آشنایی با پروین اعتصامی ۳
اسلاید 1: به نام خداوند شعرآفرین
اسلاید 2: خوبان پارسی گوی (2) گذری و نظری بر شعر امروز شهبانوي ادبپروين اعتصامي
اسلاید 3: طراحي و پژوهش: خوانش اشعار:محمّد سلگي مهدي فرهادي
اسلاید 4: نام: رخشنده (پروين) اعتصاميزادهنگام: 1285خورشیدیمرگ هنگام: 1320خورشیدیعلت مرگ: بيماري حصبهزادگاه : تبریزآرامگاه: قم
اسلاید 5: پدر پروين اعتصامي، يوسف اعتصامي(اعتصام الملك) است. بنا بر نقل علامه علي اكبر دهخدا:« در زبان تركي اسلامبولي دبيري شيرين‌سخن، در فرانسه مترجمي توانا، در لسان و ادب عرب بالخصوص يكي از ائمّه و اركان به شمار مي‌آمد...قسمت عمده‌ي عمر را به تأليف و ترجمه گذراند...در تبريز، اولين مطبعه‌ي حروفي را داير ساخت...در تهران، چندي رياست كتابخانه سلطنتي و دارالتأليف وزارت معارف را عهده‌دار بود... [از آثار وي است:]ثورة الهند- تربيت نسوان- مجله بهار(در دو دوره)-تيره‌بختان،ترجمه كتاب اوّل له ميز رابل نوشته ويكتور هوگو- خدعه و عشق اثر شيلر...پدر خانم پروين اعتصامي است كه در سلاست و متانت شعر، هم‌رتبه‌ي استادان قديم نظم و در ميان زنان ايران به شهادت تاريخ، يگانه و فريد و گوهر رخشنده‌ي اكليل مفاخر عصر حاضر است.»
اسلاید 6: محمّدتقي بهار، شاعر و ادب پژوه معاصر، بر ديوان او مقدّمه نوشته كه دليلي محكم بر ارزش والاي اين اثر است.در ديوان وي، قالب «قطعه» خودنمايي بيشتري مي‌كند. بهار، وقتي مي‌خواهد درباره‌ي قطعه‌هاي پروين بنويسد، از آن‌ها به عنوان روح ديوان ياد مي‌كند و معتقد است كه شاعر، مهارت خود را در اين قسمت، بيشتر نشان مي دهد.
اسلاید 7: مهارت پروين در سرودن «قطعه» مثال‌زدني است. به گونه‌اي كه وي را در كنار انوري، بزرگ‌ترين و مهم‌ترين قطعه‌سرايان ادب پارسي به حساب مي‌آورند.
اسلاید 8: استادي و زبردستي پروين، در فن مناظره شگفت‌انگيز است؛ به طوري كه هرگاه نامي از مناظره به ميان مي‌آيد، ناخودآگاه نام پروين اعتصامي در ذهن تداعي مي‌گردد. وي را مي‌توان بزرگ‌ترين مناظره‌سراي ادب پارسي ناميد.
اسلاید 9: چند نمونه از اشعار مناظره‌اي پروين اعتصامي:مست و هشيارمور و مارگوهر و سنگكوه و كاهدزد و قاضيصاف و دُردكرباس و الماسنخ و سوزنديده و دل
اسلاید 10: بانوي شاعر ما، در دوران جواني، چنين افكاري پر مغز و سخناني نغز تقديم به گلستان ادب كرده كه رسيدن به اين حد از پختگي و كمال به راستي معجزه آسا است.
اسلاید 11: او در قالب‌هاي قصيده، مثنوي و قطعه شعر سروده. يك غزل به نام «سفر اشك» هم از اوست.ديوان پروين اعتصامي چكيده‌اي از درياي اخلاق و زندگي است.
اسلاید 12: افسوس كه باد سنگدل اجل، شتابان و بي‌محابا، چراغ زندگي اين بانوي فرزانه را خاموش كرد. آرامگاه پروين، در جوار حرم حضرت معصومه-سلام الله عليها-، كنار مزار پدر دانشمند و فاضل خويش، يوسف اعتصامي است.
اسلاید 13: بر سنگ مزار وي، قطعه‌اي است كه پس از مرگ، در بين اوراقش يافت شد:
اسلاید 14: چند نمونه از اشعار بانو پروين اعتصامي :
اسلاید 15: مست و هشيارمحتسب مستي به ره ديد و گريبانش گرفت مست گفت: اي دوست! اين پيراهن است، افسار نيستگفت: مستي؛ ز آن سبب افتان و خيزان مي‌روي گفت: جرم راه رفتن نيست، ره هموار نيستگفت: مي بايد تو را تا خانه‌ي قاضي برم گفت: رو؛ صبح آي؛ قاضي نيمه شب بيدار نيستگفت: نزديك است والي را سراي، آن جا شويم گفت: والي از كجا، در خانه ي خمّار نيستگفت: تا داروغه را گوييم، در مسجد بخواب گفت: مســجــد خوابگاه مردم بدكار نيستگفت: ديناري بده پنهان و خود را وارهان گفت: كار شرع، كار درهم و دينار نيستگفت: از بهر غرامت جامه‌ات بيرون كنم گفت: پوسيده است؛ جز نقشي ز پود و تار نيست
اسلاید 16: گفت: آگه نيستي كز سر درافتادت كلاه گفت: در سر عقل بايد، بي كلاهي عار نيستگفت: مِي بسيار خوردي، ز آن چنين بي‌خود شدي گفت: اي بيهوده‌گو! حرف كم و بسيار نيست گفت: بايد حد زند هشيار مردم مست را گفت: هشياري بيار؛ اين جا كسي هشيار نيست
اسلاید 17: شعر بسيار عالي و استادانه‌ي پروين اعتصامي كه در ساختار و محتوايادآور سبك شعر انوري است:[ر.ك به اين قطعه‌ي انوري:آن شنيدستي كه روزي زيركي با ابلهيگفت كاين والي شهر ما گدايي بي‌حياست]
اسلاید 18:
اسلاید 19: آسايش بزرگانشنيده‌ايد كه آسايش بزرگان چيست؟براي خاطر بيچارگان نياسودنبه كاخ دهر كه آلايش است بنيادشمقيم گشتن و دامان خود نيالودنهمي ز عادت و كردار زشت كم كردنهماره بر صفت و خوي نيك افزودنز بهر بيهُده از راستي بري نشدنبراي خدمت تن، روح را نفرسودنبرون شدن ز خرابات زندگي، هشيارز خود نرفتن و پيمانه‌اي نپيمودنرهي كه گمرهي‌اش در پي است، نسپردندري كه فتنه‌اش اندر پي است، نگشودن
اسلاید 20: قطعه‌اي براي تعزيت پدرپدر! آن تيشه كه بر خاك تو زد دست اجلتيشه‌اي بود كه شد باعث ويراني منيوسفت نام نهادند و به گرگت دادندمرگ، گرگ تو شد اي يوسف كنعاني من!مه گردون ادب بودي و در خاك شديخاك، زندان تو گشت اي مه زنداني من!از ندانستن من، دزد قضا آگه بودچو تو را برد، بخنديد به ناداني منآن كه در زير زمين، داد سر و سامانتكاش مي‌خورد غم بي‌سر و‌ساماني منبه سر خاك تو رفتم، خط پاكش خواندمآه از اين خط كه نوشتند به پيشاني من
اسلاید 21: رفتي و روز مرا تيره‌تر از شب كرديبي تو در ظلمتم اي ديده‌ي نوراني من!بي تو اشك و غم و حسرت، همه مهمان من اندقدمي رنجه كن از مهر به مهماني منصفحه‌ي روي ز انظار، نهــان مي‌دارمتا نخوانند بر اين صفحه، پريشاني مندهر، بسيار چو من سر به گريبان ديده استچه تفاوت كندش سر به گريباني من؟!عضو جمعيّت حق گشتي و ديگر نخوريغم تنهايي و مهجوري و حيراني منگل و ريحان كدامين چمنت بنمودند؟كه شكستي قفس اي مرغ گلستاني من!
اسلاید 22: من كه قدر گهر پاك تو مي‌دانستمز چه مفقود شدي اي گهر كاني من؟!من كه آب تو ز سرچشمه‌ي دل مي‌دادمآب و رنگت چه شد اي لاله‌ي نعماني من!من يكي مرغ غزلخوان تو بودم، چه فتاد؟كه دگر گوش ندادي به نواخواني منگنج خود خواندي ام و رفتي و بگذاشتي اماي عجب! بعد تو با كيست نگهباني من؟!
اسلاید 23:
اسلاید 24: سخنش جاودانو يادش ماندگار
اسلاید 25: طراحي و پژوهش: محمّد سلگيخوانش اشعار: مهدي فرهاديموسيقي: بن‌بست اثر روانشاد بابك بياتخواننده: عليرضا عصّار
اسلاید 26: پايانارديبهشت1394
نقد و بررسی ها
هیچ نظری برای این پاورپوینت نوشته نشده است.