ويژه دانشجويان رشته روانشناسی فصل اول : تاريخچه آزمونها فصل دوم : ويژگيهاي آزمونها فصل سوم : اجرا و نمره گذاري آزمونها فصل چهارم : بيان نتايج آزمونها فصل پنجم : طبقه بندي آزمونها فصل ششم : آزمونهاي هوش فصل هفتم : آزمونهاي استعداد فصل هشتم : آزمونهاي شخصيت مجموعه مطالب و نكات مهم درس روانسنجی

محدثه يكرنگ حق پناه

صفحه 1:
الرحیم

صفحه 2:
ارائه مطالب و نکات مهم درس : ویژه دانشجویان رشته روانشناسي تهیه و تنظیم :

صفحه 3:
مشخصات سم : * کتاب : روان سنجي * انتشارات: دانشگاه پیام نور

صفحه 4:
۰ و هو هو و فهرست مطالب ۰ ۳ . ۱ ‏وا‎ alied ‏هم کی اسف‎ Toco yeas ۱ ۱ ۱ ۱ geneween on acme فصل چهارم آ ‎iad‏ سس کچ ‏فصل ششم ‏فصل هشتم : ‏خ ‎ee‏ ریب ‎es‏

صفحه 5:
فصل اول * تاریخچه آزمونها

صفحه 6:
سابقه روان سنجي وآزمون سازي آرمون:نسازي درروانشناسي سابقه اي ‎fond‏ ‏طولاني دارد. جیمز مك كين کتل(روانشناس آمريكايي) در سال 10 1 ‎ee‏ ‎Kopel‏ ز بای ول ‎axl‏ کار برد , و آلفرد بینه نیز اولین آزمون روائي را (که آزمون هوش .بود) در سال ۱۹۰۵ ارائه داد

صفحه 7:
تاریخچه آزمون سازي گالتون در سال ۱۸۸۶ ويژگيهاي خاصی,از جمله دقت,توان عضلاني و زمان واکنش را اندازه گيري مي كرد و با استفاده از جدولهاي درصدي ‎Go‏ توانست توانايي فرد را با گروه وي مقایسه کند. وق پیشگام استفاده از فنون آماري در تحلیل ويژگيهاي فردي , و توسعه آزمونهاي رواني است.

صفحه 8:
تاریخچه آزمون سازي جیمز مك کین كتل .با تهيه آزمونهايي كه توانايي ساده اي را اندازه كَيري مي كردند .به توسعه آزمون سازي و همجنين كاربرد آسان و همكاني آزمونهاي رواني كمك کرد. عيب آزمونهاي ‎jb‏ ¢ بود.بنابراین ,با اجراي آزمونهاي 59 ‎yo Garo‏ توانست در مورد وضعیت آزمودني نسبت به گروه اش نظر دهد.

صفحه 9:
تاریخچه آزمون سازي نخستین آزمون (به معناي امروزي آن) توسط بینه و سیمون تهیه و ارائه شد. این آزمون .هوش را اندازه مي كرفت و داراي بود.این آزمون در سال ۱۹۰۵ ارائه شد.آزمون مذکور , تا کنون چندین بار تجربه شده است.معروف ترین فرم تجدید نظر شده به آزمون استنفرد-بینه مشهور است.

صفحه 10:
فصل دوم ويژگيهاي آزمونها

صفحه 11:
تعریف آزمون رواني آزمون رواني وسیله اي است که موفعيتي را فراهم مي کند تا نمونه اي از رفتار برانگیخته شود و مورد اندازه گر قرار گرد. آزمون رواني ايجاد شرايط براي ظهور رفتار | بروز نمونه اي از رفتار مورد اندازه گيري سنجیدن رفتارهاي ظاهر شده

صفحه 12:
ويژگيهاي اصلي آزمون در شرايطي میتوان گفت که يك آزمون رواني داریم که حداقل داراي ‎Sug aw‏ زیر باشد: ‎zl‏ ‏3 ‎a‏ (با ظرافت تشخيص) ااعتبار | روايي | ‎tis‏

صفحه 13:
تعریف اعتبار(یا پايايي) اگر آزمونب را براي يك آزمودني چند بار اجرا کنیم نتایج نسبتا یکسان و مشابهي به دست آيد - اعتبار آزمون .بیانگر پايداري و ثبات نتایج يك آزمون در اجراهاي متعدد است.

صفحه 14:
روشهاي اندازه گيري اعتبار يك آزمون ادعاي سازنده آزمون مبني بر اين كه آزمون وي داراي اعتبار است . کافي نيست ,و لازم است با استفاده از روشها روشها يي مورد توافق ,اعتبار آزمون محاسبه شود. يي اندازه كيري و تعيين اعتبار آزمون عبارتند از:

صفحه 15:
روشهاي برآورد اعتبار آزمون ۱- روش ‎Slo!‏ مجدد آزمون در روش ‎Shel‏ مجدد آزمون به منظور اندازه گيري اعتبار آن . آزمون را دو بار ,و با فاصله زماني .اجرا مي 0 محاسبه مي کنیم .که آن مي نامند.« ضريب اعتبار» / تفسبر ضریب اعتبار به دست آمده . بیانگر وجود یا عدم وجود اعتبار است.

صفحه 16:
سؤال: آيا در اجراي مجدد آزمون ' ضريب اعتبار به ميزان ‎١‏ به دست Saul ‏مي‎ باسخ:

صفحه 17:
زیرا عوامل متعددي همچون : تمرین,خستگي ,وضعیت عاطفي ,و شرایط آزمون بر روي نتایج آزمون در حال اجراي مجدد تاثر مي گذارد.

صفحه 18:
مراحل اجرايي محاسبه اعتبار آزمون به روش اجراي مجدد: | - آزمون جدید را اجرا کنید ۲- پس از اجراي اول. مجددا(همان ساعت .همان روز یا چند روز بعد)همان آزمون را اجرا کنید. بین نمرات اجراي اول آزمون و اجراي دوم آزمون , ‎er‏ همبستگي را براي ارزشيابي اعتبار آزمون تفسیر ‎ ‏لاا

صفحه 19:
روشهاي برآورد اعتبار آزمون ۳۲- روش اجراي فرم موازي در روش فرم موازي . ضریب همبستگي بین نتایج حاصل از اجراي آزمون جدید و آزمونپ که از نظر درجه دشواري , ضریب تشخیص , و محتواي ‎Gig‏ شبیه ن است . ملاك تعيين مبزان اعتبار آزمون تلقي ‎Go‏ شود.

صفحه 20:
مراحل اجراي محاسبه اعتبار آزمون به روش فرم موازي: ‎-١‏ فرم موازي آزمون جدید را بیابید. ‏۲- آزمون جدید و فرم موازي آن را بر روي يك گروه آزمودني اجرا کنید. ‏۳ بین نمرات آزمون جدید و فرم موازي آن ضریب ‏۴- ضریب همبستگي به دست آمده را براي ارزشيابي اعتبار آزمون جدید تفسیر کنید. ‎

صفحه 21:
روشهاي برآورد اعتبار آزمون ۳- روش دو نیمه کردن روش دو نیمه کردن بر اساس ضریب همبستكي بين نمره اي که آزمودني ها در دو نیمه از يك آزمون به دست مي آورند . محاسبه مي شود. مثلاً نمره آزمودني در سوالهاي فرد ونمره وق در سوالهاي زوج آزمون.

صفحه 22:
سوال: چرا روش دو نیمه کردن به روش فرد- زوج مشهور است؟ : پاسخ

صفحه 23:
زیرا به طور معمول , در محاسبه اعتبار آزمون از طریق دو نیمه کردن . پرسشهاي فرد در يك نیمه , و پرسشهاي زوج در نیمه دیگر قرار مي ‎pF‏ ضریب همبستگي بین نمره هاي آزمون ها در دو نیمه , معبار مناسبي براي برآورد اعتبار آزمون است.

صفحه 24:
فرمول اسپیرمن- براون پس از محاسبه ضریب همبستگی ‎Uy‏ نمرات تیه در دو نیمه آزمون , أعتبار نيمي از آزمون محاسبه شده است. اعتبار کل آزمون از طریق فرمول اسپیرمن - براون محاسبه مي شود:

صفحه 25:
مراحل اجرايي محاسبه اعتبار آزمون به روش دو نیمه کردن: | - آزمون را اجرا کنید. ۲- نمره هاي آزمودنیها را در هر يك از دو نیمه آزمون(مثلا در پرسشهاي فرد و پرسشهاي زوج) محاسبه کنید. ۳ ضریب همبستگي بین نمره هاي آزمودنیها را در دو نیمه آزمون محاسبه کنید. ۴- ضریب همبستگي به دست آمده را در فرمول اسپرمن- براون قرار دهید و ضریب همبستگب کل آزمون را 0- ضریب همبستگي په دست آمده را براي ارزشيابي اعتبار

صفحه 26:
روشهاي برآورد اعتبار آزمون ۴- روش کودر- ریچاردسون در محاسبه اعتبار آزمون به روش کودر- ریچاردسون از فرمول استفاده مي شود:

صفحه 27:
فرمول کودر-ریچاردسون

صفحه 28:
ويژگيهاي اصلي آزمون اعتبار از چهار آزمون زیر که بر روي ۳۰ نفر اجرا شده اند , کدام آزمون داراي اعتبار بيشتري است؟ ضریب اعتبار آزمون ‎92A=‏ ضریب اعتبار آزمون < 758 ضریب اعتبار آزمون ‎65e=‏ ضریب اعتبار آزمون ‎O5D=‏

صفحه 29:
چون ضریب اعتبار آزمون۸ بیش از سایر آزمونهاست. بنابران آزمون داراي اعتبار بيشتري است.

صفحه 30:
ويژگي اصاي آزمون تعریف روايي منظور از روايپ این است که آزمون آن چه را که براي اندازه گري آن ساخته شده است , اندازه بگیرد. مثلا اگر آزمون براي اندازه گيري هوش ساخته شده است .فقط هوش را اندازه بگیرد.

صفحه 31:
ويژگي اصلي آزمون روايي اگر آزموني براي اندازه گیری هوش ساخته شده است , ولي افراد درونگرا نمره بيشتري از آن به دست مي آورند , این آزمون براي اندازه گيري هوش , روا نیست.

صفحه 32:
انواع روايي روايي ظاهره روايي محتوا ‏ روايي بيش بين روايي همزمان روايي سازه

صفحه 33:
انواع روايي روايي ظاهري در روايي ظاهري . ميزان انطباق صورت ظاهر يرسشها با موضوع مورد آزمون بررسي مي شود.

صفحه 34:
انواع روايي روايي ظاهري در روايى ظاهري به اين يرسش ياسخ داده مي شود كه آيا يرسشها از لحاظ ظاهري با موضوعي كه آزمون براي اندازه كبري آن ساخته شده است. انطباق دارد؟

صفحه 35:
انواع روايي روايي ظاهري در مجموعه پرسشهاي آزمون ویژه داوطلبان خلباني , پرسش زیر داراي روایپ نیست: پرتقال فروشي ۱۰۰ کیلو پرتقال را از قرار کیلویپ ۲۰۰ تومان خرید و کيلويي ۳۵۰ تومان فروخت.مقدار سود پرتقال فروش را حساب کنید.

صفحه 36:
انواع روايي روايي ظاهري در مجموعه پرسشهاي آزمون ویژه داوطلبان خلباني ,پرسش زیر داراي روايي ظاهري است: اگر هواپيمايي با سرعت ۹۵۰ کیلومتر در ساعت پرواز کند , فاصله بدن تهران و بندر عباس را که حدود ۱۲۵۰ کیلومتر است در چه ‎Gb Giro‏ میکند؟

صفحه 37:
انواع روايي روايي محتوا آزموني داراي روايي محتواست كه يرسشهاي آزمون كليه هدفهاي آزمون را مورد اندازه كَيري قرار دهند.

صفحه 38:
انواع روايي روايي محنوا- محتواي کتاب روانسنجي بر اساس ۵۰ هدف تنظیم شده است. بنابراین اگر آزمونب براي تعیجن مبزان پیشرفت تحصياي دانشجو در درس روانسنجي ساخته شود که در آن به ازاي هر هدف يك پرسش تهیه شده باشد , این آزمون داراي روايي محتواست.

صفحه 39:
انواع روايي روايي پیش بین براي تعيين روايي پیش بين آزمون. بين نتايج حاصل از اجراي آزمون و نمره اي که بعدا به دست مي آید ,ضریب همبستگي محاسبه مي شود و بر اساس ضریب همبستگي به دست آمده . درباره روايپ آزمون جدید , حکم داده مي شود.

صفحه 40:
ات روايي روايي پیش بین- اگر فرض شده است آزمون جدید , استعداد پیشرفت تحصياي را مي سنجد . مي توان این آزمون را در مهر ماه اجرا کرد و سپس بین نتایج به دست آمده و معدل تحصيلي ازمودنيها لك در تجر ماه ذال سدع تش رمي اند

صفحه 41:
انواع روايي روايي همزمان مي توان بين نتايج حاصل از ‎Shel‏ آزمون جدید و آزموني که داراي روایپ است و همزمان با اجراي آزمون جدید , اجرا مي شود . ضریب همبستگي محاسبه کرد . و آن را براي تعيين روايي آزمون جديد , تعبير و تفسير كرد.

صفحه 42:
انواع روايي روايي همرمان- براي تعيين روايي آزمون جديد كه مدعي اندازه كيري هوش است. این آزمون همزمان با آزمون هوش استنفرد- بينه اجرا مي شود؛ و بين نتايج به دست آمده از هر دو آزمون , ضریب همبستگي محاسبه مي شود. ضریب همبستگي به دست آمده نشان دهنده مبزان روایپ آزمون هوش جدید است.

صفحه 43:
انواع روايي روايي سازه * در صورتي كه نمره هاي حاصل از اجراي آزمون به مفاهيم يا سازه هاي نظريه اي كه بر اساس دن آزمون ساخته شده است ' مربوط باشد آزمون مورد نظر داراي روايي سازه است .

صفحه 44:
انواع روايي روايي سازه - * اگر بر اساس نظریه هاي اضطراب " پرسشنامه اي در زمینه اندازه گیري اضطراب ساخته شود " این پرسشنامه در صورتب داراي روايي سازه است که نمرات حاصل از آن به سازه ها مورد اشاره ‎Sla aybi jo‏ مربوط به اضطراب ارتباط داشته باشد.

صفحه 45:
ويژگي آزمون خوب اگر نتایج ‎Lob‏ از اجراي آزمون بر روي يك گروه بزرگ را به محور مختصات منتقل کنیم؛ هر چه قدر منحتي حاصل به منحني طبيعي نزديك باشد , آزمون ‎fui‏ است.

صفحه 46:
5.9 هاي اصاي آزمون افراد در ويزكي هاي مختلف , تفاوت دارند , و يك آزمون خوب بايد بتواند اين تفاوت ها را تميز دهد. هر جه قدر كه آزمون توانايي بيشتري براي تميز تفاوت هاي شخصي داشته باشد , از بيشتري برخوردار است..

صفحه 47:
ويزگيهاي اصاي آزمون آزموني حساس است که بتواند کوچکنرین تفاوت ‎Uy‏ دو فرد را تمز دهد.

صفحه 48:
ويزگيهاي اصاي آزمون هر جه قدر آزمون حساسيت بيشتري داشته باشد ‎٠‏ بهخر مي تواند توانايي هاي فرد را . نسبت به هم , تمبز دهد.

صفحه 49:
ويزگيهاي اصاي آزمون از دو آزمون‌م وم ‎٠‏ با توجه به نمراتي كه آزمودنيها به دست آورده اند , كدام آزمون حساستر است؟ نتایج آزمون۸ تعداد 1 تعداد. نتایج آزمون ظ ‎oe‏ 1 پاسخ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 50:
آزمون ۸ . زیرا تفاوت میان آزمودنیها را دقیقتر نشان داده است.

صفحه 51:
رابطه وسعت رفتار و حساسیت آزمون هر اندازه وسعت رفتارهايي که يك آزمون مي تواند اندازه بگیرد , بیشتر باشد , به همان اندازه حساسیت این آزمون کمتر خواهد بود.

صفحه 52:
رابطه وسعت رفتار و حساسیت آزمون هر اندازه پدیده مورد اندازه ‎Se‏ محدودتر باشد.حساسیت آزمون بهثر خواهد بود.

صفحه 53:
رابطه حساسیت آزمون 9 قدرت تشخیص سوالات حستانست اروت مق اسيت آزمون به قدرت تشخ ت آن آز ان تشخيص سوالات آن آزمون

صفحه 54:
فصل سوم اجرا و نمره گذاري آزمونها

صفحه 55:
ويژگيهاي فرعي آزمون آزمون خوب , علاوه بر داشتن روايي , اعتبار و حساسیت . باید از ويژگيهاي ديگري به شرح زیر برخوردار باشد:

صفحه 56:
| -آزمون باید به سهولت قابل اجرا باشد. ‎fe‏

صفحه 57:
۲-آزمون باید داراي دستورالحمل نوشته شده اي براي اجرا باشد p-

صفحه 58:
۳ آزمون باید داراي کلید و روش تصحیح و نمره گذاري ‎Gaul‏ 0 دعر

صفحه 59:
- ازمون ري زا برا ی مو بايد معيا .5 | براي مقايسه و ارزشيابي نتيجه ‎a‏ 3 1 = 3 | يابي نتیج

صفحه 60:
اجراي دستورالعمل آزمون مهمترین نکته در جریان اجراي آزمون , اجراي دقیق قواعد و توصیه هاي دستورالعمل آزمون است.

صفحه 61:
عوامل موثر بر اجراي آزمون دو عامل در فرایند اجراي آزمون بر عملکرد آزمودنب اثر مي گذارد. این دو عامل عبارتند از: 1 2 ي

صفحه 62:
شرایط اجراي آزمون در مورد اين كه مدت اجراي آزمون چه قدر باید باشد , قاعده اي ‎GT‏ وجود ندارد.

صفحه 63:
شرایط اجراي آزمون موقع اجرا موقع اجراي آزمون . زمانپ است که آزمودني از جنبه جسماني و روانپ آماده اجراي آزمون باشد.

صفحه 64:
Se ‏ن اجرا مون جيست‎ ۳ 9 ‏آز‎ ‏اي‎ ‎S| ‎>I ‏ما‎ ‏جریان‎ ‎= ‏ینده‎ ‏یز‎ ۱ ‏آز‎ 3 : باسخ ۰ با

صفحه 65:
وظیفه آزماینده در جریان اجراي آزمون این است که دستورر | لحتمتل, | ز:مسورن و ۱ بسه: دافت | چتر ۱ ‎we‏

صفحه 66:
در ابتداي برخي آزمونها نمونه اي از پرسشها داده شده است. آزمودنیها با دادن پاسخ به این پرسشها , با شیوه اجراي آزمون آشنا مي شوند.

صفحه 67:
سوال: براك اشنا شدن آزمود: ِ اشنا شدن آزمودني با شیوه اجر آزمو چه ‎Ppa fl clad‏ بو ‎eBay ae‏ : پاسخ

صفحه 68:
براي آشنا شدن آزمودني با شیوه اجراي آزمون , لازم است تعدادي پرسش تمرینی به ابتداي آزمون اضافه شود.

صفحه 69:
سهولت نمره گذاري در صورتب که پرسشهاي آزمون , پاسخ قطعا درست یا غلط داشنه باشند ,نمره گذاری به سهولت آنجام مب گیرد.این نوع نمره گذاري آزمون را , عيني گذاري نمره _گویند.

صفحه 70:
نمره گذاري عيني آزمون. پرسشهايي که به صورت چند گزینه اي تنظیم شده اند , مانند: چهار گزینه اي یا پرسشهاي صحیح- غلط , و یا رسای له ام انوا بلق نامه با عبات ات آزمونهایپ با نمره گذاري عيني نامیده مي شوند.

صفحه 71:
آیا پررسش زیر به صورت عيني نمره گذاري مي شود؟ پایتخت ايران کدام شهر است؟ : پاسخ

صفحه 72:
پرسش« پایتخت ايران کدام شهر اشت؟ به صورت عيني تس گذاري مي شود . زیرا يك پاسخ قطعا درست دارد" و آن شهر تهران است. »

صفحه 73:
ويژگيهاي ]7 اعتبار ‎vila‏ ويژگيهاي رمون

صفحه 74:
فصل چهارم بیان نتایج آزمونها

صفحه 75:
درسان شایمتزپونجا نمی توان بو آسلس تیب اي که هر از اجراي آزمون به دست مي آورد _ خاملانوازاهي یا ويژگي او را ارزيابي کرد.

صفحه 76:
نمره خام چیست؟ نمره خام نمره اي است که فرد از اجراي آزمون خود به دست مي آورد. اين نمره مثلاً بيانكر تعداد ياسخهاي صحيحي است كه آزمودنيها به يرسشهاي آزمون داده است.

صفحه 77:
تعریف هنجار (نورم) هنجار یا نورم عبازنست از ميانگينهايي که از اجراي آزمون در گروه هاي بزرگ به دست مي آید.

صفحه 78:
هنجار (نورم) هنجارهاي رشد ذهني در هنجارهاي رشد ذهني ‎٠‏ رابطه نمره اي که فرد از آزمون به دست مي آورد (عقلي سن). و سن فرد ملاك ارزيابي توانايي ذهني او قرار مي كيرد.

صفحه 79:
سن عقلي يعني توانايي آزمودني در پاسخ گفتن به پرسشهايي که اکثر همسالان وق به آن پاسخ درست داده اند. مثال:

صفحه 80:
سن عقلي. مثال وقتي يك کودك ۱۰ ساله حداکثر مي تواند به پرسشهاي کودکان ۸ ساله پاسخ دهد , سن عقلي او ۰ ۸ سال است (هر چند که سن تقويمي او ۱۰ سال است)

صفحه 81:
سن تقويمي سن تقويمي فرد (در مقایسه با مفهوم ‎atl‏ ‎Soo Sly‏ زماني است که از تولد فرد مي گذرد. سن تقويمي را بر اساس

صفحه 82:
فرمول بهره هوشي M.A IQ =—.x100 9 C.A بهره هوش -1.0 سن عقاي ‎M.A=‏

صفحه 83:
رت نس ° اتید ‎J:‏ ‏را ‏سن تقو برابر ب بهر عقاي كودكي ب ال ‎ee‏ ‏يمي ‏سن ‏9 ‏عو ‏اگر ۴ ۳ | ‏قدر‎ ‎a> : پاسخ ۰ با

صفحه 84:
بهره هوشي. اگر سن عقاي و سن تقويمي كودكي برابر باشد , بهره هوشی او بر ات 0 1.9 معادل ‎sac‏ ۱۰۰ به دست ‎Go‏ آید.

صفحه 85:
بیان نتایج آزمون ها _ استفاده از شاخصهاي اماري ‎Sly‏ بیان نتایج آزمون ها . مي توان از شاخص هاي آماري: میانگین و انحراف استاندارد استفاده کرد.

صفحه 86:
بیان نتایج آزمون ها استفاده از میانگین و انحراف استاندارد با استفاده از شاخص آماري میانگین و انحراف استاندارد مي توان جایگاه آزمودني را در كروه تعيين كرد.

صفحه 87:
بیان نتایج آزمون ها کاربرد شاخصهاي اماري شاخص هاي آماري , مانند میانگین و انحراف استاندارد , امکان مقایسه آ ز مود ني را نسبت به گروه مورد آزمایش فراهم ‎Go‏ کند.

صفحه 88:
بیان نتایج آزمون ها نمره ‎be‏ استاندارد با نز دست ناشن مبانگین و ا نحر اف استا ندارد گروه و استاندارد نمره(یا نمره ‏ ) هر آزمودني محاسبه مي شود.

صفحه 89:
تمره استاندا رد نمره استاندارد يا نميره. نمره اي است كه بر اساس آرمودني و ميانكين و انحراف استاندارد گروه محاسبه مي شود و به منظور مقایسه آزمودني با سایر افراد گروه مورد استفاده قرار مي گیرد.

صفحه 90:
نمره آستاندارد- بر اساس نمره استاندارد آزمودني در آزمونهاي مختلف , مي توان آزمودني را با خودش مقا بسه کرد.

صفحه 91:
نمرات استاندارد- براي ياسخ دادن به اين يرسش که آزمودني در رياضي با استعدادتر ,و یا در استعداد هتري .موفقتر است ,از نمره استعداد 59 در دو آزمون استعداد رياضي و هنري استفاده مي کنیم.

صفحه 92:
نموه استاندارد. براي محاسبه نمره استاندارد "طبق فرمول , نمره آزمودني را از میانگین گروه کسر مي کنیم و به انحراف استاندارد گروه تقسیم مي کنیم. فرمول :

صفحه 93:
نمره استاندارد - فرمول 2 نميه 2 > استانداردم رمع آزمودني میانگن گروه ‎X=‏ ‏>-انحرافاستاندايد كوم 5

صفحه 94:
محاسبه نمره استاندارد. نمره آزمودني در آزمون استعداد رياضي ۲۵ است. در صورتي که میانگین گروه ۳۵ و انحراف استاندارد آن ۱۵ باشد , نمره استاندارد آزمودني چه قدر است؟ : پاسخ

صفحه 95:
پاسخ : نمره استاندارد آزمودني , طبق فرمول زیرصفر pow) pe 15 0

صفحه 96:
نمره استاندارد- ‎Ujy opoi‏ در امتحانات فيزيك ۱۵ است. در صورتي که میانگن کلاس ۱۲ و انحراف استاندارد , ۲ باشد , نمره استاندارد بژن در امتحانات فيزيك را مشخص کنید. ‎ail

صفحه 97:
نمره استاندارد. نمره استاندارد دانش آموزي که در درس فبزيك ۱۵ گرفته است؛ و میانگین و انحراف استاندارد نمرات كلاسي به ترتیب ۱۲ و ۲ باشد . طبق فرمول زیر , يك (۱) است. 2 ۱۲-ها و ۳

صفحه 98:
کاربرد نمره استاندارد- نمره استاندارد آزمودني در آزمون استعداد رياضي ۱- و در آزمون استعداد هنری. صفراست. بنابراین. آزمودني در آزمون استعداد هنري موفقتر از آزمون استعداد رياضي عمل کرده است. :1 مثالا

صفحه 99:
کاربرد نمره استاندارد. نمرات استاندارد آزمودني در آزمون استعداد ریاضي و آزمون استعداد هنري. صفر(۰) است. بنابراین. این آزمودني در استعداد رياضي به همان اندازه موفق است ‎js aS‏ استعداد هنري.

صفحه 100:
بیان نتایج آزمون ها نیمرخ رواني نیمرخ رواني . نموداري است که به واسطه آن نتایج آزمون به صورت تصويري بیان مي شود. lio :

صفحه 101:
نیمرخ رواني. نمودار زیر, نوعي نیمرخ رواني است

صفحه 102:
نیمرخ رواني. نیمرخ رواني زیر, بیانگر مقایسه سه آزمودني در ‎Shel‏ ‏آزمون هوش ان ‎Waal dine wait‏

صفحه 103:
نیمرخ رواني. بيانكر مقايسة ب سه ‎a‏ آزمودنب در اجراي ‎sal dine =i‏ آزمون هوش | مثال ۴:

صفحه 104:
نيمرخ رواني فوق- كه به نیمرخ ‎al alta‏ مشهور است- بيانكر مقايسه سه آزمودني در اجراي آزمون استنفرد- بينه است.

صفحه 105:
نیمرخ رواني. نیمرخ رواني زیر- که به نیمرخ ستاره اي مشهور است- بیانگر مقایسه سه آزمودني ‎Shel ys‏ آزمون استنفرد- بینه است.

صفحه 106:
طبقه ‎guy‏ آزمونها

صفحه 107:
طبقه بندي آزمونها ملاك هاي طبقه بندي آزمونها آزمون ها بر اساس ملاك ‎Gla‏ مختلف طبقه بندي مي شوند: -۱ طبقه بندي آزمونها از نظر روش اجرا ۲- طبقه بندي آزمونها از نظر ۳ طبقه بندي آزمونها از نظر ۴- طبقه ‎Sai‏ آزمونها از نظر ۵- طبقه بندي آزمونها از نظر

صفحه 108:
طبقه بندي آزمونها از نظر روش اجرا آزمونها را مي توان به دو روش اجرا کرد:

صفحه 109:
ی ۱ ۰ ۱۵9 آزمونهاي فردي آزمونهاي فردي آزمونهايي هستند که درهر نوبت بر رو يك آزمودني قابل اجرا است. :متا

صفحه 110:
طبقه بندي آزمونها از نظر روش اجرا آزمونهاي فردي- آزمون استنفرد- بینه و آزمون مکعبها به صورت فردي ‎hol‏ ‏مي شوند.

صفحه 111:
طبقه بندي آزمونها از نظر روش اجرا آزمونهاي گروهي آزمونهاي گروهي آزمونهايي هستند که در هر نوبت و به طور هم زمان ‎Go‏ توان بر رو بیش از يك آزمودنب ‎hel‏ ‏رد 00

صفحه 112:
طبقه بندي آزمونها از نظر روش اجرا آزمونهاي گروهي. پرسشنامه چند جنبه اي شخصيتي ام.ام.پي.آي ؛ و پرسشنامه ۱۶ عاماي کتل, نمونه آزمونهايي هستند که به صورت گروهي اجرا ‎Go‏ شوند.

صفحه 113:
مزیت آزمونهاي گروهي مزیت آزمونهاي گروهي نسبت به آزمونهاي فردي, صرفه جويي در زمان است. زیرا آزمون را مي توان در يك زمان بر روي تحداد ‎Sobj‏ از آزمودنیها اجرا کرد.

صفحه 114:
طبقه بندي آزمونها از نظر ويژگيهاي بيروني آزمون ها از نظر ويژگيهاي بيروفي به دو گروه تقسیم مي شوند: 1 er

صفحه 115:
طبقه بندي آزمونها از نظر ويژگيهاي بيروني )- آزمونهاي مداد- كاغذي در اين نوع آزمونها , آزمودني به پرسشهاي آزمون به صورت کتبي پاسخ مي دهد. 0

صفحه 116:
آزمونهاي مداد- کاغذي. اکثر آزمونماي پیشرفت تحصياي , مانند آزمونهايپ که در نات پایان نیمسال تحصياي با آنها روبرو مي شوید , از نوع آزمون هاي مداد- کاغذي هستند.

صفحه 117:
طبقه بندي آزمونها از نظر ويژگيهاي بيروني ۲-آزمونهاي عملي (یا ابزاري) در این نوع آزمونها ,پرسشها به گونه اي مطرح شده اند , آزمودني معمولا باید با استفاده از ابزار خاصي به آنها پاسخ گوید. ae

صفحه 118:
آزمونهاي عملي(یا ابزاري). در آزمون هوشي وکسار , تعدادي تصویر به آزمودني داده مب و تا آتها را به گونه اي در کنار هم قرار دهد تا بیانگر يك واقحه معني دار (مثلا بیان يك داستان) باشد.

صفحه 119:
طبقه بندي آزمونها از نظر استفاده از کلام آزمونها بر حسب آن که در ارائه پاسخ به پرسشهاي ‎jai Ul‏ به اداي كلمات از سوي آزمودني دارد (بيان شفاهي يا كفتاري) ويا نیاز به کلام ندارد , به دو گروه تقسیم مي شوند: | - م 1

صفحه 120:
طبقه بندي آزمون ها از نظر استفاده از کلام - آزمون هاي كلامي آزمونهاي کلامي آزمونهايی هستند که آزمودني به منظور پاسخ دادن به پرسشهاي آن مازم به استفاده از کلام است. :مهنا

صفحه 121:
آزمون هاي كلامي. بخشي از آزمون استنفرد- بينه به صورت كلامي اجرا مي شود , به این صورت که آزمایشگر پرسشي را به صورت شفاهي مي پرسد , و آزمودني به آن پرسش با استفاده از کلام ‎awh‏ مي گوید. (همانند امتحانات شفاهي دانش آموزان)

صفحه 122:
طبقه بندي آزمون ها از نظر استفاده از کلام ۲- آزمون هاي غیر كلامي آزمونهاي غیر کلامي آزمونوايي هستند که آزمودني براي ‎awh‏ ‎sat‏ به پرسشهاي تن از کلام استفاده نمي کند , و معمولا ‏به صورت نوشتاري و یا ابزاري به آنها پاسخ مي گوید.

صفحه 123:
طبقه بندي آزمونها از نظر دقت 35 ساخ ‎es‏ ‏احا آزموز 1 |1 نفل ,33 ونها از 5 نظر دقت ساخت به دو ؟ نها به دو كروه تق تقسيم مي

صفحه 124:
دسته بندي آزمونها از نظر دقت ساخت ۱- آزمونهاي معلم ساخته تن دسته از آزمونهايي که معمولا توسط مدرسان ,در مقاطع مختلف تحصياي ,و به منظور اندازه گري پیشرفت دانش آموزان و دانشجویان تهیه مي شوند ,به آزمونهاي معلم ساخته مشهوراند.

صفحه 125:
طبقه بندي آزمونها از نظر دقت ساخت ¥- آزمونهاي استاندارد شده آزمواتهاي. انا ندارد. 4608 دار ای ویژ گيهاي زیر هستند: - داراي نورم (هنجار) هستند - در گروههاي بسیار بزرگ اجرا مي شوند آزمودني با گروه بزرگ خود مقایسه مي شود ‎Gb -‏ مراحل ویژه اي استاندارد شده اند

صفحه 126:
تفاوت آزمونهاي معلم ساخته و آزمونهاي استاندارد شده آزمونهاي استاندارد شده در مقایسه با آزمونهاي معلم ساخته داراي ويژگيهاي زیر هستند: ۱- هدف ها و محتواي بسیار كلي را اندازه مي گیر ند ۲ دار اي هتعار رنورع] هستند

صفحه 127:
طبقه بندي آزمونها از نظر موضوع مورد مطالعه آزمونها از نظر موضوع مطالعه به سه گروه تقسیم مي شوند: Dl

صفحه 128:
طبقه بندي آزمونها از نظر موضوع مورد مطالعه آزمونهای استعداد آزمونهای استعداد به منظور اندازه گيري استصداد افراد, مانند:" هوش , استعداد فني . استعداد رياضي .استعداد مهارت ‎Gil‏ ۵ ن‌ استهداد در به کار گیری ابزار , به کار برده مي شود.

صفحه 129:
آزمونهاي يادگيري. آزمونهاي يادگيري آزمونهايي هستند که معلومات اكتسابي و ييشرفت آزمودني را در يك يا جند زمينه خاص اندازه كَيري يادكري آزمونهاي انوا

صفحه 130:
انواع آزموز زمونهای یادگیر * آزموز زمونها ‎Sob‏ ‎ne‏ ي يادكيري به دو دست ‎led‏ ‏مي ۰ 1- آ ز ‎Sigg! 5‏ 5 ۱ بي معلومات مونهاي مها 7 ريم

صفحه 131:
طبقه بندي آزمونها از نظر موضوع مورد مطالعه آزمونهاي شخصیت آزمونهاي شخصیت آزمونهايي هستند که شخصیت فرد | از ال جنبه هاي مختلف اندازه گيري مي کنند.

صفحه 132:
طبقه بندي آزمونها از نظر کارکرد آزمونها از نظر کارکرد به دو گروه تقسیم مي شود: ‎-١‏ آزمونهاي كارايي ۲- آزمونهای شخصیت

صفحه 133:
آزمونهاي هوش

صفحه 134:
آزمونهاي هوش معيارهاي نهیه آزمونهاي هوش آزمونها بر اساس سه معیار تهیه مي شوند: ۳3 تعر یف هوش ۲- معيارهاي عینی ‎or‏ اتتحخليل عنااملى

صفحه 135:
بیان نتایج آزمون هاي هوش نتایج اجراي آزمون هاي هوش به چهار روش بیان مي شود: ۱- سن عقلي ۲ ضر يب هوش ۳- رتبه هاي درصدي ۴- نمره هاي استاندارد شده

صفحه 136:
آزمونهاي هوش ويژگيهاي آزمون هوشي وکسلر کودکان * آزمون هوشي وکسلر کودکان : * - به دو قسمت:كلامي و تقسيم مي شود. * -از دوازده آزمون فرعي تشكيل شده است * - نمره خام آزمودني 'به كمك يك جدول 'به نمره

صفحه 137:
بخشهاي کلامي آزمون هوشي وکسلر کودکان بخشهاي ‎Goll‏ آزمون هوشي وکسار کودکان عبارتند ز: - اطلاعات عمومی درا عمومی ا - متحاسبه عد داي - نا بات - لغات - حافظه عددي

صفحه 138:
بخشهاي غيركلامي آزمون هوشي وکسلر کودکان بخشهاي غبركلامي أزمون هوش وكسار كودكان عبارتند از: - تكميل تصاوير - تنظيم تصاوير - مكعبها - الحاق قطعات ‎ae‏ ‏- مازها

صفحه 139:
آزمونهاي غیر كلامي - فردي هوش. تعدادي از آزمونهاي هوش غبر کلامي و فردي عبارتند از : كو :1 ناف ۱ دمك: ا مود

صفحه 140:
آزمون آدمك گودایناف براي اجراي این آزمون از کودك خواسته مي شود که شکل بك ادمك را رسم رن گذا رک نمره

صفحه 141:
نمره گذاري آزمون آدمك گودایناف در نمره گذاري شکل آدمك.کشیدن اجزا اهمیت به هر جزء کشیده شده - طبق دستورالعمل نمره گذاري - يك امتیاز تعلق مي كيرد.

صفحه 142:
ماز یا لابیرنت پرتئوس این آزمون از مجموعه اي ماز کاغذي تشکیل شده است. طبق دستور العمل , به هنگام کشیدن خطي که نقطه ورود را به نقطه خروج وصل مي كند ‎٠‏ نباید به عقب باز كشت ويا به قسمت بن بست وارد شد.

صفحه 143:
ويژگيهاي آزمون مکعبهاي رنگي - ویژه کودکان ه تاه| ساله است. از ۱| مکعب رنگي و ۱۷ تصویر تشکیل شده - روي هر تصوير زمان لازم براي ياسخ كويي ثبت شده است. - امتيازهايي كه فرد از آزمون مي آورد به بهره هوشي تبديل

صفحه 144:
آرمون هوش بزرگسالان مقباس هوشي وکسلر (بزرگسالان) آزمون هوشي وكسار بزركسالان از يازده قسمت تشكيل شده است: 5 0 كران قطكات ‎-١‏ اطلاعات عمومي 1" رمز انو ۲- ادراك عمومي ‎ste) et‏ © ۳ حافظه آني اعداد ۴- محاسبه عددي 0- تشابهات ۶ تنظیم تصاویر ۷- تکمیل تصاویر ۸ مکعبها

صفحه 145:
آزمونهاي هوش بزرگسالان نمونه آزمونهاي گروهي نمونه آزمون هاي هوشیپ بزرگسالان که به صورت ‎Gags‏ قابل اجرا هستند عبارتند از: - آزافوت نما - ۱ زمون بشا

صفحه 146:
عوامل هوش اسپرمن با استفاده از روش تحلیل عاماي به دو عامل در هوش دست یافت: _عامل عمومي -۱(عامل 9) ۲ (عامل 5)

صفحه 147:
عامل عمومي هوش( عامل») عامل عمومي هوش عاماي است كه در كليه آزمونهاي ۱ هوش وجود دارد.

صفحه 148:
عاملاختصاصي هوث(عامل5) عامل اختصاصي هوش, عاماي است که در هر آزمون به طور اختصاصي وجود دارد. وجود عامل اختصاصب از ‎J‏ عدم وجود همیستگی کامل ‎Cu‏ آزمونما معلوم من

صفحه 149:
عوامل تشکیل دهنده هوش از دیدگاه ‎oo‏ طبق نظریه ترستون. هوش از هفت عامل تشکیل مي شود: - استعداد کلامی ee ea ۲ تلا ۴- تجسم فضا بي ۵- سيالي کلام ‎af‏ سراعت درا ‏۷- حا فظه

صفحه 150:

صفحه 151:
انواع آزمونهاي استعداد ۱- آزمونهای دقت - آزمونهاي خط زني حروف یا علائم - آزمونهاي طبقه بندي ِ - آزمونهاي زمان واکنش ۲- آزمونهاي حافظه + ۲ ‎“Ff‏ ‏ِ - آزمون سوله ۵- آزمونهاي سنجش هماهنگي حرکات - آزمون سنجش هماهنگي دودست - آزمون سنجش مهارت انگشتها

صفحه 152:
معر في آزمونهاي دقت آزمون خط زني حروف يا علائم در اين نوع آزمون. آزمودني مازم است از مجموعه علائم ‎allyl‏ شده, علامت خاصي را - با زدن خط بر روي آن - مشخص کند. رورت ارم ۳

صفحه 153:
نمونه آزمون خط زني درتمویر توت 4 ]ا بيدا كنيد ورهيآن صریدر ‎ss‏ آزمودني‌شیوه محاسبه دقت

صفحه 154:
شیوه محاسبه دقت آزمون کل علائم درست خط كل علائمي كه بايد خط مي ‎Cian‏ ‏خورد

صفحه 155:
آزمونهاي استعداد مكانيکي يکي از انواع آزمونهاي استعداد مكانيکپ, آ ز مون استعدا د گنها زوم

صفحه 156:
ويژگيهاي آزمون استعداد مكانيكي مینه سوتا است.3 و ۸۵ - دارای دو فرم موازي - هر فرم داراي 18 سوال است. - نمونه برس

صفحه 157:
نمونه پرسش آزمون

صفحه 158:
يكي از انواع آزمونهاي استعداد تجسم فضاين. زگيهاي آزمون

صفحه 159:
ويژگيهاي آزمون استعداد تجسم فضايي سوله - از ۳۰ قطعه به اشکال دایره و ستاره و مربع در ايعاد مختلف تشکیل شده است, - يك صفحه كه براي هر قطعه, جایگاهي پیش ‎ww‏ شده است. - آزمودني باید هر قطعه را در جایگاه خود در صفحه قرار دهد.

صفحه 160:
عوامل تغییر دهنده ساخت استعدادها مهمترین عواماي که ساخت استعدادها را تقیر مي دهند عبارتند از: ‎+١‏ سحن ‎a eae ‏۴ جنس

صفحه 161:
آزمونهاي شخصیت

صفحه 162:

صفحه 163:
آزمون هاي شخصیت پرسشنامه هاي شخصیت ممکن است علائق. نگرشها, ويا مجموعه اي از صفات شخصیت را اندازه گبري کنند.

صفحه 164:
‎op bop Lag ۱‏ بي پر سشنامه چند جنبه اي ‎ay‏ ‎oh ‏ع- ف مانندء پرسشنامه کر تل و پرسشنامه 4( ‎

صفحه 165:
- مشهورترین پرسشنامه شخصيتي است. - از ۵0۰ پرسش تشکیل شده است. , <صحیح>- آزمودني با انتخاب يکي از گزینه های: به يرسشها ياسخ مي گوید. <نمي دانم > 9 <غلط> - صفات مختلف شخصيت ا اندازه مي ‎ont‏ از جمله: افسردكي: ‎«Spud‏ ويزكيهاي مردانه - زنانه. عدم تعادل رواتَج. هيپوكتدري, تعامل اجتماعي. پارانویا. اسکیزوفرني.

صفحه 166:
پرسشنامه برن رویتر - مشتمل بر ۱۳۵ پرسش است. - پرسشنامه اي چند جنبه اي است. - جنبه هاي مورد اندازه گيري عبارتند از: تمایل به نوروتيك بودن درون گرايي - برون گرايي تسلط يا تسلیم در روابط شخصي اعتماد به نفس اجتماعي بودن

صفحه 167:
است.ظ و ۸داراي دو فرم - به صورت فردي 8 به صورت گروهي و فرم ۸- فرم اجرا مي شود. - این پرسشنامه براي پیش بینی: موقعیت روان درماني به كار هيم رود.

صفحه 168:
- قابلیت | ‎ie‏ ‏بت اجرا به صورت گروهي دارد. ‎a =‏ عيتي است و شود. ‏= حاوي عع پر سر است. ‏- در موارد تشخیص به کا ‎ ‎ ‏- دو نوع اضطراب: آشکار ‎bl‏ ‎ ‎ ‎J‏ مي رود. و نهان را اندازه مي گبرد. ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 169:
پرسشنامه گیلفورد - زیمرمن - پرسشنامه اي چند جنبه اي است و ۱۰ ویژگب را اندازه گیري ‎Go‏ کند. - نوع پرسشها و شیوه نمره گذاري, عيني است.

صفحه 170:
- مبزان نا بهنجاري فرد را ارزشيابي مي کند. - براي تشخيص افرادي که اختلال شخصیت دارند به کار مي رود.

صفحه 171:
آزمونهاي عيني شخصیت مشهورترین آزمونهاي عيني شخصیت عبارتند از: - مازها پا لابیرنت هاي پر تشوس - آزمون ترسیم در آپینه

صفحه 172:
آزمونهاي فرافکن شخصیت مشهورترین آزمونهاي فرانکن شخصیت عبارتند از: ۱- آز ر ور شا 1 (معر وف به آزمون ea 8 (کود کان)

صفحه 173:
آزمون رورشاخ - آزموني فرافکن است - از ۱۰ کارت تشکیل شده است - در هر کارت ‎GSI a‏ جوهر وجود دارد - ۵ کارت سیاه- سفید , و ه کارت رنگي است - اجراي آزمون به صورت انفرادي است 6 5506

صفحه 174:
تصاویر آزمون رورشاخ

صفحه 175:
آزموناندريافتموضوع (1.4.1) - آزموني فرافکن است - براي بررسي و شناسایپ نیازها و تمایلات افراد به کار مي رود - از ۳۰ كارت مصور و يك كارت سفيد تشكيل شده است - نمونه عيني ندارد

صفحه 176:

صفحه 177:
آزمون دهکده هانري آرتوس - آزموني فرافکن است - از ۱۷۷ قطعه تشکیل شده است - آزمودني به كمك قطعات يك دهکده مي سازد - فرض براین است که ساخت شخصیت فرد در ساختمان دهکده ساخته شده منعکس ‎Go‏ شود

صفحه 178:
Se oll cli ‏آزمون‎ - آزموني فرافکن است - آزمودني با شنیدن کلمات آزمایشگر, کلمه اي را بر زبان مي آورد فرض آزمون: وقتي کلمه اي موجب تداعي کلمه اي بشود و این کلمه براي آزمودني بار عاطفي داشته باشد .آزمودني به طور ناخود آگاه سعي ‎Go‏ کند آن کلمه را با کلمه اي که بار عاطفي ندارد جایگزین کند Dl

صفحه 179:
آزمون تکمیل جملات - آزموني فرافکن است - ازمجموعه اي جمله ناتمام تشکیل شده است - آزمودني , جمله ناتمام را با عبارت خود ,تکمیل مي کند

صفحه 180:
آزمون ناكامي رونزوایک - آزموني فرافکن است - ویژه کودکان است - از ۴] تصویر تشکیل شده است - در هر تصویر بخشي از مكالمه بين دو نفر نوشته شده است و آزمودني باید پاسخ فرد مقابل را بنویسد نمونه پر سثر

صفحه 181:
نمونه تصویرآزمون ناكامي روزنزوایگ

صفحه 182:
آزمونهاي جامعه سنجي آزمون جامعه سنجي وسیله اي است كه به كمك آن مي توان افراد محبوب , مطرود , منزوي ؛ گروههاي فرعي و ‎a‏ طور كاي روابط موجود بين اعضا گروه را مورد مطالعه قرار داد.

صفحه 183:
پایان نكات مهم درس عه مطالب 9 مجمو

بسم الله الرحمن الرحيم ارائه مطالب و نكات مهم درس : روانسنجي ويژه دانشجويان رشته روانشناسي تهيه و تنظيم : مشخصات منبع : • كتاب :روان سنجي • تاليف :حمزه گنجي • انتشارات :دانشگاه پيام نور فهرست مطالب • • • • • • • • فصل فصل فصل فصل فصل فصل فصل فصل اول :تاريخچه آزمونها دوم :ويژگيهاي آزمونها سوم :اجرا و نمره گذاري آزمونها چهارم :بيان نتايج آزمونها پنجم :طبقه بندي آزمونها ششم :آزمونهاي هوش هفتم :آزمونهاي استعداد هشتم :آزمونهاي شخصيت فصل اول • تاريخچه آزمونها سابقه روان سنجي وآزمون سازي آزمون سازي درروانشناسي سابقه اي نسبت َا طوالني دارد .جيمز مك كين كتل(روانشناس كلمه تست آمريكايي) در سال ۱۸۹۰ » « te (آزمون) را براي اولين بار به كار برد ،و آلفرد ‏st بينه نيز اولين آزمون رواني را (كه آزمون هوش .بود) در سال ۱۹۰۵ارائه داد تاريخچه آزمون سازي گالتون در سCال ١٨٨٤ويژگيهاي خاصCي،از جملCه دقت،توان عضالنCي و زمان واكنCش را اندازه گيري مCي كرد و با اسCتفاده از جدولهاي درصCدي مCي توانسCت توانايي فرد را بCا گروه وي مقايسCه كند .وي پيشگام استفاده از فنون آماري در تحليCCل ويژگيهاي فردي ،و توسعه آزمونهاي رواني است. تاريخچه آزمون سازي جيمز مك كين كتل ،بCا تهيCه آزمونهايCي كCه توانايCي ساده اي را اندازه گيري مCي كردنCد ،بCه توسCعه آزمون سازي و همچنيCن كاربرد آسCان و همگانCي آزمونهاي روانCي كمك كرد. عيCCCب آزمونهاي كتCCCل ،فقدان نورم (يا هنجار) بود.بنابرايCCن ،بCCا اجراي آزمونهاي وي ،محقCCق نمي توانسCت در مورد وضعيCت آزمودنCي نسCبت به گروه اش نظر دهد. تاريخچه آزمون سازي نخستين آزمون (به معناي امروزي آن) توسط بينه و سيمون تهيه و ارائه شد .اين آزمون ،هوش را اندازه مي گرفت و داراي نورم(يا هنجار) بود.اين آزمون در سال ۱۹۰۵ارائه شد.آزمون مذكور ،تا كنون چندين بار تجربه شده است.معروف ترين فرم تجديد نظر شده به آزمون استنفرد-بينه مشهور است. فصل دوم ويژگيهاي آزمونها تعريف آزمون رواني آزمون رواني وسيله اي است كه موقعيتي را فراهم مي كند تا نمونه اي از رفتار برانگيخته شود و مورد اندازه گيري قرار گيرد. آزمون رواني ايجاد شرايط براي ظهور رفتار بروز نمونه اي از رفتار مورد اندازه گيري سنجيدن رفتارهاي ظاهر شده ويژگيهاي اصلي آزمون در شرايطي ميتوان گفت كه يك آزمون رواني داريم كه حداقل داراي سه ويژگي زير باشد: -۱اعتبار -۲روايي -۳حساسيت(با ظرافت تشخيص) ويژگيهاي اصلي آزمون اعتبار روايي حساسي ت تعريف اعتبار(يا پايايي) ـ اگر آزموني را براي يك آزمودني چند بار اجرا كنيم ،نتايج نسبتاَ يكسان و مشابهي به دست آيد اعتبار آزمون ،بيانگر پايداري و ثبات نتايج يك آزمون دراجراهاي متعدد است. روشهاي اندازه گيري اعتبار يك آزمون ادعاي سCازنده آزمون مبنCي بر ايCن كه آزمون وي داراي اعتبار اسCت ،كافCي نيسCت ،و الزم اسCت بCا استفاده از روشهاي مورد توافCCق ،اعتبار آزمون محاسبه شود. روشهاي اندازه گيري و تعيين اعتبار آزمون عبارتند از: اجراي مجدد آزمون اجراي فرم موازي آزمون دو نيمه كردن كودر -ريچاردسون روشهاي برآورد اعتبار آزمون -١روش اجراي مجدد آزمون در روش اجراي مجدد آزمون به منظور اندازه گيري اعتبار آن ،آزمون را دو بار ،و با فاصله زماني ،اجرا مي كنيم.بين نتايج حاصل از دو بار اجرا ضريب همبستگي محاسبه مي كنيم ،كه آن مي نامند «.ضريب اعتبار» را تفسير ضريب اعتبار به دست آمده ،بيانگر وجود يا عدم وجود اعتبار است. سؤال: آيا در اجراي مجدد آزمون ٬ضريب اعتبار به ميزان ١به دست مي آيد؟ پاسخ: خير. زيرا عوامل متعددي همچون : تمرين،خستگي ،وضعيت عاطفي ،و شرايط آزمون بر روي نتايج آزمون در حال اجراي مجدد تاثير مي گذارد. مراحل اجرايي محاسبه اعتبار آزمون به روش اجراي مجدد: -۱آزمون جديد را اجرا كنيد -۲پس از اجراي اول ،مجدداَ(همان ساعت ،همان روز يا چند روز بعد)همان آزمون را اجرا كنيد. -۳بين نمرات اجراي اول آزمون و اجراي دوم آزمون ، ضريب همبستگي محاسبه كنيد. -۴ضريب همبستگي را براي ارزشيابي اعتبار آزمون تفسير كنيد. روشهاي برآورد اعتبار آزمون -۲روش اجراي فرم موازي در روش فرم موازي ،ضريCب همبسCتگي بيCن نتايCج حاصل از اجراي آزمون جديCد و آزمونCي كCه از نظCر درجه دشواري ،ضريCب تشخيCص ،و محتواي درونCي شCبيه آCن است ، مالك تعيين ميزان اعتبار آزمون تلقي مي شود. مراحل اجراي محاسبه اعتبار آزمون به روش فرم موازي: -۱ -۲ -۳ -۴ فرم موازي آزمون جديد را بيابيد. آزمون جديد و فرم موازي آن را بر روي يك گروه آزمودني اجرا كنيد. بين نمرات آزمون جديد و فرم موازي آن ضريب همبستگي محاسبه كنيد. ضريب همبستگي به دست آمده را براي ارزشيابي اعتبار آزمون جديد تفسير كنيد. روشهاي برآورد اعتبار آزمون -۳روش دو نيمه كردن روش دو نيمه كردن بر اساس ضريب همبستگي بين نمره اي كه آزمودني ها در دو نيمه از يك آزمون به دست مي آورند ،محاسبه مي شود .مثال َ نمره آزمودني در سوالهاي فرد ونمره وي در سوالهاي زوج آزمون. سوال: چرا روش دو نيمه كردن به روش فرد -زوج مشهور است؟ :پاسخ زيرا به طور معمول ،در محاسبه اعتبار آزمون از طريق دو نيمه كردن ،پرسشهاي فرد در يك نيمه ،و پرسشهاي زوج در نيمه ديگر قرار مي گيرند. ضريب همبستگي بين نمره هاي آزمون ها در دو نيمه ، معيار مناسبي براي برآورد اعتبار آزمون است. فرمول اسپيرمن -براون پس از محاسبه ضريب همبستگي بين نمرات آزمودنيها در دو نيمه آزمون ،اعتبار نيمي از آزمون محاسبه شده است .اعتبار كل آزمون از طريق فرمول اسپيرمن – براون محاسبه مي شود: مراحل اجرايي محاسبه اعتبار آزمون به روش دو نيمه كردن: -۱آزمون را اجرا كنيد. -۲نمره هاي آزمودنيها را در هر يك از دو نيمه آزمون(مثال در پرسشهاي فرد و پرسشهاي زوج) محاسبه كنيد. -۳ضريب همبستگي بين نمره هاي آزمودنيها را در دو نيمه آزمون محاسبه كنيد. -۴ضريب همبستگي به دست آمده را در فرمول اسپيرمن- براون قرار دهيد و ضريب همبستگي كل آزمون را محاسبه كنيد. -٥ضريب همبستگي به دست آمده را براي ارزشيابي اعتبار آزمون تفسير كنيد. روشهاي برآورد اعتبار آزمون -۴روش كودر -ريچاردسون در محاسبه اعتبار آزمون به روش كودر -ريچاردسون از فرمول استفاده مي شود: فرمول كودر-ريچاردسون ويژگيهاي اصلي آزمون اعتبار از چهار آزمون زير كه بر روي ۳۰نفر اجرا شده اند ،كدام آزمون داراي اعتبار بيشتري است؟ 92A =. ضريب اعتبار آزمون 75B ضريب اعتبار آزمون = . 65C ضريب اعتبار آزمون = . 05D ضريب اعتبار آزمون = . پاسخ: چون ضريب اعتبار آزمون Aبيش از ساير آزمونهاست، ‏A داراي اعتبار بيشتري است. بنابراين آزمون ويژگي اصلي آزمون تعريف روايي منظور از روايي اين است كه آزمون آن اندازه گيري آن ساخته شده است ،اندازه بگيرد .مثال چه را كه براي اگر آزمون براي اندازه گيري هوش ساخته شده است ،فقط هوش را اندازه بگيرد. ويژگي اصلي آزمون روايي اگر آزموني براي اندازه گيري هوش ساخته شده است ، ولي افراد درونگرا نمره بيشتري از آن به دست مي آورند ،اين آزمون براي اندازه گيري هوش ،روا نيست. روايي ظاهري روايي محتوا انواع روايي روايي پيش بين روايي همزمان روايي سازه انواع روايي روايي ظاهري در روايي ظاهري ،ميزان انطباق صورت ظاهر پرسشها با موضوع مورد آزمون بررسي مي شود. انواع روايي روايي ظاهري در روايي ظاهري به اين پرسش پاسخ داده مي شود كه آيا پرسشها از لحاظ ظاهري با موضوعي كه آزمون براي اندازه گيري آن ساخته شده است ،انطباق دارد؟ انواع روايي روايي ظاهري در مجموعه پرسشهاي آزمون ويژه داوطلبان خلباني ، پرسش زير داراي روايي نيست: پرتقال فروشي ۱۰۰كيلو پرتقال را از قرار كيلويي ۳۰۰ تومان خريد و كيلويي ۳۵۰تومان فروخت.مقدار سود پرتقال فروش را حساب كنيد. انواع روايي روايي ظاهري در مجموعCCCه پرسCCCشهاي آزمون ويژه داوطلبان خلباني ،پرسش زير داراي روايي ظاهري است: اگCر هواپيمايCي بCا سCرعت ۹۵۰كيلومتCر در سCاعت پرواز كند ، فاصCله بيCن تهران و بندر عباس را كCه حدود ۱۲۵۰ كيلومتر است در چه مدتي طي ميكند؟ انواع روايي روايي محتوا آزموني داراي روايي محتواست كه پرسشهاي آزمون كليه هدفهاي آزمون را مورد اندازه گيري قرار دهند. انواع روايي روايي محتوا- مثال محتواي كتاب روانسCنجي بر اسCاس ۵۰هدف تنظيم شده اسCت .بنابرايCن اگCر آزمونCي براي تعييCن ميزان پيشرفت تحصيلي دانشجCو در درس روانسCنجي ساخته شود كه در آCن بCه ازاي هCر هدف يCك پرسCش تهيCه شده باشCد ،اين آزمون داراي روايي محتواست. انواع روايي روايي پيش بين براي تعيين روايي پيش بين آزمون ،بين نتايج حاصل از اجراي آزمون و نمره اي كه بعد َا به دست مي آيد ،ضريب همبستگي محاسبه مي شود و بر اساس ضريب همبستگي به دست آمده ،درباره روايي آزمون جديد ،حكم داده مي شود. انواع روايي روايي پيش بين- مثال اگر فرض شده است آزمون جديد ،استعداد پيشرفت تحصيلي را مي سنجد ،مي توان اين آزمون را در مهر ماه اجرا كرد و سپس بين نتايج به دست آمده و معدل تحصيلي آزمودنيها (كه در تير ماه سال بعد به دست مي آيد) ضريب همبستگي محاسبه كرد. انواع روايي روايي همزمان مي توان بين نتايج حاصل از اجراي آزمون جديد و آزموني كه داراي روايي است و همزمان با اجراي آزمون جديد ، اجرا مCي شود ،ضريCب همبسCتگي محاسCبه كرد ،و آن را براي تعيين روايي آزمون جديد ،تعبير و تفسير كرد. انواع روايي روايي همرمان- مثال براي تعيين روايي آزمون جديد كه مدعي اندازه گيري هوش است ،اين آزمون همزمان با آزمون هوش استنفرد -بينه اجرا مي شود؛ و بين نتايج به دست آمده از هر دو آزمون ،ضريب همبستگي محاسبه مي شود. ضريب همبستگي به دست آمده نشان دهنده ميزان روايي آزمون هوش جديد است. انواع روايي روايي سازه • در صCورتي كCه نمره هاي حاصل از اجراي آزمون بCه مفاهيCم يCا سCازه هاي نظريCه اي كCه بر اساس آCن آزمون سCاخته شده اسCت ٬مربوط باشد ٬ آزمون مورد نظر داراي روايي سازه است . انواع روايي روايي سازه - مثال • اگCر بر اسCاس نظريCه هاي اضطراب ٬ Cپرسشنامه اي در زمينCه اندازه گيري اضطراب ساخته شود ٬ ايCن پرسCشنامه در صCورتي داراي رواي ي سازه اسCت كCه نمرات حاصCل از آCن بCه سازه هاي مورد اشاره در نظريCه هاي مربوط به اضطراب ارتباط داشته باشد. ويژگي آزمون خوب اگر نتايج حاصل از اجراي آزمون بر روي يك گروه بزرگ را به محور مختصات منتقل كنيم؛ هر چه قدر منحني حاصل به منحني طبيعي نزديك باشد ،حساسيت آزمون بيشتر است. ويژگي هاي اصلي آزمون حساسيت يا ظرافت تشخيص افراد در ويژگCي هاي مختلCف ،تفاوت دارنCد ،و يك آزمون خوب بايد بتواند اين تفاوت ها را تميز دهد .هر چه قدر كCCه آزمون توانايCCي بيشتري براي تميز تفاوت هاي شخصCي داشتCه باشCد ،از حساسيت بيشتري برخوردار است.. ويژگيهاي اصلي آزمون حساسيت آزموني حساس است كه بتواند كوچكترين تفاوت بين دو فرد را تميز دهد. ويژگيهاي اصلي آزمون حساسيت هر چه قدر آزمون حساسيت بيشتري داشته باشد ،بهتر مي تواند توانايي هاي فرد را ،نسبت به هم ،تميز دهد. ويژگيهاي اصلي آزمون حساسيت از دو آزمون Aو ، Bبا توجه به نمراتي كه آزمودنيها به دست آورده اند ،كدام آزمون حساستر است؟ ‏n نتايج آزمون A تعداد ۱۰۰ نمره ۰ ۱ ‏n تعداد نتايج آزمون B ۱۰۰ نمره ۰ ۱ پاسخ آزمون A . زيرا تفاوت ميان آزمودنيها را دقيقتر نشان داده است. رابطه وسعت رفتار و حساسيت آزمون هر اندازه وسعت رفتارهايي كه يك آزمون مي تواند اندازه بگيرد ،بيشتر باشد ،به همان اندازه حساسيت اين آزمون كمتر خواهد بود. رابطه وسعت رفتار و حساسيت آزمون هر اندازه پديده مورد اندازه گيري محدودتر باشد،حساسيت آزمون بهتر خواهد بود. رابطه حساسيت آزمون و قدرت تشخيص سواالت حساسيت آزمون به قدرت تشخيص سواالت آن آزمون بستگي دارد. فصل سوم اجرا و نمره گذاري آزمونها ويژگيهاي فرعي آزمون آزمون خوب ،عالوه بر داشتن روايي ،اعتبار و حساسيت ، بايد از ويژگيهاي ديگري به شرح زير برخوردار باشد: ۱- -۱آزمون بايد به سهولت قابل اجرا باشد. ۲- -۲آزمون بايد داراي دستورالعمل نوشته شده اي براي اجرا باشد ۳- -۳آزمون بايد داراي كليد و روش تصحيح و نمره گذاري پاسخها باشد. ۴- -۴آزمون بايد معياري را براي مقايسه و ارزشيابي نتيجه هر آزمودني ارائه دهد. اجراي دستورالعمل آزمون مهمترين نكته در جريان اجراي آزمون ،اجراي دقيق قواعد و توصيه هاي دستورالعمل آزمون است. عوامل موثر بر اجراي آزمون دو عامل در فرايند اجراي آزمون بر عملكرد آزمودني اثر مي گذارد .اين دو عامل عبارتند از: خستگي تمرين شرايط اجراي آزمون مدت اجرا در مورد اين كه مدت اجراي آزمون چه قدر بايد باشد ، قاعده اي كلي وجود ندارد. شرايط اجراي آزمون موقع اجرا موقع اجراي آزمون ،زماني است كه آزمودني از جنبه جسماني و رواني آماده اجراي آزمون باشد. سوال: وظيفه آزماينده در جريان اجراي آزمون چيست؟ :پاسخ وظيفه آزماينده در جريان اجراي آزمون اين است كه دستورالعمل آزمون را به دقت اجرا كند. نقش پرسشهاي تمريني در ابتداي برخCي آزمونهCا نمونCه اي از پرسشها داده شده اسCت .آزمودنيهCا بCا دادن پاسCخ بCه ايCن پرسCشها ،با شيوه اجراي آزمون آشنا مي شوند. سوال: براي آشنا شدن آزمودني با شيوه اجراي آزمون ،چه اقدامي الزم است؟ :پاسخ براي آشنا شدن آزمودني با شيوه اجراي آزمون ،الزم است تعدادي پرسش تمريني به ابتداي آزمون اضافه شود. سهولت نمره گذاري در صورتي كه پرسشهاي آزمون ،پاسخ قطعاَ درست يا غلط داشته باشند ،نمره گذاري به سهولت انجام مي گيرد.اين نوع نمره گذاري آزمون را ،عيني گذاري نمره گويند. نمره گذاري عيني آزمون. مثال پرسشهايي كه به صورت چند گزينه اي تنظيم شده اند ، مانند :چهار گزينه اي يا پرسشهاي صحيح -غلط ،و يا پرسشهايي كه پاسخ آنها يك كلمه يا عبارت است ، آزمونهايي با نمره گذاري عيني ناميده مي شوند. پرسش: آيا پرسش زير به صورت عيني نمره گذاري مي شود؟ پايتخت ايران كدام شهر است؟ :پاسخ پرسش» پايتخت ايران كدام شهر « است؟ به صورت عيني نمره گذاري مي شود ،زيرا يك پاسخ قطعاَ درست دارد » و « آن شهر تهران است. ويژگيهاي آزمون ويژگيهاي اصلي اعتبار روايي حساسيت ويژگيهاي فرعي سهولت اجرا داشتن دستورالعمل داشتن كليد تصحيح شيوه نمره گذاري داشتن معيار مقايسه نتايج فصل چهارم بيان نتايج آزمونها در بيان نتايج آزمونها نمي توان بر اساس نمره اي كه فرد توانايي خام)(نمره از اجراي آزمون به دست مي آورد يا ويژگي او را ارزيابي كرد. نمره خام چيست؟ نمره خام نمره اي اسCت كCه فرد از اجراي آزمون خود به دست مCي آورد .ايCن نمره مثال َ بيانگCر تعداد پاسCخهاي صحيحي است كه آزمودنيها به پرسشهاي آزمون داده است. تعريف هنجار (نورم) هنجار يا نورم عبارتست از ميانگينهايي كه از اجراي آزمون در گروه هاي بزرگ به دست مي آيد. هنجار (نورم) هنجارهاي رشد ذهني در هنجارهاي رشد ذهني ،رابطه نمره اي كه فرد از آزمون به دست مي آورد )عقلي سن( ،و سن فرد مالك ارزيابي توانايي ذهني او قرار مي گيرد. سن عقلي چيست؟ سن عقلي يعني توانايي آزمودني در پاسخ گفتن به پرسشهايي كه اكثر همساالن وي به آن پاسخ درست داده اند. مثال: سن عقلي .مثال وقتي يك كودك ۱۰ساله حداكثر مي تواند به پرسشهاي كودكان ۸ساله پاسخ دهد ،سن عقلي او ۸ ،سال است (هر چند كه سن تقويمي او ۱۰سال است) سن تقويمي سن تقويمي فرد (در مقايسه با مفهوم سن عقلي) ، بيانگر مدت زماني است كه از تولد فرد مي گذرد .سن تقويمي را بر اساس شناسنامه تعيين مي كنند. فرمول بهره هوشي بهره هوش= سن عقلي= سن تقويمي= مثال بهره هوشي. مثال اگر سن عقلي و سن تقويمي كودكي برابر باشد ،بهره هوشي او چه قدر است؟ :پاسخ بهره هوشي. مثال اگر سن عقلي و سن تقويمي كودكي برابر باشد ،بهره هوشي او بر اساس فرمول معادل عدد ۱۰۰به دست مي آيد. بيان نتايج آزمون ها استفاده از شاخصهاي آماري براي بيان نتايج آزمون ها ،مي توان از شاخص هاي آماري :ميانگين و انحراف استاندارد استفاده كرد. بيان نتايج آزمون ها استفاده از ميانگين و انحراف استاندارد با استفاده از شاخص آماري ميانگين و انحراف استاندارد مي توان جايگاه آزمودني را در گروه تعيين كرد. بيان نتايج آزمون ها كاربرد شاخصهاي آماري شاخص هاي آماري ،مانند ميانگين و انحراف استاندارد ، امكان مقايسه آزمودني را نسبت به گروه مورد آزمايش فراهم مي كند. بيان نتايج آزمون ها نمره هاي استاندارد بCCCا در دسCCCت داشتCCCن ميانگين و انحراف استاندارد گروه Z، استاندارد نمره(يCا نمره شود. ) هCر آزمودنCي محاسCبه مي نمره استاندارد نمره اي اسCت كCه بر اساس نمره ، نمره اسCتاندارد يCا Z نمره خام آزمودنCي و ميانگين و انحراف استاندارد گروه محاسبه مي شود و به منظور مقايسه آزمودني با ساير افراد گروه مورد استفاده قرار مي گيرد. نمره استاندارد- كاربرد بر اساس نمره استاندارد آزمودني در آزمونهاي مختلف ، مي توان آزمودني را با خودش مقايسه كرد. نمرات استاندارد- كاربرد براي پاسخ دادن به اين پرسش كه آزمودني در رياضي با استعدادتر ،و يا در اسCتعداد هنري ،موفقتر است ،از نمره استعداد وي در دو آزمون استعداد رياضي و هنري استفاده مي كنيم. مثال: نمره استاندارد. محاسبه براي محاسبه نمره استاندارد ٬طبق فرمول ،نمره آزمودني را از ميانگين گروه كسر مي كنيم و به انحراف استاندارد گروه تقسيم مي كنيم. فرمول : نمره استاندارد -فرمول نCCمرCهZ C =اCسCتاندارCد نCCمرCهX=C آزCمودCنCي ميانگين گروه = =اCنCحراCفاCسCتاندارCد گCCروCهS C محاسبه نمره استاندارد. مثال نمره آزمودني در آزمون استعداد رياضي ۳۵است .در صورتي كه ميانگين گروه ۳۵و انحراف استاندارد آن ۱۵ باشد ،نمره استاندارد آزمودني چه قدر است؟ :پاسخ پاسخ : نمره استاندارد آزمودني ، طبق فرمول زيرصفر است: =Z نمره استاندارد- مثال نمره بيژن در امتحانات فيزيك ۱۵است .در صورتي كه ميانگين كالس ۱۲و انحراف استاندارد ۳ ،باشد ،نمره استاندارد بيژن در امتحانات فيزيك را مشخص كنيد. :پاسخ نمره استاندارد. مثال نمره استاندارد دانش آموزي كه در درس فيزيك ۱۵گرفته است؛ و ميانگين و انحراف استاندارد نمرات كالسي به ترتيب ۱۲و ۳باشد ،طبق فرمول زير ،يك ( )۱است. =۱ ‏Z= ۱۵ - ۱۲ ۳ كاربرد نمره استاندارد- مثال ۱ نمره استاندارد آزمودني در آزمون استعداد رياضي -۱و در آزمون استعداد هنري ،صفراست .بنابراين ،آزمودني در آزمون استعداد هنري موفقتر از آزمون استعداد رياضي عمل كرده است. :مثال مثال۲ كاربرد نمره استاندارد. مثال ۲ نمرات استاندارد آزمودني در آزمون استعداد رياضي و آزمون استعداد هنري ،صفر( )۰است .بنابراين ،اين آزمودني در استعداد رياضي به همان اندازه موفق است كه در استعداد هنري. بيان نتايج آزمون ها نيمرخ رواني نيمرخ رواني ،نموداري است كه به واسطه آن نتايج آزمون به صورت تصويري بيان مي شود. :مثال نيمرخ رواني. نمودار زير ،نوعي نيمرخ رواني است ۲:مثال مثال ۱ نيمرخ رواني. مثال ۲ نيمرخ رواني زير ،بيانگر مقايسه سه آزمودني در اجراي آزمون هوش استنفرد -بينه است. ۳:مثال نيمرخ رواني. مثال ۳ نيمرخ رواني زير ،بيانگر مقايسه سه آزمودني در اجراي آزمون هوش استنفرد -بينه است. مثال :۴ نيمرخ رواني .مثال ۴ نيمرخ رواني فوق -كه به نيمرخ ستاره اي مشهور است -بيانگر مقايسه سه آزمودني در اجراي آزمون استنفرد -بينه است. نيمرخ رواني. مثال ۴ نيمرخ رواني زير -كه به نيمرخ ستاره اي مشهور است -بيانگر مقايسه سه آزمودني در اجراي آزمون استنفرد -بينه است. فصل پنجم طبقه بندي آزمونها طبقه بندي آزمونها مالك هاي طبقه بندي آزمونها آزمون ها بر اساس مالك هاي مختلف طبقه بندي مي شوند: ۱طبقه بندي آزمونها از نظر روش اجرا -۲طبقه بندي آزمونها از نظر ويژگي هاي بيروني -۳طبقه بندي آزمونها از نظر استفاده از كالم -۴طبقه بندي آزمونها از نظر دقت ساخت -۵طبقه بندي آزمونها از نظر موضوع مورد مطالعه طبقه بندي آزمونها از نظر روش اجرا آزمونها را مي توان به دو روش اجرا كرد: فردي ۱- -۲گروهي طبقه بندي آزمون ها از نظر روش اجرا آزمونهاي فردي آزمونهاي فردي آزمونهايي هستند كه درهر نوبت بر روي يك آزمودني قابل اجرا است. :مثال طبقه بندي آزمونها از نظر روش اجرا آزمونهاي فردي- مثال آزمون استنفرد -بينه و آزمون مكعبها به صورت فردي اجرا مي شوند. طبقه بندي آزمونها از نظر روش اجرا آزمونهاي گروهي آزمونهاي گروهي آزمونهايي هستند كه در هر نوبت و به طور هم زمان مي توان بر روي بيش از يك آزمودني اجرا كرد. :مثال طبقه بندي آزمونها از نظر روش اجرا آزمونهاي گروهي .مثال پرسشنامه چند جنبه اي شخصيتي ام.ام.پي.آي ؛ و پرسشنامه ۱۶ عاملي كتل ،نمونه آزمونهايي هستند كه به صورت گروهي اجرا مي شوند. مزيت آزمونهاي گروهي مزيCت آزمونهاي گروهCي نسCبت بCه آزمونهاي فردي ،صرفه جويي در زمان اسCت .زيرا آزمون را مCي توان در يك زمان بر روي تعداد زيادي از آزمودنيها اجرا كرد. طبقه بندي آزمونها از نظر ويژگيهاي بيروني آزمون ها از نظر ويژگيهاي بيروني مي شوند: -۱آزمون هاي مدادي -كاغذي -۲آزمون هاي عملي(يا ابزاري) به دو گروه تقسيم طبقه بندي آزمونها از نظر ويژگيهاي بيروني -۱آزمونهاي مداد -كاغذي در اين نوع آزمونها ،آزمودني به پرسشهاي آزمون به صورت كتبي پاسخ مي دهد. :مثال آزمونهاي مداد -كاغذي .مثال اكثCر آزمونهاي پيشرفCت تحصCيلي ،ماننCد آزمونهايCي كه در امتحانات پايان نيمسCCال تحصCCيلي بCCا آنهCCا روبرو مي شويد ،از نوع آزمون هاي مداد -كاغذي هستند. طبقه بندي آزمونها از نظر ويژگيهاي بيروني -۲آزمونهاي عملي (يا ابزاري) در اين نوع آزمونها ،پرسشها به گونه اي مطرح شده اند ، كه آزمودني معموال بايد با استفاده از ابزار خاصي به آنها پاسخ گويد. :مثال آزمونهاي عملي(يا ابزاري). مثال در آزمون هوشي وكسلر ،تعدادي تصوير به آزمودني داده مي شود تا آنها را به گونه اي در كنار هم قرار دهد تا بيانگر يك واقعه معني دار (مثال بيان يك داستان) باشد. طبقه بندي آزمونها از نظر استفاده از كالم آزمونها بر حسب آن كه در ارائه پاسخ به پرسشهاي آن ،نياز به اداي كلمات از سوي آزمودني دارد (بيان شفاهي يا گفتاري) و يا نياز به كالم ندارد ،به دو گروه تقسيم مي شوند: -۱آزمونهاي كالمي -۲آزمونهاي غير كالمي طبقه بندي آزمون ها از نظر استفاده از كالم -۱آزمون هاي كالمي آزمونهاي كالمي آزمونهايي هستند كه آزمودني به منظور پاسخ دادن به پرسشهاي آن ملزم به استفاده از كالم است. :مثال آزمون هاي كالمي. مثال بخشCي از آزمون اسCتنفرد -بينCه بCه صCورت كالمCي اجرا مي شود ، به اين صورت كه آزمايشگر پرسشي را به صورت شفاهي مي پرسد ،و آزمودني به آن پرسش با استفاده از كالم پاسخ مي گويد( .همانند امتحانات شفاهي دانش آموزان) طبقه بندي آزمون ها از نظر استفاده از كالم -۲آزمون هاي غير كالمي آزمونهاي غي ر كالم ي آزمونهايCي هسCتند كCه آزمودني براي پاسخ گفتCن بCه پرسCشهاي آCن از كالم اسCتفاده نمCي كند ،و معموال به صورت نوشتاري و يا ابزاري به آنها پاسخ مي گويد. طبقه بندي آزمونها از نظر دقت ساخت آزمونها از نظر دقت ساخت به دو گروه تقسيم مي شوند: -۱آزمونهاي معلم ساخته -۲آزمونهاي استاندارد شده دسته بندي آزمونها از نظر دقت ساخت -۱آزمونهاي معلم ساخته آCن دسCته از آزمونهايCي كCه معموال توسCط مدرسان ،در مقاطع مختلCف تحصCيلي ،و بCه منظور اندازه گيري پيشرفت تحصيلي دانش آموزان و دانشجويان تهيه مي شوند ،به آزمونهاي معلم ساخته مشهوراند. طبقه بندي آزمونها از نظر دقت ساخت -۲آزمونهاي استاندارد شده استاندارد آزمونهاي ويژگيهاي زير هستند: - شده داراي داراي نورم (هنجار) هستند در گروههاي بسيار بزرگ اجرا مي شوند آزمودني با گروه بزرگ خود مقايسه مي شود طي مراحل ويژه اي استاندارد شده اند تفCاوت آزمونهاي معلم ساخته آزمونهاي استاندارد شده و آزمونهاي استاندارد شده در مقايسه با آزمونهاي معلم ساخته داراي ويژگيهاي زير هستند: -۱هدف ها و محتواي بسيار كلي را اندازه مي گيرند -۲داراي هنجار (نورم) هستند طبقه بندي آزمونها از نظر موضوع مورد مطالعه آزمونها از نظر موضوع مطالعه به سه گروه تقسيم مي شوند: -۱آزمونهاي استعداد -۲آزمونهاي ياد گيري -۳آزمونهاي شخصيت طبقه بندي آزمونها از نظر موضوع مورد مطالعه آزمونهاي استعداد آزمونهاي استعداد بCه منظور اندازه گيري استعداد افراد، مانند: هوش ،اسCتعداد فنCي ،اسCتعداد رياضCي ،استعداد مهارت انگشتان ، استعداد در به كار گيري ابزار ،به كار برده مي شود. آزمونهاي يادگيري. تعريف آزمونهاي يادگيري آزمونهايي هستند كه معلومات اكتسابي و پيشرفت آزمودني را در يك يا چند زمينه خاص اندازه گيري مي كنند. يادگيري آزمونهاي انواع انواع آزمونهاي يادگيري • آزمونهاي يادگيري به دو دسته تقسيم مي شوند: • -1آزمونهاي معلومات • -2آزمونهاي مهارت طبقه بندي آزمونها از نظر موضوع مورد مطالعه آزمونهاي شخصيت آزمونهاي شخصيت آزمونهايي هستند كه شخصيت فرد را از جنبه هاي مختلف اندازه گيري مي كنند. طبقه بندي آزمونها از نظر كاركرد آزمونها از نظر كاركرد به دو گروه تقسيم مي شود: -۱آزمونهاي كارايي -۲آزمونهاي شخصيت فصل ششم آزمونهاي هوش آزمونهاي هوش معيارهاي تهيه آزمونهاي هوش آزمونها بر اساس سه معيار تهيه مي شوند: -۱تعريف هوش -۲معيارهاي عيني -۳تحليل عاملي بيان نتايج آزمون هاي هوش نتايج اجراي آزمون هCاي هوش به چهار روش بيان مي شود: -۱ -۲ -۳ -۴ سن عقلي ضريب هوش رتبه هاي درصدي نمره هاي استاندارد شده آزمونهاي هوش ويژگيهاي آزمون هوشي وكسلر كودكان • آزمون هوشي وكسلر كودكان : • • • • به دو قسمت:كالمي و غير كالمي تقسيم ميشود. از دوازده آزمون فرعي تشكيل شده است نمره خام آزمودني ٬به كمك يك جدول ٬به نمرهاستاندارد تبديل مي Cشود بخشهاي كالمي آزمون هوشي وكسلر كودكان بخشهاي كالمي آزمون هوشي وكسلر كودكان عبارتند از: اطالعات عمومي ادراك عمومي محاسبه عددي تشابهات لغات -حافظه عددي بخشهاي غيركالمي آزمون هوشي وكسلر كودكان بخشهاي غيركالمي آزمون هوش وكسلر كودكان عبارتند از: تكميل تصاوير تنظيم تصاوير مكعبها الحاق قطعات رمز نويسي -مازها آزمونهاي غير كالمي – فردي هوش. نمونه تعدادي از آزمونهاي هوش غير كالمي و فردي عبارتند از : گودايناف آدمك آزمون مازها يا البيرنت هاي پرتئوس -آزمون مكعبهاي رنگي آزمون آدمك گودايناف براي اجراي اين آزمون از كودك خواسته مي شود كه شكل يك آدمك را رسم كند. گذاري نمره نمره گذاري آزمون آدمك گودايناف در نمره گذاري شكل آدمك،كشيدن اجزا اهميت دارد نه زيبايي شكل. به هر جزء كشيده شده – طبق دستورالعمل نمره گذاري – يك امتياز تعلق مي گيرد. ماز يا البيرنت پرتئوس ايCن آزمون از مجموعCه اي ماز كاغذي تشكيل شده اسCت .طبCق دسCتور العمCل ،به هنگام كشيدن خطCي كCه نقطCه ورود را بCه نقطCه خروج وصCل مي كند ،نبايد به عقب باز گشت و يا به قسمت بن بست وارد شد. ويژگيهاي آزمون مكعبهاي رنگي ويژه كودكان ۵تا ۱۵ساله است. از ۱۱مكعب رنگي و ۱۷تصوير تشكيل شدهاست. روي هر تصوير زمان الزم براي پاسخ گويي ثبتشده است. امتيازهايي كه فرد از آزمون مي آورد به بهرههوشي تبديل مي شود. آزمون هوش بزرگساالن مقياس هوشي وكسلر (بزرگساالن) آزمون هوشي وكسلر بزرگساالن از يازده قسمت تشكيل شده اسCت: -۹جور كردن قطعات -۱اطالعات عمومي -۱۰رمز نويسي -۲ادراك عمومي -۱۱لغات -۳حافظه آني اعداد -۴محاسCبه عددي -۵تشابهات -۶تنظيم تصاوير -۷تكميل تصاوير -۸مكعبها آزمونهاي هوش بزرگساالن نمونه آزمونهاي گروهي نمونه آزمون هاي هوشي بزرگساالن كه به صورتC گروهي قابل اجرا هستند عبارتند از: آزمون آلفا -آزمون بتا عوامل هوش اسپيرمن با استفاده از روش تحليل عاملي به دو عامل در هوش دست يافت: عامل عمومي ) ۱-عامل (g -۲عامل اختصاصي )عامل (s عاملعموميهوش)عامل(g عامل عمومي هوش عاملي است كه در كليه آزمونهاي هوش وجود دارد. عاملاختصاصيهوش)عامل(s عامل اختصاصي هوش ،عاملي است كه در هر آزمون به طور اختصاصي وجود دارد .وجود عامل اختصاصي از عدم وجود همبستگي كامل بين آزمونها معلوم مي عوامل تشكيل دهنده هوش از ديدگاه ترستون طبق نظريه ترستون ،هوش از هفت عامل تشكيل مي شود: -۱استعداد كالمي -۲استعداد عددي -۳استدالل -۴تجسم فضايي -۵سيالي كالم -۶سرعت ادراك -۷حافظه فصل هفتم آزمونهاي استعداد انواع آزمونهاي استعداد -۱آزمونهاي دقت آزمونهاي خط زني حروف يا عالئم آزمونهاي طبقه بندي -آزمونهاي زمان واكنش -۲آزمونهاي حافظه -۳آزمونهاي استعداد مكانيكي -۴آزمونهاي استعداد تجسم فضايي -آزمون سوله -۵آزمونهاي سنجش هماهنگي حركات آزمون سنجش هماهنگي دودست -آزمون سنجش مهارت Cانگشتها معرفي آزمونهاي دقت آزمون خط زني حروف يا عالئم در اين نوع آزمون ،آزمودني ملزم است از مجموعه عالئم ارائه شده ،عالمت خاصي Cرا – با زدن خط بر روي آن – مشخص كند. نيزنمونه آزمون خط نمونه آزمون خط زني در تصوير زير،شكلهاي آزمودنيشيوه محاسبه دقت روي آن ضربدر را پيدا كنيد و بر بزنيد: شيوه محاسبه دقت آزمون كل عالئم درست خط خورده كل عالئمي كه بايد خط مي خورد = دقت آزمونهاي استعداد مكانيكي يكي از انواع آزمونهاي استعداد مكانيكي ،آزمون استعداد مكانيكي مينه سوتا است. :ويژگيهاي آزمون ويژگيهاي آزمون استعداد مكانيكي مينه سوتا است BB.و - AAداراي دو فرم موازي هر فرم داراي ٦٤سؤال است. -نمونه پرسش نمونه پرسش آزمون استعداد مكانيكي مينه سوتا آزمونهاي استعداد تجسم فضايي يكي Cاز انواع آزمونهاي استعداد تجسم فضايي،C آزمون سوله است. ويژگيهاي آزمون ويژگيهاي آزمون استعداد تجسم فضايي سوله از ۳۰قطعه به اشكال Cدايره و ستاره و مربع درابعاد مختلف تشكيل شده است. يك صفحه كه براي هر قطعه ،جايگاهي پيشبيني شده است. آزمودني بايد هر قطعه را در جايگاه خود درصفحه قرار دهد. عوامل تغيير دهنده ساخت استعدادها مهمترين عواملي كه ساخت استعدادها را تغيير مي دهند عبارتند از: -۱سن -۲تعليم و تربيت -۳تمرين -۴جنس فصل هشتم آزمونهاي شخصيت طبقه بندي آزمونهاي شخصيت آزمونهاي آزمونهاي جامعه سنجي فرافكن آزمونهاي روانسنجي پرسشنامه ها آزمونهاي عيني آزمون هاي شخصيت پرسشنامه ها پرسشنامه هاي شخصيت ممكن است عالئق ،نگرشها ،و يا مجموعه اي از صفات شخصيت را اندازه گيري كنند. :نمونه نمونه پرسشنامه هاي شخصيت -۱آي.ام.ام .پي پرسشنامه چند جنبه اي -۲پرسشنامه برن رويتر -۳پرسشنامه ۱۶عاملي كتل -۴پرسشنامه اضطراب كتل -۵پرسشنامه گيلفورد -زيمرمن -۶پرسشنامه هاي سازگاري ( مانند: پرسشنامه كرنل و پرسشنامه بل) پ رسشنامه چند جنبه ايM.M.P.I مشهورترين پرسشنامه شخصيتي است. از ۵۵۰پرسش تشكيل شده است.< ،صحيح> -آزمودني با انتخاب يكي از گزينه هاي: به پرسشها پاسخ مي گويد<.نمي دانم> و <غلط> صفات مختلف شخصيت را اندازه مي گيرد ،ازجمله :افسردگي ،هيستري ،ويژگيهاي مردانه – زنانه ،عدم تعادل رواني ،هيپوكتدري ،تعامل اجتماعي ،پارانويا ،اسكيزوفرني. پرسشنامه برن رويتر مشتمل بر ۱۲۵پرسش است. پرسشنامه اي چند جنبه اي است. جنبه هاي مورد اندازه گيري عبارتند از:تمايل به نوروتيك بودن درون گرايي – برون گرايي تسلط يا تسليم در روابط شخصي اعتماد به نفس اجتماعي بودن پرسشنامه ۱۶عاملي كتل است B.و Aداراي دو فرم - به صورت Cفردي Bبه صورت گروهي و فرم -A فرم اجرا مي شود. اين پرسشنامه براي پيش بيني :موقعيتتحصيلي ،سازگاري شغلي ،تشخيص يا پيشرفت روان درماني به كار مي رود. پرسشنامه اضطراب كتل - قابليت اجرا به صورت گروهي دارد. پرسشنامه عيني است و با كليد تصحيح مي شود. حاوي ۴۰پرسش است. در موارد تشخيص به كار مي رود. دو نوع اضطراب :آشكار و نهان را اندازه مي گيرد. پرسشنامه گيلفورد -زيمرمن پرسشنامه اي چند جنبه اي است و ۱۰ويژگي رااندازه گيري مي كند. حاوي ۳۰۰پرسش است. -نوع پرسشها و شيوه نمره گذاري ،عيني است. پرسشنامه هاي سازگاري ميزان نا بهنجاري فرد را ارزشيابي مي كند.C براي تشخيص افرادي كه اختالل شخصيت دارندبه كار مي رود. آزمونهاي عيني شخصيت مشهورترين آزمونهاي عيني شخصيت عبارتند از: مازها يا البيرنت هاي پرتئوس -آزمون ترسيم در آيينه آزمونهاي فرافكن شخصيت مشهورترين آزمونهاي فرانكن شخصيت عبارتند از: -۱آزمون رور شاخ -۲آزمون اندريافت موضوع (معروف به آزمون تي.اي.تي) -۳آزمون دهكده هانري آرتوس -۴آزمون تداعي كلمات يونگ -۵آزمون تكميل جمالت -۶آزمون نا كامي روزنزوايگ (كودكان) آزمون رورشاخ - آزموني فرافكن است از ۱۰كارت تشكيل شده است در هر كارت لكه اي جوهر وجود دارد ۵كارت سياه -سفيد ،و ۵كارت رنگي است اجراي آزمون به صورت انفرادي است شاخ رورتصاوير آزمون تصاوير آزمون رورشاخ آزموناندريافتموضوع )(T.A.T آزموني فرافكن است براي بررسي و شناسايي نيازها و تمايالت افراد به كارمي رود از ۳۰كارت مصور و يك كارت سفيد تشكيل شده است -نمونه عيني ندارد نمونه تصاوير نمونه تصوير T.A. ‏T آزمون دهكده هانري آرتوس - آزموني فرافكن است از ۱۷۷قطعه تشكيل شده است آزمودني به كمك قطعات يك دهكده مي سازد فرض براين است كه ساخت شخصيت فرد در ساختمان دهكده ساخته شده منعكس مي شود آزمون تداعي كلمات يونگ آزموني فرافكن است آزمودني با شنيدن كلمات آزمايشگر ،كلمه اي را بر زبانمي آورد فرض آزمون :وقتي كلمه اي موجب تداعي كلمه ايبشود و اين كلمه براي آزمودني بار عاطفي داشته باشد ،آزمودني به طور ناخود آگاه سعي مي كند آن كلمه را با كلمه اي كه بار عاطفي ندارد جايگزين كند آزمون تكميل جمالت آزموني فرافكن است ازمجموعه اي جمله ناتمام تشكيل شده است -آزمودني ،جمله ناتمام را با عبارت خود ،تكميل مي كند آزمون ناكامي رونزوايگ - آزموني فرافكن است ويژه كودكان است از ۲۴تصوير تشكيل شده است در هر تصوير بخشي از مكالمه بين دو نفر نوشته شده است و آزمودني بايد پاسخ فرد مقابل را بنويسد نمونه پرسش نمونه تصويرآزمون ناكامي روزنزوايگ آزمونهاي جامعه سنجي آزمون جامعه سنجي وسيله اي است كه به كمك آن مي توان افراد محبوب ،مطرود ،منزوي ، گروههاي فرعي و به طور كلي روابط موجود بين اعضا گروه را مورد مطالعه قرار داد. پايان مجموعه مطالب و نكات مهم درس روانسنجي

150,000 تومان