تغذیه و ورزش

تغذیه و ورزش

اسلاید 1: بسم الله الرحمن الرحیم تغذیه و ورزشی ( تربیت بدنی و علوم ورزشی ) نام منبع:تغذیه و ورزش نام مولف:دکتر محمد رضا رمضان پور تعداد واحد: 2 واحد دکتر محمد رضا اسد

اسلاید 2: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورتاریخچه و شناخت مفاهیم مربوط به تغذیهفصل اول

اسلاید 3: یکی از ارتباط بین انسان و محیط اطراف ← ارتباط تغذیه ای است .ترکیب شیمیایی انسان بالغ ← 65% آب ، 5% مواد معدنی ، 30% مواد آلی ( گلوسیدها 6ر0% ، 12% چربی ، 17% پروتئین )سلول برای زنده ماندن باید مرتباً این مواد را به بدن برساند دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور45 نوع ماده غذایی ← که همه را بدن سنتز نمی کند 1) رشدعواملی 2) بیماری ← نیاز انسان به غذا را افزایش می دهد. 3) فعالیت جسمانی 4) حرکت

اسلاید 4: به همین خاطر تغذیه به صورت علم شناخته شده است.لاوازیه پایه گذار علم تغذیه در قرن 18شد.تعریف علم تغذیه ← رساندن مواد غذایی به بدن به مقدار مناسب و انتخاب غذاها به نحوی که احتیاجات روزانه انسان را برآورده کند. فعل و انفعالاتی که موجب می شود که سلول موجود زنده باشد، رشد کند نگهداری و حرارت جهت تأمین اعمال حیاتی را علم تغذیه گویند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 5: کارهایی که مواد غذایی انجام می دهد به شرح زیر است: 1) رفع گرسنگی2) تأمین انرژی3) تأمین مواد جهت رشد، نموو ترمیم4) تأمین ویتامین ها و مواد معدنیشش نوع ماده غذایی ← 1) قند 2) چربی 3) پروتئین 4) ویتامین 5) مواد معدنی 6) آبمواد غذایی انرژی زا ← 1) قند 2) چربی 3) پروتئین دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 6: طبقه بندی عوامل مغذی براساس کاربرد آنها در بدن دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 7: تنظیم اعمال ← 1) پروتئین و آنزیم 2) مواد معدنی 3) ویتامین 4) آبرشد و ترمیم 1) پروتئین 2) مواد معدنی 3) ویتامین 4) آب3 منبع غذایی برای انسان ← 1) حیوانی 2) گیاهی 3) معدنیکه این غذاها را به 6 گروه طبقه بندی می کنند: 1) دارای پروتئین (گوشت) 2) چربی (گیاهی و حیوانی) 3) غلات و برنج4) شیر و فراورده های لبنی 5 ) سبزی ها و میوه ها 6) نوشیدنی ها دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 8: متابولیسم پایه ← حداقل میزان انرژی که برای زنده ماندن لازم است که صرف (قلب، عروق، تنفس ، گوارش، اعصاب)که تقریباً برابر 40 کالری برای یک متر مربع در یک ساعت است.شرایط تعیین متابولیسم پایه عبارت اند از:1) حالت استراحت 2) حالت ناشتا 3) درجه محیط 18-20کالری روزانه مردان KC 2400 – 4000 زنان KC 1600 – 3000 دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورمقدار محاسبه کالری براساس وزن xw 6/36 + 815 = E مردان xw 1/31 + 580 = E زنان

اسلاید 9: آنابولیسممتابولیسم کاتابولیسمآنابولیسم ← ذرات شیمیایی غذا به هم پیوسته و ملکول های بزرگ و درشت تر ساخته می شوندتبدیل گلوکز ← گلیکوژن اسید آمینه ← پروتئین این واکنش ها ← انرژی گیر کاتابولیسم ← ملکول های درشت به ذرات ریزتر تبدیل می شود.گلوکز ← 2Ho و 2Co واکنش های انرژی زاآنابولیسم ← در دوره نمو اتفاق می افتد ← حجم ماده بالا می رود.کاتابولیسم ← در هنگام فعالیت اتفاق می افتد. ← حجم ماده کمتر می شود. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 10: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور برآورد میزان سوخت و ساز پایه(از سازمان بهداشت جهانی)

اسلاید 11: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور مقدار نیازهای روزانه انرژی به نسبت کالری در سنین و شرایط مختلف فیزیولوژیکی

اسلاید 12: مستقیماندازه گیری ارزش حرارتی مواد غذایی غیر مستقیمسوختن غذاها در حضور اکسیژن در بمب حرارت سنج وتعیین کالری بر حسب حرارت تولید شده .ارزش حرارتی هر گرم دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نوربدن انسان بمب کالری سنج 41/4 قند 94/9 چربی 46/5 پروتئین

اسلاید 13: چون تمام انرژی تولید شده در بدن سرانجام به صورت حرارت آزاد می شود بنابراین اندازه گیری حرارت آزاد شده یکی از روشهای ساده برای میزان مصرف انرژی است. در روش مستقیم :اطاقکی سرپوشیده که اطراف آن را حجم معینی از آب گرفته و فرد یا حیوان داخل اطاقک قرار می گیرد و با اندازه گیری تغییرات درجه حرارت آب میزان حرارت آزاد شده را تعیین می کنند.غیرمستقیم ← به دلیل مشکلات روش مستقیم اندازه گیری تبادلات گازها مد نظر قرار گرفت. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 14: اندازه گیری تبادلات گازها ( o2، 2 Co) ← میزان حرارت دفعیتعیین میزان دفع اوره (پروتئین ها) نسبت تنفسی غذاها RQ قندها Q + o2H6 + 2Co6 → o26 + o6 12 H6C RQ=1 چربی ها o2H16 + 2Co16 → 2o23 + 2o33H16C 7/0 = → RQ دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 15: پروتئین ها ← به دلیل نوع ساختمان شیمیایی و همچنین اوره دفعی نمی توان نسبت تنفسی مشخصی تعیین کرد. 8/0 = RQ غذای مخلوط 82/0 = RQ یک گرم RQ انرزی به ازای 2O انرژی تولیدیقند 1 05/5 1/4چربی 7/0 74/4 4/9پروتئین 0/8 46/4 4/4 دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 16: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نوربخش دوم: گوارش غذاها ، لوله گوارش ، اعمال کلی آن و آنزیمهای گوارشی

اسلاید 17: هدف1. عمل گوارش را تعریف کنید.2. اجزاء تشکیل دهنده لوله گوارش را بشناسید. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 18: سلولهای بدن برای زنده ماندن به مواد غذایی نیاز دارند. مواد غذایی قبل از سوخت و ساز و قبل از اینکه بتوانند مورد استفاده سلولها قرار گیرند، به صورتی در می آیند که در خون قابل جذب باشند. این تغییر شکل مواد غذایی، گوارش نامیده می شود. در روند گوارش، کربوهیدراتها، چربیها و پروتئینهای مواد غذایی باید تغییر یابند، در صورتی که نمکهای معدنی، آب و ویتامینها بدون هرگونه تغییر شیمیایی جذب می شوند. غذا از دهان در طول مری به معده می رسد و معده به سوی دوازدهه، روده باریک (ژژونوم و ایلئوم) پیش می رود. هضم و جذب غذا تا این مرحله صورت می گیرد، باقی مانده جذب نشده غذا از راه روده بزرگ (سکوم ـ کولون بالارو، کولون افقی و کولون پایین رو) به رکتوم (راست روده) و مجرای مقعدی می رسد. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 19: اعمال لوله گوارش و آنزيمهاي گوارشيعمل اصلی لوله گوارش تأمین مداوم آب، الکترولیتها و مواد غذایی برای مصرف سلولهای بدن است. هر قسمت از لوله گوارش برای اعمال ویژه ای اختصاص یافته است، که عبارت اند از: 1. عبور دادن ساده غذا از یک نقطه به نقطه دیگر، مثلاً در مری؛ 2. انبار شدن غذا در معده یا مواد زاید در کولون نزولی روده بزرگ؛ 3. هضم غذا در معده، دوازدهه، ژژونوم و ایلئوم؛ 4. جذب فرآورده های حاصل از هضم در سراسر روده باریک و نیمه ابتدایی روده بزرگ. ساز و کارهای تنظیمی گوارش در قسمتهای بالایی لوله گوارش بیشتر عصبی و در قسمتهای پایین تر بیشتر هورمونی است و در رکتوم مجدداً عصبی می شود. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 20: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 21: آنزیمها : روند گوارش به کمک گروهی از کاتالیزورهای بیولوژیکی موسوم به آنزیمها به انجام می رسد. آنزیمها بر مواد غذایی تأثیر می گذارند و آنها را می شکنند و برای عمل جذب در سلولهای بدن آماده می کنند. عمل آنزیمها روی مواد غذایی اختصاصی است. در نامگذاری جدید، نام یک آنزیم با افزودن پسوند آز به آخر نام ماده ای که آنزیم بر آن اثر می کند، مشخص می شود. براین اساس، آنزیم روده باریک که بر ساکارز اثر می کند، سوکراز نامیده می شود. آنزیمی که بر لاکتوز اثر می کند، لاکتاز و آنزیمی که نشاسته را تجزیه می کند آمیلاز نامیده می شود. رشته های پروتئینی توسط پروتئازها به زنجیره های پپتیدی و پپتیدها توسط پپتیدازها به اسیدهای آمینه تبدیل می شوند و آنزیم لیپاز نیز چربیها را تجزیه می کند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 22: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورقسمتهای مختلف لوله گوارشی و عملکرد آنها روی غذافصل دوم

اسلاید 23: دهان، بزاق و اعمال آنهدفانتظار می رود، پس از مطالعه این گفتار، بتوانید نقش بزاق را در عمل گوارش مشخص کنید. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نوربزاق را غدد بزاقی تولید می کنند. غدد اصلی بزاقی عبارت اند از: غدد بناگوشی یا پاروتید؛ غدد زیر فکی؛ و غدد زیر زبانی. ترشح روزانه بزاق، به طور طبیعی بین 1000 تا 1500 میلی لیتر است. بزاق در پاسخ به فکر کردن، چشیدن یا بوییدن غذا ترشح می شود. عمل تولید آن از راه سیستم عصبی پاراسمپاتیک انجام می گیرد. ترشح بزاق به هضم مواد نشاسته ای و لغزنده سازی مواد غذایی کمک می کند.

اسلاید 24: مریغذا در دهان به صورت گلوله غذایی درآمده و سپس بلعیده می شود. گلوله غذایی از بالا به پایین مری، از طریق حرکات دودی شکل ناشی از عمل عصب واگ، به پیش می رود. به همین دلیل، می توان مایعات و غذاهای جامد را هنگام دراز کشیدن و حتی طی بالانس زدن روی دستها بلعید. در جریان عمل بلع، تنفس متوقف، و حنجره (گلوت) بسته می شود. اپیگلوت به عقب تا می خورد و غذا به طرف مری هدایت می شود. عمل اصلی ترشحات مری لغزنده سازی مری برای حرکت راحت تر مواد غذایی به سوی معده است. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 25: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 26: اعمال، حرکات و مواد ترشح شده در معدهمعده محل تجمع، آمیخته شدن و هضم غذاست. به تدریج که موج دودی مری به سوی معده حرکت می کند، یک موج شل کننده در جلوی آن ایجاد می شود. وقتی این موج به انتهای تحتانی مری می رسد، تمام معده و حتی دوازدهه شل می شوند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 27: معده دارای سه وظیفه مهم است: الف) انبار کردن مقادیر زیاد غذا؛ ب) آمیختن غذا با ترشحات معده ای و تشکیل ماده نیمه مایعی به نام کیموس، ج) تخلیه غذا از معده به داخل روده کوچک با سرعت مناسب برای هضم و جذب آن به وسیله روده کوچک. این عمل 2 تا 4 ساعت طول می کشد. غذای چرب باعث آزاد شدن هورمون آنتروگاسترون می شود که تخلیه معده را کند می کند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 28: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 29: مواد مترشحه معده :علاوه بر ترشح مایع لغزنده ساز، غدد معده اسید کلریدریک، پپسینوژن و گاسترین نیز ترشح می کنند که به هضم پروتئینها کمک می کنند.pH اسید کلریدریک، 8ر0 می باشد که فوق العاده اسیدی است. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 30: لوزالمعده (پانکراس)لوزالمعده یا پانکراس که موازی معده و در زیر آن قرار دارد، غده مرکب بسیار بزرگی که ساختاری تقریباً مشابه غدد بزاقی است. لوزالمعده هم غده ای برون ریز و هم غده ای درون ریز است. عمل ترشحی خارجی لوزالمعده تولید شیره لوزالمعدی است که همراه با صفرا به دوازدهه و ارد می شود. عمل ترشحی داخلی آن عبارت است از: تولید هورمونهای انسولین و گلوکاگون. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 31: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 32: شیره لوزالمعده حاوی آنزیم هایی برای هضم سه نوع مواد غذایی اصلی، یعنی پروتئینها، کربوهیدراتها و چربیهاست.آنزیمهای هضم کننده پروتئینها (پروتئولیتیک) عبارت اند از: تریپسین، کیموترپیسین، کربوکسی پلی پپتیداز، ریبونوکلئاز و دی اکسی ریبونوکلئاز. آنزیم هضمی برای کربوهیدراتها آمیلاز لوزالمعدی است که مواد نشاسته ای، گلیکوژن و قسمت اعظم کربوهیدراتهای دیگر را به جز سلولز، هیدرولیز و به دی ساکاریدها (قندهای ساده تر) تبدیل می کند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 33: آنزیمهای هضم کننده چربیها عبارت اند از: لیپاز لوزالمعدی که چربیهای خنثی را به گلیسرول و اسیدهای چربی هیدرولیز می کند و کلسترول استراز که به هیدرولیز استرهای کلسترول می انجامد. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 34: کبد ـ صفراکبد به طور مداوم صفرا ترشح می کند که در کیسه صفرا ذخیره و تغلیظ می شود. این مقدار به 600 تا 1000 میلی لیتر در روز می رسد. صفرا فقط هنگامی وارد روده می شود که محرکی اختصاصی کیسه صفرا را منقبض کند. این محرک به طور کلی، بر اثر وجود چربی در روده باریک (دوازدهه) به این صورت ایجاد می شود که وقتی فراورده های هضم چربیها و پروتئینها به روده باریک وارد می شوند، هورمونی به نام کولسیستوکینین از مخاط روده آزاد می شود. این هورمون از راه خون به کیسه صفرا می رسد و به انقباض ریتمیک آن می انجامد و همراه با امواج دودی روده کوچک، به تخلیه کیسه صفرا منجر می شود. کیسه صفرا بر اثر تحریک عصب واگ نیز منقبض می شود . دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 35: صفرا هیچ نوع آنزیم گوارشی ندارد و فقط به اعتبار وجود املاح صفراوی برای هضم اهمیت دارد. اولاً، املاح صفراوی به امولسیونی کردن (مخلوط مایع شکل) چربیها کمک می کند تا بتوانند به کمک لیپازهای روده هضم شوند، و ثانیاً، فرآورده های نهایی هضم چربیها را به پرزهای روده ای حمل می کنند تا به راحتی جذب خون شوند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 36: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 37: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 38: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 39: روده باریک و جذب روده ایبا باز شدن دریچه پیلور معده، غذا به روده باریک وارد می شود. میزان اتساع معدی به وسیله غذا و وجود هورمون گاسترین، به تخلیه معده می انجامد. افزایش اسیدیته کیموس دوازدهه، فرآورده های تجزیه ای حاصل از هضم پروتئینها، غلیظ یا رقیق بودن مایعات و وجود اسیدهای چرب در دوازدهه (روده باریک)، از جمله عواملی اند که ورود غذا را از معده به روده تنظیم و تضعیف می کنند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 40: با ورود تدریجی غذا به روده، قسمت ابتدایی روده اتساع می یابد و حرکتی موجی، به نام موج دودی، در سرتا سر روده ایجاد می کند که غذا را به جلو می راند.ترشح شیره های گوارشی در روده باریک ناشی از وجود غذا در آن است. روده باریک آنزیمهای مالتاز، سوکراز و لاکتاز را برای تبدیل دی ساکاریدها به منو ساکارید (قندهای ساده) ترشح می کند.روده باریک چندین پپتیداز برای تجزیه کامل پروتئینها به اسیدهای آمینه تولید می کند. همچنین، لیپاز روده ای برای تجزیه چربیهای خنثی به گلیسرول و اسیدهای چرب از روده باریک ترشح می شود. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 41: جذب روده ای : جذب غذا عمدتاً در روده باریک و به روشهای زیر انجام می گیرد: 1. عمل انتشار (دیفوزیون) که طی آن مواد غذایی از ناحیه غلیظ داخل روده به ناحیه رقیق سلولهای روده ای و خون منتشر می شوند.2. جذب با انتقال فعال که به وسیله سلولهای روده ای انجام می گیرد. به این صورت که موادی مانند قندها از یک طرف سلولهای روده ای گرفته شده و در عرض سلولها حمل می شوند و در طرف دیگر به داخل مویرگهای خونی منتقل می شوند. این عمل از طریق ترکیبی شیمیایی به نام ماده حامل انجام می شود. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 42: نسبت غذای جذب شده به غذای خورده شده را با ضریبی به نام ضریب هضم یا جذب یا ضریب گوارشی مشخص می سازند.غذای دفع شده در مدفوع ـ غذای خورده شده = ضریب هضم یا جذب غذای خورده شده یا غذای جذب شده = ضریب هضم یا جذب غذای خورده شده دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور100100

اسلاید 43: در افراد سالم ضریب جذب کربوهیدراتهای ساده در حدود 98%، پروتئینها با ارزش غذایی بالا حدود 95% و چربیها حدود 92% است. همچنین متخصصانی همچون فیشر و بِندر درصدهای زیر را تعیین کرده اند: ضریب جذب کربوهیدراتها حدود 95% و ضریب جذب پروتئینها و چربیها حدود 90%. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 44: روده فراخ (بزرگ)غذا از دریچه ايلئوسکال که بین روده باریک و روده فراخ واقع است، عبور می کند و به کولون وارد می شود. دریچه ایلئوسکال از پس زدن محتویات کولون به داخل روده باریک جلوگیری می کند. روزانه 500 میلی لیتر از محتویات روده باریک وارد کولون می شود. اعمال روده فراخ عبارت اند از: الف) جذب آب و الکترولیتها از کیموس یا غذا؛ ب) انباشتن مدفوع تا هنگام اجابت مزاج. جذب در نیمه ابتدایی و انباشت در نیمه انتهایی کولون صورت می گیرد.غذا علاوه بر اینکه در روده بزرگ مخلوط و قطعه قطعه می شود، به آهستگی به جلو نیز رانده می شود. تنها ترشح قابل توجه در روده فراخ، مایع لغزنده ساز برای مخلوط شدن و حرکت غذاست، ترشح روده بزرگ از طریق تحریکات موضعی و عصبی تنظیم می شود. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 45: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 46: بخش سوم كربوهيدراتها و نقش آنها در تغذيه ، ارتباط كربوهيدراتهاي با فعالیت های ورزشي دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 47: قندها مهمترین و ارزانترین منبع انرژی اند90% انرژی ← کشورهای فقیر50% انرژی ← کشورهای غنی70 – 50% کالری مورد نیاز روزانه ازخوردن مواد قندی تامین می گردد.500 – 250 گرم مواد قندی ← روزانه در رژیم غذایی متعادل موجود است.ساختمان ← اتمهای کربن، هیدروژن، اکسیژننسبت اتم هیدروژن به اکسیژن 2 به 1 دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نوراز خوردن مواد قندی تامین می شود.

اسلاید 48: طبقه بندی انواع قندها 1) منوساکاریدها ← 3 تا 6 اتم کربن (گلوکز، فروکتوز، گالاکتوز) 2) دی ساکاریدها ← 2 منو ساکارید که یک ملکول آب از دست داده است. [ساکارز (گلوکز+فروکتوز)، لاکتوز (گلوکز+گالاکتوز)، مالتوز (گلوکز+گلوکز) 3)پلی ساکاریدها ← گاهی 300 – 500 منوساکارید .انواع پلی ساکاریدها : سلولز، نشاسته، گلیکوژننشاسته ( فراوانترین پلی ساکارید گیاهی ) هنگام هضم ← ابتدا به مالتوز ← گلوکزسلولز ← سازنده دیواره ساختمان گیاهان ← در برابر آنزیم های گوارشی مقاوم ← در بدن جذب نمی شود ← به دفع مواد زاید کمک می کند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 49: گلیکوژن (پلی ساکارید حیوانی) ← در آب محلول است ← حدود gr 353 گلیکوژن در بدن ذخیره است . gr 108 در کبد. gr 245 در عضلاتدر ورزشکاران تا 2 برابر هم می رسد.در مواقع نیاز گلیکوژن تجزیه شده ← گلوکز ← روند تبدیل گلیکوژن کبدی به گلوکز را گلیکوژنولیز گویند.تجزیه مواد غذایی مثل پروتئین و تبدیل آن به گلوکز ← گلوکونئوژنز دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 50: هضم کربوهیدراتها:اولین مرحله هضم در دهان ← مخلوط با بزاق ← آنزیم پتیالین (آلفا ـ آمیلاز)پتیالن نشاسته مالتوز فقط برای مدت کوتاهی، به علت اینکه PH بزاق خنثی است با ورود غذا به معده آمیلاز بزاقی غیرفعال می شود.هضم نشاسته در معده به علت PH کمتر از 4 متوقف شدهگوارش مجدد در دوازدهه ← شیره لوزالمعده نشاسته مالتوزدر روده باریک ← 3 آنزیم لاکتاز و سوکراز، مالتازبه ترتیب بر روی لاکتوز ساکارزو مالتوز اثر می کنند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 51: مراحل مختلف هضم کربوهیدراتها دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 52: جذب ← بعد از هضم قندها ← به صورت منوساکارید جذب می شوند.گلوکز + گالاکتوز ← مکانیزم انتقال فعال (Na) فروکتوز انتشار ساده منوساکاریدها از طریق سیاهرگ باب ← کبددر کبد فروکتوز گالاکتوز ← گلوکز دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نوروارد خون می شوند.

اسلاید 53: گلوکز در هنگام ورود به خون سه سرنوشت دارد: 1) به عنوان منبع انرژی اکسید می شود.2) به گلیکوژن ذخیره می شود.3) به چربی تبدیل شده و ذخیره می شود.غلظت گلوکز خون 60 تا180 میلی گرم در 100 میلی لیتر خون است. 1) افت قند خون از میزان طبیعی ← هیپوگلیسمیاین غلظت برای مغز مهم است 2) افزایش قند خون از میزان طبیعی ←هایپرگلیسمی دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 54: هرگاه مقدار زیادی گلوکز از راه لوله گوارش وارد خون شود اضافی آن در کبد و عضلات به صورت گلیکوژن ذخیره می شود. تبدیل گلوکز به گلیکوژن توسط آزاد شدن هورمون انسولین از لوزالمعده است.گلیکوژن عضلانی ← منشأ گرما و انرژی در هنگام فعالیت عضلانی است .گلیکوژن کبدی ← برای حفظ میزان گلوکز خون است.هنگامی که مقدار کربوهیدرات مصرفی بیش از مقداری باشد که بدن بتواند آن را در کبد و عضلات به صورت گلیکوژن ذخیره کند مازاد آن به چربی تبدیل می شود. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 55: ورود و خروج گلوکز به خون توسط هورمون های ↓ انسولین ، ↑ گلوکاکن ، آدرنالن ↑ ، رشد ↑ ، کورتیزول ↑در هنگام فشار عصبی و هیجانات ← کورتیکو تروپین ← قشر فوق کلیوی ← کورتیزول تولید انرژی از گلیکوژن توسط دستگاه بی هوازیگلیکوژن ← گلوکز ← اسید پیرویک ← اسید لاکتیک Q + 3o6H3C2 → 6O12H6C ATP3 → Pi + ADP3 + Q دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 56: دستگاه هوازیگلیکوژن ← گلوکز ← اسید پیرودیک ← چرخه کربس Q + O2H6 + 2Co6 → 2o6 + 6o12H6C ATP39 → Pi39 + ADP39 + Qنقش کربوهیدرات در بدن1) منبع انرژی 2) صرفه جویی در مصرف پروتئین3) تأمین ویتامین (گروه B)4) نقش کربوهیدرات در کبد: شامل خنثی کردن مواد سمی و تنظیم سوخت و ساز چربی و پروتئین ها5) یگانه منبع سوخت دستگاه عصبی مرکزی دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 57: +O2هوازیرابطه کربوهیدرات ها با فعالیت های ورزشیدر زمان استراحت ← انرژی مورد نیاز بدن توسط چربی ها و توسط قندها و عمده سیستم تولید انرژی سیستم هوازی دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورپروتیین(ناچیز)گلوکز3/1چربی3/2ATP+اسید لاکتیکATPCO2H2O++بی هوازی

اسلاید 58: 2) فعالیت های کوتاه ← کمتر از 2 دقیقه ← عمده سیستم بی هوازیکربوهیدرات ها به عنوان منبع انرژی اصلی تجمع اسید لاکتیک مؤید این مورد استافزایش اسید لاکتیک خون تا20 برابر زمان استراحت می رسد.مقدار طبیعی mgr10 در 100 سی سی خون است. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 59: بی هوازی +O2 دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورکربو هیدراتهاATP اسید لاکتیک+ATP+CO2+H2Oهوازیچربیها ارتباط کربوهیدراتها با فعالیت های کوتاه مدت

اسلاید 60: توصیه برای ورزشکاران سرعتی1) حداقل 5/2 ساعت قبل از مسابقه غذا بخورند2) برنامه غذایی مطابق با عادت تغذیه ای باشد3) غذای سرشار از کربوهیدرات به دلیل اثر انسولین مصرف نشودفعالیت درازمدت و نسبتاً سنگین ← بین 1ـ2 ساعت فوتبال: دوها (30-20 کیلومتر)شدت فعالیت 60-70% در درجه اول تأمین انرژی به عمده هیدراتها کربن و سپس چربی هاست. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 61: توصیه ها : 1) یک هفته قبل توسط فعالیت استقامتی گلیکوژن تخلیه شود سپس تحت رژیم غذایی پرکربوهیدرات ذخایر 1 تا 2 برابر افزایش دهید2) سه روز قبل به مقدار کافی کربوهیدرات مصرف شود3) قبل از مسابقه نباید تمرین سخت کردفعالیت درازمدت و سبک ← 3 تا 4 ساعت مثل دوی ماراتن، کوهنوردی ابتدای فعالیت هیدرات کربن، انتها چربی (سیستم هوازی) دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 62: توصیه ها : 1) سه روز قبل خوردن هیدرات کربن 2) خوردن قند در حین مسابقه 3) خوردن محلول 5-10% گلوکز ← 50-100 گرم شکر در 1 لیتر آب دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 63: +O2هوازی دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورکربوهیدراتهاچربیهاATPاسید لاکتیکATPCO2H2Oبی هوازی ارتباط کربوهیدراتها با فعالیت های دراز مدت

اسلاید 64: بخش چهارمچربيها و نقش آنها در تغذيه ، ارتباط چربيها با فعاليتهاي ورزشي دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 65: فصل اولساختار و طبقه بندي چربيها دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور1) انرژی زایی2) در ساختمان سلولها عناصر سازنده چربیها چربیها ← کربن، هیدروژن، مقدار کمی اکسیژنوظایف چربی ها

اسلاید 66: انرژی زایی چربی ها ← 2 برابر قندها و بروتئین ها است.در شرایط طبیعی تغذیه ← 25- 20 % کالری مورد نیاز روزانه از مصرف چربی ها تامین می شود.یک جیره متعادل غذایی روزانه ← 90-65 گرم چربی دارد.طبقه بندي چربيها :ساده ( اسيد چرب ، گليسريدها ، مومها )مركبمشتق دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 67: اسید چرب ← بیشتر از 70 نوع اسید چرب در طبیعت یافت می شود 40-0 → n → CooH-)n2(CH-3 CH معروفترین اسیدهای چرب ← 1) اسید استئاریک 18C 2) اسید اولئیک 18C ← یک پیوند 2 گانه 3) اسید پالمیتیک 16Cاتمهای کربن به وسیله اتصالات منفرد به یکدیگر متصل شده. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 68: انواع اسیدهای چرب 1) اسیدهای چرب اشباع شده اسید پالمیتیک H H H 2O32H16C → H C C C H H H H 2) اسیدهای چرب اشباع نشده ← اسید اولئیک H H C C C H H H H دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 69: اسید های چرب اشباع نشده : 1) مایع 2) زودتر هضم می شوند 3) از منابع گیاه 4) حاوی ویتامین های محلول در چربیاسید لینولئیک ←2 اتصال مضاعف اسید لینولئیک ← 3 اتصال مضاعفگلیسریدها ← فراوانترین نوع چربیها منو با توجه به تعداد CooH دی تری چربیهای مرکب ← از اجتماع یک چربی خنثی با مواد شیمیایی به وجود می آیند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 70: چربیهای مرکب ← از اجتماع یک چربی خنثی با مواد شیمیایی فسفولیپد ← اسید چرب + اسید فسفریک + نیتروژن گلیکولیپد ← اسید چرب + قند + نیتروژن گلیسیریدها لیپوپروتئین ← فسفولیپدها + پروتئین گلیسرول دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 71: نقش فسفولیپدها ← 1) متابولیسم بدن 2) در ساختمان غشاء سلولی 3) انتقال چربی های خون 4) در لخته شدن خون 5) تشکیل بافت پوشاننده رشته های عصبینقش گلیکولیپیدها ← 1) سازنده بافت عصبی (نرون) 2) در ساختمان غشاء سلولی 3) انتقال یونها در بدننقش لیپوپروتئین ها ← 1) در ساختمان غشاء سلولی 2) عامل اصلی حرکت چربی در خون دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 72: 1) با چگالی بسیار پایین ← TG↑ ، Cho,PL↓طبقه بندی لیپوپروتئین ها ← 2) با چگالی پایین ← TG↓ ، ↑Cho 3) با چگالی زیاد ← 50% پروتئین، چربی↓ دو نوع لیپوپروتئین LDL HDL چربیهای مشتق ← موادی که از چربی های ساده یا مرکب به دست می آیندشامل ← استروئیدها که عبارت اند از:اسیدهای صفراوی، هورمونهای جنسی، ویتامین D، کلسترولکلسترول ← منشأ حیوانی داردو در تخم مرغ زیاد یافت می شود. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 73: اسید سیتریککلسترول در بدن از 2 ماده ساخته می شود استیل کوآنزیم A ← اسید چربی که طی فرایند بتااکسیداسیون کربن از دست بدهدنقش کلسترول : 1) عایق مناسب در ساختمان مغز و اعصاب 2) تبدیل به اسیدهای صفراوی و هورمونهای جنسی و استروئیدهای مترشحه از غده فوق کلیوی 3) جذب ویتامین های فعلی محلول در چربی دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 74: 1) منشأ خارجی ← خوردن مواد غذاییمنشأ چربیها 2) منشأ داخلی ← توسط بافت چربی و سنتز اسیدهای چرب در روده و کبد نقش چربیها در بدن : 1) منبع انرژی 2) ویتامین های محلول در چربی3) اسیدهای چرب ضروری 4) ایجاد سیری5) خوش طعمی غذا 6) انرژی ذخیره ای7) جلوگیری از دفع حرارت 8) محافظ اندام های حیاتی 9) ترکیب غشاء سلول دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 75: 1) شکستن ملکولها ← تبدیل ملکولهای درشت به قطعات ریز و افزایش سطح تماس با آنزیم ها «امولسیون شدن» تحت تأثیر شیره صفرا املاح صفراوی فراورده های نهایی هضم چربی را به پرزهای روده ای حمل می کنند. 2) اثر آنزیمها ← مهمترین آنزیم لیپاز لوزالمعده با کمک لیپاز روده باعث تجریه گلیسریدها به منوگلیسریدها می شود. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورهضم چربیها ← 2 مرحله

اسلاید 76: مراحل هضم چربيها دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 77: جذب چربیها ← با تشکیل میسل ← املاح صفراوی میسل می سازند ← میسلها دارای یک قسمت محلول در چربی و یک قسمت محلول در آب است،1- اسیدهای چرب و منوگلیسریدهای آزاد با بخش چربی میسل ترکیب می شوند و چون قسمت دیگر میسل محلول در آب است فراورده ها را از طریق سلولهای اپیتلیال روده به داخل خون می فرستد ← از طریق ورید با ب به کبد می رسند2- ← منوگلیسریدها پس از ورود به سلولهای اپیتلیال ← تبدیل به اسیدهای چرب وگلیسرول می شوند ← سپس تشکیل تری گلیسرید می دهند و ← به همراه کلسترول و فسفولیپدها ← ملکولهای چربی را می سازند ← سپس با پروتئین ترکیب می شوند ← و تشکیل کیلومیکرون و لیپوپروتئین ← به سیستم لنفاوی وارد شده و ← سپس وارد گردش خون می شوند ← کبد ← ورود به روند متابولیسم دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 78: متابولیسم چربیها: 1- تأمین گلوکز خون 2- افزایش ترشح هورمونهای تجزیه کننده چربیها باعث تجزیه تری گلیسریدها به اسید چرب و گلیسرول می شود نقش کبد در متابولیسم چربیها: 1) سنتز تری گلیسریدها از قندها 2) سنتز تری گلیسریدها از پروتئین ها 3) سنتز کلسترول و فسفولیپدوز اسیدهای چرب دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورآنابولیسم

اسلاید 79: نقش کبد در سوخت و ساز چربیها دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 80: 1) تجزیه TG ← اسید چرب ← در بی غذایی و دیابتکاتابولیسم← 2) تجزیه اسیدهای چرب ← ترکیبات ریزتر جهت تأمین انرژی تشکیل ATPاز چربی ها: 1)سوختن ناقص چربیها (مسیر بی هوازی) ← TG ← اسید چرب و گلیسرول گلیسرول تحت تاثیر آنزیمها به گلیسرول P 3 تبدیل می شود. 2) سوختن کامل ← اسیدهای چرب ← میتوکندری ← از دست دادن کربن طی فرآیند بتااکسیداسیون به استیل کوآنزیم A تبدیل شده سپس وارد چرخه کربس، سیستم انتقال الکترون شده ← آزاد کردن انرژی Q + O2H18 + 2CO18 → 2O26 + 2O36H18C ATP146 → 1P146 + ADP146 + Q دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 81: کتوز : در زمان گرسنگی و دیابت ← قندها مصرف نمی شوند و به جای آن چربی ها مصرف می شوند که روند آن به شرح زیر است:تجزیه اسید چرب ← استیل کوآنزیم A 2 استیل کوآنزیم A ← اسید استراستیک در کبد اسید بتاهیدروکسی بوتریکمقدار کمی هم استون به وجود می آید.3 ماده ← اسید استیک + اسید بتاهیدروکسی بوتریک + استون ← اجسام کتونیتجمع این موارد در خون باعث حالت ← کتوز می شود که برای مغز سمی است. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 82: عوامل مؤثر در آزاد شدن انرژی چربیها:1) افزایش غلظت ADP در بافت2) کاهش کربوهیدرات و کاهش ترشح انسولین3) افزایش ترشح هورمونهای غدد درون ریز1) اپی نفرين و نوراپی نفرين از غده فوق کلیوی (در جریان فعالیت عضلانی)2) افزایش ترشح هورمون کورتیزول از بخش قشری غده فوق کلیوی3) افزایش ترشح هورمون رشد از هیپوفیز4) افزایش هورمون تیروئید (تیروکسین) دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 83: رابطه چربیها با ورزش چربیها به دو صورت برای تأمین انرژی مصرف می شوند 1) اسیدهای چرب 2) TG در شرایط استراحت انرژی بدن توسط چربیها تأمین می شودو از طریق سیستم هوازی و با مصرف اکسیژن این عمل انجام می شود.در تمرینات کوتاه مدت و شدید ← نقش چربیها به مراتب کمتر است. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 84: در ورزش های طولانی مدت و استقامتی ← ترکیبی از قند و چربی انرژی را تأمین می کنددر شروع تمرین، ماده غذایی اصلی، قند و با افزایش زمان تمرین، چربی نقش اساسی را دارد. به عبارت دیگر فعال شدن چربی به عنوان سوخت زمانی اتفاق می افتد که از ذخائر گلیکوژنی کاسته شده ولی فعالیت همچنان ادامه داشته باشد، با فشار max2Vo60%زمانی که ذخایر گلیکوژن عضلات و کبد به پایان برسد، دیگر چربیها نمی توانند تولید انرژی کنند. به خاطر همین مسئله است که دونده های ماراتون برای حفظ ذخایر قندی در طول مسابقه مایعات شیرین مصرف می کنند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 85: علت ← کم شدن ذخیره گلیکوژن ← سرعت فرایند گلیکولیز را کم می کندماده اسید پیروویک که حاصل گلیکولیز است کم می شوداسید اکسالواستیک ← اسید پیروویک می شودکاهش اسید اکسالواستیک ← باعث کم شدن فرایند چرخه کربس شده که باعث کم شدن سرعت سوختن چربیها می شوددر اثر فعالیت های ورزشی طولانی مدتآنزیم لیپاز لیپوپروتئین افزایشآنزیم لیپاز کبدی کاهشآنزیم LLP ← TG را تبدیل به اسیدهای چرب می کند و این آنزیم منجر به افزایش میزان لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) آنزیم کبدی ← بر روی TG ذخیره کبد اثر می کند و باعث افزایش لیپوپروتئین با چگالی پایین (LDL) دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 86: عوامل اثرگذار بر سطح FFA در پلاسما:1) تجمع AL باعث کاهش FFA پلاسما2) هورمونها، انسولین↑ ← FFA کاهشرشد، کورتیزول، اپی نفرين، نوراپی نفرين، تیروکسین ← افزایش FFA 3) مصرف کافئین ( قهوه) متابولیسم FFA را افزایش (صرفه جویی در مصرف قند)4) گرم کردن مناسب افزایش FFA پلاسما5) مصرف غذاهای پرچرب قبل از تمرین غلظت FFA افزایش 6) اجرای تمرینات منظم ورزشی ← max2VO را افزایش ← سطح FFA را افزایش دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 87: تغییرات بیوشیمیایی چربی ها در اثر فعالیت های ورزشی :1) افزایش اکسایش چربی ها2) افزایش فعالیت آنزیم لیپوپروتئین لیپاز و کاهش لیپاز کبدیفعال شدن لیپوپروتئین لیپاز باعث هیدرولیز بیشتر تری گلیسریدها و افزایش HDL می شود و کاهش لیپاز کبدی باعث کاهش LDL و افزایش HDL می گردد3) افزایش فعالیت هورمونی ← افزایش اپی نفرين و نوراپی نفرين، گلوکاکون، رشد، تیروکسین4) افزایش FFA در پلاسما5) افزایش لیپولیز درون عضلات اسکلتی← در اثر فعالیت های ورزشی و فعال بودن عضلات و مصرف انرژی، اسیدهای چرب خون وارد سلول های عضلانی شده و به مصرف می رسند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 88: بخش پنجمپروتئينها و نقش آنها در بدن و فعاليتهاي ورزشي دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 89: پروتئین ها ← حدود 15% کالری مورد نیاز روزانه را تامین می کنند . نیمی در عضله 19-20% وزن کل بدن ← در استخوان و غضروف در پوست و مایعاتمیزان نیاز gr 8/0 برای هر کیلوگرم بدنپروتئین ها در ← 1) ساختمان سلولی 2) آنزیمها 3) ژنها 4) پروتئین های انتقال دهنده 2O 5) پروتئین های انقباضی (اکتین، میوزین) به همین خاطر به پروتئین (اساس زندگی) می گویند دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 90: تنها در دو جای بدن پروتئین نیست 1) ادرار 2) صفرانیاز به پروتئین در مواقع زیر افزایش می یابد 1) رشد 2) افزایش واکنش های متابولیسمی3) بیماری های عفونی 4) سوختگیها 5) التیام زخمهاساختمان پروتئین ها ← علاوه بر H.O.C ← 16% N اجزاء ساختمانی ← اسید آمینه20 نوع اسید آمینه که ترکیب های مختلف آن 000/30 نوع پروتئین می سازد دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 91: COOHساختمان یک اسید آمینه H C R 2NHساده ترین اسید آمینه ← گلیسین که به جای R یک اتم H از نظر وزن ملکولی ← گلیسین با 75 گرم سبک ترین سیستین با 240 گرم سنگین ترین ضروری ← در بدن سنتز نمی شوند (9نوع)اسیدهای آمینه غیرضروری ← در کبد ساخته می شوند (11نوع) دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 92: ضروری ها ← لوسین متیونین لیزین ایزولوسین هیستیدین تریپترفان والین تره اونین فنیل آلانینپروتئین ها از اتصال اسیدهای آمینه به هم توسط پیوندهای پپتیدی به وجود می آیند.وقتی یک ملکول پروتئین حاصل شود به همراه آن یک ملکول آب هم حاصل می شد و برای شکستن آن پروتئین یک ملکول آب باید مصرف شود. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 93: طبقه بندی پروتئین ها 1) کروی 2) رشته ای 3) پیوسته (پروتئیدها)کروی ← به شکل کروی، بیضوی، در آب یا محلولهای نمکی قابل حل اند.از مهم ترین ← آلبومین، گلوبولین، فیبیرنوژن ← پروتئین های پلاسما هموگلوبین، سیتوکرومها (آنزیم های سلولی)رشته ای ← زنجیره های پپتیدی دراز ← بیشتر پروتئین های ساختمانی خاصیت الاستومری (ارتجاعی) مهم ترین ← کلاژن ← پروتئین بافت همبند، وترها، غضروف، استخوان (استحکام) الاستین ها و کراتین ← پروتئین مو و ناخن اکتین و میوزین ← پروتئین های انقباضی دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 94: پیوسته ← نام دیگر (پروتئین های مزدوج)، که با مواد غیر پروتئینی ترکیب می شوند 1) پروتئین کامل (کیفیت خوب) (ارزش بیولوژیک بالا) 33% ضروری 66% غیرضروری میزان متناسبی از تمام اسیدهای ضروری را دارا است. 2) پروتئین ناقص (ارزش بیولوژیک پایین) 25% ضروری دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورطبقه بندی پروتیین های غذایی

اسلاید 95: ارزش غذایی پروتئین ها :1) ترکیب اسیدهای آمینه ← میزان اسیدهای آمینه ضروری: بر این اساس مواد غذایی در سه طبقه زیر قرار می گیرد (شیر، تخم مرغ، گوشت)، (دریایی، حبوبات)، (غلات، سبزیجات)2) تعادل نسبت اسیدهای آمینه ← متعادل ← تمام اسیدهای ضروری و غیرضروری به میزان مناسب داراست. 3) نوع اتصال اسیدهای آمینه ← سرعت آزاد شدن اسیدهای آمینه در پروتئین ها فرق می کند و بستگی به نوع اتصالات دارد حرارت ← پروتئین ها را باز می کند و در نتیجه سطح وسیع تری از آن را در معرض آنزیم های گوارشی قراغر می دهد.پختن با آب ← قابلیت هضم را افزایش می دهد دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 96: نقش پروتئین ها در بدن:1) تأمین رشد و تهیه بافتهای جدید ← برای تأمین رشد میزان اسیدهای آمینه موجود در سلول باید بیش از میزان پروتئین مورد نیاز برای حفظ حالت طبیعی ارگانها باشد.اگر اسیدهای آمینه در سلول در دسترش نباشند، حجم پروتئین کل بدن کم و در نهایت وزن بدن کم می شود.2) ساختن ترکیبات ضروری و نگهداری بافتهاترکیبات مثل ← هورمون انسولین، آدرنالین، تیروکسینهموگلوبین ← یک ماده پروتئینی در خون برای حمل 2O دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 97: 3) تنظیم مایعات بدنتنظیم فشار 2 طرف غشاء توسط (فشار اسمزی) تنظیم می گردد.فشار اسمزی توسط ← 1) الکترولیت ها 2) پروتئین های پلاسما به وجود می آید.پروتئین های پلاسما نمی توانند به دخل غشاء مویرگی نفوذ کنند از این رو در جریان خون باقی می مانند و توسط فشار هیدروستاتیک، پلاسما را برای تغذیه سلولها به آب میان بافتی هدایت می کننددر موارد کمبود پروتئین خصوصاً آلبومین ← از برگشت مایع از فضای میان بافتی به داخل خون جلوگیری می شود و تشکیل بافت نرم به نام ادم یا خیزدر این حالت فرد متورم می شود ← با مصرف مقدار کافی پروتئین برطرف می شود دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 98: 4) تثبیت PH خونپروتئین ها نقش مقابله با محیط های اسیدی و بازی دارندهموگلوبین در گلوبولهای قرمز ← در ترکیب با 2CO و انتقال آن برای دفع به نگهداری تعادل کمک می کند5) محرم سنتز پادتن ← پادتن وظیفه دفاع از بدن را در برابر عوامل عفونی به عهده دارد که جنس پادتن ها ← پروتئینافزایش حساسیت بدن به عفونت، کاهش مقاومت بدن در برابر بیماری های عفونی در اثر کمبود پروتئین در رژیم غذایی آنان است. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 99: 6) تولید انرژی ← gr1 ← KC4زمانی است که مقدار پروتئین دریافتی بیش از مقدار لازم جهت انجام وظایف باشد. اضافی آن یا به مصرف رسیده انرژی تولید می کند و یا به چربی تبدیل می شود وقتی که پروتئین به مصرف تولید انرژی برسد بنیان آمین اسیدهای آمینه جدا شده و به صورت اوره از کلیه دفع می شود. قسمت زنجیره کربنی (مثل قند و چربی) اکسید می شود دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 100: هضم پروتئین ها : در بزاق ← آنزیمی که پروتئین را تجزیه کند وجود نداردمعده ← آنزیم پپسین + رنین + اسید کلریدریکباعث تبدیل پروتئین ← پپتیدها (پپتون + پلی پپتید)در دوازدهه ← آنزیم تریپسین + کیموتریپسین + کربوکسی پپتیداز پروتئین ← دی پپتیدهادر روده باریک ← ارپسین ← که پروتئین ها را به اسیدهای آمینه تبدیل می کند.جذب پروتئین ها ← پروتیین ها پس از هضم به وسیله سیاهرگ باب به کبد می روند. حدود 60% اسیدهای آمینه در روده کوچک، 28% در روده بزرگ و 11% در معده جذب می شوند دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 101: 1) سنتز انتخابی در سلولهاغلظت اسیدهای آمینه در خون به 2 عامل بستگی دارد 2) دفع انتخابی کلیه ها 1) روند آنابولیسم متابولیسم پروتئین ها 2) روند کاتابولیسم 1) مقداری از اسیدهای آمینه ای که به وسیله سیاهرگ باب به کبد می رسند صرف احتیاجات کبد شده و بقیه وارد گردش خون شده در اختیار بافتها قرار می گیرند و باعث سنتز پروتئین های سلولی می شوند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 102: کبد با اسیدهای آمینه ای که در دست دارد پروتئین های پلاسمای خون را می سازد و وارد پلاسما می کند و به همین طریق در اختیار سایر بافتها برای سنتز پروتئین قرار می گیرد.زمانی که احتیاجات بدن برآورده شد قسمتی از اسیدهای آمینه در بافتها به عنوان منبع انرژی مصرف می شود و یا به قندها و چربیها تبدیل می شوند و مازاد آن به چربی تبدیل شده و ذخیره می شود. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 103: 2) اولین مرحله تجزیه اسیدهای آمینه ← جدا شدن بنیان آمین است (د آمیناسیون) در این عمل گاز 3NH تولید شده که در کبد به اوره تبدیل می شود. زمانی که کبد دچار اختلال شود گاز آمونیاک در خون تجمع یافته و اثرات سمی شدیدی روی مغز و سیستم اعصاب می گذارد.و در مواقعی زنجیره کربنی (فاقد آمین) به قندها و چربیها تبدیل می شود.ارتباط پروتئین با چربی و کربوهیدرات:پروتئین می تواند هم به چربی و هم به قند تبدیل شود.روند ← آلانین اگر بنیان آمین را از دست بدهد همان اسید پیرویک است دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 104: بدیهی است که این ماده می تواند به گلوکز یا به استیل کوآنزیم A تبدیل شود. همین طور 2 ملکول استیل کوآنزیم A ← اسید استواستیک که یک ماده کتونی است را به وجود می آوردتبديل اسید آمینه به گلوکزیا گلیکوژن را ← گلوکز نئوژنزتبديل اسید آمینه به اسیدهای چرب ← ستوژنزتجزیه اجباری پروتئین ← در گرسنگی های طولانی، و یا عدم استفاده پروتئین در رژیم غذایی مقداری اسید آمینه ← اکسیده شده و می سوزدمقدارش حدود 20-30 گرم در روز استکه دفع اجباری پروتئین استبرای جلوگیری از دفع پروتئین لااقل باید 20-30 گرم مصرف کرد. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 105: هورمونهای آنابولیکتنظیم هورمونی متابولیسم پروتئین هورمونهای کاتابولیکهورمون های آنابولیک شامل ← الف) انسولین ← ورود اسیدهای آمینه را به درون سلول افزایش می دهد ب) رشد ← 1) سنتز پروتئین های سلولی را افزایش داده و موجب ازدیاد پروتئین های بافتی می شود. 2) انتقال اسیدهای آمینه را از غشاء سلولی زیاد می کند 3) روندهای DNA و RNA را برای ساختن پروتئین تسریع می کندج) هورمون تستوسترون ← هورمون جنسی مردانه که موجب افزایش پروتئین در عضلات می شود. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 106: هورمون های کاتابولیک ← هورمونهای غده فوق کلیوی و قشری و تیروکسین کورتیزول، پروژسترون، کورتیکوسترون ← مقدار پروتئین ها را کاهش می دهند و تیروکسین و باعث تجزیه آنها شده و غلظت اسیدهای آمینه را در پلاسما افزایش می دهد.هورمونهای کاتابولیک انتقال اسیدهای آمینه عضله را از طریق پلاسمای به کبد افزایش داده و موجب تجزیه آنها در کبد می شود.پروتئین های پلاسما ← آلبومین، گلوبولین، فیبرینوژنآلبومین ← ایجاد فشار اسمزیگلوبولین ← تقویت سیستم ایمنیفیبرینوژن ← انعقاد خون دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 107: زمانی که پروتئین های بافتها کاهش می یابد ← پروتئین های پلاسما می توانند به عنوان منبعی برای ترمیم سریع پروتئین عمل کنندنیاز طبیعی بدن به پروتئین 8/0 گرم برای هر کیلوگرم ← ورزشکاران 5/1-2 گرم به ازای هر Kg قدرتی 8/1-4/1 استقامتی 6/1-2/1 - هرچه اندازه و وزن فرد بیشتر باشد میزان نیاز به پروتئین افزایش می یابد- طی بارداری و شیردهی ← افزایش مصرف پروتیین لازم است. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نوردقیق تر

اسلاید 108: - فعالیت عضلانی به طور مستقیم نیاز به پروتئین را افزایش نمی دهد چون عامل انرژی زا نیست ولی در آغاز فعالیت بدنی و تمرینات ورزشی و یا در مرحله بدنسازی و افزایش سطح آمادگی جسمانی نیاز به پروتئین بیشتر می شود.- رابطه سن با مصرف پروتئین بالاترین نیاز به پروتئین ←کودکان شیرخوار 2/1-2/2 گرم برای هر کیلوگرم وزن بدنکمترین نیاز به پروتئین ← افراد مسن ← بعد از توقف رشدارزش بیولوژیکی پروتئین ← درصدی از ازت جذب شده که برای تأمین رشد و بقاء استفاده می شود دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 109: 100 Bv = I – (U +F) I - FI ← ازت خورده شدهU ← ازت دفع شده از ادرارF← ازت دفع شده از مدفوع تخم مرغ بالاترین Bv را در بین مواد غذایی داراستارتباط پروتئین با ورزشپروتئین ها به عنوان ماده سوختنی در ردیف 3 اهمیت اندتنها در فعالیت های استقامتی شدید و طولانی ← از پروتئین به عنوان ماده سوختنی استفاده می شود. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 110: به دلایل زیر پروتئین ها برای مصرف انرژی زایی مناسب نیستند:1) به علت گران بودن مقرون به صرفه نیستند2) حفظ فشار اسمزی مایعات داخل و خارج سلول یکی از وظایف پروتئین هاست خصوصاً در فعالیت های شدید استقامتی که حرارت افزایش یافته و آب زیادی از دست می رود.3) عامل اصلی انقباضات عضلانیهنگامی از پروتئین ها به عنوان ماده انرژی زا استفاده می شود که ←انرژی دریافتی از طریق قندها و چربیها کافی نباشد و فعالیت همچنان ادامه یابد. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 111: تعادل مثبت ازتزمانی که پروتئین به عنوان ماده انرژی زا می سوزد 2 اصلاح تعادل منفی ازتتعادل مثبت ازت ← N دفع شده از راه ادرار کمتر از ازت دریافتی باشدتعادل منفی ازت ← N دفع شده از راه ادرار بیشتر از ازت دریافتی باشددر هنگامی که نیاز به استفاده انرژی از طریق پروتئین ها باشداسید آمینه آلانین و گلوتامیک ← در فعالیت های ورزشی به عنوان سوخت مورد استفاده قرار می گیرد. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 112: روش: با افزایش فعالیت، آلانین از عضله آزاد می شود، سپس به داخل خون می رود و سپس به کبد حمل می شود. در کبد با از دست دادن گروه آمینی به گلوکز تبدیل می شود. (گلوک نئوژنز)عوامل مؤثر در میزان مصرف و احتیاج پروتئین : 1) سن 2) وزن 3) جنس 4) نوع فعالیت 5) شدت فعالیتمضرات مصرف بیش از حد پروتئین1- مصرف بیش از حد پروتئین ← N دفعی در اثر تجزیه به اوره و آمونیاک تبدیل شده و غلظت آن در خون بالا می رود و سپس به کلیه ها می رود و باعث افزایش فعالیت کلیه می گردد وبه دلیل دفع مواد زاید در نهایت به بزرگ شدن کلیه ها می انجامد.2- کم آبی دهیدراتاسیون ← از مضرات دیگر استفاده بیش از حد پروتئین است .کلیه برای دفع اوره آب زیادی را از دست می دهد03- افزایش پروتئین ← فشار اسمزی را بالا برده و فرآورده های روده ای را به شدت افزایش می دهد و باعث گرفتگی های شکمی و اسهال می شود. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 113: ملاحضات در خصوص معرف پروتیین:1) به دلیل دفع مواد معدنی از راه تعریق و ادرار و برای حفظ فشار اسمزی باید به میزان 15 تا 20 درصد کالری مصرفی در روز، پروتئین مصرف کرد.2) بعد از فعالیت شدید جسمانی به علت تجزیه پروتئین های عضله حتماً پروتئین مصرف کنید3) به علت دیرهضم بودن پروتئین باید از خوردن آن در روز مسابقه خودداری شود.4) همچنین مصرف پروتئین قبل از مسابقه باعث می شود که آب زیادی از بدن خارج و ورزشکار با کمبود آب مواجه شود.5) کمبود پروتئین موجب اختلال در کار آنزیم ها، کم شدن فعالیت، کاهش سوخت و ساز و تقلیل انرژی می شود که حاصل آن خستگی زودهنگام است.6) مصرف بی رویه پروتئین، غلظت خون را افزایش می دهد و اختلالاتی در سیستم حرکتی ایجاد می کند.7) میزان پروتئین مصرفی در روز 15 تا 20 درصد کل کالری دریافتی است تا پاسخگوی نیاز سوخت و ساز باشد. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 114: بخش ششمويتامينها و نقش آنها در بدن و فعاليتهاي ورزشي دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 115: انواع ویتامینها، نقش آنها در بدن و نیاز روزانهبه آنها، عوارض کمبود و مسمومیت ویتامینی دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورهدف کلی فصلآشنایی با خواص، گروه بندی و وظایف ویتامینها و آگاهی از میزان مصرف و عوارض کاهش و افزایش آنها در بدن.

اسلاید 116: برای اولین بار دانشمندی به نام فانک از دانه برنج ماده بلور مانندی را جدا کرد که بیماری بری بری را درمان می کرد، و چون از ماده “Amine” تشکیل شده بود و برای بقای زندگی بشر به مصرف می رسید، فانک آن را ویتامین (مشتق از واژه vita به معنی حیات) نامید. با مطالعات وسیع تر، انواع مختلف ویتامینها در منابع غذایی کشف و در دو گروه ویتامینهای محلول در چربی و محلول در آب طبقه بندی شدند.ویتامین ها یک گروه مشخص مواد شیمیایی نیستند، بلکه مانند هزاران ماده شیمیایی در اعمال حیاتی بدن مؤثر و خواص ویژه ای دارند. فقدان، کمبود و یا مقدار بیش از حدّ این مواد در بدن، عوارضی را پیش می آورند که، به ترتیب، به آنها آویتامینوز، هیپوویتامینوز و هیپرویتامینوز می گویند. بدن ویتامین نمی سازد، بلکه این مواد باید از راه غذا وارد بدن شوند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 117: ویتامین ها، به طور طبیعی، در سبزیجات و میوه های تازه به وفور یافت می شود. علم پزشکی نیز ترکیب ساخت ویتامین های مصنوعی را کشف کرده است. ویژگیهای ویتامین ها را می توان چنین بیان کرد: 1. بدن ویتامین نمی سازد. این مواد باید به طور مداوم به شکل ویتامین و یا ترکیبات پیش ساز ویتامینها از راه مواد غذایی به بدن برسند.2. نیاز روزانه بدن به این ترکیبات به اندازه ای است که بدون آنها تولید انرژی ناممکن است.3. از ترکیبات سازنده سلولهای بدن نیستند و عمل سازندگی را به عهده ندارند.4. برای انجام واکنش های سوخت و سازی سلول های بدن و رشد طبیعی آنها ضروری اند و فقدان آنها در برنامه غذایی و یا اختلال در روند جذب آنها موجب پیدایش آشفتگی های سوخت و سازی و بروز بیماریهای خاص می شود. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 118: اغلب ویتامین ها و یا مشتقّات آنها به صورت کوآنزیم در تجزیه و کاتالیز واکنشهای سوخت و ساز سلولی مشارکت می کنند.بدن بیشتر حیوانات ویتامین C می سازد، اما انسان توانایی این کار را ندارد. به علاوه، انسان و اکثر حیوانات قادرند بعضی ویتامین ها را به مقدار خیلی محدود تولید کنند. مثلاً، می توانند نیکوتین آمید (یکی از ویتامینهای گروه B) را از اسید آمینه تریپتوفان و ویتامین D را از کلسترول تهیه کنند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 119: نیاز روزانه به ویتامین ها مقادیر مورد نیاز ویتامینها در روز دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 120: ذخیره ویتامینها در بدنویتامین ها به مقدار جزیی در تمام سلولها ذخیره می شوند. برخی ویتامین ها به مقدار زیاد در کبد ذخیره می شوند. مثلاً، مقدار ویتامین A انباشته در کبد، ممکن است، بدون هرگونه مصرف ویتامین A، تا شش ماه کافی باشد و یا مقدار ویتامین D انباشته در کبد به مدت یک تا دو ماه کفایت کند. ذخیره ویتامین K و بیشتر ویتامینهای محلول در آب نسبتاً جزیی است. این موضوع به ویژه در مورد ویتامینهای گروه B بارز است، زیرا نشانه های بیماری های کمبود ویتامین B در ظرف چند روز برزو می کنند. نشانه های فقدان ویتامین C پس از چند هفته بروز می کند و در ظرف 20 تا 30 هفته بر اثر بیماری اسکوربوت به مرگ شخص می انجامد. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 121: گروه بندی ویتامین هاتعداد ویتامینهای شناخته شده و ضروری برای بدن را 13 عدد ذکر کرده اند، که برحسب حلالیت آنها در آب و یا در چربی به دو گروه تقسیم می شوند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 122: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورگروه بندی ویتامینها و نام متداول شیمیایی آنها

اسلاید 123: تفاوت ویتامین های محلول در چربی و محلول در آب1. روند جذب ویتامین های محلول در چربی مشابه جذب چربی هاست؛ بنابراین عوامل مؤثر در جذب چربی ها، در جذب ویتامین ها نیز مؤثرند.2. به استثنای بعضی از موارد خاص، ویتامین های محلول در چربی برخلاف ویتامین های محلول در آب از راه ادرار دفع نمی شوند.3. برخلاف ویتامین های محلول در آب که در بدن ذخیره نمی شوند، ویتامین های محلول در چربی در بدن و به ویژه در کبد ذخیره می شوند، به همین دلیل اختلالات حاصل از کمبود آنها دیرتر ظاهر می شود.4. در اثر ذخیره چربی در بدن و دفع نشدن ویتامین های محلول در چربی اضافی، مصرف زیاده از حد ویتامینهای A، D و K ایجاد مسمومیت می کند.5. ویتامین های A و D، به ترتیب، به وسیله کاروتن و کلسترول تهیه می شوند و در اختیار بافتهای بدن قرار می گیرند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 124: نقش اساسی ویتامین هاویتامین هایی که ساز و کار و چگونگی عمل آنها مشخص شده است، واکنش های سوخت و سازی را به کمک عمل سیستم های آنزیمی یا کوآنزیمی کاتالیز می کنند. نقش کلّی ویتامین ها در بدن1. رشد2. تولید مثل3. حفظ سلامتی بدن4. تغذیه طبیعی برای آزادسازی انرژی و سوخت و ساز ذخایر انرژی بدون سوخت و ساز اسیدهای آمینه، اسیدهای چرب و مواد معدنی در بدن5. فعالیت طبیعی دستگاه گوارشی و اشتهای مناسب6. رفتارهای منطقی عصبی و روانی7. سلامتی بافت ها و مقاومت در برابر عفونت ها و بیماری ها دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 125: کمبود ویتامین هاکمبود ویتامین ها، به علت کاهش آنها در غذا یا افزایش نیاز به آنها در دوران حاملگی، شیردهی، رشد، فعالیت ورزشی شدید و آسیب دیدگی و یا بر اثر اختلال در فعالیت بافت یا اندام های بدن به وجود می آید. اختلال د عملکرد بافت یا اندام ممکن است مانع جذب ویتامین غذا شود.افزایش در مصرف ویتامین ها (مسمومیّت ویتامینی)اگر ویتامین های محلول در آب به نسبت زیاد مصرف شوند، مقدار مازاد اثر مفیدی بر بدن ندارد. از سوی دیگر، مقدار مازاد ویتامینهای محلول در چربی بیشتر آثار سمّی دارند، زیرا تا مدت زیادی در بدن ذخیره می شوند. باید توجه داشت که در شرایطی که غذای انسان متعادل و متنوع است، مصرف قرصهای ویتامینی ضرورتی ندارد. اما در برخی موارد، مانند دوران حاملگی و شیردهی و نیز در کودکانی که دچار سوء تغذیه شده اند، طبق تجویز پزشک متخصص مفید خواهد بود. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 126: فصل دومويتامين محلول در چربي و نقش آنها در بدن دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورمقدمهویتامین های محلول در چربی عبارت اند از: K، E، D، A و این ویتامین ها ترکیبات آلی اند که از کربن هیدروژن و اکسیژن تشکیل شده اند. خواص مهم ویتامین های محلول در چربی1. در مقابل گرما از ویتامین های گروه B (محلول در آب) مقاوم تر و در برابر پخت و پز کمتر آسیب پذیرند.2. عموماً از طریق روده جذب می شوند (جذب آنها از روده همراه با چربی است).3. چون در آب محلول نیستند، برخلاف ویتامین های محلول در آب، از طریق ادرار دفع نمی شوند و به این لحاظ به نحو چشم گیری در بدن ذخیره می شوند.

اسلاید 127: فصل سومویتامین های محول در آب و نقش آنها در بدنمقدمهویتامین های محلول در آب عبارت اند از: ویتامین C و ویتامینهای گروه B، شامل تیامین (1B)، رایبوفلاوین (2B)، نیاسین (PP)، اسید پانتوتنیک، پیریدوکسین (6B)، بیوتین (H)، اسید فولیک یا فولاسین M) یا (BC، سیانوکوبالامین (12B).ویتامین های محلول در آب از طریق روده جذب می شوند و نسبت به ویتامین های محول در چربی در فعالیت های بیوشیمیایی، به عنوان کوآنزیم، نقش بیشتری ایفا می کنند. نقش اصلی آنها بیشتر در ارتباط با آزادسازی انرژی از مواد مغذی در واکنشهای سلولی است. پس، وجود این نوع ویتامین ها برای رشد و نمو طبیعی، تولید مثل، شیردهی، فعالیت عضلانی زیاد و نیز برای حفظ تندرستی و بهبود بیماریها ضرورت دارد. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 128: فصل چهارمنقش ویتامین ها در فعالیت های ورزشیبه نظر می رسد که ورزشکاران به علت شرکت در فعالیت های جسمانی و ورزشی نسبت به افراد معمولی به ویتامین بیشتری نیاز دارند. هر چند که تحقیقات انجام شده مؤید این ادعا نیست. به همین دلیل، این احساس در بین مربیان و ورزشکاران به وجود آمده است که مصرف بیشتر این نوع مواد موجب آزاد شدن انرژی بیشتر می شود و در نتیجه زمان و شدت فعالیت های جسمانی افزایش خواهد یافت. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 129: مصرف بیش از حد ویتامین C ادرار را زیاد و روده را نیز حساس می کند و در بعضی اشخاص، به علت از بین بردن مقدار چشمگیری از ویتامین 12B موجود در غذا، تولید کم خونی می کند. مصرف زیاد ویتامین 6B ممکن است موجب بیماری های کبد شود و استفاده بیش از حد اسید پنتوتنیک از جذب اسیدهای چرب توسط عضلات و قلب در زمان تمرینات ورزشی جلوگیری می کند و کارایی استقامتی بدن را در اثر کمبود اکسیژن کاهش می دهد.رابطه ویتامین ها با فعالیت های ورزشی از نقش کربوهیدراتها، چربیها و پروتئینها در فعالیت های ورزشی جدا نیست.ویتامین های A، D، PP ، 6 B، اسید پنتوتنیک، اسید فولیک و ویتامین C در تشکیل بافتها، عضلات و استخوانها و رشد بدن مؤثرند. رشد و روند حجیم شدن عضلات در این زمینه ورزشکاران را در فعالیت های قدرتی، انفجاری و سرعتی یاری خواهد داد. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 130: ویتامینهای E، 6B، C،12B و اسید فولیک در تولید و افزایش گلبول قرمز، هموگلوبین و خون مؤثرند. ویتامینهای 1B، اسید پنتوتنیک و بیوتین از ضعف، خستگی و دردهای عضلانی و مفصلی جلوگیری می کنند. همچنین با جلوگیری از تراکم اسید پیروویک و وارد کردن آن به چرخه کربس در طی فعالیت های جسمانی، خستگی زودرس را در ورزشکاران به تأخیر می اندازند. ویتامینهای 1B، 6B، 12B و C در تجدید قوای جسمانی ورزشکاران مؤثرند. 1B در تعادل قند خون نیز شرکت دارد وبه ذخیره سازی گلیکوژن در کبد و سنتز چربیها از کربوهیدراتها کمک می کند. 6B در موقع فعالیت سرعت تجزیۀ قندها و چربیها را افزایش می دهد. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 131: ویتامین C در سوخت وساز کربوهیدراتها و اسیدهای آمینه نقش دارد؛ موجب افزایش گلیکوژن کبد و عضلات می شود و ورزشکاران را در تأمین انرژی یاری می دهد. ویتامین C تحمل بدن را در برابر خستگی افزایش می دهد. به علاوه ویتامینهای 2B، 3B، 9B و 12B در سوخت و ساز کربوهیدراتها یا پروتئینها دخالت دارند و به افزایش ذخایر انرژی، تولید انرژی و سنتز بافتهای جدید (مخصوصاً بافتهای عضلانی) کمک می کنند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 132: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورA(رتینول)D( کولی کالسیفرول) ویتامینهای محلول در چربی

اسلاید 133: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورE(نوکوفرول)K( فیلیو کوئینون) ویتامینهای محلول در چربی

اسلاید 134: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورC(اسیدآسکوربیک)B1(تینامین) ویتامین های محلول در آب

اسلاید 135: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورB2( رایبوفلاوین )B3،PP(نیاسین)(نیکوتین آمید) ویتامین های محلول در آب

اسلاید 136: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورB6( پیرودوکسین )B5( اسیدپانتوتنیک ) ویتامین های محلول در آب

اسلاید 137: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورB8،H(بیوتین)B9،MیاBC(اسید فولیک) ویتامین های محلول در آب

اسلاید 138: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورB12(سیانوکوبالامین)B15(اسیدپنگامیک)C2یاP ویتامین های محلول در آب

اسلاید 139: بخش هفتممواد معدنی، نقش آنها در بدن و فعالیت های ورزشیطبقه بندی و نقش مواد معدنی در بدن دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 140: مواد معدنی حدود 5% وزن بدن را تشکیل می دهند. در طبیعت بیش از 90 عنصر شیمیایی یافت می شود که 24 عنصر از آنها برای حیات بشر ضروری است.سدیم و پتاسیم از عوامل اصلی تنظیم فشار اسمزی و سوخت و سازی آب اند و فسفر و کلسیم در عمل استخوان سازی مشارکت دارند. ید در تیروکسین، آهن در هموگلوبین و کبالت در ویتامین 12 B موجود هستند.نقش مواد معدنی در بدننقش مهم مواد معدنی با سوخت و ساز سلولی مرتبط است. عناصر معدنی بخش مهمی از آنزیمهایند که انجام واکنشهای شیمیایی درون سلولی را تنظیم می کنند. مواد معدنی در فعال کردن بسیاری واکنشها که موجب شکسته شدن کربوهیدراتها، چربیها و پروتئینها و ترخیص انرژی از آنهاست دخالت دارند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 141: مواد معدنی قسمتهای مهمی از هورمونها را می سازند.کمبود یک عنصر در بافتهای بدن بیشتر ناشی از مشکلاتی است که در جذب این عناصر پدید می آید تا کمبود آنها در رژیم غذایی.طبقه بندی عناصر معدنیعناصر معدنی را می توان براساس «نسبت وفور در بافتها» و یا «وظایف آنها در بدن» تقسیم بندی کرد. هفده عنصر معدنی که عناصر معدنی ضروری شناخته می شوند برحسب مقدارشان در بافتهای بدن در دو گروه فراوان و کمیاب طبقه بندی می شوند.عناصر معدنی فراوان عبارت اند از: کلسیم، فسفر، منیزیم، سدیم، پتاسیم، کلر و گوگرد. عناصر معدنی کمیاب عبارت اند از: آهن، مس، منگنز، کبالت، روی، ید، فلور، مولیبدنیم، سلنیم و کُرُم. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 142: طبقه بندی عناصر معدنی و مقدار آنها در بدن دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 143: طبقه بندی عناصر معدنی براساس وظایف آنها در بدنعناصر معدنی را می توان براساس وظایف آنها در بدن به سه گروه زیر طبقه بندی کرد. الف) وظیفه ساختمانی. صلابت و استحکام اسکلت بدن به وجود ترکیبات نامحلول کلسیم و فسفر بستگی دارد. کمبود ویتامین D به کاهش فسفات و کربنات کلسیم، و برعکس، به افزایش املاح منیزیم در بافت استخوانی می انجامد.عناصر H، O، C، N، P، S اساس واحدهای ساختمانی موجودات زنده را ـ یعنی قند، چربی و پروتئینها تشکیل می دهند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 144: ب) وظیفه نگهداری تعادل محیط داخلی. املاح سدیم و پتاسیم به شکل کلرور، فسفات، سولفات و کربنات ـ مهمترین الکترولیت های مایعات و بافتهای بدن به شمار می آیند. پتاسیم و فسفر بیشتر در درون سلولها و سدیم و کلر بیشتر در مایعات برون سلولی یافت می شوند. عناصر نامبرده از نظر تنظیم تعادل محیط اسیدی و قلیایی بدن و نیز نگهداری فشار مطلوب اسمزی اهمیت دارند. کاتیونها+: پتاسیم، سدیم، کلسیم و منیزیم آنیونها-: کلرور، فسفات و سولفاتج) وظیفه همراهی و همکاری. تمام عناصر معدنی کمیاب و برخی از عناصر معدنی فراوان در ساختمان هورمونها (مانند گوگرد و روی در انسولین یُد در تیروکسین)، ویتامینها (مانند گوگرد در ویتامین 1B کبالت در ویتامین 12B) و آنزیمها (مانند روی در کربنیک انیدراز) همراهی و شرکت دارند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 145: الکترولیت هاترکیبات معدنی محلول در آب و مایعات بدن را، که یونهای با بار الکتریکی مثبت (کاتیون) و منفی (آنیون) هستند، الکترولیت می خوانند، در بین مواد معدنی ضروری الکترولیت ها اهمیت خاصی دارند. مواد معدنی فراوان که الکترولیت ها را تشکیل می دهند عبارت اند از: سدیم، پتاسیم، کلر، فسفر، کلسیم، منیزیم و سولفور که وجود آنها در غذای روزانه لازم و ضروری است. برای تشخیص الکترولیت یا غیر الکترولیت بودن عنصرها، می توان از آب استفاده کرد. هر عنصری که بار الکتریکی خود را به محلولی مثل آب منتقل کند الکترولیت است. الکترولیت ها از جمله عوامل مؤثر در تنظیم تعادل آب بدن به شمار می آیند که این عمل را به همراه ترکیبات آلی همچون گلوکز، اوره، اسیدهای آمینه و پروتئین های مختلف تنظیم می کنند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 146: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورکلسیمCa+ مواد معدنی مهم

اسلاید 147: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور مواد معدنی مهمفسفرP-

اسلاید 148: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورمنیزیمMG+ مواد معدنی مهم

اسلاید 149: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورNaسدیم مواد معدنی مهم

اسلاید 150: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور مواد معدنی مهمپتاسیمk+(یون قلیایی)

اسلاید 151: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور مواد معدنی مهمکلرcl-گوگردS (سولفور)

اسلاید 152: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور سایرمواد معدنی،نقش، عوارض کمبود و ازدیاد، نیاز روزانه و منابع غذایی آنها

اسلاید 153: سایرمواد معدنی،نقش، عوارض کمبود و ازدیاد، نیاز روزانه و منابع غذایی آنها دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 154: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور سایرمواد معدنی،نقش، عوارض کمبود و ازدیاد، نیاز روزانه و منابع غذایی آنها

اسلاید 155: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور سایرمواد معدنی،نقش، عوارض کمبود و ازدیاد، نیاز روزانه و منابع غذایی آنها

اسلاید 156: فصل سوم مواد معدنی و عملکرد آنها در ورزشدر مورد تمرین های طولانی، مخصوصاً در هوای گرم، از دست دادن آب و نمکهای معدنی، به خصوص سدیم و مقداری کلر و پتاسیم، به همراه عمل تعریق است. از دست دادن آب و الکترولیت ها تعادل گرمایی بدن و عملکرد ورزشی را مختل می کند و ممکن است موجب گرمازدگی و شوک ناشی از گرما شود. از دست دادن 1 تا 5 کیلوگرم آب در هر بار تمرین یا مسابقه ، امری غیرعادی نیست. دفع این مقدار مایع، با از دست دادن 5ر1 تا 8 گرم نمک توأم است . در این حالت، تأمین آب و نمکی که از طریق عرق کردن دفع شده است نیازی فوری و حیاتی است. صد میلی لیتر عرق حاوی 75 تا 250 میلی گرم سدیم است ( در هر گرم نمک 400 میلی گرم سدیم وجود دارد) . دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 157: در طی ورزش های سنگین و طولانی، همچون دوچرخه سواری و دوهای استقامت و دوهای ماراتن، خصوصاً در هوای گرم، الکترولیت ها را می توان با اضافه کردن مقدار کمی نمک به مایعات مصرفی شخص در غذای روزانه اش تأمین کرد.نقش مهم مواد معدنی در سوخت و ساز سلولی است که با مشارکت در ساختار آنزیمها، تنظیم واکنشهای شیمیایی سلولها را بر عهده دارد.مواد معدنی در سنتز مواد غذایی نیز شرکت دارند؛ در این ارتباط ساخته شدن گلیکوژن، چربیها و پروتئینها ورزشکاران را در ارتباط با ذخیره انرژی و تأمین پروتئین مورد نیاز برای حجیم شدن عضلات در فعالیت های کوتاه و سنگین یاری می دهد. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 158: حفظ محیط اسیدی و بازی و تنظیم فشار اسمزی در فعالیت های ورزشی به این دلیل اهمیت دارد که به ورزشکاران در تأمین انرژی مصرفی و دفع مواد زاید یاری می رساند و از خستگی زودرس آنها جلوگیری می کند. وجود مواد معدنی در حفظ تعادل اسیدی ـ بازی و فشار اسمزی بسیار مهم است.انتقال پیامهای عصبی به عضلات، از دیگر نقش هایی است که ضرورت وجود مواد معدنی در ورزش و فعالیت های جسمانی را اثبات می کند. با توجه به نقش مهم مواد معدنی در بدن و در فعالیت های ورزشی و جسمانی، ورزشکاران باید به نیاز روزانه و میزان مصرف مواد معدنی خود عمیقاً توجه کنند و از خطرهایی که افزایش آنها در بدن پدید می آورند آگاهی یابند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 159: بخش هشتمنقش آب و الکترولیت ها در بدن و فعالیت های ورزشی دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 160: فصل اوّل نقش آب و عوامل تنظیم کننده تعادل آن در بدنهدف کلی فصلآشنایی با ساختار شیمیایی آب و درصد انتشار آن در بافتها، شناخت وظایف آب و عواملی که تعادل آن را در بدن برعهده دارند.مقدمهترکیبات آلی ـ یعنی کربوهیدراتها، چربیها، پروتئینها و مشتقاتشان که در واکنشهای متابولیکی به دست می آیند ـ جمعاً در حدود 30% وزن بدن را تشکیل می دهند 5% وزن بدن نیز متعلق به مواد معدنی است و 65% باقیمانده را آب تشکیل می دهد.نیاز به آب، مانند نیاز به اکسیژن، ضروری است. اتلاف 10% آب بدن عواقب وخیمی در پی دارد و اتلاف 20 تا 22% آن کشنده است. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 161: آب و مایعات بدنهدف1. ساختمان شیمیایی آب را مشخص کنید.2. درصد آب را در سنین مختلف در بدن بازشناسید.3. درصد آب را در بافتهای بدن متمایز کنید.4. وظایف آب را در بدن توضیح دهید. میزان متوسط آب در بافتها بافت عضلانی 75 تا 80% بافت همبند 60% بافت چربی 20% بافت استخوان 25% گلبولهای قرمز 60% دندان 5% ماده سفید بافت عصبی 70% ماده خاکستری بافت عصبی 80% دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 162: ساختار شیمیایی آب عبارت است از: ترکیب دو اتم هیدروژن و یک اتم اکسیژن (O2H) با یکدیگر. انرژی غذاهای مختلف با میزان آب آنها نسبت معکوس دارد. در واقع، غذاهایی که حاوی آب زیادتری اند، انرژی کمتری دارند.با توجه به اختلاف فیزیولوژیکی، بین افراد در سنین مختلف می توان اظهار داشت که 45 تا 75% وزن بدن را آب تشکیل می دهد. این نسبت در زمان تولد 75% است و در سنین کهولت به 45% می رسد (متوسط آن در مردان 55% و در زنان 50% است). درصد آب با میزان چربی بدن نیز نسبت عکس دارد. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 163: نقش آب در بدنکل آب بدن را می توان به دو بخش زیر متمایز کرد: 1. آب درون سلولی: بین 60 تا 65% آب بدن در داخل سلولها قرار دارد.2. آب برون سلولی: بین 35 تا 40% آب بدن در خارج از سلولها قرار دارد.حدود 20% آب برون سلولی درپلاسما (5% وزن بدن) و 80% بقیه اطراف سلولها را احاطه کرده است. مایع برون سلولی مشتمل است بر: لنف، ترشحات غدد بزاقی، لوزالمعده، کبد، غشای مخاطی لوله گوارش و ترشح اشک، به علاوه محیطی که سلولها در آن شناورند.برای اینکه غلظت آب و الکترولیت های داخل وخارج سلول ثابت بماند، باید بین میزان آب و املاح مصرفی و دفعی تعادل برقرار باشد، زیرا همین ورود و خروج یونها به سلولها در حضور مایعات، انرژی سلولها را نیز تأمین و مواد زاید را از آنها دفع می کند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 164: آب ماده ای حلّال است که شکل و ماهیت مواد محلول و چگونگی اعمال آنها را در تشکیلات سلولی تغییر می دهد. همچنین، آب ماده اصلی تمام مایعات بدن از جمله لنف، خون، ادرار، عرق، اشک، عصاره های گوارشی، آنزیمها و هورمونها است.آب در فرایندهای تجزیه (هیدرولیز) و ترکیب برای مثال تجزیه نشاسته به گلوکز و تجزیه چربی به اسیدهای چرب، شرکت می کند. آب در تنظیم حرارت بدن سهیم است و بخشی از حرارت حاصل از سوخت و ساز را از راه تعریق، تبخیر و هوای بازدمی از بدن خارج می کند.آب، حرکت مفاصل و در نتیجه اجرای حرکات متنوع انسان را تسهیل می کند و از طریق دفع از کلیه ها، pH خون و تعادل اسیدی ـ بازی بدن را تنظیم می کند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 165: تعادل آب در بدن (آب مصرفی، آب دفعی)هدف 1. سه روش تأمین آب مورد نیاز بدن را برشمرید.2. چگونگی جذب آب به خون و لنف آگاه شوید.3. چهار روش دفع آب از بدن را توضیح دهید.آب مصرفیآب مورد نیاز بدن که به طور متوسط حدود 2500 میلی لیتر در شبانه روز است، از راههای زیر به بدن می رسد: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 166: 1. مایعات آشامیدنی. افراد بزرگسال روزانه به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن به حدود 35 میلی لیتر، کودکان بیشتر و نوزادان به حدود 140 میلی لیتر آب به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن نیاز دارند. در شرایط طبیعی، هر فرد معمولی روزانه حدود 1000 تا 1500 (به طور میانگین 1250) میلی لیتر آب مصرف می کند.2. آب موجود در غذاهای مصرفی. علاوه بر آب آشامیدنی، مقداری از آب مورد نیاز بدن، به طور متوسط 900 میلی لیتر، از طریق غذاهای مختلف، میوه ها و سبزیجات تأمین می شود. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 167: 3. آب سوخت و سازی. مولکولهای غذا برای تأمین انرژی تجزیه شده که در پایان این فرایند دی اکسید کربن و آب تولید می شود.آب حاصل از واکنشهای اکسایش در بدن، به طور متوسط، 350 میلی لیتر است که از سوخت و ساز یک گرم کربوهیدرات، پروتئین و چربی، به ترتیب، 6ر0، 4ر0 و 07ر1 گرم آب تولید می شود. اگر گلیکوژن ذخیره در بدن سوخته شود، به ازای هر گرم از آن معادل 7ر2 گرم آب آزاد می شود.جذب آبآب براساس سازوکار انتشار، از غشای سلولها عبور می کند و به سرعت از لوله گوارش به خون و لنف جذب می شود. تنظیم میزان جذب آب بیشتر به کمک فشار اسمزی ناشی از یونهای غیرآلی (معدنی) انجام می گیرد. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 168: آب دفعیمقدار آبی که هر شخص روزانه از دست می دهد، در شرایط طبیعی معادل میزان آب دریافتی است (حدود 2500 میلی لیتر) که از راههای زیر دفع می شود:1. ادرار. روزانه به طور متوسط 1500 میلی لیتر آب از طریق کلیه ها از بدن دفع می شود . حجم ادرار روزانه با دفع آب توسط پوست، ریه ها و روده ها نسبت عکس دارد. مصرف زیاد مواد پروتئینی مقداری مواد زاید ـ مانند اوره، اسید اوریک و کراتینین ـ تولید می کند که دفع آنها مستلزم مصرف آب بیشتر است.2. مدفوع. حدود 70% مدفوع را آب تشکیل می دهد، 80 تا 150 میلی لیتر آب از بدن دفع می شود. در شرایط اختلالات گوارش، و نیز بروز اسهال، مقادیر بالا روزانه به 1000 تا 5000 میلی لیتر نیز می رسد. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 169: . پوست. آب به دو صورت از پوست دفع می شود: الف) تعریق؛ ب) تبخیر.مجموع آب دفعی از طریق تعریق و تبخیر بین 550 تا 750 میلی لیتر است. 4. تنفس. آب دفعی از طریق هوای بازدم، بین 200 تا 300 میلی لیتر است. مجموع دفع آب از این طریق تبخیر پوستی را دفع نامحسوس آب می نامند که میزان آن با رطوبت هوای محیط نسبت معکوس دارد.تعادل آب در بدن به متغیرهای مختلفی، به قرار زیر، بستگی دارد: 1. میزان مایعات مصرفی؛2. پروتئین و مواد معدنی غذایی و الکترولیت ها؛3. فعالیت های بدنی و ورزشی؛4. میزان تنفس؛5. وضعیت سوخت و سازی بدن؛6. حرارت بدن. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 170: چگونگی ایجاد تعادل آب در بدن دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 171: عوامل تنظیم کننده حجم آب درون سلولی، آب بیرون سلولی و پلاسماعامل اصلی برقراری تعادل آب در فضاهای درون سلولی، برون سلولی و پلاسما فشار اسمزی است. سایر عوامل مؤثر در تنظیم تعادل آب عبارت اند از: 1. قابلیت نفوذ آب و مواد دیگر نسبت به غشای سلولی؛2. فشار هیدروستاتیکی درون مویرگها؛ 3. فشار اسمزی ـ کلوئیدی که در اثر وجود مولکولهای بزرگ پروتئین به وجود می آید؛4. جریان لنف؛ 5. وجود ساز و کارهای انتقال فعال؛6. رقابت مواد با یکدیگر برای پیوستن به حاملهایی که آنها را از بین غشای سلول عبورمی دهند؛7. تنظیم عوامل هورمونی و عصبی که روی موارد بالا اثر می گذارند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 172: کمبود و ازدیاد آب در بدنهورمون ضد ادراری، مترشحه از غده هیپوفیز، از افزایش دفع آب از کلیه جلوگیری می کند. (افزایش فشار اسمزی، ترشح هورمون ضد ادراری را در پی دارد) . اما هرگاه غلظت الکترولیت ها در مایع برون سلولی کمتر از حد طبیعی باشد، نه گیرنده ها تحریک می شوند و نه هورمون ترشح می شود. کمبود آب ( دهیدراتاسیون ) به این علت و یا در اثر عدم دریافت مقدار کافی آن پیش می آید. به علاوه بدن در شرایط زیر در معرض کمبود شدید آب قرار می گیرد . اسهال و استفراغ ، آفتاب زدگی و گرما زدگی، بیماریهای عفونی توأم با تب شدید، موارد خونریزی و سوختگی، ابتلا به بیماری دیابت بی مزه و تعریق زیاد. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 173: علایم کمبود آب عبارت اند از: قرمز شدن پوست، بی حالی و سستی بدن، خشک شدن لبها و پوست، تشنگی، سردرد و سرگیجه، گود رفتن چشمها، افزایش غلظت خون، کاهش استقامت عضلانی اما، در صورتی که مصرف آب بیش از حد باشد یا اختلالی در عمل هورمون ضد ادراری ایجاد و بیش از حد ترشح شود و مشکلاتی از قبیل برهم خوردن تعادل اسیدی ـ بازی و کاهش الکترولیتهای بدن بروز کند، تعادل آب در بدن برهم می خورد، میزان آن افزایش می یابد و علایم مسمومیت ظاهر می شود.علایم مسمومیت با آب عبارت اند از: رنگ پریدگی، ضعف عمومی، کاهش استقامت بدن، سردرد، سرگیجه، استفراغ، افزایش حجم پلاسما، کاهش غلظت خون، بی حوصلگی، حالت عصبی، بروز حملات صرعی ( تشنج ) و برهم خوردن تعادل اسیدی ـ بازی. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 174: فصل دوم نقش آب و الکترولیتها در فعالیتهای ورزشیو اثر متقابل فعالیت بر آنها دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 175: ورزش و تعادل آب و الکترولیت بدنهدف1. اثر فعالیت های ورزشی را بر تعادل آب و الکترولیت های بدن توضیح دهید.2. آثار کم آبی را طی فعالیت های ورزش در بدن برشمرید.در رطوبت 100%، که هوا از ذرات آب کاملاً اشباع می شود، دفع مایعات از طریق پوست در هوا ناممکن می شود و حرارت داخلی بدن افزایش می یابد و در چنین شرایطی عرق به صورت قطرات آب بر سطح پوست می غلطد.کاهش آب بدن در هوای گرم طی فعالیت های ورزشی به بیش از 2 لیتر در ساعت می رسد. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 176: کاهش آب در شرایط مختلف فیزیولوژیکی دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 177: اما برای حفظ میزان آب و الکترولیت ها، به ویژه در ورزشکارانی که فعالیت استقامتی دارند محلولهای 3 تا 5% گلوکز در حین انجام مسابقه توصیه می شود (1000 تا 1500 میلی لیتر در ساعت). کاهش تنها 3% از وزن بدن، از طریق تقلیل آب بدن ورزشکار را با خطر جدّی مواجه می کند، و اگر این میزان کاهش به 5 تا 10% برسد، عوارض کمبود آب، مخصوصاً گرفتگی و کوفتگی عضلانی، بروز می کند. به علاوه، کم آبی به میزان 5%، از حجم ضربه ای و نهایتاً بروده ده قلب می کاهد و کارایی ورزشکار را پایین می آورد. همچنین، به عقیده برخی محققان، کم آبی تحمل فرد را نسبت به گلوگز پایین می آورد. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 178: دفع الکترولیت ها در ورزشتعریق زیاد در هوای گرم طی فعالیتهای شدید جسمانی به مقداری از املاح معدنی و الکترولیتهای بدن ـ به ویژه کلر، سدیم و پتاسیم ـ می انجامد. لذا ورزشکاران این رشته ها باید آب کافی همراه با مقدار کمی نمک 2 تا 3 گرم در لیتر بیاشامند (به ازای هر لیتر آب دفعی، معادل نیم تا یک گرم نمک از بدن دفع می شود). هر قدر فعالیت در شرایط بالا ادامه یابد، سدیم بیشتری دفع و پتاسیم بیشتری نیز از فضای داخل سلولی به خارج سلول منتقل و دفع می شود. دفع شدید پتاسیم اختلالاتی در کار کلیه ها و قلب در پی خواهد داشت و به دنبال آن اختلال در انقباضات عضلانی، ضعف عضلانی، خستگی و برهم خوردن تعادل اسیدی ـ بازی بروز خواهد کرد. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 179: نشانه ها و خطرات ناشی از کاهش آب بدن دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 180: بنابراین، برای جبران آب و الکترولیت های از دست رفته، کمتر از یک ساعت پس از فعالیت های استقامتی، باید حدود 2 تا 3 لیوان آب نوشید، زیرا دفع سدیم ممکن است احساس تشنگی را از بین ببرد.در مورد جایگزین کردن الکترولیت ها، ورزشکاران نباید تنها به نوشیدنی های حاوی پتاسیم، سدیم، کلر و ... اکتفا کنند، بلکه استفاده از میوه ها (موز)، سبزیجات (جعفری)، آب میوه ها، لبنیات، شکلاتهای کاکائویی و غذاهای متنوع توصیه می شود.نحوه جایگزینی آب دفعیهر قدر بتوان کم آبی را حتی قبل از شروع یک فعالیت استقامتی (حتی کمتر از 10 دقیقه، زیرا در این صورت به ادرار تبدیل نمی شود) با مصرف آب لازم تأمین کرد، کارایی مهارتی و عملکرد ورزشی افزایش خواهد یافت. آب دفع شده طی تمرین و مسابقه، که گاهی به 3 تا 4 لیتر می رسد، باید در حین و پس از مسابقه یا تمرین جبران شود. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 181: نوع محلول نوشیدنی بهتر است ورزشکاران در فعالیتهای استقامتی بیشتر از یک ساعت، از محلول 3 تا 5% کربوهیدرات استفاده کنند تا خستگی آنها نیز به تأخیر بیافتد. اما برای ورزشکاران ماراتن و دوهای طولانی تر و یا دوچرخه سوارانی که بیش از 2 یا 3 ساعت به ویژه در هوای گرم، فعالیت دارند محلول 10 تا 20% گلوکز تجویز می شود.مصرف چای و قهوه قبل از رقابت توصیه نمی شود، زیرا این مایعات کافئین دارند و بدن را سست می کنند، به علاوه این مواد چرخه اوره را تحریک می کنند و از این طریق باعث دفع آب از بدن می شوند. اما یک ساعت بعد از تمرین و مسابقه می توانند یک نوشیدنی عالی به حساب آیند و به تسکین درد و خستگی کمک کنند. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 182: باید دقت کرد که محلولهای غلیظ دیرتر از محلولهای رقیق معده را ترک می کنند. همچنین، مقدار کمی سدیم، جذب محلول را از معده تسهیل می کند.همچنین باید توجه کرد که نوشیدنی خنک باشد (10 تا 15 درجه سانتی گراد) . نوشیدنی قبل از مسابقه را می توان 30 دقیقه قبل و به میزان 400 تا 600 میلی لیتر نوشید. در حین مسابقه، نیز می توان در فواصل 10 تا 15 دقیقه ای به مقدار 50 تا 150 میلی لیتر نوشیدنی مصرف کرد. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 183: فصل سومآهن و نقش آن در بدن و فعاليت هاي ورزشي و عوارض كمبود و ازدياد و منبع غذايي آن دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 184: در حالت عادی، مقدار آهن در بدن حدود 4 تا 5 گرم تخمین زده شده است که 75% درصد آن در هموگلوبین و میوگلوبین و 9% به شکل عامل انتقال آهن ذخیره شده است. آهن در سه جریان مختلف (برای انتقال اکسیژن بدن) نقش اساسی دارد:1. هموگلوبین خون؛ 2. سیتوکرومها و زنجیره تنفسی میتوکندریها؛ 3. میوگلوبین.جذب آهنروزانه حدود 10 تا 20 میلی گرم آهن توسط مواد غذایی به معده وارد می شود. جذب آهن از معده شروع می شود، اما عمدتاً در دوازدهه و روده باریک جذب می شود. اولین مرحله جذب آهن، تجزیه ترکیبات آن و آزاد شدن یون آهن و سپس احیا و تبدیل آن به یون دو ظرفیتی (فِرو) است دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 185: سه عامل در جذب آهن مشارکت دارند: 1. اسید کلریدریک معده و اسیدهای موجود در مواد غذایی که باعث آزاد شدن آهن می شوند.2. ویتامین 12B به جذب آهن کمک می کند.3. ترکیبات احیاکننده موجود در مواد غذایی، مثل اسید اسکوربیک و ترکیبات گوگرددار مانند سیستئین، باعث می شوند آهن سه ظرفیتی احیا و به آهن دو ظرفیتی مبدل شود.ویتامین 12B ( به علت اینکه باعث فعل و انفعالات خون سازی می شود) جذب آهن را افزایش می دهد.روزانه حدود 3ر0 تا 5ر0 میلی گرم آهن از راه مدفوع دفع می شود، که منشأ آن صفرا و یا سلولهای تخریب شده مخاط روده و آهن جذب نشده است؛ حدود 1ر0 میلی گرم آن نیز با ادرار از بدن دفع می شود. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 186: نقش آهن در بدنهدف1. در ساختمان هموگلوبین، میوگلوبین و آنزیمهای مؤثر در تنفس سلولی مشارکت دارد.2. در انتقال اکسیژن به سلولهای بدن توسط هموگلوبین نقش اصلی را ایفا می کند.3. در ذخیره اکسیژن بدن به وسیله میوگلوبین سهیم است.4. وجود آهن برای حفظ سیستمهای اکسید کننده در داخل سلولهای بافتی ضروری است.نشانه های کم خونی شدید عبارت اند از: رنگ پریدگی، ضعف عمومی، کوتاهی دفعات تنفس، بی اشتهایی، کاهش نسبت اعمال حیاتی بدن و نهایتاً مرگ. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 187: مسمومیت با آهن (سیدروز)«سیدروز»، یعنی وقتی که آهن بیش از اندازه در بدن وجود دارد، با تجمّع هموسیدرین در بافتها مشخص می شود. علل بروز سیدروز عبارت است از: 1. دریافت مقادیر زیادی آهن؛ 2. تخریب گلبولهای قرمز در حین خونریزی ها و سپس تزریق مکرر خون؛3. نارسایی در تنظیم جذب آهن در بدن (ژنتیکی)مهمترین نشانه های سیدروز عبارت اند از: افزایش رنگدانه های آبی رنگ در پوست، بروز سیرزو یا تشمّع کبدی، بروز دیابت و اختلال در اعمال طبیعی میوکارد (عضله قلب). دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 188: نیاز به آهن و منابع تأمین آنمردان بالغ 1 تا 2ر1 میلی گرم، زنان بالغ 4ر1 تا 2ر2 میلی گرم، زنان باردار 3 تا 2ر3 میلی گرم و کودکان 1ر1 تا 4ر1 میلی گرم آهن در روز نیاز دارند.جگر، گوشت قرمز، زرده تخم مرغ، ماهی، سویا، حبوبات، کشمش، انجیر، غلات و سبزیجات برگ پهن (اسفناج) از منابع سرشار آهن به شمار می آیند.نقش آهن در ورزشآهن از اجزای اساسی و ضروری در ساختمان هموگلوبین و میوگلوبین به شمار می آید. آهن موجود در هموگلوبین در فعالیت های ورزشی از نوع استقامتی عامل تعیین کننده در موفقیت ورزشکاران است. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 189: 1. استفاده از مواد غذایی دارای ویتامین C (اسید اسکوربیک) که به جذب بیشتر آهن کمک می کند؛2. استفاده از انواع نانها و سایر غلات، به علت دارا بودن آهن زیاد؛ 3. چای و قهوه، به علت دارا بودن اسید تئنیک جذب آهن را کاهش می دهند. لذا از این نوشیدنی ها هنگام صرف غذای آهن دار اجتناب کنید؛4. استفاده از پروتئین های حیوانی و جگر. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 190: کم خونی (آنمی) ورزشی و استفاده از مکملهای آهنهدف1. علل کم خونی ورزشی را مشخص کنید.2. کم خونی ورزشی را در زنان ورزشکار توضیح دهید.3. تعیین کنید که در این شرایط استفاده از مکمل های آهن مؤثر است یا خیر.نشانه های کم خونی ورزشی عبارت اند از: بی اشتهایی، رنگ پریدگی، خستگی و ناتوانی در انجام مطلوب حرکات ورزشی. علل کم خونی ورزشی عبارت است از: 1. اختلال مکانیکی و مرگ گلبولهای قرمز خون؛2. پایین بودن درصد جذب آهن؛ 3. پایین بودن پروتئینهای با ارزش بیولوژیکی بالا و استفاده از رژیم گیاه خواری؛ 4. وجود عوامل همولیز کننده خون؛ 5. افزایش حجم پلاسما؛ 6. کمبود ویتامین 12B در بدن؛ 7. در زنان ورزشکار، خونریزی دوران قاعدگی؛8. انجام تمرینات شدید ورزشی و فعالیتهای استقامتی طولانی مدت (در شرایط تمرین شدید 4ر0 میلی گرم آهن به همراه 1 لیتر عرق دفع می شود). دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 191: گزارش تحقیقی در این زمینه نشان می دهد که طی فعالیتهای استقامتی (3 ساعت)، غلظت هموگلوبین خون 8/3% و میزان هماتوکریت 9/3% کاهش داشته است و بر حجم پلاسمای خون 6/8% افزوده شده است. میزان کاهش در هموگلوبین و هماتوکریت و افزایش در پلاسما در روز سوم تمرین تقریباً دو برابر مقادیر بالاست. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 192: بخش نهمتغذيه مطلوب ورزشكار قبل ، در حين و پس از مسابقه ورزشي دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 193: تغذیه و ورزشتغذیه مطلوب: تغذیه ای است که مواد غذایی لازم را جهت رشد، نگهداری و ترمیم نسوج بدن تأمین کندورزشکاران روزانه 1000 تا 2000 کیلو کالری انرژی اضافه نیاز دارند.درصد مواد تشکیل دهنده رژیم غذایی ورزشکار بستگی به : 1) قد، وزن، جنس، سن2) هدف تمرین3) نوع فعالیت ورزشی دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 194: 1) بی هوازی ← مدت زمان اجرا کم ولی فشار کار زیادانواع فعالیت ها 2) هوازی ← مدت زمان اجرا زیاد ولی فشار کار کمبی هوازی ← منبع اصلی انرژی در این فعالیت ها ذخایر انرژی در بدن استکه شامل:الف) ATP و ب) Pc ج) گلیکوژن عضلهخصوصیت مهم این فعالیت ها ← 1- تجمع اسید لاکتیک در خون 2- تارهای FT بیشتر فراخوانده شده تخلیه گلیکوژن آنها بیشتر استهوازی ← منبع اصلی گلیکوژنهای عضله و کبدخصوصیت مهم ← 1- تغذیه باید شامل غذای غنی شده از کربوهیدرات باشد 2- به دلیل دفع آب و الکترولیت های زیاد باید این مواد در برنامه غذایی باشد. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 195: تغذیه قبل از مسابقهقبل از مسابقه عواملی چون - مسایل روانی قابلیت هضم غذا را تغییر می دهد. - هیجانیموارد قبل از مسابقه ضعف بدنی، انقباضات عضلات شکمی، خشکی دهان، تهوعبا توجه به این موارد باید نوع غذایی را که قبل از مسابقه مصرف می شود مورد توجه قرار داد.به طور کلی چربی 4 تا 5 ساعت قند 2 ساعت در معده می ماند پروتئین 3 ساعتپس باید رژیم غذایی قبل از مسابقه از غذاهای پرپروتئین و پرچرب کاسته و غذای غنی شده از قند استفاده شود. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 196: چند دلیل بر این مدعا 1) هضم و جذب قند سریعتر و فشار کمتر به معده 2) قندها سریعتر از معده خارج می شوند 3) قندها هم در تمرینات کوتاه مدت و هم بلند مدت عامل اصلی انرژی اند 4) مصرف پروتئین باعث کم آبی در طول تمرین می شود.زمان لازم صرف غذا قبل از مسابقه ← به طور متوسط 3-5/2 ساعت قبل از مسابقهبرای مؤثر بودن رژیم در مسابقه باید از 24 تا 48 ساعت قبل رژیم غذایی متعادل را بکار برد. دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 197: غذاهایی که باید در زمان قبل از مسابقه از خوردن آنها اجتناب کرد.1) مصرف مواد سلولزی با حجم بالا چون تخلیه و احساس دفع را زیاد می کند2) مصرف غذاهای پرچرب چون دیر از معده تخلیه می شود3) مصرف غذاهایی که ورزشکار نسبت به آن حساسیت دارد کم آبی4) مصرف غذاهای پرپروتئین چون دیر تخلیه شدن از معده5) مصرف غذاهای تند و سرخ کرده6) غذای پرکربوهیدرات قبل از مسابقه ← به دلیل ترشح انسولینغذاهای مایع ← بهترین مواد مغذی قبل از مسابقه و در حین مسابقه اند ولی باید1- سریع جذب بشوند2- حاوی چربی کمی باشند3- باعث سستی بدن نشوند ← آب آلو باعث سستی ← چای و قهوه (کافئین) سستی بدننوشیدن عالی کاکائو + شیر کم چرب دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 198: در حین مسابقه های طولانی باید نوشیدنی که غلظت مواد قندی آن بیشتر از 3% درصد میلی لیتر آب نباشد مصرف کرد.مایع مورد تأیید (3 گرم در 100 میلی لیتر آب)روش های افزایش ذخایر گلیکوژن عضلات قبل از مسابقات1) 3 تا 4 روز قبل از مسابقه غذای پرکربوهیدرات ← ذخیره گلیکوژن از 15 گرم به 25 گرم2) انجام فعالیت های شدید و طولانی باعث تخلیه ذخایر می شود سپس 2 تا 3 روز غذای پرکربوهیدرات مصرف شود ← ذخایر 2 برابرمی شود3) انجام فعالیت های شدید که باعث تخلیه ذخایر گلیکوژن می شود سپس ورزشکار 3 روز غذای چربی و پروتئین سپس 3 روز غذای پرکربوهیدرات ← ذخایر 3 برابرافزایش می یابد.روش های افزایش ذخایر گلیکوژن برای رشته های ورزشی کوتاه مدت و انفجاری نیست چون به ازای هر گرم گلیکوژن 7/2 گرم آب ذخیره می شود دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 199: تغذیه در حین مسابقهتمرینات کوتاه مدت و فعالیت هایی که سبک هستند و کمتر از 1 ساعت طول می کشد تغذیه در حین مسابقه تأثیر چندانی در بهبود کار نداردو فعالیت های استقامتی بلند مدت (در حین مسابقه)گلوکز ماده ای است که ظرف (15-10) دقیقه به انرژی تبدیل می شودمواردی که باید رعایت شود1) گلوکز باید به صورت مایع و محلول مصرف شود2) غلظت گلوکز 3-5/2 گرم در 100 میلی لیتر آب3) مقدار کمی نمک در محلول برای جبران سدیم از دست رفته 4) باید این محلول به مرور مصرف شود دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 200: تغذیه پس از مسابقهبلافاصله پس از مسابقه چون احساس خستگی زیاد و حرارت بدن بالا است میل به غذا کمتر است افزایش حرارت باعث انبساط معده و مرکز گرسنگی در هیپوتالاموس تحریک نمی شود در این زمان بهترین غذا آب میوه و نوشابه های حاوی املاح معدنی و ویتامین استپس از یک ساعت از مسابقه یک رژیم متعادل و مخلوط مناسب استبرای بازسازی ذخایر گلیکوژنی تا 2 روز غذای پرکربوهیدرات باید مصرف شود.مصرف غذاهای پرچرب و پرپروتئین بازسازی کامل گلیکوژن را تا یک هفته به تأخیر می اندازد دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 201: تغذیه مناسبتغذیه باید به اندازه ای باشد که نیازهای متابولیک بدن را تأمین کند.اگر بیش از نیاز فرد باشد موجب چاقی می شوداحتیاجات انرژی افراد یکسان نیست و بستگی به 1) سن 2) جنس 3) جثه 4) وزن 5) قد6) وزن سلامت عمومی 7) وضع بهداشت جامعه 8) شغل افراد9) نوع فعالیت ورزشییک غذای متعادل باید شامل 15% پروتئین 35% چربی 50% قند دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 202: تنظیم غذای مصرفی شامل 2 بخش است :الف) تنظیم تغذیه ای ب) تنظیم گوارشیالف) مرکز تنظیم تغذیه ای در هیپوتالاموس قرار دارد1) غلظت گلوکز خون ← تأثیر بر مرکز سیری و گرسنگی هیپوتالاموس می گذارد2) غلظت اسید آمینه ← تأثیر بر مرکز سیری و گرسنگی هیپوتالاموس می گذارد3) توده ذخایر چربی ← هر چه بیشتر باشد میزان تغذیه کاهش می یابد 4) تغییرات دما ← افزایش دما مرکز سیری را تحریک می کند5) تغییرات در ذخایر بدنی دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 203: ب) تنظیم گوارشی1) اتساع لوله گوارش (معده و روده) ← تحریک مرکز سیری2) نوع غذا در زمان خروج از معده وزن خالص ← وزن بدون چربی ← وزن توده عضلانیوزن کل ← وزن با چربیوزن مطلوب ← مناسب ترین روش ← تعیین چربی زیر پوست ← توسط کالیپرمهمترین نقاط تعیین چربی زیر پوست 1) مردان ← نواحی سینه، شکم، ران، سه سر بازویی، زاویه تحتانی کتف 2) زنان ← سه سر بازویی، فوق خاصره، ران دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 204: سه بارعمل اندازه گیری تکرار می شود :فرد چاق 20 تا 30% وزن بدن را چربی فراگرفتهفرد لاغر کمتر از 5-3% دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نور

اسلاید 205: دکتر محمد رضا اسد عضو هئیت علمی دانشگاه پیام نورپايان