تاسیسات مکانیکی سیستم آبرسانی

صفحه 1:
به نام خدا ‎a.‏ بات مکاند آقا نا ‎“aa‏ ¥ ی کت صری زهرا دا کریمی 3 لت — 

صفحه 2:
اب آب. ماده حیاتی زندگی جان داران است و بدون آب هیچ موجود زنده ای نمی تواند به زندگی خود ادامه دهد. بشر برای ‎gob‏ نیاز خود از آب» نخستین شهرها را درکنار رودخانه هایی مانند نیل, دجله, فرات و سند ساخت. در جاهایی که دسترسی به آب رودخانه نداشت و یا از نظر کمی یا کیفی جوابگوی نیازش نبود. برای رفع نیازهای خود اقدام به کندن چاه نمود و یا به فکر جابه جا کردن آن افتاد (حفر قنات). 

صفحه 3:
} A = bee 37 كت ‎aa‏ ‏مصرف اب آب درشهرها به سه كونه خانكى؛ صنعتی و همگانی مصرف می گردد مصرف های خانگی عبارتند از: آشامیدن پخت و پز ظرف شویی, حمام. دست شویی, لباس شویی» شست وشوی خانه و ... مصرف های صنعتی شامل: مصرف کارگاه های کوچک. کارخانه ها؛ موّسسه های دامداری. و مصرف همگانی مصرف هایی مانند آتش نشانی, تلفات آب و آبیاری فضاهای سبز را شامل می شود. برای مصرف خانگی به طور معمول از آب تصفیه شدهٌ شهری استفاده می گردد. 

صفحه 4:
وت مت / 7 تهیه آب آشامیدنی <= آب به حالت مایع و ترکیب شیمیایی حاصل از دو اتم هیدروژن و یک آتم اکسیژن (۳۱20) است که يافت ميشود. اقیانوس ها و دریا ها 97/5 درصد آب های شور موجود در زمین را در بر میگیرد. بقیه 2/5 درصد. آب های شیرین را تشکیل میدهند که به صورت زیر در کره ی زمین یافت میشود: 69 درصد آبهای شیرین در حالت جامد. ‎sla Gy‏ قطبی و یخ های نقاط بلند زمین می باشند. 7 30 درصد آبهای شیرین را آبهای شیرین زیرزمینی دربر می گیرند. - 0/3 درصد آبهای شیرین را آبهای سطحی تشکیل می دهند که شامل رودخانه ها و دریاچه های آب شیرین است. 7 درصد آبهای شیرین به صورت نم در زمین و یا به شکل باتلاق درسطح زمین هستند و استفاده از آنها اقتصادی نیست. 

صفحه 5:
فص -5- ‎J‏ ‎a OR oi 1 1 al 7 :‏ ع عه كت ب‌خواص آب آشامیدنی را می توان به سه گروه فیزیکی» شیمیایی و بیولوژیکی نیز تقسیم كرد. ر" فیزیکی: ویژگی هایی از قبیل دماء رنگ, تیرگی, بو مزه جزء خواص فیزیکی آب آشامیدنی می . ب باشند. توس ان عارنست از مجود ذرات معلق مفل کل و لاي معلق در آب که سیب > ۰۰ ۳ قسمتى از نور ميشود به طور مثال اگر میزان مواد معلق در آب 10 20۳۱ باشد آب به صورت غبار آلود دیده می شود. تیرگی مناسب براي آب معمولاً 5 00۳ می باشد. كدري شيري رنگی که در نتیجه ورود بیش از حد اشباع مولكولهاي هوا در آب بوجود می آید موقتی بوده و پس از مدتی با بیرون رفتن ذرات هوا آب حالت زلالی خود را بدست می آورد. آشامیدنی باید بی رنگ و در عمق هاي زیاد رنگ آبی به سبز زلالی داشته باشد. پر عادي آب آشامیدنی ممکن است مربوط به مواد آلی رنگی مانند مواد گیاهی , فلزات ‎take ie So aay sone‏ دراب است. رنگ قهوه اي مايل به سياه نشانه وجود نمك هاي منگنز در آب است. زردي رنگ لب آب نشانه وجود تركيبهاي گیاهی و اسيدهاي ناشی از فساد آنها و پا وجود خاك رس است. همچنین وجود مود ألى در أب مى تواند موجب رذك آبى شود. ‎aN ۸‏ تب ‎ ‎ 

صفحه 6:
تب رس 0 مت بو: آب آشامیدنی باید بی بو باشد. وجود اسید سولفوریک, کلر ...... و آمونياك به آب بوي ناخوشايندي ن می دهد. بوي نامطلوب آب می تواند ناشی از میکروارگانیسم هاي زنده و یا مرده و پا بعضی مواد آلی باشد. بوي آب عمدتاً مربوط به وجود مواد آلی می باشد. بعضی بوها نشانگر افزايش فعالیت بیولوژیکی و بعضی دیگر ناشی از آلودگی صنعتی است. مزه آب: شوري ‎Ol‏ می تواند نشانه وجود نمک خوراکی باشد. تلخی آب نشانه وجود ترکیب هاي منیزیم در آب است ۳۳۱۰ کمتر از 6 باعث طعم ترشی آب می شود. ۳۲۷ بزرگتر از 9 به آب مزه صابون می دهد. وجود نمكهاي آهن و آلومینیوم مزه آب را گس می کند. مزه گندیدگی آب به علت آلودگی هاي آلی آب است. Yo ey 

صفحه 7:
‎YS‏ مب ‎f‏ ‏سب ‎wy‏ ‏شیمیایی: مشخصات شیمیایی آب شامل میزان درجه سختی, درجه اسيدي (۳۳۱)مقدار آهن و © منگنز و سایر فلزات می باشد. مثلا آب باران می تواند داراي مقدار زيادي گازکربنیک باشد و ممکن است این مقدار تا حدود 50 ۲8/۱ برسد. 9 نیتراتها در آبهاي سطحی به مقدار کم و در آبهاي زیرزمینی به مقدار نسبتاً زيادي وجود دارند و _ اساسا تتیجه | کسیداسیون مواد آلی حیاتی در آثر باکتریها می باشتد. بهتر است میزان نیترات آب آشامیدنی در حدود 2۳8/۱1تا 5۳8/۱1۴کنترل شود و بیشترین حد مجاز آن 10۳۳0۳0 است. تها داراي اثر سمی بر روي انسان و بخصوص افراد خردسال می باشند. ‎aces‏ یا سیلیکات که به حالت مولکولی با سیلیس آزاد در بدن وجود دارد داراي ارزش بخصوص در بافتهاي استخوانی, دندان ها و ناخن ها می باشد. بیشترین حد مجاز سیلیس در آب آشامیدنی ۲ است. فلوراید درآب هاي آشامیدنی در حدود 0.1۳08/116 می باشد. حدا کثر مجاز میزان فلوراید آب ۲ است. )& وجود املاح کم در آب موجب مزه مطلوب آب می شوند به طور کلی آب 200 ۳۳۱ >۲05 مطلوب می باشد. ‎ ‎ ‎ ‎w aN ۸‏ نما د ‎ 

صفحه 8:
لت آلومینیوم در بیشتر زمینها و آب هاي طبيعى وجود دارد. 0 مى تواند موجب بيماري ب ۸ = رس uJ الزايمر شود. بالا بودن ميزان أب باعث نزول کیفیت و میزان مقبولیت آن از نظر مصارف 8 خواهد شد. مثلاً صابون در آبی که سختى آن زياد باث ‎ide‏ و در مورد وسایل و اجزاء سیستم گرمایش ۱ گ رادیاتور و غیره تشکیل رسوب روي جدار داخلی آنها بای* کاهش قدرت انتقال حرارتشان می شود. میزان سختی ( مقدار کربنات کلسیم) آب باید 30 تا ‎ppm 150‏ باشد. آبی که درجه سختی آن کمتر از 30 00۳0 باشد براي آشامیدن گوارا نیست. خواص اورگانیک: در آب ها طبیعی همواره تعداد بسیار زيادي موجودات تک سلولی از قب انواع باكتري, پلانکتون و جلبک زندگی می کنند برخی از آنها می توانند موجب انواع بيماريهاي عفونی در اك باون باشند لذادراين خصوص مى بايستى كنترل هاي به منظور ۱۳۱ ۲۰۰ * بيماري صورت كيرد. 

صفحه 9:
من مت _منبع هاى زير زمينى اب 2 جاه ها: جاه حفرةٌ استوانه اى قائمى است كه سطح زمين را به يك مخزن زيرزمين آب متصل مى سازد. آب هاى زيرزمينى ازراه درزها و شکاف سنگ ها و خلل و فرج زمین درجاه تراوش مى نمايد. قنات يا كاريز: قنات براى برداشت آب از سفره هاى زيرزمينى مورد استفاده قرار م يكيرد. سفره هايى كه عمق آنها ازيك صد متر بيشتر باشد و علاوه بر این, در فواصل دور و در شيب زمين قرار كرفته باشد. چشمه: چشمه جایی است که در آن, آب زیرزمین بدون دخالت انسان به روی زمین روان شود. Yo 

صفحه 10:


صفحه 11:
‎es‏ مت ‏7 منبع های روزمینی آب 1 ‏منبع های روزمینی آب یا « آب های سطحی » که از جریان آب های ناشی از بارندگی روی زمین به دست می آیند به علت تماس با هوا از یک سو و شستن آلودگی های روی ز از سوی دیگر می توانند همه گونه آلودگی ها را با خود داشته باشند. از این روی بهره برداری از آنها برای آشامیدن حتماً تصفیه لازم دارد. ‎ ‎ ‏رودخانه ها: آب رودخانه ها به ویژه در کشورهای صنعتی کثیف ترین آب های روی زمینی هستند که پس از تصفیه در آب رسانی شهری مورد مصرف دارند و بعد از آب های شور نامناسب ترین نوع به شمار می آیند. ‏9 ‏دریاچه های آب شیرین: دریاچه های آب شیرین هميشه از یک یا چند رودخانهةٌ چشمه تغذیه می ‎ay‏ گردند. ‎iy oS‏ مس 

صفحه 12:
= رس © تصفيه آب ‎YY‏ ‏آبى كه در طبيعت يافت مى شود معمولاً قابل استفاده مستقيم نيست و بايد قبل از استفاده تصفيه شود. اين كار به ويزه براى آب هاى روى زمينى بيشتر ضرورت دارد. آب هاي آلوده را مى توان به سه روش: مکانیکی» شیمیایی و زیستی (بیولوژیک) تصفیه کرد. در تصفیه آب آشامیدنی, مراحل متداول عبارتند از: ۱- گرفتن مواد درشت با کمک آشغال گیرها ۲- ته نشین کردن مواد خارجی معلق در آب ۳- تصفیه آب با کمک صافی ها ۴- اکسید کردن مواد آلی موجود در آب با کمک هوا رسانی ۵- گندزدایی آب توسط مواد شیمیایی ۶- کاهش درجه سختی آب - شیرین کردن آب 

صفحه 13:
— رس تجهیزات لوله کشی ¥ لوله ها: لوله فولادی درزدار(سیاه): اين لوله را از ورق آهن می سازند. ورق بریده شده به طول 6 متر را در داخل دستگا ههای نورد. نورد کرده و به صورت لوله در می آورند. سپس درز لوله را جوش میدهند. بنابراین, اين لوله دارای درزی در طول لوله است. از این لوله در تأسیسات حرارت مرکزی و تهویه مطبوع برای آب رفت و برگشت و همچنین رفت و برگشت گازوئیل استفاده ميشود. 

صفحه 14:
‎J. =‏ ىت -لوله فولادى كالوانيزه (سفيد): اين لوله در واقع همان لوله فولادى درزدار (سياه) است كه يس ازت ساخت برای محافظت در برابر مواد خورنده جدآره داخلی و خارجی آن را با فلز روی روکش کرده اند. نا اين نوع لوله در شاخه های 6 متری به بازار عرضه می شود. اتصال این لوله معمولاً خی اسان نباید برای اتصال آنها استفاده شود. از اين لوله در سیستم آب سرد وكرم بهداشتى استفاده ميشود. ‎ 

صفحه 15:
— م | لوله های فولادی بدون درز (مانسمان) این لوله از فولاد ساخته می شود و جداره آن بدون ما درز است. با قطر خارجی مساوی در مقایسه با لوله های درزدار اين نوع لوله دارای ضخامت + بیشتر و قطر داخلی کمتر است. از لوله مانسمان بیشتر در لوله کشی گاز و مواردی که فشار . ب کار زیاد است. استفاده ميشود. 

صفحه 16:
= رس / > لوله های پلیمری: در ساخت این لوله ها از پلیمرها استفاده شده و امروزه به تدریج در پرخی ن موارد جانشین لوله های فلزی شده اند. 9 ۱ TS ‎ok a,‏ ی) فا 

صفحه 17:
= ملوله های دیگر: برای اختصار فقط نام و مورد استفاده لوله های دیگر که در تاسیسات کاربرد دارند. بیان می شود. لوله فولادی برق در سیم کشی روکار برق ‎oJ‏ چدنی برای تأسیسات فاضلاب لوله سیمانی پرای دودکش و فاضلاب لوله آزبستی(ایرانیت) برای فاضلاب آغشته به مواد شیمیایی لوله مسی در سیستم های سردکننده, کویل های سرمایی و گرمایی به کار هي رود 

صفحه 18:
مقایسه معایب لوله های فلزی و پلیمری معایب لوله‌های فلزی معایب لوله‌های پلی‌مری ۱- خوردگی از داخل و خارج ال نفوذ اكسيزن ‎Eee‏ صرب اتیساط زیاد ۳- وزن زیاد عدم مقاومت مکانیکی ‎oaleent‏ ی ی ۴-عدم تجهیز دما و فشار بال ۵ دم مقاومت در مقابل نور ع ضعف در برابر نور 7 قيمت اوَّليةٌ زياد 

صفحه 19:
SZ = وصاله ها (فیتینگها): ت در لوله کشی, برای اتصال لوله ها به یکدیگر یا برای تغییر جهت دادن لوله یا انشعاب گرفتن لا یا تبدیل قطر لوله از قطعاتی استفاده می شود که به آنها « وصاله » می گویند. جنس وصاله ها باید از چدن چکش خوار, فولاد و یا فولاد گالوانیزه باشد. متداول ترین آنها عبارتند ان اسه راهى زانو 

صفحه 20:
مغزی 

صفحه 21:
وه ‎J.‏ ‏بوشن: قطعه استوانه ای است که از داخل دنده شده و برای اتصال دو لوله و ‎we os es‏ کارمی رود. © ۵ زانو: وسیله ای برای تغییر جهت لوله کشی است: از نظر ژاویه تغییر و نحوه دنده شدن دارای انواع مختلف است. سه راهی: وسیله ای برای گرفتن انشعاب در لوله کشی می باشد که ممکن است ‎٩۰‏ درجه و ۴۵ درجه باشد. مغزی: وسیله ای است که می تواند یک لوله کوچک دو سر دنده پا قطعه ریختگی دو سر دنده باشد و برای اتصال وصاله ها به هم دیگر یا اتصال وصاله ها به شیرها و موارد دیگر به کار می رود @" P= 

صفحه 22:
‎J. 022‏ ۳ ها نا مهره ماسوره: وسیله ای است برای اتصال دو قسمت لوله کشی که از سه قطعه تشکیل که می شود. دو قطعه از آن هر یک به یک طرف وصل می شود و قطعه وسط با اتصال دو قطعه به هم دیگر دو قسمت لوله کشی را به هم وصل می کند. از مهره ماسوره در اتصال سیستم لوله کشی به دستگاه هایی مانند آب گرم کن و اتصال در طول های بلند و هم چنین در مدارات بستهٌ لوله کشی استفاده می شود. ‎uo ‏تبدیل: وسیله ای است برای ایجاد تغییر قطر در لوله کشی, که ممکن است به صورت روپیچ توپیچ» بوشن تبدیل, زانو تبدیل و سه راه تبدیل باشد. ‏درپوش: در صورت لزوم برای بستن انشعابات مورد استفاده قرار می گیرد. ‎© ‎a oS _9( ‎ 

صفحه 23:
كر ذم Si F : ‏جر انیا‎ ‏نت زر‎ [4 ‏اج‎ ٠ its 1 3 فص ك از استاندارد ۴۹ 150 فیتینگ های ساخته شده از چدن چکش خوار 7 et ui cy 

صفحه 24:
فیتینگ از استاندارد ۴۹ ‎iso‏ 4 9 3 3 3 

صفحه 25:
مت 0 شیرها شیرها وسایلی هستند که برای باز و بسته کردن مسیر تنظیم مقدار جریان آب, کنترل سطح آب و برداشت آب به کار برده می شوند. در تاسیسات اوله کشی اب رسانى ‎close‏ برداشت» شیرهای مسیر و ‏اختمان, شيرها به سه كروه ث شیرهای ایمنی و کنترل دسته بندی می شوند. ‎\ ‎ ‎ 

صفحه 26:
‎WS‏ مشب ‏شیرهای برداشت شامل شیرهای ساده تکی» شیرهای مخلوط, شیرهای پیسوار و شیرهای فشاری (شست و شو) میر باشند. جنس این شیر معمولاً از آلیاژ برنج است و برای زیبایی آن را با آبکاری کرم و نیکل روکش می نْ شیرهای ساده تکی در ‎ele‏ و اشکال گوناگون ساخته می شوند و مهم ترین آنها شیر کرمه دنباله کوتاه شیر کرمه دنباله بلند. شیر برنجی معمولی و شیر برنجی سر شیلنگی هستند. ‏شیرهای مخلوط که برای مخلوط کردن آب سرد و آب گرم و رساندن آب به دماى لازم به كار مى ‏روند. به دوگروه توکاسه و دیواری تقسیم بندی می شوند. نوع توکاسه در مدل و اشکال گوناگون از ‏طرف سازندگان عرضه می شوند. ‎ ‎ 

صفحه 27:
A = شیر پیسوار در روشویی ها و ظرف شویی ها که از شیر او نو کامیه استفاده می ‎sails‏ ارتباط شیر مخلوط و شبکة لوله کشی آب سرد یا آب گرم به وسیله این شیر برقرار می شود. شیرهای فشاری وسیله ای است که برای شست وشوی کاسه توالت و تخلیةٌ فاضلاب به کارمی رود. 

صفحه 28:
د ‎A‏ / ‎eZ 37‏ نأ شيرهاى مسير شيرهايى هستند كه درمسير لوله كشى براى باز و بسته كردن مسير و تنظيم فشار و جريان آب به کار می روند. شیر فلکه کف فلزی, شیر فلکه کشویی, شیر یک طرفه از جمله شیرهای مسیر هستند. انك < ة ازا إن ياه أ 

صفحه 29:
—. ‏د‎ ‎O شیرهای ایمنی و کنترل . أَيَنْ شیرها به منظور ایجاد ایمنی در کار دستگاه ها در تأسيسات بهداشتى و كرمايى ساختمان به كان می روند. دارای انواع و اقسام زیادی هستند که ما فقط به دو نوع آن, یعنی شیر اطمینان و شیر شناورت می پردازیم. 5 شیر اطمینان یا شیر رها کننده: برای کنترل فشار آب گرم کن ها و جلوگیری از خطرات ناشی از افزایش فشار آنها از این شیر استفاده می شود که در موقع بالارفتن فشار و یا درجه حرارت به طور اتوماتیک بازشده و مقداری از آب یا بخار را خالی می کند. این شیر در انواع کنترل کننده فشار, کنترل کننده درجه حرارت و کنترل کننده فشار و درجه حرارت ساخته شده و در بالای آب گرم کن نصب می شود شیر اطمینان حساس در پرابر 1 5 ‌ دما و فشار 

صفحه 30:
‎J. =‏ ۲ ها 7 شیر شناور (فلوتر): برای کنترل سطح آب در مخزن ها به کار می روند. شیر با کمک گوی © توخالی و شناوری که با و بالا رقتن سطح آزاد آب در مخزن, پایین و بالا می رود از حالت 0 کاملاً باز به حالت کاملا بسته تغییر می کند. نوع کوچک آن در مخزن های انبساط سیستم گرمایی مرکزی, کولر آبی مخزن شست و شو و نوع بزرگ آن در مخزن های ذخیره آب به کار می ‎ ‎ ‏رود. ‎ 

صفحه 31:
= رس دسترسی به شیرها 1- - همه شیرهایی که در شبکه لوله کشی توزیع آب سرد و آب گرم مصرفی نصب می شوند بط هار و آشکار نصب شوند یا پش از نضب به آسانی قابل دستری ۱۱ 2- شیرهایی که روی لول قائم داخل کانال های عمودی ساختمان نصب می شوند باید با بازکردن یک دريچة چدنی یا فولادی قابل دسترسی باشند. 5 را که روی لولة افقی داخل سقف کاذب نصب می شونه آگر 22.۰ كاد ‎RG‏ ‏برداشتن نباشد باید با بازکردن دریچه ای که در سقف كاذب پیش بینی می شود قابل دسترسی باشند. 

صفحه 32:
ِا بهینه سازی مصرف انرژی 5 ~ یکی از مسائل مهمی که در طراحی شیرهای برداشت مورد توجه است مساأله صرفه جویی در مصرف آب" است. در شیرهای برداشت که با چرخش فلکه باز و بسته می شوند. در حین باز کردن, تنظیم دمای آب و بستن مقداری آب و انرژی هدر می رود اگر به باز و بستن مکرر نیاز باشد عملاً اين كار انجام نمی شود و در مدت مصرفء بدون اين كه لازم باشد شیر باز می ماند. برای صرفه جویی در مصرف آب و انرژی امروزه شيرهايى كه داراى دستة اهرمى به جاى فلكه هستند رواج بيشترى يافته اند. ‎Ss 5 9‏ سر £7 ۸ 

صفحه 33:
~~ Oo ب‌شیر اتوماتیک © شیرهای اتوماتیک نیز یکی از مواردی هستند که موجب صرفه جویی در مصرف آب می شوند و ‎Spb‏ ‏کار آنها بدین صورت است که وقتی دست يا شيئى در زير شير قرار می گیرد آب باز می شود و وقتی که دست يا شیثی از زیر شیر کنار می رود آب قطع می شود. این شیرها در هتل هاء مراکز آموزشی, فرودگاه ها و اماکن عمومی به کار می روند و در صرفه جویی آب و انرژی خیلی مؤثرند. 

صفحه 34:
‎Nene‏ مت ‏شیرهای ترموستاتیک 9 شیرهای ترموستاتیک نوعی دیگر از شیرهایی هستند که می توانند در مصرف بهینه انرژی موّثر باشند. ساختمان این شیرها طوری است که دمای آب خروجی از شیر انتخاب می شود و شیر توسط عضو حرارتی, ورود آب سرد و آب گرم را طوری تنظیم می کند که دمای آب خروجی برابر ‏با درجه تنظیم شده باشد. تیب از هدر رفتن آب سرد یا آب گرم در زمان تنظیم جلوگیری ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 35:
نگهد ارنده های لوله 

صفحه 36:
2-2 میب" | 1 ها > آب رسانى ساختمان 3 آب آشاميدنى: يس از آمادة مصرف شدن در تصفيه خانةٌ شهر به وسیلةٌ يمب هايى در 34 لوله هاى اصلى شهر جريان مى يابد و در نهايت به منازل يا واحدهاى صنعتى و تجارى می رسد. روشن است که در مسیرهای مختلف توسط شير فلكه ها مهار و در شبکه توزیع می شود. اولین قدم در راه آبرسانی ساختمانها؛ تأمین آب سالم و بهداشتی می باشد. آبی که کیفیت بهداشتی و ظاهري آن در حدي باشد که مصرف آن جهت آشاميدن عارضه سو جه در كوتاه مدت و جه در دراز مدت ایجاد نکند. 

صفحه 37:
مت انشعاب از لوله اصلی بت انشعاب آب, قسمتی از لوله کشی آب است که ‎de) oy‏ اصلی خیابان (يا کوچه) و کنتور شیده می شود. این قسمت سهم عمده ای در حفظ بهداشت لوله کشی دارد. به همین جهت. سازمان آب اجرای این قسمت را در اختیار دارد تا با رعایت موارد فنی صحیح ترتیبی داده شود تا از آلوده شدن احتمالی سیستم لوله کشی عمومی شهر توسط انشعابات فرعی جلوگیری به عمل آيد. برای جلوگیری از یخ زدگی لوله انشعاب, آن را در عمق کافی در زیر زمین نصب می نمایند. شیر انشعاب: در محل انشعاب گیری از لوله اصلی است و به این جهت از آن استفاده می شود که در حالت وجود جریان در لوله بتوان توسط دستگاه مخصوص, انشعاب گیری کرد. پس از انشعاب گیری این شیر بر روی لوله می ماند. لوله های انشعاب: لوله مورد استفاده برای انشعاب گیری از جنس مس است. امروزه در ایران از لوله های پی. وی. سی و پلی اتیلن استفاده می شود. ‎a iy 9‏ 0 

صفحه 38:
Yo J ‏حت‎ شير يياده رو يا شير قطع و وصل مخروطی: این شیر در فاصله ۵۰ سانتی متری از ملک نصب می شود و توسط غلافی که بر روی آن گذاشته می شود امکان قطع و وصل برای مأمورین شرکت های آب و فاضلاب وجود دارد. شیر قطع و وصل داخلی: که در داخل جعبه کنتور و قبل از آن است که در صورت انجام سرویس و تعمیرات در داخل ساختمان از این قسمت آب سیستم قطع می شود. در ایران این شیر معمولاً بعد از کنتور نصب می شود. شير يكطرفه يا شير خودكار: كه بعد از کنتور نصب می شود و برای جلوگیری از برگشت آب داخل ساختمان به لوله اصلی است تا در صورت آلوده بودن آب داخل ساختمان سیستم لوله کشی شهری از نظر بهداشتی ایمن شود. برگشت آب ساختمان به داخل شبکه شهری موقعی انجام می گیرد که فشار در شبکه شهری کم شود. / کنتور: وسیله ای است که مقدار آب مصرفی ساختمان را اندازه گیری می کند. ۸ تب ‎iy‏ مس 

صفحه 39:
022 مس 1 ‎eS‏ 5-5 ی سطح زمين ايش “ دريجه بازديد 58 زانوی ۴۵ درجه ‎wk PP‏ سد دقلا 1] ‎beer 5‏ سر سيفون علمك وسط س تكه وم 

صفحه 40:


صفحه 41:
‎A 2‏ ت لوله کشی به روش کلکتوری: با ‏اين روش به اين صورت انجام می شود که لوله اصلی داخل واحد به یک کلکتور وصل میشود 8 که در داخل یک جعبه کلکتور قرار دارد. ‎ae‏ ‏و برای هر فضای که به اب نیاز دارد یک لوله اختصاصی از کلکتور برای آن فضا کشیده می شود برخلاف لوله کشی انشعابی که از لوله اصلی انشعاب می گیرد. ‏این روش باعث می‌شود تا آب بصورت یک نواخت و مساوی در همه بخش‌های ساختمان تقسیم شود و به عنوان مرکز کنترل عملیات آب در ساختمان عمل کنید. در این روش هرگاه 5 ل اه باشد نيازى ‎ee‏ ۳ ‏ضمن امکاه گرفتن انشعاب هم در صورت پیش‌بینی راحت‌تر است. ‎ 

صفحه 42:
Y = ويژگيهاي کلکتور: 7 کنترل کامل برتمام شیرها فشار یکنواخت همه شيرهاي مصرف کننده - امکان نصب شیر فشار شکن در کلکتور جهت کنترل فشار نظم و انظباط بیشتر (همانند جعبه تقسیم برق در تاسیسات الکتریکی) 

صفحه 43:
‎eee‏ ِا ‏شبکه لوله کشی داخل ساختمان 9 ‏این شبکه بعد از کنتور شروع و به مصرف کننده ها ختم می شود. شامل دو قسمت عمده لوله های اصلی(افقی) و لوله های بالً رونده (رایزرها) است « لوله های اصلی » در زیرزمین کشیده می شوند و لوله های بالا رونده از آن منشعب می شوند. این لوله ها توسط بست هایی» متّصل به سقف زیرزمین نگه داشته می شوند. لوله های بالا رونده (رایزرها) قسمتی از شبکه تأسیسات است که آب را به لوازم بهداشتی می رساند. ‎ 

صفحه 44:
مدا ۳ لوله کشی آب سرد و گرم مصرفی و فاضلاب ساختمان ی از یک ساختمان سه طبقه را ارائه می دهد که وسایل بهداشتی و لوله کشی ارتباطی بین طبقات نشان داده شده است. ماشین لباس شویی, دستگاه سختی گیر و آب گرم کن در طبقه همکف, سينك ظرف شویی, توالت فرنگی و روشویی درطبقه اوّل و یک دستگاه وان, توالت فرنگی و بیده در طبقه دوم قرار دارند. ‎glee‏ رديا رنك أبى ولوله های آب گرم با رنگ قرمز مشخص شده اند. لوله آب شهر پس از خروج از کنتور از طریق لوله اصلی وارد تاه خی گیر می شود. ‎SA /‏ ی) سا ‏نم دم هواک ‎ ‏لولة اصلى قاتم هراك فاضلاب توالت ‎ 

صفحه 45:
= آب خروجی از دستگاه سختی گیر با عنوان آب سرد نرم شده دو شاخه می شود. یک شاخه وارد آب گرم كن مى شود و شاخةٌ دیگر به موازات آب گرم نرم شدهٌ خروجی از آب گرم کن به طرف وسایل بهداشتی لوله کشی می شود. برای رسانیدن آب به طبقات بالا از لوله های عمودی یا بالارونده (رایزر) استفاده شده است. لوله هاپی که با رنگ قهوه ای تیره و خاکستری تمایش داده شده اند مربوط به لوله کشی فاضلاب و لوله کشی هواکش YG 1 ‎YO oN‏ فا 

صفحه 46:
mien el 1 ول أبكرم كن با مخزن بیرونی 

صفحه 47:
‎YS‏ مب ‎f‏ ‏سب ‎wy‏ 2 نمونه دیگری از لوله کشی تأسیسات آورده شده است. لوله کشی از لوله اصلی آب انجام شده استت شامل شیر انشعاب. شیر پیاده قبل و بعد از کنتور یک شیر فلکه نصب شده است تا در صورت نیاز امکان تعمیر یا تعویض کنتور باشد. بلافاصله بعد از کنتور یک شیر تخلیه قرار گرفته است تا در صورت لزوم با بستن شیر خروجی کنتور آب سیستم را تخلیه نمود. پس از کنتور آب وارد دستگاه سختی كير مى شود تا در مواردی که سختی آب بیش از حد معمول باشد سختی آن را کاهش دهد. سیستم طوری است که با بازکردن شیر کنار گذر و بستن شیر فلکه ورودی و خروجی دستگاه آب می تواند بدون عبور از سختی گیر به مسیر خود ادامه دهد. در مرحله بعد. دیگ آب گرم حرارت مرکزی, مخزن آب گرم. لباس شویی, ماشین لباس شویی در زیرزمین. دست شویی, توالت فرنگی, ظرف شویی, ماشین ظرف شویی و شیر باغبانی در طبقه اوّل به لوله آب سرد وصل شده اند. اتصال به مخزن آب گرم از پایین صورت گرفته است و برای جلوگیری از برگشت آب مخزن به شبکه آب سرد از یک شیر یک طرفه استفاده شده است. لوله آب گرم خروجی از مخزن آب گرم به موازات لوله آب سرد به وسایلی که نیاز به آب گرم دارند وضّل شده است. ‎ey ‎w aN ۸ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 48:
= لت تت ۸ آب سرد و آب گرم, توسط لوله های بالا رونده موسوم به رایزرها به طبقه دوم می رسد تا در آن طبقه بین وسایل بهداشتی موجود توزیع شود. علاوه بر لوله آب سرد و لوله آب گرم, لوله سومی وجود دارد که "لوله برگشت آب گرم" یا "لوله گردش آب گرم" نامیده می شود. این لوله از آخرین مصرف کننده هر واحد تا مخزن آب گرم کشیده شده است و در محل ورود آب سرد به مخزن آب گرم وصل می شود. وظیفه آن ایجاد گردش دائمی آب گرم بین مصرف کننده ها و محزن آب گرم است خواه شیر مصرف کننده باز یا بسته باشد. وجود این لوله باعث می شود که با باز كردن شير ‎pS clad acl el‏ 55 آب گرم از للهخارج شود و ‎san‏ وفتن آب جلوگپری 4۱ 127 1 ‎a‏ ‏گرم مصرفی ساختمان توسط کویلی که در داخل دیگ قرار می گیرد تأمین می شود و در زمانی که آب مصرف نمی شود در داخل مخزن ذخیره می گردد. در مسیر آب سرد به شیر باغبانی یک شیر قطع پیش بینی شده است در هوای سرد زمستان شیر بسته می شود تا از یخ زدگی آب در شیر باغبانی جلوگیری شود. 

صفحه 49:
2 رس ما در مواردی که لوله آب سرد و یا لوله آب گرم ماشین لباس شویی, ماشین ظرف شویی, دیگ . 7" حرارت مرکزی و مانند آن وصل می شود. شیر خلاء شکن نصب شده است تا از مکش معکوس به طرف لوله کشی آب شهر جلوگیری به عمل آید. ساختمان اين شیرها طوری است که اگر فشار داخل لوله از فشار جو کم تر شود خود به خود باز مى شود و هوا وارد لوله می گردد تا بدین ترتیب از برگشت جریان آب جلوگیری به عمل آید. 

صفحه 50:
د — نقشه ها / 7 پلان مورد استفاده برای نقشه های تأسیساتی, باید پلان ساده بدون اندازه گیری و تزیینات نت معماری باشد تا بتوان موقعیت وسایل تأسیساتی و لوله ها را به راحتی نشان داد. ‎U‏ ‏- نقشه های لوله کشی قطر نامی لوله ها و دیگر اجزای لوله کشی, موقعیت آنها و مسیر تقریبی خطوط لوله را نشان می دهند. ~ مسیر لوله کشی مستقیم و در خطوط موازی با دیوارها و کفهای ساختمان انتخاب می شود. خطوط لوله باید موازی و به هم نزدیک باشند. فاصله لوله ها از هم طوری است که اجرای کامل ‎pele‏ عرسی به شیرها و تعمیر لوله ها و وصاله ها به آسانی میسر اد براى ترسيم خطوط آبرسانى و مسال و تجهیزات و شیرآلات و وصاله ها از علایم استاندارد استفاده ميشود. 7 در نقاطی که لوله های قائم و انشعابات از لوله اصلی منشعب می شوند. شیر قطع و وصل نصب میگردد. - يلانهاى مورد استفاده با مقیاس 1:100 يا 1:50 است. < نقشه هایی که دیاگرامهای جربان (فلودیاگرام) را نشان می ‎ins‏ معمولاً بدون مقیاس کشیده می شوند. ۲ چون نقشه ها معمولاً طول تقریبی دستگاه را نشان می دهند. معمولاً برای اجراء از نقشه های جزئیات استفادوومی شود 

صفحه 51:
متا مطابقت نقشه ها: ك9 اك لوله کشی را باید با نقشه های معماری, ساختمانی و الگتریکی مطابقت داد تااز تداحل رشته های مختلف با هم در ساختمان جلوگیری به عمل آید. همچنین طرح نهایی مسیر لوله و قرارگیری دستگاه های تأسیساتی به مجریان و طراحان رشته های دیگر داده شود تا آنها نیز در جربان مسیر لوله و مو قرارگیری دستگاه های تأسیساتی باشند تا لوله های آب, لوله های برق و مجاری هوا با هم تداخل نداشته باشند. از جمله مواردی که می شود اشاره کرد این است که خطوط لوله نباید از پنجره هاء درها و بازشوهای دیگر در ساختمان عبور کند و همچنین خطوط لوله نباید از داخل دودکش, کانال هواء چاه آسانسور اتاق ترانسفورماتور و اتاق برق عبور کند. از کار گذاشتن لوله های آب و فاضلاب در بالای دستگاه های برقی خودداری شود. 

صفحه 52:
رس J 53-0 ae a of © ‏سنقشه های نمونه‎ ‏لوله های افقی زیر سقف زیرزمین قرار گرفته اند و برای مصرف بهداشتی زیرزمین از این لوله ها‎ ~ ‏انشعاب گرفته شده است.‎ ‏رساندن آب به طبقه همکف و اول از دو سری لوله های عمودی (رایزر) استفاده شده است.‎ sly - اندازه لوله های افقی در طبقات. روی لوله ها برحسب اینچ مشخص شده است. برای نشان دادن اندازه لوله هاى عمودی از علائم اختصاری استفاده شده است که ابتدا به شرح این علائم میپردازیم: 1- علامت اختصاری 0۳۱۷۷5 نشان دهنده لوله رفت آب گرم مصرفی است. 2- علامت اختصاری 0۳۱۷۷8 نشان دهنده لوله برگشت آب گرم مصرفی است. 3- علامت اختصاری 6۷۷ نشان دهنده لوله آب شهر است. علامت اختصاری لا به مفهوم این است که لوله به طرف طبقه بالا می رود. .) 5- علامت اختصارى 00 به مفهوم لوله ای که به طرف طبقه پایین است. ‎w aN ۸‏ نما د ‎ 

صفحه 53:
به عنوان مثال 9۱۱ 1 & 0۳۱۷۷5 1۳ به معنای آن است که لوله رایرز مربوط به آب گرم مصرفی است و به طرف بالا دارای قطر "1 و به طرف پایین دارای قطر 1 می باشد. همچنین برای نشان دادن این رایرز می توان از ‎Re‏ ‏1 استفاده كرد. 

صفحه 54:
i Ios ۱ ei 3 

صفحه 55:


صفحه 56:
bd لكأ 0 ربا مخزن ذخیره آب: 0 در ساختمان هاي مسکونی بیش از چهار طبقه يا بیش از ده واحد باید مخزن ذخیره آب با گنجایش دست کم 12 ساعت مصرف, بر اساس 150 لیتر براي هر نفر در شبانه روز (یعنی 5 ليتر براي هر نفر به ازاي 12 ساعت) پیش بینی کرد اصولاً هرچه مخزن کوچکتر باشد بهتر است چراکه: 1 -فضاي كمتري را اشغال می کند. 2 -طعم آب در مخازن بزرگ به دلیل ساکن بودن به مدت طولانی تغییر می کند. 3 -اصولاً آب خیلی قطع نمی شود. پس لزومی به ذخیره حجم زياد آب وجود ندارد. 

صفحه 57:
4 = رس / بهتراست مخزن آب بهداشتی و آب آتش نشانی از هم زا باشند. در شکل زیر مخزن به ن دو قسمت مجزا تقسیم شده و آب بهداشتی کاملاً از آب آتش نشانی مجزا می باشد. که ضمن حفظ ابعاد مخزن حجم کمتري از آب بهداشتی مسکوت می مانند. شك ل١١-‏ مخز آب آتش نشانی و آب بهداشتی به صورت مجزا ۸ شیا حت 5 

صفحه 58:
= رس ی رعایت نکات ذیل نیز الزامی می باشد: اگر مخزن فلزي ذخیره آب روي بام نصب شود باید براي جلوگيري از یخ زدن یا گرم شدن إن رانا عادی گرمایی پوشاند. عایق سقف این مخازن و دربچه "آذم ره" آن : مخزن ذخیره آب باید دربچه آدم رو داشته باشد تا بازرسی و تعمیر داخلی آن امکان پذیر باشد. روي لوله ورودي آب به مخزن باید شیر قطع و وصل نصب شود. اگر حجم مخزن بیش از 0 لیتر باشد. دهانه خروجی و ورودي آب باید در دو قسمت مخزن و در مقابل هم قرار گیرند تا از راکد ماندن آب جلوگيري شود. 

صفحه 59:
ن :منايع تأسيسات ساختمان. بازسازى و تجديد نظر: كميسيون تخصصى برنامه ريزى و تأليف رشتة نقشه كشى معمارى. درسی ایران , ۱۳۹۱ تاسیسات مکانیکی جناب آقاي مهندس بایلشافراهیمی ‎NEL‏ ‏ردقت بخیر