اقتصاد مهندسی

اقتصاد مهندسی

اسلاید 1: بسم الله الرحمن الرحیم

اسلاید 2: دکتر سید حمزه خرم نسب www.khoramnasab.ir

اسلاید 3: تعريف علم اقتصاد اقتصاد دانش اجتماعي است که مطالعه مي کند چگونه افراد تصميمات بهينه اتخاذ نمايند.اقتصاد علم تخصيص بهينه منابع کمياب است نيازها و خواسته هاي بشري نامحدود است ولي ابزارهاي رفع نياز ها محدود هستند.1www.khoramnasab.ir

اسلاید 4: Axiom در اقتصاد 1)Scarcity V plenty (اصل فراواني در مقابل کميابي)الف: فراواني يعني در بهر مندي از کالاها و خدمات کوچکترين محدوديتي نداشته باشيم.ب: کميابي يعني در بهرمندي از کالاها و خدمات محدوديت داشته باشيم.2) Pruference (اصل بيش خواهي) يعني انسانها بيشتر را به کمتر ترجيح مي دهند.3) Rational (اصل عقلايي) تصميمات اقتصادي و اقدامات بشر بايد عقلايي و منطبق بر منطق باشد.2www.khoramnasab.ir

اسلاید 5: برخی واژه های اقتصادی 3اقتصادیeconomicصرفه جو- مقتصدeconomicalاز نظر اقتصادی Economicallyاقتصاد سنجیEconometricsعلم اقتصادeconomicsاقتصاد دانeconomistwww.khoramnasab.ir

اسلاید 6: موضوع اقتصاد مهندسي ومفاهيم اساسي آناقتصاد مهندسي در حقيقت توجه اصلي خود را به تصميم گيري بر مبناي مقايسه عايدي طرحهاي مختلف نسبت به هزينه هاي آنها معطوف ميدارد.نکته قابل توجه اين است که تصميم گيريها از تنوع بسيار زيادي برخودار مي باشند.به عبارت ديگر در اقتصاد مهندسي طرحهاي مورد نظر اشخاص، شرکتها و..... در بخش خصوصي و همچنين طرحهاي مربوط به بخش عمومي اقتصاد مورد ارزيابي قرار ميگيرند.4www.khoramnasab.ir

اسلاید 7: با وجوديکه اقتصاد مهندسي رابطه نزديکي با مباحث اقتصاد خرد دارداما بايد گفت که اقتصاد مهندسي خود داراي تاريخچه و مشخصات مستقلي است.يک متخصص اقتصاد مهندسي با تکيه بر اطلاعات و دانش مهندسي و اقتصادي راههاي مختلف استفاده از منابع کمياب موجود را شناسايي نموده و ارزيابي و محاسبات دقيق اولويت هاي طرحهاي مختلف را تعيين مي کند.در اقتصاد مهندسي با وجوديکه ارزيابي ها عمدتاً براساس الگوها و محاسبات رياضي صورت ميگرد ولي تجربه نيز در ارزيابيهاي نهايي نقش مهمي را ايفاء ميکند.5www.khoramnasab.ir

اسلاید 8: مفاهيم اساسي اقتصاد مهندسي يکي از اهداف مهم اقتصاد مهندسي استفاده از فنون تحليلي براي ازريابي اقتصادي پروژه هاي مهندسي است.سرتاسر کل فرآيند برنامه ريزي، طراحي،ساخت اجرا و نگهداري سيستمهاي مهندسي، مانند کارخانه هاي صنعتي،طرحهاي ملي و... حاوي بسياري تصميمات مهم و اغلب پيچيده است.در تحقق هر پروژه جديد که نيازمند تکنولوژي مدرن است، توجه به ملاحظات فني و اقتصادي امري مهم و اساسي است.6www.khoramnasab.ir

اسلاید 9: در بخش خصوصي ، شکست يک سرمايه گذاري جديد که براي تامين نيازها و تمايلات حس شده انجام مي شود منجر به اتلاف سرمايه گذاري و نتيجتاً​ حذف از بازار خواهد شد.اما در بخش عمومي، شکست يک پروژه جديد جهت تامين نيازهاي اجتماعي کمتر آشکار است، زيرا رفاه عمومي را نمي توان به سادگي و راحتي اندازه گيري کرد.بنابراين در آماده سازي يک پروژه مهندسي، مهم است که قبل از انتخاب آن پروژه منافع و هزينه ها را ارزيابي کنيم.هر چند انگيزه هاي شروع پروژه در بخشهاي عمومي و خصوصي متفاوت است.7www.khoramnasab.ir

اسلاید 10: فرآيند تصميم گيري به طور کلي، فرآيند تصميم گيري براي آماده سازي پروژه مهندسي حاوي گامهاي اساسي زير است:تعريف مسئله تعيين هدفها و معيارهاتهيه طرحها و برنامه هاارزيابي و انتخاباجرا و کنترل 8www.khoramnasab.ir

اسلاید 11: نقش تحليل اقتصاد مهندسياز زمان انقلاب صنعتي بدين سو، توسعه تکنولوژيک را به عنوان راهي مطمئن ،براي جوابگويي به نيازهاي اجتماعي پذيرفته اند. توجه تکنولوژيک به روابط بين کارکرد مورد انتظار يک تحول توليدي جديد و سرمايه گذاري مورد نياز آن از منابع اجتماعي، به طور سنتي بخش از برنامه ريزي و طراحي کليه کارهاي مهندسي است.منظور از تحليل اقتصادمهندسي، ايجاد فهم اساسي و پاسخهايي است که از ديدگاه اقتصادي، در مورد سوالات «چه بايد ساخت؟» «کي بايد ساخت؟» و آيا «اصلاً بايد ساخت؟»پديد مي آيد.9www.khoramnasab.ir

اسلاید 12: به تعبير کلي، بايد گفت که اين تحليل اصولاً بامفاهيم و روشهاي تحليلي مربوط به مطالعه کارايي اقتصادي پروژه هاي مهندسي براي جامعه بر حسب منافع حاصل از اين پروژهانسبت به هزينه آنها، ارتباط دارد.به هر حال، تحليل اقتصاد مهندسي ،اولين گام مهم در جهت گسترش ديدگاههاي تصميم گيرنده است که او را با بينش و اعتماد بيشتري به درک پيامدهاي تصميمهايش مجهز مي کند.10www.khoramnasab.ir

اسلاید 13: برخي از سوالات و مسائلي که اقتصاد مهندسي قادر است به آنها پاسخ دهد عبارتند از: 1-کداميک از طرحهايي که با يکديگر رقابت مي کنند بايد انتخاب شوند؟2-آيا بهتر است ماشين موجود را تعمير کرد و يا اينکه يک ماشين جديد را جايگزين آن نمود؟3-با توجه به محدوديتهاي بودجه، کداميک از طرحهاي سرمايه گذاري موجود بايد تامين مالي شوند؟4-آيا طرحهاي بدون ريسک را بايد در اولويت قرار داد يا اينکه طرحهايي که متضمن ريسک بالاتر مي باشند را به خاطر اينکه داراي درآمد بالاتري نيز مي باشند بايد در اولويت قرار داد؟5-آيا منافع مورد انتظار ناشي از طرح خدمات عمومي دولت کافي است تا هزينه اي مربوط به طرح را توجيه نمود؟11www.khoramnasab.ir

اسلاید 14: دو نکته درتمامي سوالات مشاهده مي شود: اول اينکه اين سوالات هريک به نحوي به مسئله انتخاب بين طرحهاي مختلف توجه مي کنند.دوم اينکه اين سوالات همگي در بردارندة ملاحظات اقتصادي مي باشند.12www.khoramnasab.ir

اسلاید 15: رابطه اقتصاد با مهندسي از سوالات و موارد قبلي مي توان به طور خلاصه به رابطه بين اقتصاد و مهندسي و علت انتخاب واژه اقتصاد مهندسي پي برد.براي بررسي رابطه دقيق بين اقتصاد و مهندسي مي توان گفت که اين رابطه مانند رابطه بين مهندسي و فيزيک است. بدين معني که دانشمندان اغلب اوقات خود را به کشف و تشريح قوانين طبيعت اختصاص داده اند و مهندسان نيز با دانشمندان همکاري نموده تابتوانند کاربردهاي عملي قوانين را در دنياي واقعي نشان دهند.13www.khoramnasab.ir

اسلاید 16: با وجود اينکه قوانين اقتصادي به اندازه قوانين فيزيک دقيق نيستند ولي کاربرد روز افزاون قوانين اقتصادي در زمينه توليد و استفاده از منابع کمياب موجب شده است اين قوانين به صورت چشمگيري مورد توجه مهندسين قرار گيرند. شايد بتوان گفت کتاب «نظريه اقتصادي مکان راه آهن» نوشتة آرتورولينگتن A.Wellington در سال 1887 ميلادي را در حقيقت مبداً توجه مهندسين به ارزيابي اقتصادي دانست ولي از آن تاريخ به بعد مفاهيم و موضعات اقتصادي به صورت قابل توجهي مسائل و بررسيهاي مهندسي را تحت تاثير قرار داده است، بطوريکه امروزه تصميم گيري مهندسين بدون توجه به مفاهيم و مسائل اقتصادي، امکان پذير نيست.14www.khoramnasab.ir

اسلاید 17: طرح و برنامه Project & Plan به طور کلي هر نوع تصميم گيري سرمايه گذاري در زمينه منابع مختلف در اقتصاد که متضمن هزينه باشد يک طرح ناميده مي شود. منظور از برنامه در اقتصاد مهندسي نيز در واقع مجموعه چد طرح را برنامه مي گويند بنابراين در يک برنامه اقتصادي چند طرح سرمايه گذاري وجود دارد که در طول دوره برنامه اجرا مي شود. به عبارت ديگر منظور از يک طرح در واقع يک عمل سرمايه گذاري است و وجه مشخصه آن هزينه هايي است که بايد صورت گيرد و در مقابل در آينده نيز انتظار مي رود که از طرح سرمايه گذاري،عايدي ايجاد شود. 15www.khoramnasab.ir

اسلاید 18: در حالت کلي مي توان سرمايه گذاري را به سرمايه گذاري مالي و سرمايه گذاري به شکل کالاهاي سرمايه اي که در واقع همان مفهوم سرمايه گذاري اقتصادي نيز مي باشد تقسيم بندي نمود.منظور از سرمايه گذاري مالي در واقع هر نوع خريد و فروش دارايي است که هدف کسب سود به صورت تصادفي مي باشد. در اين نوه سرمايه گذاري چيزي به سرمايه اي واقعي (وجوه موجودي انبار) در اقتصاد افزوده نمي شودو فقط حق مالکيت از فردي به فرد ديگر منتقل مي شود.16www.khoramnasab.ir

اسلاید 19: براي مثال خريد و فروش اوراق قرضه يک عمل سرمايه گذاري مالي است (يا خريد و فروش املاک)در مقابل در سرمايه گذاري اقتصادي که در واقع همان سرمايه گذاري به شکل کالاهاي سرمايه اي است، تغييرات واقعي در حجم سرمايه اي موجود ايجاد مي شود. اين نوع سرمايه گذاري به شکل تجهيزات جديد،ماشين آلات جديد، ساختمانهاي جديد (مسکوني و غير مسکوني)ياتغيير در موجودي انبار مشاهده مي شود.در اقتصاد مهندسي طرحهايي که مورد ارزيابي قرار ميگريند از نظر اهميت و همچنين هزينه با يکديگر متفاوت مي باشند. به همين خاطر طرحها را مي توان به اقسام مختلفي تقسيم بندي کرد.17www.khoramnasab.ir

اسلاید 20: طبقه بندي طرحها طرحهاي ساختاري يا بنياني (Structural Projects) طرحهاي حاشيه اي (Marginal Projects) 18www.khoramnasab.ir

اسلاید 21: طرحهاي ساختاري يا بنياني Structural Projects طرحهايي هستند که در نتيجه انجام آنها تغييرات اساسي و عظيمي در اقتصاد کلان کشور يا يک منطقه ايجاد مي شود و معمولاً اينگونه طرحها داراي هزينه اي بالايي نيز مي باشند. از جمله اينگونه طرحها مي توان طرح ايجاد سدهاي عظيم، مترو و ..... را نام برد.19www.khoramnasab.ir

اسلاید 22: طرحهاي حاشيه اي Marginal Projects طرحهاي هستند که تاثير کمي در اقتصاد کلان يک کشور و يايک منطقه داشته و فقط از ديد انفرادي و اقتصاد خرد اهميت دارند. مانند ايجاد يک شرکت خصوصي و....20www.khoramnasab.ir

اسلاید 23: نوع ديگر تقسيم يندي .Iطرحهاي مستقل (Independent Projects)طرحهايي هستند که انجام يک طرح به ديگري بستگي ندارد و بنابراين طرحهاي مستقل را مي توان به ترتيب اولويت درجه بندي نمود. .IIطرحهاي وابسته (Dependent Projects)طرحهايي هستند که انجام يک طرح به طرح ديگر وابسته مي باشد.21www.khoramnasab.ir

اسلاید 24: طرحهاي مکمل Completed Projects طرحهايي هستند که انجام يکي منوط به انجام ديگري مي باشد.22www.khoramnasab.ir

اسلاید 25: طرحهاي جانشين Substition Projects طرحهاي جانشين يا (مانعه الجمعIncompatitible-) طرحهايي هستند که انجام و پذيرش يک طرح موجب رد طرح ديگر مي شود در اين حالت فقط يک طرح قابل اجرا است.مزايده ها حالت مانعه الجمع دارند. زيرا اگر شخصي برنده يک مزايده شود معنايش رد ساير پيشنهادات است.نمونه ديگر تصميم گيري در مورد انتخاب سخت افزار و نرم افزار کامپيوتر هاي يک شرکت است. اگر مدير يک شرکت يکي از شرکتهاي کامپوتري را براي اين منظور انتخاب کمتر معانيش اين است که در واقع از شرکت ديگري نمي تواند استفاده کند.23www.khoramnasab.ir

اسلاید 26: جريان وجوه نقدي يک طرح Cash Flow of a Project)) منظور از جريان وجوه نقدي يک طرح در حقيقت کليه عايدي ها و هزينه هايي است که در طول عمر طرح در سالهاي مختلف برآورد مي شود.در اقتصاد مهندسي جريان وجوه نقد به سه گروه تقسيم مي شوند.1- جريان اوليه(Initial Flow) 2- جريان عملياتي(operational Flow) 3- جريان نهايي(Terminal Flow) 24www.khoramnasab.ir

اسلاید 27: جريان اوليهجريان پولي است که قبل از شروع بهر برداري طرح (دوره ساخت) صورت ميگرد. با توجه به اينکه اين نوع جريان معمولا نوعي هزينه است لذا در اقتصاد مهندسي علامت ارقام مربوط به جريان اوليه منفي است.  25Initial Flowwww.khoramnasab.ir

اسلاید 28: جريان عملياتي منظور از جريان عملياتي در واقع کليه وجوهي است که در ارتباط با طرح در طول سالهاي بهره برداري قابل پيش بيني مي باشد. اين جريان شامل کليه عوايد( علامت مثبت) و هزينه ها (علامت منفي)مي شود که در طول سالهاي بهره برداري طرح قابل برآورد مي باشد.منظور از عوايد درآمدهايي است که از طريق توليد و اجرا ي طرحها به وجود مي آيد. منظور از هزينه هاي عملياتي شامل کليه هزينه هاي مربوط به بهره برداري، حفظ و نگهداري، تعميرات و غيره مي باشد.26 operational Flow www.khoramnasab.ir

اسلاید 29: جريان نهايي  منظور از جريان نهايي يا انتهايي در واقع وجوه نقدي مي باشد که در آخرين سال بهره برداري طرح قابل پيش بيني ميباشد. اين وجوه معمولاً مثبت مي باشد زيرا اين وجوه شامل فروش دارائيهاي مستهلک شده و يا ارزش اسقاطي مي باشد که درپايان طرح ايجاد مي شود.27 Terminal Flow www.khoramnasab.ir

اسلاید 30: مثال:چنانچه يک طرح سرمايه گذاري که 5 سال طول مي کشد داراي هزينه اوليه اي معادل 000ر50 ريال باشد و پيش بيني شود که اين طرح در سال اول مبلغ 000ر25 ريال عايدي در سال دوم مبلغ 000ر25 ريال هزينه، در سال سوم مبلغ 000ر50 ريال عايدي ،در سال چهارم (برابري هزينه و عايدي) و در سال پنجم که در حقيقت سال آخر طرح است مبلغ 000ر75 ريال عايدي داشته باشد در اينصورت جريان وجوه نقدي اين طرح را به صورت نموداري نمايش دهيد.28www.khoramnasab.ir

اسلاید 31: عمر طرحعمر طرح در واقعه افق زماني است که در طول آن طرح مورد ارزيابي قرار ميگيرد.معمولاً عمر طرح را با سال اندازه ميگرند.بنابراين مي توان گفت عمر طرح در حقيقت به تعداد سالهايي اطلاق مي شود که جريان وجوه نقدي به شکلهاي مختلف قابل پيش بيني مي باشد. در ارزيابي طرحها دو نوع عمر طرح مورد توجه قرار ميگردد.30www.khoramnasab.ir

اسلاید 32: عمر فيزيکي عمر فيزيکي در حقيقت تعداد سالهايي است که براساس شرايط فيزيکي و فني، يک کالاي سرمايه اي مي تواند مورد استفاده و بهر برداري قرار گيرد. اين امر با توجه به مسئله استهلاک قابل محاسبه و برآورد ميباشد در اينصورت طولاني ترين عمر فيزيکي کالاي سرمايه اي مورد استفاده در طرح به عنوان عمر طرح در نظر گرفته مي شود. به عنوان مثال در برخي طرحها که در آنها زمين به عنوان يک کالاي سرمايه ا ي وجود دارد عمر طرح را مي توان بي نهايت در نظر گرفت زير در طول زمان زمين از ميان نمي رود و يا در بعضي از مواقع با يک هزينه سالانه مي توان مجددا ً​از آن در جريان توليد استفاده کرد.31www.khoramnasab.ir

اسلاید 33: عمر اقتصاديعمر اقتصادي باتوجه به مفهوم استهلاک اقتصادي تعريف مي شود.به عنوان مثال يک ماشين از نظر فيزيکي و فني ممکن است مستهلک نشده باشد ولي از نظر اقتصادي به خاطر نو آوري و پيشرفت فني و ورود ماشين هاي جديد با کارايي به مراتب بيشتر، استفاده از ماشين موجود مقرون به صرفه نيست، در اين موارد گفته مي شود که از نظر اقتصادي ماشين فعلي در واقع مستهلک شده تلقي مي شود. با توجه به اينکه از نظر علمي پيش بيني استهلاک اقتصادي کار ساده اي نمي باشد لذا در اقتصاد مهندسي منظور از عمر طرح در حقيقت همان عمر فيزيکي طرح مي باشد.32www.khoramnasab.ir

اسلاید 34: مفهوم ارزش زماني پولبه طور خلاصه چنانچه هيچ نوع رجحاني بين دريافت يک مبلغ معين يا مصرف در زمان حال و دريافت اين مبلغ و يا مصرف در زمان آينده وجود نداشته باشد، دراينصورت گفته مي شود که زمان داراي ارزش پولي نمي باشد و يا به زبان اقتصادي گفته مي شود فرد بين مصرف حال و آينده بي تفاوت مي باشد. دراين حالت براي مثال 1000 تومان فعلي با 1000 تومان يک يا 2 سال ديگر يکسان تلقي مي شود.با توجه به اينکه اين وضع عملاً​ اتفاق نمي افتد بنابراين فرض ميشود که زمان داراي ارزش پولي است و ازرش يک مبلغ در زمانهاي مختلف (سالهاي مختلف) با يکديگر برابر نمي باشد.33www.khoramnasab.ir

اسلاید 35: از ديدگاه اقتصادي چنانچه مصرف کننده بين مصرف در زمان حال و مصرف درزمان آينده بي تفاوت باشد و يا هيچ نوع رجحاني بين دريافت يک مبلغ معين در زمان حال و آينده نداشته باشد در اين صورت گفته مي شود که نرخ ترجيح زماني وي برابر صفر است. در مقابل چنانچه فردي بين يک مبلغ معين در زمان حال و همان مبلغ در زمان آينده، مبلغ مربوط به زمان حال را ترجيح دهد در اينصورت گفته مي شود که نرخ ترجيح زماني وي برابر با صفر نيست . ترجيح زماني پول يعني افراد به دارا بودن مبلغ معيني از وجوه در حال حاضر بجاي همان مبلغ در زمان آتي تمايل داشته باشند.34www.khoramnasab.ir

اسلاید 36: براي مثال چنانچه فرد مورد نظر بين دريافت مبلغ 1000 تومان در زمان حال و مبلغ 1200 تومان پس از يک سال بي تفاوت باشد در اينصورت گفته مي شود که اين فرد با يک نرخ 20 درصدي بين زمان حال و آينده بي تفاوت خواهد بود. اين نرخ که در واقع نرخ ترجيح زمان وي را مشخص مي کند نشان مي دهد که ارزش فعلي مبلغ 1200 توماني که يک سال ديگر قابل دريافت است فقط 1000 تومان مي باشد. به عبارت ديگر با نرخ 20 درصد مي توان وجوه مربوط به يکسال آينده را تنزيل نمود. به همين علت نرخ 20 درصد را نزخ تنزيل نيز مي ناميم.35www.khoramnasab.ir

اسلاید 37: اصطلاحات ارزش زماني پول قبل از بحث در مورد جنبه هاي اساسي تحليل اقتصاد مهندسي، لازم است درکي اساسي از ارزش زماني پول بدست آوريم.مقدار معيني پول که در زمانهاي مختلف خرج يا دريافت مي شود، به دليل اختلاف فرصتهاي در دسترس براي سرمايه گذاري پول در امور اقتصادي مختلف و توليد، در طول دوره هاي زماني ارزشهاي متفاوتي دارد.به همين دليل است که نهادهاي مالي تمايل به پرداخت سود به ذخيره هاي پولي دارند، زيرا مي توانند اين پول را به سرمايه گذاران قرض بدهند.اگر مقداري پول در بانک پس انداز کنيم،سود آن در فاصله هاي زماني معين تحصيل مي شود. هريک از اين فاصله هاي زماني معرف يک دوره سود است که درانتها ي آن سود به دست آمده روي مبلغ اصلي، برحسب نرخ سودي مشخص شده محاسبه مي شود.36www.khoramnasab.ir

اسلاید 38: سود ساده: سود حاصل از تنها يک دوره سود واحد را سود ساده مي نماند.سود مرکب: اگر سود به دست آمده در انتهاي دوره سود از حساب خارج نشود و خود بخود بامبلغ پول اصلي در دوره بعدي سود پس انداز شود، سود حاصل در اين کار را سود مرکب مي نامند.نرخ سود: نرخي است که ارزش پول از حالا تاز مان آتي به آن مقدار افزايش مي يابد.37www.khoramnasab.ir

اسلاید 39: نرخ تنزيل: نرخي است که ارزش پول از زمان آتي به زمان حال به آن مقدار کاهش مي يابد. نرخ بهره: نسبت بهره سرمايه به اصل سرمايه نرخ بهره مي باشد . 38www.khoramnasab.ir

اسلاید 40: بهره :هزينه استفاده از سرمايه را بهره مي گويند. اصل سرمایه - اصل و فرع سرمایه = بهرهمثال 1 : (سود ساده)اگر شرکتي مبلغ000ر000ر1 ريال را به منظور سرمايه گذاري دربازار بورس در بانکي پس انداز کند که 7 درصد سود سالانه مي پردازد و در نظر است فقط سود سالانه را صرف سرمايه گذاري در بازار بورس نمايند. سالانه چه مبلغي براي ارائه در بورس ايجاد مي شود؟39www.khoramnasab.ir

اسلاید 41: مثال 2: (سود مرکب) مبلغ 1000 ريال را در حساب پس اندازي 2 ساله که سود مرکب 8 درصد در سال را مي دهد، سرمايه گذاري کرده ايم، کل مبلغي که درپايان 2 سال دريافت مي شود چقدر است؟  40www.khoramnasab.ir

اسلاید 42: مثال 3: (نرخ تنزيل)يک سازنده انتظار دارد که يک ماه پس از ارسال کالا به يک خرده فروش مبلغ 20200 ريال دريافت کند. سازنده مذکور به پول نقد نياز دارد و مجبور است با ارسال همزمان کالاها از بانک وامي به مبلغ 000ر20 ريال با نرخ 5 درصد دريافت کند. نرخ سود ماهانه اي که به صرفه است براساس آن وام دريافت کند چقدر است؟ 41www.khoramnasab.ir

اسلاید 43: رابطه هاي بين مبلغهاي واحد پولي در ساده ترين مورد مبلغ پولي واحد را در نظر بگيريد که براي بازده آتي، در حال حاضر سرمايه گذاري شده است. فرض کنيدi= در صد نرخ سود در هر دوره سود باشد اين نرخ (در محاسبات بااعشار ظاهر مي شود)n=تعداد دوره سودP= مبلغ پول در حال حاضرF = مبلغ پول آتي در انتهاي nدوره سود که از حالا شروع مي شود.فرمول مبلغ پول آتي : 42www.khoramnasab.ir

اسلاید 44: سوال اين است : چه مبلغ پول (F) ريال در پايان (n)دوره سود دريافت خواهد شد اگر مبلغ واحد (P) ريال که در حال حاضر سرمايه گذاري مي شود،سودي دريافت کند که در انتهاي هر دوره سود ترکيب شود؟مقدار سود حاصل در هر دوره سود،مبلغ موجود در ابتداي يک دوره سود ضرب در نرخ سود در آن دوره است. پس مقدار پول در انتها هر دوره مساوي است با حاصل جمع مقدار پول در انتهاي آن دوره و مبلغ سود در آن دوره.43www.khoramnasab.ir

اسلاید 45: بنابراين مي توانيم مقدار پول انباشته در انتهاي هر دوره سود را به صورت افزاينده از طريق ترکيب آنها به دست آوريم. پس مقدار پول در انتهاي هر کدام از دوره ها با اضافه کردن مقدار پول در ابتداي آن دوره و سود حاصل در آن دوره بدست مي آيد.P+iP=P(1+i) بنابراين ارزش آتي Fبراي مبلغ واحد فعلي P که با نرخ سود iدر طي nدوره سود ترکيب مي شود برابراست با :F=P 44www.khoramnasab.ir

اسلاید 46: جدول سود مرکب براي يک مبلغ واحد45www.khoramnasab.ir

اسلاید 47: مثال: فردي مبلغ 1000 ريال را براي مدت 4 سال قرض گرفته و قبول کرده است که آنرا با نرخ سود مرکب 5% در سال باز پراخت کند کل مبلغ پولي که بايد در پايان سال 4 باز پرداخت کند چقدر است .46www.khoramnasab.ir

اسلاید 48: نرخ درصدي سالانه و نرخ موثر سود سالانه: در بحثهاي قبلي در مورد سود مرکب حاصل از نرخ سود در هر دوره براي تعدادي از دوره هاي سود تاکيد داشتيم. همانگونه که عنوان شد در تحليهاي اقتصاد مهندسي دوره سود را معمولاً​سال در نظر ميگرند زيرا سرمايه گذاري در پروژه هاي مهندسي اغلب دراز مدت بوده و سال تقويمي دوره مناسبي براي حسابداري و محاسبات مالياتي است ولي نهادهاي مالي که فرصتهاي سپرده گذاري را به وجود مي آورند در محاسبه سود، اغلب تعداد دوره سود در سال براي ترکيب سود را بيش از يک دوره در نظر ميگرند.47www.khoramnasab.ir

اسلاید 49: اگر يک نهاد مالي مانند بانک شرايطي براي بيش از يک دوره سود در سال با ترکيب سود به نرخ مرکب را اعلام نمايد، به تبليغ نرخ درصدي سالانه اقدام کرده است، اما اين نهاد مالي به سپرده گذاران خود براساس نرخ موثر سود سالانه بادر نظر گرفتن تاثير هر ترکيب در طي سال پرداخت مي کند.  48www.khoramnasab.ir

اسلاید 50: 49www.khoramnasab.ir

اسلاید 51: مثال : بانکي پرداخت نرخ درصدي سالانه 6% راکه در هر نيمسال ترکيب مي شود تبليغ کرده است. نرخ سود موثر سالانه چقدر است:50www.khoramnasab.ir

اسلاید 52: بهره و نرخ بهره بهره پول قيمتي است که در اقتصاد بازار براي پول پرداخت مي شود وقتي که مبلغ بهره به صورت درصدي از اصل پول يا وجه قابل استقراض بيان مي شود به آن نرخ بهرة پول گفته مي شود.نرخ بهره پول ممکن است خالص يعني بدون ريسک باشد يا آنکه شامل ريسک نيز شود.نرخ خالص بهره پول بدون ريسک، عايدي ثابتي است که طبق قرارداد به وجوه قابل استقراض يااصل وام پرداخت مي شود. در حاليکه ساير نرخهاي بهره بسته به ريسک تغير مي کند و عايدي ثابتي نصيب وام دهنده نمي نمايد.براي روشن شدن اختلاف بين نرخ خالص بهره و ساير نرخهاي بهره مثال مي زنيم. 51www.khoramnasab.ir

اسلاید 53: مثال :اگر شخصي يک ورقه قرضه (اوراق قرضه) 1000 ريالي شهرداري يا مربوط به يک بانک را به مبلغ 950 ريال بخرد نرخ بهره بدست آمده را مشخص نمايید. نکته: نرخ بهره به صورت عايدي جاري که نصيب وام دهنده ميگردد اطلاق مي شود.حل:52www.khoramnasab.ir

اسلاید 54: مراحل ارزيابي طرحها:بطور کلي مي توان گفت در ارزيابي يک طرح که معمولاً به صورت گزارش ارائه مي شود مراحل زير وجود دارد:1- مرحله شناسايي2- مرحله فرمول بندي طرح3- مرحله ارزيابي4- مرحله انتخاب5- مرحله اجرا53www.khoramnasab.ir

اسلاید 55: مرحله شناساييدر اين مرحله که در حقيقت مرحله اول مي باشد شناسنامه کلي طرح بايد ارائه شود.به عبارت ديگر دراين قسمت مشخصات مربوط به نام طرح ، محل اجراي آن،نوع کالاها و ياخدماتي که درنتيجه اجراي طرح عرضه مي شوددر گزارش مربوط به طرح ارائه ميگردد.54www.khoramnasab.ir

اسلاید 56: مرحله فرمول بندي طرحدر اين مرحله برخلاف مرحله قبل که به شکل توصيفي اطلاعات کلي مربوط به طرح بيان شد لازم است يک سري اطلاعات آماري به شکل اعداد و ارقام مربوط به هزينه هاي مختلف و همچنين درآمدهاي گوناگون در عمر طرح محاسبه و يا برآورد گردد55www.khoramnasab.ir

اسلاید 57: مرحله ارزيابي اين مرحله در حقيقت مهمترين مرحله اقتصاد مهندسي مي باشد . در اين مرحله با توجه به اطلاعات جمع آوري شده و با توجه به معيارهاي مورد نظر ، طراح از ديدگاه اقتصادي ارزيابي مي شود. آنچه در اين زمينه حايز اهميت است اين است با بايد توجه نمود که ارزيابي بر مبنا و ملاک خاصي صورت مي گيرد و چنانچه اين ملاک تغيير نمايد آنگاه ممکن است نتيجه ارزيابي تغيير کند . 56www.khoramnasab.ir

اسلاید 58: مرحله انتخابدر اين مرحله که در حقيقت مرحله گزينش ميباشد با توجه به معيارهاي مورد نظر،طرح ممکن است قبول يا رد شود. همچنين چنانچه بين چندين طرح بخواهيم اولويت بندي نمائيم با توجه به مشخصات اين طرحها و رابطه آنها با يکديگر انتخاب مقرون به صرفه و اقتصادي انجام مي شود. 57www.khoramnasab.ir

اسلاید 59: مرحله اجرااين مرحله در حقيقت مرحله عملي مي باشد که پس از از اينکه طرح ارزيابي شده و انتخاب گرديد بايد در دنياي واقعي اجرا شود. به عبارت ديگر 4 مرحله قبلي در حقيقت چارچوب نظري طرح را مورد بررسي قرار مي دهند در حاليکه اين چارچوب در مرحله اجرا مورد بررسي قرار مي گيرد.58www.khoramnasab.ir

اسلاید 60: معيارهاي ارزيابيهاي طرحها:در اقتصاد مهندسي 2 نوع معيار جهت ارزيابيهاي طرحها استفاده مي شود.معيارهاي سنتي معيارهاي مدرن 59www.khoramnasab.ir

اسلاید 61: الف :مهمترين معيارهاي سنتي ارزيابي طرحها عبارتند از :1- معيار فوريت The urgency Criterion2- دوره برگشت سرمايه The pay-Bak period of Capital (PBP)3- نرخ بازده حسابداري Accounting Rate of Return(ARR) 60www.khoramnasab.ir

اسلاید 62: ب: مهمترين معيارهاي مدرن ارزيابي طرحها عبارتند از:1- دوره برگشت سرمايه(با بهره)The Pay- Bak period of capital(interest rate) 2- ارزش فعلي خالص Net present value (NPV)3- نرخ بازده اصلي Internal Rate of Return(IRR)4- معيار فايده به هزينه Cost- Benefit Analysis(CBA)61www.khoramnasab.ir

اسلاید 63: الف: معيارهاي سنتي ارزيابي طرحهايکی از مشخصات معيارهاي سنتي ازريابي طرحها اين است که در اين معيارها به طور مستقيم به مفهوم ارزش زماني و يا تنزيل وجوه توجهي نمي شود.1) معيار فوريتيکي از معيارهايي که اغلب در کشورهاي در حال توسعه در ارزيابي طرحها مورد استفاده قرار ميگرد معيار فوريت يا ضرورت اجراي يک طرح مي باشد. براساس اين معيار چنانچه با توجه به شواهد موجود ضرورت اجراي طرح تشخيص داده شود در اينصورت طرح بايد اجرا گردد.62www.khoramnasab.ir

اسلاید 64: 2) معيار نرخ بازده حسابداري اين معيار که اطلاعات آن با توجه به دفاتر موجود در شرکتها قابل محاسبه است و بر نسبت کل سرمايه گذاري اوليه و نسبت به متوسط سرمايه گذاري محاسبه مي شود.63www.khoramnasab.ir

اسلاید 65: مثال: طرحي با سرمايه گذاري 000ر100 ريال که عمر مفيد آن 10 سال و سود خالص سالانه مورد انتظار پس از کسر استهلاک براي سالهاي اول تا پنجم سالانه 000ر20 ريال و براي سالهاي ششم تا دهم سالانه 000ر10 ريال مي باشد.نرخ بازده حسابداري اين طرح را براساس متوسط سرمايه گذاري انجام شده سالانه بدست آوريد.64www.khoramnasab.ir

اسلاید 66: منظور از دوره برگشت سرمايه در حقيقت مدت زماني است که هزينه اوليه سرمايه گذاري از منافع خالص ناشي از طرح در دوره بهره برداري آن برگشت مي شود.از ديدگاه اين معيار هر چه طول اين مدت کمتر باشد طرح مورد نظر از اولويت بالاتري برخوردار است.65www.khoramnasab.ir

اسلاید 67: مثال1: طرحي است با هزينه اول 1000 ميليون ريال، هر سال براي مدت 20سال مبلغ 100 ميليون ريال عايدي ايجاد مي کند. دوره برگشت سرمايه اين طرح را محاسبه نماييد. 66www.khoramnasab.ir

اسلاید 68: مثال 2: طرحي است باهزينه اوليه 000ر100 ريال که براي 10 سال اول هر سال مبلغ 5000 ريال و براي سالهاي يازدهم تا سيزدهم هر سال مبلغ 000ر20 ريال عايدي ايجاد مي کند. دوره برگشت سرمايه اين طرح را محاسبه نماييد. 67www.khoramnasab.ir

اسلاید 69: معيارهاي جديد ارزيابي طرحها:همانطور که قبلاً نيز بيان شد منظور از معيارهاي جديد در ارزيابي طرحها در حقيقت معيارهايي هستند که از مفهوم ارزش زماني پول و نرخ بهره استفاده مي کنند.1) دوره برگشت سرمايه با بهرهدر معيار دوره برگشت سرمايه بابهره برخلاف دوره برگشت سرمايه معمولي به مفهوم ارزش زماني پول توجه مي شود. به اين معني که به باقيمانده سرمايه گذاري پس از کسر عايدي هر سال بهره تعلق ميگرد.68www.khoramnasab.ir

اسلاید 70: مثال : هزينه اوليه سرمايه گذاري طرحي 1000 ميليون ريال بوده که اين طرح در سال اول مبلغ 475 ميليون ريال، سال دوم 400 ميليون ريال و در سال سوم مبلغ 330 ميليون ريال عايدي ناخالص داشته است.اگر فرض کنيم نرخ بهره 10 درصد باشد عايديهاي خالص اين طرح و بهره اي ايجاد شده را محاسبه کنيد نکته :(عايدي خالص پس از کسر بهره از عايدي ناخالص ايجاد مي شود)69www.khoramnasab.ir

اسلاید 71: سال سوم مجموعه عايدي هاي خالص سال اول و دوم 5/712= 5/337+375سرمايه گذاري باقيمانده براي سال سوم 5/287=5/712-1000بهره سال سوم 75/28 =(10%)(5/287) عايدي خالص سال سوم 25/301=75/28-330اين محاسبات را بايد آنقدر ادامه داد تا مجموعه عايديهاي خالص سالهاي مختلف باهزينه اوليه سرمايه گذاري برابر شود براي محاسبه دوره برگشت سرمايه بهره دقيقاً مانند روش معمولي (بدون بهره ) عمل مي شود با اين تفاوت که بايد رقم مربوط به عايدهاي خالص هر سال را مد نظر قرارداد.71www.khoramnasab.ir

اسلاید 72: 2) ارزش فعلي خالص Net presnt value)(NPV)ارزش فعلي خالص در حقيقت تفاوت بين ارزش فعلي منافع و يا عايدي هاي يک طرح و ارزش فعلي هزينه هاي آن طرح مي باشد.بنابراين با توجه به اينکه براي محاسبه ارزش فعلي نياز به نرخ تنزيل است لذا اين معيار وابستگي شديدي به اين نرخ دارد.72www.khoramnasab.ir

اسلاید 73: چنانچه ارزش فعلي عايديهاي يک طرح رابا Bو ارزش فعلي هزينه اي آنرا با cنمايش دهيم در اينصورت ارزش فعلي خالص طرح برابر است با: NPV=b-c B : ارزش فعلي منافع (عايديهاي )يک طرحC:ارزش فعلي هزينه هاي يک طرح73www.khoramnasab.ir

اسلاید 74: براساس اين معيار طرحي در اوليت بالاتري قرار ميگرد که داراي ارزش فعلي خالص بيشتري باشد.اگر ارزش فعلي خالص مثبت باشد طرح پذيرفته مي شود.اگر ارزش فعلي خالص منفي باشد طرح پذيرفته نمي شود.اگر ارزش فعلي خالص صفر باشد هيچگونه رجحاني براي اجراي آن وجود ندارد و فرد نسبت به اينگونه طرحها بي تفاوت مي باشد.74www.khoramnasab.ir

اسلاید 75: مثال: قطعه زميني وجود دارد که مي تواند در يکي از 4 مورد زير استفاده شود. ارزش فعلي منافع و ارزش هزينه هاي هر يک از موارد بصورت زير نمايش داده شده است.ارزش فعلي خالص هر مورد را محاسبه کرده و باتوجه به ارزش فعلي خالص چگونگي انتخاب بهترين طرح را بيان کنيد؟75www.khoramnasab.ir

اسلاید 76: 3)نرخ بازده داخلي (IPR) يکي از معيارهايي که به طور ضمني به مفهوم ارزش زماني پول توجه مي کند معيار نرخ بازده داخلي است.منظور از نرخ بازده داخلي يک طرح سرمايه گذاري در حقيقت نرخ تنزيلي است که در آن ارزش فعلي خالص طرح (NPV)برابر باصفر شود.به عبارت ديگر چنانچه نرخ تنزيلي (براي مثالR) وجود داشته باشد که دراين نرخ بتوان نوشت .NPV= (%R)=0در اينصورت R نرخ بازده داخلي اين طرح ناميده مي شود.76www.khoramnasab.ir

اسلاید 77: مثال : ارزش فعلي خالص يک طرح در نرخهاي مختلف تنزيل در جدول زير وارده شده است (ارقام به ميليون ريال مي باشند) نرخ بازده داخلي اين طرح را به دست آوريد.77www.khoramnasab.ir

اسلاید 78: 4)معيار فايده به هزينه (CBA) (Cost- Benefit Analysis)اين معيار در ارزيابي طرحها کاربرد زيادي دارد و يکي از معيارهاي است که از ابتداي تحليل ارزياي طرح مد نظر قرار ميگرد.در حقيقت تحليل هزينه فايده که دراين معيار مورد استفاده قرار ميگرد پايه اساس ارزيابي طرحها مي باشد.بر اساس معيار نسبت فايده به هزينه لازم است براي هر طرح ارزش فعلي فايده ها و هزينه ها را به طور مجزا محاسبه نموئه و آنها را به ترتيب در صورت و مخرج يک کسر قرار داد.78www.khoramnasab.ir

اسلاید 79: به عبارت ديگر چناچه ارزش فعلي عايديهاي يک طرح را با b و ارزش فعلي هزينه هاي آنرا با c نمايش دهيم در اينصورت نسبت فايده به هزينه را مي توان بصورت زير نشان داد79www.khoramnasab.ir

اسلاید 80: مثال: سه طرح C,B,A وجود دارند و هزينه اوليه آنها به ترتيب برابر با 1000، 000ر10 و 000ر100 ريال مي باشد. جريان وجوه عايدي اين طرح در جدول ذيل نشان داده شده است براساس نسبت فايده به هزينه اين 3 طرح مستقل را از نظر اقتصادي ارزيابي نمايند.80www.khoramnasab.ir

اسلاید 81: مباحث نوین تصمیم گیریمدل های تصمیم گیری چند معیاره MCDM (Multi Criteria Decision Marking)1) MADM (Multi Attribute Decision Marking) تصمیم گیری چند شاخصه 2) MODM (Multi Objective Decision Marking) تصمیم گیری هدفه 81www.khoramnasab.ir

اسلاید 82: تکنیک های MADM SAWTOPSISELECTRE AHP گروهیAHP ANP AHP بازنگری شده82www.khoramnasab.ir

اسلاید 83: TOPSIS (Technique For Order Preference by Similarity to Ideal Solution) مدل TOPSIS در سال 1981 توسط هوانگ و یون (Hwang and Yoon) پیشنهاد شده این مدل یکی از بهترین مدلهای تصمیم گیری چند شاخصه است.در این روش m گزینه به وسیله n شاخص مورد ارزیابی قرار میگیرد.اساس این تکنیک بر این مفهوم استوار است که گزینه انتخابی باید کمترین فاصله را با ایده آل مثبت (بهترین حالت ممکن) و بیشترین فاصله را با ایده آل منفی (بدترین حالت ممکن) داشته باشد.83www.khoramnasab.ir

اسلاید 84: ماتریس تصمیم 𝑋 1 𝑋 2 𝑋 𝑗 𝑋 𝑛 D= 𝐴 1 𝐴 2 . . . 𝐴 𝑖 . . . 𝐴 𝑚 𝑋 11 𝑋 21 . . . 𝑋 𝑖1 . . . 𝑋 𝑚1 𝑋 12 𝑋 22 . . . 𝑋 𝑖2 . . . 𝑋 𝑚2 . . . . . . . . . . . . 𝑋 1𝑗 𝑋 2𝑗 . . . 𝑋 𝑖𝑗 . . . 𝑋 𝑚𝑗 . . . . . . . . . . . . 𝑋 1𝑛 𝑋 2𝑛 . . . 𝑋 𝑖𝑛 . . . 𝑋 𝑚𝑛 𝐴 𝑖 : گزینه ی i ام 𝑋 𝑖𝑗 : مقدار عددی بدست آمده از گزینه i ام با شاخص j ام84www.khoramnasab.ir

اسلاید 85: انجام این روش مستلزم طی گام های ذیل است: گام 1- ماتریس تصمیم گیری بی مقیاس شود. برای این منظور از رابطه ذیل استفاده می شود. 𝑟 𝑖𝑗 = 𝑥 𝑖𝑗 𝑖=1 𝑚 𝑋 𝑖𝑗 2 گام 2- وزنهای اختصاصی داده شده را در ماتریس بی مقیاس ضرب می کنیم.گام 3- ایده آل مثبت و منفی را بدست می آوریم.85www.khoramnasab.ir

اسلاید 86: گام 4- فاصله هر گزینه را با ایده آل مثبت و منفی به دست می آوریم.برای این منظور فاصله عناصر هر سطر را از مقادیر ایده آل مثبت و منفی کسر و به توان می رسانیم. 𝑠 𝑖 + = 𝑗=1 𝑛 𝑣 𝑖𝑗 − 𝑣 𝑗 + 2 i=1,2,3,…,m 𝑠 𝑖 − = 𝑗=1 𝑛 𝑣 𝑖𝑗 − 𝑣 𝑗 − 2 i=1,2,3,…,m 86www.khoramnasab.ir

اسلاید 87:  گام 5- رتبه بندی و انتخاب گزینه برتر (به ترتیب از صعودی به نزولی) 𝑐 𝑙𝑖 = 𝑠 − 𝑠 − + 𝑠 + 0< 𝑐 𝑙𝑖 <187www.khoramnasab.ir

اسلاید 88: 88جدول مقادیر کیفی و معادل کمی آنهاwww.khoramnasab.ir

اسلاید 89: مثال :فردی قصد دارد که یکی از خودروهای تیبا، پراید، پژو 405 را خریداری کند. خودروهای مورد نظر، با چهار شاخص هزینه، سرعت، کیفیت خدمات پس از فروش و ضمانت، مورد ارزیابی قرارمیگیرد. شاخص هزینه از نوع منفی و سه شاخص دیگر نشان داده شده است. با روش TOPSIS گزینه ها را رتبه بندی کنید. =𝐶 1 هزینه =𝐶 2 سرعت =𝐶 3 کیفیت خدمات پس از فروش =𝐶 4 ضمانت =𝐴 1 تیبا =𝐴 2 پراید =𝐴 3 پژو 40589شاخص ها گزینه ها 𝑪 𝟏 − 𝑪 𝟐 + 𝑪 𝟑 + 𝑪 𝟒 + 𝐴 1 58134 𝐴 2 41092 𝐴 3 81263

اسلاید 90: 2.AHP (Analytic Hierancy Process) روش AHP توسط فرد عراقی به نام توماس ال ساعتی در سال 1970 پیشنهاد شد. این روش مانند آنچه در مغز انسان انجام شود به تحلیل مسایل می پردازد.AHP بر سه اصل استوار است:اصل درخت سلسله مراتبی اصل تعیین اولویتهااصل سازگاری منطقی قضاوتها90www.khoramnasab.ir

اسلاید 91: کاربرد های AHP:AHP کاربرد های زیادی دارد. به عنوان مثال در انتخاب چند پیمانکار ممکن است معیار های مختلفی از جمله هزینه دریافتی مدت زمان انجام کار و ... مدنظر باشد، در این مورد به هر گزینه با توجه به امتیاز های تخصیص یافته در مقایسه و با هم، امتیازی داده می شود.به عنوان مثال دیگر تصور کنید که از بین چهار اتومبیل A,B,C,D می خواهیم یکی را انتخاب کنیم. در انتخاب اتومبیل سه معیار هزینه، کیفیت و زیبای مطرح می باشند. درخت سلسله مراتبی برای این مثال به این صورت است.91www.khoramnasab.ir

اسلاید 92: سطح هدف سطح معیارها سطح گزینه ها هر کدام از معیار ها نیز میتوانند دارای زیرمعیار هایی باشند. مثلا شاخص کیفیت می تواند دارای زیر معیار های کیفیت خدمات پس از فروش و ایمنی باشد. 92انتخاب بهترین اتومبیلزیباییکیفیتهزینهABCDwww.khoramnasab.ir

اسلاید 93: تکنیک AHP شامل گامهای ذیل است گام اول : جمع عناصر هر ستون ماتریس اولیه را بدست می آوریم.گام دوم : عناصر هر ستون را به مجموع عناصری که در گام قبل بدست آورده ایم تقسیم میکنیم.گام سوم : میانگین اعداد هر سطر را بدست می آوریم.گام چهارم : همین مراحل را برای هر کدام از شاخص ها تکرار می کنیم.گام پنجم : ستونهای میانگین هرکدام از معیار ها را در ماتریس میانگین اولیه ضرب می کنیم.گام ششم : انتخاب گزینه برتر: گزینه ها را به ترتیب از صعودی به نزولی رتبه بندی می کنیم.93www.khoramnasab.ir

اسلاید 94: مثال:شرکتی می خواهد ماشینی بخرد که سازندگان آن سه کشور روسیه(R)، آلمان(G)، انگلیس(E) هستند. شاخص های اولیه ی تصمیم گیری عبارتند از: 1. ظرفیت، 2.خدمات پس از فروش، 4. قیمت، 5.قابلیت نگهداری و تعمیر، 6.هزینه ی تعمیرات، 7.دوام، 8.فرآیند تولید. پس از مطالعه ی دقیق این شاخص ها و غربال سازی آنها، چهار شاخص ظرفیت، خدمات پس از فروش، قیمت و فرآیند تولید، به عنوان شاخص مهم انتخاب شدند. با استفاده از تکنیکAHP گزینه های موجود را رتبه بندی کنید.مقایسات زوجی شاخص ها94شاخص هاظرفیتخدماتقیمتفرایندظرفیت1236خدمات 1 2 123قیمت 1 3 1 2 15فرایند 1 6 1 3 1 5 1www.khoramnasab.ir

اسلاید 95: 95خدماتRGER1 1 3 1 4 G31 1 2 E421قیمتRGER1 1 7 1 2 G712E2 1 4 1فرایندRGER1 1 2 1 5 G21 1 3 E531

اسلاید 96: منابع:)اقتصاد مهندسي براي تحليل سرمايه گذاري( تاليف : تانگ آو- توماس پي .او ترجمه : دکتر محمد تقي بانکي)مديريت مالي( مولفين : دکتر احمد احمد پور – دکتر محمود يحيي زاده فر)مباني اقتصاد مهندسي ( تاليف: دکتر احمد جعفري صميمي)مديريت و کنترل پروژه ( تاليف : علي حاجي شير محمدي) مديريت پروژه( تاليف: دکتر محمد جواد عاصمي پور96www.khoramnasab.ir

اسلاید 97: پایان