برنامه كاهش آلودگی آب‌ها در جهان نمونه موردی

صفحه 1:


صفحه 2:
‎ws ۲‏ 2 برنامه کاهش آلودگي آبها در جهان نمونه موردي راين - اروپا همایش: بررسي تجارب موفق در زمینه مدیریت محیط زیست ‏وکیفیت منابع آب اهواز- اسفند 669 ‎ ‎ 

صفحه 3:
مقدمه : شاخص های پایداری مجموعه 2000 سري اطلاعات پايشي ومداومي هستند که براي بررسي وشناخت شرایط مختلف : مديريتي ظرفیت و توان ‎dada‏ ‏تلاش‌هاي عمومي در مورد محیط ومنابع طبيعي واقدامات مرتبط با آن براي وضعیت: حال آینده كشورهايي که داراي سیستم‌هاي تعدل بخشي و نگهداري هستند مورد استفاده قرارمي كيرد بر اساس آن دستهبنديهاي مختلفي بوجود ميايد: 

صفحه 4:
ادامه: مثلاء ‎ill‏ ) سيستم‌هاي محیط زيستي : هوا : بيروني دروني (داخل خانه وفضاهاي بسته) خاك : موجودات زنده : آب : (سطحي » زیرزمینی) ‎As‏ ‏كمي ‏ب ) کاهش تنش‌هاي محیط زيستي (تخریب محیط کمبود وبحران آب انتشار اثرات مخرب و ...) ب ) كاهش آسيبيذيري از تنشهاي محيط زيستي (أسيببذيري از سيل و زازله) ات ) ظرفيت نهادي و اجتماعي براي جوابكويي به چالش‌هاي محیط زيستي (آلودگي هوا و مبارزه با ‎eg!‏ ترافيك شهري و ...) ۱ ث) نظارت و مباشرت جهاني (گرم شدن کره خاكي» انتشار و انتقال آلودگي » باران اسيدي و ...) 

صفحه 5:
ادامه: ۰ کاهش تتش‌هاي زيست‌محيطي: هوا مانن کاهش آلودگي/ جلوگيري از انتشار گاز هاي ناث از مصرف سوختهاي ناسالم در نواحي مسكوني / كاهش مصرف أن /كاهش سرانه توليداكسيد ازتء ‎١‏ كسيد كوكٌرد مصرف بنزين و سي ‎٠‏ كاهش تنشهاي اكوسيستم: مانند: مبارزه با بيابانزايي/ افزايش درصد رسوب/كاهش بوشش هاي بوشش جنكلي در دوره ده ساله/ اسيدي شدن خاك /رسوب سولفورهاي انتقالي و...... ۰ فشارهاي جمعیت : مانند: دسترسي کل مردم به تغذیه مناسب / افزایش نرخ رشد/ شاخص باروري ؛زاد و لد؛ مرگ و ‎ ‎ ‎ ‎ ‏میر و .. ۰ كاهش ضايعات و فشارهاي مصرف: سرانه مصارف مردم / ترخ بازچرخاني ضایعات ؛تولید زباله‌هاي خطرناك ‎ ‏۰ کاهش تنش آبي: ‏مانند: درصد تحقق تامین آب؛رفع کمبودها /اکاهش مصرف کودها و سموم شيميايي در هر هکتار و... ‏۰ مدیریت متابع طبيعي: مانند:کنترل تولید و صید بي رویه /تعیین میزان سطوح جنگلي مستلزم مدیریت پایدار/ ‏درصد اراضي شور شده بر اثر آبياري نسبت به کل اراضي / ملاحظات و دیدگاه هاي جهاني ‏براي عدم پرداخت یارانه / يارانه‌هاي كشاورزي و. ‎ ‎ ‎ 

صفحه 6:
ادامه: = _بهداشت محیط وکاهش مخاطرات آنساني: مانند : مرگ و میر در آثر بيماري‌هاي مسري/:مرگ و میر کودکان در اثربيماري‌هاي تتفسي/ مرگ و میر کودکان زیر 0 سال و... ۰ نيازهاي انساني : مانند:درصد زیر پوشش تغذیه /درصد افرادبرخوردار از آب نسبتاً سالم و.... ۰ کاهش آديب‌پذيري غیرمترقبه طبيعي : مانند: تعداد متوسط مرگ و میر به ازاء هر میلیون نفر از مردم در اثر سیل» طوفان و خشكسالي +شاخص مخاطرات و.... ۰ شاخصهاي نهادي و اجتماعي مدیریت زیست محيطي : مایت نيت موخت هاي مصرفي (فديلي؛ ياك كز و ‎٠‏ اثربخشي دول مانند: قوانین حفاظت و گردش آن/درصد کل اراضي حفاظت شدهءارزيابي جهاني از محیط زیست - ‏الربخشی اقتصادي:‎ ٠ ‎cs‏ به انرژي برق‌آبي/انرژي‌هاي تجدید پذیر/تولید و درصد مصرف آنرژي ۰ _ مسئولیت بخش خصوصي: ‎aes ls‏ قتصدي جهاني / وابستگی‌هالم آوري‌ها و دسترسی مریم به آز + علوم و تكنولوژي ومیزان آن: مانند : دسترسي همگانی به علوم. آموزش ابتدايي کودکان /نوآوري ودانش بومی» آموزش عالي براي مردم و دسترسي آنان /تعداد محققین و پژوهشگران (برحسب نفر بر میلیون نفر) ‎ ‎ 

صفحه 7:
: مشارکت در تلاش‌هاي جهانیان میزان عضویت در نهادهاي بين‌المللي»مشارکت درسرمایه. گذاري‌هاي چند مليتي .تفاهم‌نامه‌هاي بين‌المللي و جهاني و... گازهاي گلخانهاي و جلوگيري از انتشار آلودگي بین کشورها : مانند:توليد كربن و انتشار أن »توليد كربن به ازاي هر نفر/ صدور کالاها و خدمات به سایر کشورها + بوشش اطلاعات و دسترسي به آمار : مانند:انتقال اطلاعات »نقش محوري دولت و.... اثرات اقتصادي و اجتماعي : مانند: تغییرات جمعیت /رشد درآمدورفاه ارشد اجتماعي» دسترسي به آب و آبياري / تقاضا براي کار» تيروي كارگري واشتغال/ مهاجرت افرادءاسکان مجدد وادامه زندگي |معیشت و... نقش زنان : مانند: اثرات مثبت و منفي در زندگي جوامع اثرات ناحيه‌اي : مانند: مقاومت‌هاي افراد در ساخت یا توسعه غیر متوازن/ بازاريابي/امکانات حمل و نقل» افزایش علاقمتدي براي انجام طرح هآ مشارکت مردم: در برنامه‌ريزي» اجراء بهرهجبرداريءموفقيت بروزه وعدم تضاد بين وضعفعلي وأينده/استفاده از سيستمهاي موجود (دانش بومي)/مالکیت اراضي» نحوه آبياري سنتي» مدرن؛لفيقي» ساختارهاي اجتماعي و سازماني موجود/ايجاد و توسعه اعتبارات مالي بازاريابي؛ ترويج كشاورزي و أموزش و... اماكن ارزشمند: مناظر زيبا و اماكن باستاني؛ مذهبي و معدني مهم/ تفريحات سالم و امكانات دسترسي به آب بهدا و سيستم‌هاي دفع فاضلاب/دیرینه شناسي ‎a ek a aS, a Sk‏ 

صفحه 8:
قسمت دوم :آلودگی آب در جهان بعد از آلودگي هوا آلودگي آب جهاني میشود آلودگي در تمام منابع آب: سطحي. زیرزميني» ذخیره گاه طبيعي وغیر طبيعي ۵ ۱ ۲ ۰ رودخانه هاي داخلي در مناطق سراب» درمناطق میان اب » درمناطق پایاب» ۰ رودخانه‌هاي بزرگ و چند مليتي (راین و دانوب.آمازون سند نیل و......) تركيب ويا يكي از حالات فوقء كانال هاي دست سازانتقال آب بين درياها!ء سدهاء‌گذرگاه هاي كشتي و ‎as‏ ‏۰ درياچه‌هاي بزرگ طبيعي- چند ویا يك مليتي تانگانیکاء ویکتوریاءنوشائل ؛زوریخ و کنستانس و..... در سراب میانابو ياياب روه اا .صرصر. هویزه» شادگان و.....) . دریلچه هاي دسحساز وبا مشترك مرزي وغير مرزي درسراب .میانابو پایاب رودخانه‌ها 

صفحه 9:
رودخانه هاى بين المللی بسياري از رودخانه هاي جهان بين المللي هستند: ۶ فرات : 9 کشور( ترکیه » سوریه »عراق) ‎٠‏ نيل : 000 كشو ر(زامبياءتانزانياءروانداءبروندىءزئيرءاوكانداءكنياءاتيويى»سودان ومصر ‎٠‏ آمازون:©6 كشور (يروءبوليويءكويانءكلمبياءاكوادرء سورينام وعمدتا برزيل ) ۶ _دانوب: 6 کشور(اطریش, آلمان؛مجارستان.مونته نگرو.صربستان؛یوگوسلاوی بوسني وهرزكوينء اسلوني »جكء اسلواكي »لهستان» مولداوي» اوکراین و روماني) »* راين : © كشور ( اطريشء سوئيسء آلمان» فرانسه؛ لوكزامبورك وهلند) ‎٠‏ بسياري از درياجه هاي جهان هم بين المللي هستند: خزرء درياجه هاي ينج كانه آمريكاي شماليءتاركانا(اتيوبي وكنيا ) جاد(نيجرءنيجريه؛ جاد) تانكانيكا(زامبياء تانزانياءبوروندى »زئير) ويكتوريا(تانزانياءبوروندى »اوكانداء كنيا) آرال» و.... كه بررسي وكاهش آلودكيآنها بيجيدكي ودشواري هاي خاص خود را دارد؛ 

صفحه 10:
رودخانه راین؛ سرچشمه رودخانه راین : از چشمه‌هاي اطراف روستای رایشن او (لا86[>1602) یخچالهای ناحیه گریزون سوئیس در جنوب شرق دریاچه گنستانس» نزدیکی مرزاطریش و سوئیس . از آلپهای سوئیس در ناحیه سیون در مرزسوئیس وایتالیا( رودخانه آر) وگذر ازدریاچه های نوشاتل وزوریخ و کنستانس سوئیس . ازارتفاعات ژورا در شرق ومرکز فرانسه ( رودخانه موزل) ازارتفاعات ووژ»‌هارتس درجنوب ومرکز آلمان(رودخانه هاي ماين ولان) طول تنه اصلي راين : 4960 کیلومتر (پنجمین رودخانه طولاني اروپا) ازمحل تلاقى در بازل : (000© کیلومتر .مرزهاي آبي کشورها آلمان ؛ سوئيس» فرانسه ازمحل تلاقى در بازل : ©©© كيلومتر تا دهانه رودخانه دردرياى شمال (بندرروتردام ) هلند قابل كشتيرائى جمعيت برخوردار : 00© ميليون نفر از كشورآلمان »سوئيسءفرانسه؛ اطريشء لوكزامبورك وهلند وسعت حوضه آبریز : 0000000 کیلومتر مربع کل آورد رودخانه ۰:۰ 00/0 میلیارد متر مکعب در سال دبي متوسط سالانه : »0609 مترمکعب بر ثانیه عبورومرورشناورها :02000000 دستگاه حمل ونقل رودخانه‌اي درسال برای حمل زغال سنگه گل» شن و ماسه ‏ لوار و آهن » چدن » و ... ومسافر توسط بارجها و قايق‌هاي مسافربري از درياي شمال و اقیانوس اطلس تا درياي سياه از طریق کانل‌ها ورودخانه( تجاري‌ترین و شلوغ‌ترین آبراهه حمل بارومسافرداخل خشكي درجهانءرتردام درشمال بزرگترین بندردريايي جهان ودویسبورگ درخروجي دره روهربزرگترین بندررودخانهاي جهان) کانالهای ارتباطی وآبی ‏ : کانال 0606 كيلومتري راین- رون به درياي مدیترانه کانال 020 كيلومتري راین - ماین- دانوب به درياي سیاه 

صفحه 11:


صفحه 12:
ادامه: * _راين شاهراه آبى ‏ تجارتي ميان صنعتى ترين دره های دنیا یعتی روهر آلمان است ‎1١‏ ۰ سرشاخه ها و شاخه های میانی رودخانه راین را شبكه هاى وسيع حمل ونقل ريلى و جاده اى مرتباً قطع مى كند * أب رودخانه براي مقاصد خانكي؛ صنعتي؛ كشاورزيء توليد برقأبي » ماهيكيري» كردشكري و تفريحات سالم استفاده میشود ۰ سکته شهرهاي اطراف این رودخانه» پس آبها و مازاد مصارف خود را به رودخانه مي‌ريزند. ۰ روستاها فاضلاب وجريان بس آب دامپروری ها و خوكدانى هاو مزارع كشاورزي يعني عامل تخریب کیفیت آب را در آن می ریزند ۰ _ علاوه بر این که رودخانه زهکش و فاضلاب بر است .آب آشامیدنی هزاران نفر از مردم نیز از آن تامین می شود. ۰ رودخانه به شبکه های آبیاری وسیعی که بالاترین بازده تولبد کشاورزی و باغات انكور د ی مانند ذرت» توتون» چغندر قند ‎Gilad gi‏ تجاری گلخانه ای که کوا به محیط زیست می زند» آبرسانی می کند. * با انقلاب صنعتي اروپاه بسياري از صنایع در حاشیه رودخانه مستقر وحجم پساب وضایعات انواع آن تغییر وبه رودخانه افزوده شد. ‎Se ees inte ee ۰‏ شهري و خانگي مخلوط و علاوه برآن ۰ فسفات‌ها وفلزات سنگین مانند سرب و جیوه که نه تنها باعث تغییر حیات رودخانهاي بلکه سمي هم هستند به آب افزوده شد. ‏۰ _ صنایع شيميايي و دارويي, کاغنسازي ۰ صنايع ياك كنندهء مشروب سازي‌هاه پوست وچرم ضایعات صنعتي خود مانند ۷ ‏۰ حاوي صابون‌ها» ضدعفوني کننده ها ومواد شوینده: فاضلاب خانگي و نخاله‌ها با تركيبي از يك برگ ای و هاي شکسته و یا حتي دوچرخه هاولاستيك ها در آن ريخته شد ‏۰ پسابهاي كشاورزي مرکب ازمواد آلي. کودهاي شيميايي وعناصروسموم هيدروكربن دارونيتراته و فسفاته هم به آبهاي رودخانه وارد گردید. ‏* این ضایعات درواقع ورودي‌هاي مجاز و به غیر از آلودگي هاي اتفاقي ناشي از سوانح غيرمترقبه بود ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 13:
ادامه: رت * بندر رتردام که نبض اقتصاد کشور هلند است به علت تغیر نحوه رسوبگذاري دچار اختلال شد. * فلزات سنگین آلوده سازمانند سرب و کادمیوم به ذرات کوچك رسي چسبیده و با ته نشینی دردهانه بندرمانع ازانتقال ذرات سنگین به درياي شمال وموجب اختلال در آمد وشد کشتی ها شدند. ۰ بهداشت مردم به خطر افتاد. وجود بیش ازحد فسفاتء,تصفیه آب را مشکل ترساخت ودر عوض رشد آلگ و جلبك که موجب انسداد لوله و فیلتر ها میشود بیشتر گردید * وجود نمك زیاد در آب نیز باعث بدطعمي آب و خوردگي لوله‌ها میشد « نمك وارده ازطریق معادن آلمان به آب بازار باغداري هلند را آشفته ساخته و اين مسئله باعث ضرورت تصفیه و نمك زدايي از آب براي آبياري باغات هلند شدکه بسیار گران وهزینه بر است. 

صفحه 14:
‎z‏ 6 میلادی (تقریباً 000 سال قبل) اروپای قدیم ؛ اولین خط أبى روي راين را داير 3 ‏66 سال بعد يعني در 0600 مقررات و تفاهم های بعدی که به معاهده ما ینز شهرت یافت ‎ ‏مبادله شد ‏در 9600 این تفاهم نامه بعنوان قانون مانهایم و توسط کمیسیون مرکزی دره راین در استراسبورگ فرانسه اصلاح شد. وبنام قانون «آزادي حرکت در شاهراه آبی بین المللی» شهرت یافت. ‏در اين ايام گوره های اطراف شاخه های رودخانه و باتلاقهای کناره آن احداث شد تا امکان عبور و مرور شناورها تا ظرفیت 7000060 تن بر روی رود «راین» بیشتر شود. در سال 9060 ينج کشور حاشیه راین « پیمان ماهی آزاد» را بستند که در نوع خود بی نظیر بود. ‏ماهیان آزاد به علت آلودگی و احداث سدهای متعدد از رودخانه رفته بودند ۰ ماهیان آزادنشانه سلامت آب رودخانه ها ۰ تقریباً در 460 ماهگی از« راین» به درياي شمال می روند و در سنین بلوغ و بالاتر و معمولا در * یا 0 سالگی برای تخم ریزی به طرف بالای رودخانه و زادگاه خود بر می گردند. در آن سالهاء هیچ ماهی آزادی در رودخانه نبود. در طول قرن 49 بسیاری از پروژه های مهندسی کشورها بدون هماهنگی با پائین دست و یا قسمتی تفاهم نامه ای دو جانبه ساخته شد. ‎ ‎ ‎ 

صفحه 15:
ادامه* ۰ در 09078 دوک بزرگ بادن (بازل) تصمیم یک جانبه ای براي «حفر کانال انتقال آب از رودخانه راین» را » آب را از مسیر خود خارج وبا این عمل به اصطلاح «بهبود آبرسانی» سطح آب مناطق بالادست رودخانه و اراضي اطراف آن به سرعت پایین فتاد. و یک آسیب جدی و ناگهانی به منطقه وارد شد. سیلاب به دشت شت های پراب و جکن رارهای وسیم متطقه زاین بلابی ترسید آنها خشک شدند. . ضربه دیگر احداث کانال آلزاس فرا فرانسه در 0 ©©0بود که بدون توجه به ملاحظات مهندسی کشوررهای اطراف ساخته شد. اين تصميم توسط فاتحین جنگ جهانی اول و بعنوان یکی از هاى ييمان ورساى گرفته شد. به موجب یکی از بندهای پیمان ورسای, به فرانسه اجازه داده می شد که (00 نیروگاه آبی و سد در فاصله بين باز ازل و استراسبورگ احداث کند. ۰ در ۰06806 رودخانه کاملاً از ماهى آزاد تهى شده بود. برداشت آب از رودخانه دشوار بود .آب شور و بدمزه شده و بوي اسيد كاربوليك از آن متصاعد مى شد. ۰ اما هنوز در آنسالها رودخانه توان خود بالايى خود را داشت و تااينكه رود و ‎See Sh‏ غلب از شهرها و مزارع و توسحه سرازیر میشد ؛ آلوده ومیزان فسفات وارده ناشی از مصارف خانگی وضد عفونی کننده ها به حد خطرناکی رسیده بود. * بعد از جنك جهانى دوء ار از عد د ار كر ب ألما دس و نمي خواستندء لين مات ن زمين كير شود 1 *؟ء در 98660 هلند از سوئیس درخواست نمود که در كفتكوهاى «آلودكى راين» شركت كند. اين كفتكو ها باب جديدى در مورد نجات ماهى آزاد در بازل سوئيس بود كه بعدها در 00 زوئن ‎pate (OGM‏ به تشكيل «كميسيون حفاظت از راين» يا (1651) شد. * در همان سال © كشور حاشيه رودخانه بانضمام لوكزامبورك حاضر به مشاركت براى سرمايه كذارى در امر مبارزه با آلودگی اب شدند. کار کند بود و نتایج کم. در مدت (20 سال بعدی اوضاع وخیم تر شد اما سرانجام کشورها متقاعد شدند که نمونه برداری وپایش دانمی و کاملی را انجام دهند. انه در اواسط قرن بیستم به 

صفحه 16:
ادامه* ۰ در 10060 امضاء اولین تفاهم نامه جدید جلوگیری از آلودگی در برن سونیس /تشکیل دبیرخانه وستاد مرکزی دائمی کمیسیون حفاظت آب در لوکزامیورک و سپس در کویلتز[آلمان و محل تلاقی رودخانه های لان و موزل). * جمع آوری و توزیع اطلاعات ارزشمندی در مورد شرایط رودخانه وتهیه گزارشهای ا متعند اکولوژی از آن سال به بعد توسط دبیرخاند *_ شرکت مرتب وزرای محیط زیست و کارشناسان و هر یک از اعضاء دولتی 10۳۴ در همایش های مرتبط مسي ۱ [هر کشوری در اراضی و یا دولت های محلی توصیه های به عمل آمده را به كار مى برد ولی هیچ کشوری و یا ‎ae‏ و با دبیرخانه آن به تنهایی قدرت اجرایی و با حقوفی برای طرح و یا آجازه ای برای صدور دستور اجرای تصمیمات اد پروژه های محیط زیستی توسط کمیسیون مطرح با هزینه‌های هریک از دولت‌های عضو انجام می‌شود. کمیسیون فقط به اجرای آن در تمام طول رودخانه نظارث دارد. * _ در فاصله سال‌های ۱۹۷۰ تا ۱۹۷۶ اکسیژن محلول در آب هنوز بین دو و چهار میلی‌گرم در لیتربوده که بسیار کمتر از حد تقویت رشد. هرگونه ارگانیسم * در ۱۹۷۲ «کمیته اروپا »که بعدها «اتحادیه اروپا» نامیده شد به ‎16-٩‏ پیوست که قدرت واختیارات. پیشتری به آن داد و در نتیجه ابزارهای به کارگیری و معیارهای سنجش تقویت شد . + _ در سال ۱۹۷۲ اعضاء 16۳8 یک کنوانسیون که در آن لیست مواد شیمیایی از سياه تا خاكسترى طبقه‌بندی شده بود را تهیه کردند. سطوح بالاى خطر به كادميوم و جيوه و ساير عناصر خطرناک داده شد بود و برای برطرف کردن هر یک گام‌هایی پیش‌بینی شده بود. مثلاً كارخانجاتى كه قبلاً فقط تصفيدخانه داشتند. باید در تمام طول «خط تولید» خود از فن‌آوری مناسب حذف آلودگی‌های خطرناک استفاده کنند. * به موازات آن در منطقه پایاب رودخانه راين ودر مرز آلمان و هلند برنامه کاهش کلرایدهای رودخانه از ۵۰۰ به ۲۰۰ میلی‌گرم در لیتر به اجرا گذاشته شد. * .در این مناطق املاح زیادی پس از جوشاندن آب در کتری دیده می‌شد که از معادن پتاس آلزاس فرانسه؛ و شستشوی اراضی و واریز مستقیم نمک‌ها به رودخانه های راین وموزل و ضایعات شیمیایی کارخانجات حاشیه رود راين به وجود می‌آید .میزان نمک شده از طریق رودخانه «وسر» ومعادن پتاس در گاهی اوقات به +۳۰۰ میلی گرم در لیقر می‌رسید . فت كار در مورد پیش موضوعات 

صفحه 17:
ادامه* * _ در فاصله ۱۹۷۲ تا ۱۹۹۰ با صرف هزینهای بلخ بر ۲۸/۵ میلیرد دلار و ساخت یک رشته از تصفیه‌خانه‌ها ی زنجیره ای سطح اكسيزن متناوبا افزايشى ياقت و تنوع زيستى رودخانه يهبود يلفدتمه * . تصفیه‌خانه‌ها وظیفه خود را انجام و آلودكى به وجود آمده و شكافهاى موجود برطرف گردید * كياهان كنار آبزى هم میزان کمی از آلودگی‌ها و فلزات سنگین را جذب و برطرف کردند ولی هنوز هم رودخان مادیر زیادی از فلزات سنگین مانند جیوه كأديوم و روى وتريات ‎Soe‏ ماد ‎gop‏ مت بای گرد هر ار * در سال 1987 . به مردم حاشیه رودخانه یک سوک بزرگ وار = ‎Pa oe ee ol‏ روبی ساندوز در شوایتزرهال نزدیک بازل بود. آبی که آتش نشانان برای اطفاء حریق به کار بردند. مقادیر زیآدی حشره‌کش و آفت کش را به رودخانه سرازیر كرد كه منجر به يك فاجعه اکولوژیگی شد * هشدارهاى ‎So nist (CPR‏ ‎VAAY 39 *‏ برنامهاقدام احیءاکولوژیکی راين یا ‎Rhine Action Programmer for Ecological Rehabilitation ۰‏ یاب نیانگ نلشته شد ‏* در نتيجه اين اقدامات : مقادير آلوده سازها به شدت كاهش يافت ‏* میزان جیوه رودخانه در فاصله ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۲ در شهر بایمان- لوبیت "8۳0۳06۳-10۵1 در نزدیکی مرز آلمان و هلند از ‎٩‏ ‏به ۳/۲ تن و کادمیوم از ‎٩‏ به ٩/۵تن‏ وروی از ۳/۷ بة ‎۱/٩‏ تفرسید. ‏* تصفیه‌خانه‌های ویژه‌ای در پایین دست ششوایترزرهال احداث شد در اجرای این برنامه اناع ماهی ها واز جمله «ماهی آزاد» به رودخانه بازمی گشتند برای این امر باید آب سالم تر می‌شد ‏۰ درسال ۱۹۹۱ بیش از یک میلیون قطمه ماهی در رودخانه رها شدند ولی هنوز پایانی برای ماهیان مهاجر نبود. ‏۰ در ۱۹۹1 بعداز سال‌ها نخستین ماهی آزاد رودخانه . در پایب سد ایفز هایم. 86621061۲0] نزدیک بادن- بادن صید شد. این ماهی از دریای شمال تا پای سد آمده بود. به کمک سد و نیروگاهایفزهايم. گذرگاه ماهی هم برای این منطقه ساخته شد .تا سال ‏۰ تقری ‏نیمی از اهداف تعبین شده بر آورد شده بود ولی هنوز تا پاک‌سازی کامل رودخانه از للودگی راه درازی باقی است ‎ ‎ ‏و کارخانجات برای مبارزه با آلودگی حساس تر شدنداین موضوع قدرت تحقق اهداف ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 18:
ساخنار اداري و ندیجه حیری. * .. محدودهراين به تایه هر بسیار بزرگی ست که در أن مسائل متعددى از جمله تأمين آب «دفع سيل, بدى كيفيت آبء تأمين انرزى» حمل و نقل و مسائل ادارى وجود لرد تقاضلى آب در طيف وسيعن از لهداف در زمان هلى مخطف با رشد جمميت . صتايع : كش لورزى: توليد يوق ب افزايش يافته امسته ‎ils gl!‏ داراى هيئت رئيسه مجمع» رئيس دبيرخانه كروه هماهنكى و تكرودهاى كارى دائصى بادو برنامه اصلى توسعه بليدار و دقاع در مقابل سيل مرتبط با كرودهاى كارى. كيفيت آبء اكولوزى و بررسى و اننازدكيرى اتتشار الودكى بوجود أمده ست * 0 بنابراين همكارى بينالمللى رودخانه رين با بيمان ممنوعيت صيد ماهى در سال 1449 به علت الودكى آب ‎٠‏ به يك نهضت بزرك مبارزه با ‎Sag‏ آب تبديل شد ۰ «كميسيون بي نالمللى حفاظت رودخانه راين در مقابل آلودكى» يا ‎ICPR) )(International commission for protection of the Rheine against pollution)‏ ‎VHF Je‏ وبنامهاقدام سال 9۱۹۸۶ برنامه اقدام رود راين» يا ‎Rhine Action programmer (RAP)‏ به که هدف آن ‎pale Gauss yubsy‏ از جمله ماهى آزاذ (معرف سلامتى آب) به رودخانه «تشديدجلوكيرى از الودكى دائمى كاهش خطرات سرريز. ورود ضايعات ألوده غيرمترقبه به أب و بهبود شرايط هيدرولوزيكى رودخائه در سطوح ملى و بينالمللى از اهداف ديكرآن بود در قالب يك سيستم بين المللى فعال شدكه داراى وظايفى ‎٠‏ در سطح ملى دتعيين شاخص و ميزان ألودكى مجاز ورودى به رودخانه و اتجهيز اجبارى صنايع به احناث تصفيدخاته ساب عوارض الودهسازى برلى بخشهاى مختلف و صنايع. نصب و راه اندازى ايستكادهاى اندازهكيرى رودخائه وخروجى تصفيه خائه ها ۰ در سطح بينالمللى: مشاركت بيشتر كشور در همکاری برای کاهش لودگی آتصب سيستم هشنار دهنده قورى در هنگام مشاهدهآلدگی‌های پیش از حد مجاز بضی از لد ‎teas‏ ‎utp!‏ بعضی از طرح‌هایحفاظت و نگهدری گنها و مار طیعی و چشم‌نازهای ‎aoe‏ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 19:
اش يك پیشنهاد در ايران براي رودخانههاي مثل كارون تقسيمبندي خاصي مانند: منطقه ساحلي از دهانه خيلج فارس تا | هواز و بالاتر از آن (منطقه انتهايي) منطقه مياني پایاب از اهواز تا گتوند + منطقه كوهستاني مياني از گتوند تا كارون 0 + منطقه كوهستاني بالايي از کارون يك تا کارون چهارم ۰ منطقه كوهستاني سراب از کارون چهار تا کوهرنگ ۰ براساس اين منطقه‌ندي: ‎ee ۰‏ رس شهرهاء مزارع و باغات و حاشیه رودخانه و کارخانجات وچشمه های آب شور ‏۰ آثار مثبت و منفي هر يك ‏۰ انواع آبزیان» کنار آبزیانگونه های گیاهی وجانوری ‏۰ درجه‌بندي شوري آلودگي و یا مسموميت‌هاي مناطق مختلف ‏* تعیین میزان كمينه وبيشينه مواد آلوده کننده براي هر يك از مناطق ‏۰ ونهایتا اعمال قوانین مناسب وبرنامه جلوگیری از آلودگی آب منطقه ای ‏متاسب است ‎ ‎ ‎ 

صفحه 20:
باتشکر از دقت وتوجه شما 

بنام خداوند بخشنده مهربان برنامه كاهش آلودگي آبها در جهان نمونه موردي راين – اروپا همايش :بررسي تجارب موفق در زمينه مديريت محيط زيست وكيفيت منابع آب اهواز -اسفند 88 مقدمه :شاخص هاي پايداري مجموعه 70-80سري اطالعات پايشي ومداومي هستند كه براي بررسي وشناخت شرايط مختلف : مديريتي ظرفيت و توان جامعه تالش‌هاي عمومي در مورد محيط ومنابع طبيعي واقدامات مرتبط با آن براي وضعيت: گذشته حال آينده كشورهايي كه داراي سيستم‌هاي تعدل بخشي و نگهداري هستند مورد استفاده قرارمي گيرد بر اساس آن دسته‌بندي‌هاي مختلفي بوجود ميايد: ادامه: مثال: الف ) سيستم‌هاي محيط زيستي : هوا : بيروني دروني (داخل خانه وفضاهاي بسته) خاك : موجودات زنده : آب ( :سطحي ،زيرزميني) كيفي كمي ب ) كاهش تنش‌هاي محيط زيستي (تخريب محيط ،كمبود وبحران آب ،انتشار اثرات مخرب و )... پ ) كاهش آسيب‌پذيري از تنش‌هاي محيط زيستي (آسيب‌پذيري از سيل و زلزله) ت ) ظرفيت نهادي و اجتماعي براي جوابگويي به چالش‌هاي محيط زيستي (آلودگي هوا و مبارزه با آن ،ترافيك شهري و )... ث) نظارت و مباشرت جهاني (گرم شدن كره خاكي ،انتشار و انتقال آلودگي ،باران اسيدي و )... ادامه: • • • • • • كاهش تنش‌هاي زيست‌محيطي: هوا مانند :كاهش آلودگي /جلوگيري از انتشار گازهاي ناشي از مصرف سوختهاي ناسالم در نواحي مسكوني /كاهش مصرف آن /كاهش سرانه توليداكسيد ازت ،ا كسيد گوگرد مصرف بنزين و......... كاهش تنش‌هاي اكوسيستم: مانند :مبارزه با بيابانزايي /افزايش درصد رسوب/كاهش پوشش هاي پوشش جنگلي در يك دوره ده ساله /اسيدي شدن خاك /رسوب سولفورهاي انتقالي و...... فشارهاي جمعيت : مانند :دسترسي كل مردم به تغذيه مناسب /افزایش نرخ رشد /شاخص باروري ،زاد و لد ،مرگ و مير ،و ... كاهش ضايعات و فشارهاي مصرف: مانند :سرانه مصارف مردم /نرخ بازچرخاني ضايعات ،توليد زباله‌هاي خطرناك كاهش تنش آبي: مانند :درصد تحقق تامين آب،رفع كمبودها /كاهش مصرف كودها و سموم شيميايي در هر هكتار و.... مديريت منابع طبيعي: مانند:كنترل توليد و صيد بي رويه /تعيين ميزان سطوح جنگلي مستلزم مديريت پايدار/ درصد اراضي شور شده بر اثر آبياري نسبت به كل اراضي /مالحظات و ديدگاه هاي جهاني براي عدم پرداخت يارانه /يارانه‌هاي كشاورزي و......... ادامه: • • • • • • • • بهداشت محيط وكاهش مخاطرات انساني: مانند :مرگ و مير در اثر بيماري‌هاي مسري،/مرگ و مير كودكان در اثربيماري‌هاي تنفسي /مرگ و مير كودكان زير 5سال و.... نيازهاي انساني : مانند:درصد زير پوشش تغذيه /درصد افرادبرخوردار از آب نسبتا ً سالم و.... كاهش آسيب‌پذيري غيرمترقبه طبيعي : مانند :تعداد متوسط مرگ و مير به ازاء هر ميليون نفر از مردم در اثر سيل ،طوفان و خشكسالي ،شاخص مخاطرات و.... شاخص‌هاي نهادي و اجتماعي مديريت زيست محيطي : مانند :نسبت سوخت‌هاي مصرفي (فسيلي ،پاك ،گاز و)...... اثربخشي دولت: مانند :قوانین حفاظت و گردش آن/درصد كل اراضي حفاظت شده،ارزيابي جهاني از محيط زيست اثربخشي اقتصادي: مانند :نرخ دسترسي به انرژي برق‌آبي/انرژي‌هاي تجديد پذير/توليد و درصد مصرف انرژي مسئوليت بخش خصوصي: مانند :شاخص‌هاي اقتصادي جهاني /وابستگي‌ها/نوآوري‌ها و دسترسي مردم به آن علوم و تكنولوژي ومیزان آن: مانند :دسترسي همگانی به علوم ،آموزش ابتدايي كودكان /نوآوري ودانش بومی ،آموزش عالي براي مردم و دسترسي آنان /تعداد محققين و پژوهشگران (برحسب نفر بر ميليون نفر) ادامه: • • • • • • • • همكاري‌ها ونظارت جهاني : مانند :مشاركت در تالش‌هاي جهانيان ،ميزان عضويت در نهادهاي بين‌المللي،مشاركت درسرمايه گذاري‌هاي چند مليتي ،تفاهم‌نامه‌هاي بين‌المللي و جهاني و.... گازهاي گلخانه‌اي و جلوگيري از انتشار آلودگي بين كشورها : مانند:توليد كربن و انتشار آن ،توليد كربن به ازاي هر نفر /صدور كاالها و خدمات به ساير كشورها ، پوشش اطالعات و دسترسي به آمار : مانند:انتقال اطالعات ،نقش محوري دولت و.... اثرات اقتصادي و اجتماعي : مانند :تغييرات جمعيت /رشد درآمدورفاه /رشد اجتماعي ،دسترسي به آب و آبياري /تقاضا براي كار، نيروي كارگري واشتغال /مهاجرت افراد،اسكان مجدد وادامه زندگي /معيشت و.... نقش زنان : مانند :اثرات مثبت و منفي در زندگي جوامع اثرات ناحيه‌اي : مانند :مقاومت‌هاي افراد در ساخت يا توسعه غير متوازن /بازاريابي/امكانات حمل و نقل ،افزايش عالقمندي براي انجام طرح ها و.... مشاركت مردم :در برنامه‌ريزي ،اجرا ،بهره‌برداري،موفقيت پروژه وعدم تضاد بين وضع‌فعلي وآينده/استفاده از سيستم‌هاي موجود (دانش بومي)/مالكيت اراضي ،نحوه آبياري سنتي ،مدرن،تلفيقي ،ساختارهاي اجتماعي و سازماني موجود/ايجاد و توسعه اعتبارات مالي /بازاريابي ،ترويج كشاورزي و آموزش و... اماكن ارزشمند :مناظر زيبا و اماكن باستاني ،مذهبي و معدني مهم /تفريحات سالم و امكانات دسترسي به آب بهداشتي و سيستم‌هاي دفع فاضالب/ديرينه شناسي طبيعي /تخريب اماكن و.... قسمت دوم :آلودگي آب در جهان بعد از آلودگي هوا آلودگي آب جهاني ميشود آلودگي در تمام منابع آب :سطحي ،زيرزميني ،ذخيره گاه طبيعي وغير طبيعي • درمنابع آب سطحي : • رودخانه هاي داخلي در مناطق سراب، درمناطق ميان اب ، درمناطق پاياب، • رودخانه‌هاي بزرگ و چند مليتي (راين و دانوب،آمازون ،سند ،نيل و)...... تركيب ويا يكي از حاالت فوق ،كانال هاي دست سازانتقال آب بين درياها!، سدها،گذرگاه هاي كشتي و....... • درياچه‌هاي بزرگ طبيعي– چند ويا یك مليتي تانگانیکا ،ويكتوريا،نوشاتل ،زوريخ ،و كنستانس و .....در سراب ،مياناب‌و پاياب رودخانه‌ها(حبانيه ،صرصر ،هويزه ،شادگان و)..... • درياچه هاي دست‌ساز ويا مشترك مرزي وغير مرزي درسراب ،مياناب‌و پاياب رودخانه‌ها رودخانه هاي بين المللي بسياري از رودخانه هاي جهان بين المللي هستند: • فرات 3 :كشور( تركيه ،سوريه ،عراق) • نيل 10 :كشور(زامبیا،تانزانیا،رواندا،بروندی،زئیر،اوگاندا،کنیا،اتیوپی،سودان ومصر • آمازون 7:كشور (پرو،بوليوي،گويان،كلمبيا،اكوادر ،سورينام وعمدتا برزيل ) • دانوب 14 :كشور(اطريش،آلمان،مجارستان،مونته نگرو،صربستان،یوگوسالوی ،بوسني وهرزگوين ،اسلوني ،چك ،اسلواكي ،لهستان ،مولداوي ،اوكراين و روماني) • راين 6 :كشور ( اطريش ،سوئيس ،آلمان ،فرانسه ،لوكزامبورگ وهلند) • بسياري از درياچه هاي جهان هم بين المللي هستند: خزر ،درياچه هاي پنج گانه آمريكاي شمالي،تاركانا(اتيوپي وكنيا ) چاد(نيجر،نيجريه ،چاد) ،تانگانیکا(زامبیا ،تانزانيا،بوروندی ،زئیر) ویكتوريا(تانزانيا،بوروندی ،اوگاندا ،كنيا) آرال ،و.... كه بررسي وكاهش آلودگيآنها پيچيدگي ودشواري هاي خاص خود را دارد، رودخانه راين: سرچشمه رودخانه راین :از چشمه‌هاي اطراف روستای رایشن او ( )Reichenauیخچالهای ناحیه گریزون سوئیس در جنوب شرق دریاچه كنستانس ،نزدیکی مرزاطریش و سوئیس . از آلپهای سوئیس در ناحیه سیون در مرزسوئیس وایتالیا( رودخانه آر) وگذر ازدریاچه های نوشاتل وزوریخ و كنستانس سوئیس . ازارتفاعات ژورا در شرق ومركز فرانسه ( رودخانه موزل) ازارتفاعات ووژ،هارتس درجنوب ومركز آلمان(رودخانه هاي ماين والن) 1320 :کیلومتر (پنجمين رودخان ‌ه طوالني اروپا) طول تنه اصلي راين ازمحل تالقی در بازل 300 :كيلومتر ،مرزهاي آبي كشورها آلمان ،سوئيس ،فرانسه ازمحل تالقی در بازل 883 :کیلومتر تا دهانه رودخانه دردریای شمال (بندرروتردام )هلند قابل کشتیرانی 50 :ميليون نفر از 6كشورآلمان ،سوئیس،فرانسه ،اطريش ،لوگزامبورگ وهلند جمعيت برخوردار 250000 :كيلومتر مربع وسعت حوضه آبريز كل آورد رودخانه 69/3 :ميليارد متر مكعب در سال دبي متوسط ساالنه 2197 :مترمكعب بر ثانيه 35000 :دستگاه حمل ونقل رودخانه‌اي درسال برای حمل زغال سنگ ،گل ،شن و عبورومرورشناورها ماسه ،الوار و آهن ،چدن ،و ...ومسافر توسط بارجها و قايق‌هاي مسافربري از درياي شمال و اقیانوس اطلس تا درياي سياه از طریق کانال‌ها ورودخانه( تجاري‌ترين و شلوغ‌ترين آبراهه حمل بارومسافرداخل خشكي درجهان،رتردام درشمال بزرگترین بندردريايي جهان ودويسبورگ درخروجي دره روهر،بزرگترين بندررودخانه‌اي جهان) :كانال 349كيلومتري راين -رون به درياي مديترانه کانالهای ارتباطی وآبی كانال 171كيلومتري راين – ماین -دانوب به درياي سياه محدوده راين ادامه: • • • • • • • • • • • • • راین شاهراه آبی ـ تجارتي میان صنعتی ترین دره های دنیا یعنی روهر آلمان است سرشاخه ها و شاخه های میانی رودخانه راین را شبکه های وسیع حمل ونقل ریلی و جاده ای مرتبا ً قطع می کند آب رودخانه براي مقاصد خانگي ،صنعتي ،كشاورزي ،توليد برق‌آبي ،ماهيگيري ،گردشگري و تفريحات سالم استفاده ميشود سكنه شهرهاي اطراف اين رودخانه ،پس آبها و مازاد مصارف خود را به رودخانه مي‌ريزند. روستاها فاضالب وجریان پس آب دامپروری ها و خوکدانی ها و مزارع كشاورزي يعني عامل تخریب کیفیت آب را در آن می ریزند . عالوه بر اين كه رودخانه زهكش و فاضالب بر است ،آب آشامیدنی هزاران نفر از مردم نيز از آن تامین می شود. رودخانه به شبکه های آبیاری وسیعی که باالترین بازده تولید کشاورزی و باغات انگور دنیا را دارد ومحصوالت دیگری مانند ذرت ،توتون ،چغندر قند ،توليدات تجاری گلخانه ای که كود زيادي را مصرف کرده و آسیب زیادی را به محیط زیست می زند ،آبرسانی می کند. با انقالب صنعتي اروپا ،بسياري از صنايع در حاشيه رودخانه مستقر وحجم پساب وضايعات انواع آن تغيير وبه رودخانه افزوده شد. پس‌آب كارخانجات و صنايع با فاضالب شهري و خانگي مخلوط و عالوه برآن ،فسفات‌ها وفلزات سنگين مانند سرب و جيوه كه نه تنها باعث تغيير حيات رودخانه‌اي بلكه سمي هم هستند به آب افزوده شد. صنايع شيميايي و دارويي ،كاغذسازي ،صنايع پاك كننده ،مشروب سازي‌ها ،پوست وچرم ضايعات صنعتي خود مانند كادميوم ،سرب و جيوه را به رودخانه سرازير‌كردند. پسابهاي خانگي حاوي صابون‌ها ،ضدعفوني كننده ها ومواد شوينده ،فاضالب خانگي و نخاله‌ها با تركيبي از يك برگ كاغذ تا تشك و يا چارچوب تخت‌هاي شکسته و يا حتي دوچرخه هاوالستيك ها در آن ريخته شد پسابهاي كشاورزي مركب ازمواد آلي ،كودهاي شيميايي وعناصروسموم هيدروكربن دارونيتراته و فسفاته هم به آبهاي رودخانه وارد گرديد. اين ضايعات درواقع ورودي‌هاي مجاز و به غير از آلودگي هاي اتفاقي ناشي از سوانح غيرمترقبه بود ادامه: • • • • • • در نتيجه : بندر رتردام كه نبض اقتصاد كشور هلند است به علت تغير نحوه رسوبگذاري دچار اختالل شد. فلزات سنگين آلوده سازمانند سرب و كادميوم به ذرات كوچك رسي چسبيده و با ته نشینی دردهانه بندرمانع ازانتقال ذرات سنگين به درياي شمال وموجب اختالل در آمد وشد کشتی ها شدند. بهداشت مردم به خطر افتاد ،وجود بيش ازحد فسفات‌،تصفيه آب را مشکل ترساخت ودر عوض رشد آلگ و جلبك که موجب انسداد لوله و فيلترها میشود بیشتر گردید وجود نمك زياد در آب نيز باعث بدطعمي آب و خوردگي لوله‌ها ميشد نمك وارده ازطريق معادن آلمان به آب بازار باغداري هلند را آشفته ساخته و اين مسئله باعث ضرورت تصفيه و نمك زدايي از آب براي آبياري باغات هلند شدكه بسيار گران وهزينه بر است. راين مناقشه 200ساله ! • • • • • • • در 1816میالدی (تقریبا ً 200سال قبل) اروپای قدیم ،اولین خط آبی روي راین را دایر کرد. 15سال بعد يعني در 1831مقررات و تفاهم های بعدی که به معاهده ما ينز شهرت يافت مبادله شد در 1868اين تفاهم نامه بعنوان قانون مانهایم و توسط کمیسیون مرکزی دره راین در استراسبورگ فرانسه اصالح شد .وبنام قانون «آزادي حرکت در شاهراه آبی بین المللی» شهرت یافت. در این ایام گوره های اطراف شاخه های رودخانه و باتالقهای كناره آن احداث شد تا امکان عبور و مرور شناورها تا ظرفیت 3000تن بر روی رود «راین» بیشتر شود. در سال ،1885پنج کشور حاشیه راین « پیمان ماهی آزاد» را بستند که در نوع خود بی نظیر بود. ماهیان آزاد به علت آلودگی و احداث سدهای متعدد از رودخانه رفته بودند ،ماهیان آزادنشانه سالمت آب رودخانه ها ،تقریبا ً در 18ماهگی از« راین» به درياي شمال می روند و در سنین بلوغ و باالتر و معموال در 4یا 5سالگی برای تخم ریزی به طرف باالی رودخانه و زادگاه خود بر می گردند .در آن سالها ،هیچ ماهی آزادی در رودخانه نبود. در طول قرن 19بسیاری از پروژه های مهندسی کشورها بدون هماهنگی با پائین دست و یا قسمتی تفاهم نامه ای دو جانبه ساخته شد. ادامه: • • • • • • • در 1807دوک بزرگ بادن (بازل) تصمیم یک جانبه ای براي «حفر کانال انتقال آب از رودخانه راین» را گرفت ،آب را از مسیر خود خارج وبا این عمل به اصطالح «بهبود آبرسانی» سطح آب مناطق باالدست رودخانه و اراضي اطراف آن به سرعت پایین افتاد .و یک آسیب جدی و ناگهانی به منطقه وارد شد .سیالب به دشت های پرآب و جگن زارهای وسیع منطقه راین باالیی نرسید ،آنها خشک شدند. ضربه دیگر احداث کانال آلزاس فرانسه در 1920بود که بدون توجه به مالحظات مهندسی کشورهای اطراف ساخته شد .این تصمیم توسط فاتحین جنگ جهانی اول و بعنوان یکی از بندهای پیمان ورسای گرفته شد .به موجب یکی از بندهای پیمان ورسای ،به فرانسه اجازه داده می شد که 10نیروگاه آبی و سد در فاصله بین بازل و استراسبورگ احداث کند. در ، 1935رودخانه کامالً از ماهی آزاد تهی شده بود .برداشت آب از رودخانه دشوار بود .آب شور و بدمزه شده و بوي اسید کاربولیک از آن متصاعد می شد. اما هنوز در آنسالها رودخانه توان خود پاالیی خود را داشت و تااينكه رودخانه در اواسط قرن بیستم به مقادیر بسیار زیاد«ضايعات مايع »که اغلب از شهرها و مزارع و توسعه صنایع سرازير ميشد ،آلوده ومیزان فسفات وارده ناشی از مصارف خانگی وضد عفونی کننده ها به حد خطرناکی رسیده بود. بعد از جنگ جهانی دوم بسیاری از کشورها از گفتگو با آلمان زمین گیر شده امتناع داشتند ولی در عوض نمی خواستند ،راین مانندآلمان زمین گیر شود در 1946هلند از سوئیس درخواست نمود که در گفتگوهای «آلودگی راین» شرکت کند .این گفتگو ها باب جدیدی در مورد نجات ماهی آزاد در بازل سوئیس بود که بعدها در 11ژوئن 1951منجر به تشکیل «کمیسیون حفاظت از راین» يا ( )ICPRشد. در همان سال 5کشور حاشیه رودخانه بانضمام لوگزامبورگ حاضر به مشارکت برای سرمایه گذاری در امر مبارزه با آلودگی آب شدند .کار کند بود و نتایج کم .در مدت 20سال بعدی اوضاع وخیم تر شد اما سرانجام کشورها متقاعد شدند که نمونه برداری وپايش دائمی و کاملی را انجام دهند. ادامه: • • • • • • • • • • • در 1963امضاء اولین تفاهم نامه جديد جلوگیری از آلودگی در برن سوئیس /تشکیل دبیرخانه وستاد مرکزی دائمی کمیسیون حفاظت آب در لوکزامبورگ و سپس در کوبلنز (آلمان و محل تالقی رودخانه هاي الن و موزل). جمع آوری و توزيع اطالعات ارزشمندی در مورد شرایط رودخانه وتهيه گزارشهای اولیه پیشرفت کار در مورد پایش موضوعات متعدد اکولوژی از آن سال به بعد توسط دبیرخانه شرکت مرتب وزراي محیط زیست و کارشناسان و هر یک از اعضاء دولتي ICPRدر همایش هاي مرتبط اتخاذ تصمیمات مشترک (هر کشوری در اراضی و یا دولت های محلی توصیه هاي به عمل آمده را به کار می برد ولی هیچ کشوری و با حتی کمیسیون ICPRو با دبیرخانه آن به تنهایی قدرت اجرایی و با حقوقي برای طرح و یا اجازه ای برای صدور دستور اجرای تصمیمات جدید را ندارد). پروژه های محیط زیستی توسط کمیسیون مطرح با هزينه‌هاي هريك از دولت‌هاي عضو انجام مي‌شود .كميسيون فقط به اجراي آن در تمام طول رودخانه نظارت دارد. در فاصله سال‌هاي 1970تا 1974اكسيژن محلول در آب هنوز بين دو و چهار ميلي‌گرم در ليتر بوده كه بسيار كمتر از حد تقويت رشد هرگونه ارگانيسم در « ،1976كميته اروپا »كه بعدها «اتحاديه اروپا» ناميده شد به ICPRپيوست كه قدرت واختيارات .بيشتري به آن داد و در نتيجه ابزارهاي به كارگيري و معيارهاي سنجش تقويت شد . در سال 1976اعضاء ، ICPRيك كنوانسيون كه در آن ليست مواد شيميايي از سياه تا خاكستري طبقه‌بندي شده بود را تهيه كردند. سطوح باالي خطر به كادميوم و جيوه و ساير عناصر خطرناك داده شده بود و براي برطرف كردن هر يك گام‌هايي پيش‌بيني شده بود. ال كارخانجاتي كه قب ً مث ً ال فقط تصفيه‌خانه داشتند ،بايد در تمام طول «خط توليد» خود از فن‌آوري مناسب حذف آلودگي‌هاي خطرناك استفاده كنند. به موازات آن در منطقه پاياب رودخانه راين ودر مرز آلمان و هلند ،برنامه كاهش كلرايدهاي رودخانه از 500به 200ميلي‌گرم در ليتر به اجرا گذاشته شد. در اين مناطق امالح زيادي پس از جوشاندن آب در كتري ديده مي‌شد كه بيشتر آن از معادن پتاس آلزاس فرانسه ،و شستشوي اراضي و واريز مستقيم cنمك‌ها به رودخانه هاي راين وموزل و ضايعات شيميايي كارخانجات حاشيه رود راين به وجود مي‌آيد .ميزان نمك حمل شده از طريق رودخانه «وسر» ومعادن پتاس در گاهي اوقات به 3000ميلي‌گرم در ليتر مي‌رسيد . ادامه: • • • • • • • • • • • • در فاصله 1976تا 1990با صرف هزينه‌اي بالغ بر 38/5ميليارد دالر و ساخت يك رشته از تصفيه‌خانه‌ها ي زنجيره اي سطح اكسيژن متناوب ًا افزايش يافت و تنوع زيستي رودخانه بهبود يافت. تصفيه‌خانه‌ها وظيفه خود را انجام و آلودگي به وجود آمده و شكاف‌هاي موجود برطرف گرديد گياهان كنار آبزي هم ميزان كمي از آلودگي‌ها و فلزات سنگين را جذب و برطرف كردند ولي هنوز هم رودخانه مقادير زيادي از فلزات سنگين مانند جيوه كادميوم و روي و تركيبات خطرناك مانند بنزن و يا مشتقات پلي كلرايد ها ،را دارد . در سال ، 1986به مردم حاشيه رودخانه يك شوك بزرگ وارد شد و آن آتش‌سوزي و تخريب كارخانه دارويي ساندوز در شوايتزرهال نزديك بازل بود .آبي كه آتش نشانان براي اطفاء حريق به كار بردند ،مقادير زيادي حشره‌كش و آفت كش را به رودخانه سرازير كرد كه منجر به يك فاجعه اكولوژيكي شد . هشدارهاي زيست‌محيطي افزايش يافت و كارخانجات براي مبارزه با آلودگي حساس تر شدند.اين موضوع قدرت تحقق اهداف ICPRرا افزايش داد . در 1987برنامه اقدام احياء اكولوژيكي راين يا Rhine Action Programmer for Ecological Rehabilitationيا بccنيانگccذاcشcته cش cد. در نتيجه اين اقدامات :مقادير آلوده سازها به شدت كاهش يافت ميزان جيوه رودخانه در فاصله 1985تا 1992در شهر بايمان -لوبيت Bimnen-Lo bithدر نزديكي مرز آلمان و هلند از 6 به 3/2تن و كادميوم از 9به 5/9تن وروی از 3/6به 1/9تنرسيد. تصفيه‌خانه‌هاي ويژه‌اي در پايين دست شوايترزرهال احداث شد .در اجراي اين برنامه ،انواع ماهي ها واز جمله «ماهي آزاد» به رودخانه بازمي‌گشتند براي اين امر بايد آب سالم تر مي‌شد. در سال 1991بيش از يك ميليون قطعه ماهي در رودخانه رها شدند ولي هنوز پاياني براي ماهيان مهاجر نبود. در ،1996بعداز سال‌ها نخستين ماهي آزاد رودخانه ،در پاياب سد ايفز هايم Iffezheim cنزديك بادن -بادن صيد شد. اين ماهي از درياي شمال تا پاي سد آمده بود .به كمك سد و نيروگاه ايفزهايم ،گذرگاه ماهي هم براي اين منطقه ساخته شد .تا سال 2000تقریبا نیمی از اهداف تعیین شده بر آورد شده بود ولی هنوز تا پاك‌سازي كامل رودخانه از آYلودگي راه درازي باقي است ساختار اداري و نتیجه گیری: • • • • • • محدوده راين به مثابه شهر بسيار بزرگي است كه در آن مسائل متعددی از جمله تأمين آب ،دفع سيل ،بدي كيفيت آب‌ ،تأمين انرژي ،حمل و نقل و مسائل اداري وجود دارد .تقاضاي آب در طيف وسيعي از اهداف در زمان‌هاي مختلف با رشد جمعيت ،صنايع ،كشاورزي ،توليد برق آبي افزايش يافته است. ازاينرو سازماني داراي هيئت رئيسه مجمع ،رئيس دبيرخانه گروه‌ هماهنگي و گروه‌هاي كاري دائمي بادو برنامه اصلي توسعه پايدار و دفاع در مقابل سيل مرتبط با گروه‌هاي كاري ،كيفيت آب ،اكولوژي و بررسي و اندازه‌گيري انتشار آلودگي بوجود آمده است بنابراين همكاري بين‌المللي رودخانه راين يا پيمان ممنوعيت صيد ماهي در سال 1887به علت آلودگي آب ،به يك نهضت بزرگ مبارزه با آلودگي آب تبديل شد « كميسيون بين‌المللي حفاظت رودخانه راين در مقابل آلودگي» يا )ICPR) )(International commission for protection of the Rheine against pollution سال1946 وبرنامه اقدام سال «1986برنامه اقدام رود راين» يا ) Rhine Action programmer (RAPبه كه هدف آن برگرداندن گونه‌هاي مهاجر از جمله ماهي آزاد (معرف سالمتي آب) به رودخانه ،تشديدجلوگيري از آلودگي دائمي ،كاهش خطرات سرريز ،ورود ضايعات آلوده غيرمترقبه به آب و بهبود شرايط هيدرولوژيكي رودخانه در سطوح ملي و بين‌المللي از اهداف ديگرآن بود در قالب يك سيستم بين المللي فعال شدكه داراي وظايفي بشرح زير است: در سطح ملي : تعيين شاخص و ميزان آلودگي مجاز ورودي به رودخانه ومقررات آن تجهيز اجباري صنايع به احداث تصفيه‌خانه پساب عوارض آلوده‌سازي براي بخش‌هاي مختلف و صنايع نصب و راه اندازي ايستگاه‌هاي اندازه‌گيري رودخانه وخروجي تصفيه خانه ها در سطح بين‌المللي : مشاركت بيشتر كشور در همكاري براي كاهش آلودگي نصب سيستم هشدار دهنده فوري در هنگام مشاهده آلودگي‌هاي بيش از حد مجاز بعضي از آلوده كننده‌ها اجراي بعضي از طرح‌هاي حفاظت و نگهداري گونه‌ها و مناظر طبيعي و چشم‌اندازهاي محيطي يك پيشنهاد • در ايران براي رودخانه‌هاي مثل كارون تقسيم‌بندي خاصي مانند: • منطقه ساحلي از دهانه خيلج فارس تا ا هواز و باالتر از آن (منطقه انتهايي) • منطقه مياني پاياب از اهواز تا گتوند • منطقه كوهستاني مياني از گتوند تا كارون 1 • منطقه كوهستاني بااليي از كارون يك تا كارون چهارم • منطقه كوهستاني سراب از كارون چهار تا كوهرنگ • براساس اين منطقه‌بندي: • شناسايي و دسته‌بندي تعداد روستاها ،شهرها ،مزارع و باغات و حاشيه رودخانه و كارخانجات وچشمه های آب شور • آثار مثبت و منفي هر يك • انواع آبزيان ،كنار آبزيان،گونه های گیاهی وجانوری • درجه‌بندي شوري ،آلودگي و يا مسموميت‌هاي مناطق مختلف • تعیین ميزان كمينه وبيشينه مواد آلوده كننده براي هر يك از مناطق • ونهایتا اعمال قوانین مناسب وبرنامه جلوگیری از آلودگی آب منطقه ای مناسب است باتشكر از دقت وتوجه شما