بیوتکنیک تکثیر و پرورش ماهیان دریایی جنوب ایران

بیوتکنیک تکثیر و پرورش ماهیان دریایی جنوب ایران

اسلاید 1: بيوتكنيك تكثيروپرورش ماهيان دريايي جنوب ايران

اسلاید 2: ظرفيت و پتانسيل پرورش ماهيان دريايي درقفس در كل كشور معادل 100هزار تن مي باشد.از اين ميزان 90هزار تن به استان هرمزگان(50هزارتن متعلق به قشم) اختصاص دارد.اولين پايلوت پرورش ماهي درقفس(ظرفيت 180 تن)در سال 85 با دوگونه شانك وصبيتي در قشم آغاز به كار نموداكنون توليد ماهيان دريايي در سطح جهان2/5ميليون تن مي باشد.سرمايه گذاري احداث پايلوت پرورش در قفس:11ميليون ريال به ازاي توليد هرتن ماهي مي باسدكليات:

اسلاید 3: به ازاي هر 10تن توليد ماهي در قفس 3نفراشتغال زايي مستقيم خواهند داشتطبق بررسي هاي موجود پرورش ماهي د رقفس تا 10 برابر ميزان توليد را افزايش مي دهدكشور نروژ با توليد 350هزارتن ماهي در قفس در سال ازپيشتازان اين صنعت مي باشدكشورهاي ايسلند،دانمارك،انگليس وفرانسه نيز از كشورهاي صاحب نام در اين زمينه مي باشند

اسلاید 4: گونه هاي ماهيان دريايي مناسب جهت پرورش در ايرانماهيان:شانك، صبيتي، هامور،حلواسفيد(زبيدي)،كفال

اسلاید 5: بيوتكنيك تكثيروپرورش ماهيان دريايي عبارتند از:1- نگهداري مولدين در استخرهاي بزرگ2- تخمريزي(طبيعي)3- ذخيره سازي تخم ها در انكوباتور4- انكوباسيون تخم در مخازن پرورش لاروها5- مراحل پرورش لارو6- مديريت پرورش لارو7- انتقال تخم ها از هچري به مخازن نوزادگاهي8- درجه بندي

اسلاید 6: 1- نگهداری مولدین در استخرهای بزرگ- مولدین در استخرهای بزرگ نگهداری می شوند . - این استخرهاباهواده های پدلی،هوادهی میشوند. - پمپاژآب بطورمستقیم از دریا صورت میگیرد. - زمانیکه دمای آب دریا به مقدارمناسبی رسید ، ماهی بطورطبیعی تخمریزی می کند. - عملیات جمع آوری تخم انجام می گیرد. - آب سایر استخرهایی که در زیرسایه بان قرارگرفته اند با آب فیلتر شده تامین می شوند .

اسلاید 7: 2- تخمریزی : تخمریزی طبیعیجمع آوری تخم هاجمع آوری تخم ها- حمل تخم های جمع اوری شده بوسیله تور پلانکتونی با اندازه چشمه 100 میکرونی انجام می شود. وبرای محافظت از تخم ها در تمام طول مدت جمع آوری، کسیه پلانکتونی حاوی تخم ها در داخل آب غوطه ور می ماند. ، - به منظور شستشو و آزمایش توانایی زیستی تخمها تخمهای جمع آوری شده به آرامی از کیسه پلانکتونی خارج می شود

اسلاید 8: که دارای 3 مرحله مهم می باشد : - تعیین وزن - تعیین مقدار - ضدعفونیضدعفونی تخم ها راه موثری برای مقابله با انتقال بیماری های ماهی می باشد : اغلب داروهای ضدعفونی کننده مورداستفاده عبارتند از:Penicillin G, Streptomycin sulphate active iodineاگرکلیه مراحل بالا به درستی انجام شوند :- ارزیابی وتخمین مناسبی از نرخ بازماندگی نهایی مورد انتظار بدست می آید. - تولید مطلوب عادی شده وبین بخش های مرتبط (غذای زنده ونوزادگاهی)هماهنگی مناسب بوجود می آئید . 3- ذخیره سازی تخم ها در انکوباتورها یا حوضچه های پرورش لارو

اسلاید 9: ذخیره سازی مستقیم تخم ها در مخازن پرورشی می باید دارای شرایط ذیل باشد :- تراکم نباید بیش از 200 تخم در لیتر باشد .- پس از تفریخ برای جلوگیری از آلودگی باکتریایی ، کف مخزن باید از طریق سیفون کردن فضولات ناشی از عملیات تفریخ با دقت تمیز شود .- تخم ها در داخل ظروف شناور که دارای صفحات غربالی بوده و درون مخازن پرورش قرار گرفته اند ذخیره می شوند : * این امر موجب می شود کنترل بهتری بر مراحل انکوباسیون صورت گیرد . * شمارش لاروهای با کیسه زرده براحتی انجام شده و می توان انها را به آرامی از طریق واژگون نمودن ظروف شناور به داخل همان مخازن پرورش رها کرد . 4- انکوباسیون تخم در مخازن پرورش لاروها

اسلاید 10: 5- مراحل پرورش لاروآغاز تغذیه خارجی R. Sarba larvae scale bar 1mm- تفاوت های مرفولوژیکی و اساسی مجرای گوارشی و چشم لاروها بیانگر مراحل جذب کیسه زرده و قطره چربی می باشد .3 روز بعد از تفریخ ، ذرات غذایی وجذب کیسه زرده بطور کامل با چشم قابل مشاهده است.

اسلاید 11: 6- مدیریت پرورش لاروشستشوی کفصید بچه ماهی 40 روزه - پس از تفریخ ، لاروها جمع آوری شده و به آرامی درحوضچه های پرورش رهاسازی می شوند . - حوضچه های پرورشی به جریان آب ملایم و هوادهی و سیستم تصفیه آب مجهز هستند . - دریچه ورودی آب دارای فیلتر با چشمه 100 میکرونی است .- شستشوی سطح و کف به دقت و بطور مرتب هر چند وقت یکبار انجام شود .

اسلاید 12: نور مصنوعیتمیز کردن سطح آب- سیستم روشنایی برای همپوشانی سیکل طبیعی روز و شب طراحی شده است .غنی سازی روتیفر با چربی ها باعث ایجاد یک لایه روغنی در سطح آب می شود لذا مشکلاتی ایجاد می کند از جمله :– توقف عمل ورود هوا به داخل کیسه های شنا ؟- آلودگی ها- بنابراین ..جمع آوری کف لایه سطحی.آب به سختی انجام می شود .

اسلاید 13: 7- انتقال تخم ها از هچری به مخازن نوزادگاهی بعد از 40 روز از تفریخ

اسلاید 14: مخازن نوزاد گاهی (قفس های توری )134

اسلاید 15: مخازن بتونی (پرورش نرسری ) ازحوضچه بتونی استفاده می شود .-حوضچه ها با ماده اپوکسی ( مورد مصرف دراستخر شنا ) رنگ آمیزی می شود تا از آلودگی دیواره حوضچه به بعضی از مواد جلوگیری شود .- هوادهی در حوضچه ها بطور یکنواخت انجام می شود .- ایجاد دو خط سفید رنگ در کف حوضچه باعث دید آسان بچه ماهیان شده و نیز انعکاس خوبی از کف ایجاد می کند .

اسلاید 16: نرسری (استخرها )– لاروها ،3 روز پس از تفریخ ذخیره می شوند .- پمپاژ آب بطور مستقیم از دریا به استخر انجام می شود .- لاروها به غذای طبیعی وابسته هستند ولی بعد با غذای مصنوعی تقویت می شوند – آب توسط فیلتر با چشمه 500-300 میکرونی تصفیه شده و فقط فیتوپلانکتونها و زئوپلانکتونها وارد استخرهای پرورش می شوند . – عمل فیلتراسیون همچنین موجب حذف تخم های ناخواسته بعضی موجودات وحشی دیگر شده که ممکن است منجر به شکار گونه های پرورشی شود .

اسلاید 17: 8- درجه بندیرهاسازی بچه ماهی در دستگاه درجه بندی تکان دادن دستگاه درجه بندیبچه ماهیان به دلایل ذیل درجه بندی می شوند:- تغذیه بهتر- رشد بهتر– وکاهش حملات پرخاشگرانه (هم جنس خواری)

اسلاید 18: بيوتكنيك تكثير وپرورش هامور ماهيان

اسلاید 19: هامور ماهيان از خانواده Serranidae و داراي دو رده Serranides و Labrides هستند.از گونه هاي غالب منطقه خليج فارس مي توان به:هامور خال نارنجيهامور منقوط قهوه ايهامور معموليهامور نواريهامور خط شكستههامور خاكيهامور مالاباريهامور لكه زيتوني منقوطهامور سمن آجريهامور سياهرده: Actinopterygiiراسته: perciformesخانواده : serranidaeزيرخانواده: Epinephelinaeنام عمومي: Gold blotch grouperهامور ماهيانEpinephelidaeرده بندي

اسلاید 20: زيست شناسي و مكانهاي زسيت هامور ماهيان داراي رشد سريع، مقاوم در برابر بيماري ها و يوري هالين هستند.اين خانواده به طور گسترده در آبهاي گرمسيري و نيمه گرمسيري اقيانوسهاي جهان پراكنده اند. گونه هاي مختلف در مكانهايي مثل صخره هاي مرجاني يا سنگي، بسترهاي شني و آبهاي سطحي تا عميق زندگي مي كنند. در طبيعت هامور ماهيان دور از ساحل تخم ريزي مي كنند .پراكنش : درياي مديترانه و اسپانيا در شمال غرب اروپا تا نيجريه در غرب آفريقا و دماغه جزاير وردا در غرب سنگالعمق زيست:در عمق 5 تا 70 متري و بالاتر تا 300 مترزيستگاه معمول: زيستگاه هاي صخره اي و آبهاي عميق مربوط به آبهاي باز

اسلاید 21: زيستگاه معمول: زيستگاه هاي صخره اي و آبهاي عميق مربوط به آبهاي بازدما: 18 تا 22 درجه سانتيگرادغذا: اكتاپوس و سخت پوستان (خرچنگ) و بالغين عموما ماهي خوارند.تخم ها شناور و لاروها در دريا رشد مي كنند و طي چند هفته به جنگلهاي حرا و سايرنواحي ساحلي مهاجرت مي كنند تا به صورت ماهيان جوان در آيند.اين ماهي كفزي است و در آبهاي نزديك به ساحل و در سراسر آبهاي خليج فارس و درياي عمان زندگي مي كند.Business Nameزيستگاهشرايط زيست

اسلاید 22: داراي بدني نسبتا كشيده و كمي فشرده استباله پشتي پيوسته و غشاي بين باله اي در باله پشتي تا حدودي شكافدار است.حاشيه عقبي باله هاي پشتي، دمي، مخرجي و سينه اي گرد استآرواره تا لبه عمودي يا پشتي چشم ها امتداد دارد و داراي 2 تا 3 رديف دندان است.سه خار پهن در نزديكي گوشه بالايي پشتي سرپوش آبششي قرار دارد.باله مخروجي داراي 3 خار سخت است.ساختار ظاهري ماهي هامور1

اسلاید 23: هامور خط شكستههامور مالاباريهامور مالاباريهامور معموليهامور معموليهامور پنج نواري

اسلاید 24: BREED CANDIDATEaerolatusGROUPERSmicrodontigerCromileptescoioidesLeopard groupermalabar AFTMمعرفي گونـه

اسلاید 25:

اسلاید 26:

اسلاید 27: بلوغ اين ماهي هرمافروديت پروتوژنوس است يعني ابتدا ماده و پس از چند سال با افزايش سن و وزن به نر تبديل مي شوند. سن بلوغ ماده ها 2 تا 3 سالگي و اندازه ماهي در هنگام تغيير جنسيت بين 55 تا 75 سانتيمتر است.تخم ريزي در مناطق صخره اي و بستر هاي مرجاني صورت مي گيرد. ماهيان نابالغ، ساكن مناطق ساحلي هستند اما ماهيان بالغ در مناطق ساحلي تا مناطق غير ساحلي با عمق 38 متر ديده شده اند. تخم ها و لاروها پلاژيك ( شناور) هستند و در دماي 30 درجه سانتيگراد و شوري 30 درصد ماندگاري دارند.

اسلاید 28: اندازه ماهي به طور معمول 30 تا 50 سانتيمتر ( حداكثر 100 سانتيمتر ) مي باشدو از ماهيان ، سخت پوستان و سرپايان تغذيه مي كند. همه هامور ماهيان گوشتخوار هستند و از دامنه وسيعي از مواد غذايي تغذيه مي كنندتـغذيـه

اسلاید 29: عمليات تكثير شامل توسعه مولدين نر و بهبود كيفيت ماده ها است.ماهيان مولد از دو روش تامين مي شوند : 1.صيد به وسيله ترال، گرگور و قلاب (لانگ لاين) در ايران 2. پرورش د ر محيط هاي محصوربراي تغذيه مولدين به ميزان 1 تا 2 درصد وزن بدن ماهي مولد از ساردين، ماهيان مركب و ماهي آنچوي استفاده مي شود.ماهيان مولد صيد شده يا پرورشي عموما ماده هستند و بايد برخي از ماهيان مولد ماده به نر تبديل شوند.تغيير جنسي از ماده به نر عموما زماني انجام مي شود كه ماده ها به وزن 5 تا 6 كيلوگرم رسيده باشندتكثير و پرورش لاروموانعي كه تكثير هامور ماهيان را دچار مشكل مي كند:مرگ و مير لارو هاكاهش بازماندگي آنها (حداكثر 45 روز اول زندگي)عدم مديريت صحيح در تغذيه مولدين و لاروها

اسلاید 30: مراحل لاروي ماهي هامورDay 0Day 3Day 10Day 19Day 28

اسلاید 31: كشيدن هورمون در سرنگ مخصوص ( ايمپلنت) و تزريق آن تخليه اسپرم و جمع آوري آنآماده كردن هورمون AFTMLHRH-a17-alpha MTPUBEROGENHCG, dll

اسلاید 32: 2 3 8 15 20 25 30 35 40 45 50 Chorella -----------------------------------------------Rotifer --------------------------------------------Copepod ----------------------------------------------------Artemia -------------------------------------------Artificial diet ----------------------------------------------------------------- -- -- -- -- --Oyster eggs -----------------رژيم غذادهي در سنين مختلف لارو ماهي هامورAFTMسن لارو نوع غذا

اسلاید 33: AFTMSEXUAL PERFORMANCE for VARIOUS GROUPERS طول كل و وزن لازم براي توسعه گنادها و تغييرات جنسي در Grouperها

اسلاید 34: Iucn red list of threatened speciesهامور معمولي از گونه هاي تحت فشار منطقه خليج فارس گزارش شده است.هامور ماهيان به دليل ارزش غذايي و طعم خوب، هميشه مورد توجه بوده اند. متاسفانه با توجه به محدوديت يا كاهش ذخاير وحشي (به دليل صيد بي رويه) و در برخي موارد ذخاير در حال انقراض اين خانواده، نياز روزافزون به بازسازيذخاير و تكثير و پرورش اين ماهيان احساس مي شود.

اسلاید 35: 3- بلوغ و توليد مثل و تكثير:بلوغ در 5 تا 7 سالگي صورت مي گيرد , تخم ريزي هر سال يك بار يا يك سال در ميان و در عمق 25 متر دورتر از ساحل انجام مي گيرد ولي برخي از آنها ممكن است در آب هاي كم عمق ساحلي تخم ريزي نمايند.نر و ماده را از روي برخي صفات ثانوي جنسي مي توان تشخيص داد . ماده ها در مخرج تناسلي داراي 3 سوراخ و نر ها داراي دو سوراخ هستند. امكان تكثير مصنوعي آن وجود دارد . مركز تحقيقات شيلاتي درياي عمان و خليج فارس در بندر عباس موفق به اين كار شده است و در سال 1374 اقدام به اين كار نموده است.نرها معمولا نياز به تزريق هورمون ندارند ولي در صورت لزوم مي توان هورمون آندروژن و يا محلول تهيه شده هيپوفيز ماهي آزاد استفاده نمود. (Pilly 1990 ) ميزان تخم در هر ماده از 1/5 تا 7 میليون عدد به طور ميانگين 2 مليون به ازاء هر كيلو وزن بدن است. قطر تخم هاي لقاح يافته 1/1 تا 25/1 ميليمتر است. امكان انكوباسيون آنها در شوري 30 تا 40 قسمت در هزار وجود دارد

اسلاید 36: مناسب ترين حرارت انكوباسيون 25 تا 5/28 درجه است. تا كنون توليد انبوه بچه ماهي ها كوچك محدود بوده است و ميزان بازماندگي در شرايط آزمايشگاهي در طول 21 روز حدود 9تا 47% بوده است.تخم ريزي نيمه كنترل شده در قفس هاي نگهداري شده در خليج ها و يا سواحل محصور شده انجام مي گيرد . براي اين منظور از قفس هاي نسبتا كوچك پشه بندي كه در آسياي جنوب شرقي به نام هاپا موسوم است استفاده مي شود. تخم ها بعدا با تور هاي دستي مخروطي جمع آوري و به انكوباتور منتقل مي شوند.4- تغذيه نوزادها و بچه ماهي ها:نوزاد ها در ابتدا از باكتري ها و فيتوپلانكتون ها و سپس از آغازيان كوچك ( پرتوزوآها ) تغذيه مي كنند. معمولا تا رسيدن به طول 15 سانتي متر از اين رژيم غذايي استفاده مي كنند. بعدها عمده غذاي آنها را جلبك هاي رشته اي تشكيل مي دهند.

اسلاید 37: در شرايط پرورشي ابتدا به نوزادان فيتو پلانكتون , سپس انواع زئو پلانكتون هاي پرورشي ريز مانند روتيفر ها , بعد به ترتيب نوزاد آرتميا , پاروپايان , آردآرتميا و سپس غذاي تهيه شده در كارگاه داده مي شود.با تغذيه خوب در عرض 20 روز نوزاد ها به 12 تا 15 ميلي گرم و بزرگتر ها در عرض يك سال به 800 گرم مي رسند.