آموزش بهداشت دهان و دندان در مراحل درمان های دندانپزشکی

صفحه 1:


صفحه 2:


صفحه 3:
مفهوم آموزش بهداشت و سه دامنه برای باد کیری: * 1- شناخت * 2- تاثیرپذیری , 3- رفتاری 

صفحه 4:
‎vege re eet Ce LE IUCR Were Ip CelRy‏ اا ‎0 ‎ ‎0 Epi ee nS ie ae BIB IS Gute ped, ees ‏بشر در خصوص افکار.احساسات و عملکرد خود کاملا منطقی‎ * ‏* هنگامی که دانش در تضاد با رفتار قرار می گیرد ا.:ز:,: نامیده می شود. ‎Think‏ ‎fs 

صفحه 5:
۱ ودندان بسيار مهم است ييام هاى بهداشتى آموزش كه به مردم داده مى شود ‎kn‏ 00000 ‎IO Nt ae ICS Se‏ است و بسيارى از مردم اعتقاد دارند كه افراد خبره با آنجه كه توصيه ‎hen nT AC)‏ ا ا ل ا 2 نيست بلكه با هدف از ييش تعيين شده توسط كروه هاى مصممى ای 0 

صفحه 6:
‎oe) 5 .‏ ا ا ل أموزرش سلامت ۳1۳ سندی را منتشر کرده که 4 کلید مهم را در آن كنجانده است: ‏5 ذا رژیم غذایی ‎200 ‎ ‏7 زد د ۱ ‏ات دنه 

صفحه 7:
طرح ریزی آموزش بهداشت دهان " براى موثر بودن . آموزش سلامت و بهداشت بايستى بطور مناسب ‎Gaye‏ و لط كان تعس سرض ایک ار یی 00 زهای گروه هدف و جلوگیری از دوباره کاری را ارائه می باعث مى شود كه فعاليت بطور كامل مورد بازنكرى فا 1 حت سال على ده ررك استفاده قرار كيرد. 

صفحه 8:
2 مدل طرح ریزی آموزش؛وجود دارد: 1 راهنماى قدم به قدم براى برنامه ريزى آموزش سلامت استء كه مدل طراحی آموزش سلامت ojo els (Health education planning model 

صفحه 9:
* 1- مشخص کردن مشتری و ارباب رجوع و خصوصیات آنان ۳ * 3- مشخص کردن اهداف آموزش بهداشت ‎DTC SO Sie eee‏ ۱ 5- مشخص كردن منابع 6- تعيين محتواى برنامه و روش » به طور جزئى و دقيق ‎eS Tey ee gee‏ Beaty Ss tae 9 9- انجام کار * 10- ارزشيابى 

صفحه 10:
مشخص کردن گروه هدف * با اینکه گروه هدف در کار دندانپزشکی قشر عظیمی از جامعه می باشد معمولاًبهتر است فقط گروه خاصی در نظر گرفته شوند تا مناسب با نیاز آن گروه. برنامه آموزش سلامت مشخص گردد. برای مثال افرادى كه به درمان ارتودنسى نياز دارند. 

صفحه 11:
مشحص كردن نيازهاى ‎Bese)‏ در قدیم بطور سنتی تنها خواسته های متخصصین در طی درمان به ‎US) eyes eo fey seem ee THN] AED,‏ موزه هم : ‎I ۰‏ به عنوان مثال تجمع يلاك و التهاب لثه در طى درمان ارتودنسى ثابت « از دیدگاه پزشک) و خونریزی از لثه و بوی بد دهان (از ديدكاه بيمار) 

صفحه 12:
مشخص كردن اهداف اموزش * هدف گذاری را می توان بر مبنای ارزیابی نیازهای بیمار انجام داد و تغییرات مورد نیاز برای او را طراحی کرد. ل ا 

صفحه 13:
gl objective 0,5 xin ‏خاص‎ برای مشخص کردن اهداف مناسب طی درمان هدف باید 5 خصوصیت داشته باشد ‎NOT) SMART bye as‏ 0 . رد۱ ‎A=Appropriate . R=Realistic T=Time‏ 0( مثال: كاهش تورم لثه در طى 4 هفته از طريق روزانه دو بار مسواكى زدن 

صفحه 14:
مشخص کردن منابع ۴ بهمجض اینکه اهداف مورد نبار نامین شد و مور مواقنت قرار گرفت. منابع در دسترس که برای اجرایی کردن اهداف وجود دارد باید Bey wpe lone cee ۳ برای نمونه دانستنی های افراد و وجود ‎Peon) kV NNr) (Spey vy‏ نیز در دسترس بودن دفترچه های آموزشی. 

صفحه 15:
طرح ا ا ا ‎oles‏ سس« مشخص کردن جزئیاد ان دادن عینی.فرصت تمرین و... نیز به فرد داده شود. 

صفحه 16:
روش های ارزشیابی طرح " ارزشیابی کامل از هر مداخله آموزش بهداشتی فاکتور مهمی است که | * ارزشيابى ها به اين منظور طراحى مى شوند كه بدانيم آيا به اهداف مورد نظرخود رسيده ايم يا خير بعنوان مثال : كاهش شاخص يلاك » دفعات مسواك زدن . يا حتى اندازه كيرى بر مبناى دانش فرد 

صفحه 17:
مرحله انجام كار 5222000 tas ‏ارزشيابى‎ ۱ ‏ا ال ا‎ we eae ‏ل عن‎ es) 

صفحه 18:
بازنگری * به محض اتمام همه مراحل ‎٠‏ بازنكرى كل فرايند مفيد است و درس هايى براى آينده به ما خواهد آموخت. تجربه باعث كمال ميشود. 

صفحه 19:
مدل دوم ‎PRECEDE‏ نامیده می شود م 160420512 ايجاد تاثيرات مطلوب قبل از اقدام عملى — ‎Fe On gees on nena et Reinforcing "‏ تشخيص و ارزياب [مويشى ‎Enable Causes *‏ ‎Diagnosis and Evaluation‏ 

صفحه 20:
ابن مدل داراى فازهاى مختلف است: * فاز اول و دوم : تشخيص هاى ابيدميولوزيك و اجتماعى Nee 2 * فاز ششم: تشخیص مشاوره ای 

صفحه 21:
00 ETD نظارت فرد بر فرد کار گروهی ارتباط نرم افزارهاى كامييوترى و كاربرها به صورت دوطرفه سخنرانى ها آموزش هم سطح ‎nolo‏ لت نقش بازى كردن ال 

صفحه 22:
ابزار آموزشی بهداشتی برگه های اطلاعاتی نمودارهای شکلی ‎ee NC cea)‏ ل بولتن ها ‏پوستر ها ‎Fist eee CL ‏فیلم ویدئویی ‎eC ‏پروژکتور و برگه های ترانسپارنت ‏برنامه های کامپیوتری 

صفحه 23:
‎Te TS STS)‏ ا ا لك ‏" هر فرد از افراد كروه بايستى داراى شرح وظايف مشخص باشد. سرگروه باید قادر به هدایت اجرای برنامه باشد. و تشخیص نیازهای آموزشی باشد و در صورت نیاز بیماران به حمايت بيشتر آنها را به ساير افراد ذيصلاح كروه ارجاع دهد. ‎ees Nee One Selick oes n Drie‏ | بهداشتكاران بايد آموزش ديده و داراى علم كافى جهت ايفاى وظيفه خود باشند. 

صفحه 24:
مهارت های آموزش بهداشت | " ارزیابی نیازها WO cece onesies ‏نكت‎ " تعيين اهداف 0 os oa 1520000008 ‏ارزيابى و نظارت بر تغييرات‎ * 

صفحه 25:
تعیین مراحل آموزش بهداشت * با پیشرفت جوامع» آموزش بهداشت دهان از فعالیت های در سطح مدرسه به سطح بسيار وسيعترى كسترش بيدا كرده است. در ‎one Scale‏ ا ا ل 0 ‎ale ees dre‏ ا ا ا له " دندانيزشكان علاوه بر فعاليت دندانيزشكى عمومى رابطه تنكاتنك با 020000 ‏ل ا‎ Se NG ep Mirra cenye) SSS as 

صفحه 26:
اصول ارزشيابى ا ا ا ‎eNO ed DONS‏ بهداشتى باشد. چه این اقدام درمانی و چه برای ارتقا بهداشت باشد. ارزشيابى يك تخمين حياتى براى هر كونه فعاليت است كه خوب يا ‎node eC ROLES ane SECC Ee‏ كت ‏ا ا ا ‎eS aS cee‏ کی ری تا ال ‎Wie sints Jee yee‏ ا ا ا ل ل ا ل ‎ ‎ 

صفحه 27:
1 eee ST ‏ا‎ Oe pees Ovenc Ine Fe err دندانپزشکی بالینی باشد. آموزش موثر بهداشت دهان و دندان در طى درمان هاى دندانيزشكى به ميزان كسترده اى وابسته به طراحى ها با در نظر كرفتن همه جزئيات و كار كروهى است. بسيار مهم است كه تمام توصيه هاى أموزش بهداشتى و تائيديه هاى ‎Eee‏ ا ل ا 

صفحه 28:
The End 

به نام خدا آموزش بهداشت دهان و دندان در مراحل درمان های دندانپزشکی مفهوم آموزش بهداشت : WHO 1984 هر اقدام آموزشی به منظور دستیابی به اهداف بهداشتی ‏ ‏ ‏ ‏ سه دامنه برای یادگیری: -1شناخت -2تاثیرپذیری -3رفتاری دانش،منش و رفتارها چگونه با هم مرتبط هستند ؟ این ارتباط برای بیشتر افراد و در اغلب شرایط پیچیده،پویا و بسیار شخصی است و بندرت شکل خطی دارد. بشر در خصوص افکار،احساسات و عملکرد خود کامال منطقی نیست. هنگامی که دانش در تضاد با رفتار قرار می گیرد ناموزون نامیده می شود. پایه های علمی آموزش بهداشت دهان ودندان بسیار مهم است پیام های بهداشتی آموزش که به مردم داده می شود مداوم و دارای بار علمی مناسب می باشد. باورپذیری مردم در خصوص اطالعات بهداشتی در حال کم شدن است و بسیاری از مردم اعتقاد دارند که افراد خبره با آنچه که توصیه های بهداشتی عنوان می کنند موافق نیستند.این سردرگمی اتفاقی نیست بلکه با هدف از پیش تعیین شده توسط گروه های مصممی است برای کاهش تاثیر و اعتبار پیام های بهداشتی...  به منظور تععین محوریت پیام آموزش بهداشت دهان اداره آموزش سالمت HEAسندی را منتشر کرده که 4کلید مهم را در آن گنجانده است: -1رژیم غذایی -2مسواک -3ویزیت های مرتب دندانپزشکی هر سال یکبار -4فلوریداسیون طرح ریزی آموزش بهداشت دهان برای موثر بودن ،آموزش سالمت و بهداشت بایستی بطور مناسب طرح ریزی و سازمان دهی شود. طراحی ،یک ساختار تعیین شده از نحوه فعالیت ،همراه با مشخص کردن نیازهای گروه هدف و جلوگیری از دوباره کاری را ارائه می دهد .همچنین باعث می شود که فعالیت بطور کامل مورد بازنگری قرار گیرد تا نکات مثبت و منفی آن جهت فعالیت های آینده مورد استفاده قرار گیرد.  2مدل طرح ریزی آموزش وجود دارد: مدل اول که توسط Ewlesو simnettمطرح شد یک راهنمای قدم به قدم برای برنامه ریزی آموزش سالمت است ،که مدل طراحی آموزش سالمت ) )Health education planning modelنام دارد. مراحل این مدل شامل : ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ -1مشخص کردن مشتری و ارباب رجوع و خصوصیات آنان -2مشخص کردن نیازها و اولویت ها -3مشخص کردن اهداف آموزش بهداشت -4مشخص کردن بهترین راه برای رسیدن به هدف -5مشخص کردن منابع -6تعیین محتوای برنامه و روش ،به طور جزئی و دقیق -7مشخص کردن راه های بازنگری طرح -8طرح ریزی انجام کار -9انجام کار -10ارزشیابی مشخص کردن گروه هدف با اینکه گروه هدف در کار دندانپزشکی قشر عظیمی از جامعه می باشد معموًال بهتر است فقط گروه خاصی در نظر گرفته شوند تا مناسب با نیاز آن گروه ،برنامه آموزش سالمت مشخص گردد .برای مثال افرادی که به درمان ارتودنسی نیاز دارند. مشخص کردن نیازهای بیماران در قدیم بطور سنتی تنها خواسته های متخصصین در طی درمان به وسیله اطالعات کلینیکی در نظر گرفته می شد اما امروزه هم بایستی خواسته های بیماران و هم درمانگر در طی درمان مدنظر قرار گیرد به عنوان مثال تجمع پالک و التهاب لثه در طی درمان ارتودنسی ثابت ( از دیدگاه پزشک) و خونریزی از لثه و بوی بد دهان (از دیدگاه بیمار) مشخص کردن اهداف آموزش هدف گذاری را می توان بر مبنای ارزیابی نیازهای بیمار انجام داد و تغییرات مورد نیاز برای او را طراحی کرد. بطور مثال بهبود وضعیت پریودنتال مشخص کردن objectiveهای خاص برای مشخص کردن اهداف مناسب طی درمان هدف باید 5خصوصیت داشته باشد که اصطالحًا SMARTنامیده می شود. ‏S=Specefic ، M=Measurable ،  ‏A=Appropriate ، R=Realistic ،T=Time ‏related مثال :کاهش تورم لثه در طی 4هفته از طریق روزانه دو بار مسواک زدن مشخص کردن منابع به محض اینکه اهداف مورد نیاز تامین شد و مورد موافقت قرار گرفت. منابع در دسترس که برای اجرایی کردن اهداف وجود دارد باید شناسایی شود. برای نمونه دانستنی های افراد و وجود مهارت برای رعایت بهداشت و نیز در دسترس بودن دفترچه های آموزشی. مشخص کردن جزئیات طرح بایستی جزئیات مداخله بطور کامل روشن باشد بعنوان مثال برای یک فرد بالغ صرفًا دفترچه های کمک آموزشی مفید نیستند بلکه بایستی نشان دادن عینی،فرصت تمرین و ...نیز به فرد داده شود. روش های ارزشیابی طرح ارزشیابی کامل از هر مداخله آموزش بهداشتی فاکتور مهمی است که اغلب فراموش می شود. ارزشیابی ها به این منظور طراحی می شوند که بدانیم آیا به اهداف مورد نظرخود رسیده ایم یا خیر بعنوان مثال :کاهش شاخص پالک ، دفعات مسواک زدن ،یا حتی اندازه گیری بر مبنای دانش فرد مرحله انجام کار زمان انجام کار فرا رسیده است. ارزشیابی اطالعاتی که جهت ارزشیابی الزم است می تواند هم در حین هم در انتهای مداخله جمع آوری شود. بازنگری به محض اتمام همه مراحل ،بازنگری کل فرایند مفید است و درس هایی برای آینده به ما خواهد آموخت .تجربه باعث کمال میشود. مدل دوم PRECEDEنامیده می شود ‏ ‏Predisposingایجاد تاثیرات مطلوب قبل از اقدام عملی تقویت و میسر ساختن عوامل در ‏Reinforcing  تشخیص و ارزیابی آموزشی ‏Enable Causes in Educational  ‏Diagnosis and Evaluation  ‏ ‏ ‏ این مدل دارای فازهای مختلف است: فاز اول و دوم :تشخیص های اپیدمیولوژیک و اجتماعی فاز سوم :تشخیص رفتاری فاز چهارم و پنجم :تشخیص آموزشی فاز ششم :تشخیص مشاوره ای روش های آموزش بهداشت دهان ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ نظارت فرد بر فرد کار گروهی ارتباط نرم افزارهای کامپیوتری و کاربرها به صورت دوطرفه سخنرانی ها آموزش هم سطح جلسات بحث گروهی نقش بازی کردن رسانه های جمعی ابزار آموزشی بهداشتی ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ برگه های اطالعاتی نمودارهای شکلی تخته های وایت بورد یا تخته سیاه بولتن ها پوستر ها صفحات نمایشگر فیلم ویدئویی نوارهای صوتی پروژکتور و برگه های ترانسپارنت برنامه های کامپیوتری رویکرد گروهی برای آموزش بهداشت دهان و دندان ‏ ‏ ‏ ‏ هر فرد از افراد گروه بایستی دارای شرح وظایف مشخص باشد. سرگروه باید قادر به هدایت اجرای برنامه باشد. دندانپزشک عالوه بر ایفای نقش کلینیکی ،بایستی قادر به تشخیص نیازهای آموزشی باشد و در صورت نیاز بیماران به حمایت بیشتر آنها را به سایر افراد ذیصالح گروه ارجاع دهد. سایر افراد مرتبط با برنامه آموزش سالمت مانند پرستاران و بهداشتکاران باید آموزش دیده و دارای علم کافی جهت ایفای وظیفه خود باشند. مهارت های آموزش بهداشت ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ مهارت های اجتماعی ارزیابی نیازها ایجاد انگیزه در صحبت با افراد مهارت های ارائه مطالب تعیین اهداف مهارت های تدریس کار کردن با گروه های کوچک ارزیابی و نظارت بر تغییرات تعیین مراحل آموزش بهداشت با پیشرفت جوامع ،آموزش بهداشت دهان از فعالیت های در سطح مدرسه به سطح بسیار وسیعتری گسترش پیدا کرده است .در ساختارهای امروزی تکیه بر افراد و سازمانهایی می باشد که پس از فراگیری می توانند ،آموزش سالمت را به شنوندگان بیشتری منتقل کنند. دندانپزشکان عالوه بر فعالیت دندانپزشکی عمومی رابطه تنگاتنگ با پزشکان ،داروسازان و غیره دارند که در آموزش بهداشت دهان نقش مشارکتی دارند. اصول ارزشیابی ارزشیابی باید یک عامل محوری در طراحی هر گونه اقدام خدماتی بهداشتی باشد ،چه این اقدام درمانی و چه برای ارتقا بهداشت باشد. ارزشیابی یک تخمین حیاتی برای هر گونه فعالیت است که خوب یا بد بودن آن و راههای بهبود آن در آینده را محاسبه کند .ارزشیابی هم از نتایج و هم از کل فرایند میتواند محاسبه گردد .ارزشیابی نتایج برای محاسبه این که چه چیزی حاصل شده است و آیا اهداف از پیش تعیین به دست آمده یا خیر طراحی شده است. نتیجه گیری آموزش بهداشت دهان و دندان قسمت مهمی از بهبود سالمت دهان است و باید قسمت مهمی از همه وظایف حرفه ای تخصصی دندانپزشکی بالینی باشد .آموزش موثر بهداشت دهان و دندان در طی درمان های دندانپزشکی به میزان گسترده ای وابسته به طراحی ها با در نظر گرفتن همه جزئیات و کار گروهی است .بسیار مهم است که تمام توصیه های آموزش بهداشتی و تائیدیه های مرتبط بر مبنای مدارک محکم علمی استوار باشد. The End