صفحه 1:
0 0 ا
صفحه 2:
دیابتملیتوس از گروه بیماریهای متابولیک و یک اختلال چند عاملی
((1111111126101 است. كه با افزايش مزمن قند خون یا هیپرگلیسمی (طبق
معیارهای تشخیصی) مشخص میشود و ناشی از اختلال ترشح و یا عمل انسولین و یا
هر دوی آنهاست.
دیابت ملیتوس شامل مجموعهای از اختلالات است که با هیپر گلیسمی مزمن
و .اختلال متابولیسم کربوهیدرات» چربی و پروتئین همراهند
صفحه 3:
چون دیلبت علاج قطعی ندارد بنابرلین بهترین
درمان برای این بیماری» پیشگیری از آن است.
دیلبت یک اپیدصی بزرگ است. به طوری که
افزلیش شیوع لین بیماری در کشورهای در حال
توسعه چشمگیر است.
در سالهای اخیره شیوع بیماری در کشورمان سیر
صعودی داشته است .
صفحه 4:
انواع دیابت
00
صفحه 5:
صفحه 6:
دیابت نوع ۱
اغلب در اثر یک پدیدمی اتوایمیون سلولهای بتای پانکراس به صورت مزمن
تخریب میشوند و تولید انسولین متوقف میگردد. در مجموع ۱۰-7۱5 کل
بیماران مبتلا به دیابت را شامل میشود.
این بیماری بیشتر در کودکان و نوجوانان رخ میدهد, اما بروز آلن در سنین
بالاتر نیز دیده میشود.
تظاهر بالینی دیابت نوع ۱ پرنوشی . پرادراری ۰ کاهش وزن پلیفای »
تاری دید و در ۲۵ موارد کتواسیدوز است.
صفحه 7:
دیابت نوع ۲
شلیع ترین نوع دیلبت است. بیش از ۹۰ کل افراد مبتلابه دیلبت در
سراسر جهان مبتلا به این نوع دیابت هستند.
مبتلایان بیشتر در میانسالی وبه طور عمده پس از ۳۰ سالگی به اين
نوع دیلبت مبتلا می شوند (اگر چه سن ابتلابه لین بیماری پیوسته در
حال کاهش است).
اختلال اصلی در لین بیماری کمبود تولید انسولین یا مقاومت نسبت به
آن است.
صفحه 8:
دیابت ملیتوس علت اصلی بیماری کلیوی مرحلة نهایی ( 51۳ )
نابینایی و آمپوتاسیون اندام تحتانی به دلایل غیر ترومایی است. علت
اصلی مرگ در دیابت . بیماریهای قلبی عروقی استد
دیابت پنجمین علت مرگ ومیر در جوامع غربی بوده و بیماریزایی این
عارضه. چه از نظر هزین درملنی و چه از جهت از کارافتادگی « بسيار بالا
و یکی از عمدهترین مسایل بهداشتی و درمانی انسانها بشمار میرود.
صفحه 9:
اغلب بیماران ا!
تعیین شده
نوع دیابت چاق هستند و بیمارانی هم که طبق معیار
نباشند» در محدودهی شکم تجمع چربی دارند.
شیوع دیلبت نوع ۲ روزجه روز افزليش مییلبد, زیرا اگر چه توارث در لین
بیماری نقش زیادی دارد» اما عوامل محیطی نیز لثر چشم گیری در بروزن
دارند. زندگی صنعتی و شهر نشینی عامل اصلی افزليش تعداد مبتلایان به
این بیماری است.
صفحه 10:
عوامل ابتلا به دیابت نوع ۲
دیابت نوع ۲ یک بیماری چند عاملی است و دو عامل زیر در ایجاد
:آن دخیل هستند
لستعداد زنتیک( سلبقه یلبتلا بسه دیلبته رلفراد درجه یک-1
خانواده بسعنیپدر حادر» بسرادر با خولهر)
:عولملمحیطیکه شلمل-2
عدم تحرک بدنی
تغذیه نامناسب
چاقی و ]13177 بالا و توزیع چربی (در صورت 13111 طبیعی) در
اطراف کمر و باسن
صفحه 11:
نشانه های دیابت نوع دو چیست؟
- متاسفانه دیابت نوع ۲ یک بیماری بیسر و صدا میباشد.
-در واقع در سطوح نسبتاً بالای قند خون (200-180 9/41) نیز اين
بیماری میتواند نشانهای در بیمار ایجاد ننماید و ممکن است برای ماهها یا سالها
علامتدار نشود. در حالیکه آسیبهای آن متوجه ارگانهای بدن میشود.
- در سطوح بسیار بالای قند خون (220-200 09/01) فقط نشانههای
خفیفی را ایجاد میکند که شامل : افزلیش حجم ادرار (پر ادراری) و تشنگی
غير طبيعى (يرنوشى) )شد لزوم انجام غربالگری
صفحه 12:
دیابت حاملگی
دیلبت حاملگی با شیوع 46/5 یکی از عوارض شلیع دوران حاملگی استه با
عوارض جدی روی مادر و جنین.
هر اندازه از عدم تحمل گلوکز که برای اولین بار طی دوران حاملگی به وجود
آمده یا مشخص شود دیابت حاملگی نامیده میشود.
تشخیص دیلبت بارداری معیارهای خاص خود را دارد. بطوریکه آزمایشهای
روتین نظیر ۴195 تقریبا هیچ ارزشی در دوران حاملگی ندارد.
با غربالگری ویژه در ماههای ۲۸ - ۲6 بارداری تشخیص داده میشود.
صفحه 13:
چرا شبوع دیابت نوع دوم بسرعت در حال افزایش است!
۱)کاهش فعالیت بدنی
۲ افزایش توده بدنی
ترکیب سبد غذایی و مواد غذایی مصرفی خانوار و عادات تغذیهای
ع) افزایش شیوع بیماری فشارخون WE
۵) افزايش استرسهای روانی
صفحه 14:
چه کسانی باید از نظر داشتن دیابت نوع ۲ مورد بررسی قرار گیرند؟
* سابقه وجود دیابت در یکی از اعضای خانواده (والدین برادر یا خواهر)
* سابقه ابتلا به دیابت بارداری
* سابقة سقطء مردهزایی و تولد نوزاد ببشتر از 194
* حاملگی
* افراد مبتلا به بیماری فشارخون بالا
* افراد چاق یا دارای اضافه وزن
* افزايش کلسترول و یا تری گلیسیرید خون و کاهش ۲۱۲1 (چربی خوب خون)
صفحه 15:
|
۳۹
High 7
cholesterol
Obesity A
Family
History
shhealth’ Diabetes Risks
Certain
Medications
2
lypertension
صفحه 16:
معیارهای تشخیص و هدف درمان
( مصوبات کمیته کشوری دیابت)
صفحه 17:
قند پلاسمای خون وریدی ناشتا
کمتر از 100 767/011طبیعی است.
صفحه 18:
: تشخیص دیابت
دو نوبت قند پلاسمای خون وریدی ناشتا مساوی با
پیشتر از 1260 1110/01 باشد.
FBS = 126 mg/dl
صفحه 19:
IFG = Impaired Fasting
Glucose
قند ناشتای مختل
100mg s FBS < 126
ing/dl
صفحه 20:
IGT = Impaired Glucose
Tolerance Test
اختلال تحمل گل و کز (۲ ساعت بعد از مصرف ۷۵ گرم گل و کز
حوراکی)
هروه 200 > 135 > mga 140
صفحه 21:
وضعیت پره دیابتیک
Prediabetes = IFG or
IGT
صفحه 22:
بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ جهت کنترل بیماریشان
چه کارهایی را بایستی انجام دهند؟
الف) کاهش وزن
* چرا کاهش وزن ؟
اضافه وزن حتی به میزان کم بخصوص اگر در ناحیه شکم ذخیره شده
باشد. خطر پیشرفت دیابت نوع دوه بیماری فشارخون بالا و سطح بالای
کلسترول را افزایش میدهد. وزن مناسب و ترکیب بدنی مناسب
میتواند از بروز اين بیماریها جلوگیری نماید.
صفحه 23:
* در مبتلایان به ديابت نوع دوم فشارخون WY کلسترول بالا یا ترکیبی
از اين بيماريهاء کم کردن وزن بهترین درمان است. ورزش روزانه به
تنهایی یا همراه با سایر درمانها بسیار مناسب است و حتی گاهی نیاز
به درمان دارویی را با مکانیسم بهبود عملکرد انسولین از بین میبرد.
* افزایش وزن یک عامل خطر قلبیعروقی میباشد. این جمله به این
معنی است که حتی در غیاب دیابت افزايش فشارخون یا سطح
چربیهای خون یا حتی وقتی که اين بیماریها بخوبی درمان شوند.
کاهش وزن میتواند طول عمر شما را افزايش دهد.
صفحه 24:
eh
ب) ورزش My
برای هر فرد مبتلا به دیابت در مرحلة اول باید یک رژیم غذایی صحیح
همراه با برنامة فعالیت بدنی و ورزش منظم در نظر گرفته شود. این برنامه
بايد بر حسب وضعیت سلامت و تناسب بدنی هر فرد و متناسب با سن»
جنس وضعیت اجتماعی و نحوة درمان دارویی آن فرد تنظیم گردد.
انجام فعالیت بدنی و ورزش مستمر علاوه بر اينکه در پیشگیری اولیه دیلبت
نوع ۲ موثر است. بلكه قدم اول در درمان دیلبت نیز میباشد. علاوه بر لين در
کاهش خطر ابتلاءبه بیماربهای قلبیعروقی که از عوارض مهم و عامل اصلی
مرگ و ناتوانی بیماران دیابتی است نقش دارد.
صفحه 25:
انجام ورزش و فعالیت بدنی در سوخت وساز ذخایر سلولی و ساخت مجدد
.آنها نقش مهمی دارد
.ورزش در ضمن حساسیت سلولها به انسولین را افزایش میدهد
ورزش سبب افزايش تعداد كيرنددهاى انسولين غشاء خارجی سلولها
میشود و گلوکز بیشتری به داخل سلول راه میيابد. اثر عمدة فعاليت
بدنی بصورت افزایش میزان کلوکز انتقالی به عضلات و بافت چربی
است.
صفحه 26:
۷ کاهش د ز مصرفی زر
انجام فعالیت بدنی و ورزش در افرادی که داروهای خوراکی ضد دیلبت
مصرف میکنند موجب میشود که با کمترین دوز دارو بیماری کنترل
شود و همچنین بیمارلنی که تحت درمان با انسولین قرار دارند مصرف
انسولین آنها به حداقل کاهش مییابد
صفحه 27:
روشهای پیشگیری از دیابت نوع ۲:
۱) تغییر عادات غذایی و کاهش مصرف چربیهای اشباع و کاهش دریافت کالری
۲ افزايش فعالیت فیزیکی
>
( 5
۴ کاهش وزن
۵) کاهش استرسهای روزانه
) افراد بالای ۲۰ سال هر سه سال یک بار قند خون ناشتای خود را کنترل کنند.
صفحه 28:
ج) اجرای اصول برنامه غذایی مناسب برای افراد در معرض
خطر و افراد مبتلا به دیابت
صفحه 29:
صفحه 30:
داروهایخویلکیک اهنده قند خون(1
لنسولین(2
صفحه 31:
#داروهای ضد دیابت اعم از خوراکی و انسولین جایگزین سایر درمانها
للرزيم غذایی. ورزش. ...) نبوده, بلکه بعنوان درمان کمکی در روشهای
غير دارويى هستند.
#اين داروها بعد از شكست رزيم درمانى توام با فعاليت بدنى مستمر در
بسيارى از بيماران قند خون را تا حد زيادى كنترل مى كنند.
درصورتی که قند ناشتا بیشتر از 350-300 ۲00/01 باشد. احتمال
پاسخگویی به این داروها کم است.
این داروها در محدوه قند خون بالای 200 120/01 تجویز میشوند.
داروهای سنتی و گیاهی بعلت کاهش موقتی قند خون و عدم تاثیر
طولانی مدت توصیه نمیشوند.
صفحه 32:
داروهای خوراکی
١-سولفونيل اوردها (كلى بن كلاميد)
۲-بیگوانیدینها (در ایران فقط مت فورمین وجود دارد.)
صفحه 33:
مکانیسم اثر
۱) تحریک سلولهای بتای پانکراس جهت افزایش ترشح انسولین
۲ با افزایش مصرف محیطی کلوکز موجب کاهش گلوکونئوژنز مینود.
مهمترین عارضه : هیپوگلیسمی (بخصوص افراد مسن و نفروپاتی)
شکل دارویی : بصورت قرصهای ۵ میلی گرمی
روش مصرف : شروع تک دوز 5-1/23 ۳20 افزایش تدریجی حداکثر تا
mg20
۵ دقيقه قبل از غذا تجویز میشوند.
کاربرد در افراد با وزن طبیعی و یا لاغر
صفحه 34:
۶ مکانیسم اثر
()افزایش حساسیت سلولها نسبت به انسولين
۲) کاهش مقاومت محیطی نسبت به انسولین
۶ مهمترین عوارض : عوارض گوارشی, اختلال در جذب ویتامین و13 اسیدوز لاکتیک
* _ کنتراندیکاسیون مصرف : نفروپاتی افراد بالای ۷۰ JL بیماران با نارسایی قلبی یا
کبدی» افراد مستعد به اسیدوز لاکتیک
* شکل دارویی : بصورت قرصهای ۵۰۰ میلیگرمی
*_ روش مصرف : شروع با نصف قرص و حداکثر 3000 106
توام با غذا یا چند دقيقه بعد از آن
* _کاربرد در افراد چاق و دارای اضافه وزن (کمک به کاهش وزن)
* دارای ده اثر مفید : کاهش وزن - نداشتن عارضه هییه گلیسمی
صفحه 35:
تمام افراد مبتلا به دیابت نوع ۱
قند ناشتا بالای 350-300 1۳00/01
عدم کنترل و درمان دیابت نوع ۲ با درمان خوراکی (میتواند به همراه داروهای
خوراکی یا به تنهایی تجویز شود.)
دیابت بارداری
اعمال جراحی و استرسها (سکته قلبی .عفونتها)
کنتراندیکاسیون مصرف داروهای خوراکی
صفحه 36:
Duration (hr)
8 1۵ 2
2105
3105
1102.5
16 to 24
Peak (hr)
255
0.5 0 5
1103
5 ها 05
4 ما و
2۱12
2 ما 2
وم
05 5
Onset (hr)
0.5 to 4
0.25 to 0.5
0.17 to 0.33
0.25
1to 15
Insulin Preparations
Rapid-acting Regular
Insulin lispro
(Humalog)
Insulin aspart
(NovoLog)
Insulin glulisine
(Apidra)
Intermediate- = NPH
acting
Long-acting _ Insulin glargine
(Lantus)
Insulin detemir
(Levemir)
Premixed NPH/R 70/30
human NPH/R 50/50
Premixed Insulin protamine
analog aspartiaspart
70/30 (NovoLog mix)
0.25
Insulin protamine
lisproilispro 75/25
(Humaiag mix)
‘Adapted tromretorence 13
صفحه 37:
نکات عمده در تجویز انسولین
درمان با انسولین با مقادیر کم و ترجیحا ۱۳11[ و کریستال و در یک وعده آغاز می
۴ اسولین محاسبه شده بصورت کریستال و 7۷۰ بصورت 11 تجویز میگردد.
ق كريستال قبل از غذا (نيم ساعت) و 11011 قبل از خواب است» ولی در
صورت مصرف همزمان قبل از غذا تجویز میشود.
بهترین محل تزریق اطراف ناف و بصورت زیرجلدی است و محل باید مرتب عوض شود.
بازوها و رانها محل های مناسب دیگری هستند.
مقادیر ۳۳ لا[ با توجه به قندهای ناشتا و کریستال با قندهای بعد از غذا تنظیم میشود.
در صورت تزریق با یک سرنگ ابتدا انسولین کریستال و سپس 1۳11 به سرنگ کشیده
یکره
© مهمترين عارضه انسولينترابى : حملات هیپوگلیسمی
صفحه 38:
غربالکری با هدف کشف دیابت نوع ۲
استر اتژی اصلی اکثر برنامههای
کنترل دیابت است.
صفحه 39:
شيوع عوارض در بین افراد دیابتی
بیماری ایسکمیک قلبی ۰ * /۱۰ نفروپاتی
هیپرتاسیون * ۷۳ نوروپاتی
نارسایی قلبی * /۰ افسردگی
7 رتینو پاتی * ۳۸ پای دیابتی
:6 کاتاراکت ۴ /۳۷ هيب ركلسترولمى
با کتریوری * ۳۷ هیپرتری گلیسیریدمی
صفحه 40:
CA
وجود حداقل ۶ میلیون دیابتی در کشور که
در نیمی از آنها از پیماری خود بیاطلاعند.
صفحه 41:
: در بیماری دیابت نوع ۲ و همچنین بیماری فشارخون بالا
+تنها 7/۵۰ بیماران از بیماری خود آگاهی دارند.
+ تنها 7۵۰ بیماران اقدام به درمان بیماری خود میکنند.
+ تنها ۵۰ بیماران بیماری خود را کنترل میکنند.
+ یعنی تنها یک هشتم بیماران » بیماری خود را کنترل میکنند.
صفحه 42:
صفحه 43:
وضعیت دیابت در مناطق شهری و روستایی ایران
۸ افراد بالای ۳۰ سال جمعیت روستایی دیابتیک
۸ افراد بالای ۳۰ سال مناطق شهری دیایتیک( بخصوص در شهرهای بزرگ)
کل جمعیت کشور (روستایی و شهری) دیابتیک
صفحه 44:
بادمان باشد :
مرگهای منسوب به دیابت سالانه
۰ بمورد در سال برآورد شده است.
به اين ترتيب ديابت عامل 1 درصد از
كل مركهاى جهان است.
صفحه 45:
a افراد
ce کوری در ~
3 ۱ ۲ تشخیص دیاب
a :
تشخ
5 در زمان
: 3
ae S دار
ney Es
صفحه 46:
صفحه 47:
صفحه 48:
- در ۲۰-۲۵ دیابت نوع ۲ دیده میشود.
- شایعترین علت نارسایی مزمن کلیه و دیالیز
- با میکروآلبومینوری ظاهر میشود.
صفحه 49:
وضعیت واحدها و مراکز دیابت و آزمایشگاهها در برنامه
دیابت شهر تبریز
تعداد واحد دیابت : 4۵ دولتی : ۳۳ خصوصی : ۱۳
تعداد مراکز دیابت : ۵
تعداد مرکز جامع دیابت (سطح فوق تخصصی) : ۱ (در ال احدات)
تعداد آزمایشگاه : ۶۳ دولتی : > خصوصی : ۳۹
طرف قرارداد
صفحه 50:
اهم نتایج حاصل از اجرای برنامه دیابت شهری تاکنون
تعداد کل مراجعه کنندگان بالای ۳۰ سال غربالگری شده تا پایان شهریور ۹۰:
YUU
تعداد افراد پره دیابتی : ۳2۲۳۹
تعداد بیماران دیابتی قدیمی : ۱۹۸۳۲
تعداد بیماران دیابتی جدید : ۷۸۰۹
تعداد بیماران غیر دیابتی مبتلا به فشارخون بالا : ۲۹۱۹۱
صفحه 51:
تعداد بیماران غیر دیابتی مبتلا به هیپرتری گلیسیریدمید ۲۳6۰
تعداد بيماران غير دیابتی مبتلابه هیپر کلسترولمی : ۲6۰۹۸
تعداد افراد غیردیابتی مبتلا به اضافه وزن- 4۲2۹۹
تعداد افراد غیردیابتی مبتلا به چاقی : ۳۳۹۹۵
تعداد بیماران آموزش دیده- ۲۸۳۹۳
تعداد موارد مشاوره تغذیه : ۱۳۳۷۳
تعداد موارد ارجاع به سطح ۲ : YYW
صفحه 52: