ایمنی در جوشکاری

ایمنی در جوشکاری

اسلاید 1: ایمــنی در جــوشــکاری تهیه کنندگان:حسیـن اکبریسعیــد نظری استاد راهنما : خانم رویا کاوندی

اسلاید 2: فهرست - جوشکاری با برقانواع اصلی دستگاههای جوشکاری با قوس الکتریکی طرق اصلی جوشکاری با قوس الکتریکی 1- جوشکاری با قوس الکتریکی و الکترود پوشش دار2- جوشکاری با قوس الکتریکی با گاز محافظ MIG ( Metal gas inerte ) 2-1 : روش فلز و گاز بی اثر MAG ( Metal active gas ) 2-2 : روش فلز و گاز اکتیوTIG (Tungstene gas inerte ) 2-3 : روش تنگستن و گاز بی اثر خطرات احتمالی :جریان برقاشعه سوختگی ها گازها و بخاراتسرو صداجراحات مکانیکی گرما( حاد ) اثرات کوتاه مدتاثرات بلند مدت ( مزمن)علایم اختصاری

اسلاید 3: جوشکاری با برق در جوشکاری با برق برای ذوب کردن محل اتصال دو قطعه از از حرارت زیاد قوس الکتریکی حدود 5000 درجه سانتی گراد استفاده میشود . مقدمتا با اصلی ترین انواع دستگاههای جوشکاری و روشهای متدوال جوشکاری با دست یا نیمه خودکار آشنا می شویم.

اسلاید 4: انواع اصلی دستگاههای جوشکاری با قوس الکتریکیدستگاههای جوشکار دستگاههایی هستند که جریان شبکه توزیع را به جریان متناوب با ولتاژ کمتر تبدیل میکند و کارهای زیر را انجام میدهد- تنظیم شدت جریان ، بین دو حد ثابت ( برحسب نوع کار)- ایجاد قوس الکتریکی و تثبیت آن بین الکترود و قطعه مورد جوشکاریاین دستگاهها با هر نوع جریان جوشکاری (متناوب یا مستقیم ) به دو نوع دستگاه استاتیک ( مانند ترانسفورماتور) و دستگاه گردنده ( مانند ژنراتور) طبقه بندی میشود.

اسلاید 5: طرق اصلی جوشکاری با قوس الکتریکی الف-جوشکاری با قوس الکتریکی و الکترود پوشش دار ب- جوشکاری با قوس الکتریکی با گاز محافظMIG1- روش MAG2- روش TIG 3- روش

اسلاید 6: جوشکاری با قوس الکتریکی و الکترود پوشش دار امروزه متداول ترین نوع جوشکاری عبارت از جوشکاری با قوس الکتریکی با الکترودهای ذوب شونده پوشش دار در این طریقه موارد زیر قابل ملاحظه میباشد :-مغز فلزی الکترود که رل هادی جریان و در عین حال رل فلز جوشکاری را بعهده دارد.-- روپوش الکترود که باعث بوجود آمدن قوس الکتریکی و تثبیت قوس و مصرف عوامل مفید در منطقه ذوب میشود و ضمنا محل جوشکاری را در مقابل اکسیداسیون محافظت میکند.

اسلاید 7: جوشکاری با قوس الکتریکی با گاز محافظ در این روش محل جوشکاری از طریق ایجاد گازهای محافظ در سطح فلز مذاب از اکسیداسیون آن جلوگیری میشود که شامل چند روش بشرح زیر است سه روش جوشکاری با قوس الکتریکی با گاز محافظMetal gas inerte MIG روش Metal gas avtive MAG روش Tungstene gas inerte TIG روش

اسلاید 8: MIG Metal gas inerteاین روش خصوصا برای جوشکاری فولادهای آلیاژ دار سبک به کار .میرود در این روش موارد زیر قابل مقایسه استالکترود عبارت است از یک سیم ذوب شونده که از طریق پیستوله جوشکاری باز و مصرف میشودموقعی که قوس الکتریکی بین الکترود و قطعه کار ثابت شد عمل جوشکاری با ذوب فلز الکترود انجام میشود.ذوب الکترود تحت حفاظت یک گاز بی اثر انجام میشود این گاز برای آلیاژهای سبک عبارت است از آرگـــون و برای فولادهای آلیاژ دار عبارت است از گاز

اسلاید 9:

اسلاید 10:

اسلاید 11: MAG Metal gas active این روش برای آلیاژهای آهنی بخصوص فولاد نرم مورد استفاده است. تجهیزات این روش بسیار شبیه به تجهیزات در روش میگ میباشد با این تفاوت که گاز مورد مصرف بی اثر نیست و اغلب گاز کربنیک خالص یا مخلوط آرگون و گاز کربینک میباشد. در روشهای مدرن جوشکاری مانند جوشکاری نیمه خودکار و خودکار متداولترین روش عبارت است از جوشکاری زیر یک جریان هادی.در این روش ممکن است دستگاهای جوشکاری متحرک و یا برعکس ثابت باشد و قطعه کار روی یک وسیله چرخنده بگردد ( مانند جوشکاری طوقه های دیگهای بخار و مخازن و امثال آنها )

اسلاید 12:

اسلاید 13: TIG Tungstene gas inerteتجهیزات این روش عبارتند از :الف : یک مشعل که دارای وسایل زیر میباشد:یک الکترود تنگستن که ذوب نمیشود و رل هادی جریان برق را دارد و قوس الکتریکی را بین الکترود و قطعه مورد جوشکاری را از اکسیداسیون محافظت میکند.یک گاز بی اثر ( معمولا آرگون ) که محل جوشکاری را ازاکسیداسیون محافظت میکند.ب : یک میله به نام باگت یا سیم مداوم که تشکیل فلز جوشکاری را میدهد.در روش سنتی این نوع جوشکاری برای ایجاد قوس الکتریکی جوشکار مشعل را با یکدست میگیرد تا قوس الکتریکی با قطعه کار ایجاد شود و میله باگت را با دست دیگر میگیرد و آن را در حمام ذوب محل جوشکاری قرار میدهد تا ذوب شود و محل جوشکاری را پر کند.خنک کردن مشعل با آرگونی که از داخل مشعل عبور میکند عملی میشود. همچنین ممکن است با گردش دادن آب در داخل مشعل آن را خنک کرد.

اسلاید 14:

اسلاید 15:

اسلاید 16: جوشكاران اغلب مجبورند-در ارتفاعات كار كنند.- در فضاهاي محصور كار كنند.-در اثر كار ممكن است دچار شوك الكتريكي يا برق گرفتگي شوند.ديگر خطرات موجود عبارتند از:- پرتاب ذرات كه ممكن است وارد چشم يا پوست آنها شود.- بريدگي و زخم حاصل از لبه هاي تيز فلزات -سوختگي در اثر تماس با سطوح داغ، شعله و جرقه- اطلاعات عمومي در مورد جوشكاري- روش هاي صحيح انتخاب، استفاده و نگهداري وسايل حفاظت فردي- روش هاي ورود به فضاهاي محصور- روش هاي حفاظت از سقوط-چگونگي كار كردن ايمن و استفاده مناسب از مايعات قابل اشتعال و احتراق -چگونگي استفاده ايمن از گازهاي متراكم و تحت فشار- چگونگي استفاده از تجهيزات انتقال نيرو-استفاده ايمن و مناسب از نردبانها ، سكوها و داربست ها -روش هاي حمل دستي مواد جوشكاران لازم است موارد زير را بدانند

اسلاید 17: خطرات احتمالیجریان برقاشعه سوختگی هاگازها و بخاراتسروصدا جراحات مکانیکی گرمااثرات کوتاه مدت اثرات بلند مدت

اسلاید 18: جـــریــــــان بــــرقیکی از خطرهای عمده جوشکاری با برق را جریان برق پدید می آورد. این خطر نه تنها در محل اتصال ابزار ها به محل ورودی برق بلکه در مدار جریان دستگاه و اتصالات آن نیز در کمین است. میدانیم که برق 220 / 380 ولت میتواند برای هر انسانی مرگ را به همران بیاورد به همین جهت باید در ابتدا دقت کافی مبذول داشت که کابل ها زدگی پیدا نکرده و پوشش عایق خود را از دست نداده باشند. در این صورت باید به سرعت به تعویض کابلهای صدمه دیده پرداخت. پس استفاده از کابل های بدون زدگی و سالم از اولویت خاصی برخوردار است.محل های اتصال کابل ها به هم و کابل ها به دستگاه نیز به خوبی ایزوله شده باشند. گذشته از موارد ذکر شده قسمتهای مختلف انبر جوش کاری و اتصال آن نیز باید به خوبی ایزوله شده باشند و از انبرهای جوش کاری ناقص و یا صدمه دیده به هیچ وجه استفاده نشود. کابل اتصال نیز باید بدون ایراد باشد تا از تولید مدارهای جریان های برق ناخواسته جلوگیری شود. از طرف دیگر فرد جوش کار نیز باید در موقع انجام جوشکاری با برق از لباسهای عایق و کفش مخصوص با تخت لاستیکی یا مواد مصنوعی و همچنین دستکش های مخصوص جوشکاری که هیچ گونه گیره یا پرچهای فلزی نداشته باشد استفاده کند.

اسلاید 19: اشعـــه قوس الکتریکی حرارتی معادل چند هزار درجه سانتی گراد دارد لذا نور خیره کننده خطرناکی تولید میکند. به علاوه قوس ذکر شده امواج کوتاه و بلندی تولید میکند که میتواند برای چشم فرد جوشکار بسیار خطرناک باشد بدین جهت فرد جوشکار باید از ماسک یا محافظ مخصوص استفاده کند. این کار نه تنها برای جوشکار بلکه برای همه افرادی که به جوشکار کمک میکند لازم است. باید با توجه به نوع جوشکاری شدت جریان وضخامت الکترودها انواع مختلف ماسک ها در دسترس جوش کار و کمک جوشکار قرار بگیرد. علاوه بر چشمها پوست بدن نیز باید باید از خطرهای اشعه جوشکاری محافظت شود در غیر این صورت سوختگی های شبیه به آفتاب سوختگی بر روی پوست پدیدار میگردند. فلذا دستکش های چرمی مخصوص جوشکاری نیز از جمله موارد مورد نیاز در جوشکاری است. فرد جوشکار مجاز نیست در هنگام جوشکاری استین ها را بالا بزند.یا اگر جوشکاری درمجاورت مواد قابل انفجار یا قابل اشتعال انجام گیرد احتمال وقوع انفجار وجود دارد .برای محافظت سایر افراد از خطرهای ناشی از اشعه جوشکاری باید قسمت مخصوص جوشکاری را به وسیله ی پارادون ، دیوار متحرک ، یا پرده های کلفت از سایر قسمت ها جدا نمود.

اسلاید 20:

اسلاید 21: سوختگی هـــادر موقع جوشکاری جرقه ها و ذارت مذاب ناشی از جوشکاری به اطراف پراکنده میشود و ممکن است در فرد جوشکار سوختگی به وجود آورند لذا باید با بهره گیری از لوازم و لباس کار مناسب و پیش بند چرمی از بروز سوختگی جلوگیری نمود. قابل ذکر است که لباس کار جوشکار نباید آغشته به چربی یا روغن باشد.دقت داشته باشيد كه لباسهايي كه آغشته به روغن يا گريس باشند راحت تر مي سوزند. آستين يا شلواري كه تا خورده و بالا زده شده باشد مي تواند جرقه ها را جذب كند و خطر آتش سوزي را افزايش دهد.

اسلاید 22: گـــازها و بخـــاراتگرمای فوق العاده زیاد قوس الکتریکی گازها بخارات و دود و غبارهایی پدید می آورند بخصوص اگر قطعات کار دارای پوشش باشند یا قبلا رنگ شده باشند. تولید گازها و دود های خطرناک افزایش میابد زیرا مطابق استاندارهای بین المللی غلظت هر یک از مواد موجود در هوای تنفسی نباید از غلظت مشخصی تجاوز کند وگرنه سلامت انسان به خطر خواهد افتاد. این مقدار غلظت تعیین و در جداول مخصوصی منعکس شده است که باید مورد توجه قرار گیرند.در کارگاههای کوچک هنگام جوشکاری قطعاتی که ترکیب روی و سرب دارند و قطعاتی که سطح انها از رنگ های سربی پوشیده شده است باید حتما هواکش نصب کرد تا گاز ها و دودهای حاصله ی خطرناک به سرعت تخلیه شوند.ضمنا باید توجه داشت که هواکش باید حتای المکان نزدیک به محل جوشکاری تعبیه شده باشد تا هوای الوده به گازها و دود های مضر را بهتر تخلیه کند.

اسلاید 23: سر و صدا کار کردن طولانی مدت در محیط دارای سر و صدای زیاد باعث ایجاد خستگی، حالتهای عصبی و بیحوصلگی افراد می شود.در بعضی از روشهای جوشکاری و در مواقع زدن گل جوش سرو صدا ایجاد میشود که باید منبع صدا ایزوله شود تا سلامت سایر افراد محفوظ بماند. بعلاوه باید منظقه ای که آلودگی صوتی دارد مشخص کرد و فرد جوشکار نیز طبعا" از گوشی محافظت کننده گوش استفاده کند.

اسلاید 24: جراحات مکانیکیدر بین جوشکاران شکایت از بیماریهای عضلانی _ استخوانی نظیر صدمات در ناحیه پشت بدن ، دردشانه ، کاهش قدرت ماهیچه ها ، درد مچ ، سفید شدن انگشتان و بیماری ناحیه زانو بیشتردیده شده است.قطعات پرتاب شده و داغ گل جوش ممکن است باعث ایجاد زخم در چشمها شود اگر جوش کار از ماسک دارای شیشه ی شفاف استفاده کند از بروز چنین حوادثی میتوان جلوگیری کرد. این شیشه ها را نیز میتوان در زیر شیشه ی تیره مخصوص جوشکاری تعبیه نمود بدین ترتیب فرد جوشکار میتواند به راحتی کار کند و محل جوشکاری را نظاره نماید بعلاوه ممکن است بی احتیاطی و عدم دقت کافی باعث شود مفتول جوشکاری ، ابزار و یا قطعات کار در موقع جوشکاری جراحاتی به فرد جوشکار وارد نماید.

اسلاید 25: گرمـــاتماس طولانی مدت با گرما منجر به استرس حرارتی در فرد خواهد گردید. جوشکاران بایستی از علائمی همچون خستگی، سرگیجه، کم اشتهایی، تهوع، درد ناحیه شکمی و بیحوصلگی آگاهی داشته باشند. تهویه، جداسازی و ایجاد فاصله مناسب با منبع حرارتی، رعایت فواصل استراحت و نوشیدن مایعات مناسب می تواند افراد را در برابر خطرات مرتبط با گرما محافظت نماید.نور مرئی، اشعه های ماوراء‌بنفش و مادون قرمز شدت نور متصاعد شده از قوس الکتریکی جوشکاری باعث صدمه دیدن شبکیه چشم می شود، در حالیکه اشعه مادون قرمز باعث آسیب قرنیه و ابتلاءفرد به بیماری آب مروارید خواهد گردید. نور نامرئی ماوراء‌بنفش حاصل از قوس الکتریکی حتی در زمان بسیار کوتاه (کمتر از یک دقیقه) باعث بیماری برق زدگی چشم میشود. علائم این بیماری معمولاً ساعت ها پس از تماس با اشعه ماوراءبنفش بروز می کندو شامل احساس وجود شن و ماسه در چشم، تاری دید، درد شدید، اشک ریزش از چشم، سوزش وسردرد می باشد.

اسلاید 26: اثرات سوء بهداشتیاثرات بلند مدت ( مزمن )افرادیکه با شعله فلزات را برش می دهند و کارگرانی که در کنار کوره ها کار می کنند نشان می دهد که خطر ابتلا به سرطان ریه و گاهی اوقات سرطان حنجره و دستگاه ادراری درجوشکاران بیشتر از بقیه است. این موضوع نیز چندان غیر منتظره نمی باشد چرا که موادسمی موجود در دود جوشکاری مثل کادمیوم، نیکل، بریلیوم، کروم و آرسنیک موادی هستندکه باعث بروز سرطان ریه می گردند. جوشکارانی که با سطوح دارای پوشش آزبست کار می کنند نیز احتمال دارد بهبیماریهای آزبستوز، سرطان ریه و بیماریهای دیگر ناشی از آزبست مبتلا شوند. چنینافرادی باید قبل از آغاز به کار با این مواد، آموزش دیده و از تجهیزات و وسایل حفاظتی مناسب نیز برخوردار باشند.اثرات کوتاه مدت ( حاد )تماس با فیوم فلزات ( مثل روی ، منیزیم ؛ مس واکسید آن ) باعث بروز بیماریی بنام تب فیوم فلز می گردد . علائم این بیماری بین ۴تا ۱۲ ساعت پس از تماس نمایان می شود و شامل احساس سرماخوردگی ، عطش ، تب، دردهای عضلاتی، درد قفسه سینه، سرفه، خس خس کردن، کوفتگی، حالت تهوع و احساس مزه بد دردهان است. جوشکاری با قوس الکتریکی نباید هیچگاه در فاصله کمتر از ۲۰۰ فوت(۶۱متر) از مخازن حاوی محلولهای گریس زدا انجام شود

اسلاید 27: تجهیزات کامل ایمنی جوشکاری

اسلاید 28:

اسلاید 29: علایـــم اختصاری

اسلاید 30: پایان