اهمیت ریزمغذی ها و راهکارهای کنترل کمبود

اهمیت ریزمغذی ها و راهکارهای کنترل کمبود

اسلاید 1: اهميت ريزمغذي‌ها و راهكارهاي كنترل كمبودفروزان صالحيدفتر بهبود تغذيه جامعهزمستان 1393

اسلاید 2: ريزمغذ ي‌ها به مقدار بسيارجزئي(ميلي گرم و اجزاي آن) مورد نياز مي باشند نقش موثر در اعمال حياتي موجود زنده دارند.عدم دريافت آنها زندگي فرد و جامعه را در معرض خطرجدي قرار مي دهد.

اسلاید 3:

اسلاید 4:

اسلاید 5: آهن

اسلاید 6: فقر آهن وظايفرشد و تكامل مغز ـ‌ كاركرد ذهنيتوليد انرژي (ATP) در بدن (سيتوكروم‌ها)خون‌سازي ـ تبادل گازهاي تنفسي (هموگلوبين و ميوگلوبين)دفاع ايمنيدفاع آنتي‌اكسيداني (آنزيمي)شايعترين كمبود تغذيه‌اي در جهان

اسلاید 7: نياز روزانهكودكان 8-4 ساله : 10 ميلي‌گرمكودكان 13-9 ساله : 8 ميلي‌گرمدختران 18-14 ساله : 15 ميلي‌گرمپسران 18-14 ساله : 11 ميلي‌گرمزنان بزرگسال 50-19 ساله: 18 ميلي‌گرممردان بزرگسال 50-19 ساله: 8 ميلي‌گرمبزرگسالان بالاي 50 سال: 8 ميلي‌گرم

اسلاید 8: منابع غذايي آهن Heme Non- Heme- جگر- غذاهاي دريايياندامهاي احشايي (دل، قلوه)- گوشت قرمز و مرغقابليت جذب 30-20%- سبزيها- مغزدانه‌ها- برگه‌ها (ميوه‌هاي خشك)حبوبات غلات- منابع غذايي غني‌شدهقابليت جذب 8-3%

اسلاید 9: علل كمبود آهن و كم خوني ناشي از آننياز بيشتر به آهنمصرف ناکافی مواد غذايی حاوي آهن‌از دست دادن آهن

اسلاید 10: گروه‌هاي در معرض خطر کمبودشيرخواران و كودكانمادران باردارنوجوانان (دختر و پسر)زنان در سنين باروريسالمندان

اسلاید 11: كمبود: علايم و نشانه‌هادستگاه گردش خون: كم‌خوني رنگ‌پريدگيتنگي‌نفستپش قلبخستگي زودرساحساس سرما در اندام‌هاي تحتاني

اسلاید 12: كمبود: علايم و نشانه‌هادستگاه عصبي: كاهش تمركز و يادگيري خستگي زودرنجيبي‌حوصلگيدستگاه عضلاني: كاهش قدرت و استقامت جسمي

اسلاید 13: كمبود: علايم و نشانه‌هادستگاه ايمني: افزايش دفعات ابتلا به عفونتافزايش طول مدت ابتلا به بيماري عفونيافزايش شدت عفونت

اسلاید 14: عوارض و پيامد هاي کم خوني فقر آهناثرات جبران ناپذير برتکامل مغز دردو سال اول زندگيضريب هوشي کودکان کم خون10- 5امتيازکمتراستکاهش قدرت يادگيري و افت تحصيليکاهش مقاومت در مقابل بيماري‌هاتغييرات رفتاري و (تحريك پذيريبی‌تفاوتی، خستگی و بی‌حسی و گوشه‌گيري، عدم فعاليت و تحرك بدني در دانش‌آموزان)اختلال در تکامل گفتاریاختلال در تکامل و هماهنگی سیستم عصبي

اسلاید 15: كمبود: علايم و نشانه‌ها

اسلاید 16: كمبود: علايم و نشانه‌ها

اسلاید 17: روند شيوع كم خوني نوجوانان 20-14 ساله در يك دهه -1391-1380

اسلاید 18: روش‌های پيشگيری و کنترل کمبود ريزمغذي‌ها مکمل ياری برای گروه‌های در معرض خطر غنی سازی مواد غذا‌ی آموزش تغذ‌ه به منظور تغيير رژيم‌های غذايی ارتقاء بهداشت عمومی و پيشگيری از آلودگی انگلی و عفونی

اسلاید 19: نوزادان کم وزن – 2 ميلی گرم / کيلوگرم وزن بدن از هنگام دوبرابر شدن وزن کودکان 6تا 24 ماهه - 2 ميلی گرم / کيلوگرم وزن بدن (از 6 تا 24 ماهگی)کودکان 2تا 6 ساله - 30 ميلی گرم / يک‌بار در هفته / يک دوره 3 ماهه / در سال کودکان7-14 ساله - 60 ميلی گرم / يک‌بار در هفته/ يک دوره 3 ماهه / در سالنوجوان دختر 14تا 19 سال - 60 ميلی گرم / يک‌بار در هفته/يک دوره 4 ماهه / در سالنوجوان پسر 15تا 19 سال - 60 ميلی گرم / يک‌بار در هفته/ يک دوره 4 ماهه / در سالزنان سنين باروری 15 تا 49 سال - 60 ميلی گرم / يک‌بار در هفته/ يک دوره 4 ماهه / در سالزنان باردار و شيرده - 60 ميلی گرم آهن +400 ميکروگرم اسيد فوليک / روزانه /از پايان ماه 4 بارداری تا 3 ماه پس از زايمان مکمل ياري

اسلاید 20: آموزش تغذيهمنع مصرف کاهش دهنده هاي جذب آهن:فيبرو فيتات غلات و حبوبات تانن ها (چاي، قهوه،ادويه)دريافت زياد کلسيم (مصرف شير همراه با غذا) آنتي اسيد هامصرف افزايش دهنده هاي جذب آهن:اسيد اسکوربيک آهن هم (گوشت و جگر) MFP (Meat,Fish, Poultryاسيد لاکتيکجوانه غلات

اسلاید 21: غني سازيغني سازي آرد با آهن و اسيدفوليكغني سازي كيك و كلوچه با آهن و ويتامين آ

اسلاید 22: ويتامين آ

اسلاید 23: اولين ويتامين شناخته شده (حدود 100 سال قبل)اشكال فعال در بدن: رتينول، رتينال و رتينوئيك اسيدوظايف: سلامت بافت اپي‌تليوم (چشم، مجاري ادراري، تناسلی ، تنفسي، گوارشي) بينايي (ديد رنگ، ديد در تاريكي) كاركرد دستگاه ايمني بدن متابوليسم آهن/خون‌سازي

اسلاید 24: نقش بتا كاروتن ها در بدن:آنتي اكسيدان طبيعيمحافظت بدن در برابر ابتلاء به انواع سرطان‌ها بيماري‌هاي قلبي عروقي بيماري‌هاي چشمي (آب مرواريد)پيش ساز ويتامين A در بدن

اسلاید 25: گروه‌هاي در معرض خطر كمبود ويتامين Aنوزادان با وزن تولد كمتر از 2500گرم شيرخواران مادران مبتلا به كمبود ويتامينAكودكان سنين قبل از مدرسه كودكان سنين مدرسه ونوجوانان بويژه درخانواده هاي كم درآمدكودكان و دانش آموزان مبتلا به سوء تغذيه و بيماريهاي عفونيمادران باردار و شيردهساكنين مناطق دچار كمبود ويتامين آ(مناطق با بارندگي كم)

اسلاید 26: نياز روزانهكودكان 8-4 ساله : 400 ميكرو‌گرمكودكان 13-9 ساله : 600 ميكرو‌گرمدختران 18-14 ساله : 700 ميكرو‌گرمپسران 18-14 ساله : 900 ميكرو‌گرمبزرگسالان 19 ساله به بالا: 900 ميكرو‌گرم

اسلاید 27: عوارض ناشي از كمبود ويتامين Aعوارض چشمي(شبكوري،خشكي غشاء ملتحمه،لكه بيتوت،خشكي قرنيه،زخم قرنيه و كوري مطلق)افزايش خطر ابتلاء به انواع عفونتهااختلال رشد سلولهاي اسكلتي –عضلانياختلال سيستم خونسازي

اسلاید 28: کمبود ويتامينA خطر ابتلا به بيماري‌های تنفسی و اسهالی را 2 تا 3 برابر افزايش می‌دهد. بدين ترتيب ، خطر مرگ ناشی از اين بيماريها حدود 23% افزايش می يابد.

اسلاید 29: برنامه ملی مکمل ياری مکمل ياری: مکمل ياری روزانه :( 1500واحد بين المللی ) قطره آ +د ويا مولتی ويتامين به ميزان 25 قطره از روز 5-3 پس ازتولد تا 24ماهگیمكمل ياري مادران باردار: با مولتي ويتامين مينرالمکمل ياری به مگادوز ويتامين آ: 100هزارواحدبين المللی برای کودکان 12-6 ماهه 200هزارواحدبين المللی برای کودکان 5-1سال هر6ماه يک‌بار

اسلاید 30: با توزيع مکمل ويتامين A ميزان مرگ ومير کودکان زير 5 سال تا 25 % کاهش می يابد.

اسلاید 31: نكاتي در مورد ويتامين Aمنع مصرف مكمل قوي ويتامين در بارداريمسموميت‌زايي دريافت زياد ويتامين A بي‌خطري دريافت كاروتنوئيدهازردشدن رنگ پوست با مصرف كاروتنوئيدهاكلستروم/آغوز از غني‌ترين منابع ويتامين A

اسلاید 32: روي

اسلاید 33: كشف كمبود روي در انسان در اوايل دهة 60 در ايران حضور در بيش از 300 آنزيم مختلف وظايف: دفاع ايمني بدن دفاع آنتي‌اكسيداني بدن (در آنزيم‌ها) حس چشايي تكامل جنسي رشد قدي متابوليسم ويتامين A

اسلاید 34: منابع غذايي رويبهترين منابع: غذاهاي حيواني پرپروتئينصدفخرچنگجگر انواع گوشت‌ها (شامل مرغ و ماهي)حبوبات و غلات كاملمغز دانه‌ها/آجيل جوانة گندمشير و فرآورده‌هاي آن

اسلاید 35: نياز روزانهكودكان 8-4 ساله : 5 ميلي‌گرمكودكان 13-9 ساله : 8 ميلي‌گرمدختران 18-14 ساله : 9 ميلي‌گرمپسران 18-14 ساله : 11 ميلي‌گرمزنان بزرگسال بالاي 19 سال: 8 ميلي‌گرممردان بزرگسال بالاي 19 سال: 11 ميلي‌گرم

اسلاید 36: علل كمبود روي:افزايش نياز (بارداري، شيردهي، سوختگي، رشد)كاهش جذب (دريافت مكمل‌هاي قوي آهن و اسيدفوليك با غذا، رژيم‌غذايي پرفيتات، بيماري سلياكافزايش دفع (اسهال، ديابت، سوختگي)

اسلاید 37: كمبود روي: علايم و نشانه‌هاهيپوگناديسمكم‌خونيتوقف رشدريزش و نازكي موضايعات پوستياختلال در حس چشاييبي‌اشتهاييعفونتهاي مكرر به ويژه اسهالشب‌كوريكاهش سنتز تيروكسينكاهش سنتز و آزادسازي انسولين

اسلاید 38: روند شیوع کمبود روی در نوجوانان 20-14 سال،1391-1380

اسلاید 39: روند شیوع کمبود روی در کودکان 6 ساله،1391-1380

اسلاید 40: پيشگيری ازکمبود روی :مکمل ياری روی به ميزان 1ميلی گرم / کيلوگرم وزن بدن در کودکان دچار اختلال رشد توصيه شده است.غنی سازی غذا های عمده مثل آرد با رویآموزش تغذيه برای استفاده از منابع غذايی روی دربرنامه غذايی روزانه به ويژه تاکيد بر منابع حيوانی مثل گوشت‌ها درغذای کودکان

اسلاید 41: ويتامين د

اسلاید 42: ویتامین Dمحلول در چربیSunshine vitamin هورمون یا ماده مغذی؟پیش سازهای ویتامین :D (7-دهیدرو کلسترول و ارگوسترول)

اسلاید 43: ویتامین Dانواع:ويتامين D2 (گياهي: ارگوكلسيفرول) ويتامين D3 (جانوري: كوله‌كلسيفرول)وظيفه اصلی: اهميت در تنظيم غلظت كلسيم، فسفر و متابوليسم استخوانيساير وظايف: اثرات ضد سرطاني (در سلول‌هاي خوني، پستان، ريه، رحم و كولون) تمايز سلولي در برخي بافتها

اسلاید 44: ميزان مورد نياز روزانه RDAدر شیرخوارگی 1-0 سال : IU400دریافت کافی (AI) 70-1 سال: IU600برای 71 سال به بالا : IU800حد قابل تحمل (UL): شیرخواران µg 25 (IU1000)؛ بزرگسالان (IU4000-2000) در روز

اسلاید 45: منابع نور آفتاب90 درصد نياز از تابش مستقيم نور خورشيد فراهم مي‌شودبهترين ساعت روز: 10 تا 15بهترين: فصل تابستانبهترين عرض جغرافيايي: استوادستها، بازوها؛صورت، گردن و پاها:به ميزان نصف تا ثلث زماني كه پوست مي‌سوزد!حداقل 2 بار در هفته (3 تا 4 بار )بهترين طول موج 300-270

اسلاید 46: منابع غذايیروغن جگر ماهیماهی های چرب (شاه ماهی herring، خالمخالی mackerel و آزاد salmon)زردۀ تخم مرغکرهجگرشیر و لبنیاتسفرۀ غذايی ايران به طور معمول از نظر ويتامين D فقير است!

اسلاید 47: افراد درمعرض کمبود ويتامين Dافرادی که مدت طولانی به دور از نور خورشید هستندساکنان مناطق با عرض جغرافیایی شمالیساکنان مناطق با آلودگی سنگین هواافراد با لباس های کاملاً پوشیدهافراد شب کارافراد با پوست تیرهسالمندانکودکان شیرخواراستفاده ار کرم های ضد آفتاب با SPF بالای 8

اسلاید 48: یک میلیارد نفر در دنیا دچار کمبود ویتامین د یا ویتامین د ناکافی (در حاشیه کمبود) هستنددر امریکا و اروپا 40 تا 100 درصد افراد مسن در جامعه دچار کمبود ویتامین د هستندحتی در آفتابی ترین مناطق دنیا کمبود ویتامین د شایع است در کشورهای آفتابی مثل عربستان سعودی، امارات، استرالیا ، ترکیه، هندوستان و لبنان 30 تا 50 درصد بچه ها و بزرگسالان کمبود ویتامین د داشتند

اسلاید 49: علايم و نشانه‌هاي كمبود ويتامين D:ريكتز/راشي‌تيسم در كودكاناستئومالاسي در بزرگسالانافزايش استعداد ابتلا به استئوپروز (در كنار كاهش فعاليت بدني، قطع هورمون‌هاي جنسي و دريافت ناكافي كلسيم)يك علامت مهم:تعريق در كودكان

اسلاید 50: ريکتزعوامل جغرافیاییعوامل فرهنگیعوامل اجتماعی وضع تغذیۀ مادر باردارفقر شیر مادر از نظر ویتامین Dرنگ پوست

اسلاید 51:

اسلاید 52: ویتامین D و سرطان تاثیر بر روی شیوع سرطان و مرگ ناشی از آنمکانيسم اثر:کاهش رشد سلول های سرطانیافزایش تمايز سلولی تحريک مرگ سلولیدستگاه گوارش، پروستات، پستان، لنفوم، آندومتر و ریه

اسلاید 53: ارتباط بين كمبود ويتامين د و بيماري‌هااستئوپاتيميوپاتيعفونتالتهاب و بيماري‌هاي خودايمنيفشارخون بالاديابت نوع 2

اسلاید 54: توزیع کمبود ویتامینD درنوجوانان

اسلاید 55: توزیع کمبود ویتامینD درپسران نوجوان

اسلاید 56: توزیع کمبود ویتامینD در دختران نوجوان

اسلاید 57: مکمل ياری در گروه سني 24-0 ماهه : از 3 تا 5 روز بعد از تولدIU/Day 400 مكمل ويتامين د داده شود در گروه سني 6-2 ساله : هر 2 ماه يک بار IU 50000 مگا دوز ويتامين د داده شود كه معادلIU/Day 800 مي‌باشد. در گروه سني12-7 ساله : هر 2 ماه يک بار IU 50000 مگا دوز ويتامين د داده شود. در گروه سني70-12 ساله: هر ماه يک بار مگا دوزIU 50000 ويتامين د داده شود. در گروه سني 70 سال به بالا : هر 2 هفته يک مگادوز IU 50000 ويتامين د داده شود.

اسلاید 58: نكاتي در مورد ويتامين Dاحتمال مسموميت‌ ناشي از مصرف/تزريق مكمل‌هاي قوي(هيپركلسيمي، پرادراري و پرنوشي، رسوب در بافتهاي نرم ـ تهوع، استفراغ، بي‌اشتهايي در اثر رسوب در دستگاه عصبي)سنتز توسط نور خورشيد مسموميت‌زا نيستلزوم مكمل‌ياري در مبتلايان به بيماريهاي كبدي و نارسايي كليويهم‌افزايي اثر با ويتامين K

اسلاید 59: شيوع كمبود ودرحاشيه كمبود ويتامين D درزنان باردار 5 ماهه و بالاتر برحسب شهر و روستا- مطالعه پورا 2 -سال1391

اسلاید 60: مقايسه شيوع كمبود وكمبود حاشيه‌اي ويتامين D در زنان باردار،1391-1380

اسلاید 61: توزیع کمبود ویتامین Dدر گروه سنی میانسالان

اسلاید 62: توزیع کمبود ویتامین D در کودکان 15 تا 23 ماهه

اسلاید 63: شیوع کمبود ويتامين D در كودكان 6 ساله،مطالعه پورا - سال1391

اسلاید 64: شیوع کمبود ويتامين D در نوجوانان 20-14سال، مطالعه پورا - 1391