دوره ی نقل علم در ایران منصوری

دوره ی نقل علم در ایران منصوری

اسلاید 1: پژوهش در دورۀ نقل علم رضا منصوری دانشگاه شریف و رصدخانۀ ملی ایران 13 آذر 1392، اصفهان-شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات پژوهشگاه دانشهای بنیادیاصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 2: اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392چشم آلت است مر ادراک چیزی را که حاضر است امروز، و گوش آلت است مر ادارک چیزی را که دی و پریر بودست و گذشته است، و فکرت آلت است مر ادراک چیزی را که فردا و پس فردا خواهد بودنناصر خسرو قبادیانی، جامع‌الحکمتین، ص 254

اسلاید 3: ایران کشوری است در حال گذار به مدرنیتاصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 4: در این دورۀ گذار علم در چه وضعیتی است؟آیا خرد جمعی ما در مفهوم پژوهش اتفاق نظر دارد؟اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 5: کوشش در تحلیل تاریخی این دوران و چند گونگی ویژگی ها آنمعیارهای ارزشی، ساختارهای ذهنی، ومفاهیم اجتماعی چند گانه و نا همزمان- گسست در مفهوم سازی اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 6: نمونۀ گسست در علم و نهاد های آموزشیاصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 7: تحولات تاریخی پس از تاسیس نظامیه هانادیده انگاریبهتخودیافتآگاهیاصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 8: History of science in Iran from a physicist’s perspective برای ترجمه ی فارسی مقاله در فصل دوم این کتاب ر.ک. به تاب معماری علم ، رضا منصوری، ویراست دوم، فصل 5، www.rmansouri.irاصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 9: اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 10: آدلار باثیمن از استادان عربم آموخته ام که عقل را راهنمای خودم قرار دهم، حال آنکه شما بدین خرسندید که اسیر زنخیر یک مرجع اخلاقی را بگردن داشته باشید. قرن ششم/دوازدهم هم عصر غزالیاصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 11: تحول مفهوم مدرسه و علممفهوم علم پس از تا سیس نظامیه ها با تاریخ تحولات اجتماعی به گونه ای عجین شده است که تفکیک از علوم دینی وروشهای آن به سختی امکان پذیر است؛ مخالفت با این مفهوم نظیر کفر تلقی می شود.اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 12: دورۀ نادیده انگاری...... پس ثابت شد که اصلاً به تعلم علوم فلاسفه، سوای آنچه علمای شريعت آن را داخل علوم خود ساخته اند اشتغال ضروری نيست. بنابر اين بر شيخ الاسلام واجب باشد که ازتعلم آن منع کند و اصلاً نگذارد که کسی به درس و افاده ی آن مشغول گردد. سلوک الملوک، فضل الله روزبهاناوائل صفويه / همزمان با عصر گاليلهاصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 13: دورۀ نادیده انگاری؟اگرچه ِسُها در برابر آفتاب ظهوری ندارد و موج حصیر با نقش حریر جلوه نیارد، مأمور فرمودند که به استعانت و همدستی یکدیگر کتاب مزبور را به لفظ واضح و آسان ترجمه نموده که مفهوم عامه باشد. حکمت ناصریهاصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 14: دورۀ بهتآآيا سبب اين ترقي و ثروت و قدرت و تفوق اهل اروپا بر اهل آسيا از چه حاصل شده؟ از قوة طبيعي انسان است و يا استعداد ملكي آنان؟ از هيچ كدام، زيرا كه به حكم طبيعت، خلق هيچ مملكت باهوش‌تر و مستعدتر و كاركن‌تر از اهل آسيا و بخصوص از اهل ايران نيست و همچنين خاك هيچ نقطة دنيا حاصلحيزتر از ملك مشرق نيست. پس با وجود اين امتياز و تفوق شخصي و ملكي، ما ساكنين قطعة آسيا چرا بايد در هر چيز از مردمان فرنگستان عقب مانده و محتاج آنها باشيم؟ موافق تصديق و عقايد حكما و علماي فرنگ، سبب اين ترقيات حيرت‌انگيز كه بالفعل در اروپا مشاهده مي‌شود، نبوده و نيست مگر از انكشاف قوة بخار و اختراع راه‌آهن و كشتي آتشي براي تسهيل مراودات تجارتي كل عالم. خلاصه، اگر بخواهيم امتيازات طبيعي ممالك آسيا و بخصوص ايران را نسبت به ممالك ديگر بسنجيم، اسباب طول كلام خواهد شد، زيرا كه ارباب فراست و بصيرت به مقتضاي عدالت فطري‌شان منكر هيچ يك از تفوقات طبيعي و فطري اهل مشرق زمين نسبت به اهل اروپ نخواهد شد. محمد كاشف 1244ـ 1307 ش (محمدخان قاجار قوانلوـ كاشف‌السلطنه) فوائد راه‌آهناصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 15: دورۀ بهت: دارالفنوندر ميان ارگ دارالخلافة تهران عمارت بزرگ ......به جهت تحصيل و تعليم و تعلم ...... که اطفال اين دولت عليه بعضی علوم را که در اين دولت متداول نيست فراگيرند .وقايع اتفاقيه 1268 ه . قاصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 16: دورۀ خودیافت: دانشگاه تهرانمتمنی هستم تحقيق بفرمائيد که اگر دولت ايران بخواهد دارالفنونی دارای شعب ......طب و مهندسی راه سازی ( شوسه و راه آهن ) در طهران تأسيس نمايد به چند نفرمعلم........... .تيمور تاش به عيسی صديق، 1310اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 17: دورۀ خودیافت: پژوهش؟تصميم بر اين شد اساتيد دانشگاه تهران تحقيق هم بكنند. پس مقرر شد كه علاوه بر نوشتن جزوهكتاب هم ترجمه بكنند. و ديگر استاد تاريخ درس جغرافیا ندهد.عيسي صديق، يادگار عمر، 1344 اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 18: دورۀ خودیافت: فقدان تفکر در تاسیس! خاطرات مرحوم مجتهدی در تأسیس دانشگاه شریف حکایت از نبود یک تفکر بنیادی و راهبردی در تأسیس این دانشگاه دارد. محمدرضا شاه از او می‌خواهد یک دانشگاه بسیار بزرگی از لحاظ علمی و صنعتی در تهران تشکیل بدهید و دانشگاه تهران را از خواب بی‌هوشی بیدار کنید.اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 19: دوران گذار به آگاهیولی در سال 1344 بالاخره یک تعدادی احساس می کردند که دیگران پژوهش می کنند پس ما هم باید پژوهش بکنیم؛ انگیزه هم درست همین بود، که دیگران می کنند ما هم باید بکنیم..... ....اولین صحبت هایی که از آنجا به خاطرم مانده.....گفتم اگر بخواهیم پژوهش کنیم از جایی اقتباس کنیم.....توصیه من این بود.....جوّ کافه تریا ی هاروارد را ببینید چگونه است، آن را بیاورید. یوسف ثبوتیچالشهای فیزیک کشور: هم اندیشی انجمن ها و پژوهشکده ها، ص 103،فرهنگستان علوماصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 20: نمونه های بالا نشان از ظاهرگرایی و بی تاملی داردپیشینیان ما یا نیاز به تفکر در خود نمی دیدندیا فرصت تفکر نداشتندچشم؟گوش؟فکرت؟اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 21: تحول در نگرش بشرانقلاب علمی قرن 11-12 /17-18 (گالیله-نیوتون-دکارت)؛انقلاب صنعتی قرن 13 /19؛اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 22: تامل؟ما پدید آورندۀ نهادهای مدنی مدرن و مفاهیم زیر بنایی آن ها نبوده ایم. این نهاد ها در بخش دیگری از دنیا بر مبنای نیاز دیگران به وجود آمده اند.ما به تبع آنها به دنبال تاسیس این نهاد ها، از جمله دانشگاه، پژوهشگاه، و انجمن علمی، رفته ایم.این «تبعیت» با تامل نبوده است بلکه یک کپی برداری ناقص «فی البداهۀ» بدون تامل بوده! اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 23: تامل؟در دوران بهت و خودیافت فرصت تامل نداشته ایم:وام گیری و کپی برداری هر آنچه از مظاهر غرب که توانسته ایم، از جمله علم و دانشگاه و انجمن داری! اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 24: مخضرمکسی که نصف عمرش در جاهلیت باشد و نصف در اسلام؛ آنکه اسلام و جاهلیت را دریافته.شاعری که جاهلیت و اسلام را دریافته باشد.شعرای مخضرمین: مقابل شعرای جاهلیت.رفتار مخضرم-گونهاصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 25: قطبیدگی در جامعهگروههای سنتی: مفهوم منسوخ نظامیه یی از علم؛گروههای دانشگاهی: مفهوم مخضرم-گونه؛ مخلوطی از مظاهر علم نوین و مفهوم نظامیه یی.اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 26: ابزار ذهن؟دنياي نوين بسيار پيچيده است. ابزارهاي مصنوع و ابزارهاي ذهني آن هر دو پيچيده‌اند. ما كمي با پيچيدگي ابزارهاي مصنوع نوين آشنا شده‌ايم اما از درك پيچيدگي ابزار مفهومي تفكر نوين جهان صنعتي بسيار دورتر هستيم. اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 27: ساختار ذهندرک ما از طبیعت و پدیده های اجتماعی به ساختار ذهنی ما بستگی دارد.ساختار ذهنی ما در طول چند صد/هزار سال شکل گرفته! اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 28: تحول در ساختار ذهنهيچ‌يك از اين مفاهيم را خودمان خلق نكرده‌ايم؛ حتي مفهوم بنيادگرايي، كه ظاهراً يكي از مصداق‌هاي عمدة آن در دنيا خود ما هستيم، ابداع ما نيست. متفكران جهان صنعتي آن را ابداع كرده‌اند. اما چون اين ابزارهاي ذهني در كلمه متجلي مي‌شود تصور مي‌كنيم ابداع آن ساده‌تر از ابداع يا اختراع مثلاً اسكوئيد يا رايانه است. ابداع این مفهوم ها مترادف است با تحول در ساختار دهنی.اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 29: تغییرپذیری ساختار ذهنتغییر ساختار ذهنی، و ابداع مفاهیم جدید، حتی درک مفاهیم جدید احتیاج به زمانی بسیار طولانی دارد؛ گول سرعت سب مظاهر توسعه را نخوریم! بخصوص برای ملتی مثل ما ایرانیان که فرهنگی طولانی متنوع و سخت جان دارد!اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 30: اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 31: چهار مفهوم واژة علم در فارسیعلوم دينی سنتی؛2. علوم طبيعی سنتی؛3. علم، يا دانش، به‌معنای مجموعه‌ای از دانسته‌های روز؛4. علم در مفهوم مدرن آن يک فرآيند اجتماعی است، نتيجة آن دانش استاصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 32: دو مفهوم کلیدی در علم مدرناجتماع علمیگفتمان علمیاصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 33: دورۀ نقل علمدر این دورۀ گذار توسعه هنوز اجتماع علمی در ایران به وجود نیامده؛ هنوز گفتمان علمی سر نگرفته؛ ما هنوز علم آفرین نیستیم.در دورۀ نقل علم به سر می بریماصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 34: آسیب ها و سردرگمی هاهمیشه سعی کرده ایم موانع را ببینیم!اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 35: مصداق های آسیب ارزیابی: نمره با 2 رقم اعشار؛اعتباردهی سیاسی: چهره های ماندگار؛ناتوانی در جذب متخصصان درخشان؛ناتوانی در پرورش خلاقیت ها؛آموزش بر مبنای محفوظات؛واجفت شدگی از کنجکاوی انسانی و نیاز جامعه؛پذیرش مفهوم «–تر» و «-ترین» -ها؛فقدان گفتمان علمی؛تکیه بر اجتماع علمی بین المللی؛اعتبار گیری منسوخ از مراکز قدرت به جای اجتماع علمی جهانی یا داخلی. اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 36: چرخش نگرش: سندرم دورۀ نقل علمبا این همه آسیب و نابسامانی که در علم و پژوهش می بینیم بپذیریم که همه علائم یک نابهنجاری یا بیماری اجتماعی است. نام آن راسندرم دورۀ نقلمی گذارماصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 37: پژوهش مفهومی جدید بر خلاف علماما دچار سندرم نقلاصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 38: 46 مانع: سال 1371پيوست نامة مورخ 30/4/71 به شمارة 1516-ش/پ/ع از آقاي مهندس ميرسليم مشاور وقت رئيس جمهور در امور تحقيقات به اعضاي شواري پژوهشهاي علمي کشوراصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 39: چرخش نگرش: عوامل رشد به نهاد علم و وضع پژوهش در کشور باید به مثابۀ یک بیمار نگاه کرد؛ بیماری در حال احتضار که باید سعی شود زنده نگاه داشته شود. پس از زنده ماندن است که می توان به فکر قهرمان شدنش افتاد نه حالا!دیدن عوامل رشد یعنی زنده نگاه داشتن پدیدۀ علم و پژوهش به معنی مدرن آن.این رهیافت روی تمام اقدام های اجرائی ما اثر می گذارد.اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 40: رشد درون-زاد پژوهش موتور می خواهد!اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 41: موتور پژوهش این پژوهشکده چیست؟موتور پژوهش در کشور چیست؟اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 42: موتور پیشرفت؟آیا می خواهیم دنباله رو دیگران باشیم؟آیا به دنبال قدرت نظامی و اقتصادی هستیم؟آیا به دنبال خداگونگی انسان هستیم؟ و ایجاد امکان رشد شکوفایی انسانها به عنوان هدف خلقت!هر چه می خواهد باشدنمی توان بدون درک مدرنیت به پیشرفت دست یافت! این واقعیت با خردگریزی سازگاری ندارداصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 43: خداگونگی صص 221-224خداگونگی به جای علم مطلق نیوتنی و قدرت مطلق بیکنی! که این هر دوناشی از یک عصیان در غرب بود....با پذیرش این اصل ...هیچ مرزی برای علم نمی شناسیم مگر دانش و دانائی مطلق. مسدلۀ ما دیگر کسب علم نیست، گسترس و پیشرفت علم است.پذیرش این اصل با خردگریزی نظامیه یی ناسازگار است! اصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392

اسلاید 44: www.rmansouri.ir برای نوشته های تفصیلی من مراجعه کنید بهاصفهان، شعبۀ پژوهشکدۀ ریاضیات، 13 آذر 1392