صفحه 1:
بررسی مدل الماس پورتر
(با ۳
دیماه 1388
صفحه 2:
"The important thing is to try
and shape the nature of
competition to take control
over your own destiny "
(porter-1997)
صفحه 3:
eek Oe we Te Sass
e مه 3 2
0 موثقترید؟
Ren See ee SED eee 1
ac yedy IN Nec nme eemg eCa) |
ee een Cm reper erent) eer) eatery)
رقابتی امروز است. نظریهای که بتواند بیشتر نیازها و شرایط فوق را پاسخگو
باشد, مدل "الماس مزیت رقابت ملی" مایکل پورتر است. بااینکه این مدل با
00
و ايجاد الماس مضاعف شده است ولى اين مدل به ايجاد بينشى عميق در بين
re en ear are IM ec gomm ry ee eel) 00
een ene ere eran eer MB enor rere
PORpH eT eB NSE e MET Oc oe ne ON emp er en tv)
BES) Wen ee ee eee ne Sel ene ee eles es
انتقادات وارد بر أبن مدل توضيح داده شده است. در يأيان نيز نمونه هابى كه از
اين مدل در صنايع قل کرده اند. گنجانده شده است.
صفحه 4:
رقاب ت يذيرى : توانايى اقتصادى بنكاه براى ثابت نكهداشتن يا
افزایش سهم TEE IB be ا ل |
1
زر ۱
een) Os Peo CO7y 1
en ene enon eC CMe eee) ل Cee
ROMER Coe CO SNE CORY ot Leer oer)
صفحه 5:
برای بررسی اينكه جرا ملل در صنایع خاصی از مزیت رقابتی و
استدلالاتی برای استراتژی کمپانی و اقتصاد ملی نائل ميشوند.
پورتر . استاد دانشکده مدیریت بازرگانی 0 هاروارد. تحقيقى
؟ ساله در ٠١ كشور تجارى مهم يعنى دانمارك. آلمان: ايتاليا.
en So aay را تس انجام داد.
وى به همراه تيمى كه شامل ٠٠١ يزوهشكر بود. كه بيشتر آنان
1 20000
.يورتر نتيجه اين يزوهش را به طور كامل در كتاب "مزيت
رقابتى ملل" در سال ۱۹۹۰ و ارایه مدل الماس بیان نمود.
صفحه 6:
مدل الماس رقابت ملي يورتر
* نگرش پورتر, مزيت رقابتى يك كشور در صنعتى خاص عبارت است
از تواناس د قابلیت آن کشور برای ترغیب شرکتها به استاده از
nC ene Re ord dee Tees 0
© ل ap) Dypetg ee I 85
که برحسب ویژگیهایشان» مى توانند مزيت رقابتی ایجاد کنند یا مانع
أن شوند. اين جهار عامل عبارتند از:
-١ شرايط عوامل توليد(درونى)
؟- شرايط تقاضا
ا 0
ee SE teal
صفحه 7:
یر
= Factor (input) quantity
and cost
~ Natural resources
~ Presence of capable, locally
‘suppliers
~ Presence of competitive
related industries
0
ورت 356 س611
صفحه 8:
1- شرايط عوامل توليد(درونى)
1 ee mor say
یک کشور (منطقه) که برای رقابت در یک صنعت معین ضروری است.
ل ا ل ا ل
فاکتورهای عمومی شامل مواردی مانند مواد اولیه. انرژی. نیروی انسانی -
بدون مهارت خاص
ا ل م ا ل ا eee
دانش. فنى بيشرفته و فناورى ييشرفته. -
فاكتورهاى تخصصى در مقايسه با فاكتورهاى عمومى مزيت رقابتى
پایدارتری را ایجاد می کند
صفحه 9:
2- شرایط تقاضا
چا ی ار ار
re, NO aran 2 ار
ie 0 لل Pe ce opent
er ل eer
eee ale ا OR
BECCA a IgE WEN em ur eerae dies
GER Aea ry gee ea Uae ars
(eie ا ل dein Coq را SHOU a
می سازه تا از یک قاهای پابدار بر خوردار گردنز | 2
gE tiers oe ا Hen)
Pp Fee es icc ee re nC Peron a an Fay
Sree iy eo bn) er Te kel antic
توسعه و ارتقاى NE aT Cer Peeters 1
3
صفحه 10:
3- صنایع مرتبط و پشتیبان
كه تأمین کنندگان و صنايع مرتبط در يك كشور
(منطقه) كه در سطح ICU faee) ا ا
صفحه 11:
4- استراتزي. ساختار و رقابتيديري شركت
شرايط موجود در يك كشور كه بر جكونكى تأسيس,
سازماندهى و مديريت شركتها حاكم است و ماهيت رقابت
داخلی.
صفحه 12:
70 ات Ce a err ees
انتشارات بعدی, پورتر عوامل بیشتری را به مدل الماس خود
اضافه كردءاين دو عامل كه به عنوان عوامل هو2 دو نيروى
خارجى الماس يورتر شناخته ميشوند عبارتند از:
صفحه 13:
۵- اقدامات دولت: دولت میتواند بر همه عوامل پورتر از طریق دامنه ای از
۳
ا 00
Ra ee eae Melo one le whe Sc ae ا ل كت
* سياستهاى اموزشى كه برروى سطح مهارت كاركران تاثير مى كذارد
ل ا ااا ا ee
a)
* خريد دولتى كالا و خدمات
قوانین اتحادیه های بزرگ صنایع
۶- رویدادهای شانسی (اتفاقات
پیش بینی نشده)
صفحه 14:
صفحه 15:
انتقادات از مدل الماس
1 ی ا ا ا رت
دهند. دولت مشخصا داراى اهميتى از لحاظ 2
RN Nae ee cee ص2
ecto 5 را جريمه ميكند يا دولت ميتواند از سوبسيدها به
عنوان يك وسيلهى غير. براى جريمهى بنكاههايى كه يايهى خارجى دارند
SUT epee ie Car Con Tear T ie Deere ene eR Tom | ۱[
مدت نفع میبرند.
8 ه هر جال res Percoel | Her Cae SC run ORV Care recs 00
يز ميتوانند منجر به حمایت بنگاههای داخلی . جأیی که حمایت جهت
Sern CORUM D> BN Kel 5 1 7
کار بر روی "شانس " فرعیتر شده است. این مسئله ممکن است به اقتصاددانهابی
00 0 تزريق ميكنند. مانند بحرانهاى نفتى
Ley 0۳ برای پیشبینی پاسخهای جمعی. محدود شده است. پورتر خودش از این
ree | rr ceante Mabe Pear rig hays pert Lom ۱[
ل 0
صفحه 16:
انتقادات از مدل الماس (ادامه)
همجنين مدل يورتر از نقطهنظرهاى زير نيز مورد انتقاد قرار كرفته است:
تئوری بیش از حدر بر روی اقتصادهای پیشرفته تمرکز کرده است.
ل Fe er ee ee Ree
بررگرفته از نیات مثبت ممکن است به طور معمول به وسیلهی مستهلک
بت ۳ ۲
بودن کمرنگ مینماید.
* ۱ اد ار
غیرمنتظره تغییر یابند.
* عر كريد كه كافها )نه عشررها. د بازارفاى جهان فيك 0
كنند. اين بدين معناست كه مزيت نسبى ملى بايد در سطح بنكاه و نه
در سطح كشور بايد فهميده شود.
صفحه 17:
انتقادات از مدل الماس (ادامه)
* جنبهی ee از مدل الماس پورتر بر اهمیت تثبیت مزیت رقابتی
اشاره دارد. برای بنگاههای یک کشور بدست آوردن یک مزیت
رقابتی در یک صنعت خاص کافی نمیباشد. آن مزیت باید توسط
يروسهى افزايش و بهروزرسانى نككهدارى شود. برخى از عواملى
Ore re Sirs ا eee NCD Vie
باشند. اين عوامل شامل سرمایهگذاری در موسسات عهدهدار
تحقيق و توليد ايدههاى جديد . تركيب تقاضا و شدت رقابت
DCS) ا للا ا ل 0
لي ا ل 0
صفحه 18:
رن ا
London _ tui Jas *
مدل الماس گسترش یافته برای عصر تجارت الکترونیک
و
ار لا ار
* موانع سيستماتيك مهم براى رشد اقتصاد كانادا
0 ا ا ا sare Pc
ول انر يكاى امال إو كمكا به رقد تجارى كاتاذا
| ا
* شش عملكر نواورى
صفحه 19:
Demand conditions inthe home marke
overt tation ach x ponion
funds and insurance cupunes ae
Ibe cemetary
fs nthe UK, Thy fone ery Nigh
(cpt oe cua of
‘avis they shoul cee
مدل الماس . وبا (یک
مرکزمالی جهانی
structure and iy واه جر
ong ray Doeen fs that
‘ilps om sandals of servis aa high ke
[Related and sapporing odors
مر rt
اس
X
Sh باس
VY.
tn the UX invest Dakar hea cial ass Th hep fo tae
gly individ to ae dy, nn ole coi on wel as
teu
he 2 hight woven Inatmont Nanking Sn ko wl
Indus.
London bones rom is menor نا موس
Lorn sina avout oe in Bare, ewe the dane zones te
Engin she Tangug’ of inks bak, at London bani an
leingin a9 Coping coun
Landes anil
وهی Lent
sion Be ease of
السام
hae soon fms
صفحه 20:
Rapid shifts in technology and demand
Human factor
الماس كستر A
(Park -2000 , Cho Moon )
صفحه 21:
Bright Satanic Mills
Fam aren
و
HE as consumer of
specialist imps
HE foreign frre
تلد
صفحه 22:
Sepang instr
asic sappy
Factor ane era
penal Porter's ive forces
و ۴۳۳۰ conditions مدای
+S
Riva, strategy,
یمه
Existing hay
Economies of scate
Ion pene ول
Baines
Supe peer
0
نيرو(5 016©5]) يورتر برا
7
ها
میا
صفحه 23:
با یک مدل توسعه اقتصادی قدیمی و از
رده خارج شده فعاليث ميكند. در نتيجه وى و
۳7 مدل الماسی را 010
صفحه 24:
١ را به الماس
ى مضاعف (013170100] ©0010616]) ث
بر
صفحه 25:
صفحه 26:
No regulatory barriers to entry or startup;
صفحه 27:
صفحه 28:
نتیجه گیری
* رقاب تيذيري قابليتها و توانمنديهابى است كه يك كسب و كار؛ صنعت. منطقه.
کشور دارا خستند و میتوانند آنها را حفظ کنند تا در عرصة را
باز کشت بالايي را در فاکتورهاي تولید ایجاد کرده و یروی انسا
بالابي قرار دهند. به منظور نظريدها A ROR جيهت
cease آن اانه شد و مت كد در ميال 1ل ل
0 2 ات
كاه ويزماي برخوردار ۳ بر اساس این مدل؛ جهار
serra
70 ۳ ee get
1 مدل يايه و اساس بسياري از مطالعات در سراسر جها
مورد توجه بسيار از يرُوهشكران بوده است ولي در مجموع داراي نقاط ضعفي نيز
ce هست که از آن جمله ميتوان عدم تاکید بر مسایل بین المللي و بازارها
نيز در نظر نكرفتن جابه جابي عوامل توليد از طربق شركتهاي جند مليتي و سرمايه
1 Gy
صفحه 29:
oe
Cee ee meen ی
۳ ار را بت 300 عمعمممماعن06 أممماوعم
55
1 یت ل
Management- Taylor & Francis( 2002)
Rees MOE VO a WE GMS Ny oma tee GEL Ua ae EAC
Transition. SAGE( 2006)
Liew Nelo Me BT oe Niet Nore Ce NRT TN cocen Te
Favorite)
Pe الحا ات ای یت یت
ترا یت ی با رانا رالات ات
US. Fixed-wing Miltary Aircraft Industry: In the U.S. Fixed-wing Miltary Aircraft Industry -
Rand Corporation(2003)
ا Wea ری با Oo ا
ارت نع تسیر
St ano eke it Neon NEE el ea Boao زرا
ا ان fol Ua CoM الك
epee MM og ee a Reelin ای یی ار
ای eee
یی یت ی نت۱1۰ CACO)
ی ای ماهر SIRE AC a eT ا
Peace ye ل
Eee eo ل ار
Ue GE SETS Sec tate Se enn رت
1
ل ل ا ی
ا رن
عباس زادة شهائقي. ليلا بررسي غوامل مؤثر در وضعيت رقابتي و نحوة ارزيابي أن در صتعت توليد الياف مصنوعي در ايران- دانشكاه صنعتي خواجة
00
استاد محترم :جناب دکتر حجاریان
گردآوری:اعظم کی منش
دانشجوی کارشناسی ارشد کارآفرینی -دانشکده کارآفرینی -دانشگاه تهران
دیماه 1388
"The important thing is to try
and shape the nature of
competition to take control
over your own destiny "
(porter-1997)
اين پرسش اقتصادي در عصر حاضر ،ذهن اغلب اقتصاددانان ،مديران صنايع و
شركتها و حتي دولتمردان را به خود مشغول ساخته است .به بيان ديگر ،بحث
رقابتپذيري يكي از مهمترين دغدغههاي تجارت و فعاليت در محيط پويا و
رقابتي امروز است .نظريهاي كه بتواند بیشتر نيازها و شرايط فوق را پاسخگو
باشد ،مدل "الماس مزيت رقابت ملي" مايكل پورتر است .بااینکه این مدل با
انتقاداتی از طرف صاحبنظران روبروشده که منجر به انجام اصالحاتی در این مدل
و ایجاد الماس مضاعف شده است ولی اين مدل به ايجاد بينشي عميق در بين
مديران ،اقتصاددانان و سياستگذاران براي تنظيم مناسبترين استراتژي به منظور
ارتقاي موفقيت رقابتي در سطح بينالمللي كمك ميكند.مفهوم و پيام اصلي اين
مدل ،چگونگي شكلدهي به محيط اقتصادي كشورها در راستاي دستيابي به
موفقيتهاي جهاني ميباشد .در این مقاله مدل الماس پورتر و همچنین پاره ای از
انتقادات وارد بر این مدل توضیح داده شده است .در پایان نیز نمونه هایی که از
این مدل در صنایع مختلف استفاده کرده اند ،گنجانده شده است.
رقابتپذيري :توانايي اقتصادي بنگاه براي ثابت نگهداشتن يا
افزايش سهم بازار خود در هر بازار و فعاليتي است به گونهاي كه
با افزايش درآمد واقعي ،استانداردهاي زندگي و سود
افزايشيافته و يا اينكه حداقل كاهش پيدا نكند.رقابتپذيري
متأثر از عوامل متعدد ،اقتصادي ،اجتماعي و ...است و در سايه
برنامههاي ملي و هدايت اقتصاد دولتها حاصل ميشود و به
مفهوم اجتماع ساده بنگاههاي منفرد رقابتپذير نيست.
برای بررسی اینکه چرا ملل در صنایع خاصی از مزیت رقابتی و
استدالالتی برای استراتژی کمپانی و اقتصاد ملی نائل میشوند،
پورتر ،استاد دانشكده مديريت بازرگاني دانشگاه هاروارد ،تحقیقی
4ساله در 10کشور تجاری مهم یعنی دانمارک ،آلمان ،ایتالیا،
ژاپن ،کره ،سنگاپور ،سوئد ،سوئیس ،انگلستان و آمریکا انجام داد.
وی به همراه تیمی که شامل 30پژوهشگر بود ،که بیشتر آنان
بومی کشورهای مورد بررسی بودند ،این پژوهش را انجام داد.
.پورتر نتیجه این پژوهش را به طور کامل در کتاب "مزیت
رقابتی ملل" در سال 1990و ارایه مدل الماس بیان نمود.
نگرش پورتر ،مزيت رقابتي يك كشور در صنعتي خاص عبارت است
از" :توانايي و قابليت آن كشور براي ترغيب شركتها به استفاده از
كشورشان به عنوان سكويي براي انجام فعاليتهاي تجاري”.
در نهايت پورتر به "چهار مشخصه كلي يك كشور" اشاره ميكند
كه برحسب ويژگيهايشان ،ميتوانند مزيت رقابتي ايجاد كنند يا مانع
آن شوند .اين چهار عامل عبارتند از:
-1شرایط عوامل تولید(درونی)
-2شرايط تقاضا
-3صنايع مرتبط و پشتيبان
-4استراتژي ،ساختار و رقابتپذيري شركت
مدل الماس پورتر
(پورتر ،1999 ،ص)211
وضعيت يك كشور براساس عوامل توليد نظير نيروي كار يا زيرساختارهاي
يك كشور (منطقه) كه براي رقابت در يك صنعت معين ضروري است.
پورتر فاکتورهاي دروني را در دو دسته تقسيم بندي ميکند:
فاکتورهاي عمومي شامل مواردي مانند مواد اوليه ،انرژي ،نيروي انسانيبدون مهارت خاص
فاکتورهاي تخصصي شامل مواردي مانند نيروي انساني ماهر و متخصص،دانش qفني پيشرفته و فناوري پيشرفته- .
فاکتورهاي تخصصي در مقايسه با فاکتورهاي عمومي مزيت رقابتي
پايدارتري را ايجاد مي كند
ماهيت تقاضاي داخلي براي محصوالت يا خدمات يك صنعت است .اندازه و
رشد تقاضا در رقابتپذيري صنايع تاثير بسزايي دارد .پورتر معتقد است که
وجود بازار داخلي بزرگ و در حال رشد موجب تشويق سرمايه گذاران براي
توسعه فناوري و بهبود بهرهوري گرديده و اين مسئله به عنوان مزيت رقابتي
براي آن ملت محسوب ميگردد .در مقابل ،بازارهاي داخلي کوچک که داراي
رشد پاييني هستند شرکتها و صنايع را به دنبال فرصتهاي صادراتي ميکشاند .
تقاضاي داخلي داراي دو جنبه کمي و کيفي بازار است .اندازه تقاضاي داخلي
حداقل مقياس اقتصادي فعاليتهاي بنگاههاي داخلي را تعيين كرده و آنها را قادر
مي سازد تا از يک تقاضاي پايدار برخوردار گردند .اما بايد توجه داشت که
منافع اصلي تقاضاي داخلي در رقابتپذيري از ديدگاه کيفي است .انتظارات
مشتريان از کيفيت محصوالت و خدمات ميتواند انگيزهاي براي افزايش قدرت
رقابتپذيري يک کسب و کار گردد و به عنوان محرکي قدرتمند در جهت
توسعه و ارتقاي رقابتپذيري بنگاهها و حتي از ديد كالن رقابتپذيري کشورها
گردد.
وجود يا فقدان تأمينكنندگان و صنايع مرتبط در يك كشور
(منطقه) كه در سطح بينالمللي رقابتي هستند.
شرايط موجود در يك كشور كه بر چگونگي تأسيس،
سازماندهي و مديريت شركتها حاكم است و ماهيت رقابت
داخلي.
مدل ابتدايي پورتر تنها چهار عامل الماس را دربرميگرفت .در
انتشارات بعدي ،پورتر عوامل بيشتري را به مدل الماس خود
اضافه كرد،این دو عامل که به عنوان عوامل 5و 6دو نیروی
خارجی الماس پورتر شناخته میشوند عبارتند از:
-5اقدامات دولت :دولت میتواند بر همه عوامل پورتر از طریق دامنه ای از
فعالیتها اثر بگذارد ،مانند:
کاستن مشکالت شرکتها ،به طور مستقیم(پول) و یا غیر مستقیم(زیرساخت)
تهیه کردن قوانین مالیاتی قابqل اجرا برای شرکت ،تجارت و یا صاحبان دارایی
سیاستهای آموزشی که برروی سطح مهارت کارگران تاثیر می گذارد
بنا نهادن استانداردهای تکنیکی و استانداردهای محصول ،شامل قوانین محیط
زیستی
خرید دولتی کاال و خدمات
قوانین اتحادیه های بزرگ صنایع
-6رويدادهاي شانسي (اتفاقات پیش بینی نشده)
مدل نهایی الماس پورتر
از نظر راگمن دو نیروی خارجی پورتر ،شانس و دولت ،تمایزهای عجیبی را نشان م ی
دهند .دولت مشخصا دارای اهمیتی حیاتی از لحاظ تاثیر بر روی یک مزیت رقابتی
ملی خانگی ،به عنوان مثال ،دولت میتواند از تعرفههای گمرکی به عنوان مانع ورود
مستقیم که بنگاههای خارجی را جریمه میکند یا دولت میتواند از سوبسیدها به
عنوان یک وسیلهی غیرمستقیم برای جریمهی بنگاههایی که پایهی خارجی دارند
استفاده نماید ،میباشد .در هر دو مورد بنگاههای داخلی از مزیتهای رقابتی کوتاه
مدت نفع میبرند.
به هر حال ،راگمن و وربکه مدلهایی ارائه دادهاند که در آنها اینگونه اعمال دولتی
تبعیضآمیز میتوانند منجر به حمایت بنگاههای داخلی ،جایی که حمایت جهت
جلوگیری از مزیتهای رقابتی پایدار (طوالنی مدت) تعریف میشود ،میشود.در مقابل ،
کار بر روی "شانس" فرعیتر شده است .این مسئله ممکن است به اقتصاددانهایی
که به سیستم مدل "شک" ( )Shockهایی تزریق میکنند ،مانند بحرانهای نفتی
OPECبرای پیشبینی پاسخهای جمعی ،محدود شده است .پورتر خودش از این
مسئله برای اشاره به حوادثی مانند جنگها استفاده میکند.
( -Alan M. Rugman- 2002ص )240
همچنین مدل پورتر از نقطهنظرهای زیر نیز مورد انتقاد قرار گرفته است:
این تئوری بیش از حدر بر روی اقتصادهای پیشرفته تمرکز کرده است.
نقش دولتمردان در آن میتواند مثبت یا منفی باشد .حتی اعمال دولتی
برگرفته از نیات مثبت ممکن است به طور معمول به وسیلهی مستهلک
شدن صنایع شکست میخورند و آنها را از لحاظ جهانی از نظر رقابتی
بودن کمرنگ مینماید.
پیشبینی فرصتها مشکل میباشد .شرایط میتوانند به سرعت و به طور
غیرمنتظره تغییر یابند.
پورتر میگوید که بنگاهها ،نه کشورها ،در بازارهای جهانی رقابت می
کنند .این بدین معناست که مزیت نسبی ملی باید در سطح بنگاه و نه
در سطح کشور باید فهمیده شود.
جنبهی دیگری از مدل الماس پورتر بر اهمیت تثبیت مزیت رقابتی
اشاره دارد .برای بنگاههای یک کشور بدست آوردن یک مزیت
رقابتی در یک صنعت خاص کافی نمیباشد ،آن مزیت باید توسط
پروسهی افزایش و بهروزرسانی نگهداری شود .برخی از عواملی
که یک مزیت رقابتی را باال میبرند ،در نگهداری آن نیز مهم می
باشند .این عوامل شامل سرمایهگذاری در موسسات عهدهدار
تحقیق و تولید ایدههای جدید ،ترکیب تقاضا و شدت رقابت
داخلی ،و وسعت عوامل مشکل در تاثیر متقابل الماس میباشند.
( -Kenneth A. Reinert- 2009ص )211
مدل الماس London
مدل الماس گسترش یافته برای عصر تجارت الکترونیک
مدل الماس یک دانشگاه
مدل ساختار اساسی – اجرا -کارایی
موانع سیستماتیک مهم برای رشد اقتصاد کانادا
توافق تجارت آزاد( )FTAالماسهای آمریکا و کانادا
مدل الماس آمریکای شمالی و کمک به رشد تجاری کانادا
الماس مجازی مربوط به کشور هند در نرم افزار
شش عملگر نوآوری
مدل الماس ( Londonیک
مرکزمالی جهانی)
مدل الماس گسترش یافته برای عصر تجارت الکترونیک
( Cho Moonو ) Park -2000
مدل الماس یک دانشگاه
مدل
ساختار اساسی – اجرا-
کارایی
(ترکیب مدل الماس و مدل 5
نیرو( )forces 5پورتر برای
ساختار صنعت )
موانع سیستماتیک مهم برای
رشد اقتصاد کانادا
(در سال 1991پورتر پیشنهاد کرد که اقتصاد
کانادایی با یک مدل توسعه اقتصادی قدیمی و از
رده خارج شده فعالیت میکند .در نتیجه وی و
Martinمدل الماسی را برای کانادا ارایه
دادند(نمودار )7و تاکید کردند که اقتصاد کانادا
بایستی به سوی نوآوری پیش رود)
توافق تجارت آزاد( )FTAالماسهای آمریکا و کانادا را به الماس آمریکای شمالی مرتبط
میکند
(به ادعای راگمن الماس نمودارهای 8و- 9که بنام الماس مضاعف ( )Double Diamondشناخته میشوند-
تناسب بیشتری به اقتصاد آمریکای شمالی و کمک به رشد تجارت کانادا دارد تا مدل الماس ارایه شده توسط
مدل الماس آمریکای شمالی و کمک به رشد تجاری کانادا
الماس مجازی مربوط به کشور هند در نرم افزار
(توجه :خطوط به صورت خط چین نشان دهنده اثرمتقابل کمتر هستند)
شش عملگر نوآوری
(تیم تحقیقاتی RANDبرای تقویت و تثبیت مدل الماس در صنعت هواپیمایی نظامی،همانطور که
در این نمودار مشاهده میشود ،عالوه بر چهار عامل اصلی مدل ،دو عامل دیگر نیز اضافه کرده اند-
R&Dو جذابیت -که هر دو موضوعات خصوصا برجسته ای هستند).
رقابتپذيري قابليتها و توانمنديهايي است که يک کسب و کار ،صنعت ،منطقه،
کشور دارا هستند و ميتوانند آنها را حفظ كنند تا در عرصة رقابت بين المللي نرخ
بازگشت بااليي را در فاکتورهاي توليد ايجاد كرده و نيروي انساني خود را در
وضعيت نسبت ًا بااليي قرار دهند ،به منظور نظريهها و مدلها نيز از تنوعي جهت
توجيه و تفسير رقابتپذيري و دسته بندي آن ارائه شده است که در ميان آنها مدل
الماس پورتر از اهميت و جايگاه ويژهاي برخوردار است .بر اساس اين مدل ،چهار
عامل اصلي فاکتورهاي دروني ،شرايط تقاضاي داخلي ،صنايع مرتبط و حمايت
کننده و همچنين استراتژي ،ساختار و رقابت بر رقابتپذيري کشورها و همچنين
صنايع مختلف آن تاثير مستقيم دارند .عالوه بر اين ،دو عامل دولت و اتفاقات
پيشبيني(شانس) نشده نيز به صورت غير مستقيم بر رقابتپذيري مؤثر هستند.
اگر چه اين مدل پايه و اساس بسياري از مطالعات در سراسر جهان قرار گرفته و
مورد توجه بسيار از پژوهشگران بوده است ولي در مجموع داراي نقاط ضعفي نيز
هست که از آن جمله ميتوان عدم تاکيد بر مسايل بين المللي و بازارهاي جهاني و
نيز در نظر نگرفتن جابه جايي عوامل توليد از طريق شرکتهاي چند مليتي و سرمايه
گذاري مستقيم خارجي ياد کرد.
Alan Harding, Alan Scott, Stephan Laske, Christian Burtscher – Bright Satanic Mills:
Universities, Regional Development and the Knowledge Economy- Ashgate Publishing,
Ltd. (2007)
Alan M. Rugman –International Business: Critical Perspectives on Business and
Management- Taylor & Francis( 2002)
Herbert J. Davis, Samir Ranjan Chatterjee, Mark Heuer – Management in India: Trends and
Transition- SAGE( 2006)
Ifp - ACCA P3 Business Analysis Study Text: ACCA Key Study Text- International Financial
Publishing( 2007)
J. L. Birkler, Anthony G. Bower, Jeffrey A. Drezner, Gordon Lee, Mark Lorell, Giles Smith,
Fred Timson, William P. G. Trimble, Obaid Younossi - Competition and Innovation in the
U.S. Fixed-wing Military Aircraft Industry: In the U.S. Fixed-wing Military Aircraft Industry –
Rand Corporation(2003)
Kenneth A. Reinert, Ramkishen S. Rajan, Amy Joycelyn Glass, Lewis S. Davis - The
Princeton Encyclopedia of the World Economy - Princeton University Press(2009)
Michael E.Porter- Creating tomorrow's advantages – Harvard Business School Press(1997)
Michael E. Porter - On Competition - Harvard Business Press(1998)
Michael E.Porter-The competitive advantage of nations-NY simon &shuster(1990,1998)
Marios I. Katsioloudes, Spyros Hadjidakis - International Business: A Global Perspective Butterworth-Heinemann (2007)
Richard Fletcher, Jim Bell, Rod B. McNaughton- International E-business MarketingCengage Learning EMEA( 2004)
Richard M. Jones- The Apparel Industry – Blackwell Publishing( 2006)
World competitieveness yearbook – international munagememt Development
(IMD) (2005)
Thomas James Wesson, Tom Wesson (Ed.)- Canada and the New World Economic Order:
Strategic Briefings for Canadian Enterprise – Captus Press( 2007)
دانشگاه صنعتي خواجه- بررسي عوامل مؤثر در وضعيت رقابتي و نحوة ارزيابي آن در صنعت توليد الياف مصنوعي در ايران- ليال،عباس زادة شهانقي
)1382 (نصيرالدين طوسي