صفحه 1:
سم تعالی و
روش های نوین مطالعه مواد Fale
موضوع سمیتار: 7 ۷ a
آتاليز و مطالعه مواد به روش 81)ا
[1 pets Rare ene
ارائه کننده:
۱
صفحه 2:
۵ خصوصيات دستكاه
تا
صفحه 3:
صفحه 4:
Sere
صفحه 5:
|
صفحه 6:
نشر پرتو کا
se Mad jh gah
2 nb لال
الکترون خارج شده
از Kay
الكترون خارج ده از
ad Lay
پرتوایکس
تشبر فى تود
صفحه 7:
ای حرکت الکترون ها عاری از
هرگونه گازی
تا
صفحه 8:
تا
صفحه 9:
1۱ ra Lp reeves Care
را در دستگاه های دستگاه طیف سنج
تا
Ce RC ner
رای شناسانی عصر های بتان متا eae Arp ل
اورانیم به کار می رود
صفحه 10:
تا
صفحه 11:
انواع دستگاه های 6۹۴(
براساس نوع آشکارسازی
EDS ۷۵5 5
طول موج
آنلیز تفکیک
7 آنرژی
پرتو خروجی از نمونه بدون آنکه توسط بلور آنالیز کننده ت ira es ened
تفکیی شود. وارد آشکار ساز می شود وروذ به آشکار ساز
صفحه 12:
انواع دستگاه های 6۹۴(
VA
2
تا
صفحه 13:
آنالیز تفکیک طول موج ۷۷۵5
0 ۷
*_بمباران الکترونی ۳ خارج شدن این الکترونها از مدارهای داخلی
eres ca ۲
sel Pe a eases Pn هدايت به سو بلور
(Sresrunye emer ae Kc ee ge rele
الوله يرتو ايكس
تا
صفحه 14:
آنالیز تفکیک انرژی ۴05
وارد شدن پرتو خروجی نمونه بدون تفکیک توسط بلور آنالیز کننده
برتوی 6 ورودی به دتکترر اک تهییج الکرون های باند هدایت
: SS ers eae iC Ue arco See pa
به جا گذاشتن حفره های با بار مثبت
در مدارهای خارجی الکترون
آتقوبت بالس و فرستاد
صفحه 15:
مقايسه روش هاى 205 و ۱/9
آناليز تفكيى انرزى 505 آنالیز تفکیک طول موج ۷۱۷95
pre ied اندازی گیری کمی آشکارسازی آشکار سازی
Sone palie reese مقلدیر کم
MACY ار
FS sa os eae
مزثری جمع می کند
ات 15
صفحه 16:
كاربردهاى روش 875ا
تا 0
— سرعت و دقت بالا
ال وابستگی کم به دقت شخص آنالیز کننده
تا
صفحه 17:
معمولا ۰.۱ درصد در غلظت
قطر کمتر از ۵ سانتی متر
صفحه 18:
خشک کردن
خردایش
020
در دستگاه 8۴
Perce
نرمایش
صفحه 19:
اندازهگیری کیفی و کمی عناصر
آنالیز بالک شیمیایی عناصر اصلی
دادن نتايج به صورت اكسيدى
اقتصادى بودن تجزيه براى هر نمونه
مزايا
خصوصيات
دستگاه 2۳8۳
معايب
خطاها
000 ater
تجزیه 01
صفحه 20:
Poles)
۱- فرهاد گلستانی فرد . روش های شناسایی و آنالیز مواد . انتشارات دانشگاه علم و صنعت. ۱۳۸۳
۲- محمد تلافی نوغانی و وحید ابویی مهریزی. آشنایی با روش های نوین شناخت و آنالیز مواد.انتشارت فدک ایساتیس, ۱۳۸۵
3-Peter Brouwer, “Theory of X-Ray”, 2010, PANalytical B.V. ,The Neterlands.
4-ASM Metals Handbook, Vol.10, 9 Ed
5- www.edu.nano.ir
ات 20
صفحه 21:
تا
بسمه تعالی
روش هاي نوين مطالعه مواد
موضوع سمینار:
آناليز و مطالعه مواد به روش XRF
استاد :جناب آقاي دکتر ادريس
Company
LOGO
ارائه کننده:
احمد اسماعیلی – مهرنوش برات پور
سر فصل مطالب
.1مقدمه ای بر XRF
.2اساس کار
.3بخشهای مختلف دستگاه
.4انواع دستگاه
XRF
.5خصوصیات دستگاه
.6منابع
COMPANY LOGO
2
روش آنالیزعنصری است
تکنيک طيف سنجي نشري
XRF
شناسايي و آناليز کمي و کيفي
COMPANY LOGO
3
خصوصیات
قابل استفاده بودن براي نمونه هاي مختلف
سرعت آناليز نسبتاً باال و کاربري آسان
ارائه نتايج کمي نسبي بسياري از نمونه ها بدون نياز به نمونه استاندارد
نامناسب براي عناصر با عدد اتمي کمتر از 11
COMPANY LOGO
4
بخش هاي مختلف دستگاه XRF
منبع توليد اشعه
X
بلور
آنالیزکننده :
فيلت
ر
COMPANY LOGO
تار
گ
ت
ديتکتور
موا
زي
کنن
ده
5
نشر پرتو x
پرتو ایکس
الکترونی از الیه Mج:ای
نشر می شود
خالی را پر می کند
الکترون خارج شده از
الکترون خارج شده
الیه L
از الیه K
پرتو ایکس
نشر می شود
COMPANY LOGO
6
بمباران هدف فلزی توسط الکترون
های پر انرژی
آند فلزی (هدف)
المپ تولید اشعه x
ایجاد یک میدان قوی بین چشمه ی
الکترونی و هدف بمباران شونده
COMPANY LOGO
فضای حرکت الکترون ها عاری از
هرگونه گازی
رشته تنگستنی
بخش اصلی این المپ
محفظه شیشه ای است
7
بین رشته
تنگستنی و
هدف ولتاژ
باالیی پدید
می آید
گرم شدن
الکترون های
گسیل شده در
اثر عبور جریان
الکتریکی
برخورد
الکترونها با
هدف و
اندرکنش آنها
COMPANY LOGO
8
پدید آمدن پرتو
xیا طیف
پیوسته
بلور آنالیز کننده
بلور فلورید سدیم ( )NiFبیشترین کاربرد
را در دستگاه های دستگاه طیف سنج
فلورسانس پرتو ایکس دارد
برای شناسایی عنصر های پتاسیم تا
اورانیم به کار می رود
COMPANY LOGO
ترکیب های پلیمری که برای
.شناسایی عنصر های سبک مفیدترند
9
آشکار سازی
طول موج های بلند
پنجره
برلیومی
بسیار نازک
آشکار ساز
گازی
تهییجی
وظیفه اصلی
تعیین شدت پرتو ثانویه ورودی
و ارسال آن به قسمت ثبت کننده
COMPANY LOGO
10
انواع دستگاه های XRF
براساس نوع آشکارسازی
آنالیز تفکیک
طول موج
WDS
پرتو خروجی از نمونه بدون آنکه توسط بلور آنالیز کننده
تفکیک شود ،وارد آشکار ساز می شود.
COMPANY LOGO
EDS
آنالیز تفکیک
انرژی
تفکیک پرتو xخروجی از نمونه مجهول پیش از
ورود به آشکار ساز
11
انواع دستگاه های XRF
نوع دستگاه
رومیزی(ثابت)
COMPANY LOGO
دستی(متحرک)
آنالیز تفکیک طول موج WDS
•
پرتو خروجی از المپ پدید آورنده ی پرتو ایکس به نمونه می تابد
•
بمباران الکترونی
•
جایگزینی این الکترونها
•
عبور از جمع کننده یا کلیماتور
COMPANY LOGO
خارج شدن این الکترونها از مدارهای داخلی
پدید آمدن پرتو ایکس
(حاوی عنصرهای نمونه مجهول)
هدایت به سوی بلور
13
آنالیز تفکیک انرژی EDS
•
وارد شدن پرتو خروجی نمونه بدون تفکیک توسط بلور آنالیزکننده
•
پرتوی xورودی به دتکتور
•
ایجاد جریان با ورود پرتو xبه آشکار ساز بین الکترودها
به جا گذاشتن حفره های با بار مثبت
در مدارهای خارجی الکترون
تههیج الکترون های باند هدایت
تقویت پالس و فرستادن به کامپیوتر
COMPANY LOGO
14
مقایسه روش های EDSو WDS
آنالیز تفکیک انرژی EDS
آنالیز کیفی سریع
آنالیز تفکیک طول موج WDS
اندازی گیری کمی
ارتفاع پیک ها
آشکارسازی
عناصر سبک
آشکار سازی
مقا:دیر کم
به دلیل نزدیک بودن آشکار ساز
به نمونه پرتوهای xرا به طور
مؤثری جمع می کند
COMPANY LOGO
15
کاربردهای روش
XRF
XRFج:ایگزینرو:شهایآنا::لیز ش::یمیت::ر ش::ده:
سرعت و دقت باال
وابستگی کم به دقت شخص آنالیز کننده
COMPANY LOGO
16
مشخصات آزمون
همه به جز عناصر با عدد اتمی کم :هیدروژن ،هلیم ،و لیتیم
محدوده ی عناصر
خیر
مخرب بودن
در محدوده ی 10 Pمیکرومتر
عمق نمونه برداری اشعه
معموال 0.1درصد در غلظت
حد آنالیز
قطر کمتر از 5سانتی متر
ملزومات نمونه
بعالوه و منهای %1برای ترکیب ،بعالوه و منهای %3برای
ضخامت
دقت
COMPANY LOGO
17
خشک کردن
خردایش
آماده سازی نمونه
در دستگاه XRF
نمونه گیری
نرمایش
COMPANY LOGO
18
اندازه گیری کیفی و کمی عناصر
قابلیت ها
آنالیز بالک شیمیایی عناصر اصلی
دادن نتایج به صورت اکسیدی
اقتصادی بودن تجزیه برای هر نمونه
مزایا
خصوصیات
اندازه گیری عناصر کمیاب خاکی
تجزیه برای چندیدن عنصر
دستگاه XRF
قیمت زیاد دستگاه
معایب
حساسیت کم دستگاه
نیاز به حرارت باال برای آنالیز
خطای تصادفی
خطاها
COMPANY LOGO
خطای سیستماتیک
19
منابعP
-1فرهاد گلستانی فرد ،روش های شناسایی و آنالیز مواد ،انتشارات دانشگاه علم و صنعت1383 ،
-2محمد تالفی نوغانی و وحید ابویی مهریزی ،آشنایی با روش های نوین شناخت و آنالیز مواد ،انتشارت فدک ایساتیس.1385 ،
3-Peter Brouwer, “Theory of X-Ray”, 2010, PANalytical B.V. ,The Neterlands.
4-ASM Metals Handbook, Vol.10, 9th Ed
5- www.edu.nano.ir
COMPANY LOGO
20
21
COMPANY LOGO