این محدوده اثر مخرب برعملکرد دارد
فشار روانی
حرفه ای
آیا هرگز احساس کرده اید که در تالش
برای کار با دیگران نمی توانید خود را
تطبیق دهید؟در چنین صورتی به احتمال
زیاد ناراحت خواهید شد.متاسفانه بیشتر
کارکنان نبود انطباق میان نیازها و
ارزشهای خود با تقاضاهای محیط کار را
تجربه می کنند.از سوی دیگر تطابق
خوب فرد و سازمان می تواند فشار
روانی را کاهش دهد و به نتایج کاری
.مثبت هدایت شود
عدم
سازگا
ری
سازمان
فشار
روان
ی
فرد
:نتایج سازمانی منفی
بهره وری کمتر•
استفاده نادرست از جوهره•
وجودی
غیبت از کار•
ترک خدمت•
:مفاهیم مرتبط با استرس
استرس
:تحلیل رفتگی
در معرض استرس زاهای
گوناگون و نمی تواند استرس را
کاهش دهد.احساس بی
قدرتی،بی لیاقتی،بی
،کنترلی،دلتنگی
ناامیدی و شکست
:اضطراب
:فشارعصبی
جنبه احساسی
علت یا معلول
و روان
استرس
شناختی دارد
Emot
ional
exha
ustio
n
Depers
onaliza
tion
Reduce
person
al
accomp
lishme
nt
تحلیل
رفتگی
:استرس ادراک شده
ادراک نقش اساسی در استرس دارد.استرس درک شده به ادراک
و تفسیر کلی فرد از تاثیر پذیری در برابر استرس زاها اشاره
دارد.افراد متفاوت،یک عامل استرس زای مشابه را به شکل های
متفاوتی ادراک و تفسیر می کنند.از اینرو استرس ادراک شده
بسیار مهم است.مثال بیکاری که خسته کننده و باعث افسردگی
است برای برخی افراد تجربه مثبت آزادی و رهایی از الزامات
.سازمانی است
:واکنش به استرس زا ها هم بطور کلی به دو صورت است
واکنش ستیزو مقابله فعاالنه❖
واکنش گریز(دورشدن،انکار و پذیرش)❖
الزاروس اعتقاد داشت که استرس پیچیده تر از صرف معادله محرک-پاسخ است.یعنی دو عامل
اصلی در استرس را رابطه شخص-محیط و ارزیابی می دانست در صورتی که سلیه بر پاسخ های
.فیزیوژیک به استرس تاکید داشت
:عوارض کلی انطباق(سندرم عمومی سازگاری)
بقا و سالمت انسان در گرو سازگاری با شرایط جدید است.یعنی سازگاری بیانگر ظرفیت بقای یک
فرد است .سازگاری با ساتفاده از سازوکارهای زیستی،روانی و اجتماعی صورت می گیرد.فرد در
سراسر زندگی با سازگاری مواجه است و سازگاری با مرگ پایان می یابد.منظور از سازگاری
فرآیندی است که فرد برای نقابله با محرک جدید بکار می برد.سازگاری ممکن است در سطح
سلول ،عضوفکل بدن،خانواده و جامعه رخ دهد.فرد وقتی در معرض استرس زا قرار می گیرد می
آموزد که چه فعالیتی چگونه انجام دهد تا به سازگاری برسد.سلیه برای سازگار شدن با استرس سه
معروف ) (General Adaptation Syndromeمرحله را از هم متمایز می کند که به
.است
مرحله اخطار:شخص از وجود استرس آگاه می شود و سازوکارهای مناسب را✓
آماده می کند.این مرحله کوتاه و فوری است
مرحله مقاومت:شخص با عوامل استرس مواجه است و در نتیجه آن در اکثر✓
.موارد،سازگاری و بازگشت به تعادل است
مرحله فرسودگی:در صورتی که فرد در مرحله مقاومت به سازگاری✓
نرسد،انرژی صرف شده برای مقابله ،تعادل فرد را مختل می کند و وی دچار
.اضمحالل می شود
مراحل سندرم عمومی سازگاری
مرحله اخطار
زیاد
سطح(2متوسط)
مرحله مقاومت
،پذیری
سطح(3شدید)
،انتخابی
افسردگی
سطوح اضطراب
سطح(1مالیم)
خصوصیات
افزایش هوشیاری،افزایش آگاهی،تالش
برای کاهش اضطراب،افزایش تطابق
سطح(2متوسط)
احساسا تهدید،زودرنجی و تحریک
احساس طاقت فرسایی،بی توجهی
سطح(3شدید)
مرحله فرسودگی
،ترس،نگرانی
وحشت،از دست دادن کنترل،اختالل
سطح(4وحشت)
شخصیت
ازدست دادن تفکر منطقی،ازدست دادن
رابطه
منطقی با واقعیت و دیگران،گسستگی و
بیماری
احساس بی حمایتی،احساس
مرحله1
مرحله 2
مرحله 3
بسیار موثر
سطح اثربخشی انطباق با استرس
هشدار
)هراس(
بسیار
ناموثر
آغاز
مقاومت
)انطباق(
فرسودگی
)فروریختن(
زمان صرف شده برای مقاومت در برابر استرس
اثربخشی انطباق با فشار روانی در طی
زمان
پایان
(Stressor):علل استرس یا عوامل فشار روانی
استرس زاهای درون
شخصی یا سطح
فردی
تم@@امی عوام@@ل محیطی و ش@@رایطی ک@@ه م@@وجب
سترس و سبب صرف انرژی ف@@یزیکی و روانی
ب@@@رای ف@@@رد ش@@@وند،اس@@@ترس زا محس@@@وب می
ش@@وند.به بی@@ان دیگ@@ر عوام@@ل فش@@ار روانی پیش
نیاز تجربه پاسخ ب@@ه فش@@ار روانی ان@@د و ب@@ه چن@@د
.سطح تقسیم می شوند
استرس زاهای
فراسازمانی یا سطح
فراسازمانی
استرس زاهای
سازمانی یا سطح
سازمانی
استرس زاهای بین
شخصی یا سطح
گروهی
عواملی فردی استرس،عواملی
هستند که بطور مستقیم با
وظایف شغلی فرد در ارتباط
اند.بطور کلی می توان گفت
موراد زیر فشار روانی
بیشتری را به شاغل تحمیل
می کند)1:تصمیم گیری
)2نظارت و پیگیری
مستمرابزارو مواد)3تبادل
اطالعات مکرر )4شرایط
کاری نامناسب)5انجام
کارهای فاقد
ساختار)6بیکاری
پنهان)7بارکاری خارج از
توان
عوامل فشار روانی در سطح
گروه از پویاییهای گروهی و
رفتار مدیریتی ناشی می
شود.مدیران به طرق زیر در
کارکنان فشار روانی ایجاد
میکنند)1:به نمایش گذاشتن
رفتارهای ناسازگارانه)2عدم
حمایت)3نشان ندادن عالقه
به کارمند)4هدایت کافی
نکردن)5توقع بهره وری
زیاد)6تمرکی بر ضعف
عملکرد و نادیده گرفتن قوتها
اختالف▪
آزار جنسی▪
تناسب نداشتن نقش در▪
گروهها
خشونت▪
قلدری▪
سطح فشار روانی در سطح سازمانی باید با
توجه به فرهنگ سازمان یا جو حاکم بر آن
بررسی شود.عوامل دیگر موجب استرس در
سطح سازمانی فن آوری،دستورالعملها،رویه
ها و سیاستهای سازمانی،استراتژی های
سازمانی و کاهش امنیت شغلی و محیط های
بسیارگرم،سازماندهی نامناسب و نوع طراحی
.دفتر کارو سبک مدیریت می باشد
سطح فشار روانی در سطح فرا سازمانی را
.عواملی خارج از سازمان پدید می آورند
شرایط خانوادگی نژاد،طبق و جنسیت شرایط
مالی و اقتصادی تحوالت فن
آوری،سیاسی،اجتماعی و فرهنگی جهانی
شدن
عوامل
فشار
روانی
سطح فردی
تقاضای شغلی
تعارض و ابهام در نقش
ادراک از کنترل محیطی
روابط با سرپرست
کار بیش از حد
کار کمتر از ظرفیت خود
یکنواختی در کار
سطح گروهی
رفتار مدیریتی
عدم انسجام
تعارض درون گروه
عدم رعایت شأن
فرهنگ
ساختار
فن آوری
ایجاد تغییر در
شرایط کاری
خانواده
زمان رفت و آمد
سروصدا،گرما،شلوغی
و آلودگی هوا
تفاوتهای فردی
نتایج
روان شناختی/نگرشی
رضایت شغلی
تعهد سازمانی
مشغول بودن به کار
احترام به خود
تحلیل رفتگی
عواطف منفی
تحلیل رفتگی
سطح سازمانی
سطح فرا سازمانی
رفتاری
ترک خدمت
غیبت از کار
عملکرد
سوانح در کار
سوء استفاده از جسم
شناختی
تصمیم
گیری
ضعیف
عدم تمرکز
ذهنی
فراموشی
سالمت فیزیکی
سیستم قلب و رگهای خونی
مصونیت در برابر امراض
عضالت و جمجمه
سیستم دستگاه گوارشی
Stress Warning Signs and
Symptoms
Cognitive Symptoms
Emotional Symptoms
Memory problems
Inability to concentrate
Poor judgment
Seeing only the negative
Anxious or racing thoughts
Constant worrying
Moodiness
Irritability or short temper
Agitation, inability to relax
Feeling overwhelmed
Sense of loneliness and isolation
Depression or general unhappiness
Behavioral Symptoms
Physical Symptoms
Aches and pains
Diarrhea or constipation
Nausea, dizziness
Chest pain, rapid heartbeat
Loss of sex drive
Frequent colds
Eating more or less
Sleeping too much or too little
Isolating yourself from others
Procrastinating or neglecting responsibilities
Using alcohol, cigarettes, or drugs to relax
Nervous habits (e.g. nail biting, pacing)
Things that influence your stress tolerance level
Your support network – A strong network of supportive friends and
family members is an enormous buffer against life’s stressors. On the
flip side, the more lonely and isolated you are, the greater your
vulnerability to stress.
Your sense of control – If you have confidence in yourself and your
ability to influence events and persevere through challenges, it’s
easier to take stress in stride. People who are vulnerable to stress
tend to feel like things are out of their control.
Your attitude and outlook – Stress-hardy people have an optimistic
attitude. They tend to embrace challenges, have a strong sense of
humor, accept that change is a part of life, and believe in a higher
power or purpose.
Your ability to deal with your emotions. You’re extremely
vulnerable to stress if you don’t know how to calm and soothe yourself
when you’re feeling sad, angry, or afraid. The ability to bring your
emotions into balance helps you bounce back from adversity.
Your knowledge and preparation – The more you know about a
stressful situation, including how long it will last and what to expect,
the easier it is to cope. For example, if you go into surgery with a
realistic picture of what to expect post-op, a painful recovery will be
less traumatic than if you were expecting to bounce back immediately.
Am I in control of stress or is stress controlling me?
When I feel agitated, do I know how to quickly calm and soothe
myself?
Can I easily let go of my anger?
Can I turn to others at work to help me calm down and feel
better?
When I come home at night, do I walk in the door feeling alert
and relaxed?
Am I seldom distracted or moody?
Am I able to recognize upsets that others seem to be
experiencing?
Top
Stressful
Events
DoTen
I easily
turn toLife
friends
or family members for a calming
Spouse’s
death
influence?
Divorce
When my energy is low, do I know how to boost it?
Marriage separation
Source: The Language of Emotional Intelligence by Jeanne
Jail term
Segal, Ph.D.
Death of a close relative
Injury or illness
Marriage
Fired from job
Marriage reconciliation
Retirement
Common external causes of Common internal causes of
stress
stress
✓Major life changes
✓Work
✓Financial problems
✓Being too busy
✓Children and family
✓Relationship difficulties
✓
✓
✓
✓
✓
✓
Inability to accept uncertainty
Pessimism
Negative self-talk
Unrealistic expectations
Perfectionism
Lack of assertiveness
to
y
g
o
na l
a
s? iving ple
s
e
tr
dr s peo s:
s
a
o
s
t
e
ay stres
s
d
w
u
n
ss
on d by
po Lillas
e
s
r
m
t
e
s
r
m
e
ou onnie ost co helm itated
y
rw r ag
do i s t C
m
rly
e
e
e
v
w
v
e
o
g
H o ho l o
thr ey’re ngry o up, o
ed
e
s
c
h
s
d
t
a
y
th
ye l.
n
Ps ribe
p r e nd
e
n
A
e
k
e
d
–
l
,
h
c
i
a
des ond w e gas eated sit st wn or out,
h
e
o
a
p
h
e.
s
n
res t on t ou’re able t ithdr , spac
po g .
s
w
Y
n
n
o
e
.
u
r
A
w
o
F
nse , and ke – ut do tion. tress nythin
o
p
a
res tional e bra ou sh r emo zen s
o
’ re
d
u
t
Y
o
o
h
’
o
o
em t on t onse. ergy and fr d can face y
n
n
Foo ss resp little e tense ure a he sur
s
t
stre very th – A r pres nder
u
o
w
e
sho t on b ” und d, but
e
Foo “freez ralyze d.
a
You look p agitate
You emely
r
e xt
Stress at Work
How to Reduce and Manage Job and Workplace Stress
In this difficult economy, you may find it harder than ever to cope
with challenges on the job. Both the stress we take with us when
we go to work and the stress that awaits us on the job are on the
rise – and employers, managers, and workers all feel the added
pressure. While some stress is a normal part of life, excessive
stress interferes with your productivity and reduces your physical
and emotional health, so it’s important to find ways to keep it
under control. Fortunately, there is a lot that you can do to manage
and reduce stress at work.
Coping with work stress in today’s uncertain climate
For workers everywhere, the troubled economy may feel like an
emotional roller coaster. "Layoffs" and "budget cuts" have become
bywords in the workplace, and the result is increased fear,
uncertainty, and higher levels of stress. Since job and workplace
stress grow in times of economic crisis, it’s important to learn new
and better ways of coping with the pressure. The ability to manage
stress in the workplace can make the difference between success
or failure on the job. Your emotions are contagious, and stress has
an impact on the quality of your interactions with others. The
You can learn how to manage job stress
There are a variety of steps you can take to reduce both your
overall stress levels and the stress you find on the job and in
the workplace. These include:
Taking responsibility for improving your physical and
emotional well-being.
Avoiding pitfalls by identifying knee jerk habits and
negative attitudes that add to the stress you experience at
work.
Learning better communication skills to ease and
improve your relationships with management and coworkers.
Warning signs of excessive stress at work
When people feel overwhelmed, they lose confidence and
become irritable or withdrawn, making them less productive
and effective and their work less rewarding. If the warning
signs of work stress go unattended, they can lead to bigger
problems. Beyond interfering with job performance and
satisfaction, chronic or intense stress can also lead to
physical and emotional health problems.
Signs and symptoms of excessive job and workplace
stress
Feeling anxious, irritable, or depressed
Apathy, loss of interest in work.
Problems sleeping
Fatigue,
Trouble concentrating
Muscle tension orheadaches
Stomach problems
Social withdrawal
Loss of sex drive
Using alcohol or drugs to cope
Common causes of excessive workplace stress
Fear of layoffs
Increased demands for overtime due to staff cutbacks
Pressure to perform to meet rising expectations but with no
increase in job satisfaction
Pressure to work at optimum levels – all the time!
Reducing job stress by taking care of yourself
When stress on the job is interfering with your ability to
work, care for yourself, or manage your personal life, it’s
time to take action. Start by paying attention to your
physical and emotional health. When your own needs are
taken care of, you’re stronger and more resilient to stress.
The better you feel, the better equipped you’ll be to
manage work stress without becoming overwhelmed.
Taking care of yourself doesn’t require a total lifestyle
overhaul. Even small things can lift your mood, increase
your energy, and make you feel like you’re back in the
driver’s seat. Take things one step at a time, and as you
make more positive lifestyle choices, you’ll soon notice a
noticeable difference in your stress level, both at home at
work.
Get moving
Aerobic exercise –perspiring -is an effective anti-anxiety treatment
lifting mood, increasing energy, sharpening focus and relaxing mind
and body. For maximum stress relief, try to get at least 30 minutes of
hear pounding activity on most days but activity can be broken up into
two or three short segments.
Make food choices that keep you going and make you feel good
Eating small but frequent meals throughout the day maintains an even
level of blood sugar in your body. Low blood sugar makes you feel
anxious and irritable. On the other hand, eating too much can make you
lethargic.
Drink alcohol in moderation and avoid nicotine
Alcohol temporarily reduces anxiety and worry, but too much can cause
anxiety as it wears off. Drinking to relieve job stress can also start you
on a path to alcohol abuse and dependence. Similarly, smoking when
you're feeling stressed and overwhelmed may seem calming, but
nicotine is a powerful stimulant – leading to
higher, not lower, levels of anxiety.
Get enough sleep
Stress and worry can cause insomnia. But lack of sleep also leaves you
vulnerable to stress. When you're sleep deprived, your ability to handle
stress is compromised. When you're well-rested, it's much easier to
keep your emotional balance, a key factor in coping with job and
workplace stress.
Reducing job stress by prioritizing and
organizing
When job and workplace stress surrounds
you, you can’t ignore it, but there are
simple steps you can take to regain control
over yourself and the situation. Your
growing sense of self-control will also be
perceived by others as the strength it is,
leading to better relationships at work.
Here are some suggestions for reducing
job
stress by prioritizing and organizing your
responsibilities.
Time management tips for reducing job
stress
Create a balanced schedule. Analyze your schedule,
responsibilities, and daily tasks. All work and no play is a recipe
for burnout. Try to find a balance between work and family life,
social activities and solitary pursuits, daily responsibilities and
downtime.
Don’t over-commit yourself. Avoid scheduling things back-toback or trying to fit too much into one day. All too often, we
underestimate how long things will take. If you've got too much on
your plate, distinguish between the "shoulds" and the "musts."
Drop tasks that aren't truly necessary to the bottom of the list or
eliminate them entirely.
Try to leave earlier in the morning. Even 10-15 minutes can
make the difference between frantically rushing to your desk and
having time to ease into your day. Don’t add to your stress levels
by running late.
Plan regular breaks. Make sure to take short breaks throughout
the day to sit back and clear your mind. Also try to get away from
your desk for lunch. Stepping away from work to briefly relax and
recharge will help you be more, not less, productive.
Task management tips for reducing job
stress
Prioritize tasks. Make a list of tasks you have to do, and
tackle them in order of importance. Do the high-priority
items first. If you have something particularly unpleasant
to do, get it over with early. The rest of your day will be
more pleasant as a result.
Break projects into small steps. If a large project seems
overwhelming, make a step-by-step plan. Focus on one
manageable step at a time, rather than taking on
everything at once.
Delegate responsibility. You don’t have to do it all
yourself, whether at home, school, or on the job. If other
people can take care of the task, why not let them? Let go
of the desire to control or oversee every little step. You’ll
be letting go of unnecessary stress in the process.
Reducing workplace stress by improving
emotional intelligence
Even if you’re in a job where the environment has grown
increasingly stressful, you can retain a large measure of
self-control and self-confidence by understanding and
practicing emotional intelligence. Emotional intelligence is
the ability to manage and use your emotions in positive and
constructive ways. It's about communicating with others
in ways that draw people to you, overcome differences,
repair wounded feelings, and defuse tension and stress.
Emotional intelligence in the workplace:
Emotional intelligence in the workplace has four major
components:
Self-awareness – The ability to recognize your emotions and
their impact while using gut feelings to guide your decisions.
Self-management – The ability to control your emotions and
behavior and adapt to changing circumstances.
Social awareness – The ability to sense, understand, and react
to other's emotions and feel comfortable socially.
Relationship management – The ability to inspire, influence,
and connect to others and manage conflict.
The skill set that enables you to acquire these capabilities can be
learned but requires the development of emotional and nonverbal
ways of communicating that include:
Learning to recognize your particular stress response and become
familiar with sensual cues that can rapidly calm and energize you.
Staying connected to your internal emotional experience so you can
appropriately manage your own emotions. Knowing what you are feeling
will not only add to your self confidence and improve your self control
but enhance your understanding of others and help you build more
satisfying relationships.
Learning to recognize and effectively use the nonverbal cues that make
up 95-98% of your communication process including eye contact, facial
expression, tone of voice, posture , gesture and touch. Its not what you
say but how you say it that impacts others –for better or worse.
Developing the capacity to meet challenges with humor. There is no
better stress buster than a hardy laugh and nothing reduces stress
quicker in the workplace than mutually shared humor. But, if the laugh is
at someone else’s expense, you may end up with more rather than less
stress.
Learning to navigate conflict by becoming a good listener and someone
who can face conflict fearlessly with the expectation that differences
resolved will strengthen the relationship.
Reducing workplace stress by breaking bad habits
As you learn to manage your job stress and improve your work
relationships, you’ll have more control over your ability to think clearly
and act appropriately. You will be able to break habits that add to your
stress at work – and you’ll even be able to change negative ways of
thinking about things that only add to your stress.
Eliminate self-defeating behaviors
Many of us make job stress worse with patterns of thought or behavior
that keep us from relieving pressure on ourselves. If you can turn around
these self-defeating habits, you’ll find employer-imposed stress easier to
handle.
Resist perfectionism. No project, situation, or decision is ever perfect,
and you put undue stress on yourself by trying to do everything
perfectly. When you set unrealistic goals for yourself or try to do too
much, you’re setting yourself up to fall short. Do your best, and you’ll do
fine.
Clean up your act. If you’re always running late, set your clocks and
watches fast and give yourself extra time. If your desk is a mess, file and
throw away the clutter; just knowing where everything is saves time and
cuts stress. Make to-do lists and cross off items as you accomplish them.
Plan your day and stick to the schedule — you’ll feel less overwhelmed.
Flip your negative thinking. If you see the downside of every situation
and interaction, you’ll find yourself drained of energy and motivation.
Try to think positively about your work, avoid negative-thinking co-
Find Ways to Dispel Stress
Get time away. If you feel stress building, take a break. Walk
away from the situation. Take a stroll around the block, sit on a
park bench, or spend a few minutes meditating. Exercise does
wonders for the psyche. But even just finding a quiet place and
listening to your iPod can reduce stress.
Talk it out. Sometimes the best stress-reducer is simply sharing
your stress with someone close to you. The act of talking it out –
and getting support and empathy from someone else – is often an
excellent way of blowing off steam and reducing stress.
Cultivate allies at work. Just knowing you have one or more coworkers who are willing to assist you in times of stress will reduce
your stress level. Just remember to reciprocate and help them
when they are in need.
Find humor in the situation. When you – or the people around
you – start taking things too seriously, find a way to break through
with laughter. Share a joke or funny story.
What managers or employers can do to reduce stress at work
It's in a manager's best interest to keep stress levels in the workplace to
a minimum. Managers must act as positive role models, especially in
times of high stress. All of the tips mentioned in this article are twice as
important for managers to follow. If someone that we admire remains
calm, it is much easier to remain calm ourselves – and vice versa! There
are also organizational changes that managers and employers can make
to reduce workplace stress
Improve communication
1.Share information with employees to reduce uncertainty about their
jobs and futures.
2.Clearly define employees’ roles and responsibilities.
3.Make communication friendly and efficient, not mean-spirited or
petty.
Consult your employees
1.Give workers opportunities to participate in decisions that affect their
jobs.
2.Consult employees about scheduling and work rules.
3.Be sure the workload is suitable to employees’ abilities and
resources; avoid unrealistic deadlines.
4.Show that individual workers are valued.
Offer rewards and incentives
1.Praise good work performance verbally and institutionally.
2.Provide opportunities for career development.
3.Promote an “entrepreneurial” work climate that gives employees
more control over their work.
Cultivate a friendly social climate
1.Provide opportunities for social interaction among employees.
2.Establish a zero-tolerance policy for harassment.
3.Make management actions consistent with organizational values.
کشف رابطه بین شیوه
زندگی و استرس
می یرفرید من و ری روزن من،متخصصین بیماریهای قلب در آمریکا،اولین کسانی بودند که اظهار کردند،طریقه
ای که شما رفتار می کنید،مهمترین پیشگوی ابتالی شما به بیماریهای قلبی است(بیماری که استرس عامل
موثرآن به شمار می رود) .این دو متخصص دریافتند بسیاری از مردم که از بیماری قلبی رنج می برندالگوی
رفتاری مشابهی دارند که ناشی از شخصیت اختالطی،شیوه زندگی و وجهه نظرهای آنان است.مدل رفتاری این
در B ،و Aدو متخصص بطور گسترده ای به فهم همبستگی بین رفتار و استرس کمک می نماید.رفتار تیپ
.حال حاضر هم در پزشکی و هم در متون مدیریت جاافتاده است
Bو Aتیپ های
اغلب در زمره افراد مهاجم،جاه طلب Aیک نوع احساس تمایل به فوریت است.مردم تیپ Aمشخصه رفتار تیپ
نگاه آرامش آمیز به زندگی است.تمایل به آهستگی و آرامیBو رقابت جو قرار می گیرند.مشخصه رفتار تیپ
دارند،بسیار صبورند و اغلب به آسانی به آرمیدگی و تمدد می رسند.روزن من و فرید من پی بردند که پنجاه
و ده درصد در Bقرار می گیرند و چهل درصد در گروه تیپ Aدرصد مردم مورد مطالعه در گروه تیپ
.موقعیتی بین این دو.این آمار در مورد زنان و مردان یکسان است
کدام تیپ موفق تر است؟
مطالعه روزن من و فرید من نشان داد که بسیاری از شاغلین در سطوح باالی شرکتهای بزرگ،از
بودند.واقعیتی که توسط سایر تحقیقات نیز تایید شده است.شاید شما برای باال رفتن از Bتیپ
داشته باشید،اما هنگامی که در آن جایگاه قرار می گیرید،می Aنردبان صنفی نیاز به رفتار تیپ
.توانید استراحت بیشتری بکنید،با مردم بهتر برخود کنید و نسبت به خودتان آسان گیرتر باشید
سپس یک نمونه با حجم بیش از سه هزار A ,Bروزن من و فرید من با تثبیت مدل رفتاری تیپ
نفر تهیه کردند .حتی افراد بین این دو نوع تیپ را نیز انتخاب کردند و آنان را تا ده سال بعد مورد
سه برابر بیش از Aمطالعه تداومی قرار دادند.در پایان این دوره کشف نمودند،که آدمهای تیپ
دچار حمله قلبی شده اند.شیوه زندگی معین الگو های رفتاری خاصی را ترغیب می Bتیپ
.رفتار کنند تا موفق شوند Aکند .بسیاری از مردم احساس میکنند که باید در کار خود مانند تیپ
انواع تیپ های سازمانها
فرهنگ،شیوه مدیریت و روش عملیاتی در درون یک سازمان،می تواند باعث بازتاب دو نمونه
رفتاری متفاوت گردد.در سالهای 1980و اوایل دهه 1990در فرهنگ کار،بیشتر تمایل به
.بودAسمت یک روش عملیاتی تیپ
این روش برای یک سازمان کار استرس زایی است.جایی که فرهنگ آن با تیپ شخصیتی شما
مقابله در یک محیط تهاجمی و بر انگیخته را دشوار میبیند اما برایBتطابق ندارد و شخص تیپ
.یک محل کار آرام و بی تفاوت استAتیپ نوع
:تعدیل کننده های استرس
شخصیت نستوه :انسانها به لحاظ خستگی ناپذیری و سرسختی با هم متفاوتند.شخصیت نستوه ویژگیهایی دارد❑
که عوامل استرس را خنثی می کند .این گونه افراد در مقابل عوامل استرس زای مکرر بطور اثربخشی مقاومت
می کنند و در برابر این عوامل طاقت فرسا تسلیم نمیشوند.این نوع شخصیت استرس را منفی تفسیر نمی کند و
.استراتژی های انطباقی بکار می گیرد
کانون کنترل درونی:افرادی که کانون کنترل درونی دارند کمتر از برون کنترلها استرس را تجربه می❑
کنند .افراد درون کنترل خود را مسئول رفتارهای خود می دانند نه شانس و عوامل محیطی را.این احساس باعث
می شود وقایع استرس زا راپیش بینی و کنترل نمایند و در معرض عواقب خطرناک قرار نگیرند.بیشتر از شیوه
های پیشگیری از استرس استفاده می نمایند.توانایی تبدیل عوامل استرس زا و تهدیدها را به عوامل رشد و ترقی
.دارند
عزت نفس:میزانی است که فرد خودش را دوست دارد.عزت نفس زیاد،اعتماد بنفس زیاد را در پی دارد و❑
.موجب می شود فرد در مواجهه با عوامل استرس زا استرس کمتری را تجربه نماید
جنسیت:آسیب پذیری مردان و زنان در برابر استرس یکسان نیست.برخی معتقدند که زنان در شرایط❑
سخت،خسته کننده و مالل آور بلند مدت مقاومتر از مردان اند.همچنین زنان نسبت به مردان در دوران جوانی در
.برابر بیماریها و اختالالت قلبی و عروقی مقاوم ترند.امید به زندگی نیز در زنان متوسط هفت سال بیشتر است
درماندگی اکتسابی:به احساس از ستدادن کنترل اشاره دارد و ریش در تفکرات سلیگمن دارد.درماندگی❑
اکتسابی موجب می شود حیوانات یا انسانها حتی در شرایطی که می توانندشرایط و اوضاع را کنترل یا از شرایط
.نامطلوب اجتناب کنند،به آن تن بدهند و تسلیم شرایط شوند
آرام و صبور است.بندرت برای کسب اهداف و انجام وظایف عجله میکند.از مهلتهای B:شخصیت نوع❑
زمانی و اضطرار زمانی رنج نمی برد.به تفریح و تمدد اعصاب اهمیت می دهد.در زمان استراحت احساس
مستعد اختالالت قلبی و عروقی است و زمانی کهAشخصیت نوعB،بیهودگی نمی کند.بر خالف شخصیت نوع
در Aدچار این گونه اختالالت شود بسرعت بهبود نمی شود و سالمت خود را بدست نمی آورد.شخصیت نوع
استرس زیادی را تجربه می کنند.شخصیتAدر سازمانهای نوع Bو شخصیت Bسازمانهای نوع
عجول،نگران و تهاجمیاست و بیماری ناشکیبایی دارند.البته پژوهش ها حاکی از این است که افرادAنوع
.بهره ورترندAنوع
خود اتکایی :مبتنی بر نظریه تعلق و وابستگی است و بر چگونگی تنظیم روابط با دیگران داللت دارد.سه❑
الگوی تعلق را می توان از هم متمایز کرد.خود اتکایی،تعلق بیش از حد و بی تعلقی.حالت خود اتکایی یعنی در
عین استقالل طرفین یک نوع وابستگی متقابل سازنده بین طرفین ایجاد می شود.افراد وابسته در مواجهه با
استرس به دیگران پناه برده و به خود تکیه نمی کنند و امنیت و امید را در وابستگی به دیگران جستجو می
کنند .افرادی که الگوی رفتاری بی تعلقی دارند به روابط با دیگران اهمیت نمی دهند و در برابر استرس زا ها
.نیاز به دیگران را انکار می کنند و سرانجام به تکروی بی باکانه و تهاجمی روی می آورند
:موارد دیگر
تواناییها❑
تجربیات❑
مهارتهای افراد❑
:استراتژی های مدیریت استرس
افرادمتفاوت در سازمانها و مشاغل متفاوت به استرس واکنش های گوناگونی نشان
میدهند.بنابراین الزم است هرفردی متناسب با شرایط خود روش منحصر به فردی را انتخاب
.کند.بطور کلی فنون مدیریت استرس به دو نوع مسئله محور و احساس محور تقسیم می شود
فنون مسئله محور به تالش برای تغییر شرایط اشاره دارد.برای مثال فردی که استقالل کافی
در شغل خود ندارد ممکن است در پی مذاکره با مدیر برآید تا استقالل کاری اش را افزایش
دهد.فنون احساس محور به کاهش تنش احساسی بدون تغییر شرایط بر می گردد.یعنی احساس
فرد نسبت به شرایط تغغیر می کند.در این روش فرد برای افزایش استقالل کاری با مدیر
مذاکره نمی کند بلکه احساسات خود را در مورد استقالل کاری تغییر می دهد.خودش را متقاعد
می کند که اکثر مشاغل استقالل کافی ندارند یا اینکه اصال نیازی به استقالل زیادتر
ندارد.روش مسئله محور معموال ستیز و روش احساس محور گریز نامیده می شود که هر یک
.بسته به شرایط بکار برده می شود
مطالعات در زمینه استرس بگونه ای است که گویا استرس پدیده ای است که وقتی اتفاق افتاد
باید به آن واکنش نشان داد.روش واکنشی و انفعالی به استرس هزینه بر است و معایبی
همچون کاهش عملکرد،غیبت زیاد و ترک خدمت باالرا بدنبال دارد.این روش ،روش درمانی
است.اما می توان با استرس بصورت فعال برخود کرد.بجای اینکه منتظر بمانیم تا استرس
اتفاق بیفتد عوامل استرس زا،استرس و پیامد های آن را کنترل می نماییم.این روش ،روش
.پیشگیری است
بر مبنای مطالب مذکور سه نوع استراتژی :پیشگیری از استرس زاها،پیشگیری از استرس و پیشگیری
.و درمان پیامدهای استرس را بحث میکنیم
.هر کدام از این استراتژیها می تواند بصورت فردی یا سازمانیبه کار گرفته شود
:از اینرو ما شش دسته استراتژی داریم
استراتژیهای فردی پیشگیری از استرس زاها❖
استراتژیهای سازمانی پیشگیری از استرس زاها❖
استراتژیهای فردی پیشگیری از استرس❖
استراتژیهای سازمانی پیشگیری از استرس❖
استراتژیهای فردی پیشگیری و درمان پیامد های استرس❖
استراتژیهای سازمانی پیشگیری و درمان پیامد های استرس❖
استراتژیها
فردی
سازمانی
پیشگیری از استرس زاها
مدیریت اوقات کاری
مدیریت اوقات فراقت
سبک مدیریت و ساختار
سازمانی
فرهنگ سازمانی و
ارتباطات
نظام پاداش عادالنه
خوش بینی اکتسابی
ابهام زدایی و شفاف سازی
برنامه زمانی کار
طراحی مجدد مشاغل
پیشگیری از استرس
ارزیابی شناختی از استرس
فنون سازگاری
عوامل وضعیتی-شخصی
حمایت اجتماعی
تیم سازی
مشاوره های روانی
پیشگیری و درمان
پیامدهای استرس
رژیم غذایی
بازخور زیستی
خودگشودگی(افشا)
درمان پزشکی
آرام سازی و تناسب اندام
مراقبه
مرخصی استرس
بهبود شرایط کاری
برنامه های کمک به کارکنان
زمان استراحت کافی
استراتژیهای فردی پیشگیری از استرس زاها)1
الف)خوش بینی اکتسابی:خوش بینی یک سبک تفکر و نوعی نگرش به جهان هستی و اجتماعی
است که افراد بر اساس آن وقایع را خوب و مثبت تفسیر می کنند.این سبک تفکر در مقابل بد بینی
است و بصورت ذاتی و فطری در انسانها نهاده نشده است بلکه اکتسابی و آموختنی است.بدبینی به
افسردگی،موفقیت پایین و بروز بیماریهای جسمی و روحی منجر می شود.افراد خوش بین به وقایع
استرس زای ناگوار به عنوان عوامل موقتی و محدود می نگرند و امیدوارند که شرایط سخت به
سرعت سپری شود .افراد خوش بین قادرند تفکرات بد بینانه را از خود دور سازند و آسیب زیادی
.از استرس نخواهند دید
ب)مدیریت اوقات کاری :مدیریت اوقات کاری یا مدیریت زمان به کارکنان برای استفاده مؤثر از
زمان کمک می کند .کسی که زمان را مدیریت می کند الزاما کسی نیست که کار بیشتری را انجام
می دهد بلکه فعالیتهای مناسب را در زمان مناسبی انجام می دهد.مدیریت اوقات کاری عوارض
منفی برای اوقات فراقت به بار نمی آورد.الویت بندی کارها بهترین روش برای استفاده اثر بخش
.از زمان است
ج)مدیریت اوقات فراغت:اوقات فراغت فرصتی برای تجدید قوا و استراحت و رهایی از
فشارفعالیتهای روزمره کاری است.برخی از افراد اوقات فراغت را اتالف وقت می دانند که این
.موجب استرس می شودAتفکر بویژه در افراد تیپ
استراتژیهای سازمانی پیشگیری از استرس زاها)2
الف)طراحی مجدد مشاغل :مشاغلی که فرد در آنها کار بیش از حد،کار کمتر از حد ظرفیت،یکنواختی و از
خود بیگانگی زیاد را تجربه می کند،باید بصورت مجدد طراحی شوند.در طراحی مجدد باید همه فنون چرخش
شغلی ،گسترش شغلی و غنی سازی باید بکار گرفته شود.استقالل در تصمیم گیری یکی از متغیرهایی است
که موجب کاهش یا افزایش استرس می شود.کنترلهای مکرر استرس زاهاست و باید کنترل منطقی باشد نه
.متعدد
ب)ابهام زدایی و شفاف سازی:عدم اطمینان و ابهام در نقش و هدف موجب استرس می شود.هدف گذاری و
تعیین اهداف روشن،قابل اندازه گیری و دارای محدوده زمانی مشخص عالوه بر داشتن مضامین
انگیزشی،ابهام و به تبع آن استرس را کاهش می دهد.ابهام زدایی از نقش و بیان روشن انتظارات،تعارض را
کم می کند .هر چقدر ادراک فرد و سازماناز انتظارات نقش،به هم نزدیکتر باشد،تعارض و ابهام کمتر خواهد
.بود
ج)برنامه زمانی کار:رعایت برنامه زمانی انعطاف ناپذیر و خشک در کنار نقشهای
غیرکاری(خانوادگی)برای هر کدام از کارکنان بسیار مشکل است.ایجاد ساعات کار شناور بگونه ای که
ضمن انجام اثربخش و کارای وظایف سازمان،نقشهای خانوادگی افراد نیز در نظر گرفته شوداز میزان
.استرس ناشی از زمان استاندارد می کاهد
د)سبک مدیریت و ساختار سازمانی:سبک مدیریت استبدادی و ساختار مکانیکی بالقوه استرس زاست.استفاده
از سبک های مدیریت متنوع سازگار با شرایط کارکنان به کاهش استرس کمک می کند.طراحی مجدد ساختار
و استقرارساختار سازمانی ارگانیک و مهندسی مجدد برای بهبود فرآیندهای کاری نیز باعث پیشگیری از
شیوع استرس زاهاست.ممکن است تصور شودکه ساختار مکانیکی بخاطر وضوح و شفافیت استرس را کم
.کند ولی جنبه منترلی آن استرس را افزایش می دهد
ه)فرهنگ سازمانی و ارتباطات:وجود کانالهای ارتباطی متنوع و مورب به پیشگیری از
استرس کمک می کند.ارتباطات باال به پایین بالقوه مخزن استرس است.فرهنگ قوی سازمانی
انسجام را در سازمان زیادتر می کند.در مقابل فرهنگ سازمانی ضعیف بجای انسجام،به تعارض
.می انجامد و عامل استرس زا در سازمان است
و)نظام پاداش عادالنه:نظام پاداش عادالنه پادزهر استرس است.اگر بعنوان مدیر می
خواهید وقت زیادی برای کاهش استرس صرف نکنید،سعی کنید نظام پاداش عادالنه ای را
.طراحی کنید
استراتژی های فردی پیشگیری از استرس)3
الف)عوامل وضعیتی-شخصی:وضعیتی (شادمانی یا خستگی)که فرد در آن قرار گرفته است
و صفات شخصی (کانون کنترل ،عزت نفس،تجربه،خوباوری و خوش بینی) در تعامل با هم بر
.چگونگی ادراک استرس تاثیر می گذارند
ب)ارزیابی شناختی از استرس:به چگونگی ادراک فرد از استرس اشاره دارد.افراد بر اساس
ادراک خود از واقعیت عمل می کنند نه خود واقعیت.ممکن است استرسی وجود نداشته باشد ولی فرد
.احساس استرس کند و بر عکس
ج)فنون سازگاری:اگرعوامل وضعیتی-شناختی و ارزیابی شناختی از استرس مثبت باشد و فرد
استرس را ادراک کند،فنون سازگاری مثبت است.وقتی موقعیت و قدرت فرد برای فایق آمدن بر
استرس مطلوب باشد فن ستیز کارسازتر است.فن سازگاری گریز یا اجتناب به معنی این است که
برخوردی با مسئله صورت نگیرد .اگر این فنون مؤثر نباشند باید از استراتژیهای درمان پیامدها
.استفاده کرد
استراتژیهای سازمانی پیشگیری از استرس)4
الف)مشاوره های روانی :روانشناسان و روانپزشکان کمک می کنند که فرد ادراک خود را نسبت
.به شرایط تغغیر دهد و بر عوامل استرس غلبه نمایند
ب)حمایت اجتماعی :سازمانها و افرادی که گروههای آنان مشکالت و شادی هایشان را با همدیگر
در میان نمی گذارنداسترس زیادتری را تجربه می کنند.در این گروهها معموال انسجام گروهی پایین
است.انسجام یا باهم بودن برای کارکنان بویژه رده عملیاتی بسیار مهم است.تحقیقات نشان می دهد که
نبود حمایت اجتماعی موجب بروز هزینه های بهداشتی درمانی زیادتری بخاطر تجربه استرس می
.شود
ج)تیم سازی :تیم سازی روش پیشگیرانه سازمانی است که روابط حمایتی اجتماعی را در سازمان
فراهم می کند .هرچند که تیمسازی در سازمانها برای اهداف سازمانی صورت می گیرد اما اگر منسجم
.باشد می تواند بر احساسات و نیازهای افراد تیم تاثیر بگذارد
استراتژیهای فردی پیشگیری و درمان پیامد های استرس )5
الف)آرام سازی و تناسب اندام:فنون آرام سازی شامل تمرین تنفس،آرام سازی عضالنی،آرام سازی فکری و
مدیتیشن می شود .آرام سازی عضالنی تالشی آگاهانه برای کشش و رهاسازی عضالت همراه تنفس عمیق
است.ورزش روش مناسبی برای تناسب اندام و پیشگیری و مقابله با استرس است.ورزشهای هوازی باعث می
شود که قلب آهسته تر کار کند و آسیبهای ناشی از استرس سریعتر بهبود یابد.برنامه های تناسب اندام روش
.مناسبی برای کاهش غیبت،ترک خدمت و حوادث کاری بوده،عملکرد و رضایت شغلی را افزایش می دهد
ب)مراقبه:مراقبه افکار انسان را به خارج از وجود خود جهت می دهد.مراقبه اکتسابی است و باید بطور
آگاهانه و فعال یادگرفته شود.در مطالعه ای روی زنان و مردان بین سنین 55تا 85سال،مراقبه بطور معنی
.داری فشارخون آنها را کاهش داده بود
ج)رژیم غذایی:رژیم غذایی بطورغیرمستقیم بر استرس مؤقر است.رژیم غذایی مناسب،یک روش غیردارویی
.و غیر جراحی است که به سالمت فرد کمک می کندو وی را در برابر استرس زاها مقاوم تر می کند
د)بازخورزیستی(فیزیولوژیک):این روش برای شناسایی و کنترل عالئم استرس مثل انقباض عضالت و فشار
خون باال بکار می رود .در این روش عالئم استرس توسط دستگاه به نشانه های قابل تشخیص تبدیل و برای
کاهش استرس با استفاده از فنون آرام سازی و مراقبه اقدام شود.توان فرد را برای حل مسئله افزایش می دهد
.
ه)خود گشودگی:یکی از بهترین راهها برای درمان استرس است.شخص وقایع استرس زا و مشکالتش را برای
.فردی که مورد اعتماد وی است تعریف می کند
.و)درمان پزشکی:هرچقدراین بیماریها مزمن تر شوند،درمان آنها سخت تر است
استراتژیهای سازمانی پیشگیری و درمان پیامد های استرس)6
(ٍ(Employee Assistanceالف)برنامه های کمک به کارکنان
موجب می شود که عالئم استرس بموقع شناسایی و برای درمان حرفه ای اقدام گردد یاPrograms:
.افراد به مراکز مراقبت اعزام شوند
ب)زمان استراحت کافی :زمان استراحت در کار بویژه درشرکتهای بین المللی کاهش یافته است.هرچند
در کوتاه مدت بنفع صاحبان سرمایه است ولی در بلند مدت نیرو را فرسوده کرده و اگر استرس زاها و
.دشواری مشاغل باال باشد افراد دچار تحلیل رفتگی می شوند
ج)مرخصی استرس :فرد هر زمان که احساس کند در معرض استرس زاها بوده است،به تشخیص خود و
هماهنگی سازمان می تواند از این مرخصی استفاده کند مثال در شغلهای پر استرس(پلیس)
د)بهبود شرایط کاری:بهبود شرایط فیزیکی کار(ارگونومی)عالوه بر راحتی فیزیکی بر کاهش استرس نیز
.مؤثر است.جو اجتماعی مخرب در محیط کاری به کارکنان صدمه می زند
:یک چهار چوب عملی
تغییر علل استرس
2
1
رفع علت•
افزایش منابع•
تجدیدساختار زندگی خود•
پرهیز از امور استرس زا•
توسعه مهارتها برای مبارزه
آموزش/رشد خود•
مدیریت زمان•
قاطعیت•
ارتباط•
مدیریت
استرس
یک شیوه زندگی متوازن
کار روی ذهن
خلق یک تصویر مثبت•
تغییر تصورات غیر واقعی•
اجتناب از تفکرهمه یا•
هیچ،باید،می بایست و بایستی
3
4
توسعه تغذیه سالم•
کاهش مصرف دخانیات و کافیین•
ورزش منظم•
داشتن سرگرمی و تفریحات•
آموختن آرامش و خواب بهتر•
روی آنچه را که می توانیم کنترل داشته باشیم ،کار کنیم و یاد بگیریم که چگونه با سایر چیزهایی که
.قادر به کنترل آن نیستیم ،زندگی کنیم
خوب نگاه کنید
خوب احساس کنید
دایره
نیک
بترسید از خداوند بلند مرتبه
.ای مردم خردمند!آنچه در دست دارید از پیش بفرستید
.ای فرزند آدم!متوجه اعما ل خود قبل از انجام آن باش
همانا تو در حال نابودی عمر خویش هستی.از زمانی که از رحم
مادر خارج شده ای در حال نزدیکی به قبر هستی.بنابراین همانند
.چوبی نباش که بخاطر دیگران خود را می سوزاند
.هیچ معبودی نیست بجز خداوند تبارک و تعالی
.همانا بدرستی که
محمد
بنده و رسول من است