آشنایی با مدل مبنا (۶) تجزیه و تحلیل عوامل درونی

آشنایی با مدل مبنا (۶) تجزیه و تحلیل عوامل درونی

اسلاید 1: به نام خداعنوان درس ششم: آشنايي با مدل مبنا (تجزيه و تحليل عوامل دروني)

اسلاید 2: نقشه راهنماي مدل مبنا

اسلاید 3: در پايان مطالعه اين درس خواهيد توانست: روش‌هاي مختلف تشريح عوامل دروني را معرفي کنيدمدل‌هاي تعالي (سرآمدي) سازماني را تعريف کرده و با مدل سرآمدي EFQM آشنا شويدمفاهيم بنيادين سرآمدي را تعريف نماييدبا معيارهاي نه‌گانه تعالي سازماني مدل EFQM آشنا شده و آن‌ها را تعريف کنيدزيرمعيارهاي معيارهاي تعالي سازماني مدل EFQM را بشناسيدبا روش‌هاي کلي خودارزيابي آشنا شويدروش پرسشنامه استاندارد را به عنوان يکي از روش‌هاي خودارزيابي در مدل EFQM تشريح کنيد

اسلاید 4: مجموعه آماده‌سازي تدوين

اسلاید 5: تاريخچه JUSE - مدل دمينگ در ژاپن (1951) - استانداردهاي ايزو 9000 و مديريت کيفيت فراگير (دهه 1980) CQBEA - جايزه کيفيت کانادا (1983) MBNQA - جايزه ملَي کيفيت مالکوم بالدريج (1987) EQA - جايزه کيفيت اروپا (1991) تعريف مدل تعالي سازماني - الگويي از يک سازمان ارايه مي‌کنند که در ايده و عمل، سرآمد سازمان‌هاي ديگر است - نشان مي‌دهد در فضاي رقابتي براي رشد، ماندگاري و برتري، چگونه بايد عمل کرد. - پاسخي به اين سؤال است که سازمان‌هاي برتر چگونه‌اند, چه اهدافي را دنبال مي‌کنند و چه معيارهايي بر رفتارشان حاکم است.تعاريف و تاريخچه

اسلاید 6: مدل تعالي سازماني EFQM EFQM=European Foundation for Quality Management يک سازمان غيرانتفاعي عضو محور معرفي در سال 1991 توسط چهارده کشور پيشرو اروپايي با حمايت اتحاديه اروپاتا ژانويه 2001 تعداد اعضا به بيش از 800 سازمان رسيد مأموريت تبديل شدن به نيروي محرک تعالي پايدار در اروپا چشم‌انداز رسيدن به دنيايي که در آن سازمان‌هاي اروپايي، متعالي باشند

اسلاید 7: مزايا تحقيقات وسيع دکتر سينگ‌‌هال از مؤسسه تکنولوژي جورجيا و دکتر هندريک از دانشگاه اوهايوي غربي در سال 2000ويژگي‌هاي تحقيق مقايسه 600 برنده جايزه کيفيت با يک گروه کنترل بزرگ تحقيقات روي مدل

اسلاید 8: الگوي تعالي سازماني

اسلاید 9: مفاهيم بنيادين مدل EFQM نتيجه‌گراييتعالي باعث دستيابي به نتايجي مي شود که براي ذي نفعان سازمان ارزنده است.مشتري‌مداريتعالي, باعث ايجاد ارزش پايدار براي مشتري مي شودرهبري و ثبات در مقاصد تعالي, يعني رهبري الهام‌بخش و آينده‌نگر به همراه ثبات در مقاصدمديريت مبتني بر فرايندها و واقعيت‌ها تعالي, مديريت سازمان از طريق مجموعه‌اي از سيستم‌ها, فرايندها, و واقعيت‌هاي به هم وابسته است.توسعه و مشارکت کارکنانتعالي, به حداکثر رساندن دخالت کارکنان از طريق توانمندسازي و مشارکت آنهاست.يادگيري, بهبود و نوآوري مستمرتعالي, به چالش کشيدن وضع فعلي و تغيير با استفاده از يادگيري بر پايه ايجاد فرصت‌هاي بهبود و نوآوري است.

اسلاید 10: مفاهيم بنيادين مدل EFQM توسعه شراکت‌هاتعالي سازماني, توسعه و حفظ شراکت‌هايي است که ارزش افزوده ايجاد مي‌کند.مسووليت اجتماعي شرکتتعالي, فراتر رفتن از چارچوب‌هاي مقرراتي حداقل است که در آن سازمان مي‌کوشد تا انتظارات ذي نفعان جامعه را شناخته و بدان پاسخ دهد.

اسلاید 11: تجلي مفاهيم بنيادين در مدل تعالي1Leadership5Processes5a1a1b1c1dAreas to addressCriterion parts5b5c5d5eAreas to addressCriteria

اسلاید 12: رهبريزيرمعيارها1a. رهبران, مأموريت, چشم‌انداز, ارزش‌ها و اخلاقيات سازماني را تدوين و خودشان به عنوان الگوي فرهنگ سرآمدي ايفاي نقش مي‌کنند. 1b. رهبران شخصاً براي اطمينان از ايجاد, توسعه و بکارگيري سيستم‌هاي و بهبود مستمر آنها مشارکت مي‌کنند. 1C. رهبران, با مشتريان و شرکاء و نمايندگان جامعه تعامل دارند.1d. رهبران, فرهنگ تعالي را ببين کارکنان سازمان تقويت مي‌کنند.1e. رهبران تحول سازماني را درک کرده و از آن حمايت مي‌کنند.معيارها, زيرمعيارها و نکات راهنما

اسلاید 13: خط مشي و استراتژيزيرمعيارها2a. خط‌مشي و استراتژي بر نيازها و انتظارات حال و آتي ذي نفعان مبتني است.2b. خط‌مشي و استراتژي بر اطلاعات حاصل از اندازه‌گيري عملکرد, تحقيقات, يادگيري و فعاليت‌هاي بيروني مرتبط, مبتني است.2c. خط‌مشي و استراتژي, تدوين شده, بازنگري شده و به روز مي‌شود.2d. خط‌مشي و استراتژي از طريق چارچوبي از فرايندهاي کليدي در سازمان اشاعه داده شده و جاري مي‌شوند.معيارها, زيرمعيارها و نکات راهنما

اسلاید 14: کارکنانزيرمعيارها3a. منابع انساني, برنامه‌ريزي ومديريت شده و بهبود داده مي‌شوند3b. شايستگي‌ها و دانش کارکنان شناخته شده, توسعه يافته و حفظ مي‌شود3c. کارکنان در مسائل سازمان, مشارکت داده شده و توانمند مي‌شوند3d. بين کارکنان و سازمان, گفتمان دوسويه برقرار است3e. کارکنان مورد تشويق, تقدير و توجه قرار مي‌گيرندمعيارها, زيرمعيارها و نکات راهنما

اسلاید 15: شراکت و منابعزيرمعيارها4a. شراکت‌هاي برون سازماني مديريت مي‌شود.4b. منابع مالي مديريت مي‌شوند.4c. ساختمان‌ها, تجهيزات, و مواد مديريت مي‌شوند.4d. تکنولوژي مديريت مي‌شود.4e. اطلاعات و دانش مديريت مي‌شود.معيارها, زيرمعيارها و نکات راهنما

اسلاید 16: فرايندهازيرمعيارها5a. فرايندها به صورت سيستماتيک طراحي و مديريت مي‌شوند.5b. فرايندها به هنگام نياز, بهبود يافته‌اند و در اين فرايندها براي جلب رضايت کامل و ايجاد ارزش فزاينده براي مشتريان و ساير ذي‌نفعان, از نوآوري استفاده مي‌شود. 5c. محصولات و خدمات بر اساس نيازها و انتظارات مشتري طراحي شده و توسعه مي‌يابند. 5d. محصولات و خدمات توليد شده, تحويل گرديده و پشتيباني مي‌شود.5e. روابط با مشتريان مديريت شده و ارتقاء مي‌يابد. معيارها, زيرمعيارها و نکات راهنما

اسلاید 17: نتايج مشتريزيرمعيارها6a. شاخص‌هاي برداشتي:اين معيارها مربوط به استنباط مشتري از سازمان است 6b. شاخص‌هاي عملکردي:معيارهاي داخلي که سازمان از آنها استفاده مي‌کند تا عملکرد سازمان را در ارتباط با مشتري درک کرده, پيش‌بيني کرده و بهبود دهد. معيارها, زيرمعيارها و نکات راهنما

اسلاید 18: نتايج کارکنانزيرمعيارها7a. شاخص‌هاي برداشتي:اين معيارها مربوط به استنباط کارکنان از سازمان است. 7b. شاخص‌هاي عملکردي:معيارهاي داخلي که سازمان از آنها استفاده مي‌کند تا عملکرد سازمان را در ارتباط با کارکنان درک کرده, پيش‌بيني کرده و بهبود دهد. معيارها, زيرمعيارها و نکات راهنما

اسلاید 19: نتايج جامعهزيرمعيارها8a. شاخص‌هاي برداشتي:اين معيارها مربوط به استنباط جامعه از سازمان است. 8b. شاخص‌هاي عملکردي:معيارهاي داخلي که سازمان از آنها استفاده مي‌کند تا عملکرد سازمان را در ارتباط با جامعه درک کرده, پيش‌بيني کرده و بهبود دهد. معيارها, زيرمعيارها و نکات راهنما

اسلاید 20: نتايج کليدي عملکردزيرمعيارها9a. دستاوردهاي کليدي عملکرد (مالي و غير مالي).9b. شاخص‌هاي کليدي کليدي عملکرد (مالي و غير مالي).معيارها, زيرمعيارها و نکات راهنما

اسلاید 21: چگونگي تجلي مفاهيم بنيادين در مدل

اسلاید 22: خودارزيابي (self-assessment)تعريفيک بازنگري منظم, سيستماتيک, و جامع از فعاليت‌هاي سازمان و نتايج آن بر اساس يک مدل سرآمدي مثل EFQM . به سازمان اجازه مي‌دهد بطور شفاف, نقاط قوت و حوزه‌هاي نيازمند بهبود را شناسايي کند.رهيافت‌هاي خودارزيابيروش پرسشنامهروش ماتريسيروش کارگاهيروش پروفرماروش شبيه سازي جايزه

اسلاید 23: رهيافت شبيه‌سازي فرايند اخذ جايزه (Award Simulation Approach)

اسلاید 24: سطوح تعاليسطح 1 : متعهد به تعالي (پرسشنامه + برنامه‌هاي بهبود)سطح 2 : شناخته شده براي تعالي (گزارش ساده‌تر و يک ارزيابي شبيه به روند ارزيابي بنياد. امتياز لازم حداقل 400)سطوح 3و4و5 (سطوح جايزه) finalist-prize winner- award winnerگواهينامهتقديرنامهتنديس بلورينتنديس سيمينتنديس ذرين

اسلاید 25: راهنماي گزينش رهيافت خودارزيابي

اسلاید 26: نمونه‌اي از پرسشنامه استاندارد

اسلاید 27: مفهوم امتيازهاD‌ = کار چنداني در اين زمينه شروع نشده و صورت نگرفته استفعاليتي صورت نگرفته است. شايد ايده‌هاي خوبي وجود داشته اما هيچ پيشرفتي فراتر از ايده‌پردازي صورت نگرفته استC = پيشرفت جزئي در اين زمينه داشته‌ايمشواهدي مبني بر انجام فعاليت‌هاي مفيد در اين باره مشاهده مي‌شود. البته اين کارها به صورت اتفاقي و غيرمنظم بوده است و نتايج حاصل از استقرار موفق اين کار نيز به صورت پراکنده در سازمان وجود دارد B= پيشرفت قابل ملاحظه‌اي در اين زمينه صورت گرفته استشواهد روشني دال بر توجه خوب به اين موضوع وجود دارد و اين فعاليت‌ها در اثر بازنگري‌هاي منظم و باقاعده نيز بهبود مي‌يابد. ليکن شواهدي وجود دارد که نشان دهد اين کار در تمامي حوزه‌ها و جوانب اعمال نشده استA= کاملا محقق شده (کاملا اجرا شده)اين کار به صورت کامل و در تمامي حوزه‌ها و جوانب انجام شده است به نحوي که ديگر سازمان‌هاي مشابه مي‌توانند ما را به عنوان الگويي در اين زمينه مد نظر قرار دهند.

اسلاید 28: امتيازدهيامتياز رهبري (درصد) = (تعداد کد D * 0) + (تعداد کد B * 0.67)+ (تعداد کد C * 0.33)+ (تعداد کد A * 1) تقسيم بر 5ضربدر 100ساير معيارها نيز به صورت مشابه امتيازدهي مي‌شوند و صرفا در مخرج کسر، تقسيم بر تعداد سوالات آن معيار مي‌شود

اسلاید 29: نمونه فرم‌هاي تحليل وظيفه‌اي

اسلاید 30: نمونه فرم‌هاي تحليل وظيفه‌اي

اسلاید 31: مجموعه آماده‌سازي تدوين

اسلاید 32: فهرست منابع و مراجع]1[ دکتر منوچهر نجمي، مدل تعالي سازماني FEGM، از ايده تا عمل، موسسسه مطالعات بهره‌وري و منابع انساني، چاپ اول، تيرماه 1382]2[ دکتر حيدر اميران، راهنماي گام‌به‌گام سرآمدي سازماني بر اساس مدل EFQM ، ناشر:مولف، دي‌ماه 1382]3[ در مسير تعالي، ويژه‌نامه نخستين همايش تعالي سازماني، 5 اسفند 1382، موسسه مطالعات بهره‌وري و منابع انساني]4[ پرسشنامه ارزيابي عمومي عملکرد شرکت‌ها بر اساس مدل‌هاي تعالي سازماني، موسسه مطالعات بهره‌وري و منابع انساني، چاپ اول، اسفند 1381