صفحه 1:
Va ۳ استانداردهای
& نامكذارى فولادها
Steel Numbering
= Systems
لس
صفحه 2:
معرفی برخی از متداولترین استانداردهای نامگداری فولادها
فولادها به روشهای مختلفی تقسیم بندی می شوند که تقسیم بندی آنها می تواند بر
اساس موارد زیر باشد:
"بر اساس ترکیب شیمیایی؛ مانند فولاد کربنی» فولاد کم آلیاژ » فولاد زنگ نزن و ...
"بر اساس روش تولید مانند روش کوره الکتریکی و ...
"بر اساس روش ساخت. مانند نورد گرم؛ نورد سرد و ...
"پر اساس شکل محصول مانند ورقء لولف ميل صفحه و ...
“بر اساس روش اكسيزن زدايى مانند فولاد آرام نيمه آرام؛ جوشان و ...
"بر اساس ریز ساختار مانند فریتی» پرلیتی» مارتنزیتی
"بر اساس استحکام مورد نیاز
"بر اساس عملیات حرارتی مانند بازپختی» کوئنچ و تمپر و...
"بر اساس کیفیت محصول مانند فولاد با کیفیت آهنگری؛ کیفیت تجاری و ...
*بر اساس کاربرد مانند فولاد فتره فولاد ساختمانی» فولاد ابزار و ...
صفحه 3:
تفسیم بندی بر اساس ت ر کیب شیمیایی
انواع فولادها
۱- فولادهای ساده کربنی (Fe-C)
۲- فولادهای آلیاژی (۵[[0 + Fe-C
(Elements
تقسیم بندی انواع فولادهای ساده کربنی:
۱- فولادهای کم کرین «Low Carbon Steel
%C<0.25-0.3
(Medium Carbon Steel) bug oS sboV3-)
0.25-0.3<%C<0.65-0.7
۳- فولادهای با کرین بالا (50661 حمطععی طوذا:
0.65-0.7<%C
صفحه 4:
:مهمترین عناصر آلیاژی فولاد
Ni-Cr-Mo-Mn-V-Ti-W-Nb-Si-Co-Cb...
:تقسیم بندی فولادهای آلیاژی
۱- فولادهای میکرو آلیاژ (5661 «Micro Alloy
در اين نوع فولادها با افزودن حدا کثر چند صدم یا چند دهیم درصد از عناصر ۲۷0 ,۷ ,31"
استحکام بسیار بالایی ایجاد میشود.
(Low Alloy Steel) فولادهای کم آلیاژ -۲
=%Alloy Elements > 6
«(High Alloy Steel) 57 , فولادهاى -٠“
Z=%ALLOY ELEMENTS > 5%
صفحه 5:
es, 3 سیستم امگذاری فولادها در استانداردهای آمر
:۸51(1 استاندارد
Awerican Society for Testing and Materials
این استاندارد با ت رکیبی از حروف و شمارهها معرفی میشوند که ه رکدام از این حروف و
شمارهها اطلاعاتی را درباره مشخصات فلز ارایه میدهد.
ASTM A XXX, ASTM B XXX, ASTM C XXX,...
A ferrous metals; B nonferrous metals;
C cementitious, ceramic, concrete, and masonry materials;
D miscellaneous materials; E miscellaneous subjects;
ASTM A XXX-XX———> S50) py de
صفحه 6:
مثال:
ASTM A 516/A 516M-01 Grade 70 - Pressure Vessel Plates,
Carbon Steel, for Moderateand Lower- Temperature Service
27 حرف ۸ اول نشان دهنده فلز آهنی است اما آنرا به زیر مجموعه های چدن فولاد کربنی؛
فولاد آلیاژی یا فولاد زنگ نزن تقسیم حرف نمی کند.
تا عدد 516 یک شماره ترتیبی است که مستقیما با خواص فلز ارتباطی ندارد.
7 حرف ۸ دوم یعنی از هر دو سیستم متریک و اروپایی استفاده شده و حرف M یعنی از
سیستم متریک استفاده شده است.
27 عدد 01 سال بازیینی یا انتشار را نشان میدهد.
Grade 70 O یعنی حداقل استحکام کششی آن 169 70 است.
صفحه 7:
سیستم نامگذاری 69164
COG
American Iron and Steel Institute / Society of Automotive Engineers
این سیستم نامگذاری از چهار رقم برای مشخص کردن فولادهای کربنی و کم آلیاژ بر اساس ت رکیب
یی بهره ميبرد. بر اساس این سیستم؛ دو رقم آخر نشان دهنده میزان کرین برحسب صدم درصد
است. رقم اول از سمت چپ مشخص کننده طبقه ای است که فولاد به آن تعلق دارد و مطابق است باز
عدد ! برای فولادهای کربنی تت ۸۲91
عدد ۲ برای فولادهای نیکل دار سم
عدد ۲ برای فولادهای نیکل - کرم | |
عدد ؛ برای فولادهای مولییدن دار
عدد ۵ برای فولادهای کرم دار درضه گرا 1:۶
عدد 1 برای فولادهای کرم - وانادیم
عدد ۷ برای فولادهای تنگستن دار
عدد ۸ برای فولادهای سیلیسیم - منگنز
صفحه 8:
مفهوم برخی علائم پیش و پسوندها :
"رقم دوم عموما مشخصه درصد متوسط عنصر مسلط است.
"نمایش اضافه شدن عنصر بر ( 1) جهت افزایش سختی پذیری با حرف 8۳"
"نمایش اضافه شدن سرب (39) جهت بهبود قابلیت ماشینکاری با حرف 1"
7 پیشوند"]" برای فولاد با کیفیت تجاری
""پیشوند"۳]"برای فولاد تولید شده با کوره الکتریکی
7پسوند "1۲" جهت قابلیت سختی پذبری.
صفحه 9:
Description
Nonreslfurized.1.00 manganese maximum
Resulfurized
Rephosphorized and resifurized
Nonresifurized, over 1.00 manganese maximum,
Description
1.75 manganese
0.20 or 0.25 molybdenum or 0.25 molybdenum and 0.042
sulfur
0.50, 0.80, or 0.95 chromium and 0.12.0.20, or 0.30
molybdenum
1.83 nickel, 0,50 to 0.80 chromium and 0.25 molybdenum
0.85 or 1.83 nickel and 0.20 or 0.35 molybdenum
1.05 nickel, 0.45 chromium, 0.20 or 0.35 molybdenum
3.50 nickel and 0.25 molybdenum
0.80, 0.88, 0.93, 0.95, or 1.00 chromium
1.03 chromium
1.43 chromium’
0.60 or 0.95 chromium and 0.13 or 0.15 vanadium minimum
0.55 nickel, 0.50 chromium and 0.20 molybdenum
0.55 nickel, 0.50 chromium and 0.25 molybdenum
nickel, 0.50 chromium and 0.35 molybdenum
2.00 silicon or 1.40 silicon and 0.70 chromium
0.28 or 0.50 chromium
0.80 chromium
0.30 nickel. 0.45 chromium and 0.12 molybdenum
0.45 nickel, 0.40 chromium and 0.12 molybdenum
Carbon Steels
10XX
1123
12XX
15XX
Alloy Steels
13XX
40XX
41XX
4BXX
46XX,
ATEX,
48363
5120
SIXXX
S2XXX
61XX,
86XX
87XX
88XX
92XX
SOBXX,
SIBXX
SIBXX
94BXX
صفحه 10:
روش امگذاری فولادهای پر آلیاژ در استاندارد LAIST
فولادهای ابزار ([5166 1001)
فولادهای زنگ نزن (Stainless Steel)
فولادهای ابزار: جهت نامگذاری اين گروه از یک حرف و یک عدد مشخص استفاده میگردد.
این حرف پیشوند وضعیت فولاد ابزار را از نظر روش سرد كردنء کاربرد و ویژگیهای خاص OT
نشان میدهد. عددی که در این کنار این حرف میآید. گروههای خاص آنرا نشان میدهد.
SW (Water Hardening): W1, W2, WS AISI
20 (Oil Hardening): 01, 02, 06, 07
3A (Air Hardening): A2, A4, A7 شرایط کاری
QD (High Carbon, High Chromium): D2, D3, D4
OS (Shock Resistance): $1, $2, S4
SP (Mould Steel): P6, P20, P21
SH (Hot Work): H10, H13, H19
OM, T (High Speed Tool Steel: Mo & Ti): M1, M2, T1, T15
OF, L (Special Tool Steel): F1, L2, L6
زير مجموعهها
صفحه 11:
فولادهای زنگ 53 (Stainless Steel)
فولادهای زنگك نزن: در اين روش از یک عدد سه رقمی VB OS al hy WS apt g salted (XXX)
زنگنزن و ارقام بعدی زیر مجموعههای آن گروه را مشخص می کند.
O2xx (Cr-Ni-Mn): 201, 202, 203
43XX (Cr-Ni : Austenitic Stainless Steel): 302, 303, 304
O4XX (Cr : Ferritic Stainless Steel): 405, 409, 430
44XX (Cr : Martensitic Stainless Steel): 403, 410, 414
۸-۱۸ به عنوان مثال فولاد زنگ نزن معروف و پر کاربرد
302: Austenitic Stainless Steel
Carbon: 0.15 max Chromium: 17 - 19
Manganese: 2 max Nickel: 8 - 10
Phosphorus: 0.045 max Silicon: 1 max
Sulphur: 0.03 max Iron Balance
صفحه 12:
سیستم نامگداری به روش 006
Unified Numbering
System
این روش سیستمی متشکل از یک حرف و ينج عدد است. حرف اول كلاس آلیاژ و چهار حرف
اول طبق همان استاندارد ۸۸151/5۸۳ گروه بندی آلیاژها را نشان میدهد. رقم پنجم طبق علائم
قراردادی» ۱ بجای 4 3 بجای او ۶ بجای 3 استفاده میگردد.
Ferrous Metals
Specified mechanical properties steels
Cast irons
AISI and SAE carbon and alloy steels (except tool steels)
AISI H-steels
Cast steels
Miscellaneous steels and ferrous alloys
Heat and corrosion resistant(stainless) steels
Tool steels
Welding Filler Metals
Welding filler metals, covered and tubular electrodes
classified by weld deposit composition
UNS Descriptor
Dxxxxx,
و
Gxxxxx
جح
ا
ا
Sxxxxx
TXXxXxx,
UNS Descriptor
“WXxxxxx
صفحه 13:
روش امگذاری فولادها با استاندارد اروپا
Deutsches Institut fir Normung :t!7 DIN استاندارد
an Institute for Standardization
استاندارد عددی:
W. Nr. : X.YYYY.Z
کروه اصلی مواد (:0)
گروه اصلی مواد 26
“رقم ٠ برای چدنها
YYYY psn
رم یوت 2 رقم ۱ برای فولادها
“رقم 7 براى فلزات سكين غير از آهن
رقم ۳برای فلزات سبکک
رقم ۴ تا ۸ برای فلزات غير آهنى
رقم ٩ آزاد برای کاریردهای داخلی
"گروه اصلی ۰ و ۱ مربوط به همه موادی است که در آن
آهن پیشترین کاربرد را دارد.
صفحه 14:
شماره نوع
دو رقم اول شماره نوع فولاد و دو رقم بعدی ارقام شمارنده می باشند.
نوع فولاد به گروههای زیر تقسیم بندی می شود:
فولادهای پایه و کیفی و فولادهای نجیب
اين كروهها بر حسب ترکیب شیمبایی و نیز ویژگیهای قابل توجه که از شرایط فنی کاربردی و
تولیدی حاصل می شود؛ به زیر مجموعههای کوچکتر تقسیمبندی می شوند.
از ارقام شمارنده نمی توان در مورد میزان کربن و عناصر آلیاژی اظهار نظر کرد.
ارقام پیوست.
ارقام پیوست فقط وقتی به کار می روند که برای مشخصه واضح مواد لازم است. اولین رقم پیوست
جهت مشخصه فرآیند تولید فولاد به کار می رود و دومین رقم پیوست جهت مشخصه وضعیت
عملیات حرارتی به کار می رود.
مثال برای شماره مواد
از شمارة مواد 1.2713 مى توان نتيجه كرقت :
1 شماره اصلى > قولاد
7 كلاس نوع > فولاد ابزارىء داراى تيكل
3 ارقام شمارنده < مخصوص قولاد : C, 0.7%Cr, 1.7%Ni, 0.3%Mo +V 0.55%
صفحه 15:
استاندارد حروفی 01۳1:
فولادهای ساده کرینی:
۱- فولادهای انبوه (غیر مرغوب):
St XX
0 فولادهای ویژه شکل دادن سرد (کله زنی) مثلا5137-3 04 QStxx
فولادهای آرم و نیمه آرا مثلا RStXX R St37-2
۲7 فولاد نآرام (جوشان) مثلا 137-2 تا UStXX
۷ دورقم بعد حرف 81 حداقل استحکام کشثی را بر حسب 162/710
۲- فولادهای مرخوب (قابل عملیات حرارتی):
در این روش از علامت مشخصه 6235 و یک عدد دو رقمی که درضد کرین فولاد را تشان می دهد
استفاده می گردد. حرف X شامل مشخصات زیر است:
حرف برای قولاد با قابلیت سخت کاری شعله ای و القایی (53 2۶))
حرف ابرای فولاد نجیب با مقدارپایین فسفر و گوگرد (45 016 ,35 016)
حرف 1 برای فولاد نجیب با محدوده معینی از گو گرد (35 46210
حرف ٩ برای فولادهای کربوره و بهسازی جهت کلهزنی سرد (35 061)
صفحه 16:
فولادهای آلیاژی:
۱- فولادهای کم آلباژ:
XX Cr Ni Mo V..._YYYY...
فسبت درصد درصد کربن*۱۰۰
عناصر آلباژی :۱۰۰
Cr, Co, Mn, Ni, Si, W 4
Al, Be, Cu, Mo, Nb, Pb, Ta, Ti, 10
V, Zr
Ce, N,P,S 100
B 1000
مثال:
%C=0.3, %Cr = 4/4=1, %Mo = :0۳04 30
1/10=0.1
%C=0.35, %Ni=3.5, %Cr=2 : 148 ۲10۲ 35
صفحه 17:
۲- فولادهای پر آلباژ:
X XX Cr Ni Mo Von SL ل
درصد واقعی
عناصر آلیاژی*۱۰۰
مثال:
درصد کرین*۱۰۰
X10 CrNi 188: (0.1% C, 18% Cr, 8% Ni)
X20Cr13:(0.2%C, 13% Cr)
صفحه 18:
فولادهای مورد استفاده در این آزمایشگاه و علائم
اختصاری جهت. تعیین آنها
۱-فولاد کم کرین 9۵00.35 «1035 له 035
در اين آزمايشكاء با حرف © تامكذارى مىشود.
؟-فولاد كم كرين 51:37 (مشابه 1008 4151): :0.15-0.25-©
هراينآزمایشگه با حرف 8نامگذاری میشود.
۳-فولاد کرین متوسط ۹۵00.55-0.65 (60۱۷) 1 ,1148 آکلش 760 ASAB
در این آزمایشگاه با حرف 4نامگذاری میشود.
ع-فلاد پر کرین و پر لیا )1.2080 Buhler K100 (AISI D3, DIN X210Cr12, WINE
در این آزمایشگاه با حرف "ناگی میشود.
همجنين بسته فولاد مور نظر در چه محیعی سرد شده باه شمارههای زیر بهآن اختصاص میاد:
Reference (as cast), 1: Water Cooled, 2: Oil Cooled, 3: Air :0
Cooled
