صفحه 1:
تأثیر عوامل محیطی بر رشد و نمو سبزیها:
فتوسنتز و رشد و نمو كياهان تحت تأثير عوامل ژنتیکی و محیطی است. هر کیاهی
خصوصیات ژنتیکی خود را از والدین خود به ارث میبرد.
لما عولمل محیطی فیزبا توجمبه نوع آب و هوای منطقه» زمان کشت و نحوه
انجام عملیات زرلعی بر رشد و نمو سبزیها تثیر میگذارند. لین عولمل محیطی
شلمل: نور» دماء دیا کسید کربن» خاک تغنیه و کوددهی » کنترل علفهای هرز»
کنترل آفات و cles slow آبیاری» رطوبت نسبی است.
صفحه 2:
دی اکسید کربن
صفحه 3:
دی اکسید کربن
دیا کسید کربن هوا طی عمل فتوسنتز با لب ت کیب و مواد لازم برای رشد گیاه را فراهم
میسازد. کربن نقش مهمی در فتوسنتز و تولید ماده خشکت در گیاهان دارد.
کربن به صورت دیا کسید کربن (م00)) از آتصفر جذب شده و در ف رآیند فتوستتز به کار میرود.
تنها قسمت ناجيزي» از آن از طریق محلول خاک جذب میشود.
غلظت گاز کربنیک با صنعتی شدن شهرها و سوخت فسیلی از میزان ۲۸۵ قسمت در میلیون در
قرن ۱٩ به میزان ۳۲۰ قسمت. در میلیهن در اواسط قرن ۲۰ افزایش پیدا کرده است. در حال
حاضر این مقدار در بعضی از نقاط دنیا به طرز سرسام آوری از حد مجاز نیز بیشتر استد
فور
00 + و0ورباكى 0 60+ ىه 60
صفحه 4:
غلظت گازکربنیک در شرایط تابش نور شدید در مناطق سبزیکاری که دارای
ترا کم بوته متعادلی در واحد سطح هستند. پایین تر از ۲۵۰ قسمت در میلیون است؛
در صورتی که این مقدار در مزارع سبزیکاری با ترااکم زیاد در واحد سطح حدود
۰ قسمت در میلیون میباشد.
غلظت زیاد گاز کربنیک در پرورش سبزیهای گلخانهای حلئز اهمیت است. فتوسنتز
در گیاهان در شرالیط مناسب نور. دما و جریان آب و هوابه موازات افزليش غلظت
كاز كر بنيك تا حدود ۳۰۰ قسمت در میلیون افز اش میابد.
غلظت کم آن در محیط گلخانه میتواند یکی از عوامل عمده محدود کننده
فتوسنتز در گیاهان گلخانهای باشد؛ زیرا محیط گلخانه بسته است و و) موجود در
آن توسط گباهان د ای عمل فتوسنتز pero ف می شود و غلظت آن کاهش می اید.
صفحه 5:
از طرفی با توجه به هزینه بالای احداث گلخلنه, لازم است که ترتیبی اتخاذ کردد تا
حدا کثر فتوسنتز و عملکرد بهدست آید. بنابراین برای داشتن فتوسنتز مناسب در
گلخلنه یا بایید به نحوی با انجام تهویه. غلظت این گاز را در حد هوای بیرون از
گلخلنه نگه داشت و يا اینکه جه طور مصنوعی م00 به فضای داخل گلخلنه تزریق
ae
برای رسیدن به حدا کثر عملکرد با تزریق م06 (ذر صورت مناسب بودن سایر عوامل
محیطی). غلظت آن باید به نقطه اشباع برسد. نقطه اشباع م00 غلظتی از 00
است که با افزاییش غلظت OT بر میزان فتوسنتز گیاه افزوده نشود. بیشتر گياهان در
غلظت 9000 مجم به نقطه اشباع مى رسند
صفحه 6:
3
foe 11 dee ۱۳.۰
60۲ ات
نمودار تأثیر دیاکسید کربن بر فتوسنتز و نقطه اشباع آن
صفحه 7:
در بعضی از گلخانههای تجاری از غلظت 0000 «مم استفاده میشود. برای
رساندن غلظت تا لین سطح, کلخلنه بلید کاملاً سته باشد. زیرابا باز بودن دريجدها
یا انجام تهویه. امکان رساندن غلظت م20 به غلظت مورد نظر و ثلبت نگه داشتن
آن ممکن نیست. با توجه به مزایای مفید لین روش استفاده از آن میتولند باعث
افزایش عملکرد چشمگیری در بخش تولیدات گلخانهای شود.
پیچید گی فرایند فتوسنتز باعث شده که نتایج مختلفی از تزریق ,060 بهدست آید.
در زمستان به علت بسته بودن محیط گلخانه (مخصوصاً در گلخانهای که حر کت
هوا در گن کمتر از ۱/۰ متر بر انیه است) و مصرف و00 توسط کیاهان, غلظت
كن در كلخلنه كاهش مى يابد. بنابراين براى جبران م00 از دست رفته؛ اين كاز
بايد توسط كلخانهدار به كلخانه تزريق شود.
صفحه 8:
op! ply با توجه به این وضعیت دو راه وجود دارد.
۱-با محاسبه سرعت تهویه و تزریق مقداری از دیا کسید کربن, غلظت آن را در
گلخانه در > OOO سم حفظ و از کاهش غلظت دیا کسید کربن گلخانه
جلوکیری شود؛
۲- فرض شود که غلظت دیا کسید کربن داخل و خارج گلخلنه. ثلبت نگه داشته
شده و بنابراین غلظت دی) کسید کربن را در گلخلنه تا حدی بالا برد که فتوسنتز
افزايش يابد.
صفحه 9:
شرایط غنیسازی گلخانه با و00
)تزریق دیاکسید کرین در تمام طول روز, از طلوع تا یک ساعت قبل از غروب.
صورت میگیرد و از تزریق آن در طول شب باید خودداری شود؛
؟) ضمناً زمان تزریق به موقعیت گلخلنه و عرض جنغرافیلیی هم بستگی دارد؛ به طوری
که اين عمل بیشتر در فصلهای پاییز و زمستان انجام میشود.
۳)در زمان تزریق بلید کلیه دستگاههای تهویه. هواساز و خنککننده خاموش و دریچه
تهویه کاملاًبسته باشد. در غیر این صورت تزریق دیاکسید کربن تأثیری ندارد.
۶)همزمان با افزليش 26 لازم است که میزان شدت نور نیز زیاد شود؛ زیرا در شدت
نور پائین. غلظت کم و(00) سبب افزلیش فتوسنتز میگردد و به عبارت دیگر نقطه
اشباع مج200 در شدت نور پائین. کمتر است.
صفحه 10:
پاسخ گیاهان به تزریق و00
پاسخ گیاهان مختلف گلخانهای به غنیسازی گلخانه با 00 . متفاوت است. در
محصولات گلخانهای, وزن تر محصول, تعداد میوه. اندازه گیاه. طول شاخه گل, کیفیت
كل و ميوه و تولید محصول قلبل فروش در حداقل زمان ممکن و زمان رسیدن محصول.
عامل های مهمی هستند که انتظار میرود با افزایش 0۵0 گلخانه. تحت تأثير قرار گيرند.
پاسخ محصولات مختلف به افزايش ۰00 متفاوت است و ممکن است پاسخ دریافتی با
توجه به متنوع بودن شرلیط محیطی هر گلخلنه. از محصولی به محصول دیگر از فصلی
به فصل دیگر و از سالی به سال دیگر متفاوت باشد. پاسخ گیاه به افزایش غلظت 00
تابعی از روش غنیسازی گلخلنه با ۰006 مرحله رشد گیاه. دمای بیرون گلخانه و دمای
مطلوب برای رشد گیاه و شدت نور گلخلنه است. میزان پاسخ گیاه در یک پارامتر خاصء
متغیر بوده و از کمتر از ۱۰ درصد. تا پیش از ۱۰۰ درصد بهبود مشاهده شده است
صفحه 11:
از جمله محصولاتی عه نسبت به افزلیش م00 پاسخ مثبت دادهلند میتوان به خیار.
کوجهفرنکی. کاهو, توتفرنگی؛ فلفل» کلم اشاره کرد.
در گیاه کوجهفرنگی, غنیسازی کلخلنه با م60 علاوه بر افزایش تعداد خوشههای
گل, باعث زود گلدهی, افزایش رشد رویشی, افزايش وزن کل میوهها می شود
و د رکاهو سبب کاهش زمان تولید محصول و افزايش وزن محصول می گردد
صفحه 12:
منابع تأمین م00 برای گلخانه
|- تزریق دیا کسید کربن با سوزاندن مواد نفتی
در نتیجه سوختن کامل هر ماده سوختی؛ ج060) و آب تولید میشود. سوختهای اصلی شامل گاز طبیعی؛
گاز مایع پروپان با بوتان Ct UPB) سفید میباشند. نکته قابل توجه در باره همه سوختها این است که
میزان گوگرد آنها نباید پیش از ۲۰۰ میکرو گرم در گرم باشد؛ در غیر این صورت گیاه به خاطر م96)
تولید شده صدمه خواهد دید.
به همین منظور باید به ازای هر ۱۰۰ مترمربع گلخانه؛ ۰.۵ ليتر كاز مایع پروپان در ساعت؛ یا ۵ لیتر نفت
خالص در ساعت. سوزانده شود. باید توجه داشت که در هنگام سوختن چراغ نفتی؛ شعله به صورت آبی
پسوزد.
زمانی که گاز طبیعی میسوزد بهازای سوختن هر یکک متر مکعب گاز طبیعی» ۱۰۰۰ لیتر گاز دیا کسید کربن
ار ام ی زر دش من ee تر مر واو ف
صفحه 13:
۲- تجزیه مواد آلی
در لثر تجزیه هر نوع All cole گاز دیا کسید کربن تولید میشود. هر نوع ماده
آلی که به خاک اضافه یا در سطح خاك بهن شود. در معرض تجزیه قرار
می گیرد. میانگین دی کسید کربن تولید شده در خاک حدود ۲ کیل و گرم در روز
در یک هکتار است.
کمپوست و کودهای دامی از جمله مواد آلی هستند که در صورتی که جه نحو
درستی تهیه شهند. میتوان از آنها در گلخلنه استفاده کرد. برای اینکه به طور
متوسط ۱۰-۵ گرم دی| کسید کربن در هر مترمربع در یک ساعت به گلخلنه اضافه
شود.به ۱2-۷ کیلوکرم کمپوست مرطوب نیاز است تا دی کسید کربن مورد نیاز
را برای مدت ۲۰ روز تأمین نماید
صفحه 14:
۳- استفاده از کپسول م00 خالص
روش دیگر تأمین دی) کسید کربن مورد نیاز محصولات گلخانهای. استفاده از کپسول
حاوی دیا کسید کربن است. گاز 00 خالص. گرانترین منبع است ولی در عین
JE مناسبترین روش بوده و کنترل آسن آسان است. کپسولها قابل وزن کردن
میباشند و بنابراین میزان مصرف آن در دورههای زمانی کوتاه مدت. تعیین میشود.
صفحه 15:
جه پرورشدهند گان سبزیهای گلخانهای توصیه میشود که در یک روز آفتابى
و گرم. که تهویهها به طور کامل بسته هستند. غنی سازی دیا کسید کربن را تا
غلظت 00ج انجام دهند؛ اما در یک روز ابری. که شدت نور کمتر از
۰ وات در مترمربع باشد. میزان غنیسازی دیا کسید کربن را میتوان فقط تا
سم انجام داد. هرچه شدت نور گلخلنه بیشتر باشد. به غلظت بیشتری از
دی| کسید کربن در گلخلنه نیاز است تا سرعت فتوسنتز افزلیش یلبد؛ در غیر این
صورت. افزایش شدت نور به تنهلیی تأثیر چندلنی در افزلیش فتوستتز نخواهد
داشت.
صفحه 16:
از طرف ديكر با افزلیش دمای کلخلنه, به غلظت بیشتری از دیاکسید کربن و با
کاهش دماءبه میزان کمتری از آن نیاز خواهد بود؛ بنابرلين سه عامل نور. دما و
دیا کسید کربن باید به صورت متناسب با یکدیگر افزايش يابند تا سرعت فتوسنتز
افزايش يابد.
#
re 20 €
7 &
p15
0 ۱
caress زو 5
ira. ppm) Cor eae ——
0
12 10 8 6 4 2 0
مجموع نور ررزانه ) (Molim" /day
