آیین زرتشت

صفحه 1:
۳۰ بت سرا زهرا توسلی ۹ 1 تربب نشجوی کارشناسی امور دانشجوی ۳. 

صفحه 2:
عه © مه 

صفحه 3:
9 زرتشت کیست؟ © تبار و خانواده زرتشت ° د در دین زرتشت موعود در دين زر ‎٩‏ کتاب مقدس زرتشتیان (اوستا) ‎ ‏© تفسیر نماد فروهر ‎٩‏ امشاسپندان (فرشتگان) ‎٩‏ اهریمن ( شیطان) ‏© نماز در دين زرتشت ‏7 روزه در دين زرتشت ‎٩‏ بهشت و جهنم در آیین زرتشت ۵ قانون اشا ‏© سوگواری در آیین زرتشت ‎ 

صفحه 4:
زرتشت کیست؟ زرتشت»زردشت.زردهشت یا زراتشت(در اوستا زرئوشتر به تعبیری به معنی آدارنده روشنایی زرین رنگ"و به تعبیری دیگر دارنده شتر زرفام و سرانجام به معنای ستاره زرین) نام پيامبر ایرانی و بنیانگذاردین زرتشتی یا مزدا پرستی وسراینده گاهان(کهن ترین بخش اوستا) است.برخی محققان بر این باورند که زرتشت در روز ششم فروردین زاده شده . برآوردها از ششصد تا چندین هزار سال پیش از میلاد متفاوت است. تولد زرتشت را در شمال غربی ایران در نزدیکی دریاچه ارومیه(چیچست)در روستای انبی دانسته اند. پس از اعلام پیامبری در سن ‎OD‏ سالگی»زندگی بر زرتشت در منطقه شمال غرب ایران سخت شد واو ناجار به كوج به شمال شرق ایران آن روزگار یعنی نطقه بلخ شد. در آنجا زرتشت از پشتیبانی ب شاه برخوردار گشت و توانست دين خود را گسترش دهد. زرتشت در سن 00 سالگی در روز پنجم دی ماه در نیایشگاه بلخ به دست یکی از تورانیان به نام تور براتور کشته شد. 5 

صفحه 5:
تا ار و خانواده زرتشت نام خانوادگی زرتشت اسپنتمان بود. مادر او ذغدو و يدر وى بوروشسب نام داشتند. يوروشّسْب إسيّنثمان مردى دانشور و درستكار بود. دغدو دختر فرى هيمروا از خاندان نژادگان (اشراف) و دینور بود. حاصل ازدواج پوروشسب 2 دغدو پنج پسر بود و زرتشت سومين آنهاست. زرتشت از همسر خود به نام هووى شش فرزند داشت. نام سه پسر لیشان ‎oN yaa‏ اوروئت‌نزه فوزچیثزه و نام سه دخترشان فرینی» ثریتی و پوروچیستا بود. یکی از هفت شاگرد اصلی زرتشت به نام میدیوماه پسرعموی پیامبر بود. 

صفحه 6:
موعود در دین زرتشت تشت نیز به عنوان قدیمی ترین دین آسیا به ظهور موعودی در امت) عقیده دارد. موعود زرتشت از خاندان نبوت و از فرزندان زرتشت است و اصولا شخصیتی الهی و آسمانی دارد و در صفات و ویژگی ها به پیامبر و دین آور آغازین شبیه و جامع همه خصوصیات اوست . و سوشیانت در واقع نام دیگر استوت ارت می باشد. سوشیانس به معنای کسی است که در پایان جهان ظهور خواهد کرد.. ۱ البته اختلاف نظری در این دین وجود دارد و آنهم بر سر آمدن سه منجی به فاصله هر هزار سال است که هوشیدربه معنی پروراننده قانون و هوشیدر ®“ به معنی پروراننده نماز و نیایش و استوت ارت»آخرین منجی که با مدن او جهان نو می شود و رستاخیز می گردد 

صفحه 7:
زرتشت به عنوان نواندیشی پیشروه براى نخستين بار و به كونه منسجم و پیم‌استهء اندیشه‌ی «رستاخی» را به حهان ادیان عرضه داشت و چنین آموزش داد که در زمانی خاص با چیررگی نهایی و قاطع نیروی نیکی و راستی بر دروغ و بدی؛ تماع مردگان با تنی مادی بر‌خواهند خاست و انسان‌هاء پس از فرجامین داوری ( گذر از رودی آتش‌ناک) در سعادت و خوشی و شادکامی» در زمینی که ملکوت خداوند بر آن مستقر شدهء جاودانه خواهند زیست. در چنین مقطعی» گذرایی زمان به يايان رسيدهء جا رجوب تاريخ فروشکسته و همچون زمان ‎CETL‏ جهان نیک از هر گونه بدی عاری حواهد شد. 

صفحه 8:
° ‎٩‏ 4) يشتها : ستايش آفریدگار و نیایش امشاسیندا ‎9 ‏كتاب مقدس ز (اوستا) ‎ ‏كتاب مقدس شت(حضرت) زرتشت اوستا نام دارد كه اوستا شامل 5 بخش(کتاب) است: ‏1) یسنا: مجموعه ی تکالیف مذهبی که قسمتی از آن شامل گاتها«سرودهای مذهبی»است. ‏2 ویسپرد : راجع به عادات عبادت. ‏3 وّندیداد : راجع به خلقت عالم( دانش پزشکی و ستاره شناسی و قوانین حاکم بر جامعه ) ‏بخش قوانین شامل قوانین بسیار سختی است که در زمان ساسانیان اضافه گردیده است و مورد تایید جامعه زرتشتی| ‏نیست ) ‎ ‏5) خُرده اوستا(اوستای کوچکن) :. کتاب کوچک و مقذسن ‏است که شامل قطعاتی چون دعاها « نیایشها و نمازهایی از ستای بزرگ است که بهدینان زرتشتی همواره در ‏زندگی روزمره جهت انجام تکالیف مذهبی به آن نیاز دارند 

صفحه 9:
‎٩‏ این کتاب ارزشمند توسط موبد موبدان آذرپاد مهراسپندان در زمان شاهنشاهی شاهپور دوم ساسانی از قسمتهای مختلف اوستای بزرگ جهت انجام مراسم مذهبی عامه مردم از جمله سدره پوشی . ازدواج ۰ گرامیداشت درگذشتگان . برگزاری جشنها و همچنین خواندن نماز و نیایشهای روزانه که مورد استفاده قرار میگرفت تهیه و استخراج شد و به شکل کتاب کوچکی که مورد استفاده همگان باشد دسته بندی گردیدکه شامل سروده های مقدس اشم وهو , یتااهو . سروش باج . اوستای کشتی . تندرستی ۰ بيمان دين . ستايش يكتا خداوند . صدویک نام خدا و نیایشهای خور نيايش ‏رفتون » ازیرن گاه ۰ ایوه سريترم كاه و اشهن كاه و قطعاتى همجون ‏أورمزد يشت ٠.هفتن‏ يشت ‎٠‏ ارديبهشت يشت ‎٠‏ سروش يشت هادخت ‎٠»‏ ‏سروش یشت سر شب . ورهرام یشت » آبزور » آفرينكان دهمان ‎٠‏ كرده ‏سروش , همازور دهمان و آفرینگان گهنبار » آفرینگان پنجه « همازور » ‏فروردینگان و پتت و ...می باشد ‎ ‏:مه رنیایش »ماه نیایش : آتش نیایش و نمازهای گاه هاون : گاه ‎1 ‎ 

صفحه 10:
‎٩‏ همانگونه که گفته شد هر کدام از این نیایشها به گونه ای ویژه توسط زرتشتیان در مراسم » جشن ها و یا نمازها و نیایشهای روزانه صورد استفاده قرار می گیرد .. ‎٩‏ سرودهای گاتها از خود زرتشت است و قسمتهای دیگر را نویسندگان اوستایی در دوره ‏های مختلف تنظیم کرده اند از آن جمله يشتها که شامل مقالاتی است در وصف طبیعت مانند خورشیدماه,آتش.آب و قوای ماورا طبیعت مانتد امشاسیندان و ‏ایزدان اوستا در عهد باستان دارای 21 نسک(کتاب) بوده و هر نسک درباره ی موضوع ویژه ای نوشته شده بود‌هنگام حمله ی اسکندر مقدونی به ایران علاوه بر نسخه هایی از اوستا که دز میان.مردم بود دو قنتخه یکامل اوستا یکی در تخت جمشید. پایتخت. شاهان مخلستي و دیگری در گنج شیزگان در آتشکده آذرگشسب(نزدیک دریاچه ی ارومیه) وجود داشت‌نسخه تخت جمشید هنگامی که اسکندر کاخ پادشاهان ‏هخامنشی را انش زد طعمه ی حریقکردید و سخه ی دیگر رم نان ‎ee ule‏ بردند. ‎ ‏چند قرن بعد پادشاهان ساسانی به جمع آوری کتابهای پراکنده پرداختند و قسمتی از اوستا را هم به زبان پهلوی ترجمه ردنا حمله ی ‎el‏ رن و قراض دول ساسانی بسیاری از کتابهای نفیس و کتب مذهبی زرت تن رفت قسمتهایی از اوستا از دستبرد حوادث محفوظ مانده و امروزه در دست زرتشتیان است که همان 5 کتاب بستاویسپرد.يشتهانوندیداد و خرده اوستا است: 

صفحه 11:
قسمتهابی برگزیده از گاتها 7 ای مردم 2 ن گفتار را به گوش هوش بشنوید و با انديشه ی روشن به آن بنگرید و پیش از آنکه فرصت ]روس ترود هر مزدو زن باید به شخضه میان راه درست ( مزدا پرستی) با نادرست( دیو پرستی)یکی را بر گزیند. بشود که به یاری مزدا اهورا در گزینش راه درست کامیاب شوید. ( گاتهای زرتشت سرود ۳۰ - بند ۲) 0 ای خداوند خرد و ای امشاسپندان .لطف و عنایت خویش را از ما دریغ مدارید تا در پرتو فروزگان راستی و پاکی. عشق بی آلایش و فروتنی و انديشه ی پاک و نیروی معنوی کسب کرده وبا پرورش آن بر هواخواهان دروغ فیروز گردیم- ( گاتهای زرتشت سرود ۳۱ - بند ۴) 0 ای مزدا اهورا - برابر آیین راستی راهی را که بهتر است بمن نشان ده تا آنرا بر گزینم. در پرتو انديشه ی پاک مرا از پاداشی که برخوردار خواهم شد آگاه ساز تا احساس و شادی و سرور کنم. ای خداوند جان و خرد مرا از همه چیز آگاه ساز. خواه آنچه روی داده یا در آینده رخ خواهد داد. ( گاتهای زرتشت سرود ۲۱ - بند ۵) 

صفحه 12:
‎٩‏ اوست خداوندی که در آغاز پیدایش. در باره ی بهترین سرزمین و نور اندیشید. چون چنان کرد. زمين و نور يديد آمدء واین پیدایش در پرتو خرد او بوذ واایخ استه نیروین کفهسچنان است أكةادرآغاز يود ودهيج ذيكر كوت درش راه ندارد. ‎ ‎ ‏( گاتهای زرتشت سرود ۲۱ - بند ۷) ‎ ‏© اى مزدا - هنگامی که تو را با نیروی خرد و انديشه ی ژرف جست و جو کردم و با دیده ی دل نگریستم دریافتم که توبی سر آغاز و سرانجام همه چیز - تویی سرچشمه ی خرد و انديشه و تویی آفریننده ی راستی و پاکی و تویی داور نیک کردار مردمان جهان. ( گاتهای زرتشت سرود ۳۱ - بند ۸) ‎ 

صفحه 13:
بسياري از ايرانيا 0 ري از اير نيان اين آرم را ديده وبا آن آشنا هستند لي با معني مفهوم آن آشنا نيستند. ‎١ ١‏ 

صفحه 14:
با آثار و مدارک گرانبهايي که در بسياري از نقاط ایران زمین هنوز موجود است. به جرأت مي توان ايرانيان رأ از اولين گرافیست هايي نامید که از طرح ها و نمادهايي با معنا و مفهوم گرافیک حرفه اي و مدرن امروزي بهره مي بردند. ) نماد (۵۷/۸۵۲۷۸۵۹/ علب يا آرم نیمه بالايي این موجود یک انسان است؛ پيرمردي به معناي پخته بودن. تجربه. کهن. راست قامت و پیر معلم. جهت نگاه پیرمرد به سمت راست است (اگر به طور معمول بل را «شمال» فرض کنیم. سمت راست «خاور» مي شود) جايي که خورشید طلوع مي کند و منبع نور و روشنايي و دانش است؛ يشت به سوي تاريکي و ناداني. yak WEES 

صفحه 15:
دست راستش را به معناي عبادت و دعا به سمت آسمان بلند کرده. * در دست چپش حلقه عهد با اهورامزدا قرار دارد و نشان موظف بودن به پیمان با خداست. (در قدیم زماني که دو نفر با هم پيماني مي بستند. این حلقه را با دست چپ خود مي كرفتند؛ كاري که امروزه همه جهانیان در هنگام عقد ازدواج حلقه يي را بر انگشت دست چپ خود مي کنند). وجود دو بال به معناي يرواز به سوى آسمان و صعود به قله هاي مينوي است. بال به معناي نيروهاي مثبت است که اگر انسان از آنها بهره بگیرد مي تواند صعود كند. * هر بال از سه ردیف پر تشکیل شده که درجه بندي نکات مثبت است: هومت - هوخت - هورشت (پندار نیک - گفتار نیک - کردار نیک). با | اوچ برسد. این نکات مثبت است که انسان مي تواند به 

صفحه 16:
۰ حلقه میان تنه به معناي کره خاكي (ایرانیان آن زمان به گرد بودن کره زمین واقف بودند) و گردش روزگار است؛ و همچنین یک دوره عمر انسان که مي بایست طي شود. * دم این پرنده نیز از سه ردیف پر تشکیل شده که درجه بندي نکات منفي است: دژمت - دژوخت - دژورشت (پندار بد - گفتار بد - کردار بد). انسان با نکات مت ولي یک انسان الگو مي بایست تمامي نیرو هاي منفي را مهار کرده و تحت بگیرد تا همانند یک دم پرنده براي پرواز از آنها استفاده کند (یک پرنده بدون دم نمي تواند پرواز کندا). 1 1 .دو نوار دو طرف نماد به معناي دو نيروي سپنتا مینو (مثبت) و انگره مینو (منفي) که همواره انسان با اين دو قطب به دنیا مي آيد و ميان ابن دو قطب دركير است. 

صفحه 17:


صفحه 18:
دومین » وهومته یا وهومن یا بهمن به معناي منش و انديشه نيك مي باشد اين انديشه سرجشمه همه كفتارها و كردارهاي نيك است اين ‎aul els exact‏ كه ‎pula a alll glial‏ رازهاي جهان را آشکار مي نماید از منش نيك است ۳ آنجان كه بايد و شاید مي شناسد و به او مهر مي روزد. این امشاسپند سرپرست و حامي گله و ستوران و نگهدار و حزاست کننده همه ی موجودات زنده به ویژه مردمان مي باشد و اين بهمن امشاسپند بود که اشو زرتشت را به (#سبرسي اهورامزدا مي برد . 

صفحه 19:
سومین . آشّه وهیشته یا اردی بهشت به معناي بهترین پارساتی یا بهترین پرهيزگاري یا بهترین قانون مي باشد اشه قانون خدايي است و نظم زمین وآسمان از ان است راستي آن شاهراهي است که همه خواه ناخواه بر آن گام زنان به سوي رسايي و کمال و جاوداني و مي روند . راستي اصل آفرینش أست:و مردمان بايد آين أضل را درتابيد و ‎bel‏ گرامي و استوار نگاه دارند و در راه سند هين حي تش و دشمن سرسخت اهريمن و ديوان مي باشد . 

صفحه 20:
چهارمین . خشتره وثیربه يا شهریور به معناي بهترین شهرياري یا شهرباري خدایی مي باشد و آن وضعي از جهان است که مردم از روي انديشه نيك وخرد روشن خود برگزینند و با گفتار و كردار نيك دست به دست هم داده و دل به دل هم بسته و آن را به وجود آورند در عالم مينوى نشان قدرت ‎٠‏ ‏سلطنت و شوکت خداوند و در جهان گیتایی حمایت کننده و نگهبان سنگ ها و فلزات می باشد . ا 

صفحه 21:
4 آرمکتی یا سپندارمذ پا اسفند به معناي آرامش دروني یا آرامش افزاینده یا آرامش مقدس مي باشد این امشاسپند روي زمين آشتي و آبادي وشادي را مي افزاید و براي ييشرفت جهان بسى شايسته و بايسته است اين امشاسيند مظهر فروتني و تسليم كامل در برابر خواسته ها و اميال اهورايى است و در جهان گیتایی سرپست و نگهبان و ایزد زمین مي باشد 

صفحه 22:
ششمین . هَنُورْوّتات يا خرداد به معنای کمال و رسایی مي باشد داز شهرياري برگزیده ۰ در آرامش و آسایش . در درست اندیشی و درست کاری تندرستی و تواناي افزایش پیدا مي کند . تن وروان پیش مي روند و در خود كمي و كاستي را كه در مي يابند درو مي كنند و بهتر و برتر مي شوند و خود و جهان خود را به سوي رسايي و كمال مي برند اين امشاسيند مظهر كمال و و رسايي 

صفحه 23:
هفتمین . آمرتات یا امرداد به معناي بی مركي و جاودانكي مي باشد. از كمال رسايى حاصل شده جاودانكي و بي مركي وابديت بدست مي آيد و كمال بايد جاويدان باشد و كرنه كمال خوانده نمي شود پس رسایی و جاودانگي از آن پرتوهاي خدایی است که ما را به خواست خود مي رساند و اين کمال جاودانه است که ما را به وصال خدا می رساند و در جهان این امشاسپند نگهبان و پرستار گیاهان مي باشد . همچنین یک روز از هر ماه و یکی از ماههای سال به نام آنها ناميده مىشود. 

صفحه 24:
اهریمن (شیطان) © اهریمن بدنهاد است.اهریمن پلیدی است و برای از بین بردن نیکی تلاش می کند ولی چون دون و پست مایه است و اهورامزدا آگاه بر هر چیز است پس سرانجام در پایان کار اهریمن نابود شده و اورمزد بر او جيره مىشود و كار جهان يكسره به نيكى خواهد كراييددر اين ميان انسان وامشاسیندان (فرشته) و موجودات نیک ( مزدا آفریده) که همگی آفریده ی اهورامزدا هستند در مبارزه با دئوه ها ( دیو ها) که موجودات و پدیده هایی اهریمنی هستند در تلاشی کیهانی برای پیروزی نیکی بر بدی هستند . اهریمن را درپارسی اهرمن هم می‌گویند. اهریمن همان شیطان در باورهای اسلامی است . در دین زرتشت باور بر این است که در طبیعت دو نیروی متضاد خیر (سپنتا مینو- اثر روشنی) و شر (انگره مینو - اثر تاریکی) وجود دارد که همواره در حال نبرد با یکدیگرند. 

صفحه 25:
نماد در دنه ده ز در دین زرتشت 

صفحه 26:
‎٩‏ در فرهنگ زرتشتیان جشن به معنای ستایش و نیایش خداوند است . نماز رسمی ترین راه ارتباط فرد با اهورامزدا و یکی از راههای سپاسگذاری از بخششهای بی کران خداوندی است که در آئین زرتشتی همواره مورد توجه بوده و هر زرتشتی روزانه پنچ بار به نیایش اهورا مزدا می پردازد و ضمن سياس و ستایش اهورا مزدا بر آفریده های نیک خداوندی نیز درود می فرستدو ضمن قدرشناسی خود را به خدا نزدیکتر می گرداند تا از بخشش نیک اندیشی برخوردار گردد و بر نیکی های جهان هستی بیفزاید . 1 - نیایش ( نماز ) روزانه که در ينج كاه ( زمان ) در شبانه روز انجام می شود . ‏© نام ينج كاه نيايش ( نماز روزانه ) و زمان هر کدام بدین گونه است : ‎10 ‎ ‎ ‏گاه هاون : از برآمدن آفتاب تا نیمروز ‎٩‏ 2- گاه رپیتون : از نیمروز تا سه ساعت از نیم روز گذشته 3- گاه ازیرن : سه ساعت از نیمروز گذشته تا رفتن آفتاب ‎٩‏ 4- گاه ائیوسروترم : از آغاز تاریکی شب تا پیش از سپیده دم © © 5- كاه اوشهن : از سبيده دم تا برآمدن آفتاب 

صفحه 27:
و و و و 9 نماز و نیایش در آیین زرتشتی به سه طریق خوانده ميشود : خواندن با صدای بلند ۸ خواندن به صورت زمزمه یا واج خواندن با منشن یا انديشه بدون اينکه زمزمه ای شنیده شود ستایشهایی که به زبان اوستا است باید با آواز بلند و قسمتهای پازند را بايد به زمزمه خواند . ستایش با منشن فقط به هنگام نام بردن در تندرستی يا مواقع دیگری که خواندن نیایش واجب نیست صورت میگیرد . نمازها و نیایشها را میتوان به صورت ایستاده و یا نشسته خواند . اما توصیه شده خواندن سروش باج و کشتی به صورت ایستاده انجام شود ‎٩‏ نماز گروهی ‎٩‏ خواندن نماز و نیایش به شکل گروهی یا همازور شدن در ستایش بر سه گونه میباشد : ‏0 موبد قسمتی از اوستا را خوانده و دیگران آن را تکرار میکنند . ‎. ‏گروهی یک قسمت از اوستا و یا نیایش را با هم با صدای بلند می خوانند‎ ٩ ‎٩‏ ضمن خواندن اوستا توسط چند موبد دیگران بی صدا با حالت واج گوش داده و آن را زمزمه میکنند . ‎° ‏نیایش هاي گروهی معمولا به هنگام حضور دسته جمعی بهدینان در زیارتگاهها و همچنین آتشکده و مراسم گهنبار و ۰.. انجام میشود . 

صفحه 28:
* متن کامل نمازهای زرتشتیان 7 هر نماز با این زمزمه آغاز می شود. و دو گانه پرستی به دور است.من یکتا پرست زرتشتی ام و تنهااهور مزدا را در خور ستایش می پم * نماز گاه هاون (۳13۷310): (از برآمدن خورشید تا نیمروز) من مى ستايم وارج فى كتارم و خشتود مى كنم فرشت باسبان بامناد ياك و رده را رو( من مى ستايم و ارج مى كذارم و خشنود مى أكتم ان سرور دهكدءزويس) راكد ياك و دادكسترو ازنده است. من همآره و در همه حال اهورا مزداء يرور دكار يكتا را مى ستايم 7 نماز گاه رپتون(8۵۳۵۷3۲) : (از نیمروز تا پسین) من می ستایم و ارج می گذارم و خشنود می کنم فرشته پاسبان نیمروز را (رپتون) من مى ستايم و ارج می گذارم و خشنود می کنم آن سرور شهر (زنتو) را که پاک و دادگستر و ازنده است. من همآره و در همه حال اهورا مزداء پروردگار یکتا را می ستایم . نماز گاه ازیرن(6021۴380) : (پسین تا فرورفتن خورشید) 

صفحه 29:
من می ستايم و أرج می گذارم و خشنود می کنم فرشته پاسبان بسین پاک را (ازیرن) من می ستایم و ارچ می گذارم و خشنود می کنم آن سرور کشور (دخیو ا که پاک و دادگستر و سازنده است. من همآره و در همه حال اهورا مزداء بروردكار يكتا را مى ستايم © نماز گاه سروثرم (5504512130): (فرورفتن خورشيد تا نيمه شب) من مى ستايم وارج مى كذارم و خشنود مى كتم فرشته باسبان شب (ايوى سروثرم) باك را. من می ستایم و ارج می گذارم و خشنود می کنم همه ی رهروان راه اشویی زرتشت راو سرور من همآره و در همه حال اهورا مزدا. بروردكار يكتا را مى ستايم © نماز كاه اشهن (051319319) : (از نيمه شب تا برآمدن آفتاب) من مى ستايم و ارج مى كذارم و خشنود مى كنم فرشته پاسبان پگاه (اوشهی نااى) باك را من مى ستايم و ارج مى كذارم و خشنود مى كنم آن سرور خانه (نمانا) که پاک و دادگستر و سازنده است. من همآره و در همه حال اهورا مزدا. بروردكار يكتا را مى ستايم. يس از خواندن نماز كاه بايسته. زرتشتيان نماز سروش باج , نيرئك كشتى . ستايش خدا . تندرستى و برساد را مى خوائندية جز سروش باج بيشتر أوستاهاى نام برده شده پازند است و پس از ساسانیان نوشته شده آست. گوشه ای از سروش یاج که هر زرتشتی بایسته است که آن را به خوبی بداند همان نیایشهای اشم وهو و یتا اهو هستند. که , در پیش در پاره های پیشتر به آنها نگاهی انداختیم. Sg RA Bae 

صفحه 30:
#8 روزه در دین زرتشت ۵ روزه در دین زرتشت چگونه است.آیا زرتشتیان روزه مپگیرند‌نقش روزه در دین زرتشتء در مورد روزه در آیین زرتشت نیز باید گفته شود که روزه گرفتن و نخوردن آب و غذا بخاطر اینکه باعث سستی بدن و عدم فعالیت مفید و کار روزانه می شود ناپسند می باشد. چون این موارد در آیین زرتشت نکوهیده شده و بی کاری و تن پروری بشدت نهی شده است و. در وندیداد. فرگرد سوم فقره 33 نوشته شده: د« :أن كبن که سیر غذا مي خورد. توانايي مي یابد که نیایش بکند. كشاورزي کند و فرزندان وجود آورد. جاندار از خوردن زنده مي مان و از نخوردن مي میرد.» امابرای ‎“Sal‏ ‏نکردن در خوردن گوشت حیوانات روزهای دوم و دوازدهم و چهاردهم و بیست و يكم هر ماه زرتشتیان از خوردن گوشت پرهیز می کنند این چهار روز متعلق به چهار امناسیند وهمن ؛ماه و كوش و رام که از میان چهارپایان هستند می باشد. 

صفحه 31:
رییس انجمن موبدان تهران(دکتر خورشیدیان). از این روء گفت: در اوستا مفهوم روزه به روزه باطنی نسبت داده می شود و روزه ظاهری وجود ندارد اگرچه امساک و تحت فشار قرار دادن جسم برای تمرکز بیشتر بر اعمال و مناسک دینی عملی ستودنی است. وی اظهار داشت: در عين حال در آیین ز در 4 روز مخصوص در هر ماه هر نوع کشتار و قربانی کردن حیوانات و استفاده کردن از گوشت ممنوع است. دکتر خورشیدیان در تشریح معنای روزه باطن گفت: ما زرتشتيانٍ باید دنه بخش فعتوی: شتتوایی ‏ آندیشه " و )حسانق * همیشه روزه داشته باشیم به آن معنا که از طریق این سه حس از نیکی دور نشویم و بخ آندیشه و حساس و شنوايى” مان هميشه سرشاز از نیکی باشد. ربیس انجمن موبدان تهران افزود: همچنین در اوستا بر روزه بزرگتری تاکید شده است و فظ هفت عضو بدن. مشتمل بر دو چشم, دو دست. دو پا و زبان در تمام طول زندگی از هرگونه آلودگی است و اين هفت عضو همیشه باید پاک نگه داشته شوند که از این عمل نیز تحت عنوان روزه یاد می شود. 

صفحه 32:
ٍ شت و + . در آيين زرانث ۳ 

صفحه 33:
در گات ها بهشت و جهنم ( پردیس و دوزخ ) چگونگی روحی است. زیرا یی کران است و تابع زمان و مکان نيست . مفهوم سره » پاگیزه و غير ملدى بودن بشت و جهتم در انا آمه است. بهشت و جهدم کوج 0 مواردش تدارد ‎٠‏ آل ‎SEIS ES‏ معنوی خواهد بود. واژه بهشت برگرفته از واژه وهیشتا ‎ee‏ ات زرتشتيان ی رم رت ری نیکی بهترین است. در بهشت بالاترین سطح انگره. راشا است. سه سطح دیگر آن هومت ( انديشه نیک ) ۰ هوخت ( گفتار نیک ) و هورشت ( کردار نیک ) هستند. مجموعه طبقات بهشت را بهترین هستی یا وهیشتا اهو می خوانند که به هر رو یک حالت معنوی و غیر قابل لمس است. موبد رستم شهزادی موبد موبدان زمان خود. هات 28 یعنی سرود یکم گاتهاء بند سوم را چنین ترجمه مي "ای اهورامزدا بشود که با اندیشه نیک به تو نزدیک شوم و با پیروی از هنجار هستی, به ارزش نیروهای تن و روان خود بى ببرم. تا بتوانم راستى جويان را به سوى روشی و خرمى و زندكاتى نيك هر دو جهان رهبرى كنم" "در همین سرود در بند نهم ميخوانيم که بهشت ما ات سید ری یت سر ی "تنها با پیروی از آن اراستی[ میتوان به سرای درخشان فردوس راه ‎"Sah‏ 

صفحه 34:
# 0 همانند بهشت برای جهنم چهار طبقه ذکر شده است.که بد اندیشی ( دژمت ) ۰ بد زبانی ( دژهوخت ) و بدکاری ( دژورشت ) سه طبقه بالایی و انگره دمانا در یک تاریکی بیکران است. این 4 طبقه بر روی هم بدترین زندگی و دژاهو نامیده می شودبرعکس پذبرایی روانها در بپهشت در جهنم روان بدکارن با خوراک های و وه ان ‎Sete‏ ‏برزخ نیز در آیین زرتشت وجود دارد و نام آن میسوانا گاتا است.جایی بین جهنم و بهشت . کسانی به آن جا میروند که میزان کار بد و خوب در کارنامه زندگی آنان برابر باشد. پس با توجه به اینکه انسانها در پایان همگی را تعالی خواهند رسيد و همكى جاودانه خواهند شد اين دنيا ( برزخ ) د زرتشتیان به برزخ ۰ (هميستكان) ميكويند. يس در دوزخ زرتشتیان خبری از آتش یا يخ نیست‌در این اندیشه خالص ایرانی اهورامزدا کسی را مجازات ‎aS‏ ‏او به یاران و همراهان خود یعنی مزداپرستان و پیروان راستی» همه آفریده های خود را تقدیم میکند. q 

صفحه 35:
‎٩‏ در فلسفه زرتشت با پدیده ای روبرو هستیم به نام قانون اشا و یا ‏هنجار هستی. یعنی قانونی که در همه جا و بر همه چیز و در همه زمان حكم فرماست. انسان به سيب دارا بودن نيروى اختيار ميتواند ‏که این قانون و اين هتجار را بشکند. درحالیکه هیچکدام از ديكر آفريده هاى زمينى و مادى اهورامزدا نميتوانند جنين كنند. حال اين انسان دو راه دارد يا اينكه خود را با قانون أشا همراه و هماهنگ و هم ريتم كند ويا آنکه به آن بی توجه باشد و با حتا به عمد آنزازیر با نگذارد. در اننجا امورآمرد منتظر نيست كا ببيتد كر كسى أشا را رعايث كنف يه سرعث براى لو هديه اى يفرستد و ‎tema‏ ا ا ا ع ا بشکند اهورآمردا خشمگین شده و عذابی بزرگ فرو فرستد وبا فرشتگانش گناهی کبیره برای او منظور کنن تا بمدا رسیدگی شود. بلكه بر اساس اين قانون: أكر شما اها را بشكنيد: يه شكل طبيعى جرخة اى را شكسته ابد كه سر ديكرش خود شما و البته هم توعالتان عستيد. درست ماتيد اقدام انسان در تانود جرخم ريست و حياث موجودات. انا كه امرور ياعك هده است كا هزاران نوع كياه و حیوان منقرض شوند. به زودی متوجه خواهد شد که روزی نوبت به انقراض خود او میرسد. منتها قانون اشا منحصر به موارد عیان و روشن و ساده نیست. بلکه بسیار پیچیده است. بدین شکل که کوچکترین سرپیچی از ‎a‏ ‏مساوی خواهد بود با آسیبی که در آینده به آن فرد زده ميشود. ‎ 

صفحه 36:
سوگواری در آیین زرتشت ‎y‏ بی گمان آیین سوگواری یکی از آیین‌هایی است که ریشه‌ی عمیق در باورهای دینی هر انسان دارد. و مرگ هر انسانی خلایی برای بازماندگان ایجاد خواهد کرد که تا مدت‌ها آن را احساس خواهند کرد. اما اگر به آیین‌های زرتشتیان باريكبین شویم. شاید بتوانیم دلیل آرامش آنها را بهتر ریشه‌یابی کنیم. ۱ در بُندهش. فرنبغ دادگی آمده است که: "به‌هنگام پزشن کردن همه‌ی آفریدگان را بیافرید و با بهی و فروهر مردمان بسگالید و خرد همه آگاه را به مردمان فراز برد و كفت كه كدام شما را سودمندتر در نظر آید؟ اگر شما را به صورت مادی بیافرینم همه تن با دروج بکوشید و دروج را نابود کنید شما را به فرجام درست و انوشه باز آرایم و باز شما را به گیتی آفرینم جاودانه و بی‌مرگ بی‌پیری و بی‌دش شما را جاودانه پاسداری از اهریمن باید کرد؟ ایشان بدان خرد همه آگاه آن بدی را که از اهریمن دروج بر فروهرهای مردمان در جهان رسد دیدند و رهایی واپسین از دشمنی پتیاره و به تن پسین جاودانه. درست و انوشه باز بودن را دیدند و برای رفتن به جهان هم‌داستان شدند." باشید یا 

صفحه 37:
‎٩‏ در این نوشته که بُن مایه‌ای اسطوره‌ای از باورهای زرتشتیان گفته شده است دو نکته دارای اهمیت است. نخست این که با بر باور زرتشتیان انسان آگاهانه (خردمندانه) آفریده شده است تا با دُروج اهریمنی (بد اندیشی) بجنگد پس هم زرتشت و هم پیروانش در استوره‌های سنتی» نمونه‌ی نبردی را می‌بینند که هر انسانی در خویشتن و در زندگی روزانه ی خود با آن روبروست. در دینکرد ششم آمده است که به این گونه می‌توان اهریمن (بداندیشی) را از جهان بیرون کرد که هر کس باید به اندازه‌ی خود او را از خود براند زیرا وجود اهریمن در جهان, در تن مردمان است. در یسنای 45 بند 5 نوشته شده هرکس از اهورامزدا پیروی کند. به وسیله‌ی اندیشه‌ی نیک (وهومن) به کمال (هئوروتات) و بی مرگی (امرتات) می‌رسد. و در یسنای 34 بند 1 اشوزرتشت از پاداش کارهای نیک به عنوان راستی (اشا) و بی مرگی (امرتات) و شهریاری (خشتره) و کمال (هثوروتات) نام می‌برد. ‎y & ‎ ‎ 

صفحه 38:
‎٩‏ در واقع انسان آگاهانه در اين جهان زندگی می‌کند تا با اندیشه‌ی نیک. راستی را به اجرا درآورد (یسنای 48 بند 12). پس در زیستنی آگاهانه. برای نبرد با نیروهای اهریمنی و با اندیشه‌ی نیک اندوه چه سود دارد که اگر نیک زیست و اندیشید پس جاودان شده است ‏باور به گذر روان از این جهان به جهان دیگر در سه روز نخستین انگیزه‌ی اجرای آیین‌های این مدت است. از آنجا که سروش. روان را در اين دوران پشتیبانی می‌کند. نیایش‌هایی به وسیله ی موبد يا موبدان و خویشان او هم در خانه و هم در آتشکده (نیایشگاه) به این ایزد پیشکش می‌گردد و مهم‌ترین اين نیایش‌ها ‎GS‏ سومین روز است که روان. به سوی داوری می‌رود پس برای او ‏درخواست بخشایش می‌کنند. ‎y‏ 5 غ3 ‎ 

صفحه 39:
° در این آیین‌ها سفارش شده است که نبایدبه شیون و زاری ادامه داد چون شیون و زاری در دین زرتشتی گناه است چرا که نه تنها اين کار کمکی به روان نمی‌کند بلکه جندى بعد سختى به روان در رمی‌رسد. در ارداؤيراف نامه فصل 16 آمده‌است که: کرودی بزرگ و تاریک چور بن دوزخ أز اشك بسيار مردمان ‎Se Sf gaged‏ د رگذشتکان از چشم مي‌ریزند در سر راه بسیاری از فروهران ایجاد می‌شود که آن‌ها که کمتر مویه کرده‌اند آسان تر و,أنها كه بيشتر مويه کرده‌اند سخت تر از آن فى كدرل اما اگر بهتر به اين باور بنگریم. درمی‌يابیم که یکی از ‎ane‏ بنيادین زرتشتیان- که آزار نرساندن به بدن است- ن نهفته است. پوشش سفیدرنگ شرکت کنندگان؛ ‎vot 1‏ بر محیط و بازماندگان فرد در گذشته به همراه مىأورد. بيشتر خوراكىهايى كه بر سرسفره كذاشته ‏ مى شود مانند كلابء قهوه. سداب و شكرء ويزكى آرامش بخشی و دارویی دارند. ابا توجه به اين موضوع چای تعجب نیست که در اوستا هیج‌گاه واثه‌ی "سوک " به معنای سوگواری و ‎pile‏ که در سانسکرب ‎eae‏ ان را می‌دهد. زرتشتیان از درگذشتگان می‌خواهند تا د شادی زندکان و نه در غم آن‌ها. شرکت چویند. 

صفحه 40:
‎St‏ د یک ار : بکک ردار که زر ی راستی . باتي اسان رد ان 9 ‎ ‏دست از آن بر ندارد و از آن نگریزد . رستگاران همیشه راست و درست اند . " وهمن يرك 28 شماره يكم " ‏۶ . کسی را فریب منه تا دردمند تشوی ‏0 ۴آنچه را گذشته است فراموش کن و بدانچه نرسیده است رنج و اندوه مبر ‏۵. راستی فضیلت است. راستی شادمانی است. شادمانی از آن کسی است که هميشه راستگو و درست‌کردار است 

صفحه 41:
9 6. عاشق عاشقى باش و دوست داشتن را دوست بداراز تنفر متنفر باش و به مهربانى مهر بورزه با آشتی آشتی کن و از جدایی جدا باش ‎٩‏ ۷. ای خداوند خرد هنگامیکه در روز ازل جسم و جان آفریدی و از منش خویش نیروی اندیشیدن و خرد بخشیدی. زمانی که به تن خاکی روان دمیدی و به انسان نیروی کارکردن و سخن گفتن و رهبری کردن عنایت فرمودی خواستی تا هر کس به دلخواه و با کمال آزادی راه و کیش خود را برگزیند. هات ۳۱ بند ۱۱ ‎٩‏ ۸ای مردم بهترین سخنان را به گوش هوش بشنوید و با انديشه روشن و ژرف بینی آنها را بررسی کنید. هر مرد و زن راه نیک و بد را شخصا برگزینید. هات ۴۰ بند ۲ ‎ ‎٩ ٩‏ این سخنان را به نو عروسان و تازه دامادان می گویم . امیدوارم اندرزم را بگوش هوش پشنوید و با ضمیری روشن آنرا نیک دریابید و بخاطر بسپرید : هميشه با نیک منشی و مهر و دوستی زندگی کنید و در راستی و پاکی و مهر ورزی از یکدیگر پیشی جوئید. چه بیگمان از زندگی سرشار از خوشی و خوشبختی برخوردار خواهید شد. هات ۵۳ بند ۵ ‎٩‏ ۱۰. مرد خردمند با آگاهی از اینکه عشق و ایمان به خدا سرچشمه راستی است گمراهان و زشتکاران را به پرورش منش پاک و انجام کار نیک و مهرورزی به دیگران اندرز خواهد داد و سرانحام ای خداوند جان و خرد همه زشنکاران با آکاهی از حقیقت بسوی تو خواهند آمد. هات ۳۴ بند ۱۰ 

صفحه 42:
© 11 اهورامزدا را باید با ایمانی کامل و از روی راستی ستود چرا که او به ما نوید داده است که در پرتو خویشتن شناسی , راستی و نیک منشی میتوان به رسای و جاودانگی راه یافت . ‎٩‏ ۱۲.نه به راست نه به دروغ هرگز سوگند مخور . ‎. ‏سخی و جوانمرد باش تا آسمانی باشی‎ .۱۳ ٩ ‏0 ۴ زن ديگري را فریب مده تا روانت گناهکار نگردد . ‎٩‏ ۱۵ با زن فرزانه و شرمگین عروسي کن و او را دوست بدار. ‎٩‏ ۶. قبل از جواب دادن تفکر کن. 

صفحه 43:
‎٩‏ 17. مفرور و خود پسند نباش؛ زیرا انسان چون مشك پر باد است و اگر باه آن خارم شود جیزی باقی نمي‌ماند.. ‏© 18 . براى آدمى در زندكى.هيج خيرى بالاتر از پاکیزگی نیست‌این ‎Ok‏ همان المت که از قلون آهورمزدا به دست. می آیدو پاکی و پاکیزگی قانون دین من است. ‎.۱٩ ٩‏ خدای زرتشت بخشایشگر و پر جوشش است پس از کسی که میبخشدنباید ترسید.تنها چیزی که باید از آن ترسید همان «ترس» است. ‏۶ ۰ كسى كه از راست کار بیروی می اکند در روشنانی مس را مس را و است‌عمر درازی را در تیرگی با آه و ناله سپری خواهد کرداو را وجدانش به توسط کردارش به چنین سر انجامی می کشاند... ‎ ‎ 

صفحه 44:
منابع http://ahoramazda.parsiblog.com ° www.kibod.com ° http://manshoorkorosh.com ° Sepandarmazd.com ° © دین در آیینه زمان .اکبر ارشاد .انتشارات مفید 

صفحه 45:


به نام یکتای بی همتا عنوان تحقیق آیین زرتشت استاد ارجمند جناب آقای مجتبوی تهیه کننده زهرا توسلی دانشجوی کارشناسی امور تربیتی بهار 88 آیین زرتشت  زرتشت کیست؟ تبار و خانواده زرتشت موعود در دین زرتشت کتاب مقدس زرتشتیان (اوستا) تفسیر نماد فروهر امشاسپندان (فرشتگان) اهریمن ( شیطان) نماز در دین زرتشت روزه در دین زرتشت بهشت و جهنم در آیین زرتشت قانون اشا سوگواری در آیین زرتشت زرتشت کیست؟ زرتشت،زردشت،زردهشت یا زراتشت(در اوستا َز َرثوش َتر به تعبیری به معنی ”دارنده روشنایی زرین رنگ“و به تعبیری دیگر دارنده شتر زرفام و سرانجام به معنای ستاره زرین) نام پیامبر ایرانی و بنیانگذاردین زرتشتی یا مزدا پرستی وسراینده گاهان(کهن ترین بخش اوستا) است.برخی محققان بر این باورند که زرتشت در روز ششم فروردین زاده شده .برآوردها از ششصد تا چندین هزار سال پیش از میالد متفاوت است. تولد زرتشت را در شمال غربی ایران در نزدیکی دریاچه ارومیه(چیچست)در روستای انبی دانسته اند .پس از اعالم پیامبری در سن 30سالگی،زندگی بر زرتشت در منطقه شمال غرب ایران سخت شد واو ناچار به کوچ به شمال شرق ایران آن روزگار یعنی منطقه بلخ شد .در آنجا زرتشت از پشتیبانی گشتاسب شاه برخوردار گشت و توانست دین خود را گسترش دهد .زرتشت در سن 77سالگی در روز پنجم دی ماه در نیایشگاه بلخ به دست یکی از تورانیان به نام تور براتور کشته شد. تبار و خانواده زرتشت نام خانوادگی زرتشت اسپنتمان بود .مادر او ُدغدو و پدر وی پوروشسب نام داشتند .پورو َشسْ ب ِاس َپ ْن ْتمان ‌روا مردی دانشور و درستکار بود .دغدو دختر فری‌هیم َ از خاندان نژادگان (اشراف) و دینور بود .حاصل ازدواج پوروشسب و دغدو پنج پسر بود و زرتشت سومین آنهاست .زرتشت از همسر خود به نام هووی شش فرزند داشت .نام سه پسر اIیشان ای َست‌واسْ َت َره، ت َن َره ،هْ َورْ ْ چیث َزه و نام سه دخترشان فرینی، اورْ ْو َت ْ‌ ثریتی و پوروچیستا بود .یکی از هفت شاگرد اصلی زرتشت به نام َمیدیوماه پسرعموی پیامبر بود. موعود در دین زرتشت آیین زرتشت نیز به عنوان قدیمی ترین دین آسیا به ظهور موعودی در آخرالزمان (نه قیامت) عقیده دارد .موعود زرتشت از خاندان نبوت و از فرزندان زرتشت است و اصوال شخصیتی الهی و آسمانی دارد و در صفات و ویژگی ها به پیامبر و دین آور آغازین شبیه و جامع همه خصوصیات اوست. سوشیانت در واقع نام دیگر استوت ارت می باشد .سوشیانس به معنای كسی است كه در پایان جهان ظهور خواهد كرد.. البته اختالف نظری در این دین وجود دارد و آنهم بر سر آمدن سه منجی به فاصله هر هزار سال است که هوشیدر،به معنی پروراننده قانون و هوشیدر ماه ،به معنی پروراننده نماز و نیایش و استوت ارت،آخرین منجی كه با آمدن او جهان نو می شود و رستاخیز می گردد زرتشت به عنوان نوانديشي پيشرو ،براي نخستين بار و به گونه منسجم و پيراسته ،انديشه‌ي «رستاخيز» را به جهان اديان عرضه داشت و چنين آموزش داد كه در زماني خاص ،با چيرگي نهايي و قاطع نيروي نيكي و راستي بر دروغ و بدي ،تمام مردگان با تني مادي برخواهند خاست و انسان‌ها، پس از فرجامين داوري (گذر از رودي آتش‌ناك) در سعادت و خوشي و شادكامي ،در زميني كه ملكوت خداوند بر آن مستقر شده ،جاودانه خواهند زيست .در چنين مقطعي ،گذرايي زمان به پايان رسيده ،چارچوب تاريخ فروشكسته و همچون زمان سرآغاز ،جها ِن نيك ،از هر گونه بدي عاري خواهد شد. کتاب مقدس زرتشتیان (اوستا) ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ کتاب مقدس شت(حضرت) زرتشت اوستا نام دارد که اوستا شامل 5بخش(کتاب) است: )1یسنا :مجموعه ی تکالیف مذهبی که قسمتی از آن شامل گاتها«سرودهای مذهبی»است. )2ویسپرد :راجع به عادات عبادت. َ )3و ندیداد :راجع به خلقت عالم (.دانش پزشکی و ستاره شناسی و قوانین حاکم بر جامعه ) بخش قوانین شامل قوانین بسیار سختی است که در زمان ساسانیان اضافه گردیده است و مورد تایید جامعه زرتشتی نیست ) )4یشتها :ستایش آفریدگار و نیایش امشاسپندان. ُ )5خر َده اوستا(اوستای کوچک) :کتاب کوچک و مقدسی است که شامل قطعاتی چون دعاها ،نیایشها و نمازهایی از اوستـای بزرگ است که بهدینان زرتـشتـی همواره در زندگی روزمره جهت انجام تکالیف مذهبی به آن نیاز دارند .  این کتاب ارزشمند توسط موبـد موبـدان آذرپاد مهراسپندان در زمان شاهنشاهی شاهپور دوم ساسانی از قسمتهای مختلف اوستای بزرگ جهت انجام مراسم مذهبی عامه مردم از جمله سدره پوشی ،ازدواج ،گرامیداشت درگذشتگان ،برگزاری جشنها و همچنین خواندن نماز و نیایشهای روزانه که مورد استفاده قرار میگرفت تهیه و استخراج شد و به شکل کتاب کوچکی که مورد استفاده همگان باشد دسته بندی گردیدکه شامل سروده های مقدس اشم وهو ،یتااهو ،سروش باج ،اوستای کشتی ،تندرستی ، پیمان دین ،ستایش یکتا خداوند ،صدویک نام خدا و نیایشهای خورشید نیایش ،مهـرنیایش ،ماه نیایش ،آتـش نیایش و نمازهای گاه هاون ،گاه رفتون ،ازیرن گاه ،ایوه سریترم گاه و اشهـن گاه و قطعاتی همچون اورمـزد یـشت ،هفتـن یشت ،اردیبهشـت یشت ،سروش یشت هادخت ، سروش یشت سر شب ،ورهـرام یشت ،آبـزور ،آفرینگان دهمان ،کرده سـروش ،همازور دهمان و آفرینگان گهنبار ،آفرینگان پنجه ،همازور ، فروردینگان و پتت و . . .می باشد .  ‏ ‏ همانگونه که گفته شد هر کدام از این نیایشها به گونه ای ویژه توسط زرتـشتیـان در مراسم ،جشـن ها و یا نمـازها و نیـایشهای روزانـه مـورد استفاده قرار می گیرد .... سرودهای گاتها از خود زرتشت است و قسمتهای دیگر را نویسندگان اوستایی در دوره های مختلف تنظیم کرده اند از آن جمله یشتها که شامل مقاالتی است در وصف طبیعت مانند خورشید،ماه،آتش،آب و قوای ماورا طبیعت مانند امشاسپندان و ایزدان.اوستا در عهد باستان دارای 21نسک(کتاب) بوده و هر نسک درباره ی موضوع ویژه ای نوشته شده بود،هنگام حمله ی اسکندر مقدونی به ایران عالوه بر نسخه هایی از اوستا که در میان مردم بود دو نسخه یکامل اوستا یکی در تخت جمشید پایتخت شاهان هخامنشی و دیگری در گنج شیزگان در آتشکده آذرگشسب(نزدیک دریاچه ی ارومیه) وجود داشت.نسخه تخت جمشید هنگامی که اسکندر کاخ پادشاهان هخامنشی را آتش زد طعمه ی حریق گردید و نسخه ی دیگر را هم یونانی ها به غارت بردند. چند قرن بعد پادشاهان ساسانی به جمع آوری کتابهای پراکنده پرداختند و قسمتی از اوستا را هم به زبان پهلوی ترجمه کردند.با حمله ی اعراب به ایران و انقراض دولت ساسانی بسیاری از کتابهای نفیس و کتب مذهبی زرتشتیان ازمیان رفت.قسمتهایی از اوستا از دستبرد حوادث محفوظ مانده و امروزه در دست زرتشتیان است که همان 5 کتاب یسنا،ویسپرد،یشتها،وندیداد و خرده اوستا است. قسمتهایی برگزیده از گاتها ‏ ‏ ‏ ای مردم بیایید بهترین گفتار را به گوش هوش بشنوید و با اندیشه ی روشن به آن بنگرید و پیش از آنکه فرصت از دست برود هر مرد و زن باید به شخصه میان راه درست ( مزدا پرستی) یا نادرست( دیو پرستی)یکی را بر گزیند، بشود که به یاری مزدا اهورا در گزینش راه درست کامیاب شوید. ( گاتهای زرتشت سرود - ۳۰بند ) ۲ ای خداوند خرد و ای امشاسپندان ،لطف و عنایت خویش را از ما دریغ مدارید تا در پرتو فروزگان راستی و پاکی ،عشق بی آالیش و فروتنی و اندیشه ی پاک و نیروی معنوی کسب کرده وبا پرورش آن بر هواخواهان دروغ فیروز گردیم. ( گاتهای زرتشت سرود - ۳۱بند ) ۴ ای مزدا اهورا -برابر آیین راستی راهی را که بهتر است بمن نشان ده تا آنرا بر گزینم ،در پرتو اندیشه ی پاک مرا از پاداشی که برخوردار خواهم شد آگاه ساز تا احساس و شادی و سرور کنم .ای خداوند جان و خرد مرا از همه چیز آگاه ساز ،خواه آنچه روی داده یا در آینده رخ خواهد داد. ( گاتهای زرتشت سرود - ۳۱بند ) ۵  اوست خداوندی که در آغاز پیدایش ،در باره ی بهترین سرزمین و نور اندیشید ،چون چنان کرد ،زمین و نور پدید آمد ،واین پیدایش در پرتو خرد او بود و این است نیرویی که همچنان است که درآغاز بود و هیچ دیگر گونی درش راه ندارد. ( گاتهای زرتشت سرود - ۳۱بند ) ۷ ای مزدا -هنگامی که تو را با نیروی خرد و اندیشه ی ژرف جست و جو کردم و با دیده ی دل نگریستم دریافتم که تویی سر آغاز و سرانجام همه چیز - تویی سرچشمه ی خرد و اندیشه و تویی آفریننده ی راستی و پاکی و تویی نیک کردار مردمان جهان. داور ِ ( گاتهای زرتشت سرود - ۳۱بند ) ۸ تفسیر نماد فروهر بسياري از ايرانيان اين آرم را ديده و با آن آشنا هستند‍ ،ولي با معني و مفهوم آن آشنا نيستند. با آثار و مدارک گرانبهايي که در بسياري از نقاط ايران زمين هنوز موجود است ،به جرأت مي توان ايرانيان را از اولين گرافيست هايي ناميد که از طرح ها و نمادهايي با معنا و مفهوم گرافيک حرفه اي و مدرن امروزي بهره مي بردند. يکي از اولين اين آرم ها (به معناي امروزي) نماد ( _)FRAVAHARيا آرم زرتشتيان مي باشد. نيمه بااليي اين موجود يک انسان است؛ پيرمردي به معناي پخته بودن ،تجربه ،کهن، راست قامت و پير معلم. جهت نگاه پيرمرد به سمت راست است (اگر به طور معمول باال را «شمال» فرض کنيم ،سمت راست «خاور» مي شود) جايي که خورشيد طلوع مي کند و منبع نور و روشنايي و دانش است؛ پشت به سوي تاريکي و ناداني.  .دست راستش را به معناي عبادت و دعا به سمت آسمان بلند کرده. · در دست چپش حلقه عهد با اهورامزدا قرار دارد و نشان موظف بودن به پيمان با خداست( .در قديم زماني که دو نفر با هم_ پيماني مي بستند ،اين حلقه را با دست چپ خود مي گرفتند؛ کاري که امروزه همه جهانيان در هنگام عقد ازدواج حلقه يي را بر انگشت دست چپ خود مي کنند). .وجود دو بال به معناي پرواز به سوي آسمان و صعود به قله هاي مينوي است .بال به معناي نيروهاي مثبت است که اگر انسان از آنها بهره بگيرد مي تواند صعود کند. · هر بال از سه رديف پر تشکيل شده که درجه بندي نکات مثبت است :هومت – هوخت – هورشت (پندار نيک – گفتار نيک – کردار نيک) .با اين نکات مثبت است که انسان مي تواند به اوج برسد. · حلقه ميان تنه به معناي کره خاکي (ايرانيان آن زمان به گرد بودن کره زمين واقف بودند) و گردش روزگار است؛ و همچنين يک دوره عمر انسان که مي بايست طي شود. · دم اين پرنده نيز از سه رديف پَر تشکيل شده که درجه بندي نکات منفي است :دژمت – دژوخت – دژورشت (پندار بد – گفتار بد – کردار بد) .انسان با نکات منفي به دنيا مي آيد، ولي يک انسان الگو مي بايست تمامي نيرو هاي منفي را مهار کرده و تحت کنترل خود بگيرد تا همانند يک دم پرنده براي پرواز از آنها استفاده کند (يک پرنده بدون دم نمي تواند پرواز کند!). .دو نوار دو طرف نماد به معناي دو نيروي سپنتا مينو (مثبت) و انگره مينو (منفي) که همواره انسان با اين دو قطب به دنيا مي آيد و ميان اين دو قطب درگير است. امشاسپندان (فرشتگان) ِشه ْس ِپ ْن َته يا جاودانان مقدس و بي مرگ صفاتي هفت گانه اي هستند اَم َ كه خدا آفرينش را بر آنها استوار كرده است . اين صفات در حقيقت آيينهاى خدايى براي آفريدن ،پروريدن ، گستردن ،پيشبردن ودگرگون ساختن هر چه در آفرينش است ،مي باشد . با گذشت زمان اين جاودانان مقدس و بي مرگ هر يك به فرشتگاني بزرگ و مقدس كه داراي روحي جداگانه هستند تبديل گشتند و اين مقدسان بي مرگ هر يك داراي وظايف مخصوصي مي باشند نخستين ْ ،س ِپ ْنتا َمِئ ْي ْنيو يا سپنتامينو به معناي خردافزاينده يا روح مقدس و نيك مي باشد كه پرتو آفرینندگي خداي دانا است و از همين آيين است كه آفرينش و هر چه در آن است ،پديد آمده و مي آيد و روي به افزايش و گسترش و پيشروي دارد. دومين ُ ،وهو َم َنه يا ُوهو َمن يا بهمن به معناي منش و انديشه نيك مي باشد اين انديشه سرچشمه همه گفتارها و كردارهاي نيك است اين انديشه نيك است كه انسان را آگاه مي سازد و رازهاي جهان را آشكار مي نمايد از منش نيك است كه انسان خداي خود را درست دريافته و آنچان كه بايد و شايد مي شناسد و به او مهر مي روزد .اين امشاسپند سرپرست و حامي گله و ستوران و نگهدار و حراست كننده همه ى موجودات زنده به ويژه مردمان مي باشد و اين بهمن امشاسپند بود كه اشو زرتشت را به همپرسي اهورامزدا مي برد . هيش َته يا اردى بهشت به سومين ،اَ َشه َو ْ معناي بهترين پارسائى يا بهترين پرهيزگاري يا بهترين قانون مي باشد اشه قانون خدايي است و نظم زمين وآسمان از ان است راستي آن شاهراهي است كه همه خواه ناخواه بر آن گام زنان به سوي رسايي و كمال و جاوداني و ابديت مي روند .راستي اصل آفرينش است و مردمان بايد اين اصل را دريابند و آن را گرامي و استوار نگاه دارند و در راه آن از يكديگر سبقت جويند .اين امشاسپند نگهبان و حامي آتش و دشمن سرسخت اهریمن و ديوان مي باشد . ئيريَه يا شهريور به چهارمين ْ ،خ َش ْت َره َو ْ معناي بهترين شهرياري يا شهرياري خدايى مي باشد و آن وضعي از جهان است كه مردم از روي انديشه نيك وخرد روشن خود برگزينند و با گفتار و كردار نيك دست به دست هم داده و دل به دل هم بسته و آن را به وجود آورند در عالم مينوى نشان قدرت ، سلطنت و شوكت خداوند و در جهان گيتايى حمايت كننده و نگهبان سنگ ها و فلزات مي باشد . پنجمين ْ ،س ِپ ْن َته آر َمئتى يا سپندارمذ يا اسفند به معناي آرامش دروني يا آرامش افزاينده يا آرامش مقدس مي باشد اين امشاسپند روي زمين آشتي و آبادي وشادي را مي افزايد و براي پيشرفت جهان بسى شايسته و بايسته است اين امشاسپند مظهر فروتني و تسليم كامل در برابر خواسته ها و اميال اهورايى است و در جهان گيتايى سرپست و نگهبان و ايزد زمين مي باشد ور َوتات يا خرداد به ششمين َ ،هُئ ْ معناى كمال و رسايى مي باشد در شهرياري برگزيده ،در آرامش و آسايش ،در درست انديشى و درست كارى تندرستى و تواناي افزايش پيدا مي كند .تن وروان پيش مي روند و در خود كمي و كاستي را كه در مي يابند درو مي كنند و بهتر و برتر مي شوند و خود و جهان خود را به سوي رسايي و كمال مي برند اين امشاسپند مظهر كمال و و رسايي خدا است و در جهان گيتايى نگهبان آب مي باشد . هفتمين ،اَ ِمرِتات يا امرداد به معناي بى مرگي و جاودانگي مي باشد .از كمال و رسايى حاصل شده جاودانگي و بي مرگي و ابديت بدست مي آيد و كمال بايد جاويدان باشد و گرنه كمال خوانده نمي شود پس رسايى و جاودانگي از آن پرتوهاي خدايى است كه ما را به خواست خود مي رساند و اين كمال جاودانه است كه ما را به وصال خدا مي رساند و در جهان گيتايى اين امشاسپند نگهبان و پرستار گياهان مي باشد .همچنین یک روز از هر ماه و یکی از ماههای سال به نام آنها نامیده می‌شود. اهریمن ( شیطان) اهریمن بدنهاد است.اهریمن پلیدی است و برای از بین بردن نیکی تالش می کند ولی چون دون و پست مایه است و اهورامزدا آگاه بر هر چیز است پس سرانجام در پایان کار اهریمن نابود شده و اورمزد بر او چیره می‌شود و کار جهان یکسره به نیکی خواهد گرایید.در این میان انسان وامشاسپندان (فرشته) و موجودات نیک ( مزدا آفریده) که همگی آفریده ی اهورامزدا هستند در مبارزه با دئوه ها ( دیو ها) که موجودات و پدیده هایی اهریمنی هستند در تالشی کیهانی برای پیروزی نیکی بر بدی هستند .اهریمن را درپارسی اهرِمن هم می‌گویند .اهریمن همان شیطان در باورهای اسالمی است .در دین زرتشت باور بر این است که در طبیعت دو نیروی متضاد خیر (سپنتا مینو -اثر روشنی) و شر (انگره مینو -اثر تاریکی) وجود دارد که همواره در حال نبرد با یکدیگرند. نماز در دین زرتشت  در فرهنگ زرتشتیان جشن به معنای ستایش و نیایش خداوند است .نمـاز رسمی ترین راه ارتباط فرد با اهورامزدا و یکی از راههای سپاسگذاری از بخششهای بی کران خداوندی است که در آئین زرتـشتـی همواره مورد توجه بوده و هر زرتشتـی روزانـه پنـج بار به نیایش اهورا مزدا می پردازد و ضمن سپـاس و ستـایش اهورا مزدا بر آفریده های نیک خداوندی نیز درود می فرستدو ضمن قدرشناسی خود را به خدا نزدیکتر می گرداند تا از بخشش نیک اندیشی برخوردار گردد و بر نیکی های جهان هستی بیفزاید . – 1نیایش ( نماز ) روزانه که در پنج گاه ( زمان ) در شبانه روز انجام می شود . نام پنج گاه نیایش ( نماز روزانه ) و زمان هر کدام بدین گونه است : -1 گاه هاون :از برآمدن آفتاب تا نیمروز -2 گاه رپیتون :از نیمروز تا سه ساعت از نیم روز گذشته -3 گاه ازیرن :سه ساعت از نیمروز گذشته تا رفتن آفتاب -4 گاه ائیوسروترم :از آغاز تاریکی شب تا پیش از سپیده دم -5 گاه اوشهن :از سپیده دم تا برآمدن آفتاب  ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ نماز و نیایش در آیین زرتشتی به سه طریق خوانده میشود : خوانـدن با صدای بلنـد خواندن به صورت زمزمه یا واج خواندن با منشن یا اندیشه بدون اینکه زمزمه ای شنیده شود ستایشهایی که به زبان اوستا است باید با آواز بلند و قسمتهای پازند را باید به زمزمه خواند .ستایش با منشن فقط به هنگام نام بردن در تندرستی یا مواقع دیگری که خواندن نیایش واجب نیست صورت میگیرد .نمازها و نیایـشها را میتوان به صورت ایستاده و یا نشسته خواند ،اما توصیه شده خواندن سروش باج و کشتی به صورت ایستاده انجام شود . نماز گروهی خواندن نماز و نیایش به شکل گروهی یا همازور شدن در ستایش بر سه گونه میباشد : موبـد قسمتی از اوستا را خوانده و دیگران آن را تکرار میکنند . گروهی یک قسمت از اوستا و یا نیایش را با هم با صدای بلند می خوانند . ضمن خواندن اوستا توسط چند موبد دیگران بی صدا با حالت واج گوش داده و آن را زمزمه میکنند . نیایش های گروهی معموال به هنگام حضور دسته جمعی بهدینان در زیارتگاهها و همچنین آتشکده و مراسم گهنبار و . . .انجام میشود .  ‏ متن کامل نمازهای زرتشتیان هر نماز با این زمزمه آغاز می شود. باور دارم به دین مزدا پرستی که آورده زرتشت است.پیرو آموزشهای اهورایی هستم که از دیو (دروغ) و دو گانه پرستی به دور است.من یکتا پرست زرتشتی ام و تنهااهورا مزدا را در خور ستایش می بینم. نماز گاه هاون (( :)Havanاز برآمدن خورشید تا نیمروز) من می ستایم و ارج می گذارم و خشنود می کنم فرشته پاسبان بامداد پاک و سازنده را (هاون) من می ستایم و ارج می گذارم و خشنود می کنم آن سرور دهکده(ویس) را که پاک و دادگستر و سازنده است. من همآره و در همه حال اهورا مزدا ،پروردگار یکتا را می ستایم . ‏ نماز گاه رپتون(( : )Rapatvanاز نیمروز تا پسین) من می ستایم و ارج می گذارم و خشنود می کنم فرشته پاسبان نیمروز را (رپتون) من می ستایم و ارج می گذارم و خشنود می کنم آن سرور شهر (زنتو) را که پاک و دادگستر و سازنده است. من همآره و در همه حال اهورا مزدا ،پروردگار یکتا را می ستایم . ‏ نماز گاه ازیرن(( : )Oziranپسین تا فرورفتن خورشید) من می ستایم و ارج می گذارم و خشنود می کنم فرشته پاسبان پسین پاک را (ازیرن) من می ستایم و ارج می گذارم و خشنود می کنم آن سرور کشور (دخیو) را که پاک و دادگستر و سازنده است. من همآره و در همه حال اهورا مزدا ،پروردگار یکتا را می ستایم . نماز گاه سروثرم (( :)Srusramفرورفتن خورشید تا نیمه شب) من می ستایم و ارج می گذارم و خشنود می کنم فرشته پاسبان شب (ایوی سروثرم) پاک را. من می ستایم و ارج می گذارم و خشنود می کنم همه ی رهروان راه اشویی زرتشت را و سرور اشوان را. من همآره و در همه حال اهورا مزدا ،پروردگار یکتا را می ستایم . ‏ نماز گاه اشهن (( : )Oshhanاز نیمه شب تا برآمدن آفتاب) من می ستایم و ارج می گذارم و خشنود می کنم فرشته پاسبان پگاه (اوشهی ناای) پاک را. من می ستایم و ارج می گذارم و خشنود می کنم آن سرور خانه (نمانا) که پاک و دادگستر و سازنده است. من همآره و در همه حال اهورا مزدا ،پروردگار یکتا را می ستایم. پس از خواندن نماز گاه بایسته ،زرتشتیان نماز سروش باج ،نیرنگ کشتی ،ستایش خدا ،تندرستی و برساد را می خوانند.به جز سروش باج بیشتر اوستاهای نام برده شده پازند است و پس از ساسانیان نوشته شده است. گوشه ای از سروش باج که هر زرتشتی بایسته است که آن را به خوبی بداند همان نیایشهای اشم وهو و یتا اهو هستند .که در پیش در پاره های پیشتر به آنها نگاهی انداختیم. روزه در دین زرتشت روزه در دين زرتشت چگونه است،آيا زرتشتيان روزه ميگيرند،نقش روزه در دين زرتشت، در مورد روزه در آيين زرتشت نيز بايد گفته شود که روزه گرفتن و نخوردن آب و غذا بخاطر اينکه باعث سستی بدن و عدم فعاليت مفيد و کار روزانه می شود ناپسند می باشد .چون اين موارد در آيين زرتشت نکوهيده شده و بی کاری و تن پروری بشدت نهی شده است و .در ونديداد ،فرگرد سوم فقره 33نوشته شده … ‹‹ :آن كس كه سير غذا مي خورد ،توانايي مي يابد كه نيايش بكند ،كشاورزي كند و فرزندان به وجود آورد .جاندار از خوردن زنده مي ماند و از نخوردن مي ميرد ››.امابرای افراط نکردن در خوردن گوشت حیوانات روزهای دوم و دوازدهم و چهاردهم و بيست و يکم هر ماه زرتشتيان از خوردن گوشت پرهيز می کنند اين چهار روز متعلق به چهار امشاسپند وهمن ؛ماه و گوش و رام که از ميان چهارپايان هستند می باشد.  رییس انجمن موبدان تهران(دکتر خورشیدیان) ،از این رو، گفت :در اوستا مفهوم روزه به روزه باطنی نسبت داده می شود و روزه ظاهری وجود ندارد اگرچه امساک و تحت فشار قرار دادن جسم برای تمرکز بیشتر بر اعمال و مناسک دینی عملی ستودنی است .وی اظهار داشت :در عین حال در آیین زرتشت در 4روز مخصوص در هر ماه هر نوع کشتار و قربانی کردن حیوانات و استفاده کردن از گوشت ممنوع است .دکتر خورشیدیان در تشریح معنای روزه باطن گفت :ما زرتشتیان باید در سه بخش معنوی “شنوایی”“ ،اندیشه” و “احساس” همیشه روزه داشته باشیم به آن معنا که از طریق این سه حس از نیکی دور نشویم و بخ “اندیشه و حساس و شنوایی” مان همیشه سرشاز از نیکی باشد .رییس انجمن موبدان تهران افزود :همچنین در اوستا بر روزه بزرگتری تاکید شده است و آن حفظ هفت عضو بدن ،مشتمل بر دو چشم ،دو دست ،دو پا و زبان در تمام طول زندگی از هرگونه آلودگی است و این هفت عضو همیشه باید پاک نگه داشته شوند که از این عمل نیز تحت عنوان روزه یاد می شود. بهشت و جهنم در آیین زرتشت  ‏ ‏ ‏ در گات ها بهشت و جهنم ( پردیس و دوزخ ) چگونگی روحی است .زیرا بی کران است و تابع زمان و مکان نیست .مفهوم سره ،پاکیزه و غیر مادی بودن بهشت و جهنم در گاتها آمده است .بهشت و جهنم کوچکترین تشابهی با این دنیا در مواردش ندارد .آن دنیا کامال معنوی خواهد بود .واژه بهشت برگرفته از واژه وهیشتا است .وهیشتا یعنی بهترین .همان که در سرود اشم وهو زرتشتیان میخوانند" .اشم وهو وهیشتم استی" راستی، نیکی بهترین است. در بهشت باالترین سطح انگره راشا است .سه سطح دیگر آن هومت ( اندیشه نیک ) ،هوخت ( گفتار نیک ) و هورشت ( کردار نیک ) هستند .مجموعه طبقات بهشت را بهترین هستی یا وهیشتا اهو می خوانند که به هر رو یک حالت معنوی و غیر قابل لمس است .موبد رستم شهزادی موبد موبدان زمان خود ،هات 28یعنی سرود یکم گاتها ،بند سوم را چنین ترجمه میکند : "ای اهورامزدا بشود که با اندیشه نیک به تو نزدیک شوم و با پیروی از هنجار هستی ،به ارزش نیروهای تن و روان خود پی ببرم .تا بتوانم راستی جویان را به سوی روشنی و خرمی و زندگانی نیک هر دو جهان رهبری کنم" "در همین سرود در بند نهم میخوانیم "ای کسی که امید بهشت ما به سوی توست" "در هات 30یا همان سرود سوم ،بند یکم میخوانیم "تنها با پیروی از آن ]راستی[ میتوان به سرای درخشان فردوس راه یافت"  همانند بهشت برای جهنم چهار طبقه ذکر شده است.که بد اندیشی ( دژمت ) ، بد زبانی ( دژهوخت ) و بدکاری ( دژورشت ) سه طبقه باالیی و انگره دمانا در یک تاریکی بیکران است .این 4طبقه بر روی هم بدترین زندگی و دژاهو نامیده می شود.برعکس پذیرایی روانها در بهشت در جهنم روان بدکارن با خوراک های تلخ و زهر آگین پذیرایی می شوند. برزخ نیز در آیین زرتشت وجود دارد و نام آن میسوانا گاتا است.جایی بین جهنم و بهشت .کسانی به آن جا میروند که میزان کار بد و خوب در کارنامه زندگی آنان برابر باشد .پس با توجه به اینکه انسانها در پایان همگی را تعالی خواهند رسید و همگی جاودانه خواهند شد این دنیا ( برزخ ) نمیتواند ابدی باشد.امروزه زرتشتیان به برزخ ( ،همیستگان) میگـویند .پس در دوزخ زرتشتیان خبری از آتش یا یخ نیست.در این اندیشه خالص ایرانی اهورامزدا کسی را مجازات نمیکند .بلکه او به یاران و همراهان خود یعنی مزداپرستان و پیروان راستی ،همه آفریده های خود را تقدیم میکند.  در فلسفه زرتشت با پدیده ای روبرو هستیم به نام قانون اشا و یا هنجار هستی .یعنی قانونی که در همه جا و بر همه چیز و در همه زمان حکم فرماست .انسان به سبب دارا بودن نیروی اختیار میتواند که این قانون و این هنجار را بشکند .درحالیکه هیچکدام از دیگر آفریده های زمینی و مادی اهورامزدا نمیتوانند چنین کنند .حال این انسان دو راه دارد ،یا اینکه خود را با قانون اشا همراه و هماهنگ و هم ریتم کند و یا آنکه به آن بی توجه باشد و یا حتا به عمد آنرا زیر پا بگذارد .در اینجا اهورامزدا منتظر نیست تا ببیند اگر کسی اشا را رعایت کند ،به سرعت برای او هدیه ای بفرستد و یا فرشتگان او پاداشی برایش یادداشت کنند و برعکس اگر اشا را بشکند ،اهورامزدا خشمگین شده و عذابی بزرگ فرو فرستد و یا فرشتگانش گناهی کبیره برای او منظور کنند تا بعدا رسیدگی شود .بلکه بر اساس این قانون ،اگر شما اشا را بشکنید ،به شکل طبیعی چرخه ای را شکسته اید که سر دیگرش خود شما و البته هم نوعانتان هستید .درست مانند اقدام انسان در نابودی چرخه زیست و حیات موجودات .انسانی که امروز باعث شده است تا هزاران نوع گیاه و حیوان منقرض شوند ،به زودی متوجه خواهد شد که روزی نوبت به انقراض خود او میرسد .منتها قانون اشا منحصر به موارد عیان و روشن و ساده نیست .بلکه بسیار پیچیده است .بدین شکل که کوچکترین سرپیچی از اشا خود به خود مساوی خواهد بود با آسیبی که در آینده به آن فرد زده میشود. قانون اشا سوگواری در آیین زرتشت ‏ بی گمان آیین سوگواری یکی از آیین‌هایی است که ریشه‌ی عمیق در باورهای دینی هر انسان دارد .و مرگ هر انسانی خالیی برای بازماندگان ایجاد خواهد کرد که تا مدت‌ها آن را احساس خواهند کرد .اما اگر به آیین‌های زرتشتیان باریك‌بین شویم، شاید بتوانیم دلیل آرامش آنها را بهتر ریشه‌یابی کنیم. در بُندهش ،فرنبغ دادگی آمده است که“ :به‌هنگام یزشن کردن همه‌ی آفریدگان را بیافرید و با بوی و فروهر مردمان بسگالید و خرد همه آگاه را به مردمان فراز برد و گفت که کدام شما را سودمندتر در نظر آید؟ اگر شما را به صورت مادی بیافرینم همه تن با دروج بکوشید و دروج را نابود کنید شما را به فرجام درست و انوشه باز آرایم و باز شما را به گیتی آفرینم جاودانه و بی‌مرگ ،بی‌پیری و بی‌دشمن باشید یا شما را جاودانه پاسداری از اهریمن باید کرد؟ ایشان بدان خرد همه آگاه آن بدی را که از اهریمن دروج بر فروهرهای مردمان در جهان رسد دیدند و رهایی واپسین از دشمنی پتیاره و به تن پسین جاودانه ،درست و انوشه باز بودن را دیدند و برای رفتن به جهان هم‌داستان شدند”.  در این نوشته که بُن مایه‌ای اسطوره‌ای از باورهای زرتشتیان گفته شده است دو نکته دارای اهمیت است. نخست این که بنا بر باور زرتشتیان انسان آگاهانه (خردمندانه) آفریده شده است تا با ُدروج اهریمنی (بد اندیشی) بجنگد پس هم زرتشت و هم پیروانش در استوره‌های سنتی ،نمونه‌ی نبردی را می‌بینند که هر انسانی در خویشتن و در زندگی روزانه ی خود با آن روبروست. در دینکرد ششم آمده است که به این‌گونه می‌توان اهریمن (بداندیشی) را از جهان بیرون کرد که هر کس باید به اندازه‌ی خود او را از خود براند زیرا وجود اهریمن در جهان ،در تن مردمان است. در یسنای 45بند 5نوشته شده هرکس از اهورامزدا پیروی کند ،به وسیله‌ی اندیشه‌ی نیک (وهومن) به کمال (هئوروتات) و بی مرگی (امرتات) می‌رسد .و در یسنای 34بند 1اشوزرتشت از پاداش کارهای نیک به عنوان راستی (اشا) و بی مرگی (امرتات) و شهریاری (خشتره) و کمال (هئوروتات) نام می‌برد.  در واقع انسان آگاهانه در این جهان زندگی می‌کند تا با اندیشه‌ی نیک ،راستی را به اجرا درآورد (یسنای 48بند .)12پس در زیستنی آگاهانه ،برای نبرد با نیروهای اهریمنی و با اندیشه‌ی نیک ،اندوه چه سود دارد که اگر نیک زیست و اندیشید پس جاودان شده است باور به گذر روان از این جهان به جهان دیگر در سه روز نخستین انگیزه‌ی اجرای آیین‌های این مدت است .از آنجا که سروش ،روان را در این دوران پشتیبانی می‌کند ،نیایش‌هایی به وسیله ی موبد یا موبدان و خویشان او هم در خانه و هم در آتشکده (نیایشگاه) به این ایزد پیشكش می‌گردد و مهم‌ترین این نیایش‌ها نیایش سومین روز است که روان ،به سوی داوری می‌رود ،پس برای او درخواست بخشایش می‌کنند.  در این آیین‌ها سفارش شده است که نباید به شیون و زاری ادامه داد چون شیون و زاری در دین زرتشتی گناه ‌است چرا که نه تنها این کار کمکی به روان نمی‌کند بلکه چندی بعد ،سختی به روان درگذشتگان می‌رسد .در ارداویراف نامه ،فصل 16آمده‌است که“ :رودی بزرگ و تاریک چون دوزخ از اشک بسیار مردمان که پس از مرگ درگذشتگان از چشم می‌ریزند در سر راه بسیاری از فروهران ایجاد می‌شود که آن‌ها که کمتر مویه کرده‌اند آسان تر و آن‌ها که بیشتر مویه کرده‌اند سخت تر از آن می‌گذرند”. اما اگر بهتر به این باور بنگریم ،درمی‌یابیم که یکی از پایه‌های بنیادین زرتشتیان -که آزار نرساندن به بدن است- در آن نهفته است .پوشش سفیدرنگ شرکت کنندگان، آرامش را بر محیط و بازماندگان فرد درگذشته به همراه ی‌ها‌یی که بر سر سفره گذاشته می‌آورد .بیشتر خوراک ‌ می‌شود مانند گالب ،قهوهِ ،سداب و شکر ،ویژگی آرامش بخشی و دارویی دارند. با توجه به این موضوع جای تعجب نیست که در اوستا هیچ‌گاه واژه‌ی “سوک” به معنای سوگواری و ماتم که در سانسکریت آمده به کار نرفته است و تنها معنای سوختن را می‌دهد .زرتشتیان از درگذشتگان می‌خواهند تا در شادی زندگان و نه در غم آن‌ها ،شرکت جویند. پند های زرتشت گــفتار نــیکپــندار نــیککــردار نــیک1. .۲ اشا يا اشويي برابر راستي ،پاكي ،سامان ،آرامش جهان ،هنجار هستي ،درستي ،پارسايي ،پرهيز كاري ،داد ،نيكويي ،پيمان داري ، و ...می باشد ،درستكار آنست كه اگر راستي و آشويي به زيان اوست دست از آن بر ندارد و از آن نگريزد .رستگاران هميشه راست و درست اند " .وهمن برگ 28شماره يكم " .۳ کسی را فریب مده تا دردمند نشوی .۴ آنچه را گذشته است فراموش كن و بدانچه نرسیده است رنج و اندوه مبر .۵ راستی فضیلت است .راستی شادمانی است .شادمانی از آن كسی است كه همیشه راستگو و درست‌كردار است  .6 عاشق عاشقی باش و دوست داشتن را دوست بدار،از تنفر متنفر باش و به مهربانی مهر بورز ،با آشتی آشتی کن و از جدایی جدا باش .۷ ای خداوند خرد هنگامیکه در روز ازل جسم و جان آفریدی و از منش خویش نیروی اندیشیدن و خرد بخشیدی .زمانی که به تن خاکی روان دمیدی و به انسان نیروی کارکردن و سخن گفتن و رهبری کردن عنایت فرمودی خواستی تا هر کس به دلخواه و با کمال آزادی راه و کیش خود را برگزیند .هات ۳۱بند ۱۱ .۸ ای مردم بهترین سخنان را به گوش هوش بشنوید و با اندیشه روشن و ژرف بینی آنها را بررسی کنید .هر مرد و زن راه نیک و بد را شخصاً برگزینید .هات ۳۰بند ۲ .۹ این سخنان را به نو عروسان و تازه دامادان می گویم .امیدوارم اندرزم را بگوش هوش بشنوید و با ضمیری روشن آنرا نیک دریابید و بخاطر بسپرید :همیشه با نیک منشی و مهر و دوستی زندگی کنید و در راستی و پاکی و مهر ورزی از یکدیگر پیشی جوئید .چه بیگمان از زندگی سرشار از خوشی و خوشبختی برخوردار خواهید شد .هات ۵۳بند ۵ .۱۰ مرد خردمند با آگاهی از اینکه عشق و ایمان به خدا سرچشمه راستی است گمراهان و زشتکاران را به پرورش منش پاک و انجام کار نیک و مهرورزی به دیگران اندرز خواهد داد و سرانجام ای خداوند جان و خرد همه زشتکاران با آگاهی از حقیقت بسوی تو خواهند آمد .هات ۳۴بند ۱۰  .11 اهورامزدا را باید با ایمانی کامل و از روی راستی ستود چرا که او به ما نوید داده است که در پرتو خویشتن شناسی ,راستی و نیک منشی میتوان به رسایی و جاودانگی راه یافت . .۱۲ نه به راست نه به دروغ هرگز سوگند مخور . .۱۳ سخی و جوانمرد باش تا آسمانی باشی . .۱۴ زن ديگري را فريب مده تا روانت گناهكار نگردد . .۱۵ با زن فرزانه و شرمگين عروسي كن و او را دوست بدار. .۱۶ قبل از جواب دادن تفکر کن.  .17 مغرور و خود پسند نباش؛ زیرا انسان چون مشك پر باد است و اگر باد آن خارج شود ،چیزی باقی نمی‌ماند... . ۱۸ برای آدمی در زندگی،هیچ خیری باالتر از پاکیزگی نیست.این پاکیزگی همان است که از قانون اهورمزدا به دست می آید،و پاکی و پاکیزگی قانون دین من است. .۱۹ خدای زرتشت بخشایشگر و پر جوشش است پس از کسی که میبخشد،نباید ترسید،تنها چیزی که باید از آن ترسید همان «ترس» است.... . ۲۰ کسی که از راست کار پیروی می کند در روشنایی جایگاهی برای خود خواهد گزید و کسی که دروغکار است،عمر درازی را در تیرگی با آه و ناله سپری خواهد کرد،او را وجدانش به توسط کردارش به چنین سر انجامی می کشاند... منابع http://ahoramazda.parsiblog.com  www.kibod.com  http;//manshoorkorosh.com  Sepandarmazd.com  انتشارات مفید، اکبر ارشاد، دین در آیینه زمان با درود بر روان تمامی انسانهای پاک و راستین و با تشکر از استاد محترم جناب آقای_ مجتبوی_ و همکاران محترم