صفحه 1:

صفحه 2:
فصل اول : بحران جهانی آب فصل دوم : بحران آب در ایران فصل سوم: سیاست های غلط مبارزه با بحران آب فصل چهارم: راه کار های مبارزه با بحران آب

صفحه 3:
مقدمه افزایش بی رویه جمعیت در سالهای اخیر» خشکسالی های پیاپی و بلند مدت محدودیت منابع آبهای سطحی و در نتیجه برداشت بیش از حد مجاز از سفره های آب زیر زمینی باعث بوجود آمدن آسیب های اقتصادی ۰ محیطی و اجتماعی جبران ناپذیری به منابع طبیعی کشور در سالهای گذشته شده است . هر ساله مناطق مختلفی از کشور گرفتار خشکسالی شده و متحمل آسیب های زیادی میشوند لذا استفاده بهینه اک ی کنو تال هت نت نس دنه دشت کاشان از جمله مناطقی است که نیاز فراوان به آب بویژه در بخش کشاورزی را از طریق استحصال آب زیرزمینی تأمین مینماید » به دلیل افت زیاد سطح ایستایی آب در نتیجه برداشت های بی رویه » بحران آب در اين منطقه یکی بویژه» در سال .های اخیر به وضوح مشاهده میشود

صفحه 4:
فصل اول : بحران جهانی آب تقریباً ۲۰ سال پس از آنکه بانک جهانی شروع به هشدار دادن در مورد بحران کم آبی کرد مجموعه ای از عوامل نظیر افزایش جمعیت رشد میزان طبقه متوسط در جهان و تغییرات آب و هوا در حال محدود کردن حجم منابع آبی است. برای شرکت های مختلف صنعتی» از شرکت های چند ملیتی گرفته تا بنگاه های اقتصادی کوچک» این به معتای افزایش هزینه ها برای تأمین ماده اولیه ای است که برای مدت های طولانی» بهای چندان زیادی نداشته است. بر اساس آمار های موجود از سال ۲۰۱۱ تا کنون» شرکت های مختلف در سراسر جهان» بیش از ۸۴ میلیارد دلار برای بهبود راه های مصرف» مدیریت و بدست آوردن آب هزینه کرده اند . این در حالیست که بر اساس آمار های سازمان ملل متحد» بخش صنعت تنها ۲منابع آبی جهان را مصرف میکند و۷۰ درصد کل منابع در بخش کشاورزی استفاده میشود و مصرف خانگی نیز ۸ درصد را به خود اختصاص میدهد.

صفحه 5:
بر اساس اعلام موسسه پاسیفیک ءتعداد منازعات بر سر آب در جهان در طی ۱۵ سال گذشته افزایش یافته است. مقامات اطلاعاتی آمریکا نیز نگرانی هایی را در خصوص خطر بروز جنگ بر سر آب مطرح کرده اند. بر اساس یک گزارش اطلاعاتی که بر سال ‏ ۲۰۱۲ به وزارت خارجه آمریکا ارائه شده است که در طی ۱۰ سال آینده مشکلات آبی موجب بی ثباتی در کشور هایی میشود که برای منافع امنیت ملی آمریکا اهمیت دارند. بیش از ‎٩۷‏ درصد آبهای جهان در اقیانوس ها قرار دارد. از ۲/۵ درصدی که آب سالم قابل مصرف محسوب می شود تقریباً ۷۰ درصد در یخچال های طبیعی و کلاهک های یخی قرار دارد و غیرقابل استفاده می باشد .و حدود ۱ درصد در دریاچه هاء رود خانه ها و دیگر منابع آب های سطحی واقع شده است.۳۰ درصد بعدی در زیر زمین است که بخشی از آن چنان کهنه است و انتقال آن به سطح زمین دشوار است که به . عنوان آب های فسیلی مشهور اند

صفحه 6:
نزدیک به دو سوم کشور های جهان با مشکل بی آبی مواجه اند.در خاور میانه و در کشور هابی شامل ایران » سوریه در فاصله سال های ۲۰۰۳ ۲۰۱۰ میزان آب تقرییاً مساوی با حجم آب عمدتاً به دلیل مصرف بی رویه .آب های زیر زمینی از بين رفته است

صفحه 7:
شناسایی نقاط کم آب جهان توزیع میزان آب در گستره جهان غیر یکنواخت و نا ان است. دو سوم جمعیت جهان در نقاطی ساکن هستند که تنها یک سوم بارش های سالانه را دارند. (آسیا) در عوض نقاط پر آب جهان نظیر رودخانه آمازون و کنگو تراکم جمعیت .کم تری دارند

صفحه 8:
باتوجه به تاج به دست أمده توسط سازمان نظارت بر يخجال ها طبع مامه محيط ريست سازمان ال متحد الام كرد كه يخجال هاى طليعى در سرامر جهان با سرعت بى سبق ا در حال توب شدن هستد در حفيفت تجزيه رت رد شان ميدهد سرعت متوسط قوب وانارك دن بخ يش از دو برابر اند اسك. يخجال هان بي در تمام طول سال در لاسكا ات متحده ى أمريكاء كوء هاي سيا و را ره ده ينود زماقى كه درجه حرارت بالاغر مى رود يشجال ها شروع به ذوب شدن مى كتد ولى فر درصدد بل دابل نوب يخجال هلى طبيعى به ور صقی هید اد کت که یزان بر مطلی تا دی ید كرين آز سوخت هاي سيلى” بسي بيش قرز أن جه ‎se‏ جع ها مراد جتب .ديل وشعى أن افزايش التشار كز دى اكسيد كرين بامث تخور در شر لغانهى ميشود كه به نويه ى خود اعث كرم تر دن زم ودر نيجه ترب يخجل مان طلیص مس كرف

صفحه 9:
چرا یخچال های طبیعی امروزه با سرعت بیش تری ذوب میشوند؟ امروزه یخچال های طبیعی در مقایسه با قرون گذشته ترى در حال ذوب شدن هستند علت سح سما اين تغيير ناكهانى جيست؟ تقريباً همه بر اين باورند كه علت اصلى آن صنعتى شدن سریع و ناگهانی است كه به نوبه ى خود باعث گرم شدن كره زمين شده است-مقصر اصلى ذوب سريع يخجال هاى طبيعى. افزایش میانگین دمای جهانی را گرم شدن کره زمین مینامند که در طول قرن گذشته رخ داده است. (انقلاب صنعتی) علت اصلی افزایش میانگین دمای هوا به .شمار میرود با سرعت

صفحه 10:
آمار نگران کننده * با توجه به میزان سریع ذوب یخچال های طبیعی در قطب شمال تخمین زده می شود در صورت ادامه روند ذوب تا سال ۰ اين منطفه خالی از يخ می گردد. * با گرم شدن زمین» قطب جنوب نیز شاهد افزایش شدید متوسط دمای هوای سالانه در حدود دو نیم درجه سانتی گراد در طول پنجاه سال گذشته بوده است. که به نوبه خود منجر به افزایش سطح دریا تا چهار دهم میلی متر در سال .شده است

صفحه 11:
تغيير دماومحيط به غير از مناطققطبشمالو * مىكذارد. ظاهراًء يخجالهاىطبيعىكانكوترويا سرعت | هخدم متر در سالهر حالجمع. شدن‌لست‌در حالوکه | یخچا لپ ندارویا سرعتی‌در حدود دم متر در سالهر حا لک اش‌لست * به گفته ناساه گرولتلند در هر سا لور حدود صد يليارد تن‌از سطح یخ خود را از دستمیدهد. لگر ما برلیک اهش‌گرم شدن‌کره زمین‌لقدلمی‌فوری لنجام ندهيم خطرلتبسيارىويه علتذوبسريع يخجاللاى طبیعی‌در سانل‌های‌آیندم رخ خولهند داد.هو یکاز ما می تولند در کاهش‌تولید گاز هایگ لخانه لعمضر» که منجر به کاهش لحتما گرم شدن‌کرم ی زمین‌درآیندم . می‌شود سهمی‌داشته ببماشد

صفحه 12:
فصل دوم ‎Yo:‏ بحران ‎ol‏ در ايران

صفحه 13:
زیست‌بوم خاورمیانه که ما در آن قرار داریم, یکی از ریشه‌های اصلي خشکسالی است اما در اینجا به یک مشکل خاص یعنی وابستگی ایران به بارشی که داثماً از آن کاسته می‌شود. برمی‌خوریم. 9685 از وسعت کشور در منطقه فراخشک, خشک و نیمه‌خشک قرار دارد. به بیان دیگر اران شامل یک فلات مرکزی خشک اشت که از نظر تغذیه آبی, کاملا وابسته به دو رشته‌کوه البزر و زاگرس است (دو استثنا در این مورد, جلگه مازندران و خوزستان اشت). رودخانه‌ها عموما از اين دو رشته‌کوه سرچشمه می‌گیرند و ذخایر آبی نیز در فصول گرم, همان برف و یخی است که در ارتفاعات ان دو از زمستان سال گذشته باقی مانده است.

صفحه 14:
2-هدررفتن ‎vl‏ در کشاورزی: 1 آبیاری غرقابی در ایران و کشت نامناسب یکی از معضلات ما و بسیاری از کشورهای خاورمیانه است. 9685 از آب مصرفی خاورمیانه در بخش کشاورزی مصرف می‌شود که این عدد در ايران به ۹۵90 می‌رسد. اين در حالی است که کشاورزی تنها 9615 از تولید ایران را شامل می‌شود. درست است که یکی از علل مصرف بالای آب در کشاورزی این منطقه, آب و هوای خشک آن است. اما می‌توان با روش‌های نوین از این میزان مصرگ کاست, بدون اینکه که دچار کاهش محصولات کشاورزی شویم. متأسفانه کشاورزان زحمتکش ما در بسیاری از بخش‌های کشور, هنوز اطلاع کاملی از آبیاری جدیم نداشته/یا سرمایه و یا تمایل لام رایرای بهره‌گیری از آق ندارند. "فایتشال تایمز" در مقاله خود پبرآمون کم‌الی در ایران. اصلاح نظام کشاورزی ایران را در یک دهه آتی نیازمند سرمایه‌گذاری 100 میلیارد دلاری دانسته است/

صفحه 15:
استفاده غیراصولءاز آبهاعزیرزمینی 3 7 یکی از مهمترین ذخیره‌های آبی اپران, آب‌های زیرزمینی هستند که از دیرباز به وسیله قنات در فلات مرکزی حفظ شده و جریان می‌یافت. متأسفانه بر اثر کاهش بارش, بسیاری از کشاورزان و واحدهای صنعتی مجبور به حفر چاه‌های غیرمجاز و آبکشی بیش از حد از آن شده‌اند که شاید یکی دو سال مشکل آنها را حل کند, اما به مروز بر مشکلات آنها می‌افزاید. زیرا آب‌های زیرزمینی, آب‌های سطحی و بارش در یک چرخه قرار دارند و استفاده غیراصولی از هر کدام, بلافاصله اثر منفی بر دو مورد دیگر دارد. چهار دهه پیش تنها 50 هزار خلقه چاه در ایران وجود داشت که سالانه حدود 9 میلیارد متر مکعب از آنها برداشت می‌شد, اما اکنون بیکش از 650 هزار حلقه ایجاد شده که سالانه بیش از 60 میلیارد متر مکعب از آنها برداشت می‌شود!

صفحه 16:

صفحه 17:
4.افزايش بی‌رویه جمعیت و منصرف آب در واحدهاى مسكونى: افزايش جمعيت موچب شده بسیاری از رودخانه‌ها با کمبود آب و حتی خشکی فصلی مواجه شوند. در اين مورد می‌توان انتقال آب زاینده‌رود پرای مصرف شهرهای اطراف و در نتیجه خشک‌شدن آن در سال 1379 اشاره کرد. اخیراً نیز مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور از خشی‌شدن سد لار و لتیان خبر داد که آب شرق تهران را تأمین ‎ise‏

صفحه 18:
5.لوله‌کشی غیراستاندارد در مناطق شهری: 1 همین الآن که اين مقاله را می‌خوانید. طبق آمار رسمی, 9۵30 از آب تصفیه‌شده به دلیل فرسود. لفله‌ها هدر مروت كذ از اين آب لولدکشی در تهرهای سا نها به صورت تصتبه گم ارانه تیش و جرده تكيوريد زات آيارت تاغجه و سس حباط و قورره خوو بر از همان ات رین استفاده ند در اين مورد تنها وزارت نیرو و شرکت آبفا بايد براى رفع اين معضل اقدام کنند. زاهدان, کاشان و بسن از شهركابى هد كه :وزع دوكانه آب را تجريه كردواتد و می‌توان از اين تكريه كراق انتخاب بهترین راه. سود چست.

صفحه 19:
فصل دوم:نتایج بحران ان در ایران

صفحه 20:
:عدم دسترسى مردم به اب بسیاری از مردم به آب شرب سالم دسترسی ندارند یا باید از تانکرها آب دریافت کنند. رئیس شورای شهر چالوس آدعا می‌کند ۹۵80 از مردم شهر هچیرود به دلیل کاهش شدید آب در چاه‌ها و قطع آب لولهكشى با بحران روبرو بوده و تانگرها به آنان آب می‌رسانند. اين مسأله به بروز نارضايتئهايى منجر شده است.

صفحه 21:
1 دریاچه ارومیه و تالاب‌های مهمی چون هامون و گاوخونی خشک شده‌اند با در معرص تابودی قرار دارند. برای مثال فابتتشال تایمز در مورد دریاچه ارومیه هشدار داده است که با کاهش سريع ارتفاع آب دریاچه از 1996 تا کنون, مهزان ذخایر آن از 31 میلیارد متر مکعب به 1.5 میلیارد زسیده است. 80 هزار پمپ آب زیرزمیتی و 37 بند در اطراف دریاچه که عمدتاً برای مصارف کشاورزی است, موچب شده آب ورودی به دریاچه بسیار کاهش یاید. دولت یازدهم از آغاز بكار خود کمیته ویژه‌ای را برای حل بحران دریاچه ارومیه تشکیل داده است. تالاب هامون نيز در سيستان و بلوجستان كه زمانى با دو سه رودخانه يراب اطرافش: كرمب و خشکی قوای ‎ae Cull ose Jarl) classy olay‏ ده و ‎Pips Sly ee‏ متطفه شده است. دولت ابران بارسازی سد کجکی در اففاستان را علت اصلی کمایی رود هیرمند و خشکی تالاب هامون می‌داند. اما ضیایی معاون آب در وزارت آب و انرژی افغانستان بیان داشته که حق‌آبه ايران کم نشده و علت اصلی روند خشکی رودخانه. کانال‌ها و چاه‌هایی است که در امتداد هیرمتد و شهرهای اظراف آن در ایزان حفر شده انست. به تظر می‌رسد باز هم باق سوءمديريت در ميان اسث تم تجرم‌های بسن العللی!

صفحه 22:
مرگ گونه‌های جانوری: بسیاری از گونه‌های جانوری یا از بین رفته‌اند يا دستگم از انران رخت بربسته‌اند, مانند آهو و میش مرغ در استان کردستان که متاسفانه علاوه بر خشکسالی و پیابان‌زایی, صيد بی‌روبه نیز بلای جانشان شنده است. بر اثر خشکی زاینده‌رود و در نتیجه آن, خشک‌شدن تالاب گاوخوتی که اکنون ها زه‌آب: برخی زمین‌های کشاورزی اطراف را دریافت می‌کند. دیگر پرندگان مهاجری که از روسیه و قفقاز به چنوب کشور می‌رفتند. در اين تالاب اقامت نمی‌کنند. به عنوان مثالی دیگر باید از ماهی‌های رودخانه قروسو در مشكين شهر نام برد كه يز اثز خشکی رودخانه ثاشی از خشکسالی وهره‌برداری پیش بر حد برای مصارف کشاورزی, در چند ماه اخیر تلف شدند.

صفحه 23:
بیابان‌زایی و گردوغبار: 1 خشک‌شدن زمین, جنگل‌زدایی و بیابان‌زایی علاوه بر تخریب زمین, موجب گسترش گردوغبار در فضای کشور شده است. لازم به ذکر است یکی از علل دیگر بیابان‌زایی, کشت بیش از حد در یک زمین توسط کشاورزان و چرای بیش از حد دام در آن است. تنها در اصفهان, ده‌ها هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی خشک شده و حدود 500 میلیون اصله درخت در جتد الا اه ‎Gayl‏ ات کف مور کل تسار بان حفاهت میا ریست استان اصفیان خششدن تالا ‎teas Gigs al‏ | الجاد كرره که با برس هر پاد. كرد و غبار در مناطق اطراف آن حتی شهر اصفهان پراکنده می‌شود, جدا از اینکه شوربودن این گردوغبار و نشستن آن بر زمین‌های کشاورزی اطراق, بر باردهی زمین‌های کشاورزی نیز اثر منفی گذاشته است.

صفحه 24:
کاهش محصولات: 1 بر اثر خشک‌شدن چاه‌هاء 9۵10 از تولید غلات طی سال 1386 تا 1391 شمسی کاسته شد. هم‌اکنون نیز یک‌چهارم زمین‌های زیرکشت با استفاذه غیراصولی و بیش‌ازجد از آب های زیرزمیتی سر پاست که عواقب ناگوار خود را در سال‌های بعد نشان خواهد داد

صفحه 25:
بیکاری و معضلات اجتماعی 0 بسیاری از کشاروزان بر اثر کم‌آبی مجبورند به کشت دیم دست بزنند یا کشاورزی خود را تعطیل کنند. برای مثال با خشک‌شدن راینده‌رود. کشاورران اضفهان (جدود 2 میلیون نفر) به فيه در شرق ابن استان با مضل کی ماب شاه و ‎Gils Spl Gi ela‏ مجبور شده‌اند کشاورزی را رها کرده و عجالتاً به کارهای دیگری بپردازند.

صفحه 26:
فصل چهارم:راهکارهای های مبارزه با بحران =

صفحه 27:
1 استفاده از روشآبیاریقطره اي و ممنوعینکشاورزیب مه روش‌غرقابیو حتبارا بیش از 92 درصد منایع آبي کشور در بخش كشاورزي مصرف مي شود. ولي آیا بازدهي اين بخش در چه حدي | بوده است؟ كشاورزي ما علي رغم مصرف حجم عظیم آب کشور محصولات نسبتاً کم کيفتي را روانه بازار هاي | داخلي و خارجي مي نماید و دلیل آن عدم آگاهي اکثر کشاورزان از چگونگي تولید محصول با کیفیت جهاني است که این آگاهي بخشي وظیقه مدیران این بخش است: حل بخش اعظم مشکلات آب کشور بر دوش مدیران كشاورزي مي باشد. مدیران این بخش مي پایست كشاورزي به روش غرق آبي (جز موارد استثناء) را ممنوع اعلام نمایند و کشاورزان را ملزم به کشت بصورت گلخانه اي و آبياري به زوش قطره اي نمایند. حتي روش باراتي نیز به دلیل تبخیر بالا مي بایست کنار گذاشته شود. 2. تغییر در کشت محصولات با نیاز آبي زیاد و به محصولات با نیاز آبي کم مدیران کلان كشاورزي کشور مي بایست ضمن هدایت و ملزم نمودن کشاورزان و باغدارن به تولید محصولات با مصرف آب کم. روش و راهكارهاي تولید محصول سالم و با کیفیت روز را نیز به کشاورزان آموزش دهند. برنچکاري را محدودو کشت محصولات کم آب را مي توان گسترش داد

صفحه 28:
3 توقف کامل سد سازي سد سازي در کشوري که میزان تبخیر آن بسیار بالا مي باشد مي بایست با مطالعات بيشتري صورت مي پذیرفت. ‎Vos‏ بخشي از سدهاي ساخته شده نه تنها كمكي به افزايش منابع آيي کشور نکرده است بلکه احداث سد بر روي رودخانه هاي کم آب و مناطق با تبخیر بالا و یا احداث مخزن سد بر روی گسل عمیق, نتيجه عکس داده است و باعث هدر رفت آب گردیده است. بنابر اين لازم سد سازي در کشور بدون مطالعات گسترده/و دورانديشي کاملاً متوقف گردد. ‏4 انتقال صنایع با نیاز آيي ‎VE‏ ‏کج انديشي در محل احداث صنایع با نیاز آبي فراوان در مناطق خشک و یا در کنار منابع آب شیرین, معضلات بخش آب کشور مي باشد. صنايعي که مي بایست در کنار دریا احداث گردد. بهترین منطقه این صنایع در جنوب شرق کشور و حدفاصل میناب تا چابهار است, تا ضمن توسعه آن مناطق, رفع محرو؛ استفاده از آب دریا, منایع باقیمانده آب شیرین نیز حفظ گردد. جهت کاهش هزینه ها نیز مي توان سوله ها آن مناطق در حاشیه دریا احداث نمود و دستگاهها را به آنجا انتقال داد و جاي خالي این صنایع را با صنایع بي ار

صفحه 29:
1 5. تعمیر و تغییر لوله هاي انتقال آب در تمامي بخش ها 1 بیش از 20 درصد هدر رفت آب در کشور ما در بخش انتقال صورت مي گیرد. لوله هاي فرسوده و عدم تعمیر و تعویض آنها بخشي از اين منبع محدود ما را از بین مي برد. بنابراین لازم است به این موضوع رسيدگي شود که اگر هزینه تعویض نیست لااقل تعمیر شوند.

صفحه 30:
6 ایجاد و تجهیز تصفیه خانه هاي فاضلاب و انتقال فاضلاب تصفیه شده در بخش باغداری متاسفانه در کشور فقیر ما از لحاظ آب, به تصفیه و استفاده مجدد, توجه چنداني نشده است. اکثریت شهرهاي ایران سیستم جمع آوري فاضلاب ندارند و بيشتر آن شهرهايي که سیستم جمع آوري فاضلاب را دارند نیز هیچ مکانيزمي جهت استفاده مجدد از فاضلاب را ندارند. لازم است با ایجاد شبکه فاضلاب در سایر شهُر ها و نیز تجهیز آنها به بخش هاي بازیافت آب, تصفیه مجدد و ضد عفوني گردد و در بخش هاي باغداری و آن هم به صورت قطره اي استفاده گردد. 7 تعییر فرهنگ استفاده از آب در بخش شرب على رغم قرار كرفتن كشور در زمره كشور هاي خشك جهان اما اطلاع رسانی و فرهنگ ساری مد خصوض صورت نكرفته است. مثلاً لازم است مردم بدانند شستشوي اتومبیل با شلنگ آب در کشوری جرم است. اطلاع رساني هدفمند از طریق تلویزیون و رادیو و نیز جراید و پیلبورد ها نيز مي بايست مد د.

صفحه 31:
‎www.313135.com™‏ > عم چم ‎ys ss es ees Des a tees Dano

صفحه 32:
8. نظارت قاطعانه شرکت هاي آب منطقه اي بر چاه هاي غیرمجاز علاوه بر صدور بي رویه پروانه برداشت آب سطحي و زیر زميني؛ هزاران چاه غیر مجاز نیز حفر گردیده اند اما متولي نظارت که شرکت ‎gle‏ آب منطقه اي هستند به دلایل گوناگون از جمله مصلحت انديشي, عدم بودچه لازم و حتي فساد اداري نظارت جدي بر چاه هاي غیرمجاز نداشته و ندارند. لازم است شرکت هاي آب منطقه اي با قاطعیت و پلمپ بدون قید و شرط چاه هاي غیرمجاز حتي در داخل منازل و با حکم دادستاني گام بزرگي در جهت جلوگيري از کاهش ذخایر آب هاي زيرزميني بردارند. در ارتباط با آبهاي سطحي نیز همین قاطعیت لازم است

صفحه 33:
1 9. محاسبه مجدد میزان بهره برداري پروانه چاه هاي كشاورزي به صورت فوري با ممنوع کردن آبياري غرقابي, شرکت هاي آب منطقه اي مي بایست با محاسبه مجدد میزان بهره برداري پروانه هاي كشاورزي بر اساس آبياري قطره اي, میزان بهره برداري کلیه پروانه ها را حدا حداقل 50 درصد کاهش دهند. 1 10. محاسیه مجدد نیاز آيي کلیه صنایع به صورت فوری 1 شرکت هاي آب منطقه اي مي بایست ملزم گردند استعلام مجدد جهت محاسبه مجدد نیاز آبي صنایع انجام دهند با اگر تقبيري در نباز آبي صنایع صورت پذیرفته است. مجدد محاسبه گردد و پروانه ها اصلاح گرد"

صفحه 34:
با نکر از جشن توجه شما

فهرست مقدمه فصل اول :بحران جهانی آب فصل دوم :بحران آب در ایران فصل سوم :سیاست های غلط مبارزه با بحران آب فصل چهارم :راه کار های مبارزه با بحران آب مقدمه افزایش بی رویه جمعیت در سالهای اخیر ،خشکسالی های پیاپی و بلند مدت محدودیت منابع آبهای سطحی و در نتیجه برداشت بیش از حد مجاز از سفره های آب زیر زمینی باعث بوجود آمدن آسیب های اقتصادی ،محیطی و اجتماعی جبران ناپذیری به منابع طبیعی کشور در سالهای گذشته شده است .هر ساله مناطق مختلفی از کشور گرفتار خشکسالی شده و متحمل آسیب های زیادی میشوند لذا استفاده بهینه از منابع آب موجود به یک موضوع حیاتی کشور تبدیل شده است .نظر به اینکه دشت کاشان از جمله مناطقی است که نیاز فراوان به آب بویژه در بخش کشاورزی را از طریق استحصال آب زیرزمینی تأمین مینماید ،به دلیل افت زیاد سطح ایستایی آب در نتیجه برداشت های بی رویه ،بحران آب در این منطقه یکی بویژه ،در سال .های اخیر به وضوح مشاهده میشود فصل اول :بحران جهانی آب تقریبا ً ۲۰سال پس از آنکه بانک جهانی شروع به هشدار دادن در مورد بحران کم آبی کرد ،مجموعه ای از عوامل نظیر افزایش جمعیت رشد میزان طبقه متوسط در جهان و تغییرات آب و هوا در حال محدود کردن حجم منابع آبی است .برای شرکت های مختلف صنعتی ،از شرکت های چند ملیتی گرفته تا بنگاه های اقتصادی کوچک ،این به معنای افزایش هزینه ها برای تأمین ماده اولیه ای است که برای مدت های طوالنی ،بهای چندان زیادی نداشته است. بر اساس آمار های موجود از سال ۲۰۱۱تا کنون ،شرکت های مختلف در سراسر جهان ،بیش از ۸۴میلیارد دالر برای بهبود راه های مصرف ،مدیریت و بدست آوردن آب هزینه کرده اند . این در حالیست که بر اساس آمار های سازمان ملل متحد ،بخش صنعت تنها ٪۲۲منابع آبی جهان را مصرف میکند و ۷۰درصد کل منابع در بخش کشاورزی استفاده میشود و مصرف خانگی نیز ۸درصد را به خود اختصاص میدهد. بر اساس اعالم موسسه پاسیفیک ،تعداد منازعات بر سر آب در جهان در طی ۱۵سال گذشته افزایش یافته است .مقامات اطالعاتی آمریکا نیز نگرانی هایی را در خصوص خطر بروز جنگ بر سر آب مطرح کرده اند .بر اساس یک گزارش اطالعاتی که بر سال ۲۰۱۲به وزارت خارجه آمریکا ارائه شده است که در طی ۱۰سال آینده مشکالت آبی موجب بی ثباتی در کشور هایی میشود که برای منافع امنیت ملی آمریکا اهمیت دارند. بیش از ۹۷درصد آبهای جهان در اقیانوس ها قرار دارد. از ۲/۵درصدی که آب سالم قابل مصرف محسوب می شود تقریبا ً ۷۰ درصد در یخچال های طبیعی و کالهک های یخی قرار دارد و غیرقابل استفاده می باشد .و حدود ۱درصد در دریاچه ها ،رود خانه ها و دیگر منابع آب های سطحی واقع شده است ۳۰.درصد بعدی در زیر زمین است که بخشی از آن چنان کهنه است و انتقال آن به سطح زمین دشوار است که به .عنوان آب های فسیلی مشهور اند نزدیک به دو سوم کشور های جهان با مشکل بی آبی مواجه اند.در خاور میانه و در کشور هایی شامل ایران و سوریه در فاصله سال های ۲۰۰۳تا ۲۰۱۰ عمدتا ً به دلیل مصرف بی رویه میزان آب تقریبا ً مساوی با حجم آب .آب های زیر زمینی از بین رفته است شناسایی نقاط کم آب جهان توزیع میزان آب در گستره جهان غیر یکنواخت و نا همگون است. دو سوم جمعیت جهان در نقاطی ساکن هستند که تنها یک سوم بارش های ساالنه را دارند( .آسیا) در عوض نقاط پر آب جهان نظیر رودخانه آمازون و کنگو تراکم جمعیت .کم تری دارند نگرانی ها درباره ذوب یخچال های دو قطب با توجه به نتایج به دست آمده توسط سازمان نظارت بر یخچال های طبیعی جهان ،برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد اعالم کرد که یخچال های طبیعی در سراسر جهان با سرعت بی سابقه ای در حال ذوب شدن هستند در حقیقت تجزیه و تحلیل داده ها در بین سالهای ۲۰۰۵-۲۰۰۴و۲۰۰۶-۲۰۰۵ نشان میدهد سرعت متوسط ذوب و نازک شدن یخ بیش از دو برابر شده است .یخچال های طبیعی در تمام طول سال در آالسکا ،ایاالت متحده ی آمریکا ،کوه های آسیا و اروپا و غیره دیده میشوند زمانی که درجه حرارت باال تر می رود یخچال ها شروع به ذوب شدن می کنند ولی اگر درصدد یافتن دالیل ذوب یخچال های طبیعی به طور عمقی هستید باید گفت که میزان غیر منطقی انتشار دی اکسید کربن از سوخت های فسیلی -بسیار بیش تر از آن چه .اقیانوسها و جنگل ها میتوانند جذب کنند -دلیل واقعی آن افزایش انتشار گاز دی اکسید کربن باعث تغییر در اثر گلخانه ای میشود که به نوبه ی خود باعث گرم تر شدن زمین و در نتیجه ذوب یخچال های طبیعی می گردد چرا یخچال های طبیعی امروزه با سرعت بیش تری ذوب میشوند؟ امروزه یخچال های طبیعی در مقایسه با قرون گذشته با سرعت بیش تری در حال ذوب شدن هستند علت این تغییر ناگهانی چیست؟ تقریبا ً همه بر این باورند که علت اصلی آن صنعتی شدن سریع و ناگهانی است که به نوبه ی خود باعث گرم شدن کره زمین شده است-مقصر اصلی ذوب سریع یخچال های طبیعی. افزایش میانگین دمای جهانی را گرم شدن کره زمین مینامند که در طول قرن گذشته رخ داده است( .انقالب صنعتی) علت اصلی افزایش میانگین دمای هوا به .شمار میرود آمار نگران کننده * با توجه به میزان سریع ذوب یخچال های طبیعی در قطب شمال تخمین زده می شود در صورت ادامه روند ذوب تا سال ۲۰۴۰این منطقه خالی از یخ می گردد. * با گرم شدن زمین ،قطب جنوب نیز شاهد افزایش شدید متوسط دمای هوای ساالنه در حدود دو نیم درجه سانتی گراد در طول پنجاه سال گذشته بوده است ،که به نوبه خود منجر به افزایش سطح دریا تا چهار دهم میلی متر در سال .شده است ت غییر دمایمحیط ب ه غیر از مناطقق طبش ما لو * جنوب ب ر ی خچا لهایطبیعیهیما لیا ن یز ت اثیر ق طب ، میگ ذارد .ظاهراً ،ی خچا لهایطبیعیک انگوتریب ا س رعت است در حا لیک ه هفده متر در س ا لدر حا لجمع ش دن ، ی خچا لپ نداریب ا س رعتیدر حدود ده متر در س ا لدر است حا لک اهش . * ب ه گ فته ن اسا ،گ رولتلند در هر س ا لدر حدود ص د میلیارد ت ناز س طح ی خ خود را از دستمیدهد. اگر ما ب رایک اهشگ رم ش دنک ره زمیناقدامیف وری انجام ن دهیم خطراتب سیاریب ه علتذوبس ریع ی خچا لهای طبیعیدر س ا لهایآینده رخ خواهند داد.هر ی کاز ما می ت واند در ک اهشت ولید گ از هایگ لخانه ایمضر ،ک ه منجر ب ه ک اهشاحتما لیگ رم ش دنک ره ی زمیندرآینده .میش ود س همیداشته ب اشد فصل دوم :دالیل بحران آب در ایران :جغرافیایخشکو وابسته ب ه ب ار ش1- ‏ ه‌های اصلی خشکسالی است اما ت­بوم خاورمیانه که ما در آن قرار داریم ،یکی از ریش ­ زیس ‌ در اینجا به یک مشکل خاص یعنی وابستگی ایران به بارشی که دائما ً از آن کاسته می­‌شود، برمی­‌خوریم %85 .از وسعت کشور در منطقه فراخشک ،خشک و نیمه‌­خشک قرار دارد .به بیان دیگر ایران شامل یک فالت مرکزی خشک است که از نظر تغذیه آبی ،کامال ً وابسته به ه­کوه البزر و زاگرس است (دو استثنا در این مورد ،جلگه مازندران و خوزستان دو رشت ‌ ه‌کوه سرچشمه می‌­گیرند و ذخایر آبی نیز در ه­ها عموما ً از این دو رشت ­ است) .رودخان ‌ فصول گرم ،همان برف و یخی است که در ارتفاعات این دو از زمستان سال گذشته باقی مانده است. -2هدررفتن آب در کشاورزی: ‏ آبیاری غرقابی در ایران و کشت نامناسب یکی از معضالت ما و بسیاری از کشورهای خاورمیانه است %85 .از آب مصرفی خاورمیانه در بخش کشاورزی مصرف می­‌شود که این عدد در ایران به %90می‌­رسد .این در حالی است که کشاورزی تنها %15از تولید ایران را شامل می­‌شود .درست است که یکی از علل مصرف باالی آب در ش­های نوین از این میزان مصرف کاست، کشاورزی این منطقه ،آب و هوای خشک آن است ،اما می‌­توان با رو ‌ بدون اینکه که دچار کاهش محصوالت کشاورزی شویم. متأسفانه کشاورزان زحمتکش ما در بسیاری از بخش‌­های کشور ،هنوز اطالع کاملی از آبیاری جدید نداشته یا سرمایه و یا تمایل الزم را برای بهره‌گیری از آن ندارند" .فایننشال تایمز" در مقاله خود پیرامون کم­‌آبی در ایران، ه‌گذاری 100میلیارد دالری دانسته است. اصالح نظام کشاورزی ایران را در یک دهه آتی نیازمند سرمای ­ :استفاده غیراصولیاز آب­هایزیرزمینی·3 ‏ یکی از مهم­ترین ذخیره‌­های آبی ایران ،آب­‌های زیرزمینی هستند که از دیرباز به وسیله قنات در فالت مرکزی حفظ شده و جریان می‌­یافت .متأسفانه بر اثر کاهش بارش ،بسیاری از کشاورزان و واحدهای صنعتی مجبور به حفر چاه‌­های غیرمجاز و آبکشی بیش از حد از آن شده‌­اند که شاید یکی دو سال مشکل آنها را حل کند ،اما به مرور بر مشکالت آنها می­‌افزاید .زیرا آب­‌های زیرزمینی ،آب­‌های سطحی و بارش در یک چرخه قرار دارند و استفاده غیراصولی از هر کدام ،بالفاصله اثر منفی بر دو مورد دیگر دارد .چهار دهه پیش تنها 50هزار حلقه چاه در ایران وجود داشت که ساالنه حدود 9میلیارد متر مکعب از آنها برداشت می­‌شد ،اما اکنون بیش از 650هزار حلقه ایجاد شده که ساالنه بیش از 60میلیارد متر مکعب از آنها برداشت می‌­شود! ی‌رویه جمعیت و مصرف آب در .4افزایش ب ­ واحدهای مسکونی: ‏ ه‌ها با کمبود آب و حتی خشکی فصلی افزایش جمعیت موجب شده بسیاری از رودخان ­ مواجه شوند .در این مورد می­‌توان انتقال آب زاینده‌­رود برای مصرف شهرهای اطراف و در نتیجه خشک­‌شدن آن در سال 1379اشاره کرد .اخیرا ً نیز مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضالب کشور از خشک‌شدن سد الر و لتیان خبر داد که آب شرق تهران را تأمین می­‌کنند. .5لوله­‌کشی غیراستاندارد در مناطق شهری: ‏ ه‌شده به دلیل فرسودگی همین اآلن که این مقاله را می­‌خوانید ،طبق آمار رسمی %30 ،از آب تصفی ­ ه­شده ارائه می­‌شود و ه‌کشی در شهرهای ما تنها به صورت تصفی ‌ ه‌ها هدر می­رود .جدا از این ،آب لول ­ لول ­ ه و شستن حیاط و خودرو خود نیز از همان آب شیرین استفاده کنند. مردم مجبورند برای آبیاری باغچ ­ در این مورد تنها وزارت نیرو و شرکت آبفا باید برای رفع این معضل اقدام کنند .زاهدان ،کاشان و بجستان از شهرهایی هستند که توزیع دوگانه آب را تجربه کرد‌ه‌­اند و می­‌توان از این تجربه برای انتخاب بهترین راه ،سود جست. فصل دوم:نتایج بحران آب در ایران :عدم دسترسی مردم به آب ‏ بسیاری از مردم به آب شرب سالم دسترسی ندارند یا باید از تانکرها آب دریافت کنند .رئیس شورای شهر چالوس ادعا می­‌کند %80از مردم شهر هچیرود به دلیل کاهش شدید آب در چاه‌­ها و قطع آب ه­کشی با بحران روبرو بوده و تانکرها به آنان آب می‌رسانند .این مسأله به بروز نارضایتی­‌هایی لول ‌ منجر شده است. تخریب محیط زیست: ‏ ه­اند یا در معرض نابودی ب­های مهمی چون هامون و گاوخونی خشک شد ‌ دریاچه ارومیه و تاال ‌ قرار دارند .برای مثال فایننشال تایمز در مورد دریاچه ارومیه هشدار داده است که با کاهش سریع ارتفاع آب دریاچه از 1996تا کنون ،میزان ذخایر آن از 31میلیارد متر مکعب به 1.5 میلیارد رسیده است 80 .هزار پمپ آب زیرزمینی و 37بند در اطراف دریاچه که عمدتا ً برای مصارف کشاورزی است ،موجب شده آب ورودی به دریاچه بسیار کاهش یابد .دولت یازدهم از ه­ای را برای حل بحران دریاچه ارومیه تشکیل داده است .تاالب هامون آغاز بکار خود کمیته ویژ ‌ نیز در سیستان و بلوچستان که زمانی با دو سه رودخانه پرآب اطرافش ،گرمی و خشکی هوای ی­کرد ،سال­ها است خشک شده و منبع پراکندگی گردوغبار در سیستان و بلوچستان را تعدیل م ‌ منطقه شده است .دولت ایران ،بازسازی سد کجکی در افغانستان را علت اصلی کم­‌آبی رود ی‌داند ،اما ضیایی معاون آب در وزارت آب و انرژی افغانستان هیرمند و خشکی تاالب هامون م ­ ه­هایی ق­آبه ایران کم نشده و علت اصلی روند خشکی رودخانه ،کانال­‌ها و چا ‌ بیان داشته که ح ‌ ی­رسد باز است که در امتداد هیرمند و شهرهای اطراف آن در ایران حفر شده است .به نظر م ‌ هم پای سوءمدیریت در میان است نه تحریم­‌های بین­‌المللی! مرگ گونه­‌های جانوری: ‏ ه‌اند ،مانند آهو و می ‌ ش­ ه­اند یا دست­کم از ایران رخت بربست ­ ه­های جانوری یا از بین رفت ‌ بسیاری از گون ‌ مرغ در استان کردستان که متأسفانه عالوه بر خشکسالی و بیابان­‌زایی ،صید بی­‌رویه نیز بالی جان­شان شده است .بر اثر خشکی زاینده‌­رود و در نتیجه آن ،خشک‌شدن تاالب گاوخونی که اکنون تنها زه‌آب برخی زمین­‌های کشاورزی اطراف را دریافت می‌­کند ،دیگر پرندگان مهاجری که از روسیه و قفقاز به جنوب کشور می‌­رفتند ،در این تاالب اقامت نمی‌­کنند .به عنوان مثالی دیگر باید از ماهی‌­های رودخانه ی بیش از قره­‌سو در مشکین­‌شهر نام برد که بر اثر خشکی رودخانه ناشی از خشکسالی و بهره­‌بردار ِ حد برای مصارف کشاورزی ،در چند ماه اخیر تلف شدند. بیابان­‌زایی و گردوغبار: ‏ ک‌شدن زمین ،جنگل‌­زدایی و بیابان­‌زایی عالوه بر تخریب زمین ،موجب گسترش خش ­ گردوغبار در فضای کشور شده است .الزم به ذکر است یکی از علل دیگر بیابان­‌زایی، کشت بیش از حد در یک زمین توسط کشاورزان و چرای بیش از حد دام در آن است .تنها در اصفهان ،ده­‌ها هزار هکتار از زمین­‌های کشاورزی خشک شده و حدود 500میلیون اصله درخت در چند سال اخیر از بین رفته است .به گفته مدیر کل سازمان حفاظت محیط زیست استان اصفهان ،خشک­شدن تاالب گاوخونی وضعیتی را ایجاد کرده که با وزش هر باد ،گرد و غبار در مناطق اطراف آن حتی شهر اصفهان پراکنده می‌­شود ،جدا از اینکه شوربودن این گردوغبار و نشستن آن بر زمین­‌های کشاورزی اطراف ،بر باردهی زمین­‌های کشاورزی نیز اثر منفی گذاشته است. کاهش محصوالت: ‏ بر اثر خشک­‌شدن چاه­‌ها %10 ،از تولید غالت طی سال 1386تا 1391شمسی کاسته شد .هم‌­اکنون نیز یک­‌چهارم زمین‌های زیرِکشت با استفاده غیراصولی و بیش­‌ازحد از آب­‌ های زیرزمینی سر پاست که عواقب ناگوار خود را در سال­‌های بعد نشان خواهد داد. :بیکاری و معضالت اجتماعی ‏ بسیاری از کشاروزان بر اثر کم‌­آبی مجبورند به کشت دیم دست بزنند یا کشاورزی خود را تعطیل کنند .برای مثال با خشک­‌شدن زاینده‌­رود ،کشاورزان اصفهان (حدود 2میلیون نفر) به ویژه در شرق این استان با معضل جدی مواجه شده‌­اند و بسیاری از آنها به علت بیکاری مجبور شده‌­اند کشاورزی را رها کرده و عجالتا ً به کارهای دیگری بپردازند. فصل چهارم:راهکارهای های مبارزه با بحران آب استفاده از روشآبياريق طره اي و م منوعيتک شاورزيب ه روشغرقابيو حتيب اراني. ‏ ‏ بيش از 92درصد منابع آبي کشور در بخش کشاورزي مصرف مي شود .ولي آيا بازدهي اين بخش در چه حدي بوده است؟ کشاورزي ما علي رغم مصرف حجم عظيم آب کشور محصوالت نسبتا ً کم کيفتي را روانه بازار هاي داخلي و خارجي مي نمايد و دليل آن عدم آگاهي اکثر کشاورزان از چگونگي توليد محصول با کيفيت جهاني است که اين آگاهي بخشي وظيفه مديران اين بخش است .حل بخش اعظم مشکالت آب کشور بر دوش مديران کشاورزي مي باشد .مديران اين بخش مي بايست کشاورزي به روش غرق آبي (جز موارد استثناء) را ممنوع اعالم نمايند و کشاورزان را ملزم به کشت بصورت گلخانه اي و آبياري به روش قطره اي نمايند .حتي روش باراني نيز به دليل تبخير باال مي بايست کنار گذاشته شود. ‏ .2تغيير در کشت محصوالت با نياز آبي زياد و به محصوالت با نياز آبي کم ‏ مديران کالن کشاورزي کشور مي بايست ضمن هدايت و ملزم نمودن کشاورزان و باغدارن به توليد محصوالت با مصرف آب کم ،روش و راهکارهاي توليد محصول سالم و با کيفيت روز را نيز به کشاورزان آموزش دهند. برنجکاري را محدود و کشت محصوالت کم آب را مي توان گسترش داد.  .3توقف کامل سد سازي ‏ سد سازي در کشوري که ميزان تبخير آن بسيار باال مي باشد مي بايست با مطالعات بيشتري صورت مي پذيرفت. ‏ عمال ً بخشي از سدهاي ساخته شده نه تنها کمکي به افزايش منابع آبي کشور نکرده است بلکه احداث سد بر روي رودخانه هاي کم آب و مناطق با تبخير باال و یا احداث مخزن سد بر روی گسل عمیق ،نتيجه عکس داده است و باعث هدر رفت آب گرديده است .بنابر اين الزم سد سازي در کشور بدون مطالعات گسترده و دورانديشي کامال ً متوقف گردد. ‏ .4انتقال صنايع با نياز آبي باال ‏ کج انديشي در محل احداث صنايع با نياز آبي فراوان در مناطق خشک و يا در کنار منابع آب شيرين ،يکي ديگر از معضالت بخش آب کشور مي باشد .صنايعي که مي بايست در کنار دريا احداث گردد .بهترين منطقه جهت احداث اين صنايع در جنوب شرق کشور و حدفاصل ميناب تا چابهار است ،تا ضمن توسعه آن مناطق ،رفع محروميت و استفاده از آب دریا ،منابع باقيمانده آب شیرین نيز حفظ گردد .جهت کاهش هزينه ها نيز مي توان سوله هايي در آن مناطق در حاشيه دريا احداث نمود و دستگاهها را به آنجا انتقال داد و جاي خالي اين صنايع را با صنايع بي نياز به آب پر نمود.  .5تعمير و تغيير لوله هاي انتقال ّآب در تمامي بخش ها ‏ بيش از 20درصد هدر رفت آب در کشور ما در بخش انتقال صورت مي گيرد .لوله هاي فرسوده و عدم تعمير و تعويض آنها بخشي از اين منبع محدود ما را از بين مي برد. بنابراين الزم است به اين موضوع رسيدگي شود که اگر هزينه تعويض نيست الاقل تعمير شوند.  .6ايجاد و تجهيز تصفيه خانه هاي فاضالب و انتقال فاضالب تصفيه شده در بخش باغداری ‏ متاسفانه در کشور فقير ما از لحاظ آب ،به تصفيه و استفاده مجدد ،توجه چنداني نشده است .اکثريت شهرهاي ايران سيستم جمع آوري فاضالب ندارند و بیشتر آن شهرهايي که سيستم جمع آوري فاضالب را دارند نيز هيچ مکانيزمي جهت استفاده مجدد از فاضالب را ندارند .الزم است با ايجاد شبکه فاضالب در ساير شهر ها و نيز تجهيز آنها به بخش هاي بازيافت آب ،تصفيه مجدد و ضد عفوني گردد و در بخش هاي باغداری و آن هم به صورت قطره اي استفاده گردد. ‏ .7تغيير فرهنگ استفاده از آب در بخش شرب ‏ علي رغم قرار گرفتن کشور در زمره کشور هاي خشک جهان اما اطالع رساني و فرهنگ سازي مدوني در اين خصوص صورت نگرفته است .مثال ً الزم است مردم بدانند شستشوي اتومبيل با شلنگ آب در کشوري خشک، جرم است .اطالع رساني هدفمند از طريق تلويزيون و راديو و نيز جرايد و بيلبورد ها نيز مي بايست مد نظر قرار گيرد.  .8نظارت قاطعانه شرکت هاي آب منطقه اي بر چاه هاي غيرمجاز ‏ عالوه بر صدور بي رويه پروانه برداشت آب سطحي و زير زميني ،هزاران چاه غير مجاز نيز حفر گرديده اند اما متولي نظارت که شرکت هاي آب منطقه اي هستند به داليل گوناگون از جمله مصلحت انديشي ،عدم بودجه الزم و حتي فساد اداري نظارت جدي بر چاه هاي غيرمجاز نداشته و ندارند .الزم است شرکت هاي ّآب منطقه اي با قاطعيت و پلمپ بدون قيد و شرط چاه هاي غيرمجاز حتي در داخل منازل و با حکم دادستاني گام بزرگي در جهت جلوگيري از کاهش ذخاير آب هاي زيرزميني بردارند .در ارتباط با آبهاي سطحي نيز همين قاطعيت الزم است.  .9محاسبه مجدد ميزان بهره برداري پروانه چاه هاي کشاورزي به صورت فوري ‏ با ممنوع کردن آبياري غرقابي ،شرکت هاي آب منطقه اي مي بايست با محاسبه مجدد ميزان بهره برداري پروانه هاي کشاورزي بر اساس آبياري قطره اي ،ميزان بهره برداري کليه پروانه ها را حداقل حداقل 50درصد کاهش دهند. ‏ .10محاسبه مجدد نياز آبي کليه صنايع به صورت فوری ‏ شرکت هاي آب منطقه اي مي بايست ملزم گردند استعالم مجدد جهت محاسبه مجدد نياز آبي صنايع انجام دهند تا اگر تغييري در نياز آبي صنايع صورت پذيرفته است ،مجدد محاسبه گردد و پروانه ها اصالح گردد. با تشکر از حسن توجه شما

51,000 تومان