صفحه 1:
انواع تهویه و اصول آن
JS» محمد جواد جعضرى
دانشکده بهداشت
دانشگاه ع ب شهید بهشت
1387/11/1 Dr Jafari
University of Shahid Beheshti
ae
صفحه 2:
مطالب ارائه شده
* انواع تهویه و اصول آن
* تهویه عمومی و محاسبات آن
؟ هودها و نحوه انتخاب آن
* تعیین پاک کننده های هوا
* هواکشهای صنعتی و نحوه عملکرد آنها
1387/11/1 Dr Jafari
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 3:
انواع سیستم های تهویه
* سیستم های تَهوية بکاررفته در صنعت بطور اساسی دو دستهاند.
- سیستم مولد Supply System که برای تولید
هوای فرآوری شده جهت محیط کار مورد استفاده قرار می گیررد
3
- سیستم مکنده یا تخلیه کننده ۰ 9156۳7 :]15118115
كه براى تخلية آلاينده هاى توليد شده بوسيلة یک فرآیند
بمنظور كنترل كيفيت هواى محيط كار در حد قابل قبول
بهداشتی بکار میرود.
Dr Jafari ۳ 1387/11/1
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 4:
ادامة انواع سیستم های تهویه
* يك برنامة كامل تهويه بايد هر دو جنبة توليد و تخلية هوا (هر
دو سيستم هواده و هواكش) را در نظر بكيرد.
* جنانجه حجم كل هواى تخليه شده از يك محيط كار بيش از
هوای تزریق شده به آن باشد کارگران شاغل در تن محیط با
فشار هوایی کمتر از هوای بیرون مواجه خواهند بود.
* این شرایط ممکن است در تهوية رقتی و هنگامی که کنترل
یک فعنای معین مورد نظر استایدهآل باشده
1387/11/1 Dr Jafari
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 5:
ادامة انواع سیستم های تهویه
* اين شرايط معمولاً رخ مىدهد زيرا اغلب بهنكام نصب
سسيتمهاى مكنده به تأمين هواى جايكزين شدة مورد نياز
توجه نمیشود
* در این شرایط. هوا بطور کنترل نشده از روزنه هاء سوراخها»
حفره هاء درها و پنجره های باز وارد محیط کار خواهد شد که
معمولا نتیجة آن عبارت خواهد بود از:
- احساس عدم آسایش کارگران در زمستان
- کاهش کارآیی سیستمهای مکنده
- افزایش هزینههای فرآوری هوا
Dr Jafari 1387/11/1
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 6:
سیستم های مولد (هوا ساز) 5110017
Systems
سیستمهای مولد بدو منظور بکار میروند:
برای تأمین آسایش در مجتمع (سیستم تهویة مطبوع)
برای جایگزینی و تأمین هوای تخلیه شده از مجتمع (سیستم
جایگزین کنندة هوا)
اغلب اوقات سیستم مولد بهمراه سیستم مکنده مورداستفاده
قرار میگیرد نظیر سیستم های رقیق سازی.
1387/11/1 Dr Jafari
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 7:
o> se 4H مد
بخشهای مختلف یک سیستم مولد
یک سیستم هوا ساز خوب شامل بخش های زیر است:
بخش ورودی هوا
صافی
دستگاههای گرم کننده و خنک کننده
بادبزن
کانالها
توزیع کننده هوا برای پخش آن در محیط کار
De Jafar رود
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 8:
ادامه بخشهاى مختلف يك سيستم مولد
* معمولاً صافيهاء وسايل كرمايش و سرمايش و بادبزن در هم
ادغام شده در يك واحد بنام واحد هوا ساز و يا مولد هوا
out (Air House or Air Supply Unit)
میشود.
* اگر بخشی از هوای تخلیه شده توسط سیستم در یک چرخه
مجددا بداخل کارگاه برگردانیده شود در اینصورت نیاز به یک
سیستم برگشت هوا بداخل کارگاه میباشد.
1387/11/1 Dr Jafari a
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 9:
سيستمهاي مکنده 53750105 ۳۲۳۵۱5
* انواع سیستمهای مکنده:
- تهوية مكندة عمومی General Exhaust
Systems
Local Exhaust System (225 تهوية مكندة -
1387/11/1 Dr Jafari 4
University of Shahid Beheshti
ae
صفحه 10:
تهوية مکندة عمومی
* تهوية مكندة عمومی را میتوان برای کنترل گرماو یا دفع
آلایندههای تولید شده در یک فضای معین بوسیلة حجم زیادی
از هوا بكار برد.
* بهنگام کنترل گرما ممکن است دمای هوا را کنترل کرده و یا
دوباره به جریان انداخت.
* بهنگام استفاده برای رثیقسازی باید هوای بیرون به اندازه کافی
با هوای داخل کارگاه مخلوط گردد تا میانگین غلظت به حد
مطلوب و بی خطری کاهش eh
1387/11/1 Dr Jafari ۳
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 11:
ادامه تهوية مکندة عمومی
* سپس هواي آلوده معمولا به محیط بیرون تخلیه مي گردد.
* معمولا بهمراه یبا سیستم تکنقم یف بسیستم موق یز بکار
میرود تا هوای تخلیه شده را جایگزین نماید.
1387/11/1 Dr Jafari 1
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 12:
سیستم رقیق ساز
*؟ سيستم هاي رقيق ساز معمولاً هنكامي بكار ميروند که براي
كنترل آلودكي استفاده از سيستم هاي مكنده امكانيذير
نمیباشد.
* مثلاً هنگامیکه لازم است حجم زيادي از هواي فرآوري شده
بوسیله سیستم رقیق ساز جایگزین گردد هزینهها بالا خواهد
بود.
* در فصل 2 در بارة سيستمهاي تهوبة عمومي و کاربرد آنها در
کنترل خطرات ناشي از حریق و آلودگي بحث خواهد شد.
1387/11/1 Dr Jafari "۲
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 13:
سیستم تهوية مکندة موضعي
* سیستم تهوية مکندة موضعي بر اساس دریافت آلاینده در منبع
تولید و يا نزديك آ ن کار ميکند.
9 این سیستم ترجیح داده ميشود زیرا موثرتر بوده و در مقایسه با
سيستم تهوية عمومي براي تخلية آلاينده حجم هواي كمتري
نياز دارد.
* در حال حاضر Jain اکد بر کترل آلودگي هوا وناز هر چه
بيشتر بر سيستم هاي تميزكننده مؤثرتر هوا وبا توجه به حجم
کمتر هواي مورد نیاز در سيستم هاي مكندة موضعي ايلو
سیستم که باعث کاهش هزينههاي وسایل تمیز کننده نیز
مي شود توصيه مي كردد.
1387/11/1 Dr Jafari wr
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 14:
بخشهای مختلف یک سیستم مکندة موضعی
يك سيستم مكندة موضعی دارای ۴ بخش عمده است که
عبارتند از:
هود
سیستم کانال و با مجرا که خود شامل دودکش و کانال
برگشت هوا نیز میشود
وسايل تمي زكنندة هوا
هواکش
1387/11/1 Dr Jafari
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 15:
وظیفه بخشهای مختلف سیستم تهویه مکنده
* هدف از هود دریافت و جمع آوری كلية آلایندههای تولید شده
قرجريان هوایی که.به ستمبت آن اسث bh; co
*؟ بعد از دریافت آلاینده توسط هود. هوای آلوده باید بوسیلة یک
کانال به تمیز کنندة هوا (در صورت وجود) و به هواکش (در
صورت عدم وجود تمیز کننده هوا) انتقال دهد.
* در تميزكنندة هوا آلودگی از هوا زدوده میشود.
1387/11/1 Dr Jafari
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 16:
وظیفه بخشهای مختلف سیستم تهویه مکنده
* هواکش باید بر تمام افتهای ناشی از مالش, ورودی هود و
اتصالات موجود در سيستم غالب گشته و بتواند حجم هوای
آلوده را به جریان اندازد.
* كانال بعد از هواكش معمولاً هوا را طوری به آتمسفر بیرون
تخلیه میکند تا احتمال برگشت آن به کارگاه وجود نداشته و
توسط سیستم های تهوية مطبوع مکیده نشود.
1387/11/1 Dr Jafari
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 17:
گذر حجمی هوا
* گذر هوا (دبى هوا) يا جريان هواى عبورى معمولاً حجم هوا
نامیده میشود و عبارت است از حجم هوای عبوری از یک محل
یا مجرا در واحد زمان.
حجم هوای عبوری از یک کانال از رابطه زیر بدست می آید:
* در این رابطه:
* © كنر هوا فوشکسییر دقیقه CFM
* ۷ سرعنجریانهولیعویی فوتبر دقيقه 10112
* سطح مقطع کانلل فوتمربع 1]2
1387/11/1 Dr Jafari
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 18:
فشارهاى سه كانه
۴ با در دست داشتن دو کمیت از سه کمیت فوق میتوان کمیت
سوم را بدست آورد.
* بدون اعمال كار اضافی (توسط هواکش). هوا و یا هر سیال دیگر
هميشه از ناحیهای با فشار کل بیشتر به ناحیهای با فشار کل
کمتر جربان مییابد.
* در رابطه با جریان هوای عبوری سه نوع فشار متفاوت که با هم
رابطه دارند وجود دارد.
؟ این سه فشار عبارتند از فشار استاتیکه فشار سرعت و فشار
کل. در ذیل هر یک بیان میشود.
1387/11/1 Dr Jafari
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 19:
فشارهای سه گانه
Static Pressure = SP cstul les *
Velocity Pressure = VP فشار سرعت *
Total Pressure = TP فشار کل *
1387/11/1 Dr Jafari 4
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 20:
فشار استاتيك < ۲۲6551۲6 1۵110
SP
* فشار استاتیک عبارت است از فشار پتانسیلی موجود در سیال
که تمایل دارد ظرف حاوی خود را مچاله کرده و يا پاره کند.
* فشار استاتیک بر حسب اینچ آب بیان میشود.
* فشار استاتیک را میتوان با یک فشار سنج (مانومتر) دارای ملیع
اندازه كرفث.
* فشار استاتيك نسبت به فشار جو مىتواند مثبت و يا منف
باشد.
* در اندازهگیری فشار استاتیک سطح مانومتر باید عمود بر امتداد
جریان هوا قرار گیرد.
1387/11/1 Dr Jafari ۷
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 21:
ادامه فشار استاتیک
* از طریق سوراخ های جانبی سطح لوله پیتوت و یا سوراخ
کوچکی که ممکن است با مته کردن دقیق بدنة کانال بدون
اينکه در سطح داخلی آتن ناهمواری ایجاد کند میتوان فشار
استاتیک را اندازه گرفت.
1387/11/1 Dr Jafari
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 22:
فشار سرعت 2176551116 1761001177
* فشار سرعت معرف انرژی جنبشی مورد نيازى است تا هواى
ساکن را به سرعت ۷ شتاب دهد.
* با استفاده از رابطة برنولى و تعريف فشار مىتوان رابطة بين
فشار سرعت و سرعت جریان هوا را در یک کانال بصورت رابطه
۱-۴ بدست آورد.
)4 -1( ها
1387/11/1 Dr Jafari
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 23:
ادامه فشار سرعت
که درآن:
۷سرعتسیلل ۴010
مجكلوكر Ibm/ft?
VP فشار سرعنبر حسب الآ
با جایگذاری چگالی هوای استاندارد رابطه فشار سرعت برای هوای
استاندارد بصورت ۱-۵ بدست می آید.
فشار سرعت هميشه در جهت جریان عبور هوا وجود داشته و همواره
ففنت: آست:
2
)5 -1( دمي
400
Dr Jafari 1387/11/1
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 24:
Total Pressure = TP Js فشار
* فشار كل معرف كل انرذى موجود در سيال بوده و برابر است با
مجموع فشار های استاتیک و سرعت (رابطه زیر).
؟ فشار کل ممکن است نسبت به فشار جو مثبت و یا منفی باشد.
فشار کل در حقیقت معیار کل انرژی موجود در جریان هوا
میباشد که در طول کانال همواره کاهش میپابد و فقط در
هواکش افزایش خواهد یافت.
TP=SP+ VP
1387/11/1 Dr Jafari "
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 25:
م5
/ 0
ملد
شکل ۱-۱ فشارهای استاتیک. سرعت و کل در یک نقطه
1387/11/1 Dr Jafari 2
University of Shahid Beheshti
ae
صفحه 26:
اندازه كيرى فشار كل
* فشار کل را میتوان بوسلة لولة مرکب Impact. tube
متصل به یک مانومتر که در مقابل جریان هوا قرار میگیرد
اندازه گرفت.
* از آنجایی که سرعت جریان هوا در داخل کانال یکسان نیست
مقدار فشار کل نیز با تغییرات سرعت تغییر مینماید.
* لذا یک اندازه گیری در هر نقطه نمیتولند معرف فشار کل در آن
محل باشد.
* در فصل ٩ کتاب تهویه صنعتی در رابطه با شیوة اندازهگیری
كلية فشارها بحث میشود.
1387/11/1 Dr Jafari 5
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 27:
1 جم
]77 771 |
13 55
Si la سرعت و کل در یک کال تحت فشار
1387/11/1 Dr Jafari v
University of Shahid Beheshti
ae
صفحه 28:
SUCTION SIDE PRESSURE SIDE
3000 fem 10 fom,
x =| ]=
لا
س انس
1 اد ۳ 1 ul
Tet) = هه
a 1 ۳
ص + SP
1 + 05۵ ع 4
PRESSURES BELOW
ATMOSPHERIC ATMOSPHERIC
ay pe 08 9 pe شكل 7-1 فشارهاى استاتيكك.
1387/11/1 Dr Jafari "
University of Shahid Beheshti
ae
صفحه 29:
* انواع افتهای موجود در یک سیستم تهویه:
- افتهای ناشی از مالش يا اصطکاک
- افتهای ناشی از اتصالات
1387/11/1 Dr Jafari n
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 30:
افت ناشی از HL
* افتهای ناشی از مللش در کانالها تابع پیچیده ای از عوامل زیر
است:
* سرعت هوا در کانال
* قطر کانال
* چگالی هوا
* كران روى هوا
* ناصافى سطح كانال
1387/11/1 Dr Jafari ۳۰
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 31:
روشهای تعیین افت ناشی از مالش
* روشهای تعیین افتهای ناشی از مالش:
7 روش مودی
7 روش چرچیل
- روش رايت
- روش لوفلر
1387/11/1 Dr Jafari n
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 32:
روش لوفلر
* آقای لوفلر روابطی را در روش فشار سرعت ارائه داد که از
مقادیر استاندارد ناصافی سطح استفاده میشود.
* رولبط بگونهای بدست آمدهلند که در معادلات دارسی - ویسباخ
بکار رفته و بصورت ۱-۱۷ («در اسلاید بعد) میباشند .
* كه در آن عدد ۱۲ برای تبدیل قطر از اینچ به فوت میباشد.
* برای شرایط استاندارد رولبط ساده شدهای بدست آمده است که
با دقت قابل قبولی (کمتر از ۵ درصد) برای کانالهایی با مواد
گوناگون نتایج مناسبی میدهند. لین رولبط در اسلاید بعد ارائه
شده آند
1387/11/1 Dr Jafari
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 33:
روش لوفلر برای تعیین افت مالش
L ۹
A, = f—=VP=| 12—|LVP
h, =H, xLxVP
f Vv
H, =125,=aG
1387/11/1 Dr Jafari
University of Shahid Beheshti
ae
صفحه 34:
* روش طول معادل
طول معادل عبارت است از طولی از کانال که افت مالشبی
آن معادل افت اتصال مورد نظر میباشد.
* روش فشار سرعت
اق ققار مساوى اسك با حاص اشرى كريب لفك افقار در
فشار سرعت يعنى:
م۲ >< ۳ ح Dy,
1387/11/1 Dr Jafari
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 35:
افت ناشی از زانویی و انشعابات
° در زانویی ها هنگام چرخش هوا و تغییر مسیر آنن مقداری از
انرژی افت میپابد.
* افت انرٌی در زانوبی را میتوان از حاصلضرب ضریب افت زانوبی
در فشار سرعت در کانال بدست آورد.
* ضرایب افت زانویی در جدول شماره ۱-۳ آمده است.
* افت ناشی از زانویی و انشعابات مساوی است باء
h, =FxVP
1387/11/1 Dr Jafari re
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 36:
2.5
0.22
ضرایب
0.27
1.5
0.39
یب افت زانوييها
125
Dr Jafari
University of Shahid Beheshti
ae
R/D
1387/11/1
صفحه 37:
افت انشعابات فرعی به اصلی
* افت ناشی از ورودی انشعاب در شاخه فرعی منظور می شود.
* میزان افت ناشی از ورودی انشعاب از طریق حاصلضرب ضریب
افت در فشار سرعت تعیین میشود.
۴ ضرایب افت انشعابات در جدول شمارةٌ ۱-۴ آمده است.
>< ۶ << ,و7
1387/11/1 Dr Jafari ۳۷
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 38:
90
ضرايب افت انشعابات فرعى به اصلى
60
044
45
028
University of Shahid Beheshti
30
0.18
sary
15
0.09
Dr Jafari
زاویه انشعاب درجه
ضریب افت ۳
1387/11/1
صفحه 39:
اقت :شاير اجزاء
* در تنك و كشادشدكى ها ممكن است جندين فشار سرعت
وجود داشته باشد.
* در هر جا كه ضريب افت ذكر كردد فشار سرعتى كه بايد در
نظر كرفته شود نيز نام برده و معين میشود.
1387/11/1 Dr Jafari 3
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 40:
سیستم های مکنده با چند هود
Multiple Hood Exhaust
Systems
* اغلب سیستم های مکنده پیچیده تر از مثال قبل میباشد.
* معمولاً خریداری یک هواکش و تميزکنندة هوا برای یک سری
از فرایندهای مشابه مقرون بصرفهتر از تدارک یک سیستم کامل
برای هرفرایند میباشد.
* مثلاً میتوان ده سنگ سنباده را به یک جریان هوای مکنده
متصل کرد اما اینکه ازهر هود هوای مورد نظر مکیده میشود
امری است که در فصل ۵ در باره آن بحث خواهد شد.
1387/11/1 Dr Jafari
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 41:
خصوصیات جریان هوای مکنده و دمنده
* هوای دمنده از روزنه ها و سوراخهای کوچک تأثیر سمتی خود
را در روبروی محفظه باز تا فاصله قابل توجهی حفظ مینماید.
* در حالیکه اگر جهت جریان هوا در همان روزنه یا سوراخ یا
محفظه باز معکوس گشته و بصورت مکشی عمل کند و همان
سوم قوا تیژمکینه توت LAE jon cy pall pte توجهی
کاهش مییابد.
* به همین دلیل نباید از سیستم مکنده موضعی در فرایندهایی
که نمیتوان هود مکنده را نزدیک منبع آلاینده نصب نمود
استفاده کرد.
1387/11/1 Dr Jafari 0
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 42:
ادامه خصوصیات جریان هوای مکنده و دمنده
* و نیز به همین دلیل بايد فرايند را تا آنجايى كه ممکن است
محصور نمود.
* شکل ۱-۷ تفاوتهای بین یک سیستم دمنده و مکنده را نشان
میدهد.
* این تأثیر همچنین نشان میدهد که چگونه ممکن است تخلیه
کننده های سیستم های مولد و جایگزین کننده هوا بر ینک
سیستم مکنده تأثیر نمایند.
* چنانچه به این موضوع توجه نشود ممکن است که یک سیستم
مولد هوا بطور جدی بر گستره جریان هوا در دهانه هود تأثیر
ء بكذا يان هاى مزاحم).
4 نسوة يجدارة (جری seo مزاحم) Dr Jafari 1387/11/1
University of Shahid Beheshti
sary
صفحه 43:
ce
rou an APRA Aad Pad PARROT”
FACE OF BOTH
۳ سود
۳
شکل ١-/ادمش در مقايسه با مکش
1387/11/1 Dr Jafari ۰
University of Shahid Beheshti
ae
صفحه 44:
پایان فصل اول
Dr Jafari
University of Shahid Beheshti
ae
1387/11/1
