صفحه 1:
به نام خداوند فرزانگان
صفحه 2:
a اتکی
رخشنده ی اعتصامی متخلص به پروین اعتصامی متولد اسفند ۲۵
۵ در تبریز - درگذشته فروردین ۱۵ ۱۳۲۰ در تهران شاعر زن
ابرانی است که از او با عنوان «مشهورترین شاعر زن ایران» یاد
میشود.پروین از کودکی فارسی, انگلسی و عربی را نزد پدرش
آموخت و از همان کودکی سرودن شعر را آغاز کرد. پدر وی
تسف اضا سعران مس مان معا صو انرا نف بود كه دزا
" شکلگیری زندگی هنری پروین و گرایش وی به سرودن شعر نقش
مهمی داشت. پروین اعتصامی از پایهگذاران سبک شعر مناظرهاو
است و در زمان حیاتش مجموعهای از شعارهایش در قالبهایی مانند
۲ مناطری منتوی, قطعه و قصبده در قالب دیوان اشعار به چاپ رساند.
او مدتی نیز در کتابخانهی سرای lle دانش, به شغل کتابداری
a5 ol Gl xe 9 Sereno. از دور و۱35۳
صفحه 3:
وین اتصامی فررند و ی بو و و اضر نی و مورا اشفواامیتامی
از شاعران دوره قاجارنه
او در سال ۱۲۹۱ در هنكامى که ۶ سال داشت به همراه خانادهاش از تبریز به تهران مهاجرت
joan +O umes کودکی با مشروطهخواهان و چهرههای فرهنگی آشنا شد و ادبیات
Gib = Nah gy ون دهخدا و ملک الشفوای بهار آموخت. در دوران کودک ی
ل اه ینوی زیر نطو پدرش در عنزل آموختت وب .۳
alc al ای سکلت ۱۳0 ۱۲ تحصبلاتش را در آنجا به اتمام رسانید. او در 0 ۱
سالهای تحصیلش از دانشآموزان ممتاز بود و حتی مدتی در همان مدرسه به تدریس زبان و
ادبیات انگلیسی پرداخت. او همزمان با تحصیل, شعر نیز میسرود. پدرش در کودکی اشعاری از
حافظ و سعدی را به او میداد ابا تغییر قافیه» شعر دیگری بسراید؛ وزن ن را تغییر دهد تا در
سرودن شعر تجربه بیندوزد: همچنین پدرش, گاهی ههلا ز للد re
(انگلیسی. eels ترك و عربی) جمح میگرد و+ إجمه آن ها به فارسی, پروین را eel
۱ یوسّف اعتصامی شعر «قطرات
سدكانه» از تولو شاعر ايتاليايى 7 ترچ و در مجله با پروین با الهام از لین
سروده» شعر «گوهر و اشک» را سرود. ِا
5
صفحه 4:
اولین شعرهای پروین اعتصامی در هفت.سالگی بوده است و برخی از
زیباترین شعرهایش مربوط به دوران نوجوانی (یازده تا چهارده سالگی) او
هستند. از کودکی پدرش در زمینه وزن و شیوههای یادگیری به او کمک
میکرد. گاهی شعری از شاعران قدیم ایران به او میداد تا بر اساس لن شعر
دیگری بسراید؛ وزن آن را تغییر دهد و یا قافیهای نو برلیش پیدا کند. همین
تمرینها و تلاشها زمینهای شد که با ترتیب قرارگیری کلمات و استفاده از
آن آشنا شود و در سرودن شعر تجربه کسب کند. از معروف ترین شعرهایی
که او در این سنین سروده است میتوان به شعرهای گوهر و سنگ ای
willy; TS SiS a ضاعقه ما ست یاسکع
اندوه خن ۱۳۳۹
صفحه 5:
شعرهایی که پروین در سنین کودکی میسرود بیشتر دارای محتوایی کود کانه,ساده و
تخیلی بودند. یکی از شعرهای او در ۸ سالگی, مناظرهای بین «نخود و لوبیا» است:
انخودى كفت: لوبيايى را كز جه من اين جنينء تو دراز
گفت: ما هر دو را ببايد يخت جاره اى نيست با زمانه بساز
یا شعری,دیگر مناظرهای بین سیر و پیاز» است:
سیر یک روز طعنه زد به پیاز که تو مسکین چه قدر بد بویی
كفت: از عيب خويش بى خبرى زانآره..از خلق عیب,م جويى
صفحه 6:
ازدواج
پروین در نوزده تير ماه ۱۳۱۲ با پسر عموی پدرش «فضل اللّه اعتصامی»,ازدواج
کرد و,چهار ماه پس از عقد و آزدواج به همراه همسرش برایزندگی به گرمانشاو
رفت همسر پروین از افسران شهربانی و هنگام ازدواج با او رئیس شهرپانی در
کرمانشاه بود. پروین پس از دو ماه زندگی با همسرش به دلیل اختلافات روحی و
اخلاقی با وی با گذشتن از مهربهاش در مرداد ماه ۱۳۱۴ از همسرش جدا
شداخلاق نظامی و خشک همسر پروین با روحیه شاعرانه و لطیف پروین SUIS
مغایر بود و اين دلیل جدایی پروین از شوهرش بود.
صفحه 7:
دعوت به دربار و دریافت نشان لیاقت
در زمان حیات پروین اعتصامی. دولت به دانشمندان» علما و بزرگان hoe cools pte
cle لیاقت یا نشانهای دولتی اعطا میکرد؛ مدالی که نشانه سپاس و احترام دولت از
خدمات علمی و فرهنگی فرد موردنظر است. و سپس دولت آنها را در مراسمی خاص
مورد قدردلنی قرار میداد. در سال ۰۱۳۱۵ مدال درجه سه لیاقت به پروین داده شد ولی
او این مدال را قبول نکرد. او حتی پیشنهاد رضاشاه را برای تدریس ملکه و ولیعهد
نیذیرفت زیرا به گفته خودش اعتقداتش اجازه نمیداد در چنین مکانهایی حاضر شود.
اه پش از رد کردن مدال لباق رما ستم اغنياست» رأ سرود
صفحه 8:
به نام خداوند فرزانگان
پروین اعتصامی
نجمه آقاجانی
رخشنده ی اعتصامی متخلص به پروین اعتصامی متولد اسفند ۱۲۸ ۲۵
تبریز -درگذشته فروردین ۱۳۲۰ ۱۵در تهران شاعر زن ایرانی
در ۵
است که از او با عنوان «مشهورترین شاعر زن ایران» یاد
میشود.پروین از کودکی فارسی ،انگلیسی و عربی را نزد پدرش
آموخت و از همان کودکی سرودن شعر را آغاز کرد .پدر وی
یوسف اعت
زندگی هنری پروین و گرایش وی به سرودن شعر نقش مهمی داشت.
صامیلگیری
،از شاعران و مترجمان معاصر ایرانی بود که در شک
پروین اعتصامی از پایهگذاران سبک شعر مناظرهای است و در زمان
حیاتش مجموعهای از شعارهایش در قالبهایی مانند مناظره ،مثنوی،
قطعه و قصیده در قالب دیوان اشعار به چاپ رساند .او مدتی نیز در
کتابخانهی سرای عالی دانش ،به شغل کتابداری مشغول بود و بعد از
آن قبل از دومین نوبت چاپ دیوان اشعارش ،بر اثر بیماری حصبه
کودکی و خانواده
پروین اعتصامی فرزندیوسف اعتصامی ،نویسنده و مترجم معاصر ایرانی و مادر او اختر اعتصامی ،
از شاعران دوره قاجاریه بود.
او در سال ۱۲۹۱در هنگامی که ۶سال داشت به همراه خانوادهاش از تبریز ب00ه ته00ران مهاجرت
کرد؛ به همین خاطر پروین از کودکی با مشروطهخواهان و چهرههای فرهنگی آشنا شد و ادبیات
را در کن00ار پ00در و از اس00تادانی چ00ون دهخدا و ملک الشعرای بهار آم00وخت .در دوران ک00ودکی،
زبانهای فارسی و عربی و انگلیسی را زی000ر نظر پ000درش در م000نزل آم000وخت و ب000ه مدرس000ه
آمریکایی ایران کلیسارفت و در سال ۱۳۰۳تحصیالتش را در آنجا ب00000ه اتمام رسانید .او در تمام
سالهای تحصیلش از دانشآموزان ممتاز بود و حتی مدتی در همان مدرس00ه ب00ه ت00دریس زبان و
ادبیات انگلیسی پرداخت .او همزمان با تحصیل ،شعر نیز میسرود .پدرش در کودکی اشعاری از ح
ده00د ت00ا در
و سعدی را به او میداد تا با تغییر قافیه ،شعر دیگری بسراید؛ وزن آن را تغی00یر افظ
سرودن شعر تجربه بیندوزد .همچنین پدرش گاهی قطعههایی زیبا و لطیف از کتاب های خارجی
(انگلیسی ،فرانسوی ،ترکی و عربی) جم00ع میکرد و پس از ترجم00ه آن ها ب00ه فارسی ،پ00روین را
تشویق میکرد تا آن را به صورت شعر درآورد .ب00ه ط00ور مث00ال ،یوس00ف اعتصامی ش00عر «قطرات
سهگانه» از تریللو شاعر ایتالیایی را ترجمه و در مجله بهار چاپ کرد .سپس پروین با الهام از این
یوسف
اعتصامی
اشعار کودکی و نوجوانی
اولین ش00عرهای پ00روین اعتصامی در هفت سالگی ب00وده اس00ت و ب00رخی از
زیباترین شعرهایش مربوط به دوران نوجوانی (یازده ت0000ا چهارده سالگی) او
هستند .از کودکی پدرش در زمینه وزن و شیوههای یادگیری ب00ه او کم00ک
میکرد .گاهی شعری از شاعران قدیم ایران به او میداد تا بر اساس آن شعر
دیگری بسراید؛ وزن آن را تغییر دهد و یا قافیهای نو برایش پیدا کند .همین
تمرینها و تالشها زمینهای شد که با ترتیب قرارگیری کلمات و اس00تفاده از
آن آشنا شود و در سرودن شعر تجربه کسب کند .از معروف ترین ش00عرهایی
که او در این سنین سروده است میت00وان ب00ه ش00عرهای گ00وهر و س00نگ ،ای
مرغک ،اشک یتیم ،کودک آرزومند ،صاعقه ما ستم اغنیاست ،سعی و عمل و
اندوه فقر را نام برد.
کودکی پروین
اشعار کودکی و نوجوانی
شعرهایی که پروین در سنین کودکی میسرود بیشتر دارای محتوایی کودکانه ،ساده و
تخیلی بودند .یکی از شعرهای او در ۸سالگی ،مناظرهای بین «نخود و لوبیا» است:
نخودی گفت :لوبیایی را
گفت :ما هر دو را بباید پخت
کز چه من این چنین ،تو دراز
چاره ای نیست با زمانه بساز
یا شعری دیگر ،مناظرهای بین «سیر و پیاز» است:
سیر یک روز طعنه زد به پیاز
گفت :از عیب خویش بی خبری
که تو مسکین چه قدر بد بویی
زان ره ،از خلق عیب می جویی
ازدواج
پروین در نوزده تیر ماه ۱۳۱۳با پسر عموی پدرش «فضل اهلل اعتصامی» ازدواج
کرد و چهار ماه پس از عقد و ازدواج به همراه همسرش برای زندگی ب0ه کرمانشاه
رفت همسر پروین از افسران ش00هربانی و هنگ00ام ازدواج با او رئیس ش00هربانی در
کرمانشاه بود .پروین پس از دو ماه زندگی با همسرش به دلیل اختالفات روحی و
اخالقی با وی ،با گذش000تن از مه000ریهاش در مرداد ماه ۱۳۱۴از همسرش ج000دا
شد.اخالق نظامی و خشک همسر پروین با روحیه شاعرانه و لطیف پ00روین ک00امًال
مغایر بود و این دلیل جدایی پروین از شوهرش بود.
فضل اهلل اعتصامی
دعوت به دربار و دریافت نشان لیاقت
در زمان حیات پروین اعتصامی ،دولت به دانشمندان ،علما و بزرگ00ان علم وادب ،م00دال
های لیاقت یا نشانهای دولتی اعطا میکرد؛ مدالی که نش00انه سپاس و اح00ترام دولت از
خدمات علمی و فرهنگی فرد موردنظر است ،و سپس دولت آنها را در مراس00می خ00اص
مورد قدردانی قرار میداد .در سال ،۱۳۱۵مدال درجه سه لیاقت به پروین داده شد ولی
او این مدال را قبول نکرد .او ح00تی پیش00نهاد رضاشاه را ب00رای ت00دریس ملک00ه و ولیعه00د
نپذیرفت زیرا به گفته خودش اعتقداتش اجازه نمیداد در چنین مکانهایی حاضر ش00ود.
او پس از رد کردن مدال لیاقت ،شعر «صاعقه ما ستم اغنیاست» را سرود.