صفحه 1:
208
کنترل و تولید بدون عیب
خطاناپذیرسازی
(ZQC)
Zero Quality
Prepared By : M.S.Najdi Contro 1
صفحه 2:
امروزه بسياري از شركتهاي ييشتاز غربي نیز از تكنيكهاي
خطاناپذيرسازي ZQC و روشهاي حل مساله ۲ ال استفاده مي کنند .
اين روشها مي توانند اتلافهاي مربوط به کیفیت مانند دوباره کاریها .
ضایعات . ازکارافتادگیه | و خراييهاي دستگاهها را حذف کنند . امروزه
تقريبا در تمامي شرکتها و کارخانجات واحدي بنام واحد کنترل کیفیت
00 وجود دارد . وظيفه اين واحد بازرسي نهايي معصول و يا زرسي
محصولات نیمه ساخته و در حیین تولید ا ت ولي غانه کمت
شركتي ( مخصوصا در ایران ن ) به فکر اصلاح فرایندها به گونه اي است
كه اساسا محصول معيوبي در آن تولید نشود . تکنيك ها و روشهاي مطرح
شده ما را قادر مي سازد تا بهترین و موثرترین راه کنترل کیفیت را بر
محصولات هر شركتي اعمال کنیم .
Prepared By : M.S.Najdi 2
صفحه 3:
208
02 ید روش کنترل‌کیفیت( 000 ) جهنوسیدربه خرلبی‌صفر لستکلمه
seyla (ZERO ) ت ولیدلتی | ضایعاتصفر لشارد مي‌کند عاملمهم جهت
بسهود کیفیتبالستفاده از لبزار )200 و خطاناپذیر سازي(پوکا یسوکه) ب
06 برلیرٍصلستور لستکه جلویلیجاد ضایعاترا از طریقکنترلفولیند مي
تولنكرفتحتيهنكاميكه يكماشيزيا op del بخولهد دچار لشتباه شود .
2006 روشولستکه بر لفراد و ماشیر]-لشتکیه نمي‌کند زیرا مي‌داند احتطلل
بروز خطادر هر دو حا لتوجود دارد لنا رلههاییپیدا مي‌کند تالین‌خطاها منجر
خرلبيهاو ضايعاته شوند و روشوجهتخطا نايذير كرهزفرليندها مىئباث
Prepared By : M.S.Najdi 3
صفحه 4:
208
ممکن است این سوال مطرح شود که چرا باید بر خرابيهاي صفر تمرکز کرد اما باید
بدانیم که علت اصلي و يكي از دلایل مهم جهت تولید محصول بدون عیب .
نگهداشتن رضایت و وفاداري مشتري است بعضي اوقات حتي يك محصول خراب در
يك شرکت مي تواند ضرر مالي جبران ناپذيري به آن شرکت وارد کند به عنوان مثال
فرض کنید شما علاوه بر اینکه نارضایتی خود را نسبت به خرابی به سازنده منعکس
مي كنيد و ديكر از آن سازنده خريد نمي كنيد بلكه اين واقعه را به دوستان و
آشنایان نیز منتقل می کنید و اين باعث کاهش عدم اعتماد نسبت به آن سازنده
شده و در فروش آن شرکت
تاثیر مستقیم خواهد داشت .
هزینه دلیل دیگر است. يك خرابی همیشه مستلزم هزینه است. چه این هزینه مربوط
به اسقاط کردن قطعه خراب باشد . چه مربوط به دوباره كاري و يا هزینه تعمیرآن.
تمامی این هزینه ها قابلیت تولید را کم کرده و موجب کاهش رقابت محصولات يك
شرکت ميشود.
Prepared By : M.S.Najdi 4
صفحه 5:
نهایتا تولي لات بدون عیب . يك پارامتر كليدي در رقابت يك شرکت به منظور
اتخاذ روشهاي تولید ناب همراه با انبارش کمتر تولیدات است.
بسياري از شرکتها تولیدات اضافي را از آن جهت مي سازند و انبار میکنند که بهنگام
بروز خرابي در محصولات » بعنوان يك سپر ايمني از مشکلات آنان جلوگيري کند.
2667 لیرطمینان | بسه سازنده مي‌دهد که محصولاتمعيوبلز همازلبتنا توليد
ن‌شوند و بسه شرکتها لین جایه را مي‌دهد که دقیقا به همان‌میزلن‌که مشتري
سفارش‌مي‌دهد » تولید کنند.
Prepared By : M.S.Najdi 5
صفحه 6:
* افو سیستم:س) )نکسا قرب باره شکست ناپذيري فرآیند صحبت نمي
کنیم بلکه صحبت بر سر خطاناپذیرکردن فرآیند است. 2006 این"
تشخیص را مي دهد که اشتباه افراد در کارشان يك امر طبيعي است و
چنانچه اشتباهي صورت گرفت و دستگاهي بدرستي عمل نکرد بدان
معني نيست كه ابراتور . احمق يا كودن است.
* دراين روش اشتباهات بس از وقوعشان جستجو نمي شوند و بحث بر
gal ja نیست کهء‌افراد کار خوددرا بهتز انجام دهید بلکه تبعت 206
ابزار جلوكيري كننده از اشتباهات را بكار مي كيرد تا وقوع اين اشتباهات
به ايجاد خرابيها منجر نشود.
* توليد بدون ضايعات و خرابي به معناي دوباره كاري و تلاش اضافي
کمتر و درنتیجه ساخت تعداد مورد نیاز از توليداتي با ۱
Prepared By : M.S.
صفحه 7:
چه عواملي ایجادکننده خرابیها هستند
اغلب خرابیها در يكي از پنج حالت زیر رخ مي دهند :
هاي استاندارد رویه هاي مناسبي رعایت نشده باشد مثلا اگر در عملیات
ب انتخاب نشود تمامي محصولات خراب خواهند شد . يك طراحي
مناسب از بروز خرابي جلوگيري مي کند .
ce pres -2 ري از عملیات 3
ماشین مي تواند موجب
توان ار پروز خراییها جلوگيري کرد .
3 - گاهي ممکن است از مواد غیریکنواخت و یا آسیب دیده استفاده شود. راه حل اینست
كه مواد ورودي به هنكام رسید . حتما بازرسي شوند تا از خرابي یا تغيير پذيري احتمالي
جلوگيري شود.
4 - قطعات فرسوده يك ماشین مي تواند موجب ایجاد خرابي شود که با تعمیر و نگهداري
مناسب و مدیریت ابزار مي توان از بروز مشکل جلوگيري کرد .
- اگر تمامي موارد فوق درست و صحیح اجراء شود. اشتباه اپراتور و خطاي انسان مي
تواند باعث بروز خرابي شود .
معمولا ججار حالت اول هر كدام داراي راد حلها
انسانی قابل :
سس مسمس سس سس سسسب
جود دارد به عنوان مثال زياده از حد كار كردن
اد خرابي اشد كه با تعمير و نكهداري مناسب مي
است كه توضيح داده شد ولي جون خطا
صفحه 8:
208
هدف پيشگيري از تمامي خطاهاست و نه فقط
کاهش تعداد. آنها و چلوگيري از اشتباهات ساده .
.قبل از آنکه منجر به خرابي شوند
سوال : جه چيزهايي موجب ایجاد خرابي دز فرآيندهاي كاري
واحد شما ميشوند؟
Prepared By : M.S.Najdi 8
صفحه 9:
Plan, Do, Check, Act +> يك چرخه اقدام اصلاحي سنتي است.
Prepared By : M.S.Najdi 9
صفحه 10:
در چرخه بهبود کیفیت سنتی غالبا چرخه 0661 , 20 , ۲180 نشان داده
شده که در اين چرخه سنتي » شرایط بهینه فرایند در مرحله Plan تشخیص داده
مي شود . فعاليتهاي طرح ريزي شده در مرحله ۴1۵8 در مرحله 20 اجرا مي شود
و نهایتا پایش کیفیت در مرحله 2۱661 . در اين روش اگر خرابي اتفاق افتد.
بوسیله فيدبك اعلام و در مرحله ۴81 بعدي اقدام اصلاحي اتخاذ مي شود تا شرایط
فرآيند جهت جرخه DO بعدي مهیا باشد.
این چرخه نمیتواند بطور کامل از بوجودآمدن خرابیها جلوگيري کند بخصوص در
مواقعى كه علت ت خرابيها ء اشتباهات ساده انسان یا دستگاه
eit es gh داهن يك خرابي > فييك أن ادر
اختيار ما فى كذارة.
اسث که موچب خرايي میشود:
همواره بهتر است که بجاي رديابي خرابیها .از ایجاد اشتباهات قبل از اینکه منجر به
خرابي شوند جلوگيري کنیم.
10
Prepared By : M.S.Najdi
باید بدائیم |
اه همان خرابي نیست بلکه آن چیز:
صفحه 11:
البته اين روش مناسب است ولي هیچگاه به نقص صفر نخواهیم رسید . 2006 با
قرار دادن مراحل 20] و /۱66]م) در کنار یکدیگر از ایجاد اشتباه قبل از اینکه
منجر به خرابي شوند جلوگيري مي کند و در نتیجه هرآنچه در ۳۱۵1 طرح ريزي
شده ء بدرستی انجام خواهد شد.
در اين روش با قرار دادن مراحل 200] و 96616 در کنار یکدیگر ۰ بازرسي در
جايي انجام خواهد شد که خاستگاه مشکلات نیز همانجاست و با استفاده از آنچه
; شايي نام دارد » قبل از اینکه اجراي فرآیند کامل شود . جهت اطمینان از
یط فرآیند انجام شده oT Suds در اختيار ما قرار مي دهد و در نتیج
مشکلات » قبل از اينکه هرگونه خرابي رخ دهد ۰ تصحيح ميشنود و نه بعد از رخ
دادن خرابي .
بازرسی در منشا . بازرسی ۹۸۱00 ۰ يك حلقه فيدبك کوتاه و
سيستمهاي خطاناپذیرکننده که پوکا-یوکا نیز نامیده ميشود.
Prepared By : M.S.Najdi 11
صفحه 12:
آشنايي با سه روش عمده در بازرسي محصولات :
الف ) بازرسي تشخيصي : در اين روش عيوب فقط بيدا مي شوند.
اين روش بمعني بازرسي قطعات و جداسازي قطعات معيوب قبل از خروج از خط
توليد ميباشد: در اين روش يك شخص . محصول توليدي را با يك استاندارد مقايسه
مي كند و عدم تطابق آنرا بيدا كرده و آثرا رد ميكند.
ايرادت بازرسي تشخيصي:
-١ اين روش عيوب را ء پس از وقوع آنها فقط تشخیص میدهد و از وقوع آنها
جلوگيري نمي کند.
2- این بازرسي معمولا در انتهاي خط و یا پس از صورت گرفتن مرحله تولید انجام
میشود . لذا موجب عبور محصولات خراب شده . لذا موجب تولید محصولات با عیوب
Prepared By : M.S.Najdi 12
صفحه 13:
ب ) بازرسي آموزنده : اين روش موجب کاهش عیوب ميشود.
بازرسي آموزنده برمشکل دوم بازرسيهاي 5 ي ي کند. د
طریق فیدبك اطلاعات قطعات معیوب به فرآیند . تمرکز بر اصلاح فرآیند تولید است
تا اپراتور یا ماشین با حداکثر سرعت ممکن بتوانند مشکل را حل نمایند.
انجام بازرسي آموزنده به سه طریق امکان پذیر است :
غلبه مي كند. در اين روش
1- كنترل كيفي آماري
2- كنترل متوالي
3- خودكنترلي ۱
بازرسي آموزرنده به کاهش عیوب کمك میکند ولي نمیتواند از وقع تمامي آنها
پيشگيري کند.
Prepared By : M.S.Najdi 13
صفحه 14:
کنترل کیفیت آماري روشي است جهت کنترل نمونه هاي تولید شده (پس از گذر
ala شان دهد که آیا فرآیند و لات تولید شده قابل قبول هستند یا
. وقتى كه ل يك نوع خرابي را نشان میدهد اطلاعات آن به فرآيند فيدبك
مي شوند واز اين طريق ميتوان مشكل را اصلاح كرد.
2 کنترل متوالي : ۱
در این روش افراد هر قسمت از فرآیند . كارهاي مرحله قبل را کنترل مي کنند و اگر
عيبي را مشاهده کردند فورا به افراد مرحله قبل اطلاع ميدهند بدين ترتيب ايراد قبل
از آنکه بدفعات اتفاق بیافتد رفع ميشود.
3- خودکنترلي:
فيدبك و اصلاح يك عیب هنگامي که اپراتورها یا مونتاژکاران . خودشان کار خود را
کنترل کنند , سریعتر صورت میگیرد. این روش فيدبك سريعتري به روش کنترل
متوالی دارد.
در تمأمي روشها . افراد پس از وقوع خرابي به دنبال شناسايي و رفع آن میروند.
۹ ا ا از اک
صفحه 15:
ج ) بازرسي منشائي : بازرسي
شوند . جلوگيري مي کند.
این روش يكي از عنأصر اساسي سیستم 26062 است. این روش جلوي اشتباهات را
د و فيدبك سريعي از آنها قبل از اتمام بدیل به خرابي
ند. بازرسي منشايي میتواند يك پین باشد که بصورت فيزيكي از قرارگيري قطعه
کار بصورت اشتباه جلوگيري و یا يك چراغ یا آلارم باشد تا اپراتور را جهت تغییر به
شرایط صحیح متوجه سازد. (مثل درجه حرارت)
jl اشتباهات ء قبل از آنکه به خرابی تبدیل
بدست میدهد تا
Prepared By : M.S.Najdi 15
صفحه 16:
208
سه استراتژي براي عیوب صفر :Zero Defect
* وقتي نیاز ندارید نسازید.
* باكيفيتي پایدار و مقاوم بسازید.
(استفاده از پوکایو که. خودکارسازی . استاندارد
کردن کار)
* بسازید و بلافاصله استفاده کنید.
Prepared By : M.S.Najdi 16
صفحه 17:
چهار اصل 206
1- قراردادن مراحل 20 , ۱۵]ن) در کنارهم و در واقع حین انجام کار
كنترلهاي لازم برفرآیند اعمال ميشود تا اشتباهي پیش نیاید.
2 - بازرسي صد درصد که plas خطا را سلب میکند و برخلاف سیستم 5006 که بر
اساس نمونه گيري و سطح معيني از خطا کار مینماید در این بازرسي صددرصد
محصول و خرابي صفر درنظر گرفته ميشود.
3- حلقه فيدبك کوتاه و سریع به معني اقدام اصلاحي سریعترکه برخلاف روشهاي
قبلي که زماني فرایند اصلاح میشودکه تعدادي محصول معیوب تولید شده و يا اينكه
شرايطي که موچب خرابي محصولات اولیه شده اند ديكر وجود ندارد ٠ در اين روش
بازرسي بوسيله سيستمي انجام میشود که قبل از تبدیل اشتباهات به خرابیها ۰
اپراتور بوسیله سیکنال نوري یا صوتي آگاه مي سازد. بدین ترتیب شرایط ناخواسته
سریعا اصلاح ميشود.
4- سيستمهاي پوکا-یوکا جلوي اشتباهاتي را که ممکن است فراموش نماییم مي
قيرف
Prepared By : M.S.Najdi 17
صفحه 18:
تمهاي پوکا يوکه از سنسورها یا ابزار كنترلي در فرایند استفاده مي کنند تا اشت
که ممکن است از دید اپراتور یا مونتازکاران مخفي بماند را شناسايي کنند ی
معمولا در بازرسي 76100 و فيدبك سریع جهت انجام اقدام اصلاحي کاربرد دارد. میزان تاثیر
این سیستم در جلوگيري از بروز عیب بستگي به مورد استفاده آن دارد که آیا جهت بازرسي
منشائى در حين فرایند استفاده مي شود یا اینکه جهت بازرسي آموزنده پس از انجام فرایند
استفاده مي شود در نتیجه براي جلوگيري از بروز اشتباه چنانچه سیستم پوکا یوکه در
بازرسيهاي منشائي استفاده شود جلوي اشتباه را قبل از اینکه فرانید قطعه معيوبي تولید کند
زاامي گیوه::
این سیستم با دو روش فرایند را تنظیم مي کند تا از ایجاد خطا در فرایند جلوگيري کند :
1- در يك سيستم كنترلي هنگامي که يك بي نظمي | تد ابزار را متوقف مي کند و یا
يك كيره رابر روي قلعه فقل في كند ily تدركنة ن را مي كيرد .
2- يك سیستم هشدار دهنده به آپراتور هشدار می دهد تا ماشین را متوقف کند و یا مشکل
را ردیابی کند . ۱
Prepared By : M.S.Najdi 18
صفحه 19:
208
سه روش عمده در استفاده از سيستمهاي پوکا یوکه وجود دارد :
1- روشهاي تماسي
2- روشهاي مقدار ثابت
3- روشهاي گام - حرکت
1- روشهاي تماسي :
نحوه کار اين روشها شناسايي این مساله است که آیا يك محصول با يك سنسور انرژي یا
فیزیکی در تماس هست يا نه ؟
روشهاي تماسي احتیاج به تكنولوژي بالا ندارند. يكي از بهترین روشهاي تماسي ۰
ابزارهاي غیرفعال مانند پین ها یا بلوك هاي راهنما هستند که به قطعه اجازه قرارگيري
اشتباه در جیگاشنین را ثمین فهند. استفاده از این روفن ميتوانت بصورك طراحى يك
شکل غيرعادي بر روي قطعه باشد. مانند سیم کارت
Prepared By : M.S.Najdi 19
صفحه 20:
Prepared By : M.S.Najdi 20
صفحه 21:
2- روشهاي مقدار ثابت :
روشهاي مقدار-تابت هنگامي مورد استفاده قرار میگیرند که نیز باشد عملياتي به تعداد
ثابت تکرار شود. در اين روش يك کنتور . دفعات تکرار را میشمارد و تنها چنانچه تعداد
عملیات موردنظر به عدد تعیین شده رسیده باشد قطعه را رها میکند و یا آلارم میدهد.
مانند آلارم تعداد نقطه جوش روي قطعه
3- روش گام - حرکت : ۱
در این روش این مساله که آیا يك حرکت و يا يك مرحله از فرآیند در زمان خاص خود
انجام میشود. کنترل میگردد.ضمنا این روش بمنظور حصول اطمینان از انجام شدن يك
کاز در موحلهتفاشن خود. یز می"قواند استفاده شود» مانند دستگاه بزچسپ ژنی
Prepared By : M.S.Najdi 21
صفحه 22:
1. سنسورهاي تماس فيزيكي
,2 سنسورهاي انرژي
3 سنسورهايي که مي توانند تغییرات را در شرایط فيزيكي شناسايي
Prepared By : M.S.Najdi 22
صفحه 23:
* سنسورهاي تماس فيزيكي :
این سنسورها از طریق تماس فيزيكي با محصول یا يك قطعه از ماشین کار مي کنند.
اکثر مواقع بویژه در فرآيندهاي اتو سنسورهاي پادشده به هنگام تماس ۰ يك
یکنال ارسال میکنند که این سیگنال میتواند يك ماشین را متوقف کرده یا روشن
يا ایجاد يك آلارم کند. نمونه هاي این سنسورها :
1- لیمیت سوئیج ها و میکروسوئیج ها : تایید حضور : موقعیت قطعات ۰ قرارگيري غلط يا
اطمینان از اجراي يك فرآیند
2- سوئيج تماسي : مانند ليميت سوئيج بوده با این تفاوت که از طریق يك آنتن نازك میتواند
باهر تماس ظريفي بکار افتد و با حساسیت بالاي خود مواردي از قبیل وجود قطعات . وضعیت
صحیح. عدم شكستكي و يا ابعاد قطعات را شناسايي کند.
3- تریمترون : يك سنسور حساس از نوع گيجهاي ناخني که هر زمان شرايطي را كه اندازه
گيري مي کند در محدوده قابل قبول نباشد . سيگنالهايي جهت آلارم دادن یا توقف دستگاه
ارسال مي
صفحه 24:
GI Wate the ca wil Se
ال Gis 2s, | Snap action piss
Se ee
بولق گرا و پادامکهای با سرعت بالات
[renee Bae
با سوعت بسن منامب و مارای شرب ید نت رای
مهوت م نوك ا as ماش که Jeet ean
2§ te SS Soe
رای گیره‌ها و باداکهای با سوعت بل متاسب است.
sedan as ie
عى نواد توسط يدتعاى كه فقا در يك جيهت جركت
میک سل as
Prepared By : M.S.Najdi
صفحه 25:
208
آهر
سوئیچ تماسی
Prepared By : M.S.Najdi 25
صفحه 26:
* سنسورهاي انرژي :
این سنسورها در پیداکردن عیوب. بجاي تماس فيزيكي از انرژي استفاده میکنند. کاربرد
اين سنسورها در موارد زیر میباشد :
* صحت سایز یا رنگ يك آیتم
* عبور اشیا از يك کانوایر
* صحت موجودي قطعات
؟ صحت تغذیه
دونوع اصلي از لحاظ كاركردي سنسورها :
1- سنسورهاي پرتوافکن : جهت شناسايي وظایف محوله از پرتوهاي الكتروني استفاده میشود
مانند کنترل سطح مایع بطريهاي بر روي کانوایر
2- سنسورهاي مجاورتي : این سنسور به تغییرات فاصله نسبت به اشیا و نیز تغییرات در نيروي
مغناطيسي حساس است.
Prepared By : M.S.Najdi 26
صفحه 27:
سوئیج‌های فتوالکتریک
Prepared By : M.S.Najdi 27
صفحه 28:
نسورها :
* انواع منبوزهاي gar
* سنسورهاي رشته اي : دور موتور كدماركهاي رنكي ٠ ماركهاي اشیا مات و قطعات چايي
را شناسايي مي کند.
* سنسورهاي ناحیه اي : تفییر در ناحیه مشخص شده را شناسايي مي کند.
* سنسورهاي موقعیت : کنترل کورس سیلندر و یا ارتفاع پیچها
* سنسورهاي ابعا : اطمینان دادن از صحت ابعاد محصول
* سنسورهاي ارتعاشي : شناسايي خطاهاي خروج محصولات . اعوجاج پهنا . موقعیت درزها و یا
شروع يك فرآیند
* سنسورهاي فاصله : شناسايي و اندازه گيري بسته بندها . ضخامت و ارتفاع مایعات
* سنسورهاي عبور فلزات : شناسايي حرکت
* سنسورهاي مارکها : شناسايي مارکها و یا رنگهاي مختلف
*سنسورهاي موقعیت جوش : شناسايي اتصلات مائند خطوط جوش لوله ها .درز لوله ها و
قوطي ها ويا بهم تابيدكيها در سيمها
Prepared By : M.S.Najdi 28
صفحه 29:
Prepared By : M.S.Najdi 29
صفحه 30:
* سنسورهايي که تغیبرات شرایط فيزيكي را شناسايي مي کنند:
اين سنسورها بعنوان ابزار حس کننده تغییرات شرایط شناخته مي شوند. که به سه
گروه اصلي تقسیم میشود :
* فشار: گیج هاي فشار و سوئيچهاي حساس به فشار
* دما : ترمومترء ترموستات
* جريان الكتريكي Perel:
اين ابزارها ميتوانند در كنترل سطوح قالبها ء قطعات الكترونيكي و موتورها به كار روند.
ضمنا اين ابزار مي تواند در كنترل نكهداري ماشينها و انواع اندازه كيري صنعتي بكار
روند.
Prepared By : M.S.Najdi 30