صفحه 1:

صفحه 2:
بیماریهای مشترک بین انسان و دام

صفحه 3:
© بروسلوز سماری های ابل انتقال ۲ هاری ۴ تب خونریزی دهنده کریمه کنگو

صفحه 4:

صفحه 5:
مسری یا سقط جنین واگیر گاوان

صفحه 6:
عقيل مد * لین ‎eile‏ . است.طیف وسیعی از پستانداران ‎na‏ را متا می سازد. مانند: گاو, گوسفند. بز. اسب سكف و..ء ۲ ا درد و بدون شک بعلت انتشار تقریً جهلنی گاو بروسال ایورتوس منتشرترین عضو از خانواده بروسلاها و باعث خسارات اقتصادی زیاد به دامداران و تهدید سلامتی جوامع انسانی می‌باشد. بر است که اين روز ها که بحت سب ی آ ۱ بسیار قوت گرفته است از بروسلا ها و مخصوصا گونه های ملیتنسیس و سوئیس: به عنوان جنك افزار هاى بيولوزيك (صه< سمط 8)) بالقوه. ياد ميشود. وللى اینکه ایا عملا چنین سلاحی تابه حال علیه اسان ها اسفاه ‏ ۱ ]| 0( مشخص نمی باشد.

صفحه 7:

صفحه 8:
عامل بیماری : * |- بروسلاملی تنسیس (مهمترین عامل بروسلوز) گوسفند یا بز ۰ ۲- بروسلا آبورتوس ‏ كاو ۰ ۳- پروسلا سوئیس خوک ۰ ۴- بروسلا کنیس سک

صفحه 9:
حساست عامل بیماری 8 !تیم عورشید بسیار حساسند ولیکن در بافتهای بدن حیوان و در شرایط طبیعی بخویی زنده نايل |1 ی جفت و جنین برای مدت 1 ماه زند۰ ۰ ۱۱ 0000 NY ‏ات خشک و دور از تور خورشيد‎ ٩ “*اين میکروب در آب, شیر ادرار و دیگر ترشحاتی که بطور یج زده نگهداری شوند قادر است تا ده ‎es‏ ۳ ۳

صفحه 10:
زیان های اقتصادی 8 "از جمعیت اپن حیوانات کاسته می ‎HENS gig‏ موجب کاهش شیر و گوشت مورد نیاز جامعه می گردد. ۱ کده زنده متوند می شوئند در آینده حوالات ۹ و تم گوشتی را تشکیل خواهند داد: ۴) دام های آلوده .-. -.. . . . . ‎ .‏ . می گرهندو از لین طریق نیز بر اقتصاد جامعه زیان هائی وارد میشود. ۴ هرچه ده بای در ‎ees‏ ‏و تحميل مها درمان؛ و از کار ‎Ul‏ نیرو و ران ‎|111١‏ ۱۳ کشاورزان . زیان های فراوانی را به بار می آورد. ۵ ) بدون شک زبان های اقتصادی برای کشورهای در عل ۱ ۳ به کشورهای استثمارگر و فرصت طلب. را در بی خواهد ‎Reals‏ سیاسی و

صفحه 11:
راههای سرایت بیماری »تماس مستقیم از واه كوترنكتيويا ازطريق تماس ‎000000١‏ ا ترشحات.مواد دفعیء یا بافتهای حیوانات آلوده یا اشیاء آغشته به ترشحات عفونى. ©.مصرف بافتهاء مواد غذايى يا مايعات حاوی باکتری بروسلا مانند: .. . . ‎ee‏ پتتر تاد خامه و سر تور 6 وارد بروشوز اد ناشی از گوشت و فرآورده های آن کمتر از استفاده از فرآورد ۰ های لبنی آلوده يباشد. با این وجود گوشت»اعضاء و خون تمامی انواع حیوانات ممکن است حاوی پروسلا باشد. ©.انتقال تنفسى از طريق ‎ .‏ 222-22 در آغلء اصطبل و ازمايشكاء انتقال بروسلوز از انسان به انسان بسيار نادر است. تلقيح مصنوعی» واکسیناسیون و نمونه برداری از خون دربرنامه های خون گیری از گاو به موارد متعدد بروسلوز در بین دامپزشکان و تکنسینها منجرشده است.

صفحه 12:
کشک و فرقروت | دوغ_ شمای ۰۱ طرز تهیه بعضی از لبنیات سنتی در ایران

صفحه 13:
در شیرخواران ‏ وکودکان روستانی ۱ تغذیه با شیر خام در دوران شیرخوارگی و بعد از آن. ۲) مصرف لبنیات خام. نظیر پنیر و خامه روستایی. ۳) خوردن دنبلان آلوده ای که خوب پخته نشده باشد. ؛ ) تماس مستقیم با نوزادان تازه متولد شده حوانات (گوساله. بزغاله. بره) ۰ ۵ تماس مستقیم با نسوج حیوانی آلوده. نظیر مثانه حیوانات ذبح شده. 7) از طریق, افشانه‌های (آثروسل) موجود در هوای آغل و اصطبل . ۷ به هنگام بازی با وسایل کشاورزی. از طریق پوست آسیب دیده. ۸) از طریق پاها و دست‌های ترک خورده کودکان روستایی. ‎٩‏ تغذیه با شیر آلوده مادر و انتقال داخل رحمی را نیز در بروسلوز مادرزادی (۳)) دخیل دانسته اند.

صفحه 14:
دوره کمون : ۰ دوره نهفنگی اغلب بین . می ‎wily‏ 0 دوره کمون متفیر بوده و نسبت معکوس با سیر تکاملی جنین دارد. هر چند آبستنی پیشرفته تر باشده دوره کمون کوتاهتر است. ‎٠‏ البنه بين 2 نيزكزارش شده است.

صفحه 15:
علائم بیماری در حبوانات -نشلنی اصلی در تمامی حیوانات لبه ویژه نشخوار کنندگان)» ل زود .س است. ا ی در یمه درم دیرها ی ناف ب )ا و . کی و بدنبال آن ۰ ‎Bee‏ ‏21 ات به سس منجر شود.

صفحه 16:
علائم بیماری در گاو 020 تلاهت بیماری بروسلوز در کاو ماده مت ۲ ماههای پنجم آبستنی به بعد است کر همراه جفت اند کی خواهد برد ‎ee ots yt La 001‏ میکروت می‌باشد که از این طرین سار دی ‎I‏ ‏آلوده می‌کند . os ‏۲ممکن است چند گوساله نیو‎ is is Le Ls سفید مبتلا شوند .

صفحه 17:
یه هر حال دام ماده بیمار بندرت بیش از یکبار اسقط می‌کند و در آستی ۲ ۱ در له ظاهرا سالمی را متولد خواهد کرد؛ ۳ وج داشت که دامهای مبتلا به بروسلوز حتماً به بیماری ‎١‏ 7 إن 2 و از پروسلا مبتلا خواهند شد و در سسرتاسر دوره شیردهی بطور متناوب یا دائم تعداد زیادی میکروب را از راه شیر دفع می‌نمایند و شیر آنها نیز سالم به نظر می‌رسد و اگر اين شیر به‌صورت خام توسط انسان مصرف شود یا برای تغذیه گوساله‌ها استفاده شود ری خراهد شد. جفت معمولا متورم بوده و از حالت طبیعی کمی تیره‌تر به نظر می‌رسد و ظاهری 4 چرم پیدا می‌کند. بر وسلوز در گاو نر باعث تورم قسمتهای از دستگاه تنا ‎BA)‏ جمم‌آوری منی در بیضه) می‌شود که مر قانز و ۳ v مانند. اپیدیدیٍ برى دام ماهر ز آلوده کند.

صفحه 18:
راههای دجار شدن گاو به بیماری ۹ ای بعی در لثر تغذیه مواد غذایی و آب آلوده به میکروت 0000 37 سفظ ضده ويا جفت الودهى تشبریحات تاسلی از ده كاوهاى بيمارى كه در عمل وجود دارند به كاوهاى سالم متتقل ‎Se‏ آلبته بدلیل اینکه این میکروب قدرت تهاجمی ی ۱ است از طریق نفوذ به پرده‌های مخاطی و كلو چشم. دستگاه تناسلی و ادراری» مجرای سر پستان. بافت پستانی» پوست سس ۳۱ شده و حتی پوست سالم باعث بیماری دام شود

صفحه 19:
بیماری بروسلوز در سک باکتری بروسلا آبورتوس که در گاو بیماری ایجاد می‌کند می‌تولند باعث بیماری در سگها نیز بشود. بماری در سگ از طریق مصرف شیر پرده‌های جفت با جنین دامهای آلوده به میکروب بروسلوز ایجاد می‌شود سك مبتلا به بروسلوز می‌تواند بیماری را به سایر دامها منتقل کند خیلی بندرت علائم بیماری بروسلوز در سگ تظاهر میابد ولیکن در برخی از سگها ممکن است سقط‌جنین اتفاق بیفتد معمولا سگهای ماده آبستن حساستر از سگهای نر می‌باشند و می‌توانند میکروب را از طریق ادران مدفوع و ترشحات رحمی منتشر کنند و باعث آلودگی سایر دامها بشود.

صفحه 20:
بیماری پروسلوز در گوسفند و بز ‎١‏ 0 دس باعت بیماری در گوسفند.و بز ماده می‌شود و بروسلا ۷ بماز م‌کند که اگر این نها منتقل شود باعت بیماری شدید (شدیدترین حالت تب مالت) شد که می‌تواند ماهها و سالها ادامه داشته باشد. ‎ ‎ ‏در هر منطقهاى از جهان کته پرورش گوسفند و بز یج است ری ناشی از بزه در کشورهای در حال بیماری شیوع بیشتری دارد ‏بل از بروسلا ملیتنسیس بسیار خطرناکتر و کشنده‌تر از برو ‎oe ‎ ‏اکثر عفونتها از طریق مصرف شیرخام یا پنیر تهیه شده از شیر غیرپاستوریزه گوسفند و بز ایجاد می‌گردد ‏ولی در بسیاری از نواحی که گوسفند و بز در کنار گاو پرورش داده ۱ ند یا 0 مراتع و چراگاههای مشترک استفاده می‌کنشد تال این میکروت تو مس رورت ‎

صفحه 21:
انتقال بیماری در گوسفند و بز ‎See‏ رن دهانی بز و گوسفند را آلوده می‌سازد حبوانات بیمار نیز میکروب را از طریق شیر, ادرار و ترشحات رحمی خود دفع ‎> ‎ ‏می‌کنند. ‎=e +‏ معلق میکروب در هوا متغیر به ایجاد بیماری از طریق تنفسی یا چشمی ‎ ‎ ‎ ‏§ عفونت تاسلی حبوانات نر جای گرفته و می‌تواند از طریق امسر ‏ر است در موارد نادری حیوان را از پای درآورد ولی اکر حوان از به در ببرد میکروپ در طحال ‎dS‏ رحم و غدد للفاوی برای ‎oe‏ 0 گرفته و به بروسلوز مزمن تبدیل خواهد شد. در طر ‏نت مزمن ممکن است میکروب به مدت چندین سال از طریق ادراره شیر و ‏شحات رحمى دقع گرده و باعت ۱ ۱ ‎ ‎ ‎

صفحه 22:
بعد از شیوع و گسترش عفونت بروسلا در گلهُ بز یا گوسفند. سقط جنین‌های متعدد و کاهش میزان باروری ایجاد می‌شود. ‎teas‏ کار رای گوسفند با بز اتفاق بیفند ولیکن ممکن است بیماری ‎ae oe‏ 7 سال با یا بدون علامت دوام داشته باشد و از این طریق سایر دامهای گله را نیز آلوده کند ‏سقط جنین‌ها و تورم پستان با علائمی دیگر که در هم حیوانات متفاوت است همراهی می‌شود التهاب 0 . کاهش وز . التهاب زیر همراه سرفه‌های تشگ و كوتاه متذاولتريي نشانيهاى + بیماری به حساب میا أكثر سقطجنينها در جهارمين ماه أبستنى اتفاق مىافتد ولى اين موضوع عموه نداشته و ممکن است سقط‌جنین در هر زمانی در طول دوره آبستنی ات ‏خمى از حيوانات آلوده چندین‌بار سقط مىكتتل درا ۳۳ هرگز ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 23:
عناساتی حالا 2۶۱ واكعا عق ‎ewe‏ ‎SS aie‏ ‎peels ae‏ ‎Fell‏ ‎gh ons > ae‏ بت مه رابت بچدامتي, و 3 تیه 2 بر اجه یام

صفحه 24:
روش های مبارزه با بروسلوز در گاوداری های صنعتی و نیمه صنعتی و سنتی:ٍ - واکسیناسیون وا کسیناسیون سالیاته تمامی گوساله های ماد تابالغ و تکرار آن در نزمان بلوغ به منظور افزايش سطح ايمنى عليه بروسلوز به روش زیر انجام خواهد شد. ۱-۱ - واکسیتاسیون گوساله های ماده ۴ تا ۱۲ ماهه با واکسن دز کامل 8051 ‎(FAIRIBA or FARBS1)‏ 1-1 - واكسيتاسيون كليه گاو های ماده اعم از آبستن و غیر آبستن با واکسن دز کاهیده 51 (۲۲08851 0۲ ۲20۱۱۴۱5۸) و تکرار آن هر دو سال یکبار ۳-۳ قبل از واکسیناسیون سلامت ظاهری دام را در نظر داشته و از واکسیناسیون دام های بیمار و تب دار خضودداری گردد. ۲-۳۶ به منظور پیشگیری از هرگونه سقط مکانیکی متعاقب مایه کوبی در گاوهای آبستن سنگین, در صورت علم | تانائى دامدار در مقيد نمودن دام از مايه كوبى كاوهاى أبستن بالاى 2 ماه خوددارى كردد.

صفحه 25:
- واکسیناسیون واکسیناسیون سالیانه تمامی دامهای ماده ‎Abb‏ و تکرار آن در زمان بلوغ به منظور افزایش سطح ایمنی علیه بروسلوز به روش زیر انجام خواهد شد. اس هش تماص پره وبزغاله های باه بای ماه تیک ماه قبسل از جفت گیری (ترجيعا 1۲ ۸ ماه با واکسن دز گامل روسوان بروش تزريق زير جلدى مايه كوبى ميشوند. ۳.۳ لل كوسفندان و بزهاى بالغ ماده با اولويت واكسيناسيون دامهاى موجود در اطت پر خطر بصورت دوسالانه با واکسن دز كاهيذه روسوآن بروش تزيق زير جلدى مايه كوبى ميشوند. ‎ty‏ مايه كوبى دام هاى نر اعم از بروارى وداشتى اجتناب گردد. ‏۲۸۸ ه واکسیناسیون دام‌های آبستن ( بجزء دام‌های آبستن نزدیک به زایش ) با واکسن روسوان اعم از دزکامل یا دز كاهيده: مصبوع بودة و ‎ete shy doula‏ بادرنظر رفن رخسیت او سلانب طلفزی تدم از راکا نیون دام های آبستن و بیمار خودداری بعمل آید. ‎gly DAY‏ مناسب جهت واكسيناسيون ذام هاى بلغ , آواخرآبستنى( ‎١‏ هفته مانده به زايش ) و بعد از ای تا یک ماه قبل از جفت گیری می ياشد. ‎ ‎

صفحه 26:
جفت ماندگی و مشکلات دستگاه تناسلی بدنبال سقط جنین

صفحه 27:
موضعی شدن میکروب در بیضه ها

صفحه 28:
تورم مفاصل وموضعی شدن میکروب در در کیسه های مفصلی گوساله

صفحه 29:
افراد در معرض خطر راك و دام روران, دامپزشکان, دامداران, کارکنان کشتارگاه و بسته بندی گوشت و فراورده های حیولنی و صنایع تولید و تحویل شیر در معرض خطر ابتلای بیشتری هستند. دامزشتکانی که به درمان کاو اشتغال دارند بیش از سایر دامپزشکان در معرض خطر هستند(تماس نزدیک با گاو به حصوص هنگام زایمان),در ایران دو گونه بروسلاآبورتوس در گاو و بروسلا ملیتسیس در گوسفند و بز شلیع بوده که قابلیت انتقال متقاطع و انتقال به دیگر حیوانات را دارد.

صفحه 30:
20 و عر یف بیماری هاری هاری یک بیماری عفونی حاد ( آنسفالیت ) و کشنده ویروسی است که به دوشکل تحریکی(هاری خشمکین ) و ساکت ‎(eae)‏ ظاهر مى شود . اين بیماری رت اد کش و سایر حبوانات خونگرم بستاندار. لطر اف ل اتب ازطریی سیوان کرد ‎Ph‏

صفحه 31:
20000 بررسى هاى انجام كرفته در نقاط مختلف كشور نشان ميدهد كه سك . روباه . و شغال از مهم ترين مخازن اين بيمارى مى باشند. در طى بررسى هاى انجام كرفته مشخص كرديده است كه همه استان هاى كشور كم و بيش به اين بيمارى آلوده هستند و بیشترین موارد آلودگی در نواحى شمال » شمال شرقی و غربی . استانهای کرمان . فارس . اصفهان و لرستان مشاهده شده است . در ایران ۸۸۵ كاز گرفتگی توسط سگ ها . ۶ / توسط گربه ها و باقیمانده آنها توسط حیوانات دیگر رخ داده است . بیشتر نمونه های مثبت ثابت شده در حیوانات مربوط به گاوها بوده است .

صفحه 32:
۱- میزان کشندگی بالا (۱۰۰) به طوریکه پس از ظهور علائم بالینی چه در انسان و چه در حیوان درمان پذیر نبوده و بیمار محکوم به مرگ خواهد بود ۲- افزایش روند موارد حیوان گزیدگی انسانی ۳- تلفات و خسارات اقتصادی که بیماری در دام ها ایجاد بی کنند .

صفحه 33:
‎pe)‏ اناك ‏۱- گاز گرفتن : ‏راس ستارى كاركرفتن به وسیله حیوات ۵ ۱ ۱ البته از طريق کشیده شدن پنجه آغشته به بزاق حاوی ویروس نیز ا ‏۲- پوست : ‏ار طرت پوست سالم .هارى سرایت يذير نيست ؛ ولى از وآه ۲ ‎ee‏ 0

صفحه 34:
۳- تنس : ‎yb Gl ea‏ نتسب ویره درغارهای محل زند کی خفاش کی :۰ . امکات پذیر است. ‏۶ دستگاه گوارش : ‏استال اراین راه بعید است,ولی حبوان گوشتخوار ممکن اسن بندرت ار طر ی خرردن لاسه حوانات مرده دراثر ایتلا به شاری ‎GS‏ ‎SAK gi}‏ ‏۵ جفت : ‏ازآنجا كه ذريك بررسی ‏ یروس کارت ۱ ۰( هاى يك حيوان ماده جدا کرده اند. انتقال بیماری ازطریق جفت یز

صفحه 35:
۲ یل آلوده : ‎ee)‏ ار ۳ حساس بوده در مقابل نور و خشكى بد سرعت از بين س رود لذا اين طريته انتقال سكن است در موارد استثنایی صورت پذیرد . ۷- انسان به انسان : تا به حال موارد معدودی انتقال هاری از انسان به انساث از طریق پیوند اعضا در دنیا گزارش شده است . دوره كمون : معمولا ۱۵ روز تا ۳ مه وب ۷۱ * دركودكان طول دوره كمون كوتاه تراز بزركسالان امستء

صفحه 36:
1 بيشكيرى در موقع از خم )53 2 7 ن از ك3 0 ۱ | ‏ین يا‎ a 0 3 rE 1 ‏محل كزش د‎ 8 5 زخم 7 ۱ 4 دخيه ۱ 1 ۳ ‎fe Qa 1‏ 9 يق سرم رد =

صفحه 37:
او گیگ ۰ مقدمه

صفحه 38:
ار بخجه بسماری 0 ۵ بتلای راین(اتحاد جماهیر شوروی سابق) ۶ کثبف علائم مشابه در کشور کنگو )33 ‎(Dror‏ 9 قاره آفریقا درایراناولین بار در سال ۱۹۷۸ در مطالعه بر روی کنه های جدا شده از دام ها آمروزه در اکتر کشور های همسایه ایران مثل عراق؛ پاکستان»افغانستان,تر کیه, کشورهای عربی و...بیماری شایع می باشد درایران طی چند سال اخیردراستانهای خوزستان,بوشهر,چهارمحال بح سیستان و بلوچستان,آذربایجان غربى»يزد.كرمان»تهران»اصفهان و گزارش شده است ۰ نفر در شبه جزیره کریمه در

صفحه 39:
a | 7 از ‎Sele‏ 25 كته لى از گونه هیالوما (هر کنه ماده د هر دوره تخم گذاری آتا ۸ هزار تخم تولید می کند) * انتقال ازطریق نیش حشرات ؟ انتقال ‎١‏ ق تماس با يا ترشحات مبتلايا

صفحه 40:

صفحه 41:
مخزن بيمارى * مهرداران کوچک:موش.خرگوش.سنجاب. جوجه ‎eZ‏ و 1 * دامهایی که دارای عامل بیماری مت هستند * پرندگانی که حامل ‎aS‏ میباشند * حشرات نیز با تغذیه از خون آلوده به 2

صفحه 42:

صفحه 43:
ae Je ‏کنه عامل بیماری در‎ A

صفحه 44:
كروههاى در معرض خطر

صفحه 45:
دوره كمون بيمارى

صفحه 46:
علائم بيمارى در دام

صفحه 47:
علائم ييمار ى ثر انسان و تب ناکهانی» بدن درد کوفتگی» ضعف. سردرد. درد شدید عضلات. بی اشتهایی. درد پشت حدقه چشم ترس از نوره تهوع» استفراغ. گلودرد. دل درد « تغییرات خلقی مثل بیقراری و افسردگی ۲ علائم خونریزی از روز آتا ۶ شروع میشود

صفحه 48:

صفحه 49:
ما مخط زب بغل.محل های تزریق 7 خونریزی از اعضای مختلف بدن مثل بينىء لثه. مجاری اذرارىء روذهء رحم ‎wag‏

صفحه 50:
بيشكيرى ازبيمارى در دام ‎ener‏ رت ترس از مكاي وكير كن سمپاشی بدن و جایگاه دام بخصوص در فصل فعالیت کنه ها جمع أورى كود و فضولات دامى و خارج نمودن از دامدارى ياكسازى دامدارى از اشياء متفرقه جهت جلوكيرى از تخمكذارى كنه ‏عدم خرید دام از کانونهای بیماری و دامداریهایی که موازین بهداشتی ‎Cale, |)‏ نمی کنند ‏سم پاشی بدن دامههای خریداری شده و قرنطینه به مدت ۱۴ روز

صفحه 51:
ا ل جدا نكاه داشتن جايكاه دام از محل زندكى و خودداری از تماس بدن با ترشحات و خون دام خوددارى از كشتار دام در محلهاى غير مجاز ۱۳ ‏ا اا ل‎ aac ‏نكهدارى كوشت تازه به مدت 7 ساعت در يخجال وسيس استفاده‎ 1 cay tery Lape a STE ern

صفحه 52:
پیشگیری از بیماری در انسان بهای حفاظت شخصی در تماس با ترشحات و خون حیوان پوشیدت دستکش . لباس بلند » چکمه » ماسک و عینک) روشهای حفاظت شخصی از گزش کنه و حشرات * خودداری از رفت و آمد در محلهای کشتار غیر مجاز * اجتناب از خوردن جگر خام ونیم پخته » نگهداری کلیه به مدت ۴۸ ساعت در بخجال و سپس استفاده * آموزش افراد در معرض خطرواطلاع رسانی عه

صفحه 53:
آموزش دامداران و افراد مرتبط 1 0772 1 +

صفحه 54:
سمپاشی بدن و جایگاه دام

صفحه 55:

صفحه 56:

صفحه 57:

صفحه 58:

صفحه 59:

صفحه 60:
با تشکر از توجه شما

بسم اهلل الرحمن الرحیم بیماریهای مشترک بین انسان و دام بروسلوز هاري تب خونریزی دهنده کریمه کنگو Brucellosis تب مالت نام های بیماری • • • • تب مواج تب مالت تب مدیترانه سقط جنین مسری یا سقط جنین واگیر گاوان مقدمه • این بیماری از بیماریهای مشترک بین انسان و دام است.طیف وسیعی از پستانداران اهلی و وحشی را مبتال می سازد .مانند :گاو ،گوسفند ،بز ،اسب ،سگ و… • اين بيماري انتشار جهاني دارد و بدون شك بعلت انتشار تقريب ًا جهاني گاو بروسال ابورتوس منتشرترين عضو از خانواده بروسالها و باعث خسارات اقتصادي زياد به دامداران و تهديد سالمتي جوامع انساني مي‌باشد. • شايان ذك ر اس ت ك ه اين روز ه ا ك ه بح ث جن گ بيولوژيك (، )Bioterrorism بسيار قوت گرفته است از بروسال ها و مخصوصا گونه هاي مليتنسيس و سوئيس، ب ه عنوان جن گ افزار هاي بيولوژيك ( )Biowarfareبالقوه ،ياد ميشود .ول ي اينكه آيا عمال چنين سالحي تا به حال عليه انسان ها استفاده شده است يا خير، مشخص نمي باشد. عامل بيماري : • -1بروسال ملي تنسيس (مهمترين عامل بروسلوز ) • -2بروسال آبورتوس • -3بروسال سوئيس • -4بروسال كنيس گاو خوك سگ گوسفند يا بز حساسيت عامل بيماري نسبت به نور مستقيم خورشيد بسيار حساسند وليكن در بافتهاي بدن حيوان و در شرايط طبيعي بخوبي زنده ميمانند ‌ در بافتهاي جفت و جنين براي مدت 6ماه زنده مي‌ماند در خاك خشك و دور از نور خورشيد 3-2ماه زنده مي‌ماند اين ميكروب در آب ،شير ،ادرار و ديگر ترشحاتي كه بطور يخ زده نگهداري شوند قادر است تا دو سال و يا بيشتر زنده بماند. زيان هاي اقتصادي • • • • • ) 1در اثر سEقط ّبره هEا و گوساله ها از جمعيت اين حيوانات كاسEته مي شود و نهايتا، موجب كاهش شير و گوشت مورد نياز جامعه مي گردد. ) 2گوسEEاله هEEا و ّبره هاي نارسEEي كEEه زنده متولEEد مEEي شونEEد در آينده ،حيوانات ضعيف ،كم شير و كم گوشتي را تشكيل خواهند داد. ) 3دام هاي آلوده ،دچار كاهEش وزن و كاهEش شيEر مEي گردنEد و از ايEن طريEق نيEز بر اقتصاد جامعه زيان هائي وارد ميشود. ) 4هرچEه شيوع بيماري در بيEن دام هEا بيشتEر باشEد انسEان هاي بيشتري را آلوده نموده و از طريEEEEق تحميEEEEل مخارج درمان ،و از كار انداختEEEEن نيرو و توان دامداران و كشاورزان ،زيان هاي فراواني را به بار مي آورد. ) 5بدون شEEك زيان هاي اقتصEEادي براي كشورهاي در حال پيشرفEEت ،زيان هاي سياسي و وابستگي به كشورهاي اسEتثمارگر و فرصت طلب ،را در پي خواهد داشت راههای سرایت بیماری • • • • • .1تماس مستقیم از راه ملتحمه چشم کونژنکتیو یا ازطریق تماس خراش ها و جراحات پوست با ترشحات،مواد دفعی ،یا بافتهای حیوانات آلوده یا اشیاء آغشته به ترشحات عفونی. .2مص رف بافته ا ،مواد غذای ی ی ا مایعات حاوی باکتری بروس ال مانند :شیرخام و فرآورد ه های لبنی آلوده خصوصا ً پنیر تازه ،خامه و سرشیر ،موارد بروسلوز انسانی ناش ی از گوش ت و فرآورده های آ ن کمت ر از اس تفاده از فرآورد ه های لبنی آلوده میباشد .با این وجود گوشت،اعضاء و خون تمامی انواع حیوانات ممکن است حاوی بروسال باشد. .3انتقال تنفسی از طریق استنشاق ذرات عفونی معلق در آغل ،اصطبل و آزمایشگاه انتقال بروسلوز از انسان به انسان بسیار نادر است. تلقیح مصنوعی ،واکسیناسیون و نمونه برداری از خون دربرنامه های خون گیری از گاو به موارد متعدد بروسلوز در بین دامپزشکان و تکنسینها منجرشده است. در شيرخواران و كودكان روستائي ) 1تغذيه با شير خام در دوران شيرخوارگي و بعد از آن. ) 2مصرف لبنيات خام ،نظير پنير و خامه روستايي. ) 3خوردن دنبالن آلوده اي كه خوب پخته نشده باشد. ) 4تماس مستقيم با نوزادان تازه متولد شده حيوانات (گوساله ،بزغاله ،بره) 0 ) 5تماس مستقيم با نسوج حيواني آلوده ،نظير مثانه حيوانات ذبح شده. ) 6از طريق Kافشانه‌هاي (آئروسل) موجود در هواي آغل و اصطبل . ) 7به هنگام بازي با وسايل كشاورزي ،از طريق پوست آسيب ديده. ) 8از طريق پاها و دست‌هاي ترك خورده كودكان روستايي. ) 9تغذيه با شير آلوده مادر و انتقال داخل رحمي را نيز در بروسلوز مادرزادي ( ،)Congenitalدخيل دانسته اند. دوره كمون : • دوره نهفتگ<ي اغل<ب بي<ن 1ت<ا 3هفت<ه مي <د .دوره کمون متغیر بوده و نسEبت معکوس بEا سیر باش تکاملی جنین دارد .هر چند آبستنی پیشرفته تر باشد ،دوره کمون کوتاهتر است. • البته بين 6تا 17ماه نيز گزارش شده است . عالئم بیماری در حیوانات – نشانEی اصEلی در تمامEی حیوانات (بEه ویژه نشخوار کنندگان)، سقط جنین یا زایش زود رس است. – عموم ًا سEقط جنین در نیمEه دوم دوره آبستنی اتفاق افتاده و غالباً بEا جفEت ماندگEی و بدنبال آEن متریت همراه بوده که ممکن است به عقیمی منجر شود. عالئم بيماري در گاو ‏مهمتريEن عالمEت بيماري بروسEلوز در گاو ماده سEقط‌ جنيEن در ماههاي پنجم آبستني به بعد است اكثرا ً سقط‌جنين همراه جفت ماندگي خواهد بود ‏جنيEEEن سEEEقط شده و ترشحات رحمEEEي حاوي تعداد زيادي ميكروب مي‌باشEد كEه از ايEن طريEق سEاير دامهاي دامداري را آلوده مي‌كند . ممكEن اسEت چنEد گوسEاله نيEز زنده متولEد شونEد ولEي ايEن گوسEالهها خيلEي ضعيEف هسEتند و ممكEن اسEت بعدEا ً بEه اسEهال ‌ سفيد مبتال شوند . ميكنEد و در آبسEتني ‏بEه هEر حال دام ماده بيمار بندرت بيEش از يكبار سEقط ‌ بعدي معموالً گوسالة ظاهرا ً سالمي را متولد خواهد كرد؛ ولEي بايEد توجEه داشEت كEه دامهاي مبتال بEه بروسEلوز حتماً بEه بيماري «ورمپسEEتان» ناشEEي از بروسEEال مبتال خواهنEEد شEEد و در سEEرتاسر دوره ‌ شيردهEي بطور متناوب يEا دائEم تعداد زيادي ميكروب را از راه شيEر دفEع ميرسEد و اگEر ايEن شيEر به‌صEورت مينماينEد و شيEر آنهEا نيEز سEالم بEه نظEر ‌ ‌ خام توسEط انسEان مصEرف شود يEا براي تغذيEه گوسEاله‌ها اسEتفاده شود باعث بيماري خواهد شد. جفEت معموالً متورم بوده و از حالEت طEبيعي كمEي تيره‌تEر بEه نظEر مي‌رسEد و ظاهري شبيه چرم پيدا مي‌كند. بيماري بروسEلوز در گاو نEر باعEث تورم قسEمتهايي از دسEتگاه تناسEلي ماننEد اپيديديEم (مخزن جمع‌آوري منEي در بيضEه) مي‌شود كEه مي‌توانEد به‌وسEيله جفتگيري دام ماده را نيEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEز آلوده كند. راههاي دچار شدن گاو به بيماري اكثرا ً از طريق دهاني يعنEي در اثEر تغذيEه مواد غذايي و آب آلوده به ميكروب و يEا ليسEيدن جنيEن سEقط شده و يEا جفEت آلوده و تشريحات تناسEلي آلوده گاوهاي بيماري كEEه در عمEEل وجود دارنEEد بEEه گاوهاي سEEالم منتقEEل ميشود . ‌ البتEه بدليEل اينكEه ايEن ميكروب قدرت تهاجمEي بااليEي دارد قادر اسEت از طريEق نفوذ بEه پرده‌هاي مخاطEي بينEي و گلEو ،چشEم ،دسEتگاه تناسEلي و ادراري ،مجراي سEر پسEتان ،بافEت پسEتاني ،پوسEت خراشيده و يEا زخEم شده و حتي پوست سالم باعث بيماري دام شود < بيماري بروسلوز در سگ • • • • • ميكنEد مي‌توانEد باعEث باكتري بروسEال آبورتوس كEه در گاو بيماري ايجاد ‌ بيماري در سگها نيز بشود. بيماري در سEگ از طريEق مصEرف شيEر ،پرده‌هاي جفEت يEا جنيEن دامهاي ميشود آلوده به ميكروب بروسلوز ايجاد ‌ ميتواند بيماري را به ساير دامها منتقل كند سگ مبتال به بروسلوز ‌ خيلEي بندرت عالئEم بيماري بروسEلوز در سEگ تظاهEر ميابEد وليكEن در سقطجنين اتفاق بيفتد برخي از سگها ممكن است ‌ ميباشنEد و مي‌تواننEد معموالً سEگهاي مادة آبسEتن حسEاستر از سEگهاي نEر ‌ ميكروب را از طريEEق ادرار ،مدفوع و ترشحات رحمEEي منتشEEر كننEEد و باعث آلودگي ساير دامها بشود. بيماري بروسلوز در گوسفند و بز • • • • • باكتري بروسEال مليتنسEيس باعEث بيماري در گوسEفند و بEز ماده مي‌شود و بروسEال اوويEس قوچهEا را بيمار مي‌كنEد كEه اگEر ايEن ميكروبهEا بEه انسEانها منتقEل شود باعEث بيماري شديEد (شديدتريEن حالEت تEب مالEت) شEد كEه مي‌توانEد ماههEا و سEالها ادامEه داشته باشد، منطقهاي از جهان كEEه پرورش گوسEEفند و بEEز رايEEج اسEEت بيماري ناشEEي از ‌ در هEEر بروسEال مليتنسEيس در انسEان و حيوان متداول اسEت و بويژEه در كشورهاي در حال توسعه اين بيماري شيوع بيشتري دارد بيماري حاصEEل از بروسEEال مليتنسEEيس بسEEيار خطرناكتEEر و كشنده‌تEEر از بروسEEال آبورتوس است اكثEر عفونتهEا از طريEق مصEرف شيرخام يEا پنيEر تهيEه شده از شيEر غيرپاسEتوريزه گوسEفند و بز ايجاد مي‌گردد ولEي در بسEياري از نواحEي كEه گوسEفند و بEز در كنار گاو پرورش داده مي‌شونEد يEا از مراتEع و چراگاههاي مشترك اسEEتفاده مي‌كننEد انتقال ايEن ميكروب توسEEط گاو نيEز ممكن است صورت بگيرد . انتقال بيماري در گوسفند و بز معموالً بروسال از طريق دهاني بز و گوسفند را آلوده مي‌سازد حيوانات بيمار نيز ميكروب را از طريق شير ،ادرار و ترشحات رحمي خود دفع ميكنند. ‌ قطرات معلق ميكروب در هوا متغير به ايجاد بيماري از طريق تنفسي يا چشمي ميشود. ‌ انتقال بيماري از گوسفند به بز از طريق دستهاي آلوده شخص شيردوش ممكن است اتفاق بيفتد .بزهاي ماده قادرند ميكروب را از طريق داخل رحم يا مصرف شير پس از تولد به بزغاله منتقل نمايند . معموالً عفونت در دستگاه تناسلي حيوانات نر جاي گرفته و مي‌تواند از طريق جفتگيري به ساير دامها منتقل شود. اين بيماري قادر است در موارد نادري حيوان را از پاي درآورد ولي اگر حيوان از بيماري جان سالم به در ببرد ميكروب در طحال ،كبد ،رحم و غدد لنفاوي براي مدت چندين سال جاي گرفته و به بروسلوز مزمن تبديل خواهد شد ،در طي عفونت مزمن ممكن است ميكروب به مدت چندين سال از طريق ادرار ،شير و ترشحات رحمي دفع گردد و باعث گسترش آلودگي شود. جنينهاي متعدد و بعEد از شيوع و گسEترش عفونEت بروسEال در گلEة بEز يEا گوسEفند ،سEقط‌ ‌ كاهش ميزان باروري ايجاد مي‌شود. سEقط‌جنين شايEد فقEط يكبار براي گوسEفند يEا بEز اتفاق بيفتEد وليكEن ممكEن اسEت بيماري مزمEن شده و بEه مدت چنديEن سEال بEا يEا بدون عالمEت دوام داشتEه باشEد و از ايEن طريق ساير دامهاي گله را نيز آلوده كند جنينهEا و تورم پسEتان بEا عالئمEي ديگEر كEه در همEة حيوانات متفاوت اسEت همراهEي سEقط‌ ‌ ميشود التهاب مفاصEل ،كاهEش وزن ،ضعEف و سEستي ،التهاب زيEر همراه سEرفه‌هاي ‌ خشEEEEEEك و كوتاه متداولتريEEEEEEن نشانيهاي بيماري بEEEEEEه حسEEEEEEاب مي‌آيند. جنينها در چهارميEن ماه آبسEتني اتفاق مي‌افتEد ولEي ايEن موضوع عموميEت اكثEر سEقط‌ ‌ نداشتEه و ممكEن اسEت سEقط‌جنين در هEر زمانEي در طول دوره آبسEتني اتفاق بيفتEد، برخEي از حيوانات آلوده چندين‌بار سEقط مي‌كننEد درحاليكEه برخEي ديگEر هرگEز سEقط نميكنند. ‌ پيشگيری • • • • • • • • ) 1شناسEائي حيوانات آلوده ،بEا اسEتفاده از آزمايشات سEرمي و جداسEازي آنهEا از سEاير حيوانات ) 2واكسيناسيون حيوانات واجد شرايط ) 3آموزش كلياتEي در باره بيماري و راه هاي پيشگيري از آEن بEه افراد در معرض خطEر و در مناطق بومي ،به عامه مردم ) 4پاستوريزه كردن لبنيات ) 5خود داري از مصEرف محصEوالت دامEي خام ،خودداری از دسEت زدن بEه الشEه هاي آلوده ،استفاده از وسايلي نظير دستكش و عينك حفاظتي در تماس هاي شغلي ) 6آموزش روحانيون و معلميEن محلEي و اخEذ كمEك از آنهEا بEه منظور ارتقاء آگاهEي هاي افراد بومي ،نسبت به بيماري ،و راه هاي پيشگيري آن ) 7رعایت مقررات بهداشتی و قرنطینه ای ) 8بيمEه كردن دام هاي روسEتائيان و دامداران و تحويEل دام هاي سEالم در مقابEل اخEذ دام هاي آلوده آنها يا پرداخت غرامت مناسب به آنان مبارزه با بروسلوز در بز و گوسفند جفت ماندگی و مشکالت دستگاه تناسلی بدنبال سقط جنین موضعی شدن میکروب در بیضه ها تورم مفاصل وموضعی شدن میکروب در درکیسه های مفصلی گوساله افراد در معرض خطر ‏کشاورزان و دامپروران ،دامپزشکان ،دامداران ،کارکنان کشتارگاه و بسEته بندی گوشEت و فراورده های حیوانEی و صEنایع تولید و تحویل شیر در معرض خطر ابتالی بیشتری هستند. دامپزشکانEی که بEه درمان گاو اشتغال دارنEد بیش از سایر دامپزشکان در معرض خطEر هسEتند(تماس نزدیک بEا گاو به خصEوص هنگام زایمان).در ایران دو گونEه بروسالآبورتوس در گاو و بروسEال ملیتنسEیس در گوسEفند و بEز شایع بوده که قابلیت انتقال متقاطع و انتقال به دیگر حیوانات را دارد. هاري يك بيماري عفوني حاد ( آنسفاليت ) و كشنده ويروسي است كه به دوشكل تحريكي(هاري خشمگين ) و ساكت (هاري فلجي) ظاهر مي شود .اين بيماري مخصوص گوشت خواران اهلي و وحشي بوده ،انسان و ساير حيوانات خونگرم پستاندار ،بطور تصادفي و اغلب ازطريق حيوان گزيدگي به آن مبتال مي شوند . بررسي هاي انجام گرفته در نقاط مختلف كشور نشان ميدهد كه سگ ،روباه ،و شغال از مهم ترين مخازن اين بيماري مي باشند .در طي بررسي هاي انجام گرفته مشخص گرديده است كه همه استان هاي كشور كم و بيش به اين بيماري آلوده هستند و بيشترين موارد آلودگي در نواحي شمال ، شمال شرقي و غربي ،استانهاي كرمان ،فارس ،اصفهان و لرستان مشاهده شده است .در ايران % 85گاز گرفتگي توسط سگ ها % 4 ،توسط گربه ها و باقيمانده آنها توسط حيوانات ديگر رخ داده است .بيشتر نمونه هاي مثبت ثابت شده در حيوانات مربوط به گاوها بوده است . -1ميزان كشندگي باال ( ) % 100به طوريكه پس از ظهور عالئم باليني چه در انسان و چه در حيوان درمان پذير نبوده و بيمار محكوم به مرگ خواهد بود -2افزايش روند موارد حيوان گزيدگي انساني -3تلفات و خسارات اقتصادي كه بيماري در دام ها ايجاد مي كنند . -1گاز گرفتن : اصلي ترين راه سرايت بيماري گازگرفتن به وسيله حيوان هار است . البته از طريق كشيده شدن پنجه آغشته به بزاق حاوي ويروس نيز منتقل مي شود . -2پوست : از طريق پوست سالم ،هاري سرايت پذير نيست ،ولي از راه كوچك ترين خراش يا زخم درپوست اين بيماري منتقل مي شود . -3تنفس : سرايت هاري از طريق تنفس،به ويژه درغارهاي محل زندگي خفاش هاي آلوده ،امكان پذير است. -4دستگاه گوارش : انتقال ازاين راه بعيد است.ولي حيوان گوشتخوار ممكن اسن بندرت از طريق خوردن الشه حيوانات مرده دراثر ابتال به هاري به اين بيماري مبتال شوند. -5جفت : ازآنجا كه دريك بررسي ،ويروس هاري را ازجنين ،رحم وتخمدان هاي يك حيوان ماده جدا كرده اند ،انتقال بيماري ازطريق جفت نيز بعيد نيست . -6وسايل آلوده : ويروس هاري بسيار حساس بوده در مقابل نور و خشكي به سرعت از بين مي رود لذا اين طريقه انتقال ممكن است در موارد استثنايي صورت پذيرد . -7انسان به انسان : تا به حال موارد معدودي انتقال هاري از انسان به انسان از طريق پيوند اعضا در دنيا گزارش شده است . معموال 15روز تا 3ماه و بطور متوسط 1تا 2ماه * دركودكان طول دوره كمون كوتاه تر از بزرگساالن است. -1خارج كردن ويروس از زخم -2خارج كردن كف صابون از زخم -3بريدن قسمت هاي له شده -4ضدعفوني محل گزش با بتادين يا الكل -5خودداري از بخيه زخم -6تزريق سرم ضد هاري تب خونریزی دهنده کریمه کنگو ()CCHF • مـقدمه تب خونریزی دهنده کریمه کنگو ( )CCHFاز بیماری های ویروسی مشترک بین انسان و دام است عامل بیماری ویروسی از خانواده بانیاویریدا (( Bunyavardaeو جنس نایروویروس ()Nairovirusاست مقاومت ویروس در برابر حرارت کم است و در دمای 56درجه سانتی گراد به مدت 30دقیقه از بین می ورد در خون به مدت 10روز در دمای 40درجه مقاومت میکند ویروس در برابر ضد عفونی کنندها خصوصآ ترکیبات اسیدی مقاومت ندارد بنابراین در محیط اسیدی ایجاد شده پس از جمود نعشی در گوشت از بین می رود تـاریخچه بیـماری اولین بار درسال1945 -1944ابتالی 200نفر در شبه جزیره کریمه در اوکراین(اتحاد جماهیر شوروی سابق) 1956کشف عالئم مشابه در کشور ک/نگو (زئیر )Zairدر قاره آفریقا درایران،اولین بار در سال 1978در مطالعه بر روی کنه های جدا شده از دام ها امروزه در اکثر کشور های همسایه ایران مثل عراق، پاکستان،افغانستان،ترکیه،کشورهای عربی و...بیماری شایع می باشد درایران طی چند سال اخیردراستانهای خوزستان،بوشهر،چهارمحال بختیاری، سیستان و بلوچ/ستان،آذربایجان غربی،یزد،کرمان،تهران،/اصفهان و فارس گزارش شده است انتقال به دام • انتقال از طریق گزش کنه ای از گونه هیالوما (هرکنه ماده در هر دوره تخم گذاری 2تا 8هزار تخم تولید می کند) • انتقال ازطریق نیش حشرات • انتقال ازطریق تماس باخون یا ترشحات مبتالیان انتقال به انسان • • • • • انتقال از طریق گزش کنه آلوده ازطریق له کردن کنه تماس مستقیم با الشه گوشت ،خون،ترشحات وبافتهای آلوده تماس باترشحات ،خون وتنفس افراد مبتال تنفس در تماس با دامهای آلوده مخزن بیماری • • • • مهرداران کوچک:موش،خرگوش،سنجاب،جوجه تیغی و ....... دامهایی که دارای عامل بیماری cchfهستند پرندگانی که حامل کنه میباشند حشرات نیز با تغذیه از خون آلوده به cchf چرخه بیماری گروههای در معرض خطر • همه افراد جامعه احتمال ابتال به بیماری را دارند. • گروه پر خطر شامل: ‏o ‏o ‏o ‏o ‏o دBامداران ،چوبداران دامپزشکان وکارکنان دامپزشکی سالخان ،قصابان وکارکنان کشتارگاه پزشکان ،پرستاران،بهیاران وکارکنان بیمارستان کارکنان رستورانها وکبابی ها دوره کمون بیماری • در دام 3تا 12روز • درانسان 3تا 9روز عالئم بیماری در دام • دامها بندرت عالئم کلینیکی نشان می دهند • در اثر عفونت خونی تب به مدت یک هفته در دام دوام می یابد و پس از آن دام به عنوان ناقل بیماری ویروس را از خود دفع میکند • گهگاهی در حالت حاد در مخاطات پر خونی یا خون ریزی دیده می شود. عالئم بیماری در انسان • تب ناگهانی ،بدن درد ،کوفتگی ،ضعف ،سردرد ،درد شدید عضالت ،بی اشتهایی ،درد پشت حدقه چشم، ترس از نور ،تهوع ،استفراغ ،گلودرد ،دل درد • تغییرات خلقی مثل بیقراری و افسردگی • عالئم خونریزی از روز 3تا 6شروع میشود خونریزی در مخاط ،خط زیر بغل،محل های تزریق ‏خونریزی از اعضای مختلف بدن مثل بینی ،لثه ،مجاری ادراری ،روده ،رحم و... پیشگیری ازبیماری در دام • • • • • • بهسازی جایگاه دام جهت ج/لوگیری از تخمگذاری و تکثیر کنه ها سمپاشی بدن و ج/ایگاه دام بخصوص در فصل فعالیت کنه ها جمع آوری کود و فضوالت دامی و خارج نمودن از دامداری پاکسازی دامداری از اشیاء متفرقه جهت جلوگیری از تخمگذاری کنه عدم خرید دام از کانونهای بیماری و دامداریهایی که موازین بهداشتی را رعایت نمی کنند سم پاشی بدن دامهای خ/ریداری شده و قرنطینه به مدت 14روز پیشگیری بیماری در انسان • • • • • • • جدا نگاه داشتن جایگاه دام از محل زندگی خودداری از له کردن کنه با دست یا روی بدن دام خودداری از تماس بدن با ترشحات و خون /دام خودداری از کشتار دام در محلهای غیر مجاز تهیه گوشت مورد نیاز از محلهای مطمئن و تحت نظارت دامپزشکی نگهداری گوشت تازه به مدت 24ساعت در یخچال وسپس استفاده رعایت اصول ایمنی درموقع تماس باگوشت تازه،ج/گروسایرآالیش دام پیشگیری از بیماری در انسان • • • • • روشهای حفاظت شخصی در تماس با ترشحات و خون حیوان (پوشیدت دستکش ،لباس بلند ،چکمه ،ماسک و عینک) روشهای حفاظت شخصی از گزش کنه و حشرات خودداری از رفت و آمد در محلهای کشتار غیر مجاز اجتناب از خوردن جگر خام ونیم پخته ،نگهداری جگر ،قلب ، کلیه به مدت 48ساعت در یخچال و سپس استفاده از آن آموزش افراد در معرض خطرواطالع رسانی عمومی آموزش دامداران و افراد مرتبط سمپاشی بدن و جایگاه دام انتقال از طریق کشتار غیر مجBاز با تشکر از توجه شما

51,000 تومان