اپیدمیولوژی اختلالات روانی و سوء مصرف مواد

اپیدمیولوژی اختلالات روانی و سوء مصرف مواد

اسلاید 1: اپیدمیولوژی اختلالات روانی و سوء مصرف موادبرگرفته از اسلاید های اداره سلامت روانوزارت بهداشت

اسلاید 2: اهميت اختلالات روانيدر جهان شيوع در تمام عمر اختلالات رواني بيش از 25 درصد و شيوع اين اختلالات در هر مقطع زماني حدود 10 درصد در جمعيت بالغ تخمين زده مي شود.در ايران، شيوع تمام عمر اختلال هاي رواني در جمعيت بالاي پانزده سال كشور بيش از 20 درصد برآورد مي شود كه در اين ميان اختلالات خلقي و اضطرابي بيشترين شيوع را دارد. شيوع در هر مقطع زماني بيش از 10 درصد است.2

اسلاید 3: اهميت اختلالات روانيحدود يك ميليون عدم قبولي در كنكور در هر سال، وجود بيش از 100 هزار زنداني، بيش از دو ميليون معتاد و تغييرات الگوي مصرف مواد، شيوع بالاتر از 6 در صدهزار خودكشي، حدود 3 ميليون بيكار، قرار داشتن حدود 14 درصد از جمعيت زير خط فقر مطلق، آمار 4 در صد هزار دختران فراري، نسبت 10 درصدي موارد طلاق به ازدواج، شيوع 30 درصد همسرآزاري و كودك آزاري فيزيكي و وجود 600 هزار كودك شاغل و همين ميزان كودك خياباني از شواهد بارز اهميت و ضرورت توجه به نياز هاي بهداشت روان گروه هاي خاص است.3

اسلاید 4: حجم مشكل اختلالات رواني در ايران شيوع انواع اختلالات رواني 21 درصد شيوع اختلالات رواني در كودكان 15 تا 30 درصد شيوع سوء مصرف مواد 2 تا 3 درصد شيوع كودك آزاري 5/12 درصد 4

اسلاید 5: 5

اسلاید 6: 6

اسلاید 7: 7

اسلاید 8: برنامه ملی بهداشت روانبرنامه ملی سلامت روان وجود دارد این برنامه در سال 1966طراحی شده ودرسال 1995و1997بازنگری شده است درسال 1995 باهمکاری سازمان جهانی بهداشت انستیتوی روانپزشکی تهران مورد بازبینی قرار گرفته است .درحال حاضر از برنامه هایی که مرتبط با برنامه ملی سلامت روانی است ادغام پیشگیری ودرمان سوء مصرف مواد در مراقبتهای اولیه بهداشتی است 8

اسلاید 9: اهداف برنامه بهداشت روان در نظام مراقبت هاي بهداشتي اوليه عبارتند از:پيشگيري (اولويت بندي آن)شناسايي زودرس و فعالكنترل، درمان و پيگيري مناسب و مستمركاهش ضرر و زيان ناشي از بيماريهاي رواني- عصبيافزايش آگاهي جامعه نسبت به اصول و مفاهيم بهداشت روانتغيير و اصلاح نگرش افراد جامعه نسبت به بيماريهاي رواني- عصبي9

اسلاید 10: افسردگيافسردگي به معناي خلق و روحيه افسرده مي باشد. بيماران مبتلا به افسردگي، علاوه بر خلق افسرده، دچار كاهش انرژي و علايق نيز مي گردند. علايم ديگر افسردگي شامل تمركز مختل، اختلال خواب، اختلال اشتها، اختلال در عملكرد شناختي، احساس گناه، علايم جسمي متعدد كه هيچ توجيه طبي ديگري ندارند و در انواع شديدتر افكار مرگ و خودكشي مي باشد10

اسلاید 11: در سال 2000، افسردگی رتبه چهارم بار ناشي از بيماريها را در هر دو جنس و در تمام سنين به خود اختصاص داده استدر حال حاضر رتبه دوم را در سنين 44 - 15 سالگي در هر دو جنس به خود اختصاص داده است. 11

اسلاید 12: شيوع مادام العمر افسردگي اساسي در حدود 15 درصد مي باشد كه شايد اين ميزان در زنان تا حد 25 درصد برسد.به طور كلي با استفاده از ابزارهاي غربالگري شيوع افسردگي به ميزان 8 تا 20 درصد در مطالعات خارجي و 3/8 – 23/4 درصد در مطالعات ايراني گزارش شده است.12

اسلاید 13: گروه هاي در معرض خطر افسردگيزنان به ويژه در دوران پس از زايمانبيماران مبتلا به بيماري هاي مزمن و ناتوان كنندهسوء مصرف كنندگان موادافرادي كه شكست شغلي و مالي اخير داشته اند.افرادي كه اخيراٌ عزيزي را از دست داده اند.افرادي كه طلاق يا جدايي اخير داشته اند.در صورت وجود عوامل خطر فوق يا هر يك از عوامل زير پزشك بايد به علايم افسردگي نيز توجه ويژه داشته باشد:فقدان حمايت خانوادگي و اجتماعي، سابقه اقدام به خودكشي، شكايات متعدد جسمي، شكست اخير در روابط عاطفي، والدين كودكان با بيماري هاي مزمن جسمي و رواني13

اسلاید 14: شرح وظايف بهورز درباره بيمار افسردهغربالگري جمعيت تحت پوشش و ارجاع موارد مشكوك به پزشكپيگيري پذيرش دارويي و ادامه درمان از سوي بيمارانمشخص كردن علت عدم مراجعه، وضعيت مصرف دارو، عوارض، رضايت خانواده و وضعيت رضايت بيمارارايه گزارشي از پيگيري خود به پزشكآموزش لازم به خانواده و بيماردريافت پسخوراند از پزشك14

اسلاید 15: نكاتي كه بايد توسط پزشك به بيمار افسرده و خانواده وي آموزش داده شود:افسردگي شايع مي باشد و درمان هاي مؤثر و در دسترس وجود دارد.افسردگي يك بيماري است نشانه ضعف اراده يا تنبلي نمي باشد و صرفا با توصيه هاي عمومي مانند رفتن به مسافرت برطرف نمي شود.افسردگي توانايي انطباق بيمار را تضعيف مي كند.بهبودي در طي 4 - 3 هفته ظاهر خواهد شد و قبل از آن نبايد زياد انتظار بهبودي داشت. ممكن است اثرات جانبي داروها ظاهر شوند كه اغلب به تدريج از ميان خواهند رفت.قبل از قطع دارو حتما با پزشك مشورت شود.15

اسلاید 16: نكاتي كه بايد توسط پزشك به بيمار افسرده و خانواده وي آموزش داده شود:اغلب داروها در صورت مصرف طبق دستور پزشك باعث عوارض جانبي خطرناك يا وابستگي نمي شوند.لازم است دارو را براي دست كم يك دوره شش ماهه مصرف نمود.دارو بايد هر روز استفاده شود و حتي الامكان خانواده بر مصرف دارو نظارت داشته باشد.پزشك بايد خانواده بيمار افسرده را به همكاري براي ادامه درمان بيمار تشويق كند و از آنها بخواهد تا موارد بهبودي را به وي متذكر شوند.از دست دادن همسر و فقدان حمايت رواني و مالي نقش مهمي در ايجاد و تداوم افسردگي سالمندان دارد.16

اسلاید 17: موارد ارجاع فوري به روانپزشكبيماري كه به هر دليل فكر (ايده) خودكشي دارد حتي اگر به نظر پزشك واقعي نرسد.- بيماري كه از خوردن آب و غذا امتناع مي كند.- وجود اختلال جدي در غذا خوردن، وضعيت طبي بد، عدم تحرك، عدم صحبت.17

اسلاید 18: اختلالات پسيكوتيكاختلالات پسيكوتيك مجموعه اي از اختلالات مانند اسكيزوفرنيا، اختلال هذياني و اختلال پسيكوتيك گذرا مي باشند كه به علت شدت بيماري و اثرات زيادي كه بر زندگي فرد مي گذارند نيازمند پيگيري و توجه خاصي هستند. اين بيماران اختلال در ارزيابي واقعيت هاي خارجي دارند.مهمترين علايم اين اختلالات عبارتند از هذيان (يك اعتقاد نادرست ناهمخوان با زمينه هاي فرهنگي)، توهم (ادراك محرك هايي كه در واقع وجود ندارند)، رفتار و گفتار آشفته، گوشه گيري، كاهش ارتباط هاي اجتماعي و كاهش بروز هيجان ها و عواطف. شيوع اين اختلالات در مجموع حدود يك درصد از جمعيت عمومي است.18

اسلاید 19: سؤالات تشخيصي پسيكوزآيا براي شما پيش آمده صداهايي را بشنويد كه ديگران مي گويند ما نمي شنويم؟آيا براي شما پيش آمده چيز هايي را ببينيد كه ديگران مي گويند ما نمي بينيم؟آيا براي شما پيش آمده كه احساس كنيد رفتارها يا حركات ديگران (حتي كسانيكه نمي شناسيد) به نوعي مربوط به شماست؟آيا براي شما پيش آمده كه احساس كنيد ديگران قصد آزار و اذيت يا از بين بردن شما را داشته باشند؟آيا براي شما پيش آمده كه احساس كنيد مقام مذهبي يا سياسي خاصي داريد؟آيا گفتار بيمار به شكلي در هم ريخته و آشفته است كه اجزاي آن فاقد ارتباط منطقي و قابل فهمي با هم باشد؟آيا رفتار بيمار به شكلي غيرعادي و آشفته است كه نتوان براي آن دليل قابل فهمي يافت؟19

اسلاید 20: آموزش خانواده بيمار مبتلا به پسيكوز توسط كارشناس بهداشت روان تيم سلامتتوضيح در مورد علت ايجاد بيماري (مهمترين عامل وراثت است)عدم دخالت نير وهاي ماوراء الطبيعهقابل درمان و قابل كنترل بودن بيمارينياز به درمان پيگيرانه و جديقابل درمان بودن عوارض دارواحتمال عود بيماري در صورت قطع دارو بدون دستور پزشكنياز به حمايت و بازتواني20

اسلاید 21: موارد ارجاع فوري به روانپزشك يا پزشك عمومي دوره ديده - بيماري كه به هر دليل فكر (ديده) خودكشي دارد حتي اگر به نظر پزشك واقعي نرسد.- بيماري كه احتمال مي رود به ديگري آسيب برساند.- وجود اختلال جدي در غذا خوردن، وضعيت طبي بد، عدم تحرك، عدم صحبت.21

اسلاید 22: 22

اسلاید 23: تاريخچه مواد در ايران آشنايي ايرانيان با ترياك و حشيش از ديربازآشنايي دانشمندان ايراني همچون زكرياي رازي و ابوعلي‌سينا با خواص خواب‌آور و ضددرد ترياكشيوع ناگهاني مصرف ترياك و حشيش در دوره صفويه شروع كشت خشخاش در ايران به طور وسيع از دوره صفويهخشخاش به عنوان يك محصول صادراتي ارزآور براي كشور در دوره قاجار و اوايل دوره پهلوي23

اسلاید 24: «قانون تحديد ترياك» - 1290 هجري شمسي «انجمن مبارزه با ترياك و الكل» تخمين تعداد معتادان در سال 1322 توسط انجمن يادشده: يك‌ ميليون و پانصد هزار نفر (از جمعيت 14 ميليوني كشور) تشكيل « كميسيون مبارزه با ترياك و الكل» در وزارت بهداري در سال 1325 «مقررات تعطيل اماكن عمومي مصرف مواد مخدر»- 1326 «قانون منع تهيه، خريد و فروش و مصرف نوشابه‌هاي الكلي و ترياك و مشتقات آن»- 133124

اسلاید 25: مجوز توليد 25 درصد ترياك مجاز جهان در ايران در 1328 «قانون منع كشت خشخاش و استعمال ترياك»- 1334 گسترش قاچاق و مصرف هروئين در كشور متعاقب اجراي اين قانون«قانون تشديد مجازات قاچاقچيان»- 1338پرشدن زندانها از قاچاقچيان و معتادان متعاقب اين قانون كسب مقام اول كشف محموله‌هاي قاچاق جهان در سال 1347«قانون آزادشدن محدود كشت خشخاش»- 1347 «قانون تشديد مجازات قاچاق مواد مخدر»- 1348 «قانون انفصال خدمت يا اخراج معتادان» 25

اسلاید 26: صدور كارت جيره ترياك براي معتادان مسن (پنجاه سال به بالا) و بيمار (با تجويز پزشك) توسط دولت - 1350 تعداد معتادان ثبت نام كرده در خرداد 1354: 169.512 نفر (ترياك مورد نياز سالانه آنان: 180 تن) و تعداد معتادان غيررسمي نيز بين 200 هزار تا 500 هزار نفر درمان اعتياد با متادون در دهه پنجاه شيوع مصرف حشيش ميان جوانان در دهه پنجاه 26

اسلاید 27: پس از انقلاب اسلاميجرم شدن اعتياد در 1359 و برچيده‌شدن خدمات درماني اعتياد از نظام بهداشت و درمان كشور دستگيري و اعزام معتادان به زندان / اردوگاههاي بازپروري از آن پس قانون مبارزه با مواد مخدر- 1367تداوم جرم بودن اعتيادتأسيس ستاد مبارزه با مواد مخدر27

اسلاید 28: تأسيس اولين مركز درماني خودمعرف توسط سازمان بهزيستي- 1375اجراي پايلوت اولين برنامه پيشگيري از اعتياد توسط سازمان بهزيستي- 1375 اصلاحيه قانون مبارزه با مواد مخدر- 1376تداوم جرم بودن اعتيادبه معتادان خودمعرف اجازه درمان داده شد و در تمام طول درمان، معتاد از تعقيب كيفري مصون گرديد.كيفر مصرف مواد و اعتياد: شلاق، جريمه نقدي، انفصال از خدمات دولتي28

اسلاید 29: بررسي همه‌گيري‌شناسي سوءمصرف مواد در جمهوري اسلامي ايران- 1380 3.761.000 نفر مصرف‌كننده مواد افيوني (ترياك، شيره، هروئين و بوپرنورفين)از اين تعداد 2.547.000 نفر مصرف مشكل‌آفرين (سوءمصرف يا وابستگي) داشتند كه 1.158.000 نفر آنها در حد اعتياد يا وابستگي بود.شايعترين مواد مصرفي به ترتيب: ترياك، الكل، شيره، حشيش و هروئين بود. مصرف و اعتياد به مواد در مردان 8-4 برابر زنان و ميانگين سن مصرف‌كنندگان حدود 42 سال بود. 29

اسلاید 30: مطالعه وضعيت مصرف تزريقي مواد در تهران- 1380شايعترين مواد مورد مصرف شامل ترياك، هروئين و حشيش مصرف‌كنندگان تزريقي زن 2 تا 4 درصد موارد را تشكيل مي‌دادند و اغلب براي تأمين معاش خود به روسپيگري مي‌پرداختند.سير مصرف از اولين تجربه تا مصرف تزريقي كشيدن يا خوردن ترياك، سپس كشيدن هروئين و دست آخر تزريق هروئين. فاصله زماني بين اولين تجربه مصرف مواد در زندگي فرد و مصرف تزريقي مواد 2 تا 12 سال بود. اشتراك سرنگ و وسايل تزريق در محله‌هاي مختلف بين 30 تا 100 درصد بود. اشتراك سرنگ در زندان يك اصل بود. در اغلب مناطق مورد مطالعه دسترسي به روسپيان بسيار آسان بود. روسپيان، خود اكثراً مصرف‌كننده مواد بودند و نيمي از آنان مصرف‌كننده تزريقي بودند. رفتار جنسي محافظت‌شده (استفاده از كاندوم) شايع نبود.بيش‌مصرف يكي از عوارض شايع مصرف تزريقي در محلات مورد مطالعه بود.دو سوم مصرف‌كنندگان تزريقي سابقه زنداني شدن داشتند و اكثراً چند بار زندان افتاده بودند. 30

اسلاید 31: نتيجه گيري اعتياد در ايران مشكلي قديمي و شايع است. نوع اعتياد در كشور همواره در حال تغيير بوده است.اقدامات كاهش تقاضا (پيشگيري، درمان و كاهش آسيب) در كشور امري نسبتاً تازه است. بيماري ايدز مسئله اعتياد را تحت‌الشعاع خود قرار داده است.31

اسلاید 32: اقدامات كاهش آسيباداره پيشگيري و درمان سوءمصرف مواد

اسلاید 33: تعريفسياستي است با تاكيد بيشتر بر كاهش آثار منفي ناشي از مصرف مواد { در مقابل ترك كامل }همه مصرف كنندگان مواد آمادگي ترك را ندارند, ضمن اين كه اعتياد يك بيماري مزمن است و در سير آن به ميزان زيادي عود اتفاق مي‌افتد.65% موارد HIV مثبت در ايران, به دليل اعتياد تزريقي اتفاق افتاده است.بيماران مبتلا به اعتياد تزريقي در معرض خطر بالاتر ابتلا به هپاتيت, بيش‌مصرف و مسموميت, بيماري‌هاي مقاربتي و بيماري‌هاي پوستي قرار دارند.33

اسلاید 34: موفقيت برنامه‌هاي كاهش آسيبمطالعات آمريكا, سوئد و سوئيس ( متادون) : كاهش رفتار تزريقي, كاهش مثبت شدن HIV مطالعات هلند, آمريكا و ايتاليا ( مشاوره, تعويض سرنگ) : كاهش رفتارهاي مخاطره‌آميزمطالعات انگلستان و هلند: كاهش دفعات تزريق, افزايش سن مصرف‌كنندگان تزريقي مطالعه ادينبورگ ( كنترل و محدوديت شديد در توزيع سرنگ و سوزن) : اپيدمي هپاتيت B و HIV 34

اسلاید 35: اقدامات كاهش آسيبآموزش : ايدز هپاتيت B و Cرابطه جنسي ايمنمراقبت از رگ‌ها تزريق بهداشتي35

اسلاید 36: آموزش در مورد رابطه جنسي ايمنطبقه‌بندي رابطه جنسي ايمن : نداشتن رابطه جنسي رابطه جنسي بدون دخول استفاده از كاندوم در تمام موارد رابطه جنسيآموزش در مورد استفاده از كاندوم36

اسلاید 37: اطلاعاتي در مورد كاندوماستفاده از كاندوم مي‌تواند از انتقال ويروس‌هاي منتقله از راه جنسي مثل HIV , HBV و HCV و ... جلوگيري كند.كاندوم‌هايي كه از مواد طبيعي درست شده‌اند, از عفونت‌هاي ذكر شده جلوگيري نمي‌كنند. بايد از كاندوم‌هاي latex استفاده شود.تاريخ مصرف كاندوم بايد چك شده و كاندوم‌ها در محيط سرد نگهداري گردند.زمان استعمال كاندوم, بلافاصله پس از نعوظ و قبل از هرگونه تماس جنسي است.قبل از شروع ارتباط جنسي, بايد سر كاندوم فشار داده شود تا فضاي كافي براي مايع مني ايجاد گردد.37

اسلاید 38: نحوه مراقبت از رگ‌هاهرچه فيبرهاي ماهيچه‌اي بزرگتر باشند, رگ برجسته‌تر شده و دستيابي به آن ساده‌تر مي‌گردد.نوع ورزش مهم نيست, ادامه آن اهميت دارد.38

اسلاید 39: تزريق را مي‌توان در قسمت‌هاي مختلف بدن انجام داد, ولي يكي از محل‌هاي خوب و در دسترس بازوها هستند.بهتر است با وسيله‌اي بازو را بست. اما اين وسيله نبايد به قدري نازك باشد كه در هنگام كشيده شدن به پوست آسيب برساند. نيز بايد شل كردن آن آسان بوده و قابل شستشو و تميز كردن باشد.39

اسلاید 40: مزاياي استفاده از تورنيكت : رگ را برجسته و در نتيجه تزريق را آسان‌تر مي‌سازد. در نتيجه رگ و بافت‌هاي بدن آسيب كمتري مي‌بيند.اگر تورنيكت به طريقي بسته شود كه قابل باز شدن با دهان باشد, تزريق با فشار كم‌تري انجام شده و خون و دارو كمتر نشت مي‌كند.اگر تزريق به ميزان زياد انجام شده و تورنيكت باز نشود, ممكن است بافت از بين برود.40

اسلاید 41: قبل از تزريق, يك پارچه يا دستمال تميز در دسترس باشد كه پس از تزريق روي محل خون‌ريزي قرار گيرد. اين مسئله از لحاظ جلوگيري از انتقال هپاتيت B و C اهميت زيادي دارد.41

اسلاید 42: شستن دست‌ها و محل تزريق با آب و صابون ( قبل از تزريق) در از بين بردن HIV , HBV و HCV بسيار موثر است. حتي به نظر مي‌رسد از الكل بهتر باشد. آب گرم , پيدا كردن سياهرگ را آسان‌تر مي‌كند.42

اسلاید 43: اگر آب و صابون در دسترس نيست, بايد از يك پنبه الكل استفاده كرد. بهتر است چند نقطه كه احتمال تزريق در آن‌ها وجود دارد, ضدعفوني شود.بايد صبر كرد تا الكل خشك شود. به اين ترتيب سوزش ناشي از تزريق كم‌تر خواهد بود.43

اسلاید 44: براي كاهش آسيب بافتي و تزريق موثرتر بايد سرنگ و سوزن آن را با زاويه حاد نسبت به پوست گرفت. به اين ترتيب كنترل بيشتري بر تزريق وجود داشته و ورود سوزن به داخل سياهرگ ساده‌تر مي‌گردد.44

اسلاید 45: ميزان تزريق بايد تحت كنترل باشد. ابتدا ميزان كمي از ماده تزريق شده و سپس بسته به ميزان اثري كه از ماده گرفته مي‌شود, تزريق بيشتري انجام شده يا ديگر تزريق انجام نگيرد. اين كار از مسموميت و آثار منفي ديگر جلوگيري مي‌كند.45

اسلاید 46: مهم‌ترين نكته نو و استريل بودن سرنگ است. هر تزريق بايد با يك سرنگ استريل جديد انجام شود تا از آسيب به بافت و ايجاد بيماري جلوگيري شود.هر چقدر سوزن كوچكتر باشد, رگ و بافت كمتر آسيب مي‌بيند.سرنگ انسولين براي تزريق وريدي طراحي نشده است.46

اسلاید 47: فيلتر ايده‌آل, فيلتري استريل است كه نياز به دستكاري براي مناسب شدن اندازه ندارد و فيبرهايش به سادگي پاره نمي‌شود.فيلتر سيگار مناسب نيست, چرا كه بايد با دست آماده شود, فيبرهايش انعطاف‌پذير نيستند و در هنگام دستكاري مي‌شكنند و به داخل سرنگ كشيده مي‌شوند و در نهايت در جايي مثل ريه باقي مانده و باعث عفونت و انسداد مي‌گردند.47

اسلاید 48: تزريق مكرر در يك رگ موجب : بسته شدن و غير قابل استفاده شدن رگعفونتايجاد لختهايجاد آبسه در بافت به دليل نشت ماده از رگ مي‌گردد.48

اسلاید 49: برنامه‌هاي تحويل/تعويض سرنگ needle/syringe exchange and distribution programsدر برنامه تحويل سرنگ, به طور مستقيم سرنگ و وسايل تزريق ارائه مي‌شود.در برنامه تعويض سرنگ, سرنگ استفاده شده با سرنگ استريل تعويض مي‌گردد.اين برنامه‌ها غالباً با برنامه‌هاي آموزش اصول تزريق بهداشتي, علايم و اصول كمك‌هاي اوليه در موارد بيش‌مصرف و مسموميت و نحوه انتقال ايدز همراه است. نيز بايد آموزش اصول ارتباط جنسي ايمن و تحويل كاندوم انجام گيرد.49

اسلاید 50: برنامه‌هاي تحويل/تعويض سرنگ needle/syringe exchange and distribution programsدر برنامه تحويل/تعويض سرنگ اوليه : فرد مصرف‌كننده به طور مستقيم از پرسنل بهداشتي سرنگ دريافت مي‌كند.در برنامه تحويل/تعويض سرنگ ثانويه : تحويل يا تعويض از طريق گروهي از معتادان داوطلب به عنوان رابط انجام مي‌گيرد.فوايد اجراي اين برنامه در كشورهاي مختلف : كاهش ميزان تزريق مشتركافزايش ميزان استفاده از كاندومكاهش رفتارهاي پرخطركاهش ميزان ابتلا به HIV/AIDS50

اسلاید 51: درمان نگاهدارندهمزيت‌هاي درمان نگاه‌دارنده : شخص را از مصرف تزريقي رها كرده و احتمال ابتلا به بيماري‌هايي هم‌چون ايدز و هپاتيت را كاهش مي‌دهد.حداقل حالت نشئه را ايجاد مي‌كند.در مصرف درازمدت به ندرت باعث خواب آلودگي و افسردگي مي‌شود.ايراد درمان نگاه‌دارنده:  وابسته باقي ماندن فرد به يك ماده مخدر51

اسلاید 52: نمونه‌هاي درمان نگاهدارندهمتادون Hongkong : after 32 wks 76% of methadone group and only 10% of placebo group in remissionSweden : after 2 yrs 12 of 17 pt onmethadone in relapseHigher doses : better responses ( over 60 mg)بوپرنورفين لووآلفا استيل متاديل (LAAM) 52

اسلاید 53: در مطالعه‌ها, متادون به عنوان درمان نگاه‌دارنده موثرتر از داروهاي ديگر بوده است.مصرف متادون به عنوان درمان نگاه‌دارنده, به شكلي واضح ميزان جرم و جنايت, ابتلا به ايدز و سوءمصرف مواد مخدر را كاهش مي‌دهد.موارد مهم تجويز متادون به عنوان درمان نگاه‌دارنده عبارتند از :تشخيص سوءمصرف مواد بر اساس DSM-IV و به‌خصوص سوءمصرف تزريقي هروئينسن بالاي 18 سالسابقه ترك‌هاي ناموفق53

اسلاید 54: Drop-in centers مراكز گذريهدف: ايجاد فضايي مناسب براي آموزش و آگاه‌سازي بيماران مبتلا به سوءمصرف مواد و شناسايي و كاهش مشكلات آنان در زمينه‌هاي بهداشتيدر تحقيقات اين مراكز براي ارتقاي سلامت معتادان موثر بوده است.مراكز گذري با مراكز تزريق بهداشتي متفاوت بوده و مصرف مواد در آنها جايز نمي‌باشد.54

اسلاید 55: خدماتي كه در مراكز گذري ارائه مي‌شود:مشاوره در مورد مشكلات فعلي, وضعيت بهداشتي و رفتارهاي پرخطربررسي باليني وضعيت تندرستي مراجع و در صورت امكان درخواست آزمايش‌هاي لازممشاوره قبل و پس از آزمايش, در صورت انجام تست ايدزارايه خدمات درماني براي عفونت‌هاي پوستي ناشي از تزريق و سوءتغذيه و احياناً داروهاي مورد نياز اوليه در صورت موافقت بيمار, ارجاع براي درمان بيماري‌هاي همراه مانند سل, بيماري‌هاي مقاربتي, ايدز و هپاتيتارايه خدمات بهداشتي اوليه مانند حمامآموزش فردي و گروهي در مورد عوارض رفتارهاي پرخطر و راه‌هاي مقابله با آنارائه سرنگ و وسايل تزريق بهداشتي و كاندوم 55

اسلاید 56: Shelter سرپناهمكاني كه معتادان بي‌خانمان به صورت داوطلبانه براي اقامت شبانگاهي به آنجا مراجعه مي‌كنند.براي ورود شرايط خاصي وجود ندارد, ولي افراد موظف به رعايت قوانين مركز هستند.56

اسلاید 57: Shelter سرپناهخدماتي كه در سرپناه ارائه مي‌شود: مكاني براي استراحت غذاي مختصر خدمات بهداشتي اوليه خدمات كاهش آسيب برنامه‌هاي آموزشي مشاوره و معرفي براي انجام آزمايش داوطلبانه HIV ارائه معرفي‌نامه جهت درمان بيماري‌هاي رواني, جسمي و سوءمصرف مواد57

اسلاید 58: كمك‌رساني به معتادان خياباني OUTREACHهدف: كاهش آسيب در معتادان دور از دسترس خدمات بهداشتي درمانيدر اين برنامه سعي مي‌شود از معتادان سابق و بومي منطقه استفاده شود.معتادان سابق, الگوي موفقي از تغيير رفتار هستند و مي‌توانند به سرعت وارد گروه‌هاي معتادان شده و با آنها ارتباط برقرار كنند.58

اسلاید 59: خدمات كمك‌رساني ارائه شده در برنامه outreachمشاوره در مورد مشكلات فعلي, وضعيت بهداشتي و رفتارهاي پرخطربررسي باليني وضعيت تندرستي مراجع و در صورت امكان درخواست آزمايش‌هاي لازممشاوره قبل و پس از آزمايش, در صورت انجام تست ايدزارايه خدمات درماني براي عفونت‌هاي پوستي ناشي از تزريق و سوءتغذيه و احياناً داروهاي مورد نياز اوليه در صورت موافقت بيمار, ارجاع براي درمان بيماري‌هاي همراه مانند سل, بيماري‌هاي مقاربتي, ايدز و هپاتيتارايه خدمات بهداشتي اوليه مانند حمام59

اسلاید 60: خدمات كمك‌رساني ارائه شده در برنامه outreachآموزش فردي و گروهي در مورد عوارض رفتارهاي پرخطر و راه‌هاي مقابله با آنارائه سرنگ و وسايل تزريق بهداشتي و كاندومارائه مواد خوراكي مقوي و سالم ارائه متون اطلاع رساني و آموزشيدر صورت نياز و امكان ارجاع به مراكز درماني كوتاه‌مدت يا طولاني‌مدت يا سرپناه 60

اسلاید 61: 61موفق باشید