صفحه 1:
استانداردهاى فيزيكى مدرسه ابتدابى
دانشجویان: زهرا بصیرزاده - راضیه طالب نیا - الهه جعفرزاده - قاطمه فرو
هواداران معماری
www.architectfans.com
صفحه 2:
مكان احداث مدرسه :
* در شهر ها » ساختمان مدرسه باید هسته يك مجتمع مسکونی باشد .از نزدیکی مدرسه به خیاالهای شلوغ
ere eer een er renee 1
Rete ال ا 0 er Epa
* بهتر است که مدرسه در نزدیکی پارك نباشد و در محله ای آرام و دور از کارخانه پا اماکن پر سر و صدا
ا ا
PPC ل ا
Rec rece yey oy
es fonts ene yer ees ee SIE UIs eM ee Es Teco
a,
* مدرسه را در بلندى يا بستى زياد نبايد احداث كرد ( بخاطر وزش باد زياد يا مه آلود شدن محيط ).
صفحه 3:
000
موقعیت ساختمان باید طوری باشد که کلاسهای درس در معرض مستقیم روشنایی نور
ا Pie eter ear are ery ee ear creer 0
باشد. گرمای حاصله. بر اثر تلبش نور خورشید در صبح ها و عصر ها می تواند باعث ایجاد
محیطی گرم و نامناسب شود . بنابر این محل روشنایی بایستی در جهت جنوب و یا جنوب
ال ev See Reo ale
شمال بازشوند
نحوه ساخت و شکل ساختمان مدرسه:
Pye see ED Leer WTO Sy Ae ee Arey corre ONS Nal
راهنمايى در روستا ها بهتر است كه يك طبقه باشند . تعداد مناسب دائش أموزان حدود
۳
(eee te nen tore a ies LE lene ere es ea
. ساختمان ( کلاس درس آزمایشگاه ؛ کارگاه ۰ اتاق معلمان) وجود داشته باشد
ee er ete Leet ee Cee ree ee ce ae
Brito رز ciate Peeve Ste rie a he tone Sr ase e er ere)
pre ا re es holo SE Te) ase ETT
لازم لست
صفحه 4:
0 فضاهایی که در یک فضای آموزش باید مورد استفاده قرار گیردند عبارتند از :
فضاهای آموزشی :
كلاس هاى درس - كاركاه - أزمايشكاه - سالن سخنرانى يا همايش - كتابخانه - سالن سمعى و
بصری - سالن امتحانات می باشد .
©. فضاهاى رفاهى خدماتى :
۱ ال eater eres T ed
زمین های بازی و محوطه
0. فضاهای ادرای :
اتاق هاى ادارى - مديريت و معاونين - أرشيو و بايكانى - اتاق هاى مشاوره تحصيلى - اتاق
٩
0
ie) ا م ال ا ا ا ام ل
به شمار افراد استفاده كننده از أنها متغير و متفاوت است در طراحی چنین فضاهایی بی
شک ملاحضات فرهنگی تمدنی مذهبی و ... مناسب با نوع اجتماع و محیط در استاندارد
eM و
صفحه 5:
صفحه 6:
a
شکل استاندارد کلاس های درس به شکل مربع مستطیل است که ابعاد آنها یا توجه یه نوع درس و مقطع
FSSC Ss eee ene cee ie Oo ec pier Feeren tac son DOr
eee ten aes eed eo nen tomers CEL ey fe Te
از آنها یاد می شود فضاهای لازم به ازای هر دانش آموز ۲ متر مربع بوده است. و این درحالی است که اگر
چنین کلاسی یرای کلاس های آزاد و هنری مورد استفاده قرار گیرد به ازای هر نفر ۴.۵ متر مربع فضا
نیاز است . فضاهای آموزشی بلید دیوار آن عقب رفتگی داشته باشد- تناسب کلاس ها باید۳ به۴ یا EPO
باشد.
ارتفاع
| ا See
به کلاس درس ممنوع می باشد همچنین دیواره های کلاس تا ارتفاع ۱.۵ متر لازم است با
Posey eee ren ie fens oper ا
همچنین پوششی که در کف کلاس به کار می رود بایدغیرقابل نفوذ بوده و لفزندهنباشد که به
ere rer ec ele er one
صفحه 7:
3۳ Se By ۳
ی( سس سس محر سر رتست سس لس مینست رت رت
بتجرء تعييين اكنلده مقدار روشنابي اد سر سا اب لس ی اب ای
PEs ene seer ne eee eee ee een Ste knee ay eto
EE ec ret cpanel SESE) fl tape Oleh nsec Ubi a ltd oe +
ا 0
محل نصب ينجره نبايد طورى باشد كه در موقع باز شدن مزاحمت ايجاد كند .
ل ل را ی ای ای طن
۸۰ سانتی متر بوده و در غیر ایتصورت باید دارای نرده چوبی یا فازی مناسب باشد
00 pee ee a ce aoe eT Saree ge rare Tg rey
فضای ما بین دو پنجره در کلاس باید حداقل ممکن باشد نا از ایجاد سایه در وسط کلاس جلوگیری
06
استفاده از بازتاننده نور در کلاس های درس برای جلوگیری از ورود نور خیره کننده به کلاس مناسب
eee een
در تامین هوای تازه کلاس معمولا باید از سیستم های تهویه استفاده شود و باز کردن در
Se erie ec
One و
صفحه 8:
| Cr NT BS CT DRS CRY
درصد مساحت کلاس مناسب است
0
0 rx Ores HB ae ee ea cee eer ome Cano
011000
صفحه 9:
a
دیورهابید با نگهای روشن و آرام و سقف به رنگ سفید «ینگ آمیزی شوند . گوشه های کلاسها را بلید
ا
rere ire rep ere ule ascats oC ener nd ev est. er 0ك
لن را شست و تميز كرد و عليق خوبى باشد و لغزان نباشد . هم جتين داراى درز و شكاف نباشد . تميز
کردن کف اناق بیدا جارو رقی صورت گیرد تا ردو خاک بلند نشود.
تهویه:
| e Tee or mre eee en ir aS
0 ee eae een
| Se ee a ed ne el ee a rer
بالای آن به طرف داخل نیم باز است و ی با باز گذاشتن در و پنجره با همدیگر در زنگ راحت به یک
ا ا ا ی لد سل برس لس ام
0 et ee Re ee ee ae seo
. مکفب در تاه نباشد erg ats
صفحه 10:
520000 ۳
مطلویترین آن وجود شوفاژ مرکزی به وسیله لب داغ است . در هر کلاس باید شوفاز را زیر یا میان
پنجره ها قرار داد . در مدارس کوچکتر لاجرم می توان متوسل به گرم کننده های نوع دیگر شد
EN ern Cane hare erea Maer Rese re Feon) ۱
ren EE PUG irate a gre
وسايل سرمايشى
بهترین آن خنک کننده های مرکزی است , چونکه موجب سرو صدا نمی شود و کارایی خوبی دارد
می توان از کولرهای گازی نیز استفاده کرد
1
نبود ests Sell (fe كندده أنستء
صفحه 11:
520500 0
صفحه 12:
ارتفاع نیمکت
۱
ا ا ا Se EN Ee yep ise BEY
Sere DE tel ee tae eres
عرض نیمکت
عرض نيمكت باید دو سوم طول ران دانش آموز باشد ؛ یعنی 6000 درصد طول قد وی
ee rete Tele SESS eee ne
cere ees a ete et MOET EY Beye mee
0 Seco)
. درازاى نيمكت بايستى (0*0 تا (0© سانتى متر به ازاى هر دانش آموز باشد
و
لازم است که تکیه گاه انحناهای فیزیولوژیکی ستون فقرات را دنبال کند و باید نیمکت در
قسمت کمری ستون فقرات کمی تحدب به طرف جلو داشته باشد . تکیه گاه باید تا حاشیه
بايينى استخوان كتف برسد و خميدكى كلى (00 تا © درجه به طرف عقب داشته باشد .
صفحه 13:
fear peep pe voncan ا ا ا ا gsi hE UPS Ip CCENG
Pepe ee Save Cree tafe Ons kere ل ل een cert]
قرار داشته ودر معرض ديد كامل دانشٍ آموزان و به رنف سبز مناسب و غير براق باشد تا
SU tes ل
چوب لباسی :
نگهداری لباسها ( پالتو » کت و ... ) و چتر در کلاس درس جایز نیس . مسئله را به چند
0
4 وجوديك محل مرکزی برای نگهداری لباس برای همه دانش آموزان .
۱9 eee et tee Mee ho)
. كرفته شود
9.میان در کلاس فضایی برای اين کار در نظر گرفته شود .(به ازای هر دانش آموز 9/
متر مربع )
صفحه 14:
۳ کارگاه ها و آزمایشگاه ها :
کارگاه و آزمایشگاه جزو لاینفک فضاهای آموزشی است و معمولا فضای آموزشی دارای کارگاه و
آزمایشگاه می باشد تا دنش آموزان علاوه بر اينکهبه صورت تئوری درس را فرا می گیرند در آزمایشگاه و
کارگاه با فرآیند آزمون و خطای دروس آشنا شوند
كاركاه زبان : در استاندارد هاى جهانى دو نوع كاركاه زبان انكليسى مطرح است
0 Is
كاركاه 21”.07./ا: كوش دادن صحبت كردن و ضبط كردن
1۱ Cn Cae eet ey a pee Cane een ee Cre ee]
Pees
FU Cen) Pe Pe Cr PR eT TRC CPO Re ey
حتما نور مصنوعی برای آنها تامین شده باشد
صفحه 15:
۳ ضوابط طراحى ايمنى يلكان در فضاى آموزشى
* ۱- تعداد پله هر پلکان نباید از ۳ پله کمتر باشد ( وجود ۱ با ۲ پله باعث برهم خوردن نظم و تعادل
Ie Rect ae er ee read ۱3
PO ee ror he een re ae
۳- ارتفاع نردهبرای بزرگسالان ٩۰ سانتی متر و برای کودکان ۷۵ تا ۸۰ سانتی متر است
و
fee eer Ws rer eCre fer ee Sear te TP by ve ws OE ei
Bee Tee here Ete eo nee eee ا
EUW esas en espe Ceres PVD aie ca ae UE SPICE Tes OP eas
می شود
* در خروجی کلاس حداکثرتا 20متر باید به پله فرار دسترسی داشته باشد.
* در خروجی کلاس ها بای رو بهبیرون باز شود و عقب رفتگی نسب به دیوارداشتهیاشد.
صفحه 16:
كتابخانه:
با توجه بهاینکه فضایی است که نیاز به سکوت و دید بیرونی خویی دارد لازم است در طبقات پائینی قرر
گیرد ويا اينكه اككر ديد و منظر خوبی رو به ساختمان داريم آن را در بالاترين طبقه و مشرف به منظره
طراحی کنیم . عوامل موثر بر تخصیص میزان فضاهای کتابخانهعبارتد از حجم مواد و متون و بخصوص
1
كتابها در سال تعيين مى كردد.فضاى مورد نياز رای محاسبه ی زیر بنای یک کتابخانه طبق فرمولی به
fe toee rerr come rec hp el perm Ie PLS con ee PH
rer eee re -oa C eneep e Teaee eAT Ee reeed ۳
شود.محل نشستن يك خواننده 1/7/امتر است.
ابعاد و استاندارد های پیشخوان و برگه دان:
حداکثر ارتفاع قفسه های فهرست معمولا به اندازه ی ارتفاع شش کشو است و در هر کشو نیز در حدود.
oe oe pe per same Oey ly Poe ye eee ETN CRIES 500
es) pete ote ns a eet eore eC hoe ton ete)
گیرنداز این رو محل قرار گیری فهرستها معمولا فضاییباز است که در نزدیک ورودی قرار درد و بوسیله
ى رديفهايى از قفسه هاى فهرستها و بيشخوان بررسى و جستجو كشوها تشكيل شده است.وسعت جنين
محلى براى جهار رديف قفسه هاى دو طرفه در حدود 1 متر مربع برأورد مى شود.
صفحه 17:
1
اغلب کتابخانه ها حداقل ۰٩/کتابها دارای عرضی کمتر از ۲۳۰ میلیمتر هستند و عملا می
ا 100000000
هاى دو طرقه با عمق ٠58ميليمتر حتى صرفه جويى بيشترى در فضا به عمل مى أيد.جنانجه
نگهداری کتابهایی با ابعاد کمی بزرگتر مرد نظر باشد عمق 0010
قاعده تجربی در یک کتابخانه ۸۰/قفسه ها ۲۰۰میلیمتری,۱۵/آنها ۲۵۰ میلیمتری و 4۵ آنها
۰ سیلستری هستتد.
* طول قفسه ها
* طول استاندارهسالها برابر۱۹۴۰میلیمتر بوده است,زیرا که پذیرفته شده بود که چشم خواننده
توانابى در بر كرفتن بيش از اين اندازه را در يك نكاه ندارد.مطالعات بعدى اندازه بزركتر تا
۰ میلیمتر را نیز تایید کرد.
52
* ارتفاع كتابها بر فاصله ى ميان طبقات و در نتيجه تعداد طبقات تاثير مى كذاردددر اكثر كتابخانه
En ee rao oa Cn ee gee ne CRIN cea cre 00
١ طبقه و يك يا خور ١8 ميليمترى مجموعا ارتفاع ١١17١ ميليمتر رأ براى قفسه ها يوجود مى
eee), 000 ارتفاع eae 187٠ 7 ۱۳
معلولین ار: ا م
niet 7 0
میلیمتری)به روی آن می باشد.
0
1 ce uegeine ne ek co
0
شرح زبراصتد
oye
صفحه 18:
Eee ae
رقم قابل قبول برای این میزها ٩۰۰۶۶۰۰ میلیمتر می باشداین رقم گاهی برای راحتی بیشتر
ol ا 0
کنند.
میزهای ۲ نفره:
ميزهاى ؟ نفره اى كه از هم جدا نشده اند ظاهرا براى خوانندكانى كه روبروى هم قرار مى كيرند
oP SIEGE Myre CIN rep reer eso ا ا
Eas
aos
RL Eee ace nerd ed a oder ate ee
1 eA ere Te A REO Pee ergy ene SEG
ميليمتر كمتر باششفضاى جانبى ی حداقل 5+١ ميليمة ۳
میزهای موازی باید حداقل ۱۸۰۰ میلیمتر فاصله پیش بینی شود.در عین حال نباید در انتهای این
تا ی ات
نور پردازی: ۳
۱
ES eee ee ee ie cee anne ا
cea ثور مصتوعى ۲- نور -١
ا |
۳ اتاق ها مطالعه(روزنامه و مجلات)
صفحه 19:
سالن اجتماعات:
0 0 CRON CE SPOS ل
۳
ازيشت صندلى رديف اول اتا سن #متر فضاء
* فاصله ی هر ردیف صندلی تا
ردیف بعد ۰عسانتی متره
* حداقل عرض راهروها ۸۰ امتر.
ee ی
* دارای ۲ راهرو فرارو عرض آن برلبر ۱.۳۰است. عرض در راهرو های فرار مطابق با جمع
بازشو های مربوط به راهرو می باشد.
ee ReaD ere ene bee ten tere ae
مى كدد
صفحه 20:
* ۱- کف محوطه آبخوری قابل شستشو ودارای شیب کافی و مناسب به طرف مجرای فاضلاب باشد.
* ۲- دیوار لبه آبخوری بایستی از جنس قابل شستشو (نظیر کاشی) بوده و دارای شیب مناسب بطرف
مجرای فاضلاب باشد.
* ۳ - دیوار اطراف آبخوری از جنس قابل شستشو (نظیر کاشی » سرامیک » سنگ و ۰
ryoennare, yore eer (nen Srperoes rere] na ۱
متناسب با سين هانش آموزان هر دوره هاى مختلف تحصيلى ١٠١( - سانتيمتر) از سطيع زمين باشو
* ف - آبخورى بايد خارج از سرويسهاى بهداشتى و با رعايت شرايط بهداشتى و با فاصله حداقل ۱۵
متر احداث گردد.
* تعداد توالتها در مدرسه به ازاء هر ۴۰ نفر حداقل یک چشمه توالت و هر ۶۰ نفر یک دستشویی در
نظر گرفته شود.
9 و re
سطح زمين باشد.
باشد,
صفحه 21:
موجب آلودگی خاک های سطحی نشود.
0 0
امکان دسترسی راحت برای استفاده کنندگان قراهم باشد.
1 REPO RCE RES CBT Nee PPE
استقراربخورى در داخل فضاى سرويسن هاى بهداشتى مطلقا ممنوع است.
Re eres se PCa ee Ear se pes Sper Fo
در صورتى كه تعداد سرويس هاى توالت بيش از ؟ جشمه باشد.تعبيه دو ورودى وخروجى الزامى
عرض دهته ورودى /7١ ١متر نباشد.
محل تعبيه ورودى در دسترس مستقيم با فضاى دستشويى ها يوده وداراى ديد مستقيم به فضاى
توالت ها نباشد.
چون سرویس بهداشتی معمولا روی کرسی چینی احداث ميشود.تعبیه حداقل ۳ پله با ارتفاع مناسب
مطایق با مشخصات مندرج در استاندارد سلی ایران الزامی است.
صفحه 22:
تجهيزات آتش نشانى:
Sere ere ا NOSE Ie ee ITs Se rer
VRID Ten PS NTO Ings were
* آموزش های ary ooh ار ا 0
كادر اموزشى ودائش. نش لموزان در سطوح مختلف ازامی است 1
0 نیش و بهرمردری از مدارس لخد تتيديه لبمار لز ليشن تلان
eee ONE ey ICY FO 01010
* قبل از نصب بخاریها نسبت به سرویس و رفع نقایص احتمالی آنها بالاخص در ناحیه
ا ۹ ۷۳
yer Sees S BOOT See Sey Teer Ses erry ee
تعداد لازم حداکثر به فاصله هر ۲۲ متر یک دستگاه در نظر گرفته شود.
صفحه 23:
* حتی الامکان وسایل گرمازا را در فاصله نیم متر ازدودکش مربوطه نصب نمانید.
وسايل كرمازا مانند بخارى ها را دي نزديكى وتماس نزديك با برده ها و
2-0000 es]
در صورت بروز [:
00000 Reet
آتش سوزی در بخاریها خونسردی خود را حفظ کرده و در وهله اول جریان سوخت دستگاه
چنانچه از سقف های شیروانی استفاده شود. فضای داخلی آن از ضایعات و فضولات پرنده های وحشی که
یکی از عوامل بروز حریق خود به خودسوز می باشد. حداقل ماهی یکبار توسط سرایدار پاکسازی شود.
حتی المقدور از استفاده از سقف های شیروانی با خریاهای چوبی احتراز شود
صفحه 24:
نحوه جانمایی فضاها در ساختمان چند
* فضاهای اداری عموما بهتر است در طبقات اول و دوم قرار گیرند تا عبور و مرور دانش آموزان و
av rec aparece CaP CN Cn ۱
00 er Spe ner te pe eee ker Coes ee ae FC Ee ea eS. ee Caneel
كلاس ها در طبقات بائين قرار كيرند اما در مقطع راهنمايى و دبيرستان با توجه به سن دانش
00 آموزان پایه های بالاتر در طبقات بالاتر و پایه های پائین تر در طبقات پائین تر قرار می
ome م Urea a ar altar Cony
. طبقات پائینی و زیر زمین تعبیه شود
* کتابخانه با توجه به اینکه قضایی است که نیا به سکوت و دید بیرونی خوبی دارد لازم است در
طبقات پائینی قرار گیرد و یا اینکه اگر دید و منظر خوبی رو به ساختمان داریم آن را در
بالاترین طبقه و مشرف به منظره طراحی کنیم .
Pe Se rl ea a a ea ae
خارج از فضاى آموزشى در حياط تعبيه شود و همجنين سالن امتحانات و اجتماعات بايد در
. طبقات همکف و زیر زمین و در اولویت دوم در طبقات بالاتر قرار گیرد
صفحه 25:
پایان
هو ادار ان معمار ی
www.architectfans.com