آيين نامه اجرايی كارهای سخت و زيان آور

صفحه 1:
‎wT‏ نامه اجرایی کارهای سخت و زیان آور ‏هيات وزیران در جلسه مورخ ۲۲/۱۲/۱۳۸۰ بنابه پیشنهادی مشترک شماره ۱۳۹۰۲۶ مورخ ۱۹/۱۲/۸۰ وزار تخانه‌های کار و مور اجتماعی و بهداشت. درمان و آموزش پزشکی و سازمان تامین اجتماعی و به استناد بند [۵) جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (۲) الحاقی ماده (۷۶) قانون اصلاح مود (۷۲) و (۷۷) و تبصره ماده (۷۶) قانون تامین اجتماعي مصوب ۱۳۵۴و الحاق دو تبصره به ماده (۷۶) - مصوب ۱۳۷۱ - مصوب ۱۳۸۰- آییننامه اجرایی بند یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود. 

صفحه 2:
‎cole‏ ا: کارهای سخت و زیان آور کارهایی است که در آنها عوامل فیزیکی. شیمیایی, مکانیکی و بیولوژیکی محیط کار غیراستانداه بوده و در آذراشتفال بیعه شده تنشی نبه مرلنب بالات از ظرفیت‌های طبیعی (جسمی ورولنی) دز وی ‎ale‏ ‏مىشود كه نتيجه للن بروز بيمارى شغلى و عوارش ناشی از ن می‌باشد. مشاغل سخت و زیان آورموضوع لین مادهبه دو :گروه تقسیم می‌شوند ‏الف - مشاغلی که صفت سخت و زیان آوری‌با ماهیت شغلی وابستگی داشته اما می‌توان‌با بکارگیری تمهیدات بهداشتی: ایمنی .و تدبیرفتی مناسب توسط کارفرما سختی و زیان آوری آنها را حذف نمود ‏مشاغلى كه ماهيتاً سخت و زیان آوربوده وبا بکارگیری تمهیدات بهداشتی ایمنی و تداییر فنی توسط کارفرما: صفت .سخت و زبان آوری آنها کاهش یافته ولی کماکان سخت و زیان آوری آنها حفظ می‌گردد ‏ماده ۲ تعیین سخت و زیان آور بودن مشاغل موضوع ماده () و نوع آسن (گروه «الف» و گروه «ب» در هر کارگاه با بررسی سوابق.انجام بازدید و بررسی شرلیط کار توسط کارشناسان بهداشت حرفه‌ای وزارت بهداشت. درمان و آموزش پزشکی و بازرسان وزارت کار و امور اجتماعی و با تایید توسط کمیته استانی موضوع این آیین نامه انجام می‌گیرد ‏تبصره - کارفرمایان کارگاه‌ها مکلفندبا کارشناسان و بازرسان موضوع لین ماده همکاری و مدارک مورد نیاز را در اختیار آنان .قرار دهند ‎ ‎ 

صفحه 3:
ماده ۳: کارفرمایان کلیه کارهای سخت و زیان آور که تعلمی‌یا برخی از کارهای آنها سخت و زیان آور می‌باشند مکلفند اقدامات زب را انجام دهند کارفرمابانک ارگا‌هایت أسیبش دف تا تنایخ قناتوری اد قنده هکل شر ظرف ننل از تنایخ مزنورد ‎٩‏ ‎S yams pes gubeed eal‏ ۳ جک ۳ ی ۳7۳ صوید_ورلی-1 لرسفاظفسنی و سایر 3 ولنیره وضوعه در لی یمین لقلم سطیی در مورد کارگههیی كه بس از تصويب قانون ياد شده ايجاد مى كرد كارفرمايان مربوط مكلفند كواهى لازم را از وزارت خانههاى كار و امور اجتماعى و بهداشت. درمان و آموزش پزشکی مبنی بر رعليت ايمنى يهداشت و استاندارد بودن أنها طبق قانون .مار اخد نمايند. اجازه فعاليث اين قبيل كاركاءها مشروط به ارايه تواهى مزبور مى باشة - کایفرمایا نی کلفند شاغلی وور ک یهایس ختو پیان‌آور را حلق لس لیب کار بسه منظور آگاهواز ر ‎anal‏ © 7 شخیمبه هتگمب بطروو پسشگیرواز فرسلیشجس مرو روحینانت وستامراع زب هنلششرو دیعال يبود فعلینه مقر دادهو نستیچه را در پسرهندههایمربوط ‎Sas ab esa ged Gags a Ih aes ge‏ تسفییر شغالسیمه شدد کسه در معرض‌ضرسایش‌حسمیو روحیناشیاز اشتغلاور کارهای‌س خن زیانآور ساشد 9 .بيلساسمقريلتبيشبينوشده در قانونكار صويتمئ يرد معليناتق بزاز لاستخدام طبقهادمط:؟) قانونة أميؤجتماعي مصوب؟ 18 لنجام مي ردد :© 

صفحه 4:
ماده ۴نبه استناد تبصره (۱) ماده (۹۶) قانون کار مقررات و ضولبط انجام معاینات پزشکی موضوع ماده (۳) لین آیین نامه اعم از قبل از استخدام و ادواری اختصاصی و هرگونه معاینه پزشکی ديكردر لين ارتباط مطلبق.با دستورالعملها و آيين نامدهاى ,جاری وزارت بهداشت. درمان وآموزش پزشکی خواهد بود - وزارت بهداشت. درمان و آموزش پزشکی موظف است تمهیدات لازم برای اعلام تنایج معاینات موضوع این ماده .متناسب با شرح وظایف سازمان‌های ذیربط به عمل آورد ماده ۵: حذف صفت سخت و زیان آوری کار در اشر بکارگیری تعهیدات بهداشتی, ایمنی و تدابیر فنی توسط کارفرسا بعد از گذشت «۲» سال از تاریخ تصویب قانون در هر کارگاه و خروج شغل از شمول اين آيبن ناه ويا استمرار سخت و زیان آوری کار.پس از اعلام نتلیج بازمید و بررسی شرلیط کار توسط کارشناسان موضوع ماده (۲ لین آیین نامه و تایید کمیته .استانی کارهای سخت و زیان آورانجام می‌گیرد تبصره س وزارت خانه‌های بهداشست. درمان و آموزش پزشکی و کار و امور اجتماعی مکلفند گزارش بازدید خود را از کلیه آور تشخیص داده شده است رابه كميته استانى مربوط اراي هكاركادهايى كه تمام يا برخى از مشاغل آنها سخت و زياز نعایند ‎Fools‏ در صورتی که گزارش کارشناسان موضوع ماده (۵) این آیین نامه پس از تایید کمیته استانی حاکی از عدم کاهش یا حذف عوامل زیان آور و بیماریزا محیط کار ظرف مهلت مقرر در قانون باشد اقدامات لازم برحسب مورد مطلبق قانون کار از سوی وزارت خانههای كار و امور اجتماعى و بهداشت. درمان و آموزش پزشکی به عمل خواهد آمد ‎ ‏تبصو 

صفحه 5:
ماده ۷ سیاست گذاری کشوری کارهای سخت و زیان آور موضوع لین آبین نامه رزیلبی مجدد مشاغلی که بدوً سخت و زیان آورتعیین شدهلند ولی براساس اطلاعات بعدی نیز به بازنگری داند. یجاد هماهنگی و نظارت بر عملکرد و رسیدگی به درخواست کمیتههای استانی موضوع ماده (۸)لين آیین نمه و تعیین مشاغل سخت و زیان آور در تأسیسات ملی و مهم مانند نيروكامها و بالإيشكامها و به عهده شورای عالی حقافلت فتی خواهد بود تبصره - مدیرعلمل سازمان تأمین اجتماعی و نماینده وزیر بهداشت. درمان و آموزش پزشکی‌با حق رای درزمینه کارهای سخت و زیان آور نامه خواهند شدعضو شورای عالی حفاظت فنی از تاریخ تصویب ‎Gol‏ بيد ‎cole‏ ۸: به منظور تشخیص و تطبیق مشاغل سخت و زیان آور کمیته استانی متشکل از اعضای زیر در هر استان تشکیل می‌گرده ‏مدیرکلک ار مور اچتهع‌استانیسه عنویئی سک میته 1 ‏. معاینیسپدلشتی پلنشگاه علوم پسزشکوو خدماتههدلشتی دیمائی‌پللشگاه 6 ‏مديركلة أمیوٍجتهاعیلستان6 ‏.- يكسفر بازيسكار بامعرفادايه كزكار ولممور اجتماعيهستان: ‏.- كساويشناسمسؤو سهد ش تحر فملىيا معرشيهد بريمته يمانت ] ‎© ‏صعر فر يشيس جلك شكدم علوم بز شكوة هط ند يماريستا‎ sla ae WS A ‏تبصره (- حضوز نمايتده بيعه شده و كارفرما در جلسات بدون حق زاى بلامائع مىباشد ‏تیصره ۲ - جلسات کمیته‌های استانی در ادره کل کار و امور اجتماعى تشکیل وبا حضور «۵» نقر از اعضاء رسعیت می‌یلبد و تصعیمات .جلسه با اكثرين آراء حاضرین معتبر و لزملاجرامی‌باشد ‏تبصره ۳ - ذر استان‌هایی که دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درملنی مستقل وجود ذارد در صورت طرح پرونده‌های مرتبطبا منطقه تحت پوشش, کارشناس مسوول بهداشت حرفه‌ای معاونت بهداشتی دانشکده مزبور. جایگزین کارشناس مسوول بهداشت «حرفهای معاونت بهداشتی دانشگاه خواهد بود ‏,تبصره ۴ -با تضویب کمیته استانی دعوت از افراد صاحب نظر و اساتید مربوط جهت شرکت در جلسات بدون حق رای بامنع می‌باشد ‎ 

صفحه 6:
نماد وظایف کمیته‌هایاستائی به شرح زیر می‌باشد - تسعیی تطبيقمشاغلسختو زیانآور با موادلیرییننامه ولعامبسه مولجع شیریطو تسوجه ویژه بسه بانونشاغله شول) مشاغلمسخنو زیانآور سه خصوص‌در دورل‌ساردابوو شسیردهی -ب یسیو ت-شخیصمشاغلهوضوع مادعلا)لیرآییرنامه که توسطبسیعه شدهک ایفرها با سایر مواجع به عولنمشاغل6 سعیع چیانآوز مجزفی‌شده واعاخ -تیجه بسه متقاشرو اوم اواو يريط - بريشىهواردوكه بالتخا تسلییر الوم حالنسخو يا نآويوش غلبا مشاغلاز بيريفته ودر يمره مشاغلعادل© .درآمدعلند ولمعلام آنه مرلجع ذيربط به منظور حذفمزلياوللمتيازلتو ... كه به كار سختو زیانآور تعلقگ رفته! -بویسیو ارله پیشنهاد م شاغلجدید بولیطرح در شورلو» | لیحفانط ۱ ‎ee‏ ذِيانآور بودن يانبومن© ‎ol.‏ لجولیسیاسقا و مصوباتشورلیعل حفاظق نی 6 کارقرمایان کارگاه‌ها مکلفند با کمیته موضوع ماده ‎A)‏ لین آیین نامه همکاری و مدارک مورد نیز را در اختيار آثان قرار ماده۱۰: وزارت بهداشت. درمان و آموزش پزشکی مکلف است هر ساله حدود تماس شغلى عوامل بيمارى زا را به شوراى عللى حفاظت فنی اعلام نملید شورای عللی مذکور موظف است مرلتب رابه کمیته‌های استانی کارهای سخت و زیان آور جهت اجرا اعلام تماید تبصره 

صفحه 7:
ماده ۱۱: در صورت تشخیص کمیته استانی مبنی بر قرار گرفتن کار در عداد گروه (للف) و (ب) ماده (() این آیین نامه. کارفرما موظف است نسبت به حذف یا کاهش عوامل سختی و زیان آوری کار تا حد مجاز و تامین استانداردهاى لازم مورد تاييد مراجع ذیرب ط در مهلت مقر اقدام نماید. در غیر این صورت هرگونه عارضه: حادثه و غرامت‌های ناشی از بیماری. از کارافتادگی و غیره به عهده کارفرما خواهد بود ماده ۲: علاوه بر کارهای سخت و زیان آور مشخص شده طبق مصوبات شورای عللی حفاظت فنی. موارد تایید شده توسط کمیته .استانی و موارد زیر تیز سخت و زیان آور شناخته می‌شوند کار در ندلمتگاهها و زنلها 4 - مشاغلی‌که مستقیماً در مولکز رولندیمانی با بیمیلنر ولنی‌مرتبط هستند 6 خرنگیوه ماده ۱۳: نحوه توالی و تناوب اشتغال در مشاغل سخت و زیان آور لیام زیر چطنچه در ف ولص لاش تفل یه ک رها زیارآوز یلقع شنود: ‎obs pa eS lie yt‏ .آور محسويميئ رده .الف تعطیلات هفتگی .ب - تعطيلات رسمى .ج -ايام استفاده از مرخصى استحقاقى د ايام استفاده از مرخصی بلبت ازدواج یا فوت همسر. پدر. مادر و فرزندان,به مدت ۳ روزبا دریافت دستمزد در مورد مشمولان قانون کار .قانون كار .ايام استفاده از مرخصى استعلاجى يا استراحت يزشكى اعم از لين كه حقوق ايام مزبور توسط كارفرما يرداخت شود ويا لين .كه بيمه شده از غرامت دستمزد ايام بيمارى استفاده كرده باشد 

صفحه 8:
لیام و موارد زیر چشنچه در ف ولص لش تغل[ دق رها زیانآور ولقع شود موجمزلی لش دنت ول لی 6 لشتفللهودر کایهایسضتو زیا‌آور نم سردد للف ایام خدمت وظیفه سربازی (دوران ضرورت و احتیاط) مشروط بر لین که بیمه شده حداکثر تا دوماهپس از پایان خدمت به کار سابق خود برگشته و یا لین که در کر دیگری که سخت و زیانآور شناخته شده مشغول‌به کار شده باشد و همچنین .ايام آماده به خدمت ب دوران توقيف بيمه شده در صورتى كه منتهى به محكوميت وى نكردد ويا لين كه كارفرما بر اساس تكليف قانهنى حقوق .دوران مزر را بهببهم شده پرداخت لمايف ج - ایام حللت تعلیق که به واسطه عوامل قهریه طبیعی و یا حوادث و مخاطرات اجتماعی (مانند سیل. زلزله, جنگ و آتش سوزی) که خارج از اردهکارفرما و بیمه شده بوده و در نتیجه آن کارگاهبه طور موقت تعطیل می‌گردد دایم استفاده از مقرری بیه بیکاری مشروط بر اینکه بیصه شده قبل از اتما وبا بلاقاصله پس از اتعام دوره مزنور در .مشاغلی که سخت و زبان آور شناخته شده مشغول به کار شده با طبق این آیین نامه بتوندبازنشسته شود إهد ایام خدمت دراجبهه که بةتنید فراع نی لاح سید بش -هوران اسارت با فکونیت سیاننی که متهم شنة ‎gully‏ آن به عنوان آزادة شتاعته شده باشد ز-آیام بلاتکلیقفی بیمه شده عه مسعندبه آرای صادره از سوی هیأت‌های حل اغتلاف یا سایر مراجع قنینی منجربه پزداغت .حقوق ايام مزبور شده باشد .ح ایام استفاده از غرامت دستمزد ايام بيعارى كه در فاضله زمانى ‎1١/8/1١86‏ تا 1/5/1089 واقع شده باشد ابیت آفیرموجنه حداررینه مد ۱۰ روورهر متال در موزد ارگاههای مشمول قالون کارا بزاساین فقرزات انضباطئ: تغلفاتی وبا استخدامی مربوط در کارگههای فیرمشمول قانون کار که منجر بهاخراج. انفصال موقت و با دائم نشده باشد 

صفحه 9:
لیام و موارذ خیلچفنچه در فولصلاش تفا يمه شده به كايهاىس خنو قیادور لقع شود ‎Sol ays‏ سره و موجبت وبا تفل لیم )رده .الف - استفاده از مرخصی بدون حقوق به هر منظور و تحت هر عنوان .ب - اخراج. استعفاه انفصال و بازخریدی ج - غيبت غيرموجه بيش إز ‎)1١(‏ روز در هر سال در کارگه‌های مشمول قانون کارا براساس مقررات انضباطی, تخلفاتی ویا داستخدامی مربوط در کارگاه‌های غیرمشمول قانون کار که مت به اخراج.انفصال موفت و با دنم شده باشگ .د -اشتغال در کارها و مشاغل عادی - اشتغال در حرف و مشاغل آزاد مو-بیعه اختیاری بیکاری بدون دربافت مقرری بیکاری بح - سای وارد مشاب :ماده 1: شرايط بازتشستگی در کارهای سخت و زیان آور -بسیمه شدگانی‌که حدلقل۲ سللسابقه کار متوسلیبا ۲۵ سلایسابقه کار متلوبو پردلختجوسیمه در کلیهایة. ‎See.‏ زیانآور را درا بساشند بسدون‌شرط سنی‌سیولنند درخولستب ازنشستگیاز ‎Selb lt‏ - جلنجه كميسيوهائي زشكيهوضوع مادمذا؟) قانونت أميؤجتماعوق بلاز يسيدن يمه شده شاغلدر کایها‌سخنو 6 بادآ بسه سایعه مترر درب ندلا) موق فرسليش حسمي روحوهورا ‎pts sess «HEAL OG‏ ‎BERG geen.‏ 2 

صفحه 10:
لیرقبیل یمه شدگا فايليه ديخولس ب ازِنشستكىمجاز به ترككار نبوهه و مهايدلحراز شرليطو © لستحقاق‌آنها جهب ازنشست شاز موعد در ک ایهای.خنو زیانآور یسم از ایمانت آمیولجته‌اعیسه آنها المبلاخ شود و سپسترککار سملیند - چطنچه بسیمه شدم شولیطلستفادد از ب ازنشستگیسیشاز موعد در کایهای‌سخنو یور را طبقایرآیین امه احراز 6 .كن سليمازة أميئطجتماعيم كلفد برقرايومستعرووواز تاييخ ترككار مقلم نايد -بسیعه شدگان‌شاغ که حدلقل:۲ سل توا لیا ۲۵ سل ام تلوب لبقه پردلخته وسیمه در مثاغلس خن زیانآور 5 مربوطبت» قببااز ربیخ ت-صویمقالونرا دذشته بساشند و یبا در آیشه شرلیطمذ کور رالحراز ليف ميق وان در خوط ازنشستگی‌خود را با وعلیتسند۳) لادم بسه سومان أميؤجتماعىةسليمن ليد ماده ۱۵: چنانچه فرسایش جسمی و روحی ناشی از اشتغال در کارهای سخت و زیان آور در اشر عدم رعایت بندهای )0 9 )7( جه (للف) ماده واحده قانون ياد شده تشخيص داده شود. ۰ سازمان تأمین اجتماعی شمن انجام تعهدات قانونی نسبت به بیمه شده.زیان و خسارت وارده رلباتوجمبه ماده (۶۶) قانون تامین اجتماعی از کارفرمای مربوط مطالبه و وصول ,خواهد نمود ماده ۱۶: کارفرما مکلف است پس از احراز شرایط بازنشستگی بیمه شده شاغل در کارگاه وی: طبق این آیین نامه معادل چهاردرصد میزان مستمری برقراری پیصه شده نسبت به سئوات اشتغال او در مشاغل سخت و زیان آور را که توسط .سازمان تأمین اجتماعی محاسبه و مطالبه می‌گردد به طور یک جا به سازمان مزبور پرداخت نماید ماده ۷ آثار محدودیت‌ها و قزایای متدرج در قانون برای مواردی که بازنشتنتگیبه موجب لین ‎gual‏ تلفه انجاد می‌شود متحضر .به همان شغل در همان کارگاه خاص بوده و قابل تسری و تعمیم در دیگر شغل‌های مشابه در سایر کارگاه‌هاتمی‌گردد عادة 1۸:اجنرای عقررات این آیین تمه تا پایان مدت برنمه سوم می‌باشند 

آيين نامه اجرايي كارهاي سخت و زيان آور آيين نامه اجرايي كارهاي سخت و زيان آور به تفكيك فصل هيات وزيران در جلسه مورخ 22/12/1380بنابه پيشنهادي مشترك شماره 129026مورخ 19/12/80وزارتخانه‌هاي كار و امور اجتماعي و بهداشت ،درمان و آموزش پزشكي و سازمان تامين اجتماعي و به استناد بند ( )5جزء (ب) ماده واحده قانون اصالح تبصره ( )2الحاقي ماده ( )76قانون اصالح مواد ( )72و ( )77و تبصره ماده ( )76قانون تامين اجتماعي مصوب 1354و الحاق دو تبصره به ماده ( )76ـ مصوب - 1371مصوب 1380ـ آيين نامه اجرايي بند ياد شده را به شرح زير تصويب نمود آيين نامه اجرايي كارهاي سخت و زيان آور ماده :1كارهاي سـخت و زيان آور كارهايـي اسـت كـه در آنهـا عوامـل فيزيكـي ،شيميايـي ،مكانيكـي و بيولوژيكـي محيـط كار ‌ ظرفيتهاي طـبيعي (جسـمي و روانـي) در وي ايجاد ‌ غيراسـتاندارد بوده و در اثـر اشتغال بيمـه شده تنشـي بـه مراتـب باالتـر از ميشود كـه نتيجـه آـن بروز بيماري شغلـي و عوارض ناشـي از آـن مي‌باشد .مشاغـل سـخت و زيان آور موضوع ايـن ماده بـه دو ‌ ميشوند :گروه تقسيم ‌ ميتوانبـا بكارگيري تمهيدات بهداشتي ،ايمني الف ـ مشاغلـي كه صفت سخت و زيان آوريبـا ماهيت شغلي وابستگي داشته اما ‌ .و تدابير فني مناسب توسط كارفرما سختي و زيان آوري آنها را حذف نمود ب ــ مشاغلـي كـه ماهيتاً سـخت و زيان آور بوده و بـا بكارگيري تمهيدات بهداشتـي ،ايمنـي و تدابيـر فنـي توسـط كارفرمـا ،صـفت .سخت و زيان آوري آنها كاهش يافته ولي كماكان سخت و زيان آوري آنها حفظ مي‌گردد ماده :2تعييـن سـخت و زيان آور بودن مشاغـل موضوع ماده ( )1و نوع آـن (گروه «الـف» و گروه «ب» در هـر كارگاه بـا بررسـي ‌ حرفهاي وزارت بهداشـت ،درمان و آموزش پزشكـي و ‌ سـوابق ،انجام بازديـد و بررسـي شرايـط كار توسـط كارشناسـان بهداشـت ميگيرد .بازرسان وزارت كار و امور اجتماعي و با تاييد توسط كميته استاني موضوع اين آيين نامه انجام ‌ كارگاههـا مكلفنـد بـا كارشناسـان و بازرسـان موضوع ايـن ماده همكاري و مدارك مورد نياز را در اختيار آنان ‌ تبصـره -كارفرمايان .قرار دهند آيين نامه اجرايي كارهاي سخت و زيان آور ماده : 3كارفرمايان كليه كارهاي سخت و زيان آور كه تمامـي يـا برخي از كارهاي آنهـا سخت و زيان آور مي‌باشند مكلفند اقدامات ‌ :زير را انجام دهند ـ ،تــا تــارـيـخ قـانونيـاد شـدهـ مـكلفند حـداـكـثر ظـرف 2سـاـلاز تــارـيـخ مـزبور ،ن ـسـبتبــه 1 ـ كــارـفرمايانكــارـگاهـ‌هايتــأسـيسشـده‌ اـيـمـنسـازـيعـواـمـلو شـراـيـطمـحيـطكــار مـطابـقحـد مـجاز و اـسـتانداردـهايمـشخـصشـدهـ در قـانونكــار و آيـيـننـامـه هايمـربوط ـني و سـاير قـواـنـينمـوضوعه در اـيـنزـمـينهاـقداـم نــمايـند ـتـ ) (.ـمـصوبشـوراـيعـاـليحـفاظ ف در مورد كارگاه‌ هايي كه پس از تصويب قانون ياد شده ايجاد مي‌ گردد كارفرمايان مربوط مكلفند گواهي الزم را از وزارت خانه‌هاي كار و امور اجتماعـي و بهداشـت ،درمان و آموزش پزشكـي مبنـي بر رعايـت ايمنـي بهداشـت و اسـتاندارد بودن آنهـا طبـق قانون .كار اخذ نمايند .اجازه فعاليت اين قبيل كارگاه‌ها مشروط به ارايه گواهي مزبور مي‌باشد ــ كــارـفرمايانمـكلفنـد شـاغليـندر كــارـهايســختو زـيانآور را حـداـقـلســاـلييــكبــار بـــه مـنظور آگاهـياز روـنـد ســالمـتيو 2 تــشخيـصبــه هـنگام بــيمارـيو پــيشگيرياز فـرسـايـشجـسـميو روـحـيآنانتــوسـطمـراـكـز بــهداـشـتـيو درـمانـيمـورد مـعـايـنـه ـينـجـتماعياراـيـه نــمايـند يـكــسخه از آنرا بــه سـازـمانتــأم ا ن .قـرار دادـهـ و نــتيجه را در پــروـندهـ‌هايمـربوط ضـبطو ــ تــغييـر شـغـلبــيمـه شـدهـ كــه در مـعـرضفـرسـايـشجـسـميو روـحـينـاشـياز اـشـتغـاـلدر كــارـهايســختو زـيانآور بــاشـد 3 ـيگــيرد .بــراـساسمـقرراـتپــيشبــينيشـدهـ در قـانونكــار صـورـتم ‌ ـيــردد 4 ـينـجـتماعيـ مـصوب 1354ـ اـنـجام م ‌گ .ـ مـعـايـناتقـبلاز اـسـتخداـم طـبقمـادـهـ (ـ )90قـانونتــأم ا آيين نامه اجرايي كارهاي سخت و زيان آور ماده :4بـه اسـتناد تبصـره ( )1ماده ( )96قانون كار مقررات و ضوابـط انجام معاينات پزشكـي موضوع ماده ( )3ايـن آييـن نامـه اعـم از ‌ ـتورالعملها و آييـن نامه‌هاي ‌ قبـل از اسـتخدام و ادواري اختصـاصي و هرگونـه معاينـه پزشكـي ديگردر ايـن ارتباط مطابـقبـا دس .جاري وزارت بهداشت ،درمان وآموزش پزشكي خواهد بود تبصـره ــ وزارت بهداشـت ،درمان و آموزش پزشكـي موظـف اسـت تمهيدات الزم براي اعالم نتايـج معاينات موضوع ايـن ماده .متناسب با شرح وظايف سازمان‌هاي ذيربط به عمل آورد ماده :5حذف صـفت سـخت و زيان آوري كار در اثـر بكارگيري تمهيدات بهداشتـي ،ايمنـي و تدابيـر فنـي توسـط كارفرمـا بعـد از ‌ گذشـت « »2سـال از تاريـخ تصـويب قانون در هـر كارگاه و خروج شغـل از شمول ايـن آييـن نامـه و يـا اسـتمرار سـخت و زيان آوري كار ،پـس از اعالم نتايـج بازديـد و بررسـي شرايـط كار توسـط كارشناسـان موضوع ماده ( )2ايـن آييـن نامـه و تاييـد كميتـه ميگيرد .استاني كارهاي سخت و زيان آور انجام ‌ خانههاي بهداشـت ،درمان و آموزش پزشكـي و كار و امور اجتماعـي مكلفنـد گزارش بازديـد خود را از كليـه تبصـره ــ وزارت ‌ كارگاههايـي كـه تمام يـا برخـي از مشاغـل آنهـا سـخت و زيان ‌ آور تشخيـص داده شده اسـت را بـه كميتـه اسـتاني مربوط ارايـه .نمايند ماده :6در صـورتي كـه گزارش كارشناسـان موضوع ماده ( )5ايـن آييـن نامـه پـس از تاييـد كميتـه اسـتاني حاكـي از عدم كاهـش يـا حذف عوامـل زيان آور و بيماري‌زا محيـط كار ظرف مهلـت مقرر در قانون باشـد اقدامات الزم برحسـب مورد مطابـق قانون كار .از سوي وزارت خانه‌ هاي كار و امور اجتماعي و بهداشت ،درمان و آموزش پزشكي به عمل خواهد آمد آيين نامه اجرايي كارهاي سخت و زيان آور ماده :7سـياست گذاري كشوري كارهاي سـخت و زيان آور موضوع ايـن آييـن نامـه ،ارزيابـي مجدد مشاغلـي كـه بدوا ً سـخت و زيان آور تعييـن ‌ كميتههاي ‌ شدهانـد ولـي براسـاس اطالعات بعدي نياز بـه بازنگري دارنـد ،ايجاد هماهنگـي و نظارت بر عملكرد و رسـيدگي بـه درخواسـت ‌ پااليشگاههـا و … ‌ نيروگاههـا و ‌ اسـتاني موضوع ماده ( )8ايـن آييـن نامـه و تعييـن مشاغـل سـخت و زيان آور در تأسـيسات ملـي و مهـم ماننـد .به عهده شوراي عالي حفاظت فني خواهد بود تبصـره ـ مديرعامـل سـازمان تأميـن اجتماعـي و نماينده وزيـر بهداشـت ،درمان و آموزش پزشكـيبـا حـق راي درزمينـه كارهاي سـخت و زيان آور .نامه خواهند شدعضو شوراي عالي حفاظت فني از تاريخ تصويب اين آيين ميگردد ماده :8به منظور تشخيص و تطبيق مشاغل سخت و زيان آور كميته استاني متشكل از اعضاي زير در هر استان تشكيل ‌ ‌ : ـتماعيـسـتانبــه عـنواـنرـئـيسكــميته 1 ا .ـ مـديركـلكــار و اـمور اـج ـتيدرـمانـيداـنـشگاهـ 2 .ـ مـعـاوـنبــهداـشـتيداـنـشگاهـ عـلوم پــزشـكيو خـدماتبــهداـش ، ـتماعيـسـتان3 ا ـينج ـلــأم اـ .ـ مـديرك ت ـتماعيـسـتان4 ا يـكــفر بــازرـسكــار بــا مـعـرفـيادارـهـ كــلكــار و اـمور اـج ن .ـ ـتماعيـسـتان5 ا ـينـج ـهاـيبــا مـعـرفـيمـديريـتدرـمانتــأم ا .ـ كــارـشـناسمـسؤوـلبــهداـشـتحـرف ‌ ـمانـسـتان6 ـهاـيبــا مـعـرفـيرـئـيسداـنـشكدهـ عـلوم پــزشـكيو بــهداـشـتدر ا يـكــفر كــارـشـناسبــهداـشـتحـرف ‌ .ـ ن ميباشد .تبصره 1ـ حضور نماينده بيمه شده و كارفرما در جلسات بدون حق راي بالمانع ‌ كميتههاي اسـتاني در اداره كـل كار و امور اجتماعـي تشكيـل و بـا حضور « »5نفـر از اعضاء رسـميت مي‌يابـد و تصـميمات ‌ تبصـره 2ــ جلسـات ميباشد .جلسه با اكثرين آراء حاضرين معتبر و الزم‌االجرا ‌ پروندههاي مرتبـط بـا ‌ تبصـره 3ــ در اسـتان‌هايي كـه دانشكده علوم پزشكـي و خدمات بهداشتـي درمانـي مسـتقل وجود دارد در صـورت طرح حرفهاي معاونـت بهداشتـي دانشكده مزبور ،جايگزيـن كارشناس مسـؤول بهداشـت ‌ منطقـه تحـت پوشـش ،كارشناس مسـؤول بهداشـت حرفهاي معاونت بهداشتي دانشگاه خواهد بود ‌ . ميباشد .تبصره 4ـ با تصويب كميته استاني دعوت از افراد صاحب نظر و اساتيد مربوط جهت شركت در جلسات بدون حق راي بالمانع ‌ آيين نامه اجرايي كارهاي سخت و زيان آور ماده :9وظايف كميته‌هاي استاني به شرح زير مي‌باشد ‌ : ـ تــعييـنو تــطـبيقمـشاغلسـختو زـيانآور بــا مـواد اـيـنآيـيـننـامـه و اـعالم بــه مـراـجـع ذـيربـطو تــوجـه وـيژـهـ بــه بــانواـنشـاغلمـشمول1 .مـشاغلسـختو زـيانآور بــه خـصوصدر دوراـنبــاردارـيو شـيردـهـي ـ بــررـسـيو تــشخيـصمـشاغلمـوضوع مـادـهـ (ـ)1اـيـنآيـيـننـامـه كــه تــوسـطبــيمـه شـدهـ‌،كــارـفرمـا يـا سـاير مـراـجـع بــه عـنواـنمـشاغل2 ـمانهايذـيربـط .سـختو زـيانآور مـعـرفـيشـدهـ و اـعالم نــتيجه بــه مـتقاضـيو سـاز ‌ بــيـنرـفـتـه و در زـمرهـ مـشاغـلعـادـل3 ــ بــررـسـيمـواردـيكــه بــااـتـخاذ ت ـداـبـيـر الـزـم حـاـلتســختو زـيانآورـيشـغـليــا مـشاغـلاز .درآمدهـ‌اـند و اـعالم آنبــه مـراـجـع ذـيربـطبــه مـنظور حـذفمـزاـيا و اـمـتيازاـتو … كــه بــه كــار سـختو زـيانآور تــعلقگــرفـتهاـسـت ـتـنـيبــراـيتــعييـنســختو زـيانآور بــودـنو يــا نــبودـن4 ـ بــررـسـيو اراـئـه پــيشنهاد مـشاغلجـديـد بــراـيطـرح در شـوراـيعـاـليحـفاظ ف .آن ـتــني5 ها و مـصوباتشـوراـيعـاـليحـفاظ ف ـت .ـ اـجراـيسـياس ‌ كارگاههـا مكلفنـد بـا كميتـه موضوع ماده ( )9ايـن آييـن نامـه همكاري و مدارك مورد نياز را در اختيار آنان قرار ‌ تبصـره ــ كارفرمايان .دهند ماده :10وزارت بهداشـت ،درمان و آموزش پزشكـي مكلـف اسـت هـر سـاله حدود تماس شغلـي عوامـل بيماري زا را بـه شوراي عالـي ‌ حفاظـت فنـي اعالم نمايـد شوراي عالـي مذكور موظـف اسـت مراتـب رابـه كميته‌هاي اسـتاني كارهاي سـخت و زيان آور جهـت اجرا .اعالم نمايد آيين نامه اجرايي كارهاي سخت و زيان آور ماده :11در صـورت تشخيـص كميتـه اسـتاني مبنـي بر قرار گرفتـن كار در عداد گروه (الـف) و (ب) ماده ( )1ايـن آييـن نامـه ،كارفرمـا ‌ موظـف اسـت نسـبت بـه حذف يـا كاهـش عوامـل سـختي و زيان آوري كار تـا حـد مجاز و تاميـن اسـتانداردهاي الزم مورد تاييـد غرامتهاي ناشـي از بيماري ،از ‌ مراجـع ذيربـط در مهلـت مقرر اقدام نمايد .در غيـر ايـن صـورت هرگونـه عارضـه ،حادثـه و .كارافتادگي و غيره به عهده كارفرما خواهد بود ماده :12عالوه بر كارهاي سـخت و زيان آور مشخـص شده طبـق مصـوبات شوراي عالـي حفاظـت فنـي ،موارد تاييـد شده توسـط كميتـه ‌ .استاني و موارد زير نيز سخت و زيان آور شناخته مي‌شوند ـنها 1 .ـ كــار در نـداـمـتگاهـ‌ها و زـندا‌ .ـ مـشاغليكــه مـستقيم ًا در مـراـكز رواـندرـمانـيبــا بــيماراـنرواـنـيمـرتـبطهـستند 2 .ـ خـبرنـگارـي3 ماده : 13نحوه توالي و تناوب اشتغال در مشاغل سخت و زيان آور ‌ : ـلـشـتغـاـلبــه كــارـهايســختو زـيانآور واـقـع شـود ،بــه عـنواـنسـابـقهاـشـتغـاـلدر كــارـهايســختو زـيان1 ـ اـيام زـيـر چـنانـچـه در فـواـص ا ـيــردد ـحسوب ‌گ م .آور م .الف ـ تعطيالت هفتگي .ب ـ تعطيالت رسمي .ج ـ ايام استفاده از مرخصي استحقاقي د ــ ايام اسـتفاده از مرخصـي بابـت ازدواج يـا فوت همسـر ،پدر ،مادر و فرزندان بـه مدت 3روز بـا دريافـت دسـتمزد در مورد مشموالن .قانون كار ه ـ ـ ايام اسـتفاده از مرخصـي اسـتعالجي يـا اسـتراحت پزشكـي اعـم از ايـن كـه حقوق ايام مزبور توسـط كارفرمـا پرداخـت شود و يـا ايـن .كه بيمه شده از غرامت دستمزد ايام بيماري استفاده كرده باشد آيين نامه اجرايي كارهاي سخت و زيان آور ـباـيـلشـدنتــواـلي2 ـلـشـتغـاـلبــيمـه شـدهـ بــه كــارـهايســختو زـيانآور واـقـع شـود مـوج ز ــ اـيام و مـوارد زـيـر چـنانـچـه در فـواـص ا ـميــردد .اـشـتغـاـلوـيدر كــارـهايسـختو زـيانآور نـ ‌گ الـف ـ ايام خدمـت وظيفـه سـربازي (دوران ضرورت و احتياط) مشروط بر ايـن كـه بيمـه شده حداكثـر تـا دو ماه پـس از پايان خدمـت بـه كار سابق خود برگشته و يا ايـن كه در كار ديگري كه سخت و زيان آور شناخته شده مشغولبـه كار شده باشد و همچنين .ايام آماده به خدمت ب ـ دوران توقيـف بيمـه شده در صـورتي كـه منتهـيبـه محكوميـت وي نگردد و يـا ايـن كـه كارفرمـا بر اسـاس تكليـف قانونـي حقوق .دوران مزبور را به بيهم شده پرداخت نمايد ج ــ ايام حالـت تعليـق كـه بـه واسـطه عوامـل قهريـه طـبيعي و يـا حوادث و مخاطرات اجتماعـي (ماننـد سـيل ،زلزلـه ،جنـگ و آتـش ميگردد .سوزي) كه خارج از اراده كارفرما و بيمه شده بوده و در نتيجه آن كارگاه به طور موقت تعطيل ‌ د ــ ايام اسـتفاده از مقرري بيمـه بيكاري مشروط بر اينكـه بيمـه شده قبـل از اتمام و يـا بالفاصـله پـس از اتمام دوره مزبور در .مشاغلي كه سخت و زيان آور شناخته شده مشغول به كار شده يا طبق اين آيين نامه بتواند بازنشسته شود .هـ ـ ايام خدمت در جبهه كه به تاييد مراجع ذي صالح رسيده باشد .و ـ دوران اسارت يا محكوميت سياسي كه متهم شده براساس آن به عنوان آزاده شناخته شده باشد هيأتهاي حـل اختالف و يـا سـاير مراجـع قانونـي منجـربـه پرداخـت ‌ ز ـ ايام بالتكليفـي بيمـه شده كـه مسـتندبـه آراي صـادره از سـوي .حقوق ايام مزبور شده باشد .ح ـ ايام استفاده از غرامت دستمزد ايام بيماري كه در فاصله زماني 10/5/1354تا 1/4/1359واقع شده باشد كارگاههاي مشمول قانون كار يـا براسـاس مقررات انضباطـي، ‌ ط ــ غيبـت غيرموجـه حداكثـر بـه مدت 10روز در سـال در مورد .تخلفاتي و يا استخدامي مربوط در كارگاه‌ هاي غيرمشمول قانون كار كه منجر به اخراج ،انفصال موقت و يا دائم نشده باشد آيين نامه اجرايي كارهاي سخت و زيان آور ـواـليـشـتغـاـلاو را از بــيـن3 ا ـلـشـتغـاـلبــيمـه شـدهـ بــه كــارـهايسـختو زـيانآور واـقـع شـود تـ ـ اـيام و مـوارد ذـيـلچـنانـچـه در فـواـص ا ـيــردد ـشـتغـاـلوـيم ‌گ ـب .بــردـهـ و مـوجـبتــناو ا .الف ـ استفاده از مرخصي بدون حقوق به هر منظور و تحت هر عنوان .ب ـ اخراج ،استعفاء ،انفصال و بازخريدي ـي ،تخلفاتـي و يـا ج ــ غيبـت غيرموجـه بيـش از ( )10روز در هـر سـال در كارگاه‌هاي مشمول قانون كار يـا براسـاس مقررات انضباط ‌ .استخدامي مربوط در كارگاه‌ هاي غيرمشمول قانون كار كه منجر به اخراج ،انفصال موقت و يا دائم شده باشد .د ـ اشتغال در كارها و مشاغل عادي .هـ ـ اشتغال در حرف و مشاغل آزاد .و ـ بيمه اختياري .ز ـ بيكاري بدون دريافت مقرري بيكاري .ح -ساير موارد مشابه ماده : 14شرايط بازنشستگي در كارهاي سخت و زيان آور ‌ : ــ بــيمـه شـدگانـيكــه حـداـقـل 20سـاـلسـابـقه كــار مـتواـلييــا 25سـاـلسـابـقه كــار مـتناوـبو پــرداـخـتحـقبــيمـه در كــارـهاي1 ـتماعيــمايـند ن ـينـج ـيــواـنـند درـخواـسـتبــازـنـشستگياز سـازـمانتــأم ا .سـختو زـيانآور را دارا بــاشـند ،بــدوـنشـرط سـنيم ‌ت ـينـجـتماعيقـبلاز رـسـيدنبــيمه شـدهـ شـاغلدر كــارـهايسـختو 2 ـيونهايپــزشـكيمـوضوع مـادـهـ (ـ )91قـانونتــأم ا ـ چـنانـچـه كــميس ‌ ق فـرسـايـشجـسـميو روـحـيوـيرا نـاشـياز اـشـتغـاـلبــه كــارـهايســختو زـيانآور زـيانآور بــه ســابـقه مـقرر در بــنـد(ـ )1فـو ، .تــشخيصو تــايـيد نــمايـند آيين نامه اجرايي كارهاي سخت و زيان آور ـيبــايـداـحراز شـراـيـطو 3 ــ اـيـنقـبيـلبــيمـه شـدگانبــه صــرفاراـيـه درـخواـسـتبــازـنـشسـتگيمـجاز بــه تــرككــار نــبودـهـ و م ‌ ـنـجـتماعـيبــه آنـهـا اـسـتحقاقآنـهـا جـهـتبــازـنـشسـتگيپــيـشاز مـوعـد در كــارـهايســختو زـيانآور رـسـم ًا از سـويسـازـمانتــأمـي ا .اـبـالغ شـود و سـپستــرككــار نــمايـند ـبقـيـنآيـيننـامـهاـحراز 4 ـيانآور را ط ا ـ چـنانـچه بــيمه شـدهـ شـراـيـطاـسـتفادـهـ از بــازـنـشستگيپــيشاز مـوعـد در كــارـهايسـختو ز ‌ ـتــسبتبــه بــرقرارـيمـستمريوـياز تــارـيـخ تــرككــار اـقداـم نــمايد ـكلفـس ن ا ـينـجـتماعيم .كــند سـازـمانتــأم ا سـاـلـتناوـبسـابـقه پــرداـخـتحـقبــيمـه در مـشاغـلســختو زـيانآور 5 م سـاـلـتواـلييــا 25 م ـ بــيمـه شـدگانشـاغـلكــه حـداـقـل20 ـيــواـنـند درـخواـسـت مـربوط بــه قـبـلاز تــارـيـخ تــصويـبقـانونرا داـشـتـه بــاشـند و يـا در آيـندهـ شـراـيـطمـذكور را اـحراز نــمايـند م ‌ت ـينـجـتماعيتــسليمنــمايـند .بــازـنـشستگيخـود را بــا رـعايـتبــند(ـ)3اـيـنمـادـهـ بــه سـازـمانتــأم ا ماده :15چنانچـه فرسـايش جسـمي و روحـي ناشـي از اشتغال در كارهاي سـخت و زيان آور در اثـر عدم رعايـت بندهاي ( )1و ()2 ‌ سـازمان تأميـن اجتماعـي ضمـن انجام تعهدات قانونـي نسـبت جزء (الـف) ماده واحده قانون ياد شده تشخيـص داده شود، بـه بيمـه شده ،زيان و خسـارت وارده رابـا توجـهبـه ماده ( )66قانون تاميـن اجتماعـي از كارفرماي مربوط مطالبـه و وصـول .خواهد نمود ماده :16كارفرمـا مكلـف اسـت پـس از احراز شرايـط بازنشسـتگي بيمـه شده شاغـل در كارگاه وي ،طبـق ايـن آييـن نامـه معادل ‌ چهاردرصـد ميزان مسـتمري برقراري بيمـه شده نسـبت بـه سـنوات اشتغال او در مشاغـل سـخت و زيان آور را كـه توسـط .سازمان تأمين اجتماعي محاسبه و مطالبه مي‌ گردد به طور يك جا به سازمان مزبور پرداخت نمايد ميشود منحصر ماده :17آثار محدوديت‌هـا و مزاياي مندرج در قانون براي مواردي كه بازنشسـتگيبـه موجـب ايـن آييـن نامـه ايجاد ‌ ‌ نميگردد شغلهاي مشابه در ساير كارگاه‌ها ‌ ‌ .به همان شغل در همان كارگاه خاص بوده و قابل تسري و تعميم در ديگر ماده : 18اجراي مقررات اين آيين نامه تا پايان مدت برنامه سوم مي‌باشد ‌ .