صفحه 1:
صفحه 2:
صفحه 3:
سس
«كودبرداري ( میم ): به هر گونه شیار » حفره »
کانال یا گودشدگي ساخت در روي زمین که بوسیله برداشتن
خاک از زمین بوجود آید گفته می شود.
«پرشش محافظ ‘(Ohiekd)
سازه اي است که قادر به مقاومت در برابر نيروهاي تحميلي
ناشي از فروريختگي بوده و بدینوسیله محافظت کارگران را
فراهم مي سازد. پوششهاي محافظتي مي توانند ساختاري دائمي
داشته و یا به موازات پیشرفت کار ساختاري قابل جابجايي
داشته باشند. ضمناً با عناوین جعبه کانال یا پوشش کانال نیز
شناخته شده هستند.
صفحه 4:
تعاریف
۰ سیستم پشتیبان ( مصصر) سم ):
سازه هايي نظیر زیر بندي» مهاربندي (بادبندي) و شمع بندي که
تکیه گاه بناهاي مجاور یا تأسیسات زیر زميني و یا دیواره هاي
يك ترانشه یا گودال مي باشند.
3 موانع زیر سطحي ( a
شامل تسهیلات زیر زميني؛ بي ريزي بناهاء جريانات أبي»
سطوح آبء طاقهاي تقويت كننده و وضعيتهاي نامطلوب زيمين
صفحه 5:
تعاریف
۰ اضافه بار ( سیب ):
به معني بار عمودي یا وزن بیش از اندازه ناشي از نخاله
هاء سربارها» وسایل» تجهیزات و فعاليتهايي که ممکن است
بر پايداري ترانشه تأثیر. بگذارد.
صفحه 6:
صفحه 7:
٠ سرکارگر و ناظر باید قادر به شناسايي انواع خاك يك
پروژه باشد.
© مقررات پروژه هاي ساخت و ساز" («306)) خاك را به
چهار نوع تقسیم کرده است:
* نوع 0- خاكي است که کلنگ زدن در آن بسیار سخت
ميباشد لذا اغلب با عنوان " زمین سخت براي حفاري"
شناخته شده است. در حقیقت مواد آن بسیار سخت بوده و
بسیار شبیه سنگ مي باشد.
صفحه 8:
نوع 0
* هنگام گودبرداري دیواره هاي گودال صاف و براق بوده و بطور
عمودي باقي مانده و هیچگونه رطوبتي از آنها تراوش نمي کند.
٠ اكر اين نوع دیواره ها چندین روز پياپي در معرض آفتاب قرار
كيرند» نماي براق آنها از بين خواهد رفت ولي بدون فروريختگي و
شكافتگي باقي خواهند ماند.
* اگر در معرض باران یا هواي مرطوب قرار گیرند لبه هاي گودال
ممکن است دچار شكستگي شود.
۰ خاك نوع ) متشکل از خاك سفت» رس یکپارچه و مقداري ذرات
جامد مي باشد.
صفحه 9:
۰ در خاك نوع 2 کلنگ زدن نسبتاً آسان بوده و مي توان به آساني
بوسیله يك کج بیل و یا به سختي بوسیله دست آنرا کند.
٠ در اين نوع خاك. دیواره هاي ترانشه مي تواند براي دوره زماني
کوتاه (شاید چندین ساعت) بدون هیچگونه شكافتگي واضح باقي
بماند هر چند اگر مدتي دیواره ها در معرض آفتاب و هوا قرار
بگیرند به موازات روز به خشك شدن خاك» شکاف ها ظاهر شده و
گسترش خواهد یافت.
* این نوع خاك از گل رس و ذرات کم دانسیته تشکیل شده است.
صفحه 10:
ی اگوی باب رو ویو زرو عن او اين
نوع خاك مي تواند بدون سختي توسط يك کج بیل هيدروليكي حفاري شود.
خاك نوع 0 ald از روي انگشتان دست لیز خورده و بصورت کله قندي به
روي زمين مي ا . همجنين بصورت عمودي بايداري نداشته و ديواره هاي
دال بسته به میزان رطوبت براي يك 4 به 6 فرو خواهند
ريخت. اين نوع خاك» دكاميكه پوسیله دست به ترژه در آیدء رطوبت پین
خواهد داد.
در صورت مرطوب بودن خواهد توانست براي دوره كوتاهي؛ ايستادگي
عمودي داشته باشد. من چند ات دز ع moe Hie عت خشك مي شود و با
ارتعاش حين كودبرداري بصورت تكه هاي بزر وكيا کوچك بداخل ترانشه فرو
مي ريزد.
تمام مواد خاكريزه شده يا بهم ريخته شده بايد از خاك نوع © تلقي شوند. ساير
مواد خاك نوع © شامل سنكء مواد دانه اي شكل و رس مرطوب یا چسبنده
مي باشد.
صفحه 11:
Pes
+ خاك نوع <6 بدون هیچگونه سختي توسط کج بیل هيدروليكي حفاري
شود. به سادگي جریان مي یابد و مي بایست پشتيباني ونگهداشته
شود تا بتوان به هر عمق موردنظر گودبرداري رسید.
در صورتیکه حاوي رطوبت باشند» نسبت به ارتعاش و سایر
عوامل محل که موجب جاري ساختن مواد مي شوند» بسیار حساس
سانش
۶ خاك نوع 6 شامل رسوبات آلي حاوي رطوبت بالا» ریگ روان؛
رس لغزنده با رطوبت بالا و رس لتا مي باشد.
۶ رس لتا در برابر هر گونه عامل مخل» بسیار حساس مي باشد.
صفحه 12:
* فرد صلاحیت دار مجاز به صدورء نظارت و اجرای
پرمیت می باشد.
* افرادی که به عنوان مجری کار فعالیت می نمایند باید در
خصوص ایمنی حفاری آموزشهای لازم را دیده و صلاحیت
آنها توسط ایمنی تایید شود و در مورد استفاده از تجهیزات
فردی توجیه شده باشد.
٠ گود برداری به دو روش دستی و مکانیزه انجام می شود
٠ كود بردارى يا در زمینهای محدود ایجاد می شود که در
اینصورت باید از شمعک استفاده شود یا در زمينهاى بان
که در اینصورت رعایت شیب بسیارمهم می باشد.
صفحه 13:
٠ سرويسهاي زیرزميني:
قبل از شروع بكار حفاري سرويسهاي زيرزميني ( مانند
لوله هاي كاز » آب » فاضلاب و خطوط تلفن و برق ) ريا
٠ قبل از شروع بكار در ترانشه ها و كانالهاي فاضلاب
وضعيت جوي را كنترل نماييد و مطمئن شويد آلاينده هاي
خطرساز وجود نداشته و اكسيين كافي موجود است. در
كانالهاي فاضلاب نيز وجود كازهاي سمي و قابل احتراق
را كنترل نماييد .
صفحه 14:
۰ بين نخاله ها و لبه ترانشه بايد حداقل بين 6/ الي © متر
فاصله باشد.
٠ محلهاى ورود و خروج از ترانشه بايد مشخص باشد و هر
نفر نبايد بيشتر از © متر از يلكان فاصله داشته باشد.
۰ اگر كاررگري در ترانشه هاي باعمق بیشتر از, 0/0 متر
قرار داشت مي بایست يك کارگر نیصلاح در سطح ترانشه
ایستاده و کارگران را در مواقع و شرایط غیر ایمن هشدار
داده و در موارد اورژانسي کمك نماید.
صفحه 15:
* کارفرما باید آماده مقابله با شرایط اضطراري باشد. همه
افراد باید در مواقع وقوع حادثه بدانند چه باید بکنند و با چه
كسي باید تماس بگيرند. برنامه شرایط اضطراري و
كمكهاي اوليه بايد توسط كميته يا نماينده آن مرور شود.
صفحه 16:
٠ طراحي يك سیستم حفاظتي جهت حذف و کنترل مخاطرات
بستگي به چند عامل دارد که عبارتند از :
نوع خاك » Gee برش » رطوبت موجود در خاك تغییرات
ناشي از آب و هوا یا سایر عملیات در حال اجربا در آن
حوزه.
صفحه 17:
روشهاي حذف و کنترل مخاطرات
: ) شیبدار سازي ( بج6 ٠
يكي از روشهاي اطمینان سازي ايمني در گودال ها » شیب دار
6 ( نمودن دیواره هاي گودال هايي با عمق بیشتر از 00 فوت
. متر ) مي باشد که بستگي به نوع خاك دارد
ما
صفحه 18:
زاویه مناسب براي انواع خاك
زاوبه مجاز شیب | نسبت ارتقاع به نوع
(درجه) عمق
At عمودی (.سنگ پایدار
oY ۰۱ ۴۱۳ نوع ۱
۴۵ :۱ نوع ۲
۳۴ ۱/۱ نوع ۳
۶۳ ور انوع( تیاه تا
( برای گود برداری با حداکثر ۱۲ فوت عمق )
صفحه 19:
صفحه 20:
شمع زني یا شمع كوبي به مهیا ساختن سيستمي پشتیبان براي دیواره
هاي ترانشه گویند که براي محافظت از حرکت خاك» تسهیلات
زيرزميني» جاده ها و زیریناها به کار مي رود.
شمع بندي یا مهارگذاري هنگامي به کار مي رود که شیبدار کردن
دیوآره هاي جانبي ترانشه یا گودال به واسطه عمق برش» از حداکثر
شیب مجاز تجاوز نماید.
سیستم شمع زني تشکیل شده از تيرهاي عمودي (تخته یا فلز)»
تيرهاي افقي (تخته یا فلز)» بست هاي مقاوم و انواع آن عبارتند از
شمع زني تخته اي» شمع زني هیدروليك و شع زني پنوماتيك.
صفحه 21:
صفحه 22:
صفحه 23:
صفحه 24:
حفاظ گذاري (بسهاصاو)
دو گونه استفاده دارد:
الف) جعبه هاي ترانشه: اولین گزينة محافظتي در برابر
فروريختگي ها مي باشد.
ب) مدل تركيبي: تركيدي است ازّجعيه هاي ترلنشمه و شؤندان
کردن و پله بندي
صفحه 25:
* پله بند 1
ی ي دو نوع اساسي دارد:
اده و متعدد. نوع lla نسبت عرض
9 بر ۳9 عرض به ارتفاع دیواره
صفحه 26:
ea eer KE SIC
۰ ممانعت از نزديك شدن ماشین آلات سنگین به گودال
ضایعات و نخاله هاي گودبرداري شوید.
* نخاله ها مي بایست حداقل در فاصله )متری از لبه گودال
قرار گیرند.
+ کنترل تجمع گاز و دور نگه داشتن موتورهاي احتراق داخلي
از محل خاك برداري
* نصب علائم نشان دهنده کانال و تأمین نرده هاي حفاظ
* محدوده اي را با توجه به نوع خاك گودبرداري در اطراف
معين كنيد و از نزديك شدن تجهیزیات و وسایل به لبه هاي آن
جلوگيري نمایید.
صفحه 27:
در عملیات حفاري بطور. کلی دو نوع سانحه وجود دارد :
ریزش خاك بر روي كساني که در محل حفاري شده
مشغول کارند .
~O سقوط اجسام و متربال به درون کانال وسوانحي که از
طريق افراد »ماشين آلات ويا موادي كه در حفاري استفاده
ميشوند »يديد مي آيد.
صفحه 28:
صفحه 29:
صفحه 30:
تا ی Oi ال-0
OP the trewh. This & avery hozedow comic!
صفحه 31:
۰ گودالها را بدون حفاظ رها نکنید. کلیه محلهاي ALS
برداري شده را با نوار خطر زرد رنگ مهار کرده وراه
بند بگذارید وبراي شب از علائم نوري استفاده کنید.
۰ در صورتیکه قرار است در محل حفاري » لوله گذاری شود
اين لوله ها را به فاصله حداقل )متر از لبه کانال قرار داده
و با قرار دادن گوه در دو طرف آنها از حركت احتمالي
آنها جلوكيري نمائيد.
صفحه 32:
٠ در كانال هاي حفر شده با عمق بيش از 4900 سانتي متر
باید تمام ديوارهاي خاكبرداري شده تخته كوبي شوند. تخته
ها مجاور یکدیگر و پائین تر از کف قرار داده شوند . با
اين كار خطر ريزش از بين مي رود .
۰ تخته ها به وسيله جكهايي كه به طور افقي و در فواصل
مساوي كار كذارده مي شود مهار شود.
صفحه 33:
* تهیه تجهیزات حفاظت فردی
٠ به دلیل سختی کار معاینات دوره ای باید در سال 0 بار
انجام شود.
» امکانات استحمام باید برای کارگران حفاری فراهم باشد.
٠ کارفرما مکلف است به وسیله مسوولین فني خود کلیه وسایل
استحفاظي را مرتبا بازرسي تعمیر و یا تعویض نماید تا
حفاظت کارگران پیوسته تأمین گردد.
صفحه 34:
الزامات قانونى
* زمين مورد نظر از لحاظ استحكام دقيقاً مورد بررسي قرار
كيرد.
۰ موقعيت تاسيسات زير زميني از قبيل كانال هاي فاضلاب»
لوله كشي آب» گاز» کابل هاي برقء تلفن و غیره که ممکن
است در حین انجام عملیات گودبرداري موجب بروز خطر
و حادثه گردند و یا خود دچار خسارت شوند» باید مورد
شناسايي قرار گرفته و در صورت لزوم نسبت به تغییر
مسير دائم يا موقت و یا قطع جریان ان ها اقدام گردد.
صفحه 35:
الزامات قانونى
٠ شب ها در كليه معابر و بياده روهاي اطراف محوطه
كودبرداري و حفاري بايد روشنايي كافي تامين شود و
همجنين علايم هشدار دهنده شبانه از قبيل جراغ هاي
احتياط تابلوهاي شبرنك و غيره در اطراف منطقه
محصورشده نصب كردد»
۰ در صورتي كه از موتورهاي احتراق داخلي در داخل كود
استفاده شودء بايد با اتخاذ تدابير فني» كازهاي حاصله از
كار موتور به طور موثر ان منطقه كاكران تخليه كردد.
صفحه 36:
صفحه 37:
الزامات قانونى
در كودها و شيارهايي كه عمق آنها از يك متر بيشتر باشد»
نبايد كاركران را به تنهايي به كار كمارد.
براي رفت و آمد به محل گودبرداري باید راههاي ورودي
و خروجي مناسب و ایمن در نظر گرفته شود. در محل
گودالهايي که عمق آن بیش از 0 متر باشد باید براي هر
شش متر يك سکو یا پاگرد براي نردبانهاء يله ها و راه هاي
شیب دار پیش بيني گردد.
صفحه 38:
الزامات قانونى
* شخص ذيصلاح (بازرسان» سريرستان) بايد همه روزه
كودالهاء فضاي مجاور و سيستم هاي محافظتي را بازديد
نمايند تا موقعيت هاي ايجاد فروريختكي هاء خطاي سيستم
هاي حفاظتي» جوهاي خطرسازء يا ساير شرايط خطرناك
را بتواند كشف نمايد.
صفحه 39:
الزامات قانونى
* بازرسي باید قبل از شروع کار و یا در صورت لزوم در
سراسر شیفت كاري انجام شود. پس از وقوع هر رویداد
خطرناک (مثل بارندگي) نیز بازرسيها باید به عمل آید.
* کلیه كاركناني که وارد چاله هاي زنگوله اي و يا سایر
گودالهاي عمیق محدود مي شوند باید از لباسهاي مهاردار
متصل به طناب نجات استفاده نمایند.
صفحه 40:
الزامات قانونى
* تجهیزات امدادي اضطراري» نظير دستكاه تنفس» طناب
مهار ايمني» برانکارد سبدي باید در نقاطي که شرایط جوي
خطرناك داشته» به آساني در دسترس باشد.
صفحه 41:
بازرسی دیواره های حفاری
* بعد از يك وقفه OF ساعته یا بیشتر در کار
* بعد از هرگونه عملیات انفجاري
* بعد از ريزشهاي ناگهاني
* بعد از صدمات اساسي به مهارها
بعداز یخبندان هاي شدید
بعد از باران هاي شديد
صفحه 42:
الزامات قانونى
٠ تمام افرادي که در گودال هاي عمیق تر. از 400 سانتي
متر كار مي نمايند »بايد از کلاه ايمني استفاده کنند . تخته
كوبي افراد را در مقابل اشيايي كه از بالا مي افتد محافظت
نخواهد كرد .
۰ داربست ها در داخل محل خاك برداري شده بايد كامل
ومحكم باشند.
۰ محلهايي را كه هنوز تخته كوبي نشده با نصب تابلوي اعلام
خطر مشخص کنید تا کسي از منطقه امن فراتر نرود
صفحه 43:
الزامات قانونى
۰ ارتعاش يا واريد شدن فشار زياد به نزديك لبه ديوار خاك
برداري شده به احتمال زییاد موجب ریزش مي شود.
۰ در موقع خاكريزي به درون گودالها حتما مانعي تهیه و با
فاصله مناسب از لبه کانال محکم به جايي ببندید تا از سقوط
کامیون یا دمپر به داخل گودال جلوگيري شود.
٠ پریدن از عرض کانالها سرانجام خوبي ندارید » بهتر است
كانالهايي که در مسیر. عابرین حفر مي گردد .به وسايلي که
داراي استحکام كافي براي عبور افراد هستند » مجهز باشد
و همچنین طرفین آن نرده حفاظتي نصب شده باشد.
صفحه 44:
الزامات قانونى
٠ قبل از شروع به حفر زمين و ساير عملياتي كه باعث بر هم خوردن
خاك مي شود » مسئول انجام كار بايد يروانه كار كه به امضاي
كارفرما نيز رسيده باشد را اخذ نموده باشد .
٠ نظر به020000209041<0) بودن خاك منطقه بهترين و ايمن ترين
نحوه حفر کانال () شکل مي باشد .لذا كليه كانالهايي كه در منطقه
حفر مي كردد بايد به روش فوق حفر شوند .
۰ در شرايطي که در محوطه اطراف محل کانال عملیات شمع كوبي
صورت میگیرد؛ به هیچ وجه نباید افراد در داخل کانال به فعالیت
بپردازند.
صفحه 45:
الزامات قانونى
٠ كانالي كه آب در آن نفوظ كرده است ديواره هاي آن فاقد
استحكام كافي مي باشد » از کار کردن در اين کانال ها
خودداري کنید.
+ كانالهايي که در نزديكي محل تریدد وسائط نقلیه مي باشند
بايد به محافظ سخت مانند قالبهاي سيماني ويا لوله هاي
داربست وغيره مجهز كردند.
صفحه 46:
0 55 :هوشمند نجفي
ا ل 1