صفحه 1:
مدیربت ساخت - برنامه زمانبندی
برنامه ریزی و برنامه زمانبندی
* برای انجام هر فعالیتی باید برنامهریزی کرد تا اتلاف وقت و تلاش به
حداقل برسد.
* برنامههای زمانبندی راهنمای انجام عملیات اجرایی برای کنترل آهنگ
پیشرفت فعالیتها و امکان تکمیل آن عملیات در مدت زمان مطلوب یا لازم
1
* از برنامههای زمانبندی به منظورهای مختلفی قبل از شروع پروژه و بعد
از تکمیل آن و نیز در حین هدایت کار ساخت استفاده میشود.
*بعضی از استفادههای اصلی برنامههای زمانبندی درطی هر کدام از این
مراحل ساخت در فهرست زیر آمده است. به طور کلی. هر برنامه زمانبندی
صفحه 2:
مدیربت ساخت - برنامه زمانبندی
قبل از شروع
۱. برآوردی از مدت زمان لازم برای اجرای هر قسمت از پروژه و همچنین مدت لازم
برای اجرای کل پروژه ارائه میکند.
۲. نسبت پیشرفت برنامهریژی شده کاز را ققنیت می کت
۳ مبنای صدور دستورالعملهای مدیران را به زیردستان تشکیل میدهد.
۴ توالی برنامهریزی شده برای استفاده از نیروی انسانی؛ مواد. ماشینها و پول را
در خال ساخت
.١ اين امكان را براى مدير بروزه فراهم مىكند كه فهرستى كنترلى از تاريخ كليدى:
فعاليتهاء منابع و نظاير آنها تهيه كند.
۲. ابزاری را برای ارزیابی تاثیر تغییرات و تاخیرها ایجاد میکند.
۳ مبنایی برای ارزیابی پیشرفت کار فراهم میکند.
۴. به هماهنگی در کاربری منابع کمک میکند.
بعد از تكميل
.١ مرور و تحليل در يروزه را به صورتى كه در عمل اجرا شده است. ممكن مى كند.
؟. دانستههاى تاريخى لازم را براى بهبود برنامهريزى و برآورد در آينده فراهم مىكند.
صفحه 3:
مدیربت ساخت - برنامه زمانبندی
اصول برنامه زمانبندی
* برنامههای زمانبندی به چندین شکل مختلف. از جمله برنامههای زمانبندی
نوشتاری. برنامه زمانبندی نمودار میلهای و برنامه زمانبندی شبکهای وجود دارد که
از هر کدام آنها میتوان استفاده کرد.
* دراين فصل فقط به روشهای تنظیم برنامه زمانبندی میلهای و شبکهای
میپردازيم. در تنظیم برنامه زمانبندی به هر روشی که باشد. اصول کلی زبر را بايد
رعایت کرد
۱. برقراری توالی منطقی عملیات اجرایی
۲. توجه به امکانات و ظرفیتهای منابعی که در دسترس است.
۳. در نظر داشتن پیوستگی عملیات اجرایی
۴ زودتر شروع کردن فعالیتهای کنترل کننده (یا بحرانی) پروژه.
بايد توجه داشته باشید که دقت با اعتبار زمانبندی به اعتبار برآوردهای کمی کار و
بهرهدهی تولیدی مورد استفاده بستگی دارد. درستی بر آورد زمانی برای اجرای هر
عملیات ساختمانی. تابع نوع کاری که باید انجام شود و تجربه قبلی در انجام چنین
کاری است.
صفحه 4:
مدیربت ساخت- برنامه زمان بندی
برنامهریز, علاوه بر بر آورد زمانی معتبر در مورد فعالیتها. بايد دركى درست از
ماهیت کاری که باید انجام شود و روابط بین مقولات کاری گوناگونی که پروژه را
تشکیل میدهد. داشته باشد.
از مهمترین کمبودهای نمودار برنامه زمانبندی میلهای که در قسمت بعدی این
فصل به آن میپردازيم. ناتوانی این نمودار در نمایش روابط بین انواع کار پروژه
است. بدین معنا که نمودار میلهای نمی تواند نشان بدهد که چه فعالیتهایی باید
قبل از آغاز يا تكميل فعاليتهاء دیگر آغاز یا تکمیل شوند.
صفحه 5:
مدیربت ساخت- برنامه زمان بندی
روش نمودار میلهای
۰ برنامه زمانبندی نمودار میلهای
* نمودار میلهای یا نمودار برنامه زمانبندی میلهای. نموداری است که پیشرفت
«واحدهای کاری» را به جدول زمانی ارتباط میدهد.
منشا برنامه زمانبندی شده میلهای به نموداری میرسد که نخست هانری گانت.
یکی از پیشاهنگان کاربرد روشهای علمی مدیریت در تولید صنعتی. آن را ایجاد
کرد.
*_ اینگونه نمودارها را که نمودار گانت هم نامیده میشوند. برحسب نحوه
کاربردشان به چندین شکل تهیه میکنند و البته همه این شکلها را به دلیل
منشا مشترک آنهاء گاه نمودار گانت هم مینامند.
* علیرغم پدید آمدن روشهای برنامهریزی شبکهای. هنوز نمودار برنامه زمانبندی
میلهای پر کاربردترین شکل زمانبندی است که در کارهای ساختمانی به کار
میرود.
بیتردید | ستمرار توجه به | ین نمودار, با وجود نارساییهای جدی که دارد و در بخش بعدی
فصل حاضر به آنها میپردازيم. نتیجه همین سادگی ترسیم و سهولت درک آن است. 8
صفحه 6:
مدیربت ساخت- برنامه زمان بندی
شکل ۱.۱۵ نمودار برنامه زمانبندی میلهای برای پروژهای ساختمانی را نشان
میدهد. انواع عمده کار یا فعالیتهایی که پروژه را تشکیل میدهند. در طرف
چپ برنامه زمانبندی فهرست میشوند و مقیاسی زمانی در امتداد بالای نمودار
در نظر گرفته میشود.
ستون «ساعات» بر آورد تعداد ساعات کاری لازم برای انجام هر فعالیت را نشان
می دهد.
ستون «وزن» نشان میدهد که هر فعالیت چه قسمتی از کل پروژه را تشکیل
میدهد.
مثلا برای انجام «تسطیح و پاکسازی»۷۵۰ ساعت کار لازم است که ۴/۷ از
۰ ساعت کار لازم برای اجرای کل پروژه است.
با وجود آنکه در مواردی ستون وزن را در نمودارهای میلهای نشان نمیدهند اما
در نظر گرفتن چنین ستونی برای محاسبه پیشرفت تجمعی پروژه بسیار مفید
است.
صفحه 7:
صفحه 8:
مدیربت ساخت- برنامه زمان بندی
فعالیتها را ممکن است برحسب هرگونه مبنای دلبخواه وزن داد. هرچند که
غالبا ارزش دلاری و «ساعت کاری» را مبنای وزن دادن در نظر میگيرند.
توجه کنید که در مقابل هر فعالیت دو میله افقی وجود دارد. میله بالایی
(5۲۷) پیشرفت زمانبندی شده را نشان میدهد و میله پایینی (8)
برای نشان دادن پیشرفت واقعی در اجرای کار به کار میرود.
هر یک از اين میلهها از آغاز تا پایان فعالیت ادامه دارد. عدد بالای هر میله
معرف درصد تکمیل فعالیت. در هر مقطع زمانی اصلی است.
چنین سیستمی. محاسبه پیشرفت تجمعی زمانبندی شده و نیز مقایسه آن با
پیشرفت واقعی را بسیار ساده میکند.
برای کمک به ارزیابی پیشرفت کار. پیشنهاد میشود که پیشرفت واقعی هر
فعالیت نظیر شکل ۱۰1۵ در پایان هر مقطع زمانی اصلی در نمودار وارد شود.
صفحه 9:
مدیربت ساخت- برنامه زمان بندی
پیشرفت تجمعی پروژه
* شکل 1۵ ۲ منحنی پیشرفت تجمعی نسبت به زمان را در مورد نمودار میلهای
ترسیم شده در شکل ۱۰۱۵ نشان میدهد.
* محور قائم معرف پیشرفت تجمعی پروژه برحسب درصد و محور افقی معرف زمان
است.
*_زمانی که برنامه زمانبندی شده نمودار میلهای تهیه و ضرایب وزن دادن به هر
فعالیت محاسبه شد. میتوان پیشرفت تجمعی زمانبندی شده را محاسبه و به
نحوی که در شکل ۱۵. ۲ نشان داده شده است. رسم کرد.
*_ پیشرفت تجمعی واقعی را میتوان ضمن پیشرفت کار محاسبه و ترسیم کرد.
برای ترسیم منحنی پیشرفت تجمعی زمانبندی شده. باید پیشرفت تجمعی
زمانبندی شده را برای تعدادی کافی از نقاط. به طوری که کشیدن منحنی
همواری میسر باشد. محاسبه و مشخص کرد.
* در شکل 1۵ ۲ پیشرفت تجمعی زمانبندی شده مربوط به نمودار برنامه
زمانبندی شده میلهای که در شکل ۱۰1۵ آمده است. در پایان هر هفته محاسبه
و ترسیم شده است. پیشرفت تجمعی را میتوان از رابطه زیر محاسبه کرد:
صفحه 10:
صفحه 11:
صفحه 12:
مدیربت ساخت- برنامه زمان بندی
* (۰۱۵ (وزن)« (پیشرفت فعالیت) مجموع - پیشرفت تجمعی
* به عنوان مثال, محاسبه پیشرفت تجمعی زمانبندی شده طی سه هفته نخست
پروژهای که نمودار برنامه زمانبندی میلهای آن در شکل ۱۰۱۵ آمده است به شرحی
است که در ادامه میآید:
در پایان هفته اول
آفعالیت ۱[
۴ (۴/۷ 060/20 - پیشرفت
در پایان هفته دوم
آفعالیت ۱۳ آفعالیت ۲[ آفعالیت ۱[
۸ = 26/40/15 )+( ۰/۹96۰/۶۰)+(۴/۷2۰/۷۰) - پیشرفت
* در پایان هفته سوم
آفعالیت ۱۳ افعالیت ۲ اآفعالیت ۱
۲ / - (26/4060/4 )+( ۰/۹۱/۰۰ )+ (۴/۷6۱/۰۰) - پیشرفت
* در بسیاری از موارد. منحنی پیشرفت تجمعی پروژه را نظیر شکل 1۵. ۳ در نمودار
برنامه زمانبندی میلهای وارد میکنند.
صفحه 13:
مديريت ساخت- برنامه زمان بندی
* حال بهتر است به شکل محتمل منحنی پیشرفت تجمعی نسبت به زمان بپردازیم.
بررسی تعداد زیادی از پروژهها نشان داده است که شکل معمول این منحنی چنان
است که در شکل 1۵. ۴ آمده است.
ن منحنی نشان میدهد که پیشرفت پروژه در ابتدای کار که سازماندهی پروژه و
یی کارگران با مسئولیتها و روشها جریان دارد. کند است. به نحوی که در
از زمان پروژه فقط حدود ۱۵ درصد از آن کامل شده است.
۲۵
بعد از اين. پیشرفت با آهنگی نسبتا ثابت پیش میرود تا آنکه ۸۵ کار پروژه در
پایان 2۷۵ از مدت انجام پروژه تکمیل شود. در مراحل پایانی پروژه. پیشرفت کار
مجددا آهسته میشود و آهنگ تحرک آن رو به سکون میگذارد.
© منحنی پیشرفت نشان داده شده در شکل 1۵. ۴ را منحنی پیشرفت بهنجار یا
منحنی دوخم مینامند
صفحه 14:
ذمات (درصد)
700
(sree)
۳
صفحه 15:
مدیربت ساخت- برنامه زمان بندی
* منحنی پیشرفت نشان داده شده در شکل ۱۵. ۴ را منحنی پیشرفت بهنجار با
منحنی دوخم مینامند. این شکل از منحنی معمولا در مورد هر نوع كار غير
تکراری مصداق دارد.
اگر دیدید که شکل منحنی پیشرفت تجمعی برنامه زمانبندی شده انحرافی
اساسی از شکل منحنی تصویر شده در شکل 1۵. ۴ دارد. باید به بررسی دقیقی
برای یافتن علت این انحراف اقدام کنید.
اگر منحنی پیشرفت براساس ارزش دلاری باشد. وجود چند قلم کار پرهزینه
میتواند سبب ایجاد شکلی نابهنجار برای اين منحنی شود. درغیر این صورت.
احتمال دارد که خطایی رخ داده باشد و آهنگ پیشرفت برنامهریزی شده واقعی
نباشد.
صفحه 16:
روش مسیر بحرانی (/۳1)
* نارسايى هاى نمودار برنامه زمانيتدى ميلداى
* كفتيم كه نارسايى عمده نمودار زمانبندى ميلهاى ناتوانى آن در نشان دادن رابطه بين فعاليتهاى بروزه است.
درواقع این تمودار هیچ راهی برای تشخیص این نکته به دست نمى دهد كه آيا تهيدكئنده برنامه زمان بندى. از این روابط آگاه بوده است یاته؟
ضعف دیگرنمودرزمانبندی شده ميلداى تاتوانى آن در تعيين فعاليتهابى است كه ععلامدت اجرای پروژه را کنترل میکنند.
به چنین فعلیتهای کنترل کننده مدت اجر:فعالت بحرانی میگوییم. نمودربرنامهزمانبندی میلی به دلیل نارسایی در مشخص کردن
روابط بين فعاليتها و فعاليتهاى بحرانى. نمى تواتد تاثير تاخير يا تغبير در يك فعاليت را هر كل بروزه نشان بدهه.
برنامهريزان با توجه به ابن ضعف ها در نمودار برنامه زمانبندى شده ميلداى سالها در بى يافتن روش هاى برنامه ريزى و زمان بندى بودهاند كه
فاقد چنین نارساییهایی باشد.
+ و آهنگ پیشرفت برنامه ريزى شده واقعى نباشد.
16
صفحه 17:
مدیربت ساخت- برنامه زمان بندی
111111111128
one eames eon arena eas سوروت رتو بتو رموه
aa
Dita cet دون تس یز جرا تفس هوشر مر نایز
ean lc ae as te Se ۳
در هر دورتی ۲36و ۳687 بای ترسيم فعايث هاى ای وشن دادن ای نله مد یکی فاد مک
coat tiaae ا 1 aus eomsocaa
pacer eae et
17
صفحه 18:
مدیربت ساخت- برنامه زمان بندی
صفحه 19:
رديداد يايان
(pee
x
مدت انجام فعا لیت
19
صفحه 20:
مدیربت ساخت- پزنامة زهان بتدي
صفحه 21:
شکل۵ ۶۰۱ معال نموداد شبکه.
21
صفحه 22:
به پیکان نقطهچین در شکل 1۵. ۶ توجه کنید. این گونه فعالیت را
فعالیت مجازی با به اختصار «مجازی» مینامند.
مجازیها را برای در نظر گرفتن محدودبتهای منطقی و جلوگیری
از تکرار شمارههای فعالیت |-[ به کار برند.
این گونه فعالیتها هیچ کاری را نشان نمیدهند و بنابراین مدت
انجام آنها؛ هميشه صفر است.
یعنی فعالیتهایی که با شماره روبداد ذکر شده در دم پیکان
(شماره |) مشخص میشوند. با رویدادی ادامه پیدا میکنند که
شماره آن در سر پیکان (شماره ل) آمده است.
صفحه 23:
مدیریت ساخت- برنامه زمان بندی
صفحه 24:
صفحه 25:
بنابراین زودترین زمان رویداد ۲ برابر است با مجموع زودترین
زمان رویداد ۱ به علاوه مدت انجام فعالیت ۲-۱ (یعنی ۰+۴-۴).
وقتی دو با چند پیکان فعالیت در یک رویداد به هم میرسند.
بزرگترین مقدار ممکن در زودترین زمان رویدادها را زودترین
زمان وقوع رویداد در نظر میگیرند زیرا طبق تعربف هیچ _
رویدادی نمیتواند پیش از تکمیل تمام فعالیتهایی که به آن
رویداد میرسند. رخ بدهد.
در شکل ۱۵. ۷ توجه به زودترین زمان انجام فعالیتهای ۳. ۵ و۷
که در رویداد ۵ به هم میرسند dy تعیین مقدار شایسته برای
زودترین زمان رویداد ۷ منجر شده است.
بدیهی است که زودترین زمان رویداد برای آخرین روبداد.
حداقل زمان لازم برای تکمیل پروژه است.
صفحه 26:
مدیربت ساخت- برنامه زمان بندی
وقتی دو با چند پیکان فعالیت در یک رویداد به هم میرسند. بزر گترین مقدار
ممکن در زودترین زمان رویدادها را زودترین زمان وقوع رویداد در نظر میگیرند
زیرا طبق تعربف هیچ رویدادی نمیتواند پیش از تکمیل تمام فعالیتهاپی که به
آن رویداد میرسند. رخ بدهد.
در شکل 1۵. ۷ توجه به زودترین زمان انجام فعالیتهای ۰۳ ۵ و.۷ که در رویداد ۵
به هم میرسند به تعیین مقدار شایسته برای زودترین زمان رویداد ۷ منجر شده
است.
بدیهی است که زودترین زمان رویداد برای آخرین رویداد. حداقل زمان لازم برای
تكميل يرود انست.
وقتی مقدار تمام زودترین زمانهای آغاز محاسبه و به شبکه وارد شد» مرورى
ربروققة را در شبکة انجامعی هنت کا دور تین مان وقوغ:هر de ly Sig
که مدت انحا محاسبه
برای شروع به این محاسبه. دیرترین زمان رويداد (1 عأ-ا) براى آخرين
رویداد را برابر با زودترین زمان وقوع آن رویداد در نظر میگیریم.
صفحه 27:
مدیربت ساخت- برنامه زمان بندی
کار محاسبه پسرونده در شبکه از دیرترین زمان رویداد که برای آخرین رویداد
در نظر گرفته شده است. شروع میشود و هر یک از دیرترین زمانهای رویداد با
تفریق دبرترین زمان رویداد قبلی. از مدت انجام فعالیت مر تبط کننده روپدادها به
دست میآید.
نتایج چنین محاسبهای در شکل ۱۵. ۸ آمده است. دیرترین زمان رویداد ۶ برابر
است با دیررترین زمان رویداد ۷ منهای مدت انجام فعالیت ۱۵-۶-۹(۷-۶).
وقتی ده با چند فعالیت در یک رویداد تلاقی میکنند. کمترین زمان ممکن را
ديرترين زمان آن رويداد در نظر مى كبر دوء زیرا بنا به تعریف هر رویداد بابد پیش
ند
برای اینکه همه فعالیتها در زمان
ن شده انجام شوند. هر رویداد باید در
زودترین زمان ممکن رخ بدهد. در شکل 1۵ ۰۸ توجه کنید که دیرترین زمان
کن برای رویداد ۴ که عبارتاند از ٩۰۵ و ۱۳ منجر به دیرترین زمان رویدادی
برابر با ه در مورد اين رويداد مى شود. 5
صفحه 28:
2
3
5
Srl) of pode Je ANSE رد يداد
صفحه 29:
مدیربت ساخت- برنامه زمان بندی
مسیر بحرانی
مسیری در شبکه که حداقل زمان انجام پروژه را تعیین میکند. مسیر بحرانی
نامیده میشود. این مسیر عبارت است از سری فعالیتها و روبدادهایی که برای
تعیین مدت انجام پروژه (يا زود ترین زمان رویداد برای روبداد نهایی) در مرور
پیشرونده مورد استفاده قرار گرفتهاند.
به هر حال معمول است که برای تعیین مسیر بحرانی. نخست تمام زودترین و
دیرترین زمان رویدادها را محاسبه کنند. در شکل ۰۱۵ ٩ توجه کنید که مسیر
بحرانی از تمام رویدادهایی که زودترین زمان آنها برابر است با دیرترین زمان UAT
میگذرد.
فعالیتهای بحرانی فعالیتهایی هستند که مسیر بحرانی را میسازند و البته
رویدادهای بحرانی را به هم متصل میکنند.
اما در مواردی که رویدادهای بحرانی با فعالیتهای موازی به هم متصل میشوند.
فقط آن فعالیتهایی که مدت انجام آنها برابر با اختلاف بین زمانهای روبداد در
دو سر پیکان هستند. بحرانی به شماره می آیند.
صفحه 30:
شگل۵ ٩.۱ متال شبکه - مسر بحرانی.
صفحه 31:
Cy pro ساخت- برنامه زمان بندی
* مثلا در شکل ۰1۵ ٩ توجه کنید که فعالیت ۷-۴ و نیز فعالیتهای ۶-۴ و ۷-۶ دو رویداد بحرانی ۴ و ۷را
به هم وصل میکنند.
* اما تفاوت زمانی بین زمانهای رویداد مربوط به رویدادهای ۷ و ۴ برابر با ۱۰ واحد است در حالی که
ام فعالیت ۷-۴ فقط ۶ واحد است.
*_بنابراین فعالیت ۷-۴ بحرانی نیست. وقتی که مسیر بحرانی مشخص شد. آن را باید به نحوی خاص. مثلا
با پیکانهای رنگی یا دوتایی (نظیر شکل ۱۵. )٩ در شبکه مشخص کرد.
مدت ان
صفحه 32:
مدیربت ساخت- برنامه زمان بندی
زمان فعالیت
* تا اینجا حداقل مدت انجام پروژه مورد مثال خود را تعيين و مسير بحرانی آن را مشخص کردهايم.
گام بعدی محاسبه زودترین و دبرترین زمانهای آغاز و پایان و فرجه کل (مهلت زمانبندی شده)
برای هر فعالیت. براساس زمانهای رویداد است که پیش از این محاسبه شدهاند.
theo ۰ زمنی را مبناى تنظيم برنامه زمانبندى و تخصيص منابع در نظر میگیند دو مقدار از
مان يايان را میتوان مستقیما از شبکه خواند.
از مقدارهای دیگر را باید محاسبه کرد.
برای تعیین زمانهای فعالیت میتوان روابطی را که در پی میآید. به کار برد:
۰ (1۵. ۲) زودترین آغاز (85) - زودترین زمان رویداد پیشنشین 1
۰ (1۵ ۳) زودترین پایان (85) - زودترین آغاز + مدت انجام فعالیت
۰ (1۵. ۴) دیرترین پایان (۴.) - دیرترین زمان رویداد پس نشین [
۰ (1۵. ۵) دیرترین آغاز (15)- دیرترین پایان - مدت انجام فعالیت
* (1۵ ۶) فرجه کل (۴۴)- دیرترین پایان - زودترین پایان
۶ (۵ - زودترین آغاز
32
صفحه 33:
مدیربت ساخت- برنامه زمان بندی
مقادیر زمانی فعالیت برای فعالیتهای شبکه مورد مثال در شکل ۰1۵ ۱۰ آمده
است.
توجه كنيد كه زمان فعاليت در مورد فعالیتهای مجازی معمولا محاسبه نمیشود.
فرجه (اصطلاحی که در ۳۴۳) تعبیر فرصت را به جای آن به کار میبرند) برابر
با مدت مهلتی است که برای فعالیتی در برنامه زمانبندی شده در نظر گرفته
Spas
صفحه 34:
مدیربت ساخت- برنامه زمان بندی
شکل ۱۰۱۵ داده های فعالیت زمان برای شبکه
صفحه 35:
مدیریت ساخت- برنامه زمان بندی
603-5)
فرجه کل
دیرترین
پایان
44
دیرترین آغاز
6
شکل ۱۰.۱۵ داده های فعالیت زمان برای شبکه
هب3
زودترین
پایان
4
2
15
زودترین
آغاز
6
6
شرج
حفر جاه
تحويل مواد
كودبرداري
تلمبه خانه
سوار كردن مخزن
.بي كذاري
لوله كشي
برپا کردن مغزن