بانک شاهی

صفحه 1:
۳ به نام خدا موضوع: بانک شاهی دبیر مربوطه: خانم رجبلو تهیه کنندگان: آذین قولجایی-مینا حاجی عرازی 

صفحه 2:
ساختمان بانک ‎Ole ab‏ ايران تهران قاجاريه ناصر الدين شاه بانک تجارت ملکه ویکتوریا ‎PEO‏ 0 

صفحه 3:
۲ 0 بانک شاهی ایران به عنوان اولین بانک ابران بشمار می‌آید که در سال ۱۸۸۹ با فرمان سلطنتی ملکه ویکتوریای بریتانیا و به امتیاز دولت ایران تأسیس گردید. اين بانک سالها بعد به بانک بریتانیایی خاورمیانه (9606065)) تغییر نام داد و امروزه به نام بانک اچاس‌بی‌سی خاورمیانه شناخته می‌شود. 

صفحه 4:
نمونه‌ای از اسکناس‌های چاپ شده در بانک شاهی رویتر انگلیسی با اعطای وام به ناصرالدین شاه قاجار امتیازات بزرگی از وی گرفت که یکی از آنها حق تاسیس بانک بود. در سال ۱۲۶۷ هجری, امتیاز اول لغو شد و امتیاز دیگری به مدت ۶۰ سال که اساس آن تشکیل بانک شاهی و انحصار انتشار لسکناس بود به وى اعطا كرديد. اين بانک که مقرش لندن و تابع قوانین انگلستان بود» از سال ۱۲۶۹ با فرمان سلطنتی ملکه ویکتوریاه کار خود را آغاز کرد و لولین اسکناس بانکی را در ایران منتشر نمود. بانک شاهنشاهی تا سال ۱۳۰۹ به فعالیت خود در زمینه نشر انحصاری اسکناس ادامه داد. در اين سال توسط رضاشاه بهلوی امتیاز حق انحصاری نشر اسکناس از سوی دولت ایران به مبلغ ۲۰۰ هزار لیره خریداری و به بانک ملی ایران واگذار شد. 

صفحه 5:
دارای طرحی یگانه بوده و استفاده از عناصر تزیینی معماری لیران؛ همانند کاسه سازی در نیم گنبد سر در ورودی کاشیکاری و گچبری را می‌توان از چنین وجود ستون‌های رفیع در فضای داخلی بانک و تلفیق هنرمندانه آن با دوره‌های و استفاده از چوب در پوشش سقف» ترکیبی موزون را پدید آورده‌است که شکوه و عظمت یادآوری می‌کند. کاشی کاری سر در توسط استاد حسین کاشی 

صفحه 6:
a 0 چه زمانی اولین بار بحث تشکیل بانک در ایرران مطبرح شد؟ تتسد کالان - مرتضبی دهتاننراد استاد تاریغ دانشگاهتهران درباره بحث تشکیل بانک در ایران توضیح می دهد. اولين كامها بسراى تاسيس بانك در ايرران در دوره ناص الدينشاه برداشته شد و کشورهای استعما رگ نیم با اخذ امتيازات كستررده اقدام به تاسيس بانك در ايرران كردند. تاسيس بانك شاهنشاهى توسط انكلستان تاثيرات عميقى راجه در بعد اقتصادى وجه در بعد سياسى در تاريخ ايرران بس جاى كذاشت. در رابطه با تاريخجه شكل كيسرى بانك در ايرران و اينكه جه زماني بود كه اولين بار بحث تشكيل بانك در ايران مطررح شدءهرتضى دهقاننرادء استاد تاريخ دانشكاه تهمران به اين شكل توضيح مى دهد: (د بحث تاسیس بانک در ایرران اولین بار در سال ۱۲۵۲ ۰. ش (۱۳۲۸۰ ۰. ق) در مذاکراتی که نمایندگان ناص‌الدین‌شاه با سرمایه‌داران اروپایی بای ایجاد راهآهن شروع . گردنده مطررح شد. 

صفحه 7:
این پيشنهاد از سوی ن انسه مطرح شد. اما بعدها با دیدن رقابت روس و انگلیس در ايران ترجيح دادند پای خود را کنار بکشند و موضوع را پیگیری نکنند. ولی در سال 0 «. ش ‎(DO)‏ ه. ق) بانکی که در هندوستان به وسیله انگلیسی‌ها تاسیس و «بانک جدید شرقی» نامیده شده بود» تحت عنوان شرکت بازرگانی شعبه‌ای در تهران باز کرد که در ابتدا با مخالفت ناصرالدین شاه روبه‌رو شد ولی سفیر انگلیس با توجه به معاهده بین‌الدولتین در لين لمر دخالت کرد و بانک جدید شرقی بدون اينکه امتیازی گرفته باشد. کار خود را در ایران آغاز کرد. » او ادامه داد: « در مدت کوتاهی شعبی را در مشید» تبریز» شیراز و اصفهان باز کرد و با تمام تجار بنای تجارت را آغاز کرد. بانک برای وجوه سپرده؛ بدون قيد مدت و با حساب‌های مختلف خود سودی معادل صدی 6/0 تا 6/0 تعیین کرد و نرخ بهره را تا صدى 02 يايين آورد و كُويا قرضى هم با ربح صدی شش تا صدی هشت به شاه داد. این بانک پول کاغذی را هم در ایران رواج داد. که البته اسکناس نبود؛ بلكه قبضهايى بود كه به صورت حواله در همه شعب بانک قابل پرداخت به حامل بود. اين بولها در بايتخت رواج فراولن بيدا كرد. يس از دو سال هم كه از تاسيسش كذشت شعبه ليران آن را بانئك شاهنشاهى به مبلغ هنكفتى خريدارى كرد. » 

صفحه 8:


صفحه 9:


به نام خدا موضوع :بانک شاهی دبیر مربوطه :خانم رجبلو تهیه کنندگان :آذین قولجایی-مینا حاجی عرازی ساختمان بانک شاهی ایران نام کشور ایران استان تهران شهرستان تهران کاربری بانک کاربری کنونی بانک دیرینگی قاجاریه دوره ساخت ناصر الدین شاه مالک فعلی بانک تجارت بانی اثر ملکه ویکتوریا شماره ثبت 7440 تاریخ ثبت 12/11/1381  بانک شاهی ایران به عنوان اولین بانک ایران بشمار می‌آید که در سال ۱۸۸۹با فرمان سلطنتی ملکه ویکتوریای بریتانیا و به امتیاز دولت ایران تاًسیس گردید .این بانک سالها بعد به بانک بریتانیایی خاورمیانه ( )BBMEتغییر نام داد و امروزه به نام بانک اچ‌اس‌بی‌سی خاورمیانه شناخته می‌شود.  تاریخچه ‏ نمونه‌ای از اسکناس‌های چاپ شده در بانک شاهی رویتر انگلیسی با اعطای وام به ناصراHلدین شاه قاجار امتیازات بزرگی از وی گرفت که یکی از آنها حق تاسیس بانک بود .در سال ۱۲۶۷هجری ،امتیاز اول لغو شد و امتیاز دیگری به مدت ۶۰سال که اساس آن تشکیل بانک شاهی و انحصار انتشار اHسکناس بود به وی اعطا گردید .این بانک که مقرش لندن و تابع قوانین انگلستان بود ،از سال ۱۲۶۹با فرمان سلطنتی ملکه ویکتوریا ،کار خود را آغاز کرد و اHولین اسکناس بانکی را در ایران منتشر نمود .بانک شاهنشاهی تا سال ۱۳۰۹به فعالیت خود در زمینه نشر انحصاری اسکناس ادامه داد .در این سال توسط رضاشاه پهلوی امتیاز حق انحصاری نشر اسکناس از سوی دولت ایران به مبلغ ۲۰۰هزار لیره خریداری و به بانک ملی ایران واگذار شد. ‏ ساختمHان بانک شاهی ‏ این بنای تاریخی که تنها میراث ارزشمند باقی مانده از بدنه‌های میدان توپخانه قدیم است، داراHی طرحی یگانه بوده و استفاده از عناصر تزیینی معماری اHیران ،همانند کاسه سازی در نیم گنبد سر در ورودی ،کاشیکاری و گچبری را می‌توان از ویژگی‌های برجسته آن شمرد .هم چنین وجود ستون‌های رفیع در فضای داخلی بانک و تلفیق هنرمندانه آن با دوره‌های تیزه دار و استفاده از چوب در پوشش سقف ،ترکیبی موزون را پدید آورده‌است که شکوه و عظمت معماری هخامنشی را به بیننده یادآوری می‌کند .کاشی کاری سر در توسط استاد حسین کاشی پز انجام شده است. چه زمانی اولین بار بحث تشکیل بانک در ایران مطرح شد؟ اقتصاد کالن -مرتضی دهقان‌نژاد ،استاد تاریخ دانشگاه تهران درباره بحث تشکیل بانک در ایران توضیح می دهد. اولین گام‌ها برای تاسیس بانک< در ایران در دوره ناصرالدین‌شاه برداشته شد و کشورهای استعمارگر نیز با اخذ امتیازات گسترده اقدام به تاسیس بانک در ایران کردند .تاسیس بانک شاهنشاهی توسط انگلستان تاثیرات عمیقی را چه در بعد اقتصادی و چه در بعد سیاسی در تاریخ ایران بر جای گذاشت .در رابطه با تاریخچه شکل‌گیری بانک در ایران و اینکه چه زمانی بود که اولین بار بحث تشکیل بانک در ایران مطرح شد،مرتضی دهقان‌نژاد، استاد تاریخ دانشگاه تهران به این شکل توضیح می دهد <« :بحث تاسیس بانک در ایران اولین بار در سال 1242ه. ش ( 1280ه .ق) در مذاکراتی که نمایندگان ناصرالدین‌شاه با سرمایه‌داران اروپایی برای ایجاد راه‌آهن شروع .کردند ،مطرح شد این پیشنهاد از سوی نماینده فرانسه مطرح شد .اما بعدها با دیدن رقابت روس و انگلیس در ایران ترجیح دادند پای خود را کنار بکشند و موضوع را Hپیگیری نکنند .ولی در سال 1267ه .ش ( 1306ه .ق) بانکی که در هندوستان به وسیله انگلیسی‌ها تاسیس و «بانک جدید شرقی» نامیده شده بود ،تحت عنوان شرکت بازرگانی شعبه‌ای در تهران باز کرد که در ابتدا Hبا مخالفت ناصرالدین شاه روبه‌رو شد ولی سفیر انگلیس با توجه به معاهده بین‌الدولتین در اHین اHمر دخالت کرد و بانک جدید شرقی بدون اینکه امتیازی گرفته باشد، کار خود را در ایران آغاز کرد» . او ادامه داد « :در مدت کوتاهی شعبی را در مشهد ،تبریز ،شیراز و اصفهان باز کرد و با تمام تجار بنای تجارت را آغاز کرد .بانک برای وجوه سپرده ،بدون قید مدت و با حساب‌های مختلف خود سودی معادل صدی 5/2تا 5/6تعیین کرد و نرخ بهره را تا صدی 12پایین آورد و گویا قرضی هم با ربح صدی شش تا صدی هشت به شاه داد .این بانک پول کاغذی را هم در ایران رواج داد .که البته اسکناس نبود ،بلکه قبض‌هایی بود که به صورت حواله در همه شعب بانک قابل پرداخت به حامل بود .این پول‌ها در پایتخت رواج فراواHن پیدا کرد .پس از دو سال هم که از تاسیسش گذشت شعبه اHیران آن را بانک شاهنشاهی به مبلغ هنگفتی خریداری کرد» .