صفحه 1:
صفحه 2:
تخذیه نوجوانان و جوانان
واحد بهبود تغذيه
مرکن بهداشت استان
صفحه 3:
*رشد وئوسعه کشورها:
۰ بیش از هر چیز دیگر به نيروي
*نسلي که بتواند دانش فني منطبق با
زمان و مکان را ابداع کند.
صفحه 4:
سوءتغذیه عامل كوتاهي قد ؛ کاهش
بهره هوشي؛افزایش ابتلا به بیماریها؛
افزايش مرك © تا6 برابر کودکان هم
سن؛ افت تحصيلي و
کاهش تولید ناخالص ملي است.
صفحه 5:
صفحه 6:
دلایل عمده آسیب پذبری تخذیه
درنوجوانی
© افزایش نیاز به دلیل روند سریع رشد وتکامل
* تغییر شیوه زندگی وعادات غذایی
* شرایط خاص دوران نوجوانی(مثل فعالیت های
شدید ورزشی یا بی حرکتی طولانی)
٠ بلوغ وتغییرات خلقی
صفحه 7:
مسائل الگوی معرف خ 6 کودکان و نوجوانان
* بي نظمي در وعدههای اصلی غذا . بوبژه صبحانه وشام
* مصرف تنقلات کم ارزش از نظر تغذیه ای که اغلب مقادییر
بالاي قند. نمك. چربی یا نگهدارنده ها را دارند و کودك را
در معرض خطر اضافه وزن با چاقي. مصرف کمتر مواد
غذايي مهم در این سنین مانند شیر (کاهش مصرف
کلسیم) و افزایش خطر پوسيدگي دندانها
* در مجموع یافته های موجود حاکی از عدم تعادل در
مصرف مواد غذایی است. ۰
صفحه 8:
شاخص های ارزیابی سلامت جسمانی
دانش آموزان
شاخص رزن به سن(گم وزنی)۵۱6 ۷۵۵6۲۷۷
شاخص قد به سن(کوتاه قدی) stunting
نمایه توده بدنی (نسبت وزن به کیلوگرم به مجذور قد به متر) BMI
صفحه 9:
موارد اختلال در ارزیابی سلامث جسمانی دانش آموزان
۶ زیر صدک 0 نمودار قد به سن
٠ بالاى صدک 07 نمودار قد به سن
* هزیر صدک 0 نمودار. |80 (لاغری)
OG-OG Sus on * نمودار 5۱ (اضافه وزن)
۰ بالای صدک 96 نمودار |80 (چاقی)
صفحه 10:
@OO1-Por-Orue Cu Ps
>or =95% ۳۹
>or =85% to < 95th
Overweight
< 5" percentile
Underweight
صفحه 11:
For Children, BMI Changes with Age
Example: 95th
Percentile
Tracking
Age BMI
2 yrs 19.3
4 yrs Lis
9 yrs 21.0
13 yrs 25.1.
صفحه 12:
نیازهای تغذیه ای در نوجوانی
سجهش رشد -ه انرژی ومواد مغذی
-افزایش چگالی استخوان باملاح از جمله کلسیم
وفسفر
-افزایش قد سه پروتئین- کلسیم-رویسویتامین د
- پیشگیری از کم خونی --+ آهن -اسید فولیک
صفحه 13:
رشد قدي
٠» قد بسیار متغیر است. اما عموما در یک محدوده خاص قرار دارد
* بیشتر بزرگسالان تا بيش از بيست سالكى به حداکثر قد خود می رسند.
۰ قد بلند مشخصه ی بسیار خوبی است و پسران ما عموماً آرزو دارند .
بلندتر و درشت اندام تر باشند.
۰ بلند قد شدن به عوامل متعددی بستگی دارد.
عوامل داخلی تعیین کننده قد ۰ فاکتورهای ژنتیکی است که فرد از
والدینش دریافت می کند و قابل تغییر نیست
عوامل محیطی تاثیر گذار نیز عبارتند از : تغذيه » آب : آب و هرا » اقلیم و
بیماریها و ..
* در میان مواد دفتی igual yn Bh Aa قدی ۰ مصرف به اندازه
برء تین ها و املاح از اهمیت ویژه ای برخوردار است .(از جمله روی »
کلسیم » فسفر» منیزیوم و فلوئور)
صفحه 14:
1026
1664
169.5
1709
1715
1629
1678
1705
1721
1469
1494
1521
صفحه 15:
رشد وزني
میزان افزایش وزن در دوره بلوغ به موازات افزايش قد تن
از سن 40 تا 00 سالگي دخترها بطور متوسط 19 کیلوگرم
افزایش وزن دارند که معاذل 6*0 درصد وزن آنها در بزرگسالي
است
در همین مدت پسرها به طور متوسط حدود 000 کیلوگرم افزایش
وزن دارند که معادل 60 درصد وزن آنها در بزرگسالي است.
در دوران بلوغ توده عضلاني افزایش مي یابد
در يسرها به علت pe بودن دوره جهش رشد افزایش توده
ضلاني بيشتر از دختران أست. در دختران افزايش توده جربي
بيشتر از بسران است بطوري كه توده جربي در يسران در دوره
بلوغ در حدود 6 تا 00 درصد افزایش مي یابد و در دوران
بزر ثابت مي ماند اما در دختران افزایش توده چربي 9 تا
02 درصد وزن بدن را تشکیل میدهد .
صفحه 16:
الرژي
۰ به ازاء سن » جنس اندازه بدن » فعالیت و تحرک نیاز به
انرژي متفاوت است
* منبع خوب تامین انرژي قندها و چربیها هستند
٠ عدم تامین انرژي ------. عدم کفایت پروتیین
صفحه 17:
۹۳
پروسین
براي نكهداري و ترميم بافت ها و سنتز سلول ها وبافت هاي
جديد مورد نیاز. است
عرش 5 » مرغ » تخم مرغ » لبنيات(حيواني خوب
ولي گران)
گياهي: حبوبات غلات مغزها ودانه ها( ارزان بصورت
ترکیب مفید)
صفحه 18:
ویتامین آ در رشد ومقاومت بدن در مقابل بیماریها »
حفظ قدرت بينايي و سلامت پوست نقش ایفا" مي کند
منابع غذايي غني آن بيشترحيواني است (جگر»زرده تخم مرخ ۰..)
اما
بيش سان آن در سبزيهاي برگ سبز و زیرد(کاهو و هویج وکدو
حلوايي)ودر ميوهاي زرد ونارنجي(زرد آلو و طالبي و هلو) به
وفور وجود دارد
صفحه 19:
أما...
براساس بررسي مصرف ۰ 6۳0 درصد خانوار هاي کشور کمتر از
0 درصد نیاز خود را دریافت مي کنند
جمع بندي اطلاعات نشان مي دهد در کل کشور کمبود خنیف ویتأمین
آ وجود دارد
صفحه 20:
:نكاني در مورد تغذیه دانش آموزان
0 بطور كلي در سنین مدرسه ءرشد کودک با سرعت کمتري
ادامه دارد وعوامل ژنتيكي »تغذیه خوب ومحیط در سرعت
رشد او موثر است وکمبود هاي تغذیه اي کودک را از
رشد بالقوه اي که مي تواند داشته باشد باز مي دارد
©انرزي و مواد مورد نياز كودك در اين سنين به اندازه بدن
»سرعت رشد و میزان فعالیت آنها بستگي دارد بس الكو ي
غذايي يكساني براي دانش آموزان نمي توان تعیین کرد
صفحه 21:
Bryhn LS pram yp AIS SpE
دريافتي شاالبيو جلوكيربواز جاقيك و
<سرعت رشد کودکان روز به روز در حال تغییر است بنا
براین در یافت روزانه آنها از نظر انرژي و مواد مغذي و
بطور كلي مقدار غذاي مصرفي روز به روز تغییر مي کند.
مسوء تغذیه در اين دوران موجب کاهش سرعت رشد
جسمي و توانمندي ذهني آنها مي شود.
هدر اين درران اشتهاي کودک راهنماي خوبي براي دریافت
انرژي ومواد مغذي مورد نیاز است.
صفحه 22:
-استرس مي تواند روي اشتهاي کودک تاثیر بگذاردکه در
صورت تداوم مي تواند مشکل ساز باشد در اینصورت
باید با شناسايي ورفع مشکل به کودک کمک کرد.
تبه والینهم باید آموزشداد ک 8-4
۰ غذاي داراي ارزش غذايي را براي کودک فراهم کنند
۰ محيط مناسب براي کودک مهیا کنندتا رفتارهاي درست غذايي
در آنها شکل بگیرد چرا که الگوي کودکان در درجه اول
برادر يا خواهر بزرگتر. وسپس والدین هستند.
صفحه 23:
صفحه 24:
:اهمپث صرف صبحانه
* دریک رژیم عادي حدود 50-700 درصد انرژي روزانه باید
از طریق صرف صبحانه تامین گردد
* با توجه به نقش صبحانه در حفظ قند خون در حد طبيعي:
* نخوردن صبحانه "| قند خون "7 تنايي مغزبرای یاد گیری
* در سمپوزيومي که در سال 10060بنام صبحانه »كارآيي
وسلامت برگزار شد اعلام گردید که :
صفحه 25:
انجام
تكاليف رياضي كارآيي كمتري دارند و
قدرت
خلاقیت وابتکار آنها کاهش پیدا مي کند
صفحه 26:
ننایج نحقیقات انجام شده در خصوص
مصرف صبحانه
* حذف صبحانه باعث اضافه وزن شده است
۶ حذف صبحانه باعث نقصان عملکرد مغزبی میشود
* صبحانه به تمرکز و یادگیری کمک میکند
* صبحانه با فییر بالا خستگی را کاهش میدهد
* کودکانی که صبحانه نمیخورند تمایل به دریافت غذاهای
نامناسب دارند
* کسانی که صبحانه میخورند عادات تغذیه ای مناسبی دارند
صفحه 27:
چرا صبحانه نمیخوریم
* وقت کافی نداریم
* برای تهیه صبحانه تتبلی
* دوست داریم بیشتر بخوابیم
* صبحانه مناسب در دسترس
نداریم
صفحه 28:
دلایل بی میلی کودک به صبحانه
* تکراری و یکنواخت بودن
* اضطراب از رفتن به مدرسه
* تمایل به خوردن غذای گرم
#تصت او کم
* عدم صرف صبحانه همراه والدین
صفحه 29:
؛چند راه حل 0
صرف شام در ساعات اولیه شب
©-خواب در ساعت معين
“ صبحانه
ه4توجه والدین به صب
5 نامه ریزی صبحانه کمک کند
دک در برنامه ری :
بم بسب ید۳
صفحه 30:
*چیدمان سفره زیبا
*تشویق کودک
* محبت بیشتر در هنگام صبحانه
*همراهی با کودک
pte © تعصب بر غذای خاص
صفحه 31:
صفحه 32:
:نقش ميان وعده ها
کودکان سنین مدرسه علاوه بر سه وعده اصلي به ميان
وعده نيز نيان دارند
هذخیره گلیکوژن در اين دانش آموزان فقط براي 64
ساعت كافي است
صمیان وعده نباید بعنوان یک وعده اضافي در نظر گرفته
شود
6- دانش آموزان را باید با گروههاي غذايي آشنا کرد
صفحه 33:
:ميان وعده هاي مناسب
خشكبار (إنخودو كشمش (0000)
انو اع ميوه
انواع ساندويج هاي خانكي
صفحه 34:
:رفتارهاي تغذیه اي نامطلوب
»خودداري از مصرف گوشت
*خودداري از مصرف شیر ولبنیات
*خود داري از مصرف سبزیها
* افراط در مصرف شکلات وشيريني
*مصرف بي رویه تنقلات بي آرزش
صفحه 35:
شر و لبنات تنقلات و شرنی جات
كوشت » مرغ و حبوبات
نان » 7 آرد
>
یک برنامه غذانی متعادل
صفحه 36:
براي يك رژیم 6600 و مواد قندي
كالري
صفحه 37:
صفحه 38:
۴ مطالعات بت اجتماعی نشان داده اند که سلامت و
بيماري متاثر از نه تنها شرایط زندگي فرد بلکه سازمانهاي
(berkman 2000) cau! clam!
براساس آلما آتا : مدارس مي توانند راهيهاي مطلوبي براي
دستیابی به هشت جزء مراقبتهای اولیه بهذاشتی فراهم کنند و بر
این مسئله تاکید وززند که افراد جوان ضمن تحصیل مي توانتد
شناخت خوبی از مفهوم تندرستی. چگونگی دستیابی بة آن و
چگونگي ارتباط با آن با پیشرفت اجتماعي و اقتصادي کسب
کتنته (تطلقورف: و رابیتنبوی)
دسترسي آسان به جامعه وسیع دانش آموزان
صفحه 39:
در بهبود پایدار رفتارهاي غذايي
برنامه هاي جامع در برگیرنده مجموعه اي از مداخله Le مانند:
* تغییر برنامه درسي و ایجاد ارتباط بین بوفه و کلاس درس ۰
* آموزش اولیا و کارکنان مدرسه
* ايجاد فضای حمابت کننده در مدرسه. شامل بوفه و غذاخوری
* دركير ساختن والدين. 1
* جلب مشاركت توليد كنندكان مواد غذابي.
صفحه 40:
در بهبود پابدار رفتارهاي غذابي
مداخله در سطح مدارس بصورت خدمات تلفیقی و هماهنگ در سه
حوزه اصلي طراحي و اجرا گردد:
* تامین انتخابهاي غذايي سالم و مغذي و محدود ساختن انتخابهاي
نامناسب در سطح مدرسه. خانه و جامعه.
*#*ارائه يك برنامه جامع آموزش تغذيه (در قالب آموزش رسمي و غير
رسمي دانش آموزان)؛ و 1
** برقراري يا تقويت سياستهايي در مدارس براي حمايت از اين اصول و
هماهنكي با والدين و انجمن هاي مرتبطء مانند انجمن اوليا و مربيان.
صفحه 41:
شرایط
موفقيت مداخله هاي مدرسه محهور
براي بهبود بايدار رفتارهاي غذابي
دراز مدت
مکرر
از طریق كانالهاي متعدد
Oooo
قابل رقابت با بازار تبلیغات
صفحه 42:
*طبق بررسي هاي بعمل آمده شایع ترين
کمبودها در اين دوران:
در مورد املاح ید آهن وکلسیم
: در مورد ویتامین ها
A&D
صفحه 43:
«xe
fear ef ae
مص مير
متیر
FAC AHO FP
مس رود
سیم چم ویس
ات
seem gee (agra
م
مر
مه
صب رمم وصور
ووم
جيه مب رم بر
وب وس سیر
مر
موس که معو و وم
© ردب وسپ و
3
(پژرهشی دروضعيث ربزمغذيهاي ايران ) بهار 10660
ب ا عو كك لمتكي اننا
ه سلى جوانان
صفحه 44:
آهن یاری هفتگی
* فرضیه آهن ياري هفتگي درسال 1994توسط
دکتر ويتري با مطالعه درکودکان 3-5سال وزنان
باردار در گواتمالا مطرح شد.
* بر اساس این فرضیه. با آهن ياري روزانه.جذب
آهن درلوله گوارش بعد از2-3روز به علت بلوکه
شدن مخاط روده با دوزهاي قبلي کاهش مي يابد.
* دوز یکباردرهفته در Paget dale روزانه
موچب ass بیشترآهن مي شود.
صفحه 45:
* بر اساس اين فرضيه ازسال در چندین کشورمثل
اندونزي» تایلند» ویتنام » مصروهندوستان آهن ياري
هفتگي دردختران نوجوان درمدارس آغازشد.
.. هدف این برنامه » افزایش توانمندي ذهني وجسمي دختران ٠
وبهبود ذخایر آهن بدن آنان به عنوان مادران آینده بود.
صفحه 46:
کاهش شیوع کم خونی با آهن یاری هفتگی -تجربیات کشورها
کشور
سري لانکا
مالزي
هندوستان
ویتنام
شیوع کم خوني
دختران نوجوان
قبل ازآهن ياري
25%
8/49%
65%
48%
50%
شیوع کم خوني
بعد از اهن ياري
5/9%
9%
9/33%
3/9%
20%
صفحه 47:
صفحه 48:
آگاهي درمورد علل بروز کم خوني
ka shu 900-2(
صفحه 49: