آشنایی با معماری اسلامی

صفحه 1:
آشنایی با معماری اسلامی استاد ؛عراقی تهیه و کلقلیمءمسینکعیع ناد 

صفحه 2:
: هدف از معماری ا طراحى و ساخت يك بنا پاسخگویی به نیازها در یک بنا تزئینات زیبا در ساخت یک بنا : معماری ۳ عرصه دارد #لابینش؛ که شیوه های معماری را به وجود می آورد ۰ © ‏رن‎ ‎e e a 

صفحه 3:
: شش عنصر اصلی و پایه در معماری اسلامی 

صفحه 4:
.اولین بنایی که می توان به عنوان معماری اسلامی از آن یاد کرد» مسجدالنبی است :اصول حاکم بر معماری مسجد النبی #لجهت قبله بعنوان اصلی ترین محور در ساختمان مسجد لاتوجه به خودبسندگی « تامین مصالح بومی و همخوانی با بناهای اطراف الا عایت سلسله مراتب ( ورودی» صحن و شبستان) ‎4p 4a‏ اقلیم و شرایط محیطی القدرونكرايى ‏الإرهيز از بيهودكى ‏#لانيارش « استحكام بنا ‏#مردم واری « تناسبات انسانی ‎ ‎ ‎ 

صفحه 5:
:سیر تحول معماری مسجد در ایران .معماری مساجد ایرانی بعنوان الگویی برای کشورهای همجوار مطرح بوده است .مسجد فهرج اولین و تنهاترین مسجدی است که تا امروز باقی مانده است .پلان مسجد تاریخانه دامغان» عربی است. قوسها به شکل گهواره یا طاق آهنگ هستند. .در سه سمت حیاط هم ایوان وجود دارد مسجد جامع اردستان» اول شبستانی بود ولی بعدها با تخریب برخی از ستونهاء تبدیل به مسجد ایواندار شده است.() ایوانه) 

صفحه 6:
: فضاهای تشکیل دهنده یک مسجد جلوخان بيش طاق درگاه ‎jie‏ ‏دالان ‏سرویس بهداشتی و وضوخانه ‎ols!‏ ‏رواق ‏صحن ‏شبستان ‏گنبدخانه ‏محراب 

صفحه 7:
:اجرای قوس :عموما قوس هارا با استفاده از قالب یا ریسمان مى سازند به اين ترتیب که .الف) دیوار یا ستون یا پای قوس آماده می شود .ب) محور را با یک چوب یا لوله بلند درجای خود به اندازه مورد نظر مسنقر می نماین .ج) مرکز یا مراکز قوس را دقیقا معین کرده و بوسیله میخ ثابت می کنند د) قالب را از چوب یا گچ و به اندازه قوس در مقیاس یک در یک می سازند و در .اجرا مرتبا صحت عمل را با اين قالب می سنجند در هنگام کار در رسمی بندی و کاسه سازی و... وجود چنین قالبی بسیار ضروری ! چون نقاط اتصال قوسها به هم بر روی این قالب مشخص میشود و صحت عمل تضمین .می گردد ۰) رج به رج آجرچینی را توسط ریسمان که هم افقی و هم در جهت قوس می چرخد .ادامه می دهند 

صفحه 8:
اصول معماری ایرانی 

صفحه 9:
:اصول معماری ایرانی عم «مردم واری « تناسبات انسانی عم پرهیز از بیهودگی هم «نیارش « استحکام اتن خود بسندگی © درونكرايى 

صفحه 10:
:هوادم واری یعنی رعایت مقیاس انسان به عبارت دیگر طراحی بر اساس نیاز انسان بگونه ای که مساحت فضاها ضریبی از ابعاد انسانی بوده و یا در وپنجره ها باتوجه به ابعاد .و اندازه های انسانی ساخته شده باشد این تناسبات در تک تک عناصر و ارتفاع آنها رعایت می شود و به همین دلیل انسان» خیلی زود با معماری و عناصر ساختمان» انس می گیرد و دلبستگی پیدا .می کند 

صفحه 11:
سپر هیز از بیهودگی این اصل در معماری قبل از اسلام نیز وجود داشته است و پس از اسلام نیز .همواره مورد تائید و استفاده قرار گرفته است از آنجایی که هنر و زیبایی در معماری ایران پیوسته خریدار داشته است؛ لذا .به فراوانی از عناصر تزئینی استفاده شده است بطور مثال کاشی که در بسیاری از بناها بکار رفته است. البته اين عنصر نه .فقط برای زیبایی که دلایل دیگری در کاربرد آن وجود داشت 

صفحه 12:
نمونه های بسیار قدیمی کاشی را می توان در معبد چغازنبیل در 49 قرن قبل از میلاد و به رنگ آبی مشاهده کرد. این عنصر بدلیل مقاومتی که داشته است در مکانهایی که تماس زیادی با انسان داشته و در اثر سایش پس از مدتی از بین .می رفته انده بکار گرفته می شد .به جهت خشت خام» در برابر باران با آجر و یا کاشی از آن محافظت می شده است ام ادر با تا اکن چا ان و با صاستی ‎Fd)‏ می .پوشش رویین گنبدها نیز به همین دلیل از کاشی ساخته می شود وجود نقش و نگارهای مختلف( گل و بوته) از بروز شکاف و ترک جلوگیری .می کرده است 

صفحه 13:
كنيارش اين واژه که در معماری گذشته بکار می رفته است. به معنی مجموعه چیزهایی »که نگهدارنده ساختمان می باشد» گفته می شد. بعبارت دیگر نیارش شامل استاتي .علم ساختمان و شناخت مصالح می باشد معتاران آیر لقن لاه بر مر احی» ,مخاشبات ذقیق بقا ورب خوبی می داد و .پایداری یک بنا درعین حال زیبایی بعنوان یک شاخص مطرح بوده است 

صفحه 14:
.تامین مصالح از نزدیکترین مکان و با ارزان ترین قیمت را خودبسندگی می گویند ,بدین‌ترتیبکار با سرعتبیشتریلنجام می‌شد - .مصالح با طبیعتلطر لف همخولنیی_یشتر یدلشته لست. مرمتو تعمير بناها با توجه به دسترسىطظ بسه مصا 3 0 ی الج لصلی‌در تمامی‌دورم ظ - 

صفحه 15:
: دوونگرایی :در ساخت یک بنا و نحوه ارتباط آن با فضای خارج دو حالت پدید می آید الف) کوشک یا پاویون که به بنایی برونگرا مصطلح شده است. این نوع ساختمان مختص مناطق خوش آب و هوا و معتدل است. اطراف بنای برونگرا آزاد بوده و .از نور و هوای مطلوبی برخوردار می باشد ب) در بناهای درونگرا اندامهای ساختمان و دیوارهای خارجی ارتباط مستقیم بنا را با فضای خارجی قطع می کند و عنصری به نام حیاط تامین کننده نور وهوای طبیعی .می باشد. تنها فضای مرتبط با دنیای خارج هشتی است .هشت» به معناوییرون‌جسته و بیرون‌پریدم لست» 

صفحه 16:
شیوه های معماری ایرانی 0 پارسی : از زمان مادها تا حمله اسکندر ( 9 ق.م تا 9 ق.م) پارتی : بعد از حمله اسکندر با تاسیس اشکانیان تا اواخر ساسانیان ( تا قرن © و ©) _خرلسانی : بسعد از لسلام در لیران(زمان‌خسرو پسرویز) عم رازی : از لوایل قرن 6 تا حمله مغول ( قرن ۲ 40 ‏_آذری : از قرن ۵ تا قرن‎ ae اصفهانی : از قرن 00 تا قرن 9) هجری ل ‎Ga‏ اختلاط : از اواسط سلطنت ناصرالدین شاه تا اواسط پهلوی (رضا شاه) 

صفحه 17:
شيوه بارسى تساومیخ: اومیاکو سلسله مادها را در ‎ange SA pg Typ Bla‏ مادها در سلل550 ق.م منقرض‌می‌گردد. کاس 339 ويم سلاسلة رمه تایه آنها نقاط مثبتهر قوم را كرفته و آنرا تكميلكرهه و لستفادم مى' از اوراتورهاء مغمارى سنكى؛ از عيلافى هاء طاقها و تكنيكهائ بكار يفته در جغاينبيل! ياد گرفتند. بدين ترتيب بنياد شيوه معمارى يارسى ازهمان بناهاى ساده مناطق ‏ © غربهشلإغربىإيرلن نشاتكرفت 

صفحه 18:
ویژگیهای شیوه بارسی استفاده از سنگ های بریده و پاکتراش و صیقلی و مرغوب آماده کردن پای بست بنا با لاشه سنگ و احداث بنا بر روی سکو نهادن ستونها در حداکثر فاصله ممکن و با ارتفاع زیاد و آرایش سرستونها بشش سقف با فرسب « پل و تیر » و تیرچه های چوبی سخت و درودگری شده ساختن فرش کف با بهترین مصالح آرایش طارمی « نرده پله ». پلکانهای کوتاه و مالرو با نقشهای برجسته و کنگره ساختن دیوارهای جداکننده با خشت خام و آرایش داخلی آنها با رنگ و کاشی لعابدار ارتباط آشپزخانه با بنای اصلی توسط راهروهای پنهانی تعبیه سایه بان و آفتابگیر ضروری برای ساختمان 

صفحه 19:
8 8 8 8 8 8 8 معرفی‌سر ضواز نار : فش ‎eel neta‏ پاسارگاد - فارس کاخ آپادانای داریوش 7 شوش پل شهرستان 7 اصفهان کتیبه بیستون. - گرمانشاه گنجنامه - همدان آسیابهای شوشتر 7 خوزستان 

صفحه 20:
اين بنا به فرمان داريوش اول و در سال 518 ق.م در مرودشت و در دامنه كوه مبخرداء رحمعه بلسيارائزا مسري لسع بناشيه كار ساخت آن در طول حكومت يسر او خشايارشاه اول و نوه اش اردشير اول جمعا به مدت120 سالادلمه یافتو تا 200 سال(هورد لستفاده قرار كرفت وسعتساختمان135000 متر مربع و بسیر8 تا 18 متر از ک فدشلرتفاع دارد. 

صفحه 21:
تالا لصلیکاخ لپادلنا دارلی36 ستونسه قطر 2 متر و ایتفاع 20 ۱ در بااق‌ستونها گوهاینر پشتبسه هم‌قرار گرفته لند. پلکان ورودی 111 پله دارد که 69 متر طول. 0.38 متر عرض و 0.1 متر ارتفاع دایند. 

صفحه 22:
تخیوارها اد خشت بوکه که روغ آتها را با كاشى لعانتار من پوشاندنة .در ها و پنجره ها از چوب و با روکش سیم و زر می ساختند SSIS ga AG odd p/p Wy ‏پیرآمون ساختمانها ربا باغه هایی‎ 

صفحه 23:
لینک‌تیبه در کرمانشاه قرار دارد و متعلقیه دویم هخامنشیانلست برجسته.ای است که تصویر داریوش را ذر حالیکه 9 اسیر را نزد او آورده اند 

صفحه 24:
۰ از ماعمترین کسیدهای میجی است كدبوسيله:دازيوس :وتسرس ‎sa, Lee‏ دیکی از صخره:های کوه الوند کنده نشده است لبعاد آن1.5 در 2.5 مترلستو 30 سانتیمتر عمق‌دارد. 

صفحه 25:
عمر آنها 1200 سال است و تجلیگاه هنر ایرانیان در استفاده از نیروی آب است که در زیر شهر قرار گرفته لند. 

صفحه 26:
پل شهرستان - اصفهان هو هو و و و و و این پل با سنگ وملات ساروج ساخته شده است که پایه آن متعلق به هخامنشیان و قسمتهایف وقانیآنمتعلقیه دیاامه و سلاجقه لست 

صفحه 27:
قوم پرتوآ« پارت» یکی از شعب آریایبهاست که در کتیبه داریوش به آنها « پرتو» گفته اند که شامل خراسان فعلی؛ ماوراء النهر و افغانستان بوده است اين شيوه بعد از حمله اسكندر معمول شد و تا قرن 3و 4 هجرى أطمه حلشت 

صفحه 28:
تحمیل فرهنگ یونانی به مردم ایران ازدواج ده هزار سرباز یونانی با زنان ایرانی ازدواج اسکندر با 2 شاهزاده ایرانی سی‌هزار کودکلیرلنی‌زیر دستآنها کار کرهند. با اين حال ایرانیان فرهنگ غربی یونانی و همچنین شیوه معماری آنها را نپذیرفتند :که این 2 دلیل عمده داشت الف) در یونان سنگهای مرغوب و بدون رگه وجود داشت که ارتفاعشان زیاد بود ولئدر ليرلنجنين- نكهايىوجود ندلشتٍ ب) خوديستدكى وأستفاده او مسالع‌بوم آوردوعیم امکان تاني مطالع از دوزدییت. 

صفحه 29:
تنها بنایی که به شیوه یونانی در ایران ساخته شده است. معبد خورهه در نزدیکی شهر محلاسککه لشتباها آنرا آتشکدم میگ ویند: ستونهاین ی ونیکلستو لحتطلادر دورلن‌ساوکیان‌ساخته شده لست 

صفحه 30:
ویژکیهای شیوه پارتی ‎Ml‏ حداکثر استفاده از مصالح بوم آورد مثل سنگ لاشه. خشت خام يا پخته 8# استفاده بسیار خوب از تکنیک پیشرفته طاق و گنبد ‏لا تنوع طرح ها ‏8 شکوه و ارتفاع زیاد در بنا 

صفحه 31:
مسعرفی‌سر ضیاز قنار : اشکانیان ساسانیان 7 معبد آناهیتا در کنگاور ‎Ga‏ کلات نادری خراسان © تبه هكمتانه همدان 7 کاخ سروستان 7 فارس © ابیانه ‎Ga‏ تخت سلیمان ‎a‏ طاق بستان ‏9 قلعه فلک الافلاک ‏4 ایوان مدائن 

صفحه 32:
کاخ سروستان - کازرون ا بنادر د لحياط مركزىب زرك قرار ‎wb‏ ‏محل شیمنلتاقیستعربعیب | پوششگ نبدی‌که بر حیاط م رکزیلشرلفدارد. در سمتولس ش شیمرلٍتاقک شیده لوبه نام سفره خانه وجود دارد. در چیه شا یه و سرویسهدلشتیو لنبر قرار دارد. بدی و با مصالح و آجر و سقف سفره خانه طاق آ 

صفحه 33:
ليننا در عرلقولقعلست دو ویژگیسرجسته معمارعلٍ پولنیدر لین تا الف) استفاده از تناسبات طلایی ایرانی ۱ ) استفاده از مصالح معمولی یا مصالح خشتی و بوم آورد 

صفحه 34:
دور تا دور اين بتا حیاط بزرگی بوده و سه بنای مشابه در جبهه های دیگر اين بنا موجود بودم لست نمایآنرا گچ سفید کار کرده بودند که به آن« سپید دژ» می‌گفتند. در لحدلخطاق لصلینولع فرمها دیدم می‌شد و مصالع آن‌سنگلاشه و آجر لست همه جزئیات آن نشان دهنده این است که قبل از احداث. همه محاسبات استاتیکی Cail ead pled 

صفحه 35:
ات خورشید - کلات نادری شهر مرزی کلات در دامنه شمالی رشته کوه هزارمسجد واقع شده است که بعلت وضعیتدژگونه لی‌که دلشتمورد توجه سردارلنو جنگلورانسوده لست عمارت خورشید 12 اتاق دارد. ارتفاع آن 25 متر بود ولی بعلت خرابی طبقه سوم أوتقاعة 20 مت شيم لست مدورى دارد كه تركهايى شبيه نيم ستون (خيارى) دارد و تزئينات كجى و نسقاشودر آن‌دیده مىشود و نمائآنسنكمرمر لست ار 

صفحه 36:
شیوه خرا سا نی تساییخ: در سال 21 هجری سپاه اسلام در نهاوند بر ساسانیان غلبه می کنند و تا سال 132 هق در لیرلن‌حکوصتمیک نند . ‎5d.‏ غلفای:عباسی از سال 132 قا فرن 7 مجری دز ایزان عکشران بوده اد ‏پس از آنها سلسله طاهریان. صفاریان. علویان و سامانیان روی کار آمدند و در سال آخرین‌ساسله لیرپوید (سامانیر6 منقرض‌می‌شود ‎DOO‏ ‎ 

صفحه 37:
خراسان به عنوان قطب سیاسی 7 اقتصادی و فرهنگی. بستر پیدایش هنر و معماری لساهی‌در ‎cobb‏ با الهام از بینش اسلامی, تاکید بیشتری بر پرهیز از بیهودگی» خودبسندگی و اصول مردم واری‌می‌شود. نیارش دراین شیوه با شیوه پارتی تفاوت چندانی ندارد ولی ارتفاع کمتری درخراسانی متتامللست 

صفحه 38:
ویژگیهای شیوه خرا سا نی رعایت مقیاس انسانی (مردم واری) سادگی و پرهیز از بیهودگی انتتفاده از مسالج بوم آوزه بهره گیری از طاقها و قوسهای استوار و متنوع 

صفحه 39:
1 8 8 8 8 8 معرفی‌سر خیاز نار : مسجد جامع فهرج مسجد تاریخانه دامفان مسجد جامع اصفهان مسجد جامع نائین مسجد جامع اردستان مسجد جامع زواره 

صفحه 40:
| مسجد جامع فهرع لیرمسجد با طرح ساده خود اولیزیسجدیلسکه در لیرلن‌ساخته لست در لپرهسجد کنیکهایساختمانوو تزفیاتی|ستفانم شندم لست لين وج نی تسوسط لستك ميزنا ناخ و عرو 1ثل ‎tle‏ جد لست 

صفحه 41:
با توجه به طزح,معماری آن» مسلع است که‌با الگوی مساجةعربی ساخته شنده استت. طرح مسجد ساده و شبستانی با سه دهانه است که دهانه وسطی از دو دهانه مجاور بزرگتر ‎Cul‏ پسوشش»سجد نسیم گنبدیستو گچبری‌هایداسلرودر آن‌دیده می‌شود. ‎ape‏ آن‌در قرن3 یا 4 به نا احاق‌شده لست ‎۸ a ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 42:
مسجد تار یخانه دامضان تاریخ ساخنمسجد اولخر قرن2 و در ٌمان‌خاشتهارون) ارشید بوهم لست _ بلاق سجن یک محباط مویمی است که هی سس قیله* شمستان ود سه ضرف ان وزاق قرار دارد. ۰ فسيستان 3 تلقاقة عَرَعَبَئْو :7 تخانه ظوژنازست. ‎aa‏ 

صفحه 43:
که پس از خرابی» مناره جدید در جنب مسجد ساخته شده است که ارتفاع آن 60 متر و دارای 00 پله .است 

صفحه 44:
شیوه رازی تساییخ: این شیوه در دوران حکومت آل زیار. آل بویه. غزنویان. سلجوقیان لتابکانو خوارزم‌شاهیانمتدایل وده لسن اولیلقرن4 تاقرن7) 

صفحه 45:
ویژگیهای شیوه رازی 1# بناهای شبستانی مثل مسجد را با برداشتن ردیفهایی از ستونها به مساجد گنبدی و ليطزدار -بدیلمی‌کرهند. ساخت طاقها و گنبدهای پیشرفته و قوسهای تیزه دار ساخت گنبدهای دو پوسته و خاگی ( تخم مرغی) الستفاده إن خفت ای ‎by Seep Sek dy‏ کف موطوب: گره سازی با آجر و کاشی استفاده ازانواع گچبری مخصوصا گچبری معرق رنگی اخداث برخهانی آرامگاهی با مقاطع مریع» 8 ضلمی, دایره و 5 گوتشن 

صفحه 46:
1 8 8 8 8 8 مسعرفی‌سر ضیاز طنار : گنبد قابوس قسمتی از مسجد جامع زواره قسمتی از مسجد جامع اصفهان قسمتی از مسجد جامع اردستان كاروانسراى شرف © @ (tay ga pla ‏آرامكاة أميراسماغيل‎ e 

صفحه 47:
لیر در قرن4 در گنرگان‌ساخته شده لسنکه آرلمگام ق ابو ساب وشمگیر می‌باشد. ارتفاع آن 55 مثر است و حدود 10 شارت در ی زمیردارد. پوشش زير گنبد دو پوسته آن از نوی بیضی با خیز 5 7 فظ بلتدداسث كه بين دوديوسته آن «محفظه اى:مانيت صننوقجه موجود لست 

صفحه 48:
پ لاب نا دلیره لوب ا 10 پشتبند م ثلفواست لین با جر قرمز ساخته شده که لینکبه پنگقلع و طلادرآمده ! کتیبه لی‌که در آنلستبسنارا قصر معرفی‌کرده لست در درگاه آنن قشم قرنس‌دیده می‌شود که قدیمی‌ترینم قرنساست 

صفحه 49:
۱ لینبنا در نزدیکی‌سرخسلستکه می‌تولرآنرا موزد جر کاری‌دلنست چیدمان‌آجرها بسه چند دسته زیر تسقسیم میک نند: ساده - طرح های آجری - طرح های هندسی - کتیبه آجری - آجرهای تراشدار وک تسوا از ریما هلوس کلب وی شب سب +پوشش از نوع طاق آهنگ می باشد 

صفحه 50:


صفحه 51:
شیوه آذری تساییخ: این شیوه در زمان حمله چنگیزخان مغول. زمان حکومت ایلخانان و تيموريازمتناويوهه لست 

صفحه 52:
ویژگیهای شیوه آذری ساخت بنا با خشت خام و پخته و لاشه سنگ نماسازی الحاقی و روسازی با آجر یا اندود گچ کم شدن کاربرد آجر و جایگزین شدن سفال نقشین و کا انواع گره سازی با آجر و کاشی گل انداز و رگ چین در نماها گچبری و نقاشی روی گچ استفاده از انواع گنبد و طاق لعایدار 

صفحه 53:
18 8 118 8 8 8 8 8 1 معرفی‌سر خیاز نار : مجموعه حرم حضرت امام رضا (ع) مسجد علیشاه تبریز گنبد سرخ مراغه رصدخانه مراغه مجموعه سلطانیه مستجد كوهرشاد مشهد. مسجد كبود تبريز مناره جنبان پل خواجو @ مسجد کبیر یزد @ مجموعه ربع رشیدی 

صفحه 54:
مجموعه حرم حضرت امام رضا (ع) قسمت اعظم این مجموعه با شیوه های آذری و اصفهانی ساخته شده است که 30 سال پیش ازسازیک لی‌شده لست ۱ حرم مطهر بسنای‌چهار گوشیلستکه هر ضلع آن‌حدود 10 مترلست 

صفحه 55:
:این مجموعه شامل بناهای زیر است صحن عتیق ( حیاط سقاخانه) )/ حرم مطهر صحن جدید مسجد گوهرشاد مدرسه پریزاد بالاسر مدرسه موزه و کتابخانه آرامگاه شیخ بهایی دارالسیاده توحیدخانه گنبدخانه مدرسه میرزا جعفر مويه تفار ...كنيد حاتم خانى و 

صفحه 56:
این صحن به شکل مستطیل بوده و دارای 4 ایوان است که مزین به کاشی کاری گلدسته های طلا كه روی ایوان عباسی و ایوان جنوبی قراردارند ازآثار شاه طهماسب صفوولست طلا کاری ایوان جنوبی به فرمان نادرشاه افشار انجام شده به این دلیل به اين ایوان لین ادری‌می‌گویند. 

صفحه 57:
بجدید : لینسحرور نماف_تحملی‌خارقاجار طرح ویزی‌شده لست گنید ‎pile‏ خانین داخل آن با سنگ مرمر و کاشی معرق زینت یافته است و به بانىإزحاتم بيك- ونير شاه عباسامل” شهرتدارد. متسه وه رهز در قرن19 توسطقولم | لاین‌ش برازی‌ساخته شده لست .نقشه آن 4 ایوانه و درنمای آن از گره سازی استفاده شده است 8 لرلن2 مسفد کته ۶ وسط یتا نز اه تست مسجد گوهرشاد و مسجد کبود تبریز 

صفحه 58:
4 مسجد كبود يا عمارت مظفريه- فيروزه اسلام - با همت خاتون جان بيكم: همسر جهانشاء قرم قويوناو در سل[870 ساخته شدهم لست شبستانيزركلزبه شكلهربع بالضاخ 16.5 متر بوهم لست سردر مسجد در زمين مرتفعى قرارگرفته است که در دوکنار آن کاشی های فیروزه ای متصلسه بسایسه صورتمارپیج بالایفته لست نید قدیمی در زلزله سال 1193 فرو ریخت و گنبد جدید توسط استاد رضا به صورت دو پوسته میانتهی‌ساخته شد. 

صفحه 59:
شبوه اصفهانی تساويخ: المينشيوم از قرن10 تا 13 هجرىمتتداول وهم لست در لیردوره مدرسه سازیسه اوج خود می‌رسد. 

صفحه 60:
فضاهای تشکیل دهنده مدرسه cies ‏حیاطی چهارگوش و سرسبزبا حجره ها وایوانهایی در پیرامون. ساختار کلی مدارس‎ ‏لیرلنیرا تشکیلمی‌دهد. مکان‌دیسو بحندر لینها و پیشخونها بسوده لست‎ any ‏ووس‌سیرسه بوروو فا و3 قط بتکم ویو مجود شه لق‎ olla’ حجره ‎Jove‏ اسکان طلبه ها که معمولا دارای یک ایوانچه و یک پستو است و قسمت پایین به صوورتآشپزخانه و طبقه با لاب لعلسترلحتو مطالعه بودملست 

صفحه 61:
8 1 8 8 8 معرفی‌سر خیاز نار : مدرسه فخریه سبزوار مدرسه خان شیراز مدرسه چهارباغ اصفهان مدرسه آقا بزرگ کاشان مدرسه ابراهیم خان کرمان 

صفحه 62:
= این مدرسه توسط الله وردیخان ساخته شده که دو طبقه دارد و در آن از اعداد مخصوص لستفاده شدم لست مثلاك مديسيه خاطر 5 معصوم و 14 حجره بخاطر 14 معصوم دارد. 

صفحه 63:
در زمان‌شاه سلطان‌حسین‌صفوی‌ساخته شده لست سردر اصلی از خیابان چهارباغ عقب نشسته و درب دیگر در سمت شمال و در مجاور کاروانسرلی‌مادر شاه قرار دارد . گنبدخانه آن دارای گنبد خوش فرمی است که با نقوش اسلیمی به رنگهای زرد و سياه بر رووزمينه فيرويه رنكىة زيي زشدم لست 

صفحه 64:
معدم موه كدو انرو مون