زمین شناسی دانشگاه بیرجند

صفحه 1:


صفحه 2:
دانشکده علوم 91-0 

صفحه 3:


صفحه 4:


صفحه 5:
ee ‏-حسام‎ 7 

صفحه 6:


صفحه 7:
)-تعریف علم چینه شناسی: چینه شناسی(,وامه )از دو واژه یونانی( (عصوبه معنی چینه (لایمطبقه) وکلمه ((حبامويبه معنی نگاشتن ترکیب شده است وعلمی است که اصولا از روابط موجود بین طبقات سنگهای رسوبی بحث می کند. 

صفحه 8:


صفحه 9:
- ارتباط چینه شناسی با سایر علوم زمین شناسی )فسیل شناسی: اساس و پایه چینه شناسی به شمار رفته و اين دو رشته رابطه نزدیکی با یکدیگر پیدا می کنند. مسنگ شناسی: پیوستگی لایه های رسوبی و شناسایی خواص سنگ شناسی هر رخساره»چینه شناسی رابا اين علم مربوط می کند. ‎-O‏ تکتونیک: ‏اصل روی هم قرار گرفتن طبقات که ممکن است در اثر عوامل تکتونیکی تغییر کرده باشدوجهت یافتن طبقات هم زمان وایجاد تطابق ((0۲۲6۵۱۵1/010چینه شناسی ‎ale‏ ‏تکتونیک وچینه شناسی را با هم مرتبط می کند. 

صفحه 10:
چینه شناسی نقش مهمی در زمینه های مختلف زمین شناسی اقتصادی دارد از این علم در حفاریهای مربوط به ذخایر نفت وآب وهمچنین در کشف کانسار ها یسب » تست سن نس گه های معدت استفاده مس نمایند با استفاده از چینه شتا ساختما: ی مخا شتا 

صفحه 11:
نمونه ای از موارد استفاده» و به کار بردن اطلاعات چینه شناسی: 0- مناطق نفت خیز جنوب وجنوب غرب ايران است که بنا به این اطلاعات سنگ مخزن اغلب ذخایر نفتی از نوع سنگ آهک آسماری متعلق به الیگو-میو سن وسنگ پوشش آنها سنگهای تبخیری و مارنهای حاوی گچ و نمک مربوط به سازند گچساران که سن میوسن دارد می باشد . 3- درحفاریهای مربوط به آبهای زیرزمینی و برای شناسایی چگونگی وضع سا ختمانی و یافتن طبقات غیر قابل نفوذ و عمق سطح ایستابی از چینه شناسی استفاده می شود. 0-درتعیین سن هر نوع فعالیت ماگمایی و دگرگونی که با تشکیل کانسارها توام است از نظیر اکتشاف معادن حائز اهمییت است. 

صفحه 12:
بنا به تعریف گرسلیرخساره یک سنگ رسوبی عبارت از: مجموعه خواص و صفات سنگ شناسی ودیرینه شناسی آن است. مطالعه انها در مقیاس میکروسکوپی اطلاعات دقیق تری به ما می دهد. 

صفحه 13:
مطالعه رخساره های میکروسکوپی یامیکرو فاسیس ها اولین بار در سال 0 توسط پرو فسور ژان کوویلیه دانشمند فرانسوی پیشنهاد شده است. کوویلیه میکرو فاسیس یک سنگ رسوبی را اين چنین تعریف میکند: مجموعه صفات کانی شناسی و دیرینه شناسی آن سنگ در مقیاس میکروسکوپی می داند. این تعریف منحصرا در مورد اقسام مختلف سنگ های رسوبی سخت صادق است 

صفحه 14:


صفحه 15:
3 14 

صفحه 16:
رخساره های محیط خشکی : رخساره های بادی: که شامل ماسه های بادی »لس یا گل رسهای زرد رنگ است که به ندرت حاوی آثار و بقایای جانوران »گیاهان خشکی می باشد. 0 رخساره های رودی: که بیشتر آبرفتها وتراسهای رودخانه ای تشکیل شده است. 0 رخساره های سیلابی؛ آبرفت های پایه دامنه ای ارتفاعات از اين نوع رخساره هاست. > رخساره های کولابی؛شامل رسوبات ژیپس ونمک و بقایا جانورانی است که آب اتفاقا به اين محيط آورده است. ‎-G‏ رخساره های دریا چه ای؛ شامل مارن و آهک هایی است که در نتیجه ته نشست شیمیایی تشکیل شده است. ‏رخساره های یخچالی؛ شامل گل رسهای حاوی قلوه سنگ های مختلف مخصوصا سنگ های صیقلی مخطط می باشد که به وسیله یخچالها بجای ما نده است. 

صفحه 17:
رخساره های دریایی: شناسایی رخساره های دریایی مستلزم شناسایی محیط مختلف تشکیل آنها در ۱ محبط دریاهاست. 

صفحه 18:
تقسیم بندی محیط های دریایی از نظر شکل شناسی وعمق: شکل شناسی: فلات قاره :به عقیده لومبار زمین شناس بلژیکی»کرانه دریا معمولا از یک قسمت چند وبیش مسطح و دارایه شیب ملایم به طرف دریا تشکیل می گردد که به آن فلات قاره می گویند . شیب قاره :دنباله فلات قاره که دارای شیب تند بوده و به اعماق دریا منتهی می گرا توجه داشت که تقسیم بندی فوق کلی وبیشتر مربوط به حوضه رسوبی از نوع آتلانقیک یا اقیانوس اطلس بوده ومسلما امکان وجود برجستگیها و شکافهای نسبتا عمیق در هر یک از مناطق دریایی وجود دارد وچه بسا این امر موجب می شود که به عنولن مثال در برخی مناطق عمیق دریا برجستگیهای کف دریا تا نزدیکی سطح آب برسد. واضح است که در این صورت شرایط زیست موجودات در روی این برجستگیها مشابه مناطق عمق نبوده بلکه شباهت به مناطق کم عمق دارد . بنابراین محیط های دریایی از نظر شکل شناسی ومحیط زیست جانوران یکسان نیستت وشرايط غير عادی در هر منطقه دریایی ممکن لست وجود داشته باشد. 

صفحه 19:
عمق. )منطقه ساحلی: بین جزر ومد یا اینتر تایدال که تغییرات سطح آب معمولا بین جذر ومد است. صمنطقه کم عمق : زیر حد جزر ویا بین حد جزر وعمق ‎IAG COO‏ داشته فلات قاره را در بر میگیرد. 2 منطقه عمیق :شامل قسمتی از دریا که عمق آن از 0000 متر تا 000000 متر که شیب قاره را فرا می گيرد. <»منطقه بسیار عمیق: شامل قسمتی از دریا که عمق آن از 00000 یا 60000 متر تا عمق 0000000 متر است . هادال :چنانچه عمق دریا از 0006060 متر بیشتر باشد اين منطقه را هادال گویند. 

صفحه 20:
قبل از اينكه به تقسيم بندی محیط های دریایی از نظر زیست موجودات اشاره شود لازم است اصطلاحات وتعارفی که در مورد اين محیط ها و موجودات آن دارد یاد آوری گردد. -فونا:شامل مجموعه موجودات جانوری یک محیط است. فلورا:به مجموعه موجودات گیاهی یک محل اطلاق می گردد. بیوتوب: محیطی است که شرایط یکسان برای مجموعه موجودات جانوری و گیاهی در آن وجود دارد. بیوسنوز: عبارت از موجودات زنده یک بیوتوب. کف زیها :گروه موجودات گیاهی یا جانوری هستند که با خواص مشترک زیستی در کف دریا زندگی می کنند. این دسته از موجودات ثابت بوده يا برخی از آنها دارای حرکات و جابه جایی کم می باشند.مثل اسفنج ها مر جانها و حیوانات حفار 

صفحه 21:
اگری هستند که آزادانه و بدون اينکه تحت تاثیر محیط قرار گیرند گران ارادی معروف می باشند. وجودات شنا گری هستند که در آب به حالت غوطه ور بوده و جریان های دریایی قادرند آنها را جا به جا کنند. این دسته از موجودات را شنا گران غیرارادی ,گویند 

صفحه 22:
تاقد محیط هلیدریایی‌ا زنظرزیستموجودلت > | شامل تمام قسمت کف دریاها از * ‎Falls‏ اققاق:بوده و محل:زندگت موجودات بنتوس می باشد ر حجم تحاهی آبهایی است که از .--۰ 7 نتتاحل تا اعقاق دزیا را فرا قی ‎gay‏ ‏موجودات پلانکتن در ان زیست می .نمايند J 

صفحه 23:
- تقسیم بندی محیط دریایی از نظر رسوبات که مبتنی برنزدیکی یا دوری از کرانه دریا است . 

صفحه 24:
محیط لیتورال :بین جزر ومد دریا محصور است و روسوباتش از نوع تخریبی زمینی ودریایی به طور مخلوط و شامل قطعه سنگها ,قلوه سنگها»‌ماسه ها ‎ol‏ محیط نریتیک یا ساب تایدال:روسوبات اين محیط ازحد جزر تا عمق0)0)0 متر بوده» بقایا و صدف جانوران دریایی در آن فراوان می باشد. محیط همی پلاژیک:این محیط روسوبات تخریبی زمینی دانه ریز و شیمیایی همراه با کمی از بقایای جانوران پلانکتن می باشد. -محيط يو يلازيك: كه معمولا روسوبات عمیق تر از 000000 متر در آن قرار دارد. این رسوبات از نوع رسوبات شیمیایی به طور فراوان دارای آثار وبقایای جانوران ,پلاژیک هستند 

صفحه 25:
پالئوژئوگرافی و ارتباط آن با چینه شناسی: چینه شناسی نقش مهمی در شناسایی وضع جغرافیایی گذشته زمین دارد. به عبارت دیگر از مطالعه رخساره ها به منظور پی بردن به وضع گذشته زمین می توان نتایج زیر را به دست آورد: )تعیین گسترش جغرافیایی در هر یک از زمان های زمین شناسی که با نقّه رحشاره :ها ماش ‎BSNS)‏ میت فود. 0مطالعه وتفسیر رخساره ها از نظر شباهت ویک شکلی وشرایط یکسان تشکیل آنها پی بردن به وضع جغرافیایی گذشته زمین که بوسیله نقشه های پالئوژئو گرافی معرفی می گردد. به عنوان مثال ائوسن زیرین ومیانی بخشی از نواحی لرستان شامل رخساره های آهکی و کنگلو مرائی است »ولی در همین زمان در خوزستان رخساره های شیل و مارن(سازند پابده)/تشکیل شده است.نقشه رخساره ها گسترش این سازند ها را از نظر جغرافیایی در لرستان و خوزستان تعیین می نماید . 

صفحه 26:
روش مطالعات و بررسی های پالئو ژئو گرافی با مطالعه رخساره ها می توان مستقیما اطلاعات مفیدی در مورد حوضه های وسوبی کسب نمود. موارد استفا از لین روش عبارتند از: شناساتی محیط رسوبی ومساله عمق در محیط های دریایی: معمولا محیط های خشکی اطلاعات بهتری درباره پالئو ژئو گرافی به ما می دهد و رخساره های خشکی جهت شناسایی و تجزیه وتحلیل وتفسیر آسانتر می باشد. به عنوان مثال ماسه سنگ های قرمز قدیمی در انگلستان نماینده پهنه وسیعی از زمین های خشک و آب و هوای نزدیک به صحرانی ونیز دانه های گردومات کوارتز نشانه رخساره های بادی می باشند. همچنین وجود موجها وپستی و بلندیهای سطح تپه های ماسه ای جهت باد را مشخص می نماید. 

صفحه 27:
تفسیر رخساره های دریایی در محیط نریتیک ساده تر از محیط های پلاژیک می باشد. در محیط نریتیک رخساره هلپا بیشتر ارگانوژن میباشد.یعنی آثار و بقایای موجودا قسمت اعظم ومهم رخساره هارا تشکیل میدهد. در محیط نریتیک همچنین از نوع رسوبات تخریبی می توان اطلاعاتی در باره حمل مواد از نظر شکل دانه ها (بخصوص دانه های کوارتز).نسبت درصد و مقایسه آنها با یکدیگر به دست آورد تفسیر و بررسی رخساره های پلاژیک از نظر پالئو ژئو گرافی مشکل تر به نظر می رسد در اين باره باید مساله عمق را در نظر داشت » چون رسوبات پلاژیک در منطقه کاملا از نوع هلوپلاژیک تمام پلاژیک بوده»در حالی که در مناطق نزدیک به مناطق عمیق از .نوع همو پلاژیک يا نیمه پلاژیک و گاهی ضخامت رسوبات آن به چند صد متر می رسد 

صفحه 28:
حدود حوضه های رسوبی (پیشروی و پسروی دریا ها) یکی از مثال اصلی پاللوژئوگرافی؛تعیین حدود منطقه زمین های خارج از آب و همچنین زمین های واقع در زیر آبها است. معمولا بعد از پیشروی دریا روی خشکی .فرسایش قاره ای موجب روسوبات جدید می گردد.اين رسوبات بخصوص در اطراف رسوبات قدیمی تر مربوط به حوضه رسوبی سابق گسترش میابد. تعیین حد پیشروی وپسروی دریا را می توان از تغییرات رخساره ها نیز دریافت ؛چنانکه پاره ای از رخساره ها معرف کم عمق شدن یا به عبارت دیگر پسروی آب دریا(به عنوان مثال رخساره های مردابی- کولابی)بوده ؛برخی رخساره ها موید افزایش عمق دریا و یا گسترش بیشتر حاکی از پیشروی آب دریا است. 

صفحه 29:
رخساره ها و ارتباط غیر مستقیم آنها با کوهزایی: با ناسانی دقبق رخساره ها این مکان وجود دارد که بقوان مراخل مختلف ‎EAS ya‏ تکتونیکی کوهزایی را تعیین و سن آنهارا مشخص نمود. رخساره هایی که حاکی از پیشروی آب دریا می باشد در صورتی که به طور دگرشیب نسب به طبقا ین قرار گرفته باشد می تواند مرحله یا مراحل مختلف تکتو نیکی در گذشته را ثابت نماید. در حالی که سری پیشرونده نسبت به لایه های قبلی خود همشیب باشد مبین حرکات ساده خشکی زایی است 

صفحه 30:
رخساره ها و ارتباط غیر مستقیم آنها با آب و هوا: برخی از صفات سنگ شناسی رخساره ها می تواند حاکی از نوع آب وهوای دوره یا زمان تشکیل آنها باشد.مثلا رخساره های یخچالی موید آب و هوای یخبندان و رخساره های بادی معرف آب وهوای صحرائی می باشد. مطالعه کانی شناسی نیز اطلاعات مفیدی در مورد آب وهوای زمان ته نشین شدن کانی ها روسوبی می دهد.دراین مورد میتوان ایلیت که معمولا در آب وهوای معتدل وکا ثولینیت را که در شرایط آب و هوای نزدیک به استوایی تا استوا تشکیل می گردد مثال زد. صفات دیرینه شناسی یک رخساره نیز اطلاعات دقیقی درباره آب وهوای دوره مربوط می دهد. یه عنوان مثال وجود بافت های چوبی بهاره یا پائیزه در تنه درختان معرف وجود فسیل مختلف و شرایط آب و هوایی متفاوت در سال می باشد. 

صفحه 31:
روشهای تکمیلی در مطالعات پالئوژئو گرافی: )-تعيين درجه حرارت قدیمی به منظور پی بردن به میزان درجه حرارت محیط های روسوبی ادوار گذ شته زمین شناسی از چند سال قبل روشی را که در آن ایزوتوپ های اکسیژن استفاده می گردد بکار می برند. با در نظر گرفتن اينکه دریک فسیل یا یک سنگ مشخص,نسبت اکسیژن معمولی160به ایزوتوپ آن یعنی 180بستگی به میزان درجه حرارت داردبا دانستن مقدار اين ایزوتوپ می توان درجه حرارتی را که سنگ تشکیل گردیده یا ارگانیسم زندگی می کرده است دانست. ©- ياتئو مكنتيسم مغناطيس كذشته زمين دلايلى ارائه مى دهد که ‎GIS pa‏ و جابجایی قطب ها را در طى دورانهاى زمين شناسى تاييد مى كند همجنين به نظر مى رسد كه در طى ادوار كذشته زمين شناسى احتمالا جهت محور زمين عوض شده است.بطوریکه منطقه ذغالدار کربونیفراصولا در دوره ی کربونیفر روی خط استوا واقع بوده است» ولی امروزه در برخی نقاطمناطق یخچالی همین دوره کریونیفر نزدیک به منطقه ذغالدار مشاهده می گردد. 

صفحه 32:
فرو نشستن کف دریا: کف دریا ها و حوضچه های روسوبی بتدریج و به موازات روسوب گذاری فرو می نشیند.این عمل موقعی صورت می گیرد که روسوبات تخریبی در نواحی کم عمقبه ضخامت زیادی روی هم انباشته شده باشد. روسوبات فرو نشسته اغلب از نوع روسوبات تکراری و ریتمی است. به عنوان مثال پرووست سری غالداری را در حوضه شمال اروپا مطالعه نموده است که ضخامت آن به چند زار متر می رسد. 

صفحه 33:
325600 525 

صفحه 34:
حرکت قاره ای: به عقیده وگنر قاره ها دارای حرکت جابجایی است که دلایل زیر وجود اين حرکت راثابت می نماید ‎YOO‏ چینه شناسی: قسمت هائی از خشکیهای امروزی که از یکدیگر جدا است» دارای سری چینه شناسی بسیار شبیه به یکدیگر می باشد. به عنوان مثال سری چینه شناسی پرمو-تریاس امریکای جنوبی»افریقاء»‌ماداگاسکار»هندوستان و استرالیا به طور کامل به یکدیگر شباهت دارد. 2 دلایل تکتونیکی: یکی از دلایل پیدایش چین خوردگیهای بزرگ و ایجاد رشته جبالها درروی کره زمین فشارهای تکتونیکی است که در نتجه نزدیک شدن قاره ها به یکدیگر بوجود می آید. به عنون مثال چین خوردگی آلپ در اثر نزدیک شدن قاره اروپا در نیمکره شمالی است. 

صفحه 35:
دلایل‌دیرینه شناسی-3 ليندلايلمبتنوير وجود شباهتبينرخساره ها و فسيلهاوقاره هاومختلفلمروزى استكه در ادوار كذشته زمير شناسىيه يكيكر مربوط بودم ‎Gaul‏ به عنولنمثا لير خشكمك ندولنا در دوره يرمو-ترياسكياهانوجونك لو سو يتريسو كانكامو يتريس خزندكانترموفوجود دلشته لستكه لمروزه كيام كلو سو يتريسذر خشكولنكارا كه از قاره آسيا تا شما-لوشته كوه آل كسترشدارد مشاهدم مىشود. دلايليالو مكنتيسم: باتوجه به لينكه يالثومكنتيسم تودم هاىوخشكودر ادوار مختلفه زمينشناسى يكلمتدادمعينىاز قطبهارا نشاننمىدهد؛ مىوتولنلينمسا كه را ناشىاز جابجا ,شدن‌آنها دانست 

صفحه 36:
واحد های چینه شناسی: در مطالعات چینه شناسی از واحدهائی استفاده می گردد که عبارت اند از : الف- واحد های لیتوستراتیگرلفی يا واحد های سنگی: یکی از تقسیمات چینه شناسی است که ارزش محلی داشته »مورد استفاد بخصوص در مواقعی است که تغییرات لیتو لوژکی درزمان و مکان های مختلف مشاهده می گردد؛ به عبارت دیگر اين تقسیمات مبتتی بر خواص عمومی لیتولوژیکی از قبیل جنسءرنگ؛طرز لایه بندی و غیره می باشد. مثلا لاه های کوارتزیتی سفید رنگی که در بالای ماسه سنگهای لالون قرار دارد به عنوان افق مشخص دارای لرزش در صورتی که رسوب نظر تقسیمات چینه شناسی نمی تواند نقش مهمی داشته باشد به عنوان مثل در کرتاسه بالایی حوضه پاریس ضخامت زیادی از روسوبات کربناته گل سفید مانند شود که از اشکوب سنو مانین تا اشکوب کامپانین ادامه شناسی اسر 

صفحه 37:
زند: واحد اصلی لیتوستراتیگرافی را می گویند وآن مجموعه سنگ هایی است که به طور طبیعی ذر زمان زمین شناسی معیین تشکیل شده وقابل نقشه برداری است. گروه :به مجموعه دو یا چند تشکیلات اطلاق می گردد. : تقسیمات کوچکتری از سازند است که در داخل آن به نظر می رسد. 

صفحه 38:
ب‌سواحد بیوستراتیگرافی یا واحد زمانی: واحد در تقسیم بندی طبقات از نظر گسترش چینه شناسی فسیل ها به کار برده می شود. به طور كلى در بيو سترا تیگرافی واحد اصلی بیوزون می باشد و هر بیوزون بوسیله یک یا چند فسیل شاخص معیین می گردد. بیوزون ها به شرح زیر تقسیم می شوند؛ )سنوزون:که شامل تجمع طبیعی فسیل های معینی مربوط به زمان مشخص. به عبارت دیگر هر گاه یک با چند طبقه را با تجمع چند فسیل در زمان معين زمین شناسی مشخص نمائیم» واحد سنوزون را بکر برده ایم. 

صفحه 39:
©اكروزون: واحد ديكرى است در تقسيمات بيو سترا تيكرافى كه بوسيله آن رسوبات با يك جنس يا يك كونه فسيل معيين مى شوند مثلا هر کدام از آهک های اینوسوناموس دار واحد های رودیس دار مربوط به کرتاسه بالایی درنواحی اصفهان را میتوان یک آکروزون در نظر گرفت. 9زون تداخلی و برخوردی: بیو زونی است که از تداخل آکروزون ها مختلف حاصل می گردد. حد پیدایش یک فسیل تا ظهور فسیل دیگر مهرف یک زون باشد یکی دیگر از اقسام زون ها فلوریزون است که گسترش چینه شناسی فسیل های گیاهی را معیین می نماید مورد استفاده آن بخصوص در چینه شناسی رسوبا ت خشکی ذغالدار است. 

صفحه 40:
ج-واحد هاى كرونوسترا تيكرافى يا زمانى- سنگی تقسيم بندى تاريخ زمين مبتنى بر بيدايش و تحول يوسته جامد زمين يا ليتو سفر همجنين تكامل موجودات روى زمين يا بيوسفر از بدو بيدايش زمين تا كنون است. بنا براين واحد هاى زمانى -سنكى در ائون فانرزوئيك تواما در تقسيمات جينه .شناسى بكار كرفته مى شوند 

صفحه 41:
ساده ترین و اولین واحدی که در تقسیم بندی زمان طبقات رسوبی بکار می رود بیوزون است. بیوزون می تواند مجموعه رسوباتی را شامل شود که در آن یک گونه فسیلی جانوری به ارزش چینه شناسی مشخص قرار داشته باشد. به عنوان مثال رسوبات اشکوب کامپانین در حوضه پاریس دارای دو بیوزون مشخص است. یکی بیوزون گل سفید های حاوی بلمنیتیسکوادر اتوس که متعلق به کامپانین زیرین و دیگری بیوزون گل سفید هایی که دارای بلمنتیس موکروناتا است و کامپانین بالایی را مشخص میکند. 

صفحه 42:
نقش فسیل شناسی در تکامل موجودات در تقسیم بندی تاریخ زمین به طور کلی دوران ها را بررسی پیدایش و از بین رفتن موجودات و تکامل آنها در طول تاریخ زمین می توان از هم تفکیک نمود به عنوان مثال تریلوییت ها و فزولین ها که در دوران پالئو زویکمی زیستند از بین رفته در عوض آمونیت ها خزندگان در دوران مزوزوئیک ظاهر می شود. در مجموعه دوران های پالوزو نیک»مزوزوئیکسنزوئیک که فسیل دار است که مربوط به فانروزوئیک هستند وقسمت مهمی پرکامبرین را که فاقد فسیل است آزونیک می نامند i 

صفحه 43:
سن طبقات زمین می دانیم مقیاس زمان زمین شناسی از سال قرن و هزار می گذرد وبه میلیونها منتهی می شود. قبل از بحث درباره سن طبقات زمین باید عواملی را که در طی زمانهای مختلف برروی زمین مرتبا تاثیر داشته و سبب دادن چهره حقیقی زمین شده اند بشناسیم.لذا بترتیب زیر انها را خلاصه می کنیم )فورانهای زمین یا اتش فشان ©-زلزله هرسربگذاری <تغییرات اب و هوا 

صفحه 44:
تعیین زمان لایه های زمین برای محاسبه سن سنگهای زمین از دو راه استفاده می شود یکی سن نسبی و دیگری سن مطلق اصولى كه براى تعيين سن نسبى سنگها بکار می رود عبارت اند از - اصل رویهم قرار گرفتن لایه ها: مطابق این اصل در هر ردیف عادی لایه یا طبقه ای که در زیر قرار مى كيرد از لايه بالايى خود قديمى تر است اما در زمين شناسی عواملی سبب بر هم زدن اين اصل مى شود كه مهمترين انها عبارت اند از الف- عمل جين خوردكى ب- عمل سنگهای تفوذی ‏ ج- عمل يلكانهاى ابرفتى - عمل انباشته شدن رسوبات در داخل حفرات زيرزمينى و غارها «- عمل تشكيلات مرجانى © اصل همائندى يا اصل فوتون هاصل ذيزين ‎galt‏ یا اصل اسمیت تعيين سن طبقات زمين توسط مواد راديواكتيو پس از کشف مواد رادیواکتیو وتعیین زمان نيمه عمرتجزيه ى انها به عناصر ثابت تر وجكونكى تبديل انها زمين شناسان از اين مواد براى تعيين سن سنكهاى زمين بخصوص سنكهاى اذرين استفاده كرده اند 

صفحه 45:
تاريخ زمين را به چهار دوران به شرح زیر تقسیم می نمایند؛ دوران قبل از دوران اول یا پرکامبرین که پرو تروزوئیک به بخش پائینی آن اطلاق می گردد. دوران اول یا پالئوزونیک دوران دوم یا مزوزوئیک دوره سوم و دوره ی چهارم به نام دوران سنوزوئیک 

صفحه 46:
ترشیارعو کولترنری * Seep on در جدا کردن و تفکیک دوران ها زمین شناسی از یکدیگرمطالعات فسیل شناسی وبیوستراتیگرافی کمک شایانی به ما می نماید چنانکه با شناسایی فسیل های شاخص بخوبی می توان حد دوران ها را مشخص و با استفاده از تکامل آنها تاریخ و سن نسبی طبقات را معلوم داشت. 

صفحه 47:
* چینه نگاری زیستی : در قلمرو اين رشته از چینه نگاری , سن لایه‌ها و چینه‌ها توسط فسیلهای شاخص تعیین و انطباق چینه شناسی صورت می‌گیرد. * پالینوستراتیگرافی: پالینوستراتیگرافی نیز انشعابی از چینه نگاری زیستی است که بر اساس تقسیمات :زمانی دانه‌های گرده قسیل بنا شده است 

صفحه 48:
چینه نگارعسنگی * که مبناعم طااتچینه: شناسی) یتولوژٍعس نگها و لانیه است چیه فسات كه دن لززمانقاعزمينشناسىو ممجتيرحواضه كسناسئتيز مورة قتطالفة ‎i‏ ‏قزال * جينه نكارىوشيميايئ که مطالانچینه شناسویر مبناش تاختقناصر شسیمیایی‌موجود در سنگها و غییراتف سبیآنها در زمانهاعمختلفب | توجه به رخساره‌هاعمربوطه است * چینه نگارعمفناطیسی: كه ممييراتت «تميدا دمعا ظرسووميوو حوصو سبآطیسیدر آذواز معیلی .زمينشناسودر لمينروشاساسكار است 

صفحه 49:
چینه نگارعرسوپی * ۱ خواص رسوبش ناسی‌طبقات تواایلنها و تغییراتوسوبیاساس‌مطاله لین علم میباشد. * چینه نگارعآبو هولیی به 016 به 018 از چینه‌ها و لایه‌ها در لین‌روش‌با تسوجه به ایزوتوپ عنوان‌شاخص‌هاعدرجه حرارنو تعیین‌کننده نوع أبو هوا استفاده میشود. * چینه نگارعزلزلمای: ِ که در آنامولج زلزله‌(عو لنتشار آنها در لاپه‌هاومختلف زمین‌مبناءلنطباق چینه شتناسی‌قرار مرگ برد 

صفحه 50:
چینه نگارعلکتشافی * روشیکه در آنب | استفاده از چینه شناسیافوهاعمربوط به ذخایر اقتصادی بظيز قفت كان طبيعوو معادرمختافرا كشفمهمايند *_چینه نگارعکمی که:مطافه سکانسرها و ک میظنها::: ما زیتن لا به‌لووار را مق وان‌در لین روش‌خلاصه نمود. * چینه نگارعلقتصادی در ی و رگه‌هاعمعدنی وضع ساختمانیومخاززن نفت سنن سبیو نوع پوشش, سنگ‌مخزنو غیره مشخص‌م‌شود. طوز کلن‌چیته شتناسیاقتصادوی اکتشافن‌ندفها وم شتر کزرا خنبا [مهتمایتد 

صفحه 51:


به نام خدا زمین شناسی دانشگاه بیرجند دانشکده علوم 91-90 زمین شناسی تاریخی استاد مربوطه:خانم هاشمی اعضای گروه: -1بهنام عباسی -2مهدی بنیابادی -3صالح الدین تدو -4حسام موسوی موضوع تحقیق: واحد زیست چینه -1تعریف علم چینه شناسی: چینه شناسی()stratigraphyاز دو واژه یونانی( (stratosبه معنی چینه (الیه-طبقه) وکلمه ((graphosبه معنی نگاشتن ترکیب شده است وعلمی است که اصوال از روابط موجود بین طبقات سنگهای رسوبی بحث می کند. . چینه مطالعات شناسیدر طبقات رسوبی توالی باعث شناخت زمان های مختلف زمین شناسی پی بردن به تاریخ حوادث زمین و تکامل موجودات باعث شناخت تغییرات جانبی رخساره ها وضعمختلف مکانهای پی در بردن به جغرافیایی گذشته زمین درهرزمان حوادث مختلف زمین شناسی که در علم چینه شناسNی بررسNی میشود ( (faunaت777کاملموجودا7تج7انوری1- تکامل موجودات گیاهی2- ((flora ت777حولس77نگه7ایمختلفزمین(مانند ولکانیسم، 7دگرگونیوغیره3-)7  ارتباط چینه شناسی با سایر علوم زمین شناسی-1فسیل شناسی: اساس و پایه چینه شناسی به شمار رفته و این دو رشته رابطه نزدیکی با یکدیگر پیدا می کنند. -2سنگ شناسی: پیوستگی الیه های رسوبی و شناسایی خواص سنگ شناسی هر رخساره،چینه شناسی را با این علم مربوط می کند. -3تکتونیک: اصل روی هم قرار گرفتن طبقات که ممکن است در اثر عوامل تکتونیکی تغییر کرده باشدوجهت یافتن طبقات هم زمان وایجاد تطابق ((correlationچینه شناسی علم تکتونیک وچینه شناسی را با هم مرتبط می کند. علم چینه شناسی نقش مهمی در زمینه های مختلف زمین شناسی اقتصادی دارد . از این علم در حفاریهای مربوط به ذخایر نفت وآب وهمچنین در کشف .کانسارهای رسوبی وتعیین سن نسبی رگه های معدنی استفاده می نمایند با استفاده از چینه شناسی وضع سNاختمانی مخازن زیرزمینی نفت سن مخازن نوع سنگ پوشش نمونه ای از موارد استفاده ،و به کار بردن اطالعات چینه شناسی: - 1مناطق نفت خیز جنوب وجنوب غرب ایران است که بنا به این اطالعات سنگ مخزن اغلب ذخایر نفتی از نوع سنگ آهک آسماری متعلق به الیگو-میو سن وسنگ پوشش آنها سنگهای تبخیری و مارنهای حاوی گچ و نمک مربوط به سازند گچساران که سن میوسن دارد می باشد . - 2درحفاریهای مربوط به آبهای زیرزمینی و برای شناسایی چگونگی وضع سا ختمانی و یافتن طبقات غیر قابل نفوذ و عمق سطح ایستابی از چینه شناسی استفاده می شود. - 3درتعیین سن هر نوع فعالیت ماگمایی و دگرگونی که با تشکیل کانسارها توام است از نظیر اکتشاف معادن حائز اهمییت است. مسائ ل مختصری درباره ق م اصولهم چینهشنشناسی واستفاده ازرخساره ها :ما تطاب م م ا ط ا ل د طبقات ر ی س سسارهعه یک کرورخ ا ر چینهرخ ی ی ه ساک و پ و ک ی وپ س سا شناره ی ها بنا به تعریف گرسلیرخساره یک سنگ رسوبی عبارت از: مجموعه خواص و صفات سنگ شناسی ودیرینه شناسی آن است. مطالعه انها در مقیاس میکروسکوپی اطالعات دقیق تری به ما می دهد. مطالعه رخساره های میکروسکوپی یامیکرو فاسیس ها اولین بار در سال 1952توسط پرو فسور ژان کوویلیه دانشمند فرانسوی پیشنهاد شده است. کوویلیه میکرو فاسیس یک سنگ رسوبی را این چنین تعریف میکند: مجموعه صفات کانی شناسی و دیرینه شناسی آن سنگ در مقیاس میکروسکوپی می داند. ا ین تعریف منحصرا در مورد اقسام مختلف سنگ های رسوبی سخت صادق است . شناسایی وضع جغرافیای ی زمین برای تعیین سن نسبی طبقات وتطابق چینه شناسی مطالعه رخساره ها به مقیاس میکروس کوپی تاثیر حوضه رسوبی و محیط زیست موجودا ت در گذشته رخساره های سنگها شناخت محیط تشکیل سنگها رخساره های محیط خشکی : -1رخساره های بادی :که شامل ماسه های بادی ،لس یا گل رسهای زرد رنگ است که به ندرت حاوی آثار و بقایای جانوران ،گیاهان خشکی می باشد. -2رخساره های رودی :که بیشتر آبرفتها وتراسهای رودخانه ای تشکیل شده است. -3رخساره های سیالبی؛ آبرفت های پایه دامنه ای ارتفاعات از این نوع رخساره هاست. -4رخساره های کوالبی ؛شامل رسوبات ژیپس ونمک و بقایا جانورانی است که آب اتفاقا به این محیط آورده است. -5رخساره های دریا چه ای ؛ شامل مارن و آهک هایی است که در نتیجه ته نشست شیمیایی تشکیل شده است. -6رخساره های یخچالی؛ شامل گل رسهای حاوی قلوه سنگ های مختلف مخصوصا سنگ های صیقلی مخطط می باشد که به وسیله یخچالها بجای ما نده است. رخساره های دریایی: شناسایی رخساره های دریایی مستلزم شناسایی محیط مختلف تشکیل آنها در محیط دریاهاست. گسترش زیست و شکل گسترش انواع شناسی و رسوبات جغرافیای عمق ی .دریایی موجودات تقسیم بندیدریایی محیط های دریایی تقسیم بندی محیط های دریایی از نظر شکل شناسی وعمق: شکل شناسی: فالت قاره :به عقیده لومبار زمین شناس بلژیکی،کرانه دریا معموال از یک قسمت چند وبیش مسطح و دارایه شیب مالیم به طرف دریا تشکیل می گردد که به آن فالت قاره می گویند . شیب قاره :دنباله فالت قاره که دارای شیب تند بوده و به اعماق دریا منتهی می گردد. باید توجه داشت که تقسیم بندی فوق کلی وبیشتر مربوط به حوضه رسوبی از نوع آتالنتیک یا اقیانوس اطلس بوده ومسلما امکان وجود برجستگیها و شکافهای نسبتا عمیق در هر یک از مناطق دریایی وجود دارد وچه بسا این امر موجب می شود که به عنوا7ن مثال در برخی مناطق عمیق دریا برجستگیهای کف دریا تا نزدیکی سطح آب برسد. واضح است که در این صورت شرایط زیست موجودات در روی این برجستگیها مشابه مناطق عمق نبوده بلکه شباهت به مناطق کم عمق دارد . بنابراین محیط های دریایی همگی از نظر شکل شناسی ومحیط زیست جانوران یکسان نیستند وشرایط غیر عادی در هر منطقه دریایی ممکن ا7ست وجود داشته باشد. عمق: -1منطقه ساحلی :بین جزر ومد یا اینتر تایدال که تغییرات سطح آب معموال بین جذر ومد است. -2منطقه کم عمق :زیر حد جزر ویا بین حد جزر وعمق 200متری قرار داشته فالت قاره را در بر میگیرد. -3منطقه عمیق :شامل قسمتی از دریا که عمق آن از 200متر تا 2000متر که شیب قاره را فرا می گیرد. -4منطقه بسیار عمیق :شامل قسمتی از دریا که عمق آن از 2000یا 3000 متر تا عمق 6000متر است . هادال :چنانچه عمق دریا از 6000متر بیشتر باشد این منطقه را هادال گویند. - قبل از اینکه به تقسیم بندی محیط های دریایی از نظر زیست موجودات اشاره شود الزم است اصطالحات وتعارفی که در مورد این محیط ها و موجودات آن دارد یاد آوری گردد. فونا:شامل مجموعه موجودات جانوری یک محیط است.فلورا:به مجموعه موجودات گیاهی یک محل اطالق می گردد.بیوتوب :محیطی است که شرایط یکسان برای مجموعه موجودات جانوری و گیاهی در آن وجود دارد. بیوسنوز :عبارت از موجودات زنده یک بیوتوب. کف زیها :گروه موجودات گیاهی یا جانوری هستند که با خواص مشترک زیستی در کف دریا زندگی می کنند .این دسته از موجودات ثابت بوده یا برخی از آنها دارای حرکات و جابه جایی کم می باشند.مثل اسفنج ها مر جانها و حیوانات حفار ساحلی..... نکتن ها:موجودات شناگری هستند که آزادانه و بدون اینکه تحت تاثیر محیط قرار گیرند شنا می کنند وبه نام شنا گران ارادی معروف می باشند. پال نکتن ها:موجودات شنا گری هستند که در آب به حالت غوطه ور بوده و جریان های دریایی قادرند آنها را جا به جا کنند .این دسته از موجودات را شنا گران غیرارادی .گویند ننوپالنکتن ها تقسیم پالنکتن ها ازنظراندازه میکرو پالنکتن ها مگالو پالنکتن ها مزو پالنکتن ها :. ت ت777قسیم 7محیط هایدریاییازنظرزیستموجودا: 7 شامل تمام قسمت کف دریاها از • کرانه تا اعماق بوده و محل زندگی موجودات بنتوس می باشد حجم تمامی آبهایی است که از• ساحل تا اعماق دریا را فرا می گیرد و موجودات پالنکتن در ان زیست می .نمایند محیط بنتیک محیط پالژیک  تقسیم بندی محیط دریایی از نظر رسوبات که مبتنی برنزدیکی یا دوری از کرانه دریااست . همی پالژیک یوپالژیک محیط های دریایی لیتورال(سا حلی) نریتیک محیط لیتورال :بین جزر ومد دریا محصور است و روسوباتش از نوع تخریبی زمینی ودریایی به طور مخلوط و شامل قطعه سنگها ،قلوه سنگها،ماسه ها..... محیط نریتیک یا ساب تایدال:روسوبات این محیط ازحد جزر تا عمق 200متر بوده، بقایا و صدف جانوران دریایی در آن فراوان می باشد. محیط همی پالژیک:این محیط روسوبات تخریبی زمینی دانه ریز و شیمیایی همراه با کمی از بقایای جانوران پالنکتن می باشد. محیط یو پالژیک :که معموال روسوبات عمیق تر از 2000متر در آن قرار دارد.این رسوبات از نوع رسوبات شیمیایی به طور فراوان دارای آثار وبقایای جانوران .پالژیک هستند پالئوژئوگرافی و ارتباط آن با چینه شناسی: چینه شناسی نقش مهمی در شناسایی وضع جغرافیایی گذشته زمین دارد. به عبارت دیگر از مطالعه رخساره ها به منظور پی بردن به وضع گذشته زمین می توان نتایج زیر را به دست آورد: -1تعیین گسترش جغرافیایی در هر یک از زمان های زمین شناسی که با نقشه رخساره ها نمایش داده می شود. -2مطالعه وتفسیر رخساره ها از نظر شباهت ویک شکلی وشرایط یکسان تشکیل آنها پی بردن به وضع جغرافیایی گذشته زمین که بوسیله نقشه های پالئوژئو گرافی معرفی می گردد. به عنوان مثال ائوسن زیرین ومیانی بخشی از نواحی لرستان شامل رخساره های آهکی و کنگلو مرائی است ،ولی در همین زمان در خوزستان رخساره های شیل و مارن(سازند پابده)تشکیل شده است.نقشه رخساره ها گسترش این سازند ها را از نظر جغرافیایی در لرستان و خوزستان تعیین می نماید . روش مطالعات و بررسی های پالئو ژئو گرافی با مطالعه رخساره ها می توان مستقیما اطالعات مفیدی در مورد حوضه های وسوبی کسب نمود. موارد استفاده از ا7ین روش عبارتند از: -1شناسائی محیط رسوبی ومساله عمق در محیط های دریایی: معموال محیط های خشکی اطالعات بهتری درباره پالئو ژئو گرافی به ما می دهد و رخساره های خشکی جهت شناسایی و تجزیه وتحلیل وتفسیر آسانتر می باشد .به عنوان مثال ماسه سنگ های قرمز قدیمی در انگلستان نماینده پهنه وسیعی از زمین های خشک و آب و هوای نزدیک به صحرائی ونیز دانه های گردومات کوارتز نشانه رخساره های بادی می باشند.همچنین وجود موجها وپستی و بلندیهای سطح تپه های ماسه ای جهت باد را مشخص می نماید. . تفسیر رخساره های دریایی در محیط نریتیک ساده تر از محیط های پالژیک می باشد. در محیط نریتیک رخساره هلپا بیشتر ارگانوژن میباشد،یعنی آثار و بقایای موجودا قسمت اعظم ومهم رخساره هارا تشکیل میدهد. در محیط نریتیک همچنین از نوع رسوبات تخریبی می توان اطالعاتی در باره حمل مواد از نظر شکل دانه ها (بخصوص دانه های کوارتز)،نسبت درصد و مقایسه آنها با یکدیگر به دست آورد تفسیر و بررسی رخساره های پالژیک از نظر پالئو ژئو گرافی مشکل تر به نظر می رسد. در این باره باید مساله عمق را در نظر داشت ،چون رسوبات پالژیک در منطقه کامال از نوع هلوپالژیک تمام پالژیک بوده،در حالی که در مناطق نزدیک به مناطق عمیق از .نوع همو پالژیک یا نیمه پالژیک و گاهی ضخامت رسوبات آن به چند صد متر می رسد حدود حوضه های رسوبی (پیشروی و پسروی دریا ها) یکی از مثال اصلی پالئوژئوگرافی،تعیین حدود منطقه زمین های خارج از آب و همچنین زمین های واقع در زیر آبها است. معموال بعد از پیشروی دریا روی خشکی ،فرسایش قاره ای موجب تشکیل روسوبات جدید می گردد.این رسوبات بخصوص در اطراف رسوبات قدیمی تر مربوط به حوضه رسوبی سابق گسترش میابد. تعیین حد پیشروی وپسروی دریا را می توان از تغییرات رخساره ها نیز دریافت ،چنانکه پاره ای از رخساره ها معرف کم عمق شدن یا به عبارت دیگر پسروی آب دریا(به عنوان مثال رخساره های مردابی- کوالبی)بوده ،برخی رخساره ها مؤید افزایش عمق دریا و یا گسترش بیشتر حاکی از پیشروی آب دریا است. . رخساره ها و ارتباط غیر مستقیم آنها با کوهزایی: با شناسایی دقیق رخساره ها این مکان وجود دارد که بتوان مراحل مختلف حرکات تکتونیکی کوهزایی را تعیین و سن آنهارا مشخص نمود. رخساره هایی که حاکی از پیشروی آب دریا می باشد در صورتی که به طور دگرشیب نسب به طبقات زیرین قرار گرفته باشد می تواند مرحله یا مراحل مختلف تکتو نیکی در گذشته را ثابت نماید. در حالی که سری پیشرونده نسبت به الیه های قبلی خود همشیب باشد مبین حرکات ساده خشکی زایی است رخساره ها و ارتباط غیر مستقیم آنها با آب و هوا: برخی از صفات سنگ شناسی رخساره ها می تواند حاکی از نوع آب وهوای دوره یا زمان تشکیل آنها باشد.مثال رخساره های یخچالی مؤید آب و هوای یخبندان و رخساره های بادی معرف آب وهوای صحرائی می باشد. مطالعه کانی شناسی نیز اطالعات مفیدی در مورد آب وهوای زمان ته نشین شدن کانی ها روسوبی می دهد.دراین مورد میتوان ایلیت که معموال در آب وهوای معتدل وکا ئولینیت را که در شرایط آب و هوای نزدیک به استوایی تا استوا تشکیل می گردد مثال زد. صفات دیرینه شناسی یک رخساره نیز اطالعات دقیقی درباره آب وهوای دوره مربوط می دهد .یه عنوان مثال وجود بافت های چوبی بهاره یا پائیزه در تنه درختان معرف وجود فسیل مختلف و شرایط آب و هوایی متفاوت در سال می باشد. روشهای تکمیلی در مطالعات پالئوژئو گرافی: -1تعیین درجه حرارت قدیمی به منظور پی بردن به میزان درجه حرارت محیط های روسوبی ادوار گذ شته زمین شناسی از چند سال قبل روشی را که در آن ایزوتوپ های اکسیژن استفاده می گردد بکار می برند .با در نظر گرفتن اینکه دریک فسیل یا یک سنگ مشخص،نسبت اکسیژن معمولی16oبه ایزوتوپ آن یعنی 18oبستگی به میزان درجه حرارت دارد،با دانستن مقدار این ایزوتوپ می توان درجه حرارتی را که سنگ تشکیل گردیده یا ارگانیسم زندگی می کرده است دانست. -2پاتئو مگنتیسم مغناطیس گذشته زمین دالیلی ارائه می دهد که حرکات و جابجایی قطب ها را در طی دورانهای زمین شناسی تایید می کند همچنین به نظر می رسد که در طی ادوار گذشته زمین شناسی احتماال جهت محور زمین عوض شده است.بطوریکه منطقه ذغالدار کربونیفراصوال در دوره ی کربونیفر روی خط استوا واقع بوده است ،ولی امروزه در برخی نقاطمناطق یخچالی همین دوره کربونیفر نزدیک به منطقه ذغالدار مشاهده می گردد.  .1فرو نشستن کف دریا: کف دریا ها و حوضچه های روسوبی بتدریج و به موازات روسوب گذاری فرو می نشیند.این عمل موقعی صورت می گیرد که روسوبات تخریبی در نواحی کم عمقبه ضخامت زیادی روی هم انباشته شده باشد .روسوبات فرو نشسته اغلب از نوع روسوبات تکراری و ریتمی است. به عنوان مثال پرووست سری غالداری را در حوضه شمال اروپا مطالعه نموده است که ضخامت آن به چند زار متر می رسد. دالیل حرکت قاره ها حرکت قاره ای: به عقیده وگنر قاره ها دارای حرکت جابجایی است که دالیل زیر وجود این حرکت راثابت می نماید. -1دالیل چینه شناسی: قسمت هائی از خشکیهای امروزی که از یکدیگر جدا است ،دارای سری چینه شناسی بسیار شبیه به یکدیگر می باشد .به عنوان مثال سری چینه شناسی پرمو-تریاس امریکای جنوبی،افریقا،ماداگاسکار،هندوستان و استرالیا به طور کامل به یکدیگر شباهت دارد. -2دالیل تکتونیکی: یکی از دالیل پیدایش چین خوردگیهای بزرگ و ایجاد رشته جبالها درروی کره زمین فشارهای تکتونیکی است که در نتجه نزدیک شدن قاره ها به یکدیگر بوجود می آید .به عنون مثال چین خوردگی آلپ در اثر نزدیک شدن قاره اروپا در نیمکره شمالی است. 7ناسی3- دالیلدیرینه 7ش: 7 مختلف7مروزی ا ا7یندالیلمبتنیب777ر وجود ش77باهتب777ینرخساره 7ها و ف777سیلهایق77اره 7های 7ست ا7ستک777ه 7در ادوار گ777ذشته 7زمینش77ناسیب777ه 7ی77کدیگر مربوط ب777وده 7ا . ب777ه 7عنوا7نمثا77لدر خشکیگ777ندوا7نا در دوره 7پ777رمو-ت777ریاسگ777یاهانیچ7ونگ777لو س77و پ777تریسو گ777انگامو پ777تریس خ7زندگانت777رموفوجود دا7شته 7ا7ستک777ه 7ا7مروزه 7گ777یاه7 ک777لو س77و پ777تریسدر خشکیا7نکارا ک777ه 7از ق77اره 7آ7سیا ت777ا ش77ما77لرشته 7ک777وه 7آ77لپ گ777سترشدارد مشاهده 7میش77ود. -4دالیلپ777ا77لئو مگنتیسم:7 ب777ا ت777وجه 7ب777ه 7ا7ینکه 7پ777ا77لئومگنتیسم 7ت777وده 7هایخشکیدر ادوار مختلفه 7زمینش77ناسی ی77ک7متدادمعینیاز ق77طبها را ن77شانن77میدهد ،میت777وا7نا7ینمسا77له 7را ن77اشیاز ج7ابجا ا .ش77دنآ7نه7ا دا7نست واحد های چینه شناسی: در مطالعات چینه شناسی از واحدهائی استفاده می گردد که عبارت اند از: الف -واحد های لیتوستراتیگرا7فی یا واحد های سنگی: یکی از تقسیمات چینه شناسی است که ارزش محلی داشته ،مورد استفاده آن بخصوص در مواقعی است که تغییرات لیتو لوژکی درزمان و مکان های مختلف مشاهده می گردد؛ به عبارت دیگر این تقسیمات مبتنی بر خواص عمومی لیتولوژیکی از قبیل جنس،رنگ،طرز الیه بندی و غیره می باشد .مثال الیه های کوارتزیتی سفید رنگی که در باالی ماسه سنگهای اللون قرار دارد به عنوان افق مشخص دارای ا7رزش چینه شناسی است. در صورتی که رسوبات هم جنس و یکنواخت یا همگن باشد،لیتوستراتیگرا7فی ازنظر تقسیمات چینه شناسی نمی تواند نقش مهمی داشته باشد به عنوان مثل در کرتاسه باالیی حوضه پاریس ضخامت زیادی از روسوبات کربناته گل سفید مانند دیده می شود که از اشکوب سنو مانین تا اشکوب کامپانین ادامه دارد. سازند :واحد اصلی لیتوستراتیگرافی را می گویند وآن مجموعه سنگ هایی است که به طور طبیعی ذر زمان زمین شناسی معیین تشکیل شده وقابل نقشه برداری است. گروه :به مجموعه دو یا چند تشکیالت اطالق می گردد. بخش :تقسیمات کوچکتری از سازند است که در داخل آن به نظر می رسد. الیه :تقسیم لیتو لوژیکی یک بخش است. تقسیمات لیتوستراتیگرافی عبارتند از: گروه سازند بخش طبقه( الیه) ب-واحد بیوستراتیگرافی یا واحد زمانی: واحد در تقسیم بندی طبقات از نظر گسترش چینه شناسی فسیل ها به کار برده می شود. به طور کلی در بیو سترا تیگرافی واحد اصلی بیوزون می باشد و هر بیوزون بوسیله یک یا چند فسیل شاخص معیین می گردد. بیوزون ها به شرح زیر تقسیم می شوند؛ -1سنوزون:که شامل تجمع طبیعی فسیل های معینی مربوط به زمان مشخص. به عبارت دیگر هر گاه یک یا چند طبقه را با تجمع چند فسیل در زمان معین زمین شناسی مشخص نمائیم ،واحد سنوزون را بکر برده ایم. -2آکروزون: واحد دیگری است در تقسیمات بیو سترا تیگرافی که بوسیله آن رسوبات با یک جنس یا یک گونه فسیل معیین می شوند مثال هر کدام از آهک های اینوسوناموس دار واحد های رودیس دار مربوط به کرتاسه باالیی درنواحی اصفهان را میتوان یک آکروزون در نظر گرفت. -3زون تداخلی و برخوردی: بیو زونی است که از تداخل آکروزون ها مختلف حاصل می گردد. حد پیدایش یک فسیل تا ظهور فسیل دیگر مهرف یک زون باشد یکی دیگر از اقسام زون ها فلوریزون است که گسترش چینه شناسی فسیل های گیاهی را معیین می نماید مورد استفاده آن بخصوص در چینه شناسی رسوبا ت خشکی ذغالدار است. ج-واحد های کرونوسترا تیگرافی یا زمانی -سنگی تقسیم بندی تاریخ زمین مبتنی بر پیدایش و تحول پوسته جامد زمین یا لیتو سفر همچنین تکامل موجودات روی زمین یا بیوسفر از بدو پیدایش زمین تا کنون است. بنا براین واحد های زمانی –سنگی در ائون فانرزوئیک تواما در تقسیمات چینه .شناسی بکار گرفته می شوند ساده ترین و اولین واحدی که در تقسیم بندی زمان طبقات رسوبی بکار می رود بیوزون است. بیوزون می تواند مجموعه رسوباتی را شامل شود که در آن یک گونه فسیلی جانوری به ارزش چینه شناسی مشخص قرار داشته باشد .به عنوان مثال رسوبات اشکوب کامپانین در حوضه پاریس دارای دو بیوزون مشخص است. یکی بیوزون گل سفید های حاوی بلمنیتیسکوادراتوس که متعلق به کامپانین زیرین و دیگری بیوزون گل سفید هایی که دارای بلمنتیس موکروناتا است و کامپانین باالیی را مشخص میکند. نقش فسیل شناسی در تکامل موجودات در تقسیم بندی تاریخ زمین: به طور کلی دوران ها را بررسی پیدایش و از بین رفتن موجودات و تکامل آنها در طول تاریخ زمین می توان از هم تفکیک نمود به عنوان مثال تریلوییت ها و فزولین ها که در دوران پالئو زویکمی زیستند از بین رفته در عوض آمونیت ها خزندگان در دوران مزوزوئیک ظاهر می شود. در مجموعه دوران های پالوزو ئیک،مزوزوئیک،سنزوئیک که فسیل دار است که مربوط به فانروزوئیک هستند وقسمت مهمی از پرکامبرین را که فاقد فسیل است آزوئیک می نامند سن طبقات زمین می دانیم مقیاس زمان زمین شناسی از سال قرن و هزار می گذرد وبه میلیونها منتهی می شود. قبل از بحث درباره سن طبقات زمین باید عواملی را که در طی زمانهای مختلف برروی زمین مرتبا تاثیر داشته و سبب تغییر دادن چهره حقیقی زمین شده اند بشناسیم.لذا بترتیب زیر انها را خالصه می کنیم -3رسوبگذاری -2زلزله -1فورانهای زمین یا اتش فشان -4تغییرات اب و هوا تعیین زمان الیه های زمین برای محاسبه سن سنگهای زمین از دو راه استفاده می شود یکی سن نسبی و دیگری سن مطلق اصول7ی که برای تعیین سن نسبی سنگها بکار می رود عبارت اند از - 1اصل رویهم قرار گرفتن الیه ها :مطابق این اصل در هر ردیف عادی الیه یا طبقه ای که در زیر قرار می گیرد از الیه باالیی خود قدیمی تر است اما در زمین شناسی عواملی سبب بر هم زدن این اصل می شود که مهمترین انها عبارت اند از الف -عمل 7چین خوردگی ب -عمل سنگهای نفوذی ج -عمل پل7کانهای ابرفتی د -عمل انباشته شدن رسوبات در داخل حفرات زیرزمینی و غارها ه -عمل تشکیالت مرجانی -2اصل همانندی یا اصل هوتون -3اصل دیرین شناسی یا اصل اسمیت تعیین سن طبقات زمین توسط مواد رادیواکتیو پس از کشف مواد رادیواکتیو وتعیین زمان نیمه عمرتجزیه ی انها به عناصر ثابت تر وچگونگی تبدیل انها زمین شناسان از این مواد برای تعیین سن سنگهای زمین بخصوص سنگهای اذرین استفاده کرده اند تاریخ زمین را به چهار دوران به شرح زیر تقسیم می نمایند؛ دوران قبل از دوران اول یا پرکامبرین که پرو تروزوئیک به بخش پائینی آن اطالق می گردد. دوران اول یا پالئوزوئیک دوران دوم یا مزوزوئیک دوره سوم و دوره ی چهارم به نام دوران سنوزوئیک تNNNرشNیارNیو کNNواNترنری• . کرتاسه •• تریاس،ژوراسیک وو کرتاسه تریاس،ژوراسیک کNNامNبریNن،اردوNیNسین،سNNیلورNیNن،د• : وNنNین،کNNربونNیفر،پNNNرمNین سنزوئیک مزوزوئیک پالئوزوئیک در جدا کردن و تفکیک دوران ها زمین شناسی از یکدیگر،مطالعات فسیل شناسی وبیوستراتیگرافی کمک شایانی به ما می نماید چنانکه با شناسایی فسیل های شاخص بخوبی می توان حد دوران ها را مشخص و با استفاده از تکامل آنها تاریخ و سن نسبی طبقات را معلوم داشت. انشعابات علم چینه شناسی * چینه نگاری زیستی : در قلمرو این رشته از چینه نگاری ،سن الیه‌ها و چینه‌ها توسط فسیلهای شاخص تعیین و انطباق Nچینه شناسی صورت می‌گیرد. * پالینوستراتیگرافی: پالینوستراتیگرافی نیز انشعNابی از چینه نگاری زیستی است که بر اساس تقسیمات .زمانی دانه‌های گرده فسیل بنا شده است چNینه نNNگارNیسNNنگی* : ‏Nت کNNه مNبنایمNطاNلعNاتچNینه شNNناسNیلNNیتولوژNیسNNنگهNا و الNNیNه اNس . * چNینه نNNگارNیزNمانNی: ‌هایزNمNینشNNناسNیو هNمچنینخNواNصسNNنگشNNناسNینNNیز مNورد مNطاNلعه کNNه در آNنزNمان ‌گNNیرد. قNرار مNی * چNینه نNNگارNیشNNیمیایNی: کNNه مNطاNلعNاتچNینه شNNناسNیبNNNر مNبنایشNNناخNتعناصر شNNیمیایNیمNوجود در سNNنگهNا و ‏Nت تNNNغییراNتنNNسبیآNنNهNا در زNمانNهNایمNختلفبNNNا تNNNوجNه بNNNه رNخNسارNه‌هایمNربوطNه اNس . * چNینه نNNگارNیمNغناطNیسی: کNNه تNNNغییراNتشNNدتمNیداNنمNغناطNیسیزNمNینو جNهتمNیداNنمNغناطNیسیدر ادوار مNختلف .زNمNینشNNناسNیدر اNیNنروNشاNساسکNNار اNسNت چNینه نNNگارNیرNسوبNی* : طNبقات تNNNواNNلیآNنNهNا و تNNNغییراNترNسوبNیاNساسمNطاNNلعNه اNیNن ، خNواNصرNسوبشNNناسNی ‌بNNNاشد. علم مNی * چNینه نNNگارNیآNبو هواNیNی: بNNNه O16بNNNه O18از چNینه‌ها و الNNیNه‌ها در اNیNنروNشبNNNا تNNNوجNه بNNNه اNیزوNتوپ عنواNنشNNاخNصهایدرNجNه حNرارNتو تNNNعNیینکNNننده نNNوع آNبو هوا اNسNتفادNه مNیشNNود. هاNی: * چNینه نNNگارNیزNلزل‌ N هاNیو اNنNتشار آNنNهNا در الNNیNه‌هایمNختلفزNمNینمNبنایاNنNطباقچNینه کNNه در آNناNمواNج زNلزل‌ N ‌گNNیرد .شNNناسNیقNNرار مNی چNینه نNNگارNیاNکNتشافNی* : ‌هایمNربوط بNNNه ذNخایر اNقNتصادNی روNشNیکNNه در آNنبNNNا اNسNتفادNه از چNینه شNNناسNیاNفNق ‌نNNمایNند. نNNفت گNNاز طNبیعیو مNعNادNنمNختلفرا کNNشفمNی ، نNNظیر * __چNینه نNNگارNیکNNمی: ‌تNNNواNندر اNیNن هاNیوار را مNی کNNمیتنNهNا ،شNNمارNشالNNی‌ N آN ‌ها و کNNه مNطاNNلعه سNNکانNس روNشخNالNصNه نNNمود. * چNینه نNNگارNیاNقNتصادNی: ‌ها و رNگNه‌هایمNعNدنNی ،وNضNع NسNNاخNتمانNیمNخازNن در اNیNنروNشتNNNعیینسNNننNNسبیاNفNق ‌شNNود. نNNفت سNNننNNسبیو نNNوع سNNنگپNNNوشNش ،سNNنگمNخزنو غNیره مNشخصمNی ، ‌نNNمایNند .بNNNطور کNNلیچNینه شNNناسNیاNقNتصادNیو اNکNتشافNیهدفNهNایمNشترکNیرا دNنNباNلمNی پایان