صفحه 1:
صفحه 2:
نجهیز کارگاه پروژه های عمرانی
دکتر محمد اسماعیل نیا عمران
مدير طرح ۵ site i مهاب قدس
عضو هيئت علمى دانشكاه
al
صفحه 3:
شناخت از مسائل اولیه کارگاهی و تجهیز کارگاه
اصولاً بررسی مقدماتی یک کارگاه قبل از هرگونه عملیات اجرایی
دارای اهمیتی زیاد است . اين بررسی را می توان به مراحل زیر
تقسیم کرد:
مرحله اول: شناختپروژه و مسائل‌مربوط به آن-0
لت دبتر مس ها
بررسی و مشخص نمودن چگونگی دسترسیهای لازم به کارگاه با توجه به موقیت خاص
زمین مورد نظر و امکانات دسترسیهای مربوطه و خیابان های اطراف. راههای وصولی به
کارگاه . امکان استفاده از راههای موجود و ایجاد راههای جدید و موقتی در صورت
لزوم
>
MAHAB GHODSS CONSULTING
صفحه 4:
شناخت از مسائل اولیه کارگاهی و تجهیز کارگاه
ب - بررسی موقعیت طبیعی و جغرافیایی و اقلیمی
بررسی فصول و زمانهای کار در نظرگرفتن مدت زمان بخبندان, بارانی. طوفانی. و
همچنین روزهای بسیار گرم . معتدل, بررسی عوارض طبیعی زمین از قبیل کوه. تپه.
سنگ. باتلاق, و مرداب و نظایر آن و بررسی چگونگی بر خورد با موارد و مسائل مذکور
ج - بررسی طرق مختلف تدا رکات مصالح مورد نیا زکارگاه
این مرحله میبایستی با توجه به نوع ساختمان و نیازهای آن از نظر مصالح. از قبیل شن.
و ماسه. سیمان, آب. چوب. تخته داربست.میخ.سیم. آجر. آهن. میلگرد و غیره بررسی
.شود
بررسی چگونگی تامین برق کارگاه و احیاناً مولد برق و همچنین تامین آب مورد
نیاز و منابع ذخیرهر آب . پیش بینی و تدارک انبار های لازم برای مصالح مختلف. احداث
ساختمان موقت برای دفتر کارگاهو محل های استرا حت افراد کارگاه
مرحله دوم: تدوینرناماجولییو تدا رکلتیک ارگاه -6
توجه به مطالعات و بررسيهاي انجام شده در مرحله اول و با در نظر
تزوامكانات اجرايي » مدت زمان اجراء پروژه و مشکلات و مسائل
آن مي بايستي برنامه دقبق- کامل و منظمي تهیه گردد a
عه
صفحه 5:
- مرحله سوم : آماده سازی محل کار
پس از تدوین برنامه اجرایی و تدارکاتی کارگاه . جهت شروع اجرای پروژه و قبل از
اجرای هر گونه عملیات می بایستی محل کارگاه با توجه به نیازها آماده سازی شود.
مرحله چهارم: تهیه و تدارک مصالح لازم
- مرحله پنجم: تجهیزات و ماشین آلات
صفحه 6:
تجهیز و راه اندازی کار گاه سد سازبی
تعریف تجهیز کارگاه:
تجهیز کارگاه» عبارت از عملیات اقدامها و تداركاتى است كه بايد به صورت موقت
برای دوره اجرا انجام شود تا آغاز کردن و انجام عملیات موضوع پیمان» طبق اسناد و
مدارک پیمان» میسر شود.
انواع تجهیز:
«تجهيز اوليه
- در تجهیز اوليه امكانات ضرورى از جمله ابزارآلات» محل اسكان و دفاترءتسهيلات
لازم جهت تهيه غذاءانبار لوازم و غيرو در حد اوليه و رفع نياز و در راستاى تجهيزات
زير بنايى و ثانويه تدارك مى شود.
- محل اسكان دفاتر كار مى تواند از طريق جادر و كاروان هاى سيار تامين كردد.
١ هاف اده تستر مس به محل ساحتكاء و ساير سازه هاى وايسته در أين مرحلة
زمانى كه براى تجهيز كاركاه اوليه مى توان در نظر كرفت معمولآ يك سوم يا
صفحه 7:
- تجهیز ثانویه کارگاه اقدامات و تدارکاتی است که عملیات موضوع پیمان
را امکان پذیر می سازد.
- این تجهیز متصل به تجهیز اولیه علاوه بر اینکه اقداماتی که در اين دوره
آغاز نشده بطور جامع تر و وسیعتر پیگیری می شود» ساير اقدامت لازم ديكر
نیز آغاز می شود.
انواع کارگاه از. نظر ابعاد:
*کارگاه های بزرگ
- کار كاه های بزرگ را می توان کارگاه هاتی تعریف نمود که بیش از
0 مرحله شاخص اصل( آیتم) داشته و بیش از 00000 فعالیت را شامل
ای‌متوسط را می توان کارگاه هائى در نظر كرفت كه حد اكثر
اشتّه و تا6000 فعاليت را شامل شوند
صفحه 8:
کارگاه های کوچک
- کار گاه های کوچک را می توان کارگاه هائی بر شمرد که در آن کمتر
از<6 مرحله شاخص اصلی( آیتم) داشته و سقف فعالیت های آن از 400
فعالیت تجاوز نکند.
انواع کارگاه از نظر مکان:
کار گاه ثابت
- كار كاه هاى ثابت کارگاه هاتی هستند که از ابتداء تجهیز کارگاه تا پایان
کار عملیات موضوع پیمان در یک نقطه مستقر بوده و نیاز به جابجائی و
انتقال ماشين آلات و تجهیزات از مکانی به مکان دیگر جهت انجام عملیات
موضوع پیمان ندارد.
- پروزه های سد سازی» ساختمان سازی از جمله این کارگاه ها هست.
صفحه 9:
»کارگاه متحرک
- بسیاری از کارگاه ها به جهت طبیعت کاریشان مانند راه سازی»شبکه
آبیاری با توجه به پیشرفت کار نیاز به جایجائی ماشین آلات و تجهیزات دارند.
خيرات در این کارگاه ها از جمله محل اسکان؛ دف3ر و کارگاه های
پشتیبانی می باید در کاروان های متحرک پیش بینی شده تا امکان جابجائی آن
از نقطه ای به نقطه دیگر امکان پذیر باشد.
صفحه 10:
چالش های تجهیز PKS
- اغلب پروژه های عمرانی با مشکلات عدیده ای مواجه هستند که علاوه بر
اتلاف منابع باعث هدر رفتن زمان نیز می گردند.
- پائین بودن ضریب تجهیز کارگاه به ویژه در پرژه های متوسط و کوچک.
- نامناسب بودن طرح جانمائی کارگاه.
دول شتن متیر های سمل و نقل در آثر متمرکز نمودن دستگاه های
سنگ شکن و کارخانه ساخت بتن(بچینک).
-عدم واگذاری کار مناسب با توانایی و ظرفیت پیمانکاران و مشاوران.
- عدم تناسب نیروی انسانی بومی و غیر بومی,
- عدم مدیریت صحیح نیروی انسانی.
- بی تجربگی در امر تجهیز کارگاه.
- عدم برنامه ریزی صحیح.
- عدم اولویت بندی صحیح امر تجهیز کارگاه.
ز طولانی کارگاه حتی تا پایان کار.
صفحه 11:
ساز و کار های تجهیز کارگاه:
- برای داشتن یک تجهیز کارگاه خوب و مناسب می باید راه کارهای عملی
ارائه گردد.اين راه کارها می باید عاری از هرگونه پیچیدگی و دشواریهای
خاص باشد.
- ذیلاً به بعضی از این راه کارها اشاره می گردد.
- توجه خاص به امر تجهیز کارگاه در سایه یک برنامه ریزی دقبق و صحیح.
- سعی در بهره گیری از علوم مختلف رفتاری و نقش و نوع ارتباط آنها با رفتار فردی»
گروه یا سازمان.
- سعی شود یک دستگاه پر ظرفیت به دو دستگاه نیم ظرفیت تبدیل تا در صورت خرابی
یکی بتوان از دستگاه دیگر استفاده نمود.
- بکار گیری نیروی انسانی بومی با توجه به شرایط منطقه و بهينه بودن تناسب.
- ظرفیت سازی کافی تامین آب» برق گازء مخابرات با توجه به حداکثر به کارگیری
نستور للسل نیزری انسانی.
- تهیه و بکار گیری دستورالعمل های حفاظت و ایمنی.
صفحه 12:
تحویل کارگاه:
*تعهدات کار فرما
- کارفرما می باید کارگاه را بدون معارض تحویل پیمانکار دهد و در
هرت كه اجراى كار در زمين ها و محل هاى تحويلي؛ مستلزم اخذ يروانه
یا پرداخت حقوقی از قبیل عوارض شهردارىءحق ريشه » مستحدثات
ومعلان قرضه و مائند اينها باشد» مى بايد نسبت به تحصيل بروانه هاى لازم
و پرداخت وجوه مزبور اقدم نماید.
«تامين زمين ان سوی پیمانکار
- در صورتى كه اكر در اسناد و مدارك بيمان كارفرماء تامين تمام يا
تى از زمين مورد نياز براى تجهيزكاركاه را به عهده بيمانكار كذاشته
بايد طبق شرايط بيش بينى شده در بيمان عمل نموده و
ی
صفحه 13:
تعارض کارگاه
- در صورتی که محل تحویل شده به پیمانکار معاروض پیدا کند و موجب
توقف آجرای تمام با ضمتی از کار شود.آن iad از کار که متوقف شده
است» مشمول تعلیق می گردد و طبق ماده 6( شرایط عمومی پیمان رفتار
می شود.
»صورت مجالص تحویل کارگاه
- تحویل کارگاه با حضور کارفرماه مشاور» پیمانکار و یا نمایندگان آنها و
طی یک صورت جلسه انجام می پذیرد.
- در صورت تحویل چند مرحله ای کارگاه» صورت جلسه های جداگاه ای
تهیه و تنظیم می شود.
صفحه 14:
- در صورت مجالس های تحویل کارگاه می باید کلیه مشخصات. شرایط
و موانع انجام کار از جمله موارد ذیل مشخص و درج گردد.
- حدود و موقعیت زمین ها
- محل هایی که در آنها موضوع پیمان اجرا می شود.
- نقاط نشانه با مشخصات آنها.
- محور عملیات.
-معل فرضه منابع تهیه مصلح.
- عوارض و موانع.
- سایر مواردی مورد نظر دو طرف.
٩ ول کر گاه عفد ور تمس تحویل کارگاه آورده شده است
كه مى بايد به هنكام تحویل کارگاه تکمیل و به امضاء طرفین قرارداد برسد.
صفحه 15:
فرم تحویل کارگاه
deer
(اصورت جب تحويل کار
3
5
se
ee
be اسه تكد يض انا نر خموس تيل
اش امین زان ۳
ده دصر یرب دج لایناد
مارم رل سا کل وال ترش
لنوت
ag take (at
صفحه 16:
فرم تحویل کارگاه
صفحه 17:
*تحویل تدریجی کارگاه
رگ ور یکجا بای کارفرما موس نلد.می باید
کارگاه به ترتیبی تحویل گردد که پیمانکار بتواند عملیات موضوع پیمان را
طبق برنامه زمانی تفصیلی انجام دهد.
- مهلت کارفرما برای تحویل حداقل اولین قسمت از کارگاه که برای تجهیز
كرك تزع Chile مرضرح پیمان لازم استه حذلکار 00 روز است.
»مدت زمان مجاز تحویل کارگاه
- پس از. مبادله پیمان» کارفرما و پیمانکار هر یک فقط تا یک ماه
از هستند تا نسبت به تحویل کارگاه تاخیر نمایند.
صفحه 18:
کنترل و تثبیت نقاط نشانه
- بيمانكارء پیش از آغاز عملیات موضوع پیمان» باید نشانه و مبداء را از لحاظ تطبیق با
نقشه ها كنترل نمايد .
- در صورتی که اختلافی موجود نباشد. درستی آنها را تائید و مراتب را به اطلاع
مهندس مشاور رسانیده و صورت مجلس مربوطه با مهندس مشاور و کار فرما را تنظیم تا
ملاک شروع عملیات قرار گیرد.
- در صورت عدم تطابق و وجود اشکال به اطلاع مهندس مشاور رسائیده تا در
صورتجلسه قید گردد.
- پس از تحویل هر قسمت از کارگاه» پیمانکار باید» نقاط نشانه و مبداء و همچنین علایم
مربوط به آنها را با بتن و مصالح بنایی تثبیت نماید.
- بيمانكار بايد نقاط نشانه و مبداء را در طول مدت اجراى كار تا تحويل موقت؛به هزينه
فظ و نكهدارى كند.
صفحه 19:
*پیاده کردن نقشه ها
یباتک متعهد است که نهد هاءامتذلدها و محور‌ها را با نظارت مهندس
مشاور پیاده کند و درستی آنها را با مهندس مشاور صورتمجلس کند.
- در صورتى كه هنكام بياده كردن نقشه ها » امتدادها و محور
ها ءاختلافی در مورد تراز زمین طبیعی و مدارک فنی مشاهده شود» و ضع
موجود را پیمانکار و مهندس مشاور و کارفرما صورتمجلس می کنند.
صفحه 20:
طرح جانمائی تجهیز کارگاه
- براسای بند (الف) ماده 0© شرایط عمومی پیمان؛ بيمانكار مى بايد بس از تحويل
گرفتن زمین کارگاه» با توجه به مدت تعبین شده برای تجهیز» طرح جانمایی تجهیز کارگاه
را تهیه کرده و پس از تائید مهندس مشاور ۰ آن را مبنای تجهیز کارگاه قرار دهد.
- طرح جانمایی تجهیز کارگاه با توجه به موقعیت» ابعاد» سیاستگذاری و
امکانات مالی متغیر می باشد.
- طرح جانمایی براساس آسایش کارکنان» سهولت امکان دسترسی به
ساختگاه» اقتصادی بودن هزینه های ساخت و نگهداری آنها طراحی می شوند.
*فهرست سازه ها و ابنیه ها
- در طرح جانمایی‌سازه هاءابنیه ها و تجهیزات موارد ذیل مورد بررسی و
ار می گیرند» اما قاعدتآ محدود به اين موارد نخواهد شد.
صفحه 21:
صفحه 22:
ساختمان های مسکونی( کارفرما - مشاور - پیمانکار )
- کاروان ها
- چادر ها
- ساختمان های پیش ساخته
- ساختمان های دائم
که هر یک می توانند در گروه های ذیل طبقه بندی گردند.
- کارگریی
- کارمندی
- مندسی
- مهمانسرا
*ساختمان های اداری ( کارفرما - مشاور - پیمانکار)
صفحه 23:
- ابزار و وسایل دست دوم(جمعداری اموال)
- انبار های مواد ناریه
»کارگاه های مشین YT
- تعمیرگاه ماشین آلات سبک. نیمه سنگین و سنگین
تراشکاری - محل بارگیری و بار اندازی ماشین آلات
صفحه 24:
»کارگاه های پشتیبانی
- کارگاه نجاری
- کارگاه آرماتوربندی
- کارگاه آهنگری
- کارگاه تراشکار
کارگاه انتقال و توزیع برق
- تابلوهاى انتقال و توزيع برق
- شبكه برق رسانى و توزيع آن
- برق اضطرارى( شامل ژنراتورها؛ تابلوهاء‌رله های قطع و وصل خودكار)
- سیستم های اعلام خطر و زنگ اخبار
انش اهای ماهواره و امخلزرات
*کارگاه تاسیسات مكانيكى
- ها
صفحه 25:
*آزمایشگاه
- مکانیک خاک
- تزریق
- کشش قطعات فولادی
*مخازن سوخت
3 ماختمان های عمومی
- نگهبانی کارگاه
دای - سرویس بهداشتی عمومی -
کفاشی» خیاطی» آرایشگاه و.
صفحه 26:
تاسیسات پشتییاا
- کارخانه بتن ساز مرکزی ( بچینگ )
- سیلوی سیمان
- سیلوی پوزرلان
- كاركاه يخ سازى
- تاسیسات سنگ شکن
- آبگیر و حوضچه های رسوب گیر
- دپوی مصالح دانه بندی شده
- سیستم خنک کننده
صفحه 27:
*محوطه شهرک مسکونی
- خیابان هاء پارکینگ های محوطه
- پارکینگ ماشین آلات سنگین و سبک
- انبار های رو باز
- حصار کشی» دیوار کشی»سیم خاردار»ءورودی
- شبکه جمع آوری و دفع فاضلات و آب باران
- فضا های سبز
- زمین های ورزشی رو باز
- تابلو ها و علائم راهنما و ایمنی» اعلائم راهنمایی و رانندگی
ءراه ها
- دسترسی
- سرویس
رتباطى
صفحه 28:
مادک ها و معیار های طراحی
- در طرح جانمایی می باید توجه خاصی نسبت به مسائل محیط زیست داشت و به
شدت از آلودگی های هواء صوتیبهداشت و روان و غیرو جلوگیری نمود.
«تردد
- اصولاً تردد بین بخش ها و ساختمان های مختلف بخشی از اوقات کارکنان را صرف
خود می کند.
- از اینرو می باید چیدمان ساختمان ها به نحوی انجام پذیرد که مسافت تردد داخلی و
خارجی کارکنان در حالت کمینه قرار گیرد.
- الف) داخلی
- در طراحی جانمایی می باید ساختمان هایی که بیشترین تردد نسبت یه یکدیگر دارند
مانند ساختمان مدیریت» اداری» کارفرماه مشاور و غیرو در کنار هم قرار گیرند و
ساختمان هایی که کمترین رفت و آمد را به خود اختصاص می دهند و شاید در روز یک یا
دو بار به آنها مراجعه شوند(مانند خوابگاه ها) دور تر ساخته شوند.
خارجی
يدايى كه به طور دائم دارای مراجعه کنندگان غریبه و خارج از کارگاه را دارند
بت OE a ee ها
صفحه 29:
*صدا
- یکی از مسا ثلی که در کارگاه ها می باید به خوبی رعایت گردد استراحت و خواب
کارکنان می باشد. بی خوابی و عدم استراحت کافی در طول شب باعث کج خلقی» عصبانیت
و بدرفتاری کارکنان می گردد و در نتیجه باعث کاهش راندمان می شود.
- در چیدمان طرح جانمایی می باید به نحوی اقدام نمود تا ساختمان های پر سر و صدا
( مثل سنگ شکن,آهنگری»و نجاری و غیرو ) نسبت به ساختمان های اداری و به ویژه
مسکونی(خوابگاه ها) بیشترین فاصله ممکنه را داشته باشند.
*جهت باد
- یکی از مسائل مهم دیگر که میباید در طرح جانمایی مورد توجه قرارگیردجهت باد
هاى غالب مى بشد.
٠ - معمولآ در اكثر كاركاه هاى عمرانى از جمله سد سازى تاسيساتى همجون سنگ
ن»سيلوى سيمان و غيرو وجود دارد.
رتى كه جهت وزش باد از سمت اين تاسيسات به سوى شهرك مسكونى (كمب)
زش باد مى تواند فضاى محيط كار را آلوده و مشكلات محيط زيست را
صفحه 30:
*نزولات آسمانی
- طرح جانمایی کارگاه می باید به نحوی مورد طراحی قرار گیرد تا در هنگام ریزش
نزولات آسمانی» مشکلات ناشی ازلجن شدن و باتلاقی شدن زمین و یا جریان یافتن
ديلاب موجه کرکان شرد؛
“نور
-يكى از نيازمندى هاى مهم هر شخصى كه بتواند در يك محيط آرام و بدون تنش
فعاليت نمايد نور طبيعى و كافى ساختمان است.
- در صورتی که موقعیت کارگاه از محدودیت های خاصی بر خوردار باشد می باید
قعیت دفاتر کار و کارگاه ها حتی المقدور به نحوی انتخاب گردد تا از نور طبیعی کافی
صفحه 31:
*ءطراحی چیدمان
- در این جا با توجه به تجربیات و معیار هاء دو نوع طرح به عنوان طرح جانمایی
شهرک(کمپ) کارگاه ارائه شده است.
طرح نوع(0)
- در این طرح کلیه سازه ها و ابنیه ها ملاحظه شده است» اما از آنجا که اين طرح
ویژه پروژه های کوچک تا متوسط در نظر گرفته شده است کلیه سازه ها در یک مقياس
مناسب و متناسب با پروژه طراحی شده است.
- ابعاد اتأق ها و سازه ها با توجه به وسعت زمین کارگاه» محدودیت ها و شرایط
منطقه تعبین و طراحی شده است.
طرح نوع (9)
- طرح نوع (0)ویژه پروژه های متوسط تا بزرگ می باشد.
این طرح ابعاد سازه ها و ابنیه ها در یک مقیاس بزرگتری نسبت به نوع (4)
ار می گیرند.
إقاق ها و سازه هاى آن با توجه به شرايط بيان شده در طرح (0) تعيين
صفحه 32:
طرح جانمایی نوع())
كل 10-40 طح جلملى شهر (كسبا كارك نع(
صفحه 33:
طرح جانمایی نوع(6)
Gee 3
صفحه 34:
صفحه 35: