پزشکی و سلامت

خطاهای پزشکی

صفحه 1:

صفحه 2:
200 يزشكي Medical 12111015

صفحه 3:
مباحث این جلسه * مفهوم خطاهای پزشکی *انواع آن *میزان و شدت ان * عوارض آن * نگاه فردی و سیستمی به خطاها ‎OC‏ ۳ ۳ 3

صفحه 4:
تعریف خطای پزشکی ‎٠»‏ قصور خدمت يا ارتكاب عمل اشتیاه در برنامهريزى يا اجرا كه به طور بالفعل يا بالقوة باعث يك نتيجه ناخواسته مىشود. “اين تعريف به طور مشخص حيطدهاى ‎gen er‏ 0-00 برنامه‌ریزی و اجرا) را دربرمی‌گیرد. ۳ 4

صفحه 5:
Cont. .© از ديدكاه يزشكى آمريكا: خطاى يزشكى كوتاهى در اجراى كامل اقدامات برنامه ريزى شده يا استفاده از روش اشتباه براى رسيدن به يك هدف محسوب مى شود. ا حقوقی ما نیز خطای پزشکی این طور تعریف شده است: ۳ Ce ae OI I] ‏ا ا ا ل ل ان‎ ee nel 0 ‏ا ا ار‎ 60 .وه 20

صفحه 6:
Cont. * خطاهاي يزشكي سالانه بیش از حوادث و سوانح» سرطان پستان و یا ایدز باعث مرگ و میر مي‌شود. ۱ De Cee Sele ee. eos ‏تروماها می‌دانیم.‎ م ل ا ‎[are DOMES‏ وم هستند ل ا ا 0 بكيرند. طبق مطالعات اخير دكتر باربارا استارفيلد10 512366 22112732 .از" دانشکده بهداشت و سلامت عمومی دانشگاه جانزهاپکنیز: * تراژدی خطاهای پزشکی سهم عمده‌ای در مورتالیته دارد و نباید به راحتی از كنار آن كذشت. 3 60 .وه 20

صفحه 7:
Cont. » از همه مهمتر اينكه آمارهاى حاصل از اين تحقيق از كشور آمريكا (ادعا مىشود يكى از بهترين سيستمهاى بهداشتى - درمانى و آموزش يزشكى را در سطح جهانى است): * بسیاری از کتب مرجع يزشكى دنيا توسط يزشكان و اساتید آمریکایی نوشته می‌شوند» کشوری که خطاهای ‎ee oa (Steere) PONE TO EB aCe)‏ مرگومیر را تشکیل می‌دهد. ۳ 7

صفحه 8:
۳ 0 ‏ا 020 ا ل لات‎ es Ie Pec ‏كه:‎ ا ل 0 0 ۱3 ‏ل ل ا ا‎ ne 0 * -0 اطلاعات فوق تنها بيماران بسترى در بيمارستان را بررسى كردهائد و اين عوارض در مواردى كه بيمار به صورت سريايى درمان ميشود ا ۳ ‏ا‎ eS bower er we terre] p eis ay ‏خواهد كرد.‎ 8 60 .وه 20

صفحه 9:
Cont. Se eS oN Se ES ia kore ‏حالی که بسیاری از اشتباهات پزشکی هستند که باعث‎ ۳ ep ETE 1 * اكر اين اشتباهات به موارد قبلى اضافه شوند ممكن است آمارهاى فوق باز هم افزايش يابد. * مركوميرهاى ياتروزنيك به كليه مركوميرهايى اطلاق می‌شود که توسظ عملكرد و فعاليت يزشك و درمانهاى او ايجاد مىشوند (حتى اكر به درستى ‎oad‏ ]| 3 60 .وه 20

صفحه 10:
Cont. تنها ميزان مركوميرهاى حاصل از خطاهاى ياتروزنيك رقمىبين (6600 تا 066۴ هزار مورد در سال هستند و از رقم قبلی که 666 هزار مورد در سال بود بیشتر به واقعیت نزدیک می‌شود. با اين حساب پس از علل قلبی- عروقی و سرطان‌هاه» ‎re Eye a BTE es‏ م را تشكيل مىدهند. در رتبه جهارم مركومير ناشى ان سکته‌های مغزی قرار دارد که از نظر آماری فاصله بسیار زيادى با عامل سوم يعنى خطاهاى يزشكى دارد. ‏60 .وه 20

صفحه 11:
Cont. PG rar ۳ ‏ال‎ eS Te) ea a= eee ee ‏معلولیت‌ها و ناخوشی‌های حاصل از درمان نامناسب پزشکان را هم به اين آمار‎ ‏سم‎ را ار ۱ را ار ‎ee ene? Sees Te pie Saeco)‏ ات 0 قبل هم بدتر مىشود. ا ا اك و 0 تا زر تسريه ابد مىشوند. * به ارقام زير توجه كنيد: 11 60 .وه 20

صفحه 12:
© خحطاهای پزشکان سومین عامل مرگ‌وعیر در کشور آمریکا است». © سالانه بيش از 7782 خزار عرك به علنت اشتباعات يزشكان تنها در کشور آمریکاً رح می‌دحد. ‎٩‏ از این تحصداد مرگ‌ومین. ۱۲ حزار مورد فقعط به علت انجام حرا هاف عير شروو اكعاق می افتق. حدود حقت هزار مورد از این عرگ‌ومیرها تاشی از جویز اشتباه داری‌ها است. ‎٩‏ بیش از ۸۰ هزار مورد از مرگ‌ومیرهای قوق به علت برو عقونت‌هایی ات که پزشکان توسط درمان‌ها پا مداخالات حود در بیمار ایجاد کرده‌اند. © بالع بر ۱۰۶ هزار مورد از آين مر گومیرها ناشسی از عوارضی جانبی داروعاست. به عبازت دیگر حتی زمانی که پزشک داروی متسب را تجویز ی کند. در بسیاری از عوارد به علت عوارخضی جانبی این داروهای. بیمار قوت می‌کند. 5 5 - .> = © در مجموع. ثمام اين صوارد باعث ۲۲۵ هصزار مورد مرگ پاتروژنیک در کشور امریکا می‌شو ند.

صفحه 13:
Cont. »اين هزينههاى كزاف نقص بزرك ودر مجموع به نظر مىرسد كه حدود 00 تا 50 درصد از تمام بيماران ‎OOS (Ce Ee Tee) Fe Lene‏ نامناسب دریافت می‌کنند. ۳

صفحه 14:
۱ ‏لا‎ ‎Medical Errors statistics .انجمن پزشكي آمریکا ‎:1OM (Institute of medicine)‏ ‎ia aro) Dente Se‏ 6 ۱ ©© هزارنفردربرخي آمارها ) و - آسيب جذي (6000© هزارنفر و - خسارت 0/072 میلیون دلار که 62 میلیون آن قابل پيشگيري است . تعداد کل مرگ ناشي از خطاهاي پزشكي برابرسقوط 0 جت جنگي در 0 ۰ تا ششمین علت مرگ درآمریکا ‎Sp Eee tee STE Dec uC (bn‏ ا ۱۳ ازانها قابل ييشكيري هستند . 60 .وه 20

صفحه 15:
Cont. رت ‎aera Sp rene PID‏ ۱ د ‎eee‏ ‏.6950© ازبيماران خدمات مشابه تكراري مي كيرند كه باعث هزینه اضافي مي شود . ‎Events .7‏ 1 0 0906© ات ۱ ۱ 6 از و1۷۳ ۸0۵250 ها بشکل بالقوه قابل پيشگيري است . 6 از ۲۷۵۲۲5 ۸0۷6۵۲5۵ ها خیرقابل پيشگيري است . ا ا ات درآزمايشكاهها اتفاق مي افتد . ‏60 .وه 20

صفحه 16:
Cont. * تعداد خطاها در 16/17 برابر با اشتباه بیش از (90(0(0)) نامه درهرساعت ان روز در اداره بست مي باشد ‎lye‏ ‏* بانك به اشتباه (3©0(0(0 قطعه حك را درساعت در روز * دريك دهه » مرگ هائي که به سبب تداخلات پزشكي ایجاد شده اند تقریباً 6 میلیون مي باشد که بیشترازکل مرگ هائي است که آمریکا درهمه جنگ ها داشته است . ۳ 16

صفحه 17:
Cont. ‎ST (DICT)‏ ا ال ا ا الت وبرهم 510007 مي میرند . 5/0 ميليون جراحي ودرمانهاي غيرضروري درسال انجام مي شود. بيش ازنيمي ازجمعيت آمريكا درمان هاي يزشكي غيرضروري ‎REM ETDS SOK OO SOD ١‏ ا ا ‎CEE eee pike‏ تاتيرقرارمي كيرند . ‏60 .وه 20

صفحه 18:
آمار ایران * متاسفانه در ایران آمار مدوني در دست نیست اما به نظر ميرسد كه ميزان خطاهاي يزشكي بسيار بالا باشد؛ به دلايل: - بدخطي. نسخدهاي يزشكي و خوانا نبودن آنهاء ‎rit‏ و - عدم دقت مردم براي درک اهمیت این داروها و شناخت خطرات آنها و شاید توضیح ناكافي پزشک و داروخانه‌داران براي مصرف دارو به خانواده‌ها همچنین - افزايش بروندههاي ارجاعي شكايت مردم از يزشكان به نظام پزشکي نشان دهنده له ۳

صفحه 19:
بشید ‎MS gg‏ زرا سكن 4 اين تقسیم بندی در کشور های مختلف متفاوت است و کلا طبقه بندي هاي مختلف وجود دارد ولي 0 لا * لذا براساس 011211177 6105515211013 ‎interagency coordination Task‏ ‎4a; Schemes c+ force (QUIC) «5‏ بندي وجود دارد : 60 .وه 20

صفحه 20:
Cont. 0 براساس نوع مراقبت سلامتي ارائه شده ( داروئي »جراحي » تصويربرداري و ‎(ae‏ » ‏تزراساس شدت جراحت ( خفيف » جدي »مرك‎ =e) ( ‏تعاریف حقوقي وقانوني‎ ( Legal definitions wi); -9 ( قصور وبي دقتي 1601106166 ۰ درمان هاي غلط (...« malpractice <6- براساس محل وقوع خطا ( بيمارستان » اورزانس » 1217 » ...) ©- براساس اشخاص دركير ( يزشك » يرستار » ‎PD ES TD‏ ( 60 .وه 20

صفحه 21:
Cont. ‎eer eer‏ كك * انواء مختلف خطا نیاز به بررسي هاي مختلف خاص خود دارد « مثال : » خطاي تجوويزدارو معمولاً وابسته به مشكلات ارتباطي ازقبيل استفاده از لغات غلط يا دست خط هاي ناخو اناست ‎OEEO‏ ا 1 خواندن اشتباه گرافي هاست . ‎۳ 21

صفحه 22:
Cont. ‏در ایران اين تقسیم بندی به اين گونه صورت‎ * ‏مى كيرد كه خطاها شامل خطاهاى ناشى از‎ ee Sac ‏).بی‎ ‏(7بی مبالاتی»‎ ‏(7.عدم مهارت و‎ Ry pee rere comer en kere Fae 22 60 .وه 20

صفحه 23:
انواع خطاهای پزشکی ه ۰ خطاهای پزشکی» انواع مختلفى دارند. برخى از ث شایع‌ترین ۱ ۱3 « اشتباهات دارویی » اشتباهات جراحى » اشتباهات آزمايشكاهى * » اشتباهات رادیولوژی ۰ اشتباهات مدیریتی عفونت‌های بیمارستانی ۳ 23

صفحه 24:
۱ ۱۱ (incidents) 0 - شر ايطي که منجر به صدمه غیر عمدي و غیر ضروري يا زيان يا آسيب به شخص شود. ۰ -تعریف الا : هرگونه واقعه غيرعمدي یا ناخواسته که بشکل بالقوه یا بالفعل منجر به صدمه به يكي يا تعدادي از كير ندكّان خدمات بهداشتي درماني شود. * ت-هركونه انحراف از اقدامات درماني معمول كه منجر به صدمه به بيمار يا تحميل خطر يا زيان شود 24 60 .وه 20

صفحه 25:
Classifications Errors Us -( * ۱2 el o) Les Coh ‏ا‎ Incident NO Harm #2 le 652 ‏حوادتث‎ -2 * Near Miss/close call/tbs +: cha ji - ۰ potential Adverse Event ۰ 0 خطرات يا تهدیدها ۳182۵10 ۱51۱۷۹۸ ‏آسيب ها‎ -© ٠» » 2 تخلف وتجاوز ۷10111017 ۳ 25

صفحه 26:
‎Error‏ خطا ‏۶ .اجرائي (۳<6۵01۷۵): ‏و ۱ ‏* .0نقشه وطرح (۳1۵1): ‏* استفاده از طرح هاي اشتباه تجمع خطاها منجر به حادته 0 ‎۳ 26

صفحه 27:
عوامل همكاري كننده (كمك كننده) ‎Contributary Factors‏ * اين عوامل تاتير كذار بر اجراي اشخاصي هستند كه وظيفه مراقبت بيماران را بعهده دارند كه شامل: * .مشکلات همراه با مراقبت درمان(01(۳)) ‎4iu1,)Care Delivery Problems °‏ ;4 عرضه مستقيم خدمات) ات )۱ ‎Service Delivey Pnoblems °‏ 27 60 .وه 20

صفحه 28:
دو نوع فاكتورهاي كمك کننده 6 فاكتورهاي تاثير كذار 111111161211207 ‎Factors‏ ©.فاكتورهاي مسبب 17261015 6211521156 28 60 .وه 20

صفحه 29:
يك تاثير كذار ‎lufluencing Factors‏ * عواملي که در وقوع يا نتيجه حادثه غير مستفيم تاثير مي كذارند. * بطور كلي : * در هرمرحله اي امكان وقوع حادثه مي باشد و ات مجدد آن جلوگيري کند » ولي مي تواند ايمني سیستم مراقبتي را بهبود بخشد. 29 60 .وه 20

صفحه 30:
فاكتورهاي مسبب ‎Causative Factors‏ عواملي که مستقیما باعث ایجاد حادثه مي شوند : * بطور كلي : eS ee eee See oe ‏وکاهش شانس ایجاد انواع مشابه حوادث در اینده‎ . ‏مي شود‎ * ©2- اين عوامل نقش مهمي در آناليز حادثه دارد: ‎Root Cause Analysis-(RCA)‏ 3 60 .وه 20

صفحه 31:
انواع خطا از نظر علت يايه ۲۲1111۵17 ۳۲۵۲ ‏خطاي انساني‎ -)0 © 1000۱۷۲۱۵ 006-۳02520 ‏خطاي علمي‎ - ۶ Role- based :c4) 4 clas -9 ° Skill-base: le: vlbs -P ° 31 60 .وه 20

صفحه 32:
1. :1:11:01 2111121233 خطاي انساني *اگر فعالیت يا تصمیم اشخاص باعث ۳ ۰ ۳۳ ا ۳ و فوري در سلآمتي ۳ 32

صفحه 33:
Knowledge- ees Errors SUIS earl ee we eR ete ae اشخاص هيجكونه سابقه قبلي اموزش يا نقشي در آن نداشته اند. * بعلت عدم يا كمبود تجربه كافي» شخص 33 و مي شود 60 .وه 20

صفحه 34:
. كخطاهاي بر يايه ها ‎Rule-based Errors‏ meer “mre eee mr ‏راه حل هاي مشابه اشتباه قبلي را اجرا کنند‎ ۱ Pacer ۳ 34

صفحه 35:
.خطاهاي مبني برمهارت ‎Skill-based Errors‏ * انحراف وتخلف غیر معمولي در اجراي يك A Prensa eit ole ae ‏نبوده ولذا از مهارت خود در كاراستفاده‎ موي تند 60 .وه 20

صفحه 36:
تقسيم بندي ديكر خطاها *.|)خطاي حاصل از انجام اشتباه يك دستور يا اقدام ‎Error ۶ ۴‏ و 63 Eat Ty 36

صفحه 37:
Cont. ل ‎ERY Were WEN Fas‏ اقدام صحیح ‎Error of omision‏ عدم تجويز يك انتي بيوتيك مناسب جهت بيمار تجويز ناكافي هيارين (يروفيلاكسي ‎Dee 5) 3 (G5 cloud seg‏ كم ‎(Hip Replacement)‏ ‎Eat Ty

صفحه 38:
Cont. كر اس بون آزتاریون سل تر از نوع 60101015101 مي باشدولي مشکل بيشتري ‎ps‏ تند وتساد بيشتر و از نطاننا را دريو هي كيرد. * (در استرالیا 9به 4) ۳ sad

صفحه 39:
Active Failures Jui lalbs | ° (Human-Machine interface) ° ۰ 2 خطاهاي مخفي ۳۲۲۵1۲5 ]1.81611 Eat Ty 5

صفحه 40:
‎bes‏ فعال ‎(Human-Machine interface)‏ ‎ActiveFailures‏ ‎e‏ 0 درنقطه تماس بین کارکنان وسیستم درماني پیچیده ایجاد مي شود ‎te ee 18 oe ‏معمولاً درخط اول درگيري و تماس پرسنل ایجاد مي شود‎ 2 ۰ ) ‏(بیمار- پرسنل‎ Sharp End Scalpet))“4) ale ‏لبه تیز چاقوي‎ ۶ ۰ : ‏ء مثل‎ ‏فشار دادن يك دكمه اشتباه يا عدم توجه به علامت اخطار يك‎ * ‏دستگاه‎ ‎۳ 40

صفحه 41:
Cont. خطاهاي فعال بعنوان خطا در انتهاي نیز يك چاقوي جراحي ‎ELT SEY Uer Ties TOC ear rere oo)‏ گیرد (شخص گیرنده چاقو) * ودرمرز تماس بين بيمار ويرسنل ايجاد مي شود لذا اين شخص درگیر » يكي از شرایط ذیل را دارد : 2 ) ©. تجويز نوع خاصي از دارو ( برنامه ريزي غلط يمب انفوزيون توسظط برس ۱ oy 60 .وه 20

صفحه 42:
Latent Errors * خطاهاي غیر مشهود یا کمتر مشهود سازماني ومديريتي (نیاز به گذشت زمان جهت مشاهده دارد ) * بعنوان همكار وكمك كننده در وقوع خطا 0 انتها ي دیگر غیر برنده يا دسته جاقوي جراحي ( :28111111 ‎(Of Scalpel‏ * دربرگیرنده لایه هاي مختلف مراقبت هاي درماني oS eons Cer ne ‏ا ا‎ 42 60 .وه 20

صفحه 43:
مثال مقایسه اي خطا هاي مخفي وفعال paler) ‏ار‎ ° »* برنامه ريزي اشتباه در ميزان خروجي دارو در يمب زر یدوه؛ 3 ۳ eure ۰ - برنامه ريزي در كريد اتواع متثارت يعب انترزيون داروني وعدم آموزش به پرسنل مربوطه جهت برنامه ريزي انفوزيون دارو 43 60 .وه 20

صفحه 44:
Active Error Jb clas Latent Error 2% cls لبه غير برنده جاقو :]811111 :]1 ©5027 ‎-١‏ لبه تيز جاقوى جراحى 15120 5113350 ‎End‏ 61 (پرسنل یا سیستم مراقبتی ) نیاز به گذشت زمان جهت ظهور دارد ۲- سریعاو فوراً مشاهده می شود در لایه های مختلف مراقبت های درمانی است ۰ ۳- در نقطه تماس وخط اول در گیری پرسنل و (غیر مستقیم تاثی رگذار است ) بیماراست ‎glen)‏ = پرسنل ) بطور غير مستقیم با خطا ارتباط دارد (ارتباط غیر ۰ ۴-بطور مستقیم با خطا مرتبط است ( ارتباط مستقیم با بیمار ) (تاثیر گذار بر پرسنل ؛تجهیزات مستقیم با پیمار) »دارو ) معمولا قانون گذاری برنامه ریزی و آموزش ۵- معمولاً شخص در بروز دخالت دارد تامناسب سب است خطای مدیریت سازمان ۶- خطای عملکرد کار کنان (صف اول)

صفحه 45:
صدمات قابل بيشكيري ‎Preventable Adverse‏ ‎Events‏ ‏“صدمه قابل اجتناب ناشي از: *حادثه یا اتفاق ناخواسته وسایر انواع 1 ها ونارسائي هاي موجود در سيستم ها وتجهيزات 45 60 .وه 20

صفحه 46:
ا ۲۶۲۱۱۱ Egy SRV ern EVN re Oy Cee Sentinel Event (Misadventure) ° IN(oe s Vari AVeril eee err Choe Near Miss tbs 4: cia js -D © 46 60 .وه 20

صفحه 47:
Near- Miss /Close Call/ b4 ai 55 Potential Adverse Event * اشتباهي که توانائي بالقوه ایجاد حادثه يا اتفاق ناخواسته را دارد اما بعلت شانس متوقف شده و روي نداده است . سح هبرگ ). قوي بودن بيمار ( تزريق يني سيلين به بيمار داراي سابقه الرزي ولي عدم ايجاد واكنش بيمار) ©.مداخله همزمان افراد يا اعمالي ديكر (يرستار متوجه تجويز اشتباه یز شلف سي شود ,) (مرور مجدد اطلاعات ‎Recovery of Identification‏ بررسي مجددنام بيمار ونوع داروي تزريقي 1 60 .وه 20

صفحه 48:
حوادث بدون عارضه ‎No Harm Event‏ * حوادثي كه اتفاق مي افتد ولي نتيجه هيج أسيبي جهت بيمار ندارد (113112 611121ى 2[0) * ولي حالت بالقوه درايجاد آسيب را _تايايان يروسه ‎ees‏ ‏© حادته متوقف نمي شود ولي عارضه ندارد 48 60 .وه 20

صفحه 49:
حوادث مرك افرين وناكوار ‎Sentinel Event‏ (Misandventure) ‏وقايع غير منتظره منجر به:‎ * * مرك يا صدمه جدي (1006311/113121) ‎a‏ ‏3 ۳ 9 ‏ا ا ا‎ 2 ye) as 49 60 .وه 20

صفحه 50:
tha fa ‏تقسیم بندي‎ cognitive psychology of Task- oriented behavior 1101: 01 1:6 ©13:1:10132 ‏.)خطاي اجرائي‎ Slip .I Slapse.II 15177037 01 ‏©خطاي برنامه ريزي یا اشتباه‎ . planning 60 .وه 20

صفحه 51:
1 انواع رفتار اك ل الع ‎Behavior‏ ‏- بر اساین تفکر آگاهانه وهوشیار » تجزیه وتحلیل وبرنامه ۱3-۱ ‎oT‏ زر ۱ ۱۰۱۱۱۱ 5 عتأمسعطكء )۱ - مثل بسياري از رفتارها وفعاليت هاي روز مره بشكل رفلكس وخودكار 51 60 .وه 20

صفحه 52:
oid! Mistake Definitions ‏نارساني با شکست درقضاوت ویا فرايندهاي‎ 1 ‏استنباظي موثر درانتخاب هدف يا بكاركيري‎ ‏شكست يا نارسائي در رفتارهاي‎ .© ‏يا انتخاب هاي غلط‎ 1 5 60 .وه 20

صفحه 53:
Cont. ‘Reasons (Gece ety a ‏نارسائي درترجمه صحيح اطلاعات‎ .© ۳ .© ‏مثال : 0)- انتخاب تست تشخيصي اشتباه‎ 2 ‏کت رت جر مت لد در در‎ ‏بيماري مشخص (انتي بيوتيك)‎ 53 60 .وه 20

صفحه 54:
Slips / Slapse tbs ‏نگارشیاعمل‎ Burien ‏خطا‎ ‎: ‏اشتباه در رفتار هاي کليشه اي‎ ‏اك‎ ‎Pee Ee Sel tS ne) ‏خطا در اجرا 10011176 وقتي عمل انجام‎ ‏ی رل ان تاه‎ 2 ‏عمالشتبام قابلمشاهدم ميباشد‎ 95 ‏عمالشتباهم قابلمشاهدم نميياشد‎ 65 0 60 .وه 20

صفحه 55:
Examples * فراموشي جك كردن يرونده بيمار در اطمينان از داروي ‎es ro‏ ا لم * مشاهده مجدد و پي در يي يك وظيفه معمول (روتين ) بعلت اخلال در 4446 ‎Slips)‏ ( ‎٠»‏ ياركي يا بريدكي يك اركان نزديك به محل عمل جراحي توسط جراح حاذق با تجربه بعلت اشكال در تمركز ‎Slapses)‏ ( ‎20 ‏.وه‎ 60 Ey

صفحه 56:
خطا براساس دانش ناکافی و مشکل علمی نارسانی در رفتارهای ۸60101081 شکست درفرایندهای استتباطی نارسائی درترجمه صحیح اطلاعات اشتباه دردستورالعمل ها , ‎Plan 54) by cle‏ شعاد در بي جل مله لي ‎Solving Problem‏ ۱-عدم تجربه (افراد تازه کار) -۲آموزش ناکافی ۱-نظارت بیشتر بر کار وپرسنل ۲-آیرزش ماس رکانی waa ما هذ مدان الا ا نا ‎visible)‏ خطا براساس مهارت اشتباه در رفتارهاى كليشه اى : ‎Autopilot, Automatic,‏ ‎Schematic‏ ‏خطا در تم رکز وحضور ذهن وحافظه ‎Executive | pie‏ )عمل انجام شده طبق دستورالعمل آن نباشد( Emotional) Jes oY! (Sensort) .- oS = -استرس Sapa Sas ‏از چک لیست ها)‎ کاهش خستگی پرسنل (عدم شیفت های طولانی ) کاهش وحذف تغیبرات غیرضروری در تجهیزات حذف عوامل ایجاد اختلال حواس (تلفن و ..) پایه 3856 فاکتورهای خطر ‎Risk factors‏ راه های پاسخ کاهش خطر

صفحه 57:
ع لات 0 »* انحراف غير عمدي از يروتكل ها وكدهاي استاندارد (نقض ‎(Gals Ge‏ ۰ مثلاً انجام مسي ر هاي ميانبر :6111 :51101 بين اجرا ومديريت 0 أنواع 3 0 ‏ا‎ 0 ils ol a - * ©2- تخلف بي يروا و بي ‎B sXcrol dlctsion Vale‏ » 2- تخلف كينه توزانه وداراي سوء قصد قبلي7/211010115 ‎V‏ 57 60 .وه 20

صفحه 58:
Cont. ۱1502 9 pe Werewi ‏تخلف اتفاقي در انجام پروتکل ها ودستورالعمل هاي درماني‎ - ‏للك‎ 0 ا :155 ‎.Reckless V‏ - دلیل قابل توجیه وجود ندارد ولي قصد هیچ آسيبي نبوده ‎e‏ تخلف ‎-Malicious V 4i)5 4 4u8‏ - تخلف با هدف کارشكني وتخریب 9۳00۵06 0۳ ‎Acts‏ ۳ 58

صفحه 59:
بررسي مشکلات كيفي در سیر درمان ‎ES eee es‏ دم |), استعمال زیر استاندارد ‎Underuse‏ ‎Overuse alata gb Sexi‏ ‏9 استعمال غلط یا بي موقم (سو ء استفاده ) 1۷1161156 ‎۳

صفحه 60:
۲7۳80650 خدمات زیر استاندارد Fa COR 5 WMS eC CP Pn IG * - عدم ارائه سرويسهاي خدماتي پيشگيري جهت افراد واجد شرایط ل ل ار ۱ ۵ rene ‏ل‎ ro ie ۶ اسپري استرونید جهت آسم 20. آسپرین »بتابلو کرها و داروهاي كاهنده ليييد دربيماران 60 60 .وه 20

صفحه 61:
را (0) ۰۳۰۱ ۲ cn ere rere Ce ‏فك‎ ‏تجويز آنتي بيوتيك جهت عفونت ويروسي:‎ -) * - عوارض جانبي مصرف بيش از حد - مقاومت به آنتي بيوتيك در زمان نياز * ©- تست هاي تشخيص اضافي (23136111716) ۰ 89- يروسه هاي جراحي اضافي ۳ 61

صفحه 62:
© استعمال غلط * وقوع يك عارضه قابل ييشكيري در طول يك يروسه درماتي باعث مي شود که منافع کامل وبالقوه بدست نیاید مثال : » )- عوارضنءقابل اجتناب داروئي( ايجاد 183512 يس از تجويز يك آنتي بيوتيك بخصوص ) » ©- عوارض قابل اجتناب جراحي (ايجاد ينوموتوراكس ‎(Gre tetas ass‏ 62 60 .وه 20

صفحه 63:
تحليل ريشه اى در مديريت خطاى يزشكى ‎Root Cause Analysis‏ * رویکرد به خطاهای پزشکی: خطاهای پزشکی را می توان از دو دیدگاه کلی مورد بررسی قرار داد. «Person Approach 28 2%5) b 4s Kus [q] ibe [2] ديدكاه جامع تكر يا رويكرد سيستمى 537516312 ‎Approach‏ 5553 در اين دو رويكرد در موارد ذيل با يكديكر متفاوتئد: نوع نكرش به علل و عوامل ايجاد كننده خطا نحوه مديريت خطاء 60 .وه 20

صفحه 64:
0 مار وا ‎Personal Approach‏ .6ب طور معمول برخورد اولیه با یک خماء پیدا کردن فرد خطا کار و سرزنش كردن وى است. ©. رويكرد ساده ايست كه طبق آن رخداد نامطلوب و علت ایجاد آن (فرد خطاکار) کاملاً مشخص است. ‎Sy‏ ا ۰ _ هر فردی به تنهایی پاسخگوی عمل خویش است. ‎WP) 6) Te eC CRED ham‏ ۱ - بر اساس جنين استدلالى» در صورت وقوع خطا در يك عمل جراحىء بدو در نظر كرفتن علل و عوامل زمينه اى آنء تنها فرد ياسخكو جراج و در ع ا ل ا ا ۱ مولخده می شود پزستار خواهد بود. ۳

صفحه 65:
Cont. . ©تمامى تلاش ها براى كاهش خطا بر افراد و اقدام اشتباه صورت گرفته متمرکز ‎recived}‏ .رای بهبود عملکرد افراد از روش هایی مانند ‎TP pers)‏ ا ات آموزش اجباری» هشدار» وضع قوانين و تعیین مجاز ات ۳

صفحه 66:
رویکرد فردی دارای مشکلات متعددی می باشد ‎٩‏ این و اقعیت که مر اقیت سلامت ارانه شده نه توسط یک فرد (پزشک پرستار و ...) بلکه توسط گروهی از. افراد و در یک نظام مراقبت سلامت پیچیده صورت می گیرد. نادیده 0 ‏* تنها یک بررسی ساده بر روی الگوی خطاهای پیش آمده» مؤيد اين مطلب است كه مى توان با ارزيابى خطاهاى موجود در نظام سلامت. راهبردهای موّترتری جهت کاهش را رت ل ترود ‏66 60 .وه 20

صفحه 67:
آيا نتيجه رويكريد فريدى در جلوكيرى از تكرار مجدد خطا نيز ريضايت بخش و مطلوب است؟ * اغلب اینطور تصور مى شود كه با سرزنش و توبيخ فرد خاطى و در نهايت با كنار كذاشتن وىء؛ ديكر اشتباهی رخ نمی دهد. * در حالیکه ‎er a‏ نبوده و همان خطا بارها تكرار خواهد شد. * زیرا خطاهای صورت گرفته‌متاثر از چندین عامل می باشند و سرزنش افراد خاطى و حتى كنار ‎Wa kira‏ هيجكونه تغييرى در اين عوامل نمى دهد. 60 .وه 20

صفحه 68:
6 * در يك سيستم علاوه بر افراد» عوامل متعددى وجود دارند كه بر يكديكر تأثير مى كذارند. وتان رد سر ال رح سا كه براى رتتنيدن.به يك هدف مشترك با يكديكر تعامل دارند. * اين عناصر مى توانند انسانى و يا غير انسانى (تجهيزات» تکنولوژی» زیر ساخت ها و ...) باشند. * عناصر درون يك سيستم همانند يك جرخه به هم متصلند. 0 60 .وه 20

صفحه 69:
Cont. * در اين میان انسان به عنوان جزنی از یک سیستم. معمولا در آخرین سطح چرخه قرار گرفته و در واقع عملكرد نهایی سیستم است. نه علت ريشه ای خطا. * بدین ترتیب. تا هنگامی که علل ريشه ای خطا ‎ee cre Beer ec rE‏ ۱۳ توسط یک فرد خاص و یا هر فرد دیگری که جایگزین وی شود تکرار خواهد شد. Eat Ty 00

صفحه 70:
:رويكرد سيستمى-؟ ‎System Approach‏ * در اين رويكرد به جاى سرزنش افراد خطاكارء به خطاها به عنوان يديده هايى اجتناب نايذير كه مى توان از آنها جهت ارتقاء عملکرد سیستم بهره برد. نگریسته می شود. * بر خلاف رويكرد فردى به خطا كه منحصر به يافتن فرد ‎DEES‏ ار وی می باشد» رویکرد سیستمی کوششی در جهت تغبیر سیستم به گونه ای است که احتمال وقوع خطا در آن کم شود. * برای اين منظور. باید به بررسی و تحلیل عوامل زمینه ای تأثير كذار بر بيدايش خطا در داخل سيستم يرداخت. 0 60 .وه 20

صفحه 71:
71 Swiss Cheese Model,.14 13d James Reason Lu,i Bes ne Were Tee PES Ee Sieve Say es OE ‏به بروز خطا نمی شوند.‎ ۱ ee eee SEP NEES TP CSR hon Sel مختلف سیستم» به صورت پیش بینی نشده و هم زمان با یکدیگر رخ دهند و ‎En eee we Severe o's 5)‏ در واقع» حوادث بزرگ غالبا نتیجه تجمع زنجیره ای از نواقص کوچک ولی ‎ee er BS ee ISSR IRC TSeY‏ ۱ امنیتی در نظر گرفته شده» عبور نمایند. توالى رويدادهاى فوق را كه بيانكر اثر تجمعى نواقص موجود ذر سيستم (نقص در عوامل سازمانی» تکنیکی و انسانی) در ایجاد اتواع خطا می باشد ‎Wer rl‏ 9 60 .وه 20

صفحه 72:
72 Cont. eee De yee fen et eee ey ea ee Tore. Te) ‏ونارسائي هاي سیستم هاي فاجعه بار و مصیبت زا باعث‎ ‏آشتكازشندن نارسائي هاي متعدد كوجكترمنجربه خطرات واقعي‎ . ‏درسیستم مي شود‎ هرلایه ازاين پنبرنماینده اي ازيك احتیاط ومانم ايمني وابسته به موارد ذیل است : 0 مرور سوابق پزشكکي 6 چك کردن پرتکل درمانی (محل علامت گذاري شده عمل ‎Dee‏ 0 ۳

صفحه 73:
نکته * هیچ سد ومانع منفردي به تنهايي موفق نیست ‎No single barrier is foolproof °‏ » هركدام ازآنها منافذ و سوراخهائي (نقصهايى) دارند * جهت برخي وقايّع جدي ( عمل جراحي روي محل اشتباه يا افراد اشتباه ) اين منافذ بشكل غيرمعمول و نادر به يك خط ودريك ردیف قرارمي گیرند . * براساس اين مدل : هرلايه بشكل مستقل عمل مي كند (با مهار يكى از لايه ها مانع از ايجاد حادثه ميشويم) 06 60 .وه 20

صفحه 74:
74 Cont. aor ye tre MIRON ret Lov erp eo. e Be ‏زرا‎ yes reed EN EE ‏نذا اك ر کار برش مك‎ ‏شود:‎ 0- جراح براي اولين بار بيمار را دراتاق عمل ملاقات مي كند . 0 ‏ا‎ cp nea) راديولوژي شود . آویزان کردن اشتباه وبرعکس فیلم راديولوژي وعدم توجه جراح ‎Hang it Backward (ls)‏ ۱ e See Tere ee b1euS nce ‏يا علامت كذاري اشتباه محل جراحي‎ © 60 .وه 20

صفحه 75:
Some holes due ۲ | to active failures x ( | Hazards @ ( 0) ۵ \ @ A ۳ ‏ار‎ a C | 37 Other holes due to Losses 0 ‏ل‎ alte paasaatl Successive layers of defences, barriers and safeguards

صفحه 76:
Latent failures at the managerial levels Trajectory of ۳ accident opportunity logical precursors Unsafe acts Defence-in-depth

صفحه 77:

صفحه 78:
Causes Investigation 1 ۱ Defenses Hazards 1 1 1 I Local Workplace Factors Organizational Factors Latent Condition Pathways

صفحه 79:
The Reason Model and Accident Causal Chain Organizational Latent Failures Latent Failures Latent Failures Active Failures Absent Defenses Source: Adayted fram Reason, 1990

صفحه 80:
Important رت که می افند» مهم این نیست كه دريابيم جه کسچگهو شکب اشتباه شده است, بلکه باید بررسی کنیم علت شکست مکانیسم های رل است . ۳ 00

صفحه 81:
9 Root Cause Analysis ‏تحليل علل ريشه اى خطاهاى يزشكى فرآيندى است كه طى آن عوامل‎ ‏اصلی که منجر به وقوع یک رخداد هشدار دهنده یا حادثه ای ناگوار‎ cee reed Mee ryt Oe P| ‏در اين تحليل به جاى يرداختن به عملكرد افرادء در درجه اول بر‎ ۱ ‏ا ا‎ ‏ل ا ا لك‎ ‏ايجاد خطا شده اند به سوى علل مشترک در فرآیندهای سازمانی پیش‎ EB Ter ve ‏ا ا ا ا‎ Lee) Spe ee (۱۱ ‏ل‎ 60 .وه 20

صفحه 82:
به عبارت دیگر ‎CS YOUR acting ees‏ ار کر مى دهد تا 0 أعلل:اصلى يا اوليه خطاهاى يزشكى را بيدا كنيم اد احتمال وقوع مجدد خطا را کاهش دهیم. ‏* با كمك اين تكينك مى توان عواملى را كه بيمار را در معرض خطر قرار می دهند» شناسایی کرد. ‎hele Ee Sis Tee Te bye e e"‏ كه ‎er es net NOL a eet‏ 0 ‏52 60 .وه 20

صفحه 83:
83 0- عوامل سازماتی Organization Factors Aas ea oy ‏متتلف یی سارمان حوامل معندی‎ Aly gees كه به عنوان علل ريشه اى در ايجاد خطا نقش دارند. RCPS ley mms mene rere ol ۰ استانداردهاه * روش هاى اجرايى» لت ل اك »* فرهنك سازمانى و * نحوه انتقال دانش به کارکنان جستجو کرد. ۳

صفحه 84:
2- عوامل تكنيكى ‎Technical Factors‏ * اجزای فیزیکی یک سیستم مانند -تجهیزات و تأسیسات به کار رفته در سیستم. -نرم افزارهاى مورد استفاده. را ا ا ا ا ف * به عنوان عوامل تكنيكى مى توانند در ايجاد خطا مؤثر باشند. 0 60 .وه 20

صفحه 85:
85 رک ا Human Factors ‏پژو هشگران» مشخص نمودن عوامل انسانی ایجاد کننده خطا را مستلزم‎ ‏مطالعه بر روى تعاملات موجود ميان انسان ها با ابزار و لوازم مورد‎ ‏استفاده ايشان و با محيطى كه در آن به كار و فعاليت مشغولند» مى دانند.‎ ‏روان شناسان شناختى©:000131135) پس از سالها مطالعه بر روی‎ ‏لت م‎ Teed ee Cea we Se eae ‏مطرح کردند.‎ ‏در اين تنوری برای عملکرد ذهنی انسان» دو جنبه اصلی در نظر گرفته‎ ‏می شود. جنبه خودکار ۸۱۲00۵16 و جنبه حل مساأله‎ . Solving Probleme! 60 .وه 20

صفحه 86:
9 ‎Automatic, Autopilot‏ ‎ap Ope ee et eee‏ ‎esl |‏ رن مرب ر درد بر د ©.انسان از عملكزّد ذهنى خود يس از آنكه وظيفه اى را جندين بار انجام داده و آن وظيفه جزئى از جنبه خودكار ‎CNV iay Ss)‏ ©.براى انجام آن كار تفكر نمى كند و ‎Terence‏ ل ل 1 0 60 .وه 20

صفحه 87:
Cont. * خطاهاى صورت كرفته در عملكرد خودكار انسان را خطاى اجرايى 72266011131516 مى نامند و اين كونه خطاها را به دو اک( ‎lus .«Slapses‏ * علت این خطاها در اکثر مواقع» حواس پرتی یا عدم توجه کافی به دنبال خستگی زیاد» بی خوابی» عصبانیت, بیماری» مصرف الکل» مشغولیت ذهنی زیاد و ... می باشد. * با رفع علل فوق احتمال وقوع چنین خطاهایی بسیار کمتر خواهد شد. 0 60 .وه 20

صفحه 88:
Solving Problem * بر خلاف جنبه خودكارء فرآيندى خودآكاه و كنترل شده و ‎eS)‏ ا ل ل * انسان براى تصميم كيرى در مورد انجام يك كار» - ابتدا بايد اظلاعات مورد نياز خود ريا جمع آورى كند و -پس از آن» اطلاعات بدست آمده را با دانش ذخيره اى خود مقايسه نمايد. * خطاهايى را كه در فرايند حل مسأله رخ ار aul Mistake 444) Plan j) 4.6): 88 60 .وه 20

صفحه 89:
Cont. * علت حجنين خطاهايى معمولا موارد ذيل مى باشد: ),کمبود مهارت ور اسر ©.بكاركيرى نابجاى قوانين ۹ We] SEE PIp STO =r cr ‏شدن با موقعیت های تاآشنا که برای آن یک راه حل‎ ‏نوشته شده و جود ندارد)‎ ۳

صفحه 90:
- ‏اوه روجع‎ ONC Mies,

صفحه 91:
1 سل ستاو پزتم, علل بسیار پیچیده بوده و هنوز کاملاً شناخته نشده است ولي برخي از آنهاشامل : ‎eee eee BED Ee We Me Ere ve ean (|‏ تیه 2 افزایش مراقبت هاي تخصصي 506012112101 وبي نظم وگسيخته ‎Fragmentation‏ هرجه تعداد افراد دركير درمراقبت درماني بيشترباشد وخدمات قسمت ها و به م م ا ‎ECE‏ ‎pee)‏ ا ل 0 ا ا ۱ > و خستگي زیاد 1911۲1015 ۳

صفحه 92:
92 Cont. <- خطاهاي ناشي از محصولات توليدي مثلا" ( علامت هاي اشتباه بر روي توليدات خوني ) ‎Epa =)‏ ا ل ا ‎SPECS‏ ‏112 121356120115 ( افزايش ميزان دريافت دارو در زمان كم ) ‎ere Re TOS Den eke eee nee)‏ خواندن اشتباه كرافي ها باعث اعمال جراحي غلط در موضع اشتباه مي شود . ا ل ل ” ‏مسيرهاي عبور و مرور كه داراي كردش با زاويه تند وريا شيب زياد مي ,باش باعث افتادن و تصادف بين مردم و بيماران ويلجري شده و باعث افْرَاِيْش تعداد جراحي میشود . ‎۳

صفحه 93:
0 Cont. .©عملكرد يزشكان و يرستاران بدون تجربه ‎Soe‏ ل كك .00)افزايش سن » ‏هاي دريماني پیچیده ) تكنولوزي هاي بيجيده‎ 8) 6d. ‏داروهاي بسيارقوي و وسيع الطيف » مراقبت هاي ويه و‎ اقامت هاي طولاني مدت دربيمارستان ) .مر اقبت هاي درماني ویژه و فوري ۳

صفحه 94:
دلایل پیدايش خطاهای پزشکی ه *در بسیاری از موارد» علت به وجود آمدن یک خطاى يزشكىء بيش از آنكه ناشى از بىتوجهى ا ل ا ال 0 ل ولى از طرق ديكر شاهد افزايش روزافزون شكايات از يزشكان به دليل اين خطاها هستيم. »در زير دلايل احتمالى بيدايش خطاهاى يزشكى Pe SRM Sue CORTON COE ‏ا‎ 60 .وه 20

صفحه 95:
0 Cont. | ie ‏ارایه مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی مسوولیت بسیار سنگینی است‎ - PRRs ree ‏ا‎ ‏سخت بودن برقراری تعادل میان نیاز به انجام مجدد آزمایشات برای‎ - ‏را ره‎ Sieg ‏آزمایش‌های بی‌مورد»‎ ‏غيرممكن بودن اينكه همه يزشكان و متخصصان در مورد هر‎ - ‏بيمارى كه با آن روبرو مىشوندء از آخرين دانش روز مطلع باشندء‎ ۱ Ce Sete Op ae eee ‏ا‎ nse ee ete Bien ‏ملذقات و معاينه يمار لا و‎ ‏ارایه نماید.‎ ۳

صفحه 96:
00 Cont. Peep Neste Ie c-See ye ger Carre i ‏صنعت يزشكى در كل بيش از آنجه مورد انتظار استه باعث بيدايش‎ ‏خطاهاى يزشكى مىشود‎ | ١ ‏مدیریت نابرست که منجر به بهرهموری ضعیف. از بودجه موجود می‌شود»‎ - ‏اسل‎ De OOD tee ee ۱ ‏را‎ DS ee ‏عدم كزارش خطاهاى يزشكى به علت ترس از شكايات قانونى كه منجر‎ - ‏به سخت‌شدن پایش و تصحیح این اشتباهات می‌شود؛‎ ‏انجام بی‌مورد دوباره و حتی سه‌باره آزمایشات به جهت ترس از شکایات‎ - ‏قانونى.‎ 60 .وه 20

صفحه 97:
Cont. 3 خطاهای فردی پزشک - خطاهاى ساده انسانى كه هر فردى حتى يزشكان ی حلذق نیز ممکن است دچار آنها شوند؛ پزشکانی که تحت تاتیر الکل يا مواد مخدر هستندء خط بد و ناخوانا كه مىتواند منجر به تحويل داروی اشتباه يا انجام آزمایش نادرست و يا دوزاژ غلط دارو كردد. 60 .وه 20

صفحه 98:
0 Cont. 9 ۱ Pe oe bet ‏ا‎ ee vO er ‏سهيم هستند»‎ عدم گزارش علايم: برخی بیماران همه علایم‌شان را با پزشک‌شان در میان نمی‌گذارند ‎Ey ERPpRTBAL ECS‏ ا ۱ ‎cr ARG NT‏ ل ا 1 ‎rar 2‏ ا ‏- عدم گزارش داروهایی که مصرف می‌کنند» ‏ا ا ل ل ‎00 ‏ا ا ا‎ er oe ‎Pye gre eres ay ‏عدم صداقت بیمار: نشانگان‌های اختلالات ساختگی» تمایل به دریافت داروهای خاصء‎ - 1 STC baer Se enon eee a ‎ ‎ ‏60 .وه 20

صفحه 99:
00 Cont. - ترس از مسايل قانونى: متلا عدم كزارش مصرف مواد مخدر» رس ار مت اوكا ‎SoS Sas a‏ رفتارها؛ ترس از سرزنش شدن توسط پزشک مثلا در مورد عدم مصرف تين اعمال فشار از طرف بيمار: تمايل بيمار براى سوق دادن يزشك به ‎ESE Veep enanrr)‏ ل ‎Bye re ep eee‏ و ... در زمانی که پزشک طرح درمانی دیگری را برای بیمار مناسبتر مىداند. در اين كونه مواقع يزشك بر سر دو زاهى درماتا ل ا ل ل نخواندن كامل و دقيق برجسبهاى دارويى و راهنماى مصرف داروها. 60 .وه 20

صفحه 100:
100 Cont. Bee cdg ‏داروى نادرستى به جاى داروى اصلى تحويل بيمار شود (به علت شباهت در شكل‎ - 0 ‏و بسته‌بندی‎ ‏دوز نادرستی به جای دوز اصلی به بیمار داده شود»‎ - ‏توضیحات لازم در مورد نحوه مصرف دارو به بیمار داده نشود‎ - - ۰ خطاهای ۳۳۱ د اتاد در ترك ناد بسار ررق شرنام - آلوده شدن نمونهها در حين انجام آزما: ‎FEY eC CE NCTC) WOE SE Sea AG ORO Sear a EON‏ كاذب)ء - محدودیت‌های برخی آزمایش‌های خاص برای گروهی از بیماران» ا 1 نمونهبردارىهاى سلولى. 60 .وه 20

صفحه 101:
Cont. - م» خطاهاى صنايع دارويى ‎cr‏ ا ل 0 - آزمايشهاى ناكافى براى اطمينان از ايمنبودن مصرف برخى ‎Eat D)‏ ا ا ا ا ‎ee‏ 2 ۰ ‎VCs Te Cee Wore Sm Cee eB len‏ به بيمار منتقل مىشوند. تباهات 252001 اه به هنگام انتقال داروها به ظروف کوچک‌تر و نوشتن عنوان ۳

صفحه 102:
102 Cont. )= اشتباهات دارویی: داروی نادرست دوز ار نادرست و ... ‎Eta lial «q@‏ جراحی ‏- جراحى روى بيمار نادرست! ‏- جراحى روى موضع نادرست: مثلا جراحى روى دست راست به جاى دست حجب! ‏- عدم‌توجه به دارو های ‎۳

صفحه 103:
مواردي كه هركز نبايد اتفاق بيفتد ‎Never Events‏ و قلس 2) ادوونه(/)شامل © خطاي يزشكي است كه اكثرآنها درمراكزبهداشتي درماني اتفاق مي افتد و بقيه ممکن"است درمنزل با هرمحل ديگري ا 1 ‎They are defined as‏ ۰ ‎“adverse events that are serious, largely‏ ‎preventable, and of concern to both the‏ ‎public and health care providers for the‏ ‎purpose of public accountability."‏ ‎The 28 Never Events are:‏ ¢ 103 60 .وه 20

صفحه 104:
Cont. ° A recent Leapfrog Group Study finds that roughly half of the 1,285 hospitals that responded to their survey waive fees for never events, and that hospitals that do waive fees are much more likely to have perfect scores on the Leapfrog Safe Practices Score survey. 104 60 .وه 20

صفحه 105:
۹ 0 انجام جراحي بر روي قسمت اشتباهي ازبدن بمصعحى©) ‎performed on the‏ 1 ©. انجَامَ:تجرواحي بر روي بيمار اشتباه رمصى5) 011 72617101172601 ا ‎Pace‏ 9 انجام جراحي با روش و رویه غلط بر روي بیمار ۲۷۷۲۵۳0 ‎surgical procedure performed on a patient‏ ©. جا كذاشتن اشياء خارجي دربدن بعدازجراحي يا سابر روش هاي ‎Unintended retention of a foreign 34»‏ ‎object in a patient after surgery or other‏ ‎procedure‏ 105 60 .وه 20

صفحه 106:
Cont. * . مرگ درحین عمل یا بلافاصله بعداز عمل جراحي در ار ی ی ۱3۱۱/۹۰۱۵ ‎or immediately post-operative death in‏ ‎an ASA Class I patient‏ * ۵ تلقیح مصنوعی با اهداکننده های (اسپرم و تخمک) لت ‎Artificial insemination with the‏ ‎wrong donor sperm or donor egg‏ 106 60 .وه 20

صفحه 107:
ب ) وقايع مرتبط با تجهيزات و توليدات Coe ‎Seer ren ET e (‏ ل ا لت ا د ‎Patient death or serious disability associated with <4\‏ ‎the use of contaminated drugs, devices, or biologics‏ ‎provided by the healthcare facility‏ ‏۰ 2 مرگ‌یا ناتواني جدي بیماربدنبال استفاده از دستگاهها وتجهیزات مصرف شده قبلي و یا دستگاهياني با عملکرد متفاوت با آنچه مورد انتظار است . 0۲ 06211 22116214 ‎serious disability associated with the use or function of‏ ‎a device in patient care, in which the device is used or‏ ‎functions other than as intended‏ ‎UCD eb Tee eee Wee ees nite ar hr Seo ae Patient death or serious disability associated 4 ; 48| + with intravascular air embolism that occurs while being cared for in a healthcare facility ‎ ‏107 60 .وه 20

صفحه 108:
ب ) وقايع مراقبتي بيمار © - ترخیص نوزاد به شخص اشتباه 10 01160۳027060 17212121 ‎the wrong person‏ ۰ ©2- مرك يا ناتواني جدي بيمار بدنبال مفقودشدن )بیش از ۴) ساعت بيمار ‎Patient death or serious disability‏ ‎associated with patient elopement‏ ( ‎(disappearance)‏ * (- خودكشي پا قصدخودكشي منجربه ناتواني جدي درحین ارائه ‎Patient suicide, or attempted 4» Gus‏ ‎suicide resulting in serious disability, while‏ ‎being cared for in a healthcare facility‏ 108 60 .وه 20

صفحه 109:
eee Pern crn am ee Dae Dee ae eh Teo Patient death or serious disability associated witha ° medication error (e.g., errors involving the wrong drug, wrong dose, wrong patient, wrong time, wrong rate, wrong preparation or wrong route of administration) ree Sey et rrr we Eps Serie rer eS eo 223141626 06241 017 56110115 ) ‏ناهمگون و ناسازگار ( تزريقٌ كروه خون اشتباه‎ disability associated with a hemolytic reaction due to the administration of ABO/HLA-incompatible blood or blood products ۰ 0 مرگ یا ناتواني جدي مادر در زایمان طبيعي یا وضع حمل حاملگي هاي کم خطر موقع ارائه ‎Maternal death or serious disability associated 48. Glas‏ ‎with labor or delivery in a low-risk pregnancy while being‏ ‎cared for in a health care facility‏ 109 60 .وه 20

صفحه 110:
110 Cont. ۱ ‏ل‎ eer Le ee Se ‏ا‎ ede Se Patient death or serious disability associated with . ‏شود‎ ‎hypoglycemia, the onset of which occurs while the patient is being cared for in a healthcare facility am RPE OD MEP Bel <-yu allo ncsul fore eS Ree een e Sec! 106612 01 S TU CB Tienes) (kernicterus) associated with failure to identify and treat hyperbilirubinemia in neonates 0- زخم بستر درجه 9 یا *) بعداز پذیرش جهت خدمات باليني4 07 3 5206 ‎pressure ulcers acquired after admission to a healthcare‏ انعم ‎Soe‏ ا ا ل ا ‎or serious disability due to spinal manipulative therapy‏ ‏60 .وه 20

صفحه 111:
0 ۶ مرگ یا ناتواني جدي بیمارهمراه شوك الکتریسیته درحین مراقبت هاي ‎Patient death or serious disability associated ++»‏ ‎with an electric shock or elective cardioversion‏ ‎while being cared for in a healthcare facility‏ UD Pees Ste Sees we er ee Op Dee Se See Any incident in which a line designated for’ 14 os! Sasi) oxygen or other gas to be delivered to a patient contains the wrong gas or is contaminated by toxic substances ۰ 0 هرگونه مرگ یا ناتواني جدي بعلت سوختگي ناشي از هرمنبعي درحین مراقبت هاي ‎Patient death or serious disability associated with a4»‏ ‎burn incurred from any source while being cared for in‏ ‎a healthcare facility‏ 111 60 .وه 20

صفحه 112:
Cont. ۰ ۴ هرگونه مرگ یا ناتواني جدي بعلت اختلال درمحافظ ونگهدارنده هاي اطر اف تخت 07 06 22116121 ‎serious disability associated with the‏ ‎use of restraints or bedrails while‏ ‎being cared for in a healthcare facility‏ ۳۵۱161 ‏هرگونه مرگ یا ناتواني جدي بعلت افتادن‎ 9 ۰ death or serious disability associated with a fall while being cared for in a healthcare facility 112 60 .وه 20

صفحه 113:
ج ) وقایع جنائي ۱ by cp pee Si ‏دیگر ارائه دهندگان خدمات درماني داراي پرو انه کار عتوع 0۶ ومصماعطا زم‎ ordered by or provided by someone impersonating a physician, nurse, pharmacist, or other licensed healthcare provider 5630131 25521111 ‏هم سوء استفاده وتجاوز جنسي از بیمارناصه‌نلو ده‎ ۶ within or on the grounds of the healthcare facility 161 ‏مرگ یا جراحت مهم بیماریا پرسنل ناشي از سوء استفاده وتجاوز فيزيکي‎ > or significant injury of a patient or staff member resulting from a physical assault (i.e., battery) that occurs within or on the grounds of the healthcare ‏7ات۲‎ »* ©©. ربودن بيمار 306 31137 ۱۵۸۰۱۱۵۱۰۱۰۱۵۱۵۰ ۱2۱۰۱۹۱۱۱۵۱۸ 113 60 .وه 20

صفحه 114:
Four Actions ° The Leapfrog Group offers four actions as industry standards following a never event: * 1)apologize to the patient, ° 2) report the event, ° 3) perform a root cause analysis, and ° 4) waive costs directly related to the event. 114 60 .وه 20

صفحه 115:
ر سام بلس لصا سم »اس الم( لس را سس سح سا ‎Five Steps to Safer Health‏ ۰ صحبت کنید. اگرسوال یا نگراني اههد ‎tance!‏ رت امعوو ‎.questions or concerns‏ ‎ta at) | eee ee ee Le See CSE) ms Reno aa‏ كا ‎the medicines you take‏ . ‏» ©2- مطمئن شويد كه نتايج تمام آزمايشات وتست ها و درمانهاي قبلي را دريافت كنيد ۱۱ ‎.sure you get the results of any test. or procedure‏ ‏* 42 با يزشك وتيم درماني خود درمورد راهها و انتخاب هاي ديكر درماني صحبت كنيد اكر 1 ‎care team about your options (choices) if you need‏ ‎-hospital care‏ ‎BS ees er eee Tape ne Fe Rew ‏ا‎ Te ero my Make sure you understand what will happen if you .S . meed surgery ‏115 60 .وه 20

صفحه 116:
چه باید بکنیم * 1)-ایجاد فرهنگ مناسب درسازمان وجامعه - نگرش سيستميك به حوادث ناخواسته درماني ( 9۵9 منشاء ‎Gee rote cme reer‏ - فرهنگ عاري از سرزنش ( مشارکت درگزارش دهي پرسنل وحل مشکلات ) ‎BRB eee‏ - مشاركت بيماران وخانواده هايشان درحل مشكلات ‎ee Sere ye Db yee et omy‏ ۶ 9- تجزیه وتحلیل عليتي خطاها ۳ 116

صفحه 117:
Cont. ‏اك‎ Be Tee ee ‏لد‎ ‎0 ‏ا ا تت ا ال‎ ‏يك سیستم درماني از جمله پزشك.‎ ‏داروسازء يرستار و ماما و ... برشمرد‎ 01 Ty 117

صفحه 118:
۵ بيمار 5 يزشك داشتن دقت و مهارت reve) * شایترین نوع قصور از نوع بي مبالاتي و بي‌احتياطي و در درجه بعدي عدم رعایت قوانين است» شايعترين نوع بي احتياطي در اكثر رشته هاي تخصصي عدم دقت در كرفتن شرح حالء معاينه و عدم توجه به علايم باليني بيمار بوده است. * همجنين درحالي كه بيشترين ميزان شكايت از كروه يزشكي ات بيش ترين ميزان قصور در كروه مسئولان فني مشاهده مي شود. 118 60 .وه 20

صفحه 119:
Cont. * خود بیمار به خوبی می‌تواند از بسیاری از انواع خطاهای پزشکی جلوگیری نماید. * یک فر3ذبه عنوان بیمار» از زمان و انگیزه کافی برای بررسی دوباره تشخيص بيمارى و داروهاى تجويز شده برخوردار است. ۱ iy ‏جراحی یا عفونت بیمارستانی را بگیرد» ولی با داشتن اطلاعات‎ ‏کافی در مورد خطر های احتمالی می‌تواند در مورد سابقه‎ ‏پزشک معالج و یا بیمارستان خوده تحقیق کافی بنماید.‎ ۳ 119

صفحه 120:
120 قصور يزشكى قصور يزشكى مترادف غفلت و خطايى است كه از روى سهو سر زند و در مقابل تقصير است كه به خطاى عمدى كفته مَّشود. ۱ ‎)١‏ بىمبالاتى» ۲) بی‌احتیاطی» ۳ نداشتن مهارت (که خود به ۲ دسته نداشتن مهارت علمی و عدم مهارت عملی تقسیم می‌شود.) *) رعايت نكردن نظامات دولتى. 60 .وه 20

صفحه 121:
قانون چه می‌گوید؟ * در ماده ‎5٠‏ قانون مجازات اسلامى آورده شده است: ا لل ل ا ۱ و ل ا ‎ED ree eee‏ | ا 0 500 2 ‏ا ا ل ا‎ er ee ‏بر وروی ی براسرت رز اک رصان ری بر‎ ‏معللجه يا عمل جراحىء خود نوعى از خطاست و به نظر مىرسد جنانجه يزشككف‎ ‏متبحر و حاذقى به دليل سهلانكارى» بىاحتيلطى» بىمبالاتى و رعايت نكردن‎ ‏ا ا ا ا ا ا ال ل‎ ۱ ‏چنانچه پزشک مهارت و دقت متعارف و معمول را در رشته خود به خدمت‎ ۱ ‏ا ا‎ 121 60 .وه 20

20 Aug. 2010 1 خطاهاي پزشكي Medical Errors مباحث این جلسه • مفهوم خطاهای پزشکی • انواع آن • میزان و شدت آن • عوارض آن • نگاه فردی و سیستمی به خطاها • علل خطاها و روش های پیشگیری 3 20 Aug. 2010 تعریف خطای پزشکی • قصور خدمت یا ارتکاب عمل اشتباه در برنامه‌ریزی یا اجرا ک1ه به طور بالفعل یا بالقوه باعث یک نتیجه ناخواسته می‌شود. • این تعریف به طور مشخص حیطه‌های کلیدی علل خطا (قصور یا ارتکاب، برنامه‌ریزی و اجرا) را دربرمی‌گیرد. 4 20 Aug. 2010 Cont. • 2.از دیدگاه پزشکی آمریکا: • خطای پزشکی کوتاهی در اجرای کامل اقدامات برنامه ریزی شده یا استفاده از روش اشتباه برای رسیدن به یک هدف محسوب می شود. • 3.براساس متون حقوقی ما نیز خطای پزشکی این طور تعریف شده است: • اقدام یا عدم اقدام پزشک که موجب تحمیل خسارت جسمی ،مالی یا معنوی به بیمار شود ،که البته این خطاها بسیار متنوع اند ودر دسته ها و گروه های مختلف قرار می گیرند. 5 20 Aug. 2010 Cont. • خطاهاي پزشكي ساالنه بيش از حوادث و سوانح ،سرطان پستان و يا ايدز باعث مرگ و مير مي‌شود. • معموالً مهم‌ترین علل مرگ‌ومیر را بیماری‌های قلبی -عروقی ،سرطان‌ها و تروماها می‌دانیم. • مقاله جدیدی که در مجله : JAMAخطاهای پزشکی ج1زو مهمترین علل مرگ‌ومیر هستند و باید در فهرست مهمترین علل مرگ‌ومیر دنیا قرار بگیرند. طبق مطالعات اخیر دکتر باربارا استارفیلد Barbara Starfieldاز دانشکده بهداشت و سالمت عمومی‌ دانشگاه جانزهاپکنیز: • تراژدی خطاهای پزشکی سهم عمده‌ای در مورتالیته دارد و نباید به راحتی از کنار آن گذشت. 6 20 Aug. 2010 Cont. • از همه مهمتر این‌که آمار‌های حاصل از این تحقیق‌ از کشور آمریکا‌ (ادعا می‌شود یکی از بهترین سیستم‌های بهداشتی – درمانی و آموزش پزشکی را در سطح جهانی است). • بسیاری از کتب مرجع پزشکی دنیا توسط پزشکان و اساتید آمریکایی نوشته می‌شوند ،کشوری که خطاهای پزشکان در آن سومین (تا هشتمین) علت مهم مرگ‌ومیر را تشکیل می‌دهد. 7 20 Aug. 2010 آمارهای گویا • شاید آمارها بهتر بتوانند اهمیت مسأله را مشخص کنند تا باورتان شود که: • خطاهای پزشکی واقعا ً مشکل بزرگ طب روز دنیا محسوب می‌شود: • اما باید توجه داشت که آمارهای فوق نیز عمق ماجرا را مشخص نمی‌کنند ،چرا که: • 1-اطالعات فوق تنها بیماران بستری در بیمارستان را بررسی کرده‌اند و این عوارض در مواردی که بیمار به صورت سرپایی درمان میشود نیز امکان بروز دارند. • اگر بیماران سرپایی هم به این موارد اضافه شوند آمار افزایش پیدا خواهد کرد. 8 20 Aug. 2010 Cont. • 2-اطالعات مز1بور تنها مرگ‌ها ر1ا بر1رسی کرده‌اند ،در1 حالی که بسیاری از اشتباهات پز1شکی هستند که باعث مرگ بیمار نمی‌شوند بلکه باعث معلولیت ،ناتوانی یا وخامت حال یا ناخوشی بیمار می‌شوند. • اگر این اشتباهات به موارد قبلی اضافه شوند ممکن است آمارهای فوق باز هم افزایش یابد. • مرگ‌ومیرهای یاتروژنیک به کلیه مرگ‌ومیرهایی اطالق می‌شود که توسط عملکرد و فعالیت پزشک و درمان‌های او ایجاد می‌شوند (حتی اگر به درستی تجویز شده باشند(. 9 20 Aug. 2010 Cont. • تنها میزان مرگ‌ومیرهای حاصل از خطاهای یاتروژنیک رقمی‌بین 230تا 284هزار مورد در سال هستند و از رقم قبلی که 225هزار مورد در سال بود بیشتر به واقعیت نزدیک می‌شود. • با این حساب پس از علل قلبی -عروقی و سرطان‌ها، خطاهای پزشکی سومین علت مرگ‌ومیر در جامعه آمریکا را تشکیل می‌دهند .در رتبه چهارم مرگ‌ومیر ناشی از سکته‌های مغزی قرار دارد که از نظر آماری فاصله بسیار زیادی با عامل سوم یعنی خطاهای پزشکی دارد. 10 20 Aug. 2010 Cont. • • بهتر است که: 1.در بررسی اثرات خطاهای پزشکی ،تنها به مرگ‌ومیر اکتفا نکنیم و معلولیت‌ها و ناخوشی‌های حاصل از درمان نامناسب پزشکان را هم به این آمار بیفزاییم 2.بهتر است به جای این‌که آمارها را تنها محدود به بیماران بستری بکنیم ،از مجموع آمارهای بیماران بستری و سرپایی استفاده کنیم .در این حالت ،وضع از قبل هم بدتر می‌شود. چنین آمارهایی نشان می‌دهند که: بین 4تا 18درصد از تمام بیماران سرپایی دچار اثرات سوء ناشی از درمان می‌شوند. به ارقام زیر توجه کنید: 11 20 Aug. 2010 • • • • 20 Aug. 2010 12 Cont. •این هزینه‌های گزاف نقص بزرگ سیستم پزشکی آمریکا محسوب می‌شود و در مجموع به نظر می‌رسد که حدود 20تا 30درصد از تمام بیماران آمریکایی (سرپایی و بستری) درمان نامناسب دریافت می‌کنند. 13 20 Aug. 2010 آمارخطاهاي پزشكي ‏Medical Errors statistics • 1.انجمن پزشكي آمريكا ):IOM (Institute of medicine – مرگ ساليانه 44-98هزار بيمار دراثرخطاهاي پزشكي بيمارستانها ( تا 195هزارنفردربرخي آمارها ) و – آسيب جدي 500هزارنفر و – خسارت 6/37ميليون دالر كه 17ميليون آن قابل پيشگيري است • 2.تعداد كل مرگ ناشي از خطاهاي پزشكي برابرسقوط 6جت جنگي در روز است • 35.تا ششمين علت مرگ درآمريكا • 410%.موارد بستري منجربه رويدادهاي نامطلوب خواهد شد كه نيمي ازآنها قابل پيشگيري هستند . 14 20 Aug. 2010 Cont. • 513%.از ويزيت پزشكان نتايج تست هاي آزمايشگاهي ناديده گرفته مي شود . 659%. 5.ازبيماران خدمات مشابه تكراري مي گيرند كه باعث هزينه اضافي مي شود . • :Adverse Events .7 70%از Adverse Eventsها قابل پيشگيري است . 6%از Adverse Evertsها بشكل بالقوه قابل پيشگيري است . 24%از Adverse Evertsها غيرقابل پيشگيري است . .8هرسال 160هزارخطاي اشتباهات اطالعات شخصي درآزمايشگاهها اتفاق مي افتد . 15 20 Aug. 2010 • • • • • Cont. • تعداد خطاها در ICUبرابر با اشتباه بيش از16000 نامه درهرساعت از 1ر1وز در اداره پست مي باشد • يا • بانك به اشتباه 32000قطعه چك را درساعت در روز نقد کند. • دريك دهه ‌،مرگ هائي كه به سبب تداخالت پز1شكي ايجاد شده اند تقريبا ً 8ميلیون مي باشد كه بيشتراز1كل مرگ هائي است كه آمر1يكا در1همه جنگ ها داشته است . 16 20 Aug. 2010 Cont. • 7000بيمارهرساله بعلت دست خط هاي نامرتب ودرهم وبرهم Sloppyمي ميرند . • 5/7ميليون جراحي ودرمانهاي غيرضروري درسال انجام مي شود. • بيش ازنيمي ازجمعيت آمريكا درمان هاي پزشكي غيرضروري دريافت مي كنند كه برابر 50.000نفردر روز است. • 42%مردم مستقيما ً توسط اشتباهات پزشكي يا داروئي تحت تاثيرقرارمي گيرند . 17 20 Aug. 2010 آمار ايران • متاسفانه در ايران آمار مدوني در دست نيست اما به نظر مي‌رسد که ميزان خطاهاي پزشکي بسيار باال باشد؛ به دلايل: – بدخطي نسخه‌هاي پزشکي و خوانا نبودن آنها، – شلوغي داروخانه‌ها، – عدم دقت مردم براي درک اهميت اين داروها و شناخت خطرات آنها و شايد توضيح ناکافي پزشک و داروخانه‌داران براي مصرف دارو به خانواده‌ها همچنين – افزايش پرونده‌هاي ارجاعي شکايت مردم از پزشکان به نظام پزشکي نشان دهنده اين ادعاست 18 20 Aug. 2010 طبقه بندي خطاهاي پزشكي • این تقسیم بندی در کشورهای مختلف متفاوت است و کال طبقه بندي هاي مختلف وجود دارد ولي • هدف ازطبقه بندي • دستيابي به شرح وتوضيح وشناسائي كامل خطاست • لذا براساس Clossification Quality ‏interagency coordination Task force (QUIC) ، 5طرح Schemesطبقه بندي وجود دارد : 19 20 Aug. 2010 Cont. • • • • • 20 -1براساس نوع مراقبت سالمتي ارائه شده ( داروئي ‌،جراحي ، تصويربرداري و) ......... -2براساس شدت جراحت ( خفيف ،جدي ‌،مرگ ) ... ، -3براساس ( Legal definitionsتعاريف حقوقي وقانوني ) ( قصور وبي دقتي ، negligeneeدرمان هاي غلط )...‌، malpractice -4براساس محل وقوع خطا ( بيمارستان ،اورژانس )... ، ICU ، -5براساس اشخاص درگير ‌( پزشك ،پرستار ،داروساز ،بيمار...‌، ) 20 Aug. 2010 Cont. • اهميت اين طبقه بندي: • انواع مختلف 1خطا نياز به بررسي ه1اي مختلف خاص خو1د دارد • مثال : • خطاي تجو1يزدارو معموالً وابسته به مشكالت ارتباطي ازقبيل استفاده از لغات غلط يا دست خط هاي ناخواناست .خطاهاي جراحي معمو1الً و1ابسته به عدم تشخيص يا خو1اندن اشتباه گرافي هاست . 21 20 Aug. 2010 Cont. • در ایران این تقسیم بندی به این گونه صورت می گیرد که خطاها شامل خطاهای ناشی از .1بی احتیاطی، .2بی مباالتی، .3عدم مهارت و .4عدم رعایت اقدامات مناسب می شود. 22 20 Aug. 2010 انواع خطاهای پزشکی ● • خطاهای پزشکی ،انواع مختلفی دارند .برخی از شایع‌ترین انواع آن شامل • ▪ اشتباه در تشخیص ▪ اشتباهات دارویی ▪ اشتباهات جراحی ▪ اشتباهات آزمایشگاهی • ▪ اشتباهات رادیولوژی ▪ اشتباهات مدیریتی ▪ عفونت‌های بیمارستانی 23 20 Aug. 2010 ) Event (incidentsحادثه - 1شرايطي كه منجر به صدمه غير عمدي وغير ضروري يا زيان يا آسيب به شخص شود. • - 2تعريف : NHSهرگونه واقعه غيرعمدي يا ناخواست1ه كه بشكل بالقوه يا بالفعل منجر به صدمه به يكي يا تعدادي از گيرندگان خدمات بهداشتي درماني شود. • -3هرگونه انحراف از اقدامات درماني معمول كه منجر به صدمه ب1ه بيمار يا تحميل خطر يا زيان شود 24 20 Aug. 2010 Classifications Errors خطاها-1 • Preventable Adverse صدمات قابل پيشگيري-2 • Incident NO Harm حوادث بدون عارضه-3 • Near Miss/close call/ نزديك به خطا-4 • potential Adverse Event Hazard خطرات يا تهديدها-5 • Harm آسيب ها-6 • Violtion تخلف وتجاوز-7 • 20 Aug. 2010 25 Errorخطا • 1.اجرائي (:)Executive • شكست در تكميل وانجام هرگونه كار ويا فعاليت بر طبق برنامه پيش بيني شده • 2.نقشه وطرح (:)Plan • استفاده از طرح هاي اشتباه تجمع خطاها منجر به حادثه Accidentمي شود 26 20 Aug. 2010 عوامل همكاري كننده (كمك كننده) ‏Contributary Factors • اين عوامل تاثير گذار بر اجر1اي اشخاصي هستند كه وظيفه مراقبت بيمار1ان ر1ا بعهده دارند كه شامل: • 1.مشكالت همراه با مراقبت درمان()CDP • (Care Delivery Problemsوابسته به عرضه مستقيم خدمات) • 2.مشكالت همراه با سرويس هاي مراقبتي ()SDP • Service Delivey Pnoblems 27 20 Aug. 2010 دو نوع فاكتورهاي كمك كننده .1فاكتورهاي تاثير گذار Iufluencing ‏Factors .2فاكتورهاي مسبب Causative Factors 28 20 Aug. 2010 فاكتورهاي تاثير گذار ‏Iufluencing Factors • عواملي كه در وقوع يا نتيجه حادثه غیر مستقیم تاثير مي گذارند. • بطور كلي : • در هرمرحله اي امكان وقوع حادثه مي باشد و برطرف كردن عوامل تاثير گذار نمي تواند از وقوع مجدد آن جلوگيري كند ،ولي مي تواند ايمني سيستم مراقبتي را بهبود بخشد. 29 20 Aug. 2010 فاكتورهاي مسبب ‏Causative Factors عواملي كه مستقيما باعث ايجاد حادثه مي شوند : • بطور كلي : • -1برطرف كردن اين عوامل باعث جلوگيري وكاهش شانس ايجاد انواع مشابه حوادث در آينده مي شود . • -2اين عوامل نقش مهمي در آناليز حادثه دارد. )Root Cause Analysis-(RCA 30 20 Aug. 2010 انواع خطا از نظر علت پايه • -1خطاي انساني Human Error • -2خطاي علمي knowledge-basad • -3خطاي قوانينRole- based : • -4خطاي مهارت Skill-base: 31 20 Aug. 2010 Human Error .1خطاي انساني •اگر فعاليت يا تصميم اشخاص باعث ايجاد حادثه شود. •بشكل مستقيم و فوري در سالمتي بيمار تاثير گذاراست. 32 20 Aug. 2010 خطاي برپايه علمي 2. ‏Knowledge-based Errors •وقوع اشتباهات در موقعيت هاي جديد كه اشخ1اص هيچگونه سابقه قبلي آموزش يا نقشي در آن نداشته اند. •بعلت عدم يا كمبود تج1ربه كافي ،شخص عملكرد ناقص داشته كه منجر به 1خط1ا مي شود 33 20 Aug. 2010 3.خطاهاي بر پايه قوانين ‏Rule-based Errors • اگر اشخاص درمواجهه با مشكل مشابه ، راه حل هاي مشابه اشتباه قبلي را اجرا كنند •اعمال م1قررات و دستورالعملهای اشتباه 34 20 Aug. 2010 4.خطاهاي مبني برمهارت ‏Skill-based Errors • انحراف وتخلف غير معمولي دراجراي يك برنامه كامل وخوب • وقتي اتفاق مي افتد كه پرسنل فكر مي كند كه پروتكل اصلي دراين وض1عيت پاسخگو نبوده ولذا از مهارت خود در كاراستفاده مي كند 35 20 Aug. 2010 تقسيم بندي ديگر خطاها •1.خطاي حاصل از انجام اشتباه يك دستور يا اقدام •Error of commision •(تجويز پني سيلين براي بيماري با سابقه آلرژي ) 36 20 Aug. 2010 Cont. • 2.خطاي حاصل از عدم انجام يك دستوريا اقدام صحيح Error of omision عدم تجويز يك آنتي بيوتيك مناسب جهت بيمار • تجويز ناكافي هپارين (پروفيالكسي ترومبوآمبولي وريدي) بعد ازعمل جراحي ()Hip Replacement 37 20 Aug. 2010 Cont. • معموال تشخيص خطاهاي omision 1مشكل تر از نوع commisionمي باشدولي مشكل بيشتري ايجاد مي كند وتعداد بيشتري 1از خطاها را دربر مي گيرد. • (دراستراليا 2به )1 38 20 Aug. 2010 تقسيم بندي ديگر خطاها Active Failures خطاهاي فعال-1 • )Human-Machine interface( • Latent Errors خطاهاي مخفي-2 • 20 Aug. 2010 39 خطاهاي فعال )(Human-Machine interface ‏ActiveFailures • -1درنقطه تماس بين كاركنان وسيستم درماني پيچيده ايجاد مي شود . • -2تقريبا فوراً مشاهده مي شود . • -3معموالً درخط اول درگيري و تماس پرسنل ايجاد مي شود (بيمار -پرسنل ) • -4لبه تيز چاقوي جراحي است((Sharp End Scalpet • مثال : • فشار دادن يك دگمه اشتباه يا عدم توجه به عالمت اخطار يك دستگاه 40 20 Aug. 2010 Cont. • خطاهاي فعال بعنوان خطا در انتهاي نيز يك چاقوي جراحي معرفي مي شوند لذا د رهمان شروع وفوراً مورد توجه قرار مي گيرد (شخص گيرنده چاقو) • ودرمرز تماس بين بيمار وپرسنل ايجاد مي شود لذا اين شخص درگير ،يكي از شرايط ذيل را دارد : .1 .2 .3 41 كار با چاقوي جراحي (قطع اشتباهي پاي بيمار – چپ بجاي راست ) تجويز نوع خاصي از دارو ( برنامه ريزي غلط پمپ انفوزيون توسط پرستار ) انجام مراقبت هاي درماني 20 Aug. 2010 خطاهاي مخفي ‏Latent Errors • خطاهاي غير مشهود يا كمتر 1مشهود ساز1ماني ومديريتي (نياز به گذشت زمان جهت مشاهده دارد ) • بعنوان همكار وكمك كننده در وقوع خطا • انتها ي ديگر 1غير برنده يا دسته چاقوي جراحي ( Blunt )Of Scalpel • در1بر1گيرنده اليه هاي مختلف مراقبت هاي درماني • مراحل مختلفي كه بطور غير مستقيم با بيمار 1ار1تباط دار1د. 42 20 Aug. 2010 م1ثال مقايسه اي خطا هاي مخفي وفعال • خطاي فعال: • برنامه ريز1ي اشتباه در ميزان خروجي دارو در 1پمپ وريدي • خطاي مخفي: • بر1نامه ريزي در خريد انواع متفاوت پمپ انفوزيون داروئي وعدم آموزش به پر1سنل مربوطه جهت برنامه ريزي انفوزيون دارو 43 20 Aug. 2010 خطاي مخفي Latent Error خطاي فعال Active Error لبه غير برنده چاقو Scapelt Blunt ‏End -1لبه تيز چاقوي جراحي Sharp End ( Scapelپرسنل يا سيستم مراقبتي ) نياز به گذشت زمان جهت ظهور دارد -2سريعاو فورا ً مشاهده مي شود در اليه هاي مختلف مراقبت هاي درماني است -3در نقطه تماس وخط اول درگيري پرسنل و بيماراست (بيمار – پرسنل ) (غير مستقيم تاثيرگذار است ) بطور غير مستقيم با خطا ارتباط دارد (ارتباط غير مستقيم با بيمار ) (تاثير گذار بر پرسنل ‌،تجهيزات ،دارو ) معموال قانون گذاري برنامه ريزي و آموزش نامناسب سبب است خطاي مديريت سازمان 44 -4بطور مستقيم با خطا مرتبط است ( ارتباط مستقيم با بيمار) -5معموالً شخص در بروز دخالت دارد -6خطاي عملكرد كاركنان (صف اول) 20 Aug. 2010 ص1دمات قابل پيشگيري ‏Preventable Adverse ‏Events •صدمه قابل اجتناب ناشي از: •حادثه يا اتف1اق ناخواسته وساير انواع ضعف ها ونارسائي هاي موجود در سيستم ها وتجهيزات 45 20 Aug. 2010 Adverse Eventدمات11ص وقايع مرگ آفرين يا با پيامد خطرناك-1 • Sentinel Event (Misadventure) • No Harm Event وقايع بدون عارضه-2 • Near Miss نزديك به خطا-3 • 20 Aug. 2010 46 ن11زديك ب111ه 1خط Near- Miss /Close Call/ ‏Potential Adverse Event • اشتباهي كه توانائي بالقوه ايجاد حادثه يا اتفاق ناخواسته را دارد اما بعلت شانس متوقف شده و روي نداده است . • علت خوش شانسي ()Good Fortune Reasons .1قوي بودن بيمار ( تزريق پني سيلين به بيمار داراي سابقه آلرژي ولي عدم ايجاد واكنش بيمار) .2مداخله همزم1ان افراد يا اعمالي ديگر (پرستار متوجه تجويز اشتباه پزشك مي شود ). .3مرور مجدد اطالعات Recovery of Identification بررسي مجددنام بيمار ونوع داروي تزريقي 47 20 Aug. 2010 حوادث بدون عارضه ‏No Harm Event • حوادثي كه اتفاق مي افتد ولي نتيجه هيچ آسيبي جهت بيمار ندارد ()No Actual Harm • ولي حالت بالقوه درايجاد آسيب را تاپايان پروسه دارد . • حادثه متوقف نمي شود ولي عارضه ندارد 48 20 Aug. 2010 حوادث مرگ آفرين وناگوار ‏Sentinel Event )(Misandventure • وقايع غير منتظره منجر به: • مرگ يا صدمه جدي ()Death/Harm • فيزيكي يا فيزيولوژيك • يا • خطر وقوع آنها اگر چه منجر به مرگ يا صدمه جدي نشود. 49 20 Aug. 2010 تقسيم بندي ديگر خطا cognitive psychology of Taskoriented behavior Error of Execution خطاي اجرائي1. Slip .I Slapse .II Error of خطاي برنامه ريزي يا اشتباه2. planning 20 Aug. 2010 50 Behaviorانواع رفتار • 1.رفتار دقيق ومتوجه Attentional ‏Behavior – براساس تفكر آگاهانه وهوشيار ،تجزيه وتحليل وبرنامه ريزي درحل مشكل فعال • -2رفتار كليشه اي ومطابق نمونه Autopilot- )).Schematic B – مثل بسياري از رفتارها وفعاليت هاي روز مره بشكل رفلكس وخودكار 51 20 Aug. 2010 Mistakeاشتباه ‏Definitions .1نارسائي يا شكست درقضاوت ويا فرايندهاي استنباطي موثر درانتخاب هدف يا بكارگيري ابزار اختصاصي دستيابي به هدف .2شكست يا نارسائي در رفتارهاي Attentionalيا انتخاب هاي غلط 52 20 Aug. 2010 Cont. :Reasons .1علم ناكافي (مشكل علمي ) .2نارسائي درترجمه صحيح اطالعات .3دستورالعمل اشتباه مثال -1 :انتخاب تست تشخيصي اشتباه -2تجويز داروی غير موثر و ناكافي در در1مان يك بيماري مشخص (آنتي بيوتيك) 53 20 Aug. 2010 خطا Slips / Slapse خطا درگ1فتار ن11گارشياعمل .1اشتباه در رفتارهاي كليشه اي : ‏Schematicيا .2خطا در تمركز وحضور ذهن وحافظه يا .3خطا در اجرا Executiveوقتي عمل انجام شده طبق دستورالعمل آن نباشد Slipsعملا1شتباه 1ق11ابلمشاهده 1ميب111اشد Slapsesعملا1شتباه 1ق11ابلمشاهده 1ن11ميب111اشد 54 20 Aug. 2010 Examples • فراموشي چك كردن پرونده بيمار در اطمينان از داروي تجويز1ي جهت بيمار مورد نظر () Slips • مشاهده مجدد و پي در 1پي يك وظيفه معمول (روتين ) بعلت اخالل در حافظه () Slips • پارگي يا بريدگي يك ارگان نز1ديك به محل عمل جراحي توسط جر1اح حاذق با تجربه بعلت اشكال در تمركز () Slapses 55 20 Aug. 2010 Mistaks ‏Slips (visible) / Slapses (non)visible خطا براساس دانش ناكافي و مشكل علمي نارسائي در رفتارهاي Attentional شكست درفرايندهاي استنباطي نارسائي درترجمه صحيح اطالعات اشتباه دردستورالعمل ها , خطای برنامه ریزی Plan اشتباه در جنبه حل مسأله ای ‏Solving Problem خطا براساس مهارت اشتباه در رفتارهاي كليشه اي : ‏Autopilot, Automatic, ‏Schematic خطا در تمركز وحضور ذهن وحافظه خطا در اجرا Executive )عمل انجام شده طبق دستورالعمل آن نباشد( -1عدم تجربه (افراد تازه كار) 2-آموزش ناكافي -1نظارت بيشتر بر كار وپرسنل -2آموزش مناسب وكافي 56 .1 .2 .3 .4 اختالالت هيجاني ()Emotional مشكالت حسي ()Sensort خستگي -استرس .1 توجه به پروتكل ها (تجهيزات ،محيط كار واستفاده از چك ليست ها) كاهش خستگي پرسنل (عدم شيفت هاي طوالني ) كاهش وحذف تغييرات غيرضروري در تجهيزات حذف عوامل ايجاد اختالل حواس (تلفن و )... نظارت بر استراتژيهاي و ... .2 .3 .4 .5 پايه Base فاكتورهاي خطر ‏Risk factors راه هاي پاسخ و كاهش خطر 20 Aug. 2010 Violationتخلف وتجاوز • انحراف غير عمدي از پروتكل ها وكدهاي استاندارد (نقض غير عمدي قوانين) • مثالً انجام مسيرهاي ميانبر Short cutبين اجرا ومديريت • انواع : • -1همراه دليل خاص .Reasoned V • -2تخلف بي پروا و بي اعتنا .Reckless V • -3تخلف كينه توزانه وداراي سوء قصد قبليMalicious .V 57 20 Aug. 2010 Cont. • تخلف همراه دليل .Reasoned V – تخلف اتفاقي در انجام پروتكل ها ودستورالعمل هاي درماني بعلت دليل قابل توجيه و درست • تخلف بي پروا .Reckless V – دليل قابل توجيه وجود ندارد ولي قصد هيچ آسيبي نبوده • تخلف كينه توزانه .Malicious V – تخلف با هدف كارشكني وتخريب Acts OF Sabotage 58 20 Aug. 2010 بررسي مشكالت كيفي در سير درمان • در سه زمينه بر1وز 1مي كند : .1استعمال زير استاندار1د .2استعمال باالي استاندارد ‏Underuse ‏Overuse .3استعمال غلط يا بي موقع (سوء استفاده ) Misuse 59 20 Aug. 2010 Underuseخدمات زير استاندارد • نارسائي در ارائه سر1ويس هاي مر1اقبتي استاندارد مثال: • -1عدم ارائه سرويسهاي خدماتي پيشگيري جهت افراد واجد شرايط • 1.1تست هاي پاپ اسمير .21واكسن انفلوانزا جهت افراد مسن .31غر1بالگري فشارخون ( )Screening • -2عدم ارائه درمانهاي ثابت شده جهت بيماري هاي مزمن • ا .2اسپري استرونيد جهت آسم .22آسپرين ‌،بتابلوكرها و داروهاي كاهنده ليپيد دربیمار1ان 60 20 Aug. 2010 ) (Overuseخدمات باالي استاندارد • استفاده بيش از استاندارد با تفكر اينكه مفيد مي باشد • مثال: • -1تجويز آنتي بيوتيك جهت عفونت ويروسي: – عوارض 1جانبي مصرف بيش از حد – مقاومت به آنتي بيوتيك در زمان نياز • -2تست هاي تشخيص اضافي ()Paraclinic • -3پروسه هاي جراحي اضافي 61 20 Aug. 2010 : Misuseاستعمال غلط • وقوع يك عارضه قابل پيشگير1ي در طول يك پروسه درماني باعث مي شود كه منافع كامل وبالقوه بدست نيايد مثال : • -1عوارض قابل اجتناب داروئي( ايجاد Rashپس از تجويز يك آنتي بيوتيك بخصوص ) • -2عوارض قابل اجتناب جر1احي (ايجاد پنوموتوراكس توسط جر1اح بي تجربه ) 62 20 Aug. 2010 تحلیل ریشه ای در مدیریت خطای پزشکی ‏Root Cause Analysis • • • • • • 63 * رویکرد به خطاهای پزشکی: خطاهای پزشکی را می توان از دو دیدگاه کلی مورد بررسی قرار داد. [ ]1دیدگاه سنتی یا رویکرد فردی Person Approachبه خطا [ ]2دیدگاه جامع نگر یا رویکرد سیستمی System به خطا. ‏Approach در این دو رویکرد در موارد ذیل با یکدیگر متفاوتند: نوع نگرش به علل و عوامل ایجاد کننده خطا نحوه مدیریت خطا، 20 Aug. 2010 رویکرد ف111ردی1- ‏Personal Approach • • • • 64 1.به طور معمول برخورد اولیه با یک خطا ،پیدا کردن فرد خطا کار و سرزنش کردن وی است. .2رویکرد ساده ایست که طبق آن رخداد نامطلوب و علت ایجاد آن (فرد خطاکار) کامالً مشخص است. 3.با تأکید بر این اصل که • هر فردی به تنهایی پاسخگوی عمل خویش است، 4.دارای سابقه ای طوالنی در دنیای طبابت می باشد. – بر اساس چنین استداللی ،در صورت وقوع خطا در یک عمل جراحی ،بدون در نظر گرفتن علل و عوامل زمینه ای آن ،تنها فرد پاسخگو جراح و در صورت رخ دادن هر گونه اشتباه در مصرف داروی بیماران تنها کسی که مؤاخذه می شود ،پرستار خواهد بود. 20 Aug. 2010 Cont. • 5.تمامی تالش ها برای کاهش خطا بر افراد و اقدام اشتباه صورت گرفته متمرکز است • 6.برای بهبود عملکرد افراد از روش هایی مانند ذیل برای فرد خطاکار ،استفاده می شود. – – – – 65 آموزش اجباری، هشدار، وضع قوانین و تعیین مجازات 20 Aug. 2010 رویکرد فردی دارای مشکالت متعددی می باشد • این واقعیت که مراقبت سالمت ار1ائه شده نه توسط یک فرد (پزشک ،پرستار و )...بلکه توسط گروهی از 1افراد و در1 یک نظام مراقبت سالمت پیچیده صورت می گیرد ،نادیده گرفته می شود. • تنها یک بررسی ساده بر روی الگوی خطاهای پیش آمده، مؤید این مطلب است که می توان با ارزیابی خطاهای موجود در نظام سالمت ،راهبردهای مؤثر1تری جهت کاهش میزان خطا و ارتقاء کیفیت مراقبت های سالمت ار1ائه داد. 66 20 Aug. 2010 آیا نتیجه رویکر1د فر1دی در جلوگیری از تکرار 1مجدد خطا نیز ر1ضایت بخش و مطلوب است؟ • اغلب اینطور تصور می شود که با سرزنش و توبیخ فرد خاطی و در نهایت با کنار گذاشتن وی ،دیگر اشتباهی رخ نمی دهد. • در حالیکه این گونه نبوده و همان خطا بارها تکرار خواهد شد. • زیرا خطاهای صورت گرفته،متأثر از چندین عامل می باشند و سرزنش افراد خاطی و حتی کنار گذاشتن آنان، هیچگونه تغییری در این عوامل نمی دهد. 67 20 Aug. 2010 سیستم • در 1یک سیستم عالوه بر 1افراد ،عوامل متعددی وجود دارند که بر 1یکدیگر تأثیر 1می گذارند. • طبق تعریف ،سیستم مجموعه ای از 1عناصر مستقل است که برای رسیدن به یک هدف مشترک با یکدیگر تعامل دارند. • این عناصر می توانند انسانی و یا غیر 1انسانی (تجهیزات، تکنولوژی ،زیر ساخت ها و )...باشند. • عناصر درون یک سیستم همانند یک چرخه به هم متصلند. 68 20 Aug. 2010 Cont. • در این میان انسان به عنوان جزئی از یک سیستم، معموالً در آخرین سطح چرخه قرار گرفته و در واقع عملکرد نهایی سیستم است ،نه علت ریشه ای خطا. • بدین ترتیب ،تا هنگامی که علل ریشه ای خطا شناسایی نشده و بر طرف نشوند ،آن خطا مکرراً توسط یک فرد خاص و یا هر فرد دیگری که جایگزین وی شود ،تکرار خواهد شد. 69 20 Aug. 2010 :رویکرد س11یستمی2- ‏System Approach • در این رویکرد به جای سرزنش افراد خطاکار ،به خطاها به عنوان پدیده هایی اجتناب ناپذیر که می توان از آنها جهت ارتقاء عملکرد سیستم بهره برد ،نگریسته می شود. • بر خالف رویکرد فردی به خطا که منحصر به یافتن فرد خطاکار و مجازات وی می باشد ،رویکرد سیستمی کوششی در جهت تغییر سیستم به گونه ای است که احتمال وقوع خطا در آن کم شود. • برای این منظور ،باید به بررسی و تحلیل عوامل زمینه ای تأثیر گذار بر پیدایش خطا در داخل سیستم پرداخت. 70 20 Aug. 2010 مدلپ111نيرسوئيسيSwiss Cheese Model ت111وسط James Reason • درون هر سیستم ،نواقص متعددی وجود دارد ولی این نواقص همیشه منجر به بروز خ1طا نمی شوند. بلکه خطا تنها زمانی روی می دهد که :نقص های موجود در قسمت های مختلف سیستم ،به صورت پیش بینی نشده و هم زمان با یکدیگر رخ دهند و زنجیره ای از این نواقص منجر به پیدایش یک حادثه شوند. در واقع ،حوادث بزرگ غالبا ً نتیجه تجمع زنجیره ای از نواقص کوچ1ک ولی متعدد موجود در سیستم می باشند که توانسته اند از سدهای دفاعی و تمهیدات امنیتی در نظر گرفته شده ،عبور نمایند. توالی رویدادهای فوق را که بیانگر اثر تجمعی نواقص موجود در سیستم (نقص در عوامل سازمانی ،تکنیکی و انسانی) در ایجاد انواع خطا می باشد به مدل پنیر سوئیسی تشبیه کرده اند. 71 20 Aug. 2010 • • • Cont. • اين مدل نشان مي دهد چگونه تجزيه وتحليل وقايع بزرگ ومهم ونارسائي هاي سيستم هاي فاجعه بار و مصيبت زا باعث آشكارشدن نارسائي هاي متعدد كوچكترمنجربه خطرات واقعي درسيستم مي شود . • هراليه ازاين پنيرنماينده اي ازيك احتياط ومانع ايمني وابسته به موارد ذيل است : • -1مرور سوابق پزشكي • -2چك كردن پرتکل درمانی (محل عالمت گذاري شده عمل جراحي دراتاق عمل) 72 20 Aug. 2010 نكته • هيچ سد ومانع منفردي به تنهايي موفق نيست • No single barrier is foolproof • هركدام ازآنها منافذ و سور1اخهائي (نقصهایی) دارند • جهت برخي وقايع جدي ( عمل جراحي روي محل اشتباه يا افر1اد اشتباه ) اين منافذ بشكل غيرمعمول و نادر به يك خط ودريك رديف قرار1مي گيرند . • براساس اين مدل :هر1اليه بشكل مستقل عمل مي كند (با مهار یکی از 1الیه ها مانع از ایجاد حادثه میشویم) 73 20 Aug. 2010 Cont. • • • • • • 74 براي مثال درموقعيت اورژانسي تمام مراحل شناسائي بيمار وموضع عمل توسط جراح و كادر پزشكي ممكن است دچار اختالل شده ويا دور زده شود : -1جراح براي اولين بار بيمار را دراتاق عمل مالقات مي كند . -2عجله تكنسين راديولوژي ممكن است باعث عالمتگذاري اشتباه فيلم راديولوژي شود . -3آويزان كردن اشتباه وبرعكس فيلم راديولوژي وعدم توجه جراح (‌عجله) Hang it Backward -4عالمت نزدن محل عمل جراحي ازقبل (خصوصا ً دربيمارغيرهوشيار ) -5يا عالمت گذاري اشتباه محل جراحي 20 Aug. 2010 20 Aug. 2010 75 20 Aug. 2010 76 20 Aug. 2010 77 20 Aug. 2010 78 20 Aug. 2010 79 Important • هنگامی که یک رخداد نامطلوب اتفاق می افتد ،مهم این نیست که دریابیم چه کسی مرتکب اشتباه شده است ،بلکه باید بررسی کنیم علت شکست مکانیسم های دفاعی در برابر پیدایش خطا چه بوده است. 80 20 Aug. 2010 ت111حلیلعللریشه 1ا1یخطاهایپ111زشکی* ‏Root Cause Analysis • تحلیل علل ریشه ای خطاهای پزشکی فرآیندی است که طی آن عوامل اصلی که منجر به وقوع یک رخداد هشدار دهنده یا حادثه ای ناگوار (اعم از مرگ ،واکنش دارویی و )...شده اند ،شناسایی می شوند. • در این تحلیل به جای پرداختن به عملکرد افراد ،در درجه اول بر سیستم ها و فرآیندهای موجود در آنها تأکید می شود. • بدین صورت که از برخی علل خاص در فرآیندهای بالینی که منجر به ایجاد خطا شده اند به سوی علل مشترک در فرآیندهای سازمانی پیش رفته ،اصالحات بالقوه در این فرآیندها و سیستم ها را که می توان برای کاهش احتمال چنین خطاهایی در آینده اعمال نمود ،شناسایی می کند. 81 20 Aug. 2010 به عبارت دیگر • تحلیل علل ریشه ای خطا RCAتکنیکی است که به ما اجازه می دهد تا .1علل اصلی یا اولیه خطاهای پزشکی را پیدا کنیم .2با حذف و اصالح آنها، .3احتمال وقوع مجدد خطا را کاهش دهیم. • با کمک این تکینک می توان عواملی را که بیمار را در معرض خطر قرار می دهند ،شناسایی کرد. • این عوامل را می توان در سه گروه عوامل سازمانی ،عوامل تکنیکی و عوامل انسانی طبقه بندی کرد. 82 20 Aug. 2010 -1عوامل سازمانی ‏Organization Factors • در بخش های مختلف یک سازمان ،عوامل متعددی را می توان یافت که به عنوان علل ریشه ای در ایجاد خطا نقش دارند. • این مشکالت را می توان در هر یک از اجزای سازمان مانند • استانداردها، • روش های اجرایی، • تصمیمات و اولویت های سازمانی، • فرهنگ سازمانی و • نحوه انتقال دانش به کارکنان • جستجو کرد. 83 20 Aug. 2010 -2عوامل تکنیکی ‏Technical Factors • اجزای فیزیکی یک سیستم مانند – تجهیزات و تأسیسات به کار رفته در سیستم، – نرم افزارهای مورد استفاده، – مواد مورد نیاز و حتی بر چسب روی وسایل، • به عنوان عوامل تکنیکی می توانند در ایجاد خطا مؤثر باشند. 84 20 Aug. 2010 -3عوامل انسانی ‏Human Factors • پژوهشگران ،مشخص نمودن عوامل انسانی ایجاد کننده خطا را مستلزم مطالعه بر روی تعامالت موجود میان انسان ها با ابزار و لوازم مورد استفاده ایشان و با محیطی که در آن به کار و فعالیت مشغولند ،می دانند. روان شناسان شناختی Cognitiveپس از سالها مطالعه بر روی این موضوع که انسان ها چرا و چگونه خطا می کنند ،تئوری شناختی را مطرح کردند. • در این تئوری برای عملکرد ذهنی انسان ،دو جنبه اصلی در نظر گرفته می شود .جنبه خودکار Automaticو جنبه حل مسأله ای. Solving Problem 85 20 Aug. 2010 جنبه خودکار ‏Automatic, Autopilot • در جنبه خودکار: .1عملکرد ذهنی انسان به صورتی سریع و بدون تالش چ1ندانی صورت می گیرد. .2انسان از عملکرد ذهنی خود پس از آنکه وظیفه ای را چندین بار انجام داده و آن وظیفه جزئی از جنبه خودکار ذهن وی شده، .3برای انجام آن کار تفکر نمی کند و .4عمل وی به صورت ناخودآگاه انجام می شود. 86 20 Aug. 2010 Cont. • خطاهای صورت گرفته در عملکرد خودکار انسان را خطای اجرایی Executiveمی نامند و این گونه خطاها را به دو جزء خطاهای قابل مشاهده Slipsو غیر قابل مشاهده تقسیم ‏Slapsesمی کنند. • علت این خطاها در اکثر مواقع ،حواس پرتی یا عدم توجه کافی به دنبال خستگی زیاد ،بی خوابی ،عصبانیت ،بیماری ،مصرف الکل ،مشغولیت ذهنی زیاد و ...می باشد. • با رفع علل فوق احتمال وقوع چنین خطاهایی بسیار کمتر خواهد شد. 87 20 Aug. 2010 جنبه حل مسأله ای ‏Solving Problem • بر خالف جنبه خودکار ،1فرآیندی خودآگاه و کنترل شده و نیاز1مند تمرکز ذهنی باالیی می باشد. • انسان برای تصمیم گیری در مورد انجام یک کار، – ابتدا باید اطالعات مورد نیاز خود ر1ا جمع آور1ی کند و – پس از آن ،اطالعات بدست آمده را با دانش ذخیره ای خود مقایسه نماید. • خطاهایی را که در فرآیند حل مسأله رخ می دهند ،خطای برنامه ریز1ی Planیا اشتباه Mistakeمی نامند. 88 20 Aug. 2010 Cont. • علت چنین خطاهایی معموال ًموارد ذیل می باشد: .1کمبود مهارت، .2ارزیابی نادرست موقعیت، .3بکارگیری نابجای قوانین .4نقص در پایه دانش افراد (خصوصا ً هنگام مواجه شدن با موقعیت های ناآشنا که برای آن یک راه حل نوشته شده وجود ندارد) 89 20 Aug. 2010 20 Aug. 2010 90 علل خطاهاي پزشكي • • علل بسيارپيچيده بوده وهنوز كامالً شناخته نشده است 1ولي برخي ازآنهاشامل : -1خطاهاي ارتباطي ( عدم ارتباط زباني ،دست 1خط هاي بد ،اسامي مشابه ) -2افزايش 1مراقبت هاي تخص1صي Specializationوبي نظم وگسيخته ‏Fragmentation هرچه تعداد افراد درگير درمراقبت درماني بيشترباشد وخدمات قسمت ها و به تكه هاي كوچكتري تقسيم شده باشد احتمال خطا بيشتر1است واحتمال اينكه بخشي ازخدمات انجام نشود خيلي زياد است. 1 -3خطاهاي ناشي از فعاليت هاي زياد و افزايش 1شيفت كاري over workو خستگي زياد burnout 91 20 Aug. 2010 • • • Cont. • -4خطاهاي ناشي از محصوالت توليدي مثال ً ‌( عالمت هاي اشتباه بر روي توليدات خوني ‌) – 5نارسائي هاي تجهيزات مثالً اختالل عملكرد سوپاپ و دريچه پمپ ‌( Intravenous Pumpافزايش ميزان دريافت دارو در زمان كم ) -6خطاهاي تشخيصي :باعث تجويز اشتباه دارو و درمان نامناسب مي شود . خواندن اشتباه گرافي ها باعث اعمال جراحي غلط در موضع اشتباه مي شود . -7تسهيالت وساختمان هاي با طرح هاي ضعيف : م1سيرهاي عبور و مرور كه داراي گردش با زاويه تند و یا شیب زیاد مي باشد باعث افتادن و تصادف بين مردم و بيماران ويلچري شده و باعث افزايش تعداد جراحي ميشود . 92 20 Aug. 2010 • • • • Cont. • 8.عملكرد پزشكان و پرستاران بدون تجربه • 9.پروتكل هاي جديد • 10.افزايش سن • 11.مراقبت هاي در1ماني پيچيده ( تكنولوژي هاي پيچيده ، داروهاي بسيارقوي و وسيع الطيف ، 1مراقبت هاي ويژ1ه و اقامت هاي طوالني مدت دربيمارستان ) • 12.مراقبت هاي درماني ويژه و فوري 93 20 Aug. 2010 دالیل پیدایش خطاهای پزشکی ● • در بسیاری از موارد ،علت به وجود آمدن یک خطای پزشکی ،بیش از آنکه ناشی از بی‌توجهی پزشک باشد ،نتیجه اشکال در کل سیستم است ولی از طرف دیگر شاهد افزایش روزافزون شکایات از پزشکان به دلیل این خطاها هستیم. • در زیر دالیل احتمالی پیدایش خطاهای پزشکی را در گردهمایی‌های مختلف دسته‌بندی نموده‌ایم: 94 20 Aug. 2010 Cont. – ▪1مشکالت اساسی در مراقبت‌های پزشکی ـ ارایه مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی مسوولیت بسیار سنگینی است که وقوع اشتباه در بعضی مراحل آن ،اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. ـ سخت بودن برقراری تعادل میان نیاز به انجام مجدد آزمایشات برای جلوگیری از اشتباه در تشخیص و نیاز به جلوگیری از انجام آزمایش‌های بی‌مورد، ـ غیرممکن بودن این‌که همه پزشکان و متخصصان در مورد هر بیماری که با آن روبرو می‌شوند ،از آخرین دانش روز مطلع باشند، ـ امکان‌پذیر نبودن این امر که پزشک در طول مدت اندکی که برای مالقات و معاینه بیمار در اختیار دارد ،مراقبت‌های کامال دقیق را ارایه نماید. 95 20 Aug. 2010 Cont. – ▪2مشکالت کلی ساختار صنعت 1پزشکی صنعت 1پزشکی در کل بیش از آنچه مورد انتظار است ،1باعث 1پیدایش خطاهای پزشکی می‌شود1. ـ بودجه ناکافی مراقبت‌های پزشکی، ـ مدیریت 1نادرست 1که منجر به بهره‌وری ضعیف 1از بودجه موجود می‌شود، ـ فشار کاری شدید به پزشکان و سایر کارکنان حرفه پزشکی، ـ سازگاری بسیار کند با فن‌آوری‌های جدید، ـ عدم گزارش خطاهای پزشکی به علت ترس از شکایات قانونی که منجر به سخت‌1شدن پایش و تصحیح این اشتباهات می‌شود، ـ انجام بی‌مورد دوباره و حتی سه‌باره آزمایشات 1به جهت ترس از شکایات1 قانونی. 96 20 Aug. 2010 Cont. ▪3خطاهای فردی پزشک ـ خطاهای ساده انسانی که هر فردی حتی پزشکان بسیار حاذق نیز ممکن است دچار آنها شوند، ـ پزشکانی که تحت تاثیر الکل یا مواد مخدر هستند، ـ خط بد و ناخوانا که می‌تواند منجر به تحویل داروی اشتباه یا انجام آزمایش نادرست و یا دوزاژ غلط دارو گردد. 97 20 Aug. 2010 Cont. ▪4خطاهای بیمار ـ بیماران باید بدانند که خودشان نیز در دریافت مراقبت‌های پزشکی خوب ،مسوول و سهیم هستند، ـ عدم گزارش عالیم :برخی بیماران همه عالیم‌شان را با پزشک‌شان در میان نمی‌گذارند که به دلیل شرم ،یا به دلیل اینکه فکر می‌کنند این عالمت ربطی به مشکل اصلی‌شان ندارد یا اینکه پزشک‌شان دقیقا در مورد آن عالمت خاص از آنها سوالی نکرده ـ تاخیر در گزارش یک عالمت، ـ عدم گزارش داروهایی که مصرف می‌کنند، ـ عدم گزارش مواردی از طب جایگزین که مورد استفاده بیمار است، ـ عدم تعهد بیمار به مصرف دارو یا انجام اقدامات درمانی به دالیل مختلف مثل مشکالت مالی ،تنبلی و ،... ـ عدم صداقت بیمار :نشانگان‌های اختالالت ساختگی ،تمایل به دریافت داروهای خاص، تمارض ،سوءاستفاده مالی از طریق بیمه ،گرفتن مرخصی استعالجی و ،... 98 20 Aug. 2010 Cont. – ـ ترس از مسایل قانونی :مثال عدم گزارش مصرف مواد مخدر، ـ ترس از مسایل اجتماعی :مثال عدم ذکر عادات خاص و برخی رفتارها، ـ ترس از سرزنش شدن توسط پزشک مثال در مورد عدم مصرف داروها، ـ اعمال فشار از طرف بیمار :تمایل بیمار برای سوق دادن پزشک به سمت درمان‌های خاص مانند تجویز آنتی‌بیوتیک ،داروهای خواب‌آور و ...در زمانی که پزشک طرح درمانی دیگری را برای بیمار مناسب‌تر می‌داند .در این گونه مواقع پزشک بر سر دو راهی درمان صحیح بیمار و راضی نگه‌داشتن او قرار می‌گیرد، ـ نخواندن کامل و دقیق برچسب‌های دارویی و راهنمای مصرف داروها. 99 20 Aug. 2010 Cont. – ▪5خطاهای داروساز ـ داروی نادرستی به جای داروی اصلی تحویل بیمار شود (به علت شباهت در شکل و بسته‌بندی با عنوان دارو و ،)... ـ دوز نادرستی به جای دوز اصلی به بیمار داده شود، ـ توضیحات الزم در مورد نحوه مصرف دارو به بیمار داده نشود – ▪6خطاهای آزمایشگاه‌ و پاتولوژی ـ اشتباه در نوشتن نام بیمار روی نمونه، ـ آلوده شدن نمونه‌ها در حین انجام آزمایش، ـ احتمال ذاتی پیدایش خطا در آزمایشات گوناگون (مثبت‌های کاذب ،منفی‌های کاذب)، ـ محدودیت‌های برخی آزمایش‌های خاص برای گروهی از بیماران، ـ خطای انسانی در بررسی نمونه‌های دیداری و بصری مانند پاپ‌اسمیر یا نمونه‌برداری‌های سلولی. 100 20 Aug. 2010 Cont. – ▪7خطاهای صنایع دارویی ـ استفاده از اسامی مشابه در نامگذاری داروها، ـ آزمایش‌1های ناکافی برای اطمینان از ایمن‌بودن مصرف برخی داروها که در نهایت منجر به جمع‌آوری آنها از بازار گردیده است. – ▪8خطاهای بیمارستانی ـ عفونت‌های بیمارستانی :ا1ین عفونت‌ها در طی بستری بیمار در بیمارستان ،چه ا1ز طریق محیط و چه 1از راه جراحی یا سایر درمان‌ها به بیمار منتقل می‌شوند. ـ اشتباهات جرا1حی،1 ـ اشتباه به هنگام انتقال داروها به ظروف کوچک‌تر و نوشتن عنوان آ1نها، 101 20 Aug. 2010 Cont. • ▪9اشتباهات دارویی: ـ داروی نادرست ـ دوزاژ نادرست و ... ▪10اشتباهات جراحی ـ جراحی روی بیمار نادرست! ـ جراحی روی موضع نادرست :مثال جراحی روی دست راست به جای دست چپ! ـ عدم‌توجه به داروهای 102 20 Aug. 2010 مواردي كه هرگز نبايد اتفاق بيفتد Never Events خطاي پزشكي28 شاملNational Quality forum • براساس است كه اكثرآنها درمراكزبهداشتي درماني اتفاق مي افتد و بقيه . ممكن است درمنزل يا هرمحل ديگري حادث شود • They are defined as "adverse events that are serious, largely preventable, and of concern to both the public and health care providers for the purpose of public accountability." • The 28 Never Events are: 20 Aug. 2010 103 Cont. • A recent Leapfrog Group Study finds that roughly half of the 1,285 hospitals that responded to their survey waive fees for never events, and that hospitals that do waive fees are much more likely to have perfect scores on the Leapfrog Safe Practices Score survey. 20 Aug. 2010 104 الف ) وقايع جراحي Surgery انجام جراحي بر روي قسمت اشتباهي ازبدن.1 wrong body part performed on the performed on Surgery انجام جراحي بر روي بيمار اشتباه.2 wrong patient the Wrong انجام جراحي با روش و رويه غلط بر روي بيمار.3 surgical procedure performed on a patient جا گذاشتن اشياء خارجي دربدن بعدازجراحي يا ساير روش هاي.4 Unintended retention of a foreign درماني object in a patient after surgery or other procedure 20 Aug. 2010 105 Cont. مرگ درحين عمل يا بالفاصله بعدازعمل جراحي.6 • Intraoperative دربيمار با وضعيت سالمتي طبيعي or immediately post-operative death in an ASA Class I patient ) تلقیح مصنوعی با اهداکننده های (اسپرم و تخمک.7 • Artificial insemination with the اشتباه wrong donor sperm or donor egg 20 Aug. 2010 106 ب ) وقايع مرتبط با تجهيزات و توليدات مرگ يا ناتواني جدي بيمار بدنبال استفاده از داروها و تجهيزات آلوده در تسهيالت-1 • Patient death or serious disability associated with مراقبتي the use of contaminated drugs, devices, or biologics provided by the healthcare facility مرگ يا ناتواني جدي بيماربدنبال استفاده از دستگاهها وتجهيزات مصرف شده قبلي و-2 • Patient death or . يا دستگاههائي با عملكرد متفاوت با آنچه مورد انتظار است serious disability associated with the use or function of a device in patient care, in which the device is used or functions other than as intended مرگ يا ناتواني جدي بيمار بدنبال آمبولي هواي داخل عروقي در مراكز ارائه خدمات-3 • Patient death or serious disability associated مراقبتي و سالمتي with intravascular air embolism that occurs while being cared for in a healthcare facility 20 Aug. 2010 107 پ ) وقايع مراقبتي بيمار Infant discharged to ترخيص نوزاد به شخص اشتباه-1 • the wrong person ساعت4 مرگ يا ناتواني جدي بيمار بدنبال مفقودشدن )بيش از-2 • Patient death or serious disability بيمار ( associated with patient elopement (disappearance) خودكشي يا قصدخودكشي منجربه ناتواني جدي درحين ارائه-3 • Patient suicide, or attemptedخدمات مراقبتي suicide resulting in serious disability, while being cared for in a healthcare facility 20 Aug. 2010 108 ت ) وقايع مرتبط با مديريت مراقبتي مرگ يا ناتواني جدي بيمارمرتبط با خطاي درماني-1 Patient death or serious disability associated with a medication error (e.g., errors involving the wrong drug, wrong dose, wrong patient, wrong time, wrong rate, wrong preparation or wrong route of administration) مرگ يا ناتواني جدي بيمارمرتبط با واكنش هموليتيك بعلت تجويز خون يا فراورده هاي خوني-2 Patient death or serious ) تباه1ازگار ( تزريق گروه خون اش1ناهمگون و ناس disability associated with a hemolytic reaction due to the administration of ABO/HLA-incompatible blood or blood products مرگ يا ناتواني جدي مادر در زايمان طبيعي يا وضع حمل حاملگي هاي كم خطر موقع ارائه-3 Maternal death or serious disability associated خدمات مراقبتي with labor or delivery in a low-risk pregnancy while being cared for in a health care facility 20 Aug. 2010 • • • • 109 Cont. تواني جدي بيمار مرتبط با هيپوگليسمي كه موقع ارائه خدمات مراقبتي شروع1 مرگ يا نا-4 Patient death or serious disability associated with . شود hypoglycemia, the onset of which occurs while the patient is being cared for in a healthcare facility ) مرتبط با نارسائي وشكستKernicterus مرگ يا ناتواني جدي ( كرينكتروس-5 Death or serious disabilityن يرقان نوزادي1درشناخت ودرما (kernicterus) associated with failure to identify and treat hyperbilirubinemia in neonates Stage 3 or 4 بعداز پذيرش جهت خدمات باليني4 يا3 زخم بستر درجه-6 pressure ulcers acquired after admission to a healthcare facility Patient death نخاعیmanipulative مرگ يا ناتواني جدي بيماربعلت درمان-7 or serious disability due to spinal manipulative therapy 20 Aug. 2010 • • • • 110 ث ) وقايع مرتبط با محيط مرگ يا ناتواني جدي بيمارهمراه شوك الكتريسيته درحين مراقبت هاي-1 • Patient death or serious disability associatedدرماني with an electric shock or elective cardioversion while being cared for in a healthcare facility اي ديگربه بيماريا1 هرگونه حادثه اي دراثرانتقال اشتباه لوله هاي اكسيژن يا گازه- 2 • Any incident in which a line designated for آلودگي اين لوله ها oxygen or other gas to be delivered to a patient contains the wrong gas or is contaminated by toxic substances هرگونه مرگ يا ناتواني جدي بعلت سوختگي ناشي ازهرمنبعي درحين مراقبت هاي-3 • Patient death or serious disability associated with a درماني burn incurred from any source while being cared for in a healthcare facility 20 Aug. 2010 111 Cont. هرگونه مرگ يا ناتواني جدي بعلت اختالل درمحافظ-4 • Patient death or ونگهدارنده هاي اطراف تخت serious disability associated with the use of restraints or bedrails while being cared for in a healthcare facility Patient هرگونه مرگ يا ناتواني جدي بعلت افتادن.5 • death or serious disability associated with a fall while being cared for in a healthcare facility 20 Aug. 2010 112 ج ) وقايع جنائي ‌داروساز و، پرستار، هرگونه اصراردستورات درمانی توسط شخصيت هاي پزشك-1 Any instance of careديگر ارائه دهندگان خدمات درماني داراي پروانه كار ordered by or provided by someone impersonating a physician, nurse, pharmacist, or other licensed healthcare provider Sexual assault on a patient سوء استفاده وتجاوز جنسي از بيمار-2 within or on the grounds of the healthcare facility Death مرگ يا جراحت مهم بيماريا پرسنل ناشي از سوء استفاده وتجاوز فيزيكي-3 or significant injury of a patient or staff member resulting from a physical assault (i.e., battery) that occurs within or on the grounds of the healthcare facility Abduction of a patient of any age ربودن بیمار.4 20 Aug. 2010 • • • • 113 Four Actions • The Leapfrog Group offers four actions as industry standards following a never event: • 1)apologize to the patient, • 2) report the event, • 3) perform a root cause analysis, and • 4) waive costs directly related to the event. 20 Aug. 2010 114 5مرحله جهت مراقبت هاي سالمتي سالم تر و كاهش خطاهاي پزشكي (جهت بیمار) • • • • • ‏Five Steps to Safer Health ‏Speak up if you haveCare -1صحبت كنيد .اگرسؤال يا نگراني خاصي داريد . .questions or concerns -2ليستي از داروهائي كه مصرف مي كنيد با خود داشته باشيد Keep a list of all . .the medicines you take -3مطمئن شويد كه نتايج تمام آزمايشات وتست ها و درمانهاي قبلي را دريافت كنيد Make . .sure you get the results of any test or procedure -4با پزشك وتيم درماني خود درمورد راهها و انتخاب هاي ديگر درماني صحبت كنيد اگر قصد بستري در بيمارستان را داريد Talk with your doctor and health . ‏care team about your options (choices) if you need .hospital care -5مطمئن شويد كه هرچيزي كه قراراست اتفاق بيافتد را متوجه شده ايد اگرقصد جراحي داريد ‏Make sure you understand what will happen if you .5 . .need surgery 115 20 Aug. 2010 چه بايد بكنيم • -1ايجاد فرهنگ مناسب درسازمان 1وجامعه – نگرش سيستميك به حوادث ناخواسته درماني ( %96منشاء سيستميك و %4منشاء فردي ) – فرهنگ عاري از سرزنش ( مشاركت درگزارش دهي پرسنل وحل مشكالت ) – حمايت ازكاركنان – مشاركت بيماران وخانواده هايشان درحل مشكالت • -2ايجاد سيستم گزارش دهي – يادگيري • -3تجزيه وتحليل عليتي خطاها 116 20 Aug. 2010 Cont. •بهترين روش پيشگيري از خطاهاي پزشكي را: •فعاليت هماهنگ مدیریت و تيم پزشكي در يك سيستم درماني از جمله پزشك، دارو1ساز ،پرستار و ماما و ...برشمرد 117 20 Aug. 2010 انتظار بیمار از پزشک داشتن دقت و مهارت .است • شايعترين نوع قصور از نوع بي مباالتي و بي‌احتياطي و در درجه بعدي عدم رعايت قوانين است، • شايعترين نوع بي احتياطي در اکثر رشته هاي تخصصي عدم دقت در گرفتن شرح حال ،معاينه و عدم توجه به عاليم باليني بيمار بوده است. • همچنين درحالي که بيشترين ميزان شکايت از گروه پزشکي بوده است. • بيش ترين ميزان قصور در گروه مسئوالن فني مشاهده مي شود. 118 20 Aug. 2010 Cont. • خود بیمار به خوبی می‌تواند از بسیاری از انواع خطاهای پزشکی جلوگیری نماید. • یک فرد به عنوان بیمار ،از زمان و انگیزه کافی برای بررسی دوباره تشخیص بیماری و داروهای تجویز شده برخوردار است. • اگر چه بیمار هرگز قادر نخواهد بود که جلوی لغزش تیغ جراحی یا عفونت بیمارستانی را بگیرد ،ولی با داشتن اطالعات کافی در مورد خطرهای احتمالی ،می‌تواند در مورد سابقه پزشک معالج و یا بیمارستان خود ،تحقیق کافی بنماید. 119 20 Aug. 2010 قصور پزشکی • قصور پزشکی مترادف غفلت و خطایی است که از روی سهو سر زند و در مقابل تقصیر است که به خطای عمدی گفته می‌شود. • قصور پزشکی به ۴دسته تقسیم می‌شود: )۱بی‌مباالتی، )۲بی‌احتیاطی، ‌‌)۳نداشتن مهارت (که خود به ۲دسته نداشتن مهارت علمی و عدم مهارت عملی تقسیم می‌شود). ‌‌)۴رعایت نکردن نظامات دولتی. 120 20 Aug. 2010 قانون چه می‌گوید؟ • در ماده ۶۰قانون مجازات اسالمی آورده شده است: • چنانچه طبیب پیش از شروع درمان یا اعمال جراحی از مریض یا ولی او برائت حاصل کرده باشد ،ضامن خسارت جانی یا مالی یا نقص عضو نیست و در موارد فوری که اجازه گرفتن ممکن نباشد ،طبیب ضامن است. • با وجود این ،بسیاری از حقوقدانان معتقدند چنانچه پزشک در تشخیص بیماری دچار اشتباه شود ،خطای شغلی برای وی محرز است و اساسا خطای وی در معا1لجه یا عمل جراحی ،خود نوعی از خطاست و به نظر می‌رسد چنانچه پزشک متبحر و حاذقی به دلیل سهل‌انگاری ،بی‌احتیا1طی ،بی‌مباالتی و رعایت نکردن نظامات دولتی مرتکب خطای پزشکی شود و به بیمار صدمه‌ای بزند ،ضامن است؛ حتی اگر اعمال وی با اجازه بیمار یا ولی او باشد. چنانچه پزشک مهارت و دقت متعارف و معمول را در رشته خود به خدمت گرفته باشد ،مرهون اجر و پاداش است .حتی اگر در مداوای بیمار موفق نشود. 121 20 Aug. 2010

62,000 تومان