رعایت اصول بهداشت جیوه توسط دندانپزشکان

صفحه 1:


صفحه 2:
آگاهی » نکرش و عملکرد دندانپزشکان نسبت به رعایت اصول بهداشت جیوه در مطب های خصوصی تهیه و تنظیم از : مقصود امیرپور - دکترای تخصصی ( ۳۲۲۵) مهندسی محیط زیست دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مراغه ‎m.amirpour1128@mrgums.ac.ir‏ 

صفحه 3:
آمالگام دندلفی » آلیاز جیوه با فلزات دیگر یکی از قدیمی وین مواد مصرفی در دندانپزشکی ترمیصی بوده و هنوز هم به عنوان رایجترین ماده ترمیمی مطرح است. () تفریا ۵ وصد ترمیم های انجام شده در دهان فاد از نع ترمیم های آمانام میباشد (۲) بر اساس مطالعات انجام شده جیوه موجود در ترمیم آمالگام ( ۵۰ وزنی آمالگام بلبه صورت بخار » یون يا ذرات آمالگام وارد بزاق بدن انسان می شود. (۳) با توجه به سمیت جیوه و اثر احتمالی آن بر سلامت عمومی بدین طی چند دهه اخیر منشاء بحث های بسیاری بوده است. در نتیجه آگاهی از اصول رعایت بهداشت جیوه » عمل به آنها جهت حفاظت از کادر مطب و بهینه سازی محیط کار و زندگی باید در راس دستورالعملهای جامع مطب داری قرار گیرد. 

صفحه 4:
(۴) اولین نظرات درباره مشکلات جیوه در همان آغاز کاربرد آمالگام دندانپزشکی در ایالات متحده مطرح گردید. جدل شدید بعدی در سال ۱۹۸۰ و توسط دکتر ‎٩81 ۲٩۷۵901۴5‏ صورت گرفت با لین اظهار که جیوه آزاد شده از آمالگام دندانی مسئول افزایش بیماری های انسان از طریق تاثیر مستقیم بر سیستم های قلبى » عروقی و عصبی است. (۵) هنوز هم نظرلتی درباره خطرات لین ماد رائه می شود. خطر سلامتی ناشی از کاربرد آمالکام دفدطفی‌به مرلتب در اعضای قیم مطب دندانپزشکی بالاتر از بیماران است. 

صفحه 5:
(۶) از نظر تاریخی یک منبع نادر هلی اساسی آلودگی جیوه در مطب دندانبزشکی پخش شدن اتفلقی مقادیری از جیوه ملع است. البنه این بخار جیوه است که تماس با آن نيم دندانيزشكى را در معرض خطر مسموميت قرار مى دهد. (۷) چنانچه جیوه آلوده کننده مربوط به آمالگام دندلنی ( مواد خام آمالگام دندان » آمالگام تازه اختلاط بافته » آمالكام تحت اعمال پالیش و برداشت و ...۰ ) به طور صحیح کنترل نشود ممکن است سلامتی افراد مطب به دلیل افزایش مقدار بخار جیوه به مخاطره بیفند. (۸) یک ساله مهم دیگر بهداشت محیط است . دفع غیر صحیح زبلله های آلودمبه آمالگام‌یا جیوه هم به شکل وسیعی بهداشت محيط را تحت تاثير قرار مى دهد. ~ ۶ 

صفحه 6:
آمالگام دندانی و تاریخچه کاربرد آن در دندانپزشکی آمالگام آلیلی از جیوه با یک یا چند فلز دیگر است که جیوه جزء اصلی آن است چون جیوه در دمای اتاق ملیع است . لذا می تولند با سایر فلزات که بد حالت جامد هستند ترکیب شود فلزات دیگر شامل نقره؛ قلع » مس و گاهی اوقات روی؛ بالادبوم؛آبندبوم و سلنیوم می باشند. ترکیب فلزات جامد . آلیاژ آمالگام نامیده می شود. تملیز بین آلیاژ آمالگام و آمالگام دندانی مههم است . آلیاژآمالگام که تولید می ‎a os‏ صورتبرادههای کوچک ‏ ذرات كروى ييا مخخلوطى از لين دو هست كه برلى مخلوط كردن .با مليع جبوه و و جیوه تهیه می شود خاصیت ۳۱۵51618 ( انعطاف پذیری ) داشته ‎oly‏ 

صفحه 7:
062 تركيب آلياز آمالكام دستورالعمل شماره ‎١‏ :884 » تركيب ويذه لى را براى الياز أمالكام ييشتهاد مى كند. اين دستور العمل تركيب آلياز ها رلبه طور قطعى مشخص نمی کند بلکهتغیبرلتی را در تر کیب شیمیلیی مجاز هی داند.ترکیب شیمییی ساسا بیددراینره و قلع باد مس ‎٠‏ روى . طلا » يالاديوم » اينديوم » سلنيوم يا جيوه بايد در مقادير كمتر موجود باشند. فلزلتى نظير بالاديوم , طلا و اينديوم در مقادير بسيار كم و مس در مقادير زياد برلى ايجاد مقاومت در برابر خوردكى و يهبود خواص مكانيكى توده آمالگام بکار رفته اند. ‎FO,‏ قره ۰ ۲۹ قلع و کمتر از ۶ مس ترکیبی مشابه ت کیب 6۰۷۰5131 در سال ۱۸۹۶ است ولی از دهه ۰ بسیاری از آلیاژهای آمالگام شامل ۶-۳۰ 7 مس می باشند. وی ۱ بیع 

صفحه 8:
مبنای طبقه بندی آمالگام عبارتند از : ۱- اندازه و شکل هندسی ذرات آلیاز آمالگام دندانی ۲- محتوای روی ۳- محتوای مس که اساسی ترین روش طبقه بندی امروزی است. از تظر محتوای روی آلیازهایی که بیش از ۰/۰۱ درصسیا کمتر باشند آلیاژهای بدون روی نامیده می شوند . اگر میزان مس ۵ یا کمتر باشد. ۵۷۷-0۲( مس پایین ) و در صورتیکه ‎High-copper st‏ ( مس بالا ) ناميده مى شود. ذرات به صورت: الف : اشکال نامنظم ب: ذرات کروی کوچک با ان ازه های متفاوت 

صفحه 9:
طبقه بندی آمالگام آلیاژهایباهس پایین به صورت اشکال نامنظم و کروی می باشند که هر دو شکل شامل نقره و قلع به صورت ترکیب بین فلزی هستند. در آليازهاىيباحهس بالايا همه ذرات كروى ( نقره - مس ) ازيك تركيب هستند ( 05140281 محدمء قطت) ( جيوه يكيارجه ) یا ترکیبی از ذرات بی شکل ( نقره - قلع ) می باشند (20003560) ( جیوه مخلوط شده ) . در آمالگامهای 15-10 20۳01260 / ایندیوم به تر کیب اضافه شده است. 

صفحه 10:
طبقه بندی آمالگام اضافه کردن 18( ایندیوم ) یه جیوه , میزان جیوه مورد نیاز و بخار جیوه حین و بعد از سفت شدن را کاهش داده و ‎ab ge) Wetting‏ شوندگی ) را افزايش داده است الين نوع آمالكامها در مقايسه با نوع بدون 13 ©©8©. 10 ( خزش جیوه ) و استحکام فشاری اوليه كمتر و استحكام نهايى بيشترى دارفد. ‎6٠‏ آمالكامهاى دندانى رايج از نوع 6006۵۲ - ‎۲٩309‏ ( مس بالا ) می باشند. در بين انواع 00۳6۲ - و۲11 نوع 2000360 بیشتر از 5۳06۲16۵1( جیوه کروی ) است. 

صفحه 11:
طبقه بندی آمالگام يى ‎copper jUT‏ - ۲۱191۱ باعث می شود که رستوریشن ( رستوریشن های دندانی شامل روکش ها «بریج هابونیر هیا لامیئیت ‎gle‏ اباتمنت ها هستند)» استحکام اولیه زیاد » 2۲66 پایین » مقاومت خوب در برابر کروژن ( خواص مکانیکی و مقاومت در برابر خوردگی ) » و شکستگی مارجینال ( استخوان مارجینال اطراف ایمپلنتهای دندانی ) داشته باشد. » یک ووكش يك يوشش شبه دندانى است که برروی یک دندان یا یک ايمبلنت قرارداده مى شود. » یک پویج شامل ۲یا چند روکش متصل بهم جهت جایگزینی یک يا جند دندان از دست رفتهمی بشد. + وفیر یا لامینیت ها یک لایه نازک از چینی بوده که به سطح قدامی دندان متصل می شوند تا سطح دندان را بهبود ببخشند . © يك اباقهنت يك قطعه كوجك است كه به بالاترين قسمت يك ايميلنت متصل شده وبه عنوان يك فونداسيون براى روكش بعدى عمل مى 5 

صفحه 12:
واکنش جیوه با آلياز آمالكام و ساختارهای حاصل از آن آلياز آمالكام ( آلياز نقره - قلع ) : از آنجا كه فقره و قلع دو جزء سازنده اصلى آلياز آمالكام است آشتابى با اين سيستم دوتايى تا حدى ضرورى است. مهمترین نکته در واکتش بین نقره - قلع لین است که وقتی بیک آلیاژ حاوی تقریبا ۳۷ نقره به آرامى تا زير دماى +4؟ درجه سائتيكراد سرد شود یک ترکیب فلزی 3511 ۸ موسوم به فاز گام ایجاد می گردد که مقدار نقر ترکیبی حدود ۷۳/ است. فاز کاما یکی از اجزاء سازنده مهم آلياز آمالكام حاوى نقره است كه بس از تركيب با جبوه خواص مکانیکی و کاربردی مطلوب را ابجاد می نماید. PIPE 

صفحه 13:
CG) are cess snenr stone oy GQ) آلياز آمالكام ( آلياز نقره - قلع ) : در عمل مقدار قلع حدود ۲۹-۳ 4 است و باقيمانده آليازٌ شامل نقره ء مس و روى است. در نوعی از آمالگام ‏ مقدار 4۵ انيديوم به جاى 0,: قلع بكار رفته است . در حاليكه در نوعی دیگر از آن کمتر از ۱ 4 بالاديم وجود دارد كه همين مقدار كم بالاخيم » خواص مكانيكى و مقاومت در برابر خوردكى ‎(COFTOSiON)‏ را بهبود مى بخشد. 

صفحه 14:
واکنش جیوه در آلیاژهای با مس پایین آلیاژ آمالگام که به صورت پودر است با جیوه مخلوط می شود. تا سطح ذرا. لیا با سرعت قلبل توجهی انجام شود. در خلال اين فرآیند جیوه به داخل ذرات قلح را آغاز می نماید تا ترکیب جیوه - نقره و جیوه - قلق تشکیل شود. : رآ خيس تمليد به طوريكه وأكنش بين جيوة و يعنى فاز كاما نفوذ كرده ‎٠‏ واكنش با ثقره و تركيب جيوه - نقره همان فاز كاما يك ( ‎١‏ ك) و تركيب جيوه - قلع به نام فاز كاما دو (! كا) ناميده مى شود. هنكاميكه بلورهاى ۱ و ؟ ك6 در حال تشكيل شدن است ء أمالكام نسبتا نرم است وبه راحتى مى توان متراكم نمود ..با كذشت زمان بلورهاى بيشترى از ‎١‏ 6 و ‎EY‏ تشكيل مى كردد و آمالكام سخت تر مى شود. 

صفحه 15:
© sere @ مقدار جیوه ای که برای تهیه آمالگام بکار می رود . آنقدر نیست که ذرات پودر رابه طور کامل تحت تاثیر قرار دهد . مقداری از تركيب 463512 اوليه كه دست نخورده باقی می میلند موسوم به ذرات واکنش نکرده است.به طور کلی واکنش آلیاژ آمالگام با مس يا جیوه را می توان به صورت زیر خلاصه کرد. Ag3sn(¥) +Hg Ag2Hg3(¥1)+ Sn7-8Hg(¥2) + Ag3sn 

صفحه 16:
واکنش جیوه در آلیاژهای با مس بالا این آلیاژها دو نوع اند : للف : نوع مختلط (عنح۸) : در خلال اختلاط ( 111117811012) جیوه داخل ذرات آمالگام نفوذ می نمایید و در درون آن حل می شود. حلالیت جیوه در نقره » قلع و مس بسیار متفاوت است. درییک دمای خاصی طی مدت زمان مشسخصی اگر ییک میلی گرم جیوه در مس حل شود در همین حللت ۱۰ میلی گرم جیوه در نقره و ۷ میلی گرم جیوه در قلع حل می شود. بنابرلین ذرلتی که دارای نقره وقلع هستند ء تقریبا تمام جیوه را در خود حل مى كنند و مقدار کمی از جیوه در ذرات نقره - مس حل خواهد شد. حل شدن جیوه در ذرات نقره - قلع شبیه به وضعیت آلیاژهای با مس پایین است و فاز ۱ # و ۲ * تشکیل خواهد شد و مقداری از ذرات نقره - قلع که وارد واکتش نشده است نیز باقی می ماند. 

صفحه 17:
واکنش جیوه در آلیاژهای با مس بالا اين آليازها دو نوع اند : ب : نوعيقى تركيبى ‎(Unicompositional)‏ : در آلیاژ تک ترکیبی تفاوت ميزان حلاليت جيوه در قلع « نقره و مس نقش مهمی را بر عهده دارد. از آنجا که میزان حلالیت جیوه در قلع ۱۷۰ بار بیشتر از حلالیت جیوه در حس و ۱۷ بار بیشتر از حلالیت جیوه در نقره است , مقداربسیاربیشتری جیوه با قلع وارد واکنش می شود و در نتیجه قلمی که پیرامون ذرات موجود است به واسطه تشکیل فاز ۲ یه اتمام می رسد. ولی درصد مس به دلیل انجام واکنش محدود با جیوه افزلیش می یلید نابراین پیرامون ذرات آلیاژهای تک ترکیبی توسط فازهای ۲ ۴ و ۱ # احاطه خواهد شد. درحالیکه ترکیب شیمیایی پیرامون آلیاژ ۸611113 به صورت ترکیب آليازى از ثقره - مس تركيب مى شود. 

صفحه 18:
مهمتیین خصوصیات آمالگام دندلنی شامل تغیبرات ابعادی , استحکام و ‎Creep‏ 9 مقایمت در برابر کروین است. دستور العمل شماره ۱ ۰3 ۸۱12/6 خاصیت فیزیکی را برای اندازه گیری کیفیت آمالگام ذکر کرده است که عبارتند از کییپ . ثبات ابعادی و استحکام فشاری ( 6.5) ( 56۳6۳9۴ 60۳0۳۲۵55۷۵) کریپ بین ۱-۴ ساعت استرس تعيين مى كردد. حداكثر 62۲6۵6 باید ۳ باشد. حداقل 6.6 یک ساعت بعد از سفت شدن 11192 (مكا ياسكال ) مى باشد. تا ۲۴ ساعت باید حداکتر +201۸0/6۲ و -260]1۲0/6۳0باشد. 

صفحه 19:
جیوه و عوارض ناشی از آن جهن خصوصیات فیزیکی جیوه از آنجاتیکه که جیوه دارای نقطه انجماد ۳۸/۸۷- درجه سانتی گراد است » تنها فلزیست که در درجه حرارت اتاق ملیع ( دمای محیط ) می باشد. جیوه با فلزلتى مانند طلاء نقره »سمس ء قلع و روی‌به آسانی ترکیب می شود ولی تحت شرایط عادی با فلزاتی نظیر نیکل» کروم» مولبیدون؛ کبلت و آهن ترکیب نمی شود. جیوه در حرارت ۳۵۶/۹ درجه سانتیگراد می جوشد و اگر خللص باشد فشار بخار زیادی در درجه حرارت اتاق دارد. استنشاق مداوم بخار جیوه ( با استنشاق بیش از حد بخار جیوه ) می تواند باعث مومیت شود. 

صفحه 20:
جیوه و عوارض ناشی از آن جهن خصوصیات فیزیکی جیوه : وه كه به روی یک سطح انداخته می شهند به راحتی گرد شده و شکل گلبولار خود را حفظ می کند. لین تملیل شکل گرفتن گلبولها مربوط به کشش سطحی زیاد ملیع جیوه است که 501706/0100 46 در ۲۰ درجه سانتیگراد می باشد. در مقایسه کشش سطحی آب 2013706/01 7 است. جیوه با درجه خلوص زیاد بعد از مدت کوتاهی » تارنیش (تارنیش یکی از معلیب آمالگام های دندانبزشکی است که ن را نسبت به کروین مسته كدو درعيجه موجب تخييب تريس شو أندكى تشان می دهد . چون ناخالصی ها فلز را آلوده می کنند و ایجاد یک ظاهر سطحى كدر مى نمايند. ناخالصيهاى موجود در جیوه می توانند میزان ترکیب جیوه با آلياز نقره را کاهش دهند. 

صفحه 21:
جیوه و عوارض ناشی از آن منابع طبیعی جیوه : افراد دائما در معرض جیوه محیط از منلبع مختلف می باشند.لین منلبع آلودگی مشکل بر هواي تنضی, تب مصرفی » غذای هضم شده و محصولات پزشکی با دندانپزشکی است. غلظت جیوه در هوابه میزان قلبل توجهی متفیر است ( مقدار آن در هوای خللص ۰/۰۰۲ میکروگرم بر میلی متر مکمب است در هوای منطقه شهری ۰/۰۵ میکروگرم بر میلی متر مکمب. در هوای نزدیک مناطق صنعتی ۳ میکروگرم بر میلی مترمکعب و هوای معادل جیوه محتوی ۲۰۰ میکروگرم بر میلی متر مکعب جیوه است). حد تحمل پذیرفته شده برای قرارگیری در معرض بخار جیوه برای 6۰ ساعت کار در هفته ۵۰ میکروگرم بر میلی متر مکعب است. نكته : بدن دائما جیوه این منابع را از خویش دفع می کند. 

صفحه 22:
جیوه و عوارض ناشی از آن در بیشتر مورد »مان جيوه در بدن كم و محدود است بنابرلين محتوى بدنی جیوه هيجكونه خطر بهداشتی محسوب نمی گردد. حتى اكر ميزان قراركيرى در معرض ‎one‏ بيش از حد تحمل بذيرفته شده باشد. دفع فعال ماده به سرعت از محتوی بدنی ماده کاسته آن را به مقادير كم طبيعى باز مى كرداند. در جنين شرليط ميزان جيوه حاصل از ترميم هاى آمالكام » بسيار كمتر از جيزى است كه توسط محيط فرد را در معرض جيوه قرار مى دهد . علاوه براين جبوه در طيف وسيعى از غذاها حضور دارد منتهی شکل آن از نظر شیمیایی در همه جا به یک صورت نیست. بزركترين منبع طبيعى جيوه ».به غير از شكل معدنى ‎٠‏ شكل بخار جيوه آزاد شده در ملى فعاليتهاى آتشفشلفى است . لين بخار نهايتا در اینوسهای سراسر جهان رسوب کرده و موجب ‎Se‏ بزرگترین بخش جيوه محلول در آب دنيا مى گردد. 

صفحه 23:
جیوه و عوارض ناشی از آن منابع طبیعی جیوه : لین ماده توسط موجودات کوچکی بنام پلافکقون جذب شده و در ابتدای زنجیره غذلیی قرار می گیرد. این ماده در ماهی های بزرگتر در حلقه های بالاتر زنجیره غذلیی متمرکز می گردد. شیرملهی و ملهیقن اساسا فاقد هر گونه دشمن طبیعی می باشند و به نظر در راس زنجیره غذایی اقیانهس قرار مى كيرند در بدن آنها غلظت جیوه خصوصا تا ۱۰۰۰ میکروگرم بر کیلوگرم می رسدبنابراین مصرف مقادیر زیادی ماهی تن یا شیرماهی می تواند به شکل چشمگیری محتوای جیوه را در بدن فرد افزایش دهد. 

صفحه 24:
جیوه و عوارض ناشی از آن منابع طبیعی جیوه : بدین دلیل که متیل مرکوری و ترکیبات آن به شکل معمول به عنوان قارچ کش و علف کش بر سطح دانه های 1000007 و غلات را آلوده می کنند.آنگاه جیوه در بدن آخرین حیوانات زنجیره غذایی تجمع می یابد. سطح ماده حدودا ۱۶۰ میکرو گرم در کیلوگرم وزن بدن علفخواران و ۲۵ میکرو گرم بر کیلوگرم‌وزن بدن آدمی خواهد رسید. 

صفحه 25:
متابولیسم جیوه جیوه فلزی است که بوسیله لیله کوارش خیلی کم جذب می شود. اما به صورت بخار قادر است به میزان کافی توسط ریه ها جذب می گردد و ادم حاد ریوی ایجاد می کند پس از جذب سریعا اکسید می شود و با گروههای سولفیدریل ترکیب می گردد. نیمه عمر جیوه فلزی حدود ۶۰ روز است و سرانجام از راه ادرار و مدفوع دفع می گردد. 

صفحه 26:
متابولیسم جیوه نمک جیوه فیرارانیک بوسیله لله گوارش و پوست جذب می شود. نمک های جیوه ابتا در کلیه تجمع می یبند ولی در کید » گلبولهای قرمز » مفز استخوان » طحال » ریه . روده و پوست نیز منتشر می شوند. مقدار کمی هم از سد خونی مفزی عبور می کند و در نهلیت از طریق ادرار و مدقوع دفع می گردد. جیوه 0۲9216( جیوه آلی) از طریق روده و پوست جذب إلى كردم متيل مركورى به علت سرعت حلالیت بالا آزادله از جفت و سدخونى - مغزى عبور مى كند و همجنين مى تولند در شير ترشح شود. جیوه معدنی هم می تواند در کلیه ها و (صعاعوه عبهد [۵ظ0) 5[/)(دستگاه عصبی مرکزی) تجمع یاید. 

صفحه 27:
متيل مركورى پاکتریهای خاصی در لب دریا موجودند که قادرند جیوه مسنی رأ بد عتيق موكوري تبدیل کنند علظت لین ترکیب در بافتهای ماهی و سایر موجودات اقیانوس بالا رفته و به اين ترتیب وارد زنجیره غذایی شده و وارد بدن انسانهایی می شود كه غذاى دربایی مصرف می کنند. برای مثال فضولات صنعتی دارای غلظت بالای جیوه معدنی به لب اطراف مینوماتای ژاپن برای سالیان درازی آزاد شد.ماهی لین آبها با متیل مرکوری آلوده شده و دلیلی برای سمیت حاد منجر به مرگ و سمیت مزمن سیستم عصبی مرکزی است که به عنوان بیماری مینامتا شناخته شده است. همچنین دارای لثر تراتون بوده و باعث بیماری میناماتای مادرزادی می شود و بيانگر آن است که کمترین دوز برای یجاد سمیتوم یماری مینامانا 151106 در روز متيل مرکوری است. 

صفحه 28:
متيل مركورى در اكثر افراد . جیوه آلی موجود در غذا . منبع اصلی آلودگی با جیوه است. بدن به سهولت متیل مرکوری را جذب مى كند. ولى دفع آن به شکلی غیرموثرتر از سایرانواع جیوه صورت می يذيرد.لين ماده يس از جذب تملیل به تجمع در پاره ای از اندام ها مثل کبد » کلیه و منز دارد. لين ماده نهایتا تماما دفع می گردد پلی سرعت لین امر به توانایی بدن در تبدیل این شکل جیوه به صورت های دیگر بستگی دارد. نیمه عمر متيل مركورى در بالغين ‎ee eee ee‏ متیل مرکوری در مغز 

صفحه 29:
وم بخار جیوه ترميم آمالكام تازه نسبت به آمالگام با طول عمر ۲ سال و بالاترء جيوه بيشترى آزاد مى كند و نشان داده شده که بیشتر ارگانیسمهای دهلنی در پلاک دندلنی حاوی 2700 جیوه می توانند رشد کنند. در شرایط نرمال ء آمالگام با بزاق بوشيده شده می شود که تمایل به کاهش فشار بخار جیوه دارد. ی توان امالگام ربا یک سلانت ررس ‎Say sees elie‏ اول لل ‎alls | sls ee SSL Al‏ ایندبوم (1.۸-1۴) نیز فشار بخار جیوه را کاهش می دهد. 

صفحه 30:
بخار جیوه جیوه دارای فشار بخار زیادی (0/00500) جیوه در ۳۷ درجه سانتیگراد ) بوده و تقریبا ۸۷۵ جیوه معدنی تنفس شده از طریق ریه ها جذب می شود. جذب گوارشی کم بوده و در حدود ۰/۰۱-۱۰ است. 

صفحه 31:
[Ha] ‏با جیوه‎ [Ha رابطه كمى بين نمونه هاى مو » خون و ادرار و اثرات توکسیک در ارکانهای هدف وجود دارد. توکسیسیتی جیوه معدنی شاید به علت تمایل آن به گروههای سولفیدریل روی پروتئینها باشد. اما نتیجه مطالعه ۷3/۳0 130 (آزمایش های برون تنی یا در محیط کشت آزمایشگاهی ) به خوبی با شرایط ۷3۷۵ 113(ازمايش های درون تنی ) مرقبط نبوده و تخریب و تجمع جیوه معدنی از یک نوع بافت به بافت دیگری متفاوت است. 

صفحه 32:
بخار جیوه حداکثر میزان مجاز بخار جیوه در هر متر مكعب هوا : انجمن بهداشت و سلامتی و انستیتو بین المللی برای بهداشت و سلامتی یک حد آستانه ای یا ‎TLV(threshold‏ ‎as limit value)‏ معادل ]5011 درهرمترمکمب هوا است. برای مقدار متوسط اکسپوژر( 051176 626۳)[ در معرض بخار جیوه | ۴۰ ساعت در هفته را برای بخار جیوه بیان نموده اند. سازمان بهداشت جهانی مقدار 25110/۳03 را بیان کرده است. دو سطح برای تعیین هد غلظت جیوه در هوا وجود دارد : یکی کمترین سطحی که باعث اثرات مضر می شود (/10۸۵1) (۱6۷6۱ 6۲1661 0056۳۷6۵ ]0۷۷65]) ( کین میزان اثر مشاهده شده ) و دیگری سطحی که باعث اثرات مضر نمی شود ‎(sats salts sige) (NON Observed adverse effect level) (NOAEL) t‏ 

صفحه 33:
بخار جیوه حداكثر میزان مجاز بخار جیوه در هر متر مکعب هوا : 100/3 ,1.00۸۳1 ب لیلج لثرلتک لینیکیو 0110/1713 5 ب رل فروتو کسیکب ودن] به از كار لمفتادزيا كاهشرعملكرد ككليه بسه شسکلناگم‌لن‌که سببلفزایشمیزلنسموم دفعیکسلیه در خون) لست هر دوی لین سطوح با اکسپوژر ثابت جیوه طی ۴۰ ساعت کار در هفته رابطه دارند. طبق نظریه ,0۸21 , ‎WHO . 25yg/m3‏ برلى افراد شاغل در محيط هلى صنعتى ‎٠‏ 0/1103[ 5برای جسیت عمومی و 1110/1223 برای کودکان :نان حامله و مردم بیمر است. 

صفحه 34:
بخار جیوه حداکثر میزان مجاز بخار جیوه در هر متر مکعب هوا : * متوسط میزان جیوه ادرار در کارکنان شاغل در مطب 6/110/111 تعیین شده است. # پاراسنتزی ( سوزش انتها) در حدود [000110/164 5 وزن بدن جیوه آتاکسی ( اختلال هماهنگی عضلانی ) در1000 116/166 درد مفصل در 2000120/10 * از دست دادن شنوایی و مرگ در 4000120/66 اتفاق می افتد. این ارقام خيلى بزركتر از جيوه آزاد شده از آمالگام با رژیم غذایی نرمال است. ع9 9 

صفحه 35:
‎Hg‏ اصول بهداشت جیوه در مطب های دندا منابع خطر جبوه در مطب دندانپزشکی : ‏رعايت بهداشت جيوه يكى از ملاحظات مهم در استفاده از آمالگام است . جهت دستبابی‌به لین لمر مهم ابتدا بلید منلبع جبوه را در مطب دندانپزشکی بشناسیم که عبارتند از : ‏مواد خام آمالكام كه جهت استفاده بعدى تكهذارى مى شوند ‏: آمالكام مخلوط شده و سفت نشده , در خلال مخلوط كردن ‎٠‏ قرار دادن در حفره دنداتى و سفت شدن در داخل دهان. ‏ج: خرده هاى آمالكام كه جهت مصرف كامل جيوه موجود , ألياز كافى ندارند. ‏أمالكامى كه تحت عمل 1731015113126 ( برداخت زدن ) و يا 80135113136 (جلا داهن ) قرار مى كيرد. ‎ ‎ ‎ ‎ ‏ترميم هلى آمالكام كه برداشتة مى شود ‏جیوه و تاثیات آن پر سم اتسان ‏کت ‎ ‎ ‎ 

صفحه 36:
‎[Hg‏ . اصول بهداشت جیوه در مطب‌های‌دندانپزشکی . ول ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‏نحوه و مقدار آزادسازی جیوه در مراحل مختلف کار با آمالگام : ‏کلیه مراحل مختلف کار با آمالگام در صورت کاربرد صحیح منجر به کاهش مقدار جیوه آزاد شده از آن خواهد بود. مقدارمینکین جیوه ازاد شده در هر یک از مراحل كار با آمالكام به شرح جدول زير مى باشدة ‏مرحله اختلاط 02-1 جاگذاری آمالگام 6 - 8 و۲ پولیش خشک ۳944 ‏پولیش همراه با آب 2 - 4 وبر تراوش ترمیم های آمالگام با اسپری آب و ساکشن قوی 20-15 ‎pg‏ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 37:
‎Hg‏ سطح دریافت سیستمیک جیوه از ترمیم های آمالگام ‏۱- میزان قابل تحمل اکسپوز جیوه در هر روز طبق گزارش بهداشت كانادا ‎(Health canada)‏ ۰/۰۱99 وزن بدن یا تقریبا 1 100/025 برای یک فرد بالغ تعیین شده است. ‏بر اساس استاندارد سلامتی آژانس حفظ محیط زیست ایالات متحده (۸ 2.5 ) میزان مجاز قرار گرفتن در معرض بخار جیوه ۰/۳ 0/703 هوا است. میزان مجاز بخار جیوه در هر میلی متر مکعب هوا 0/218 و میزان مجاز آن در بدن 0/310/160 می باشد. ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 38:
‎Hg‏ سطح دریافت سیستمیک جیوه از ترمیم های آمالگام ‎ ‎ ‏۲ جیوه در حضور دیگر فلزات ترمیمی بکار رفته در دهان دچار واکنش های گالوانیزاسیون (یکی از روش های محافظت از خوردكى ) شده و أز أمالكام به مخاط دهان و بزاق آزاد می شود. جیوه در لین شکل آزاد شده بسیار نايايدار بوده و به تدريج تبخير شده و وارد سيستم بدن ميزبان مى شود. ‏ميزان اكسيوزر روزانه جيوه از ترميم هاى آمالكام از "قا ‎٠٠٠٠‏ ميكروكرم براى هر روز با ميانكين بيش از ‎٠١‏ ‏ميكروكرم در روز مى باشد. مساله مهم و قابل توجه اين است كه معمولا جیوه از منابع چندی آزاد و از مسیرهای متعددی جذب بدن می شود. ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 39:
Hg ‏سطح دریافت سیستمیک جیوه از ترمیم های آمالگام‎ Hg فاکنورهلیی که توسط 0115010 و 130100310 برای جمع مقادیر جیوه جذب شده از ترمیم های آمالام مطرح است شامل موارد زیر می باشد : ‎-١‏ تعداد دنداتهاى ترميم ۲ تعداد سطوح ترميم شده يا لمالكام 7 ميزان يليه جبوه لزاة شدة ‏>- فاکنورهای مستعدکننهآزادسازی جیوه مثل مسواک زدن سرت ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‏ده با آمالكام ‏۵- عادات غذایی مثل تعدا و زمان وعده های غذایی ‎A‏ عادات مسواک زدن مثل تعداد و مدت مسواک زدن در روز ‎Hl‏ نی ۷- عادات تنفس دهانی مثل نسبت هوای دم و بزدم یا نسبت تنفس دهانی وبینی باز سير تنس ‎-٩‏ جذب از دستگاه وارشس ‎ ‎-٠١‏ ميزان وزن بدن ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 40:
و۲ مروری بر دستورالعمل های بهداشت جیوه دستور العمل های ‎American Dental Association)‏ ( ۲2/۸( انجمن دندانپزشکی آمریکا) : : ‏كادر مطب را از منابع بالقوه بخار جيوه در طى کار آگاهکنید. این منابع عبارتند از‎ -١ واحدهای آمالگام آماده مصرف : مرحله اختلاط آمالگام . نگهداری کپسولهای مصرف شده در ظروف در باز » مرحله قرار دادن أمالكام در حفره و بداشتن آن در ترمیم های قدیمی , مرحله بوليش آمالگام .گرم کردن وسایل لوه ب آمالكام و أمالكاماتورهاى پودری ای که که نشتی داشته باشند. علاوه بر اين کادر مطب باید شیوه مناسب دفع باقیمانده های آمالگام را با رعایت نکات زیست محیطی بدانند. ‎ms s‏ و سل ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 41:
و۲ مروری بر دستورالعمل های بهداشت جیوه ‎|Hg‏ دستور العمل های ‎American Dental Association)‏ ( ۲2/۸( انجمن دندانپزشکی آمریکا) : ۲- روش های صحیح نگهداری جیوه در مطب : به دست آوردن جیوه گازی یا مایع به شکل مطلق , اگر چه غیر ممکن نیست ولی بسیار دشوار است. چرا که این ماده متحرک بوده و دارای سوعت انتشار زياد و قابليت نفوذ در فضاهاى بسيار كوجك استه حتما در بسته بندیهای دارای درپوش پلاستیکی محکم و لراى لاهه اى مقواء احتمال نثنت بخار جیوه وجود دارد بنابراین مواد حاوی جیوه نبلید در معیط آزاد نگهداری شود. بلکه باید در کمدها و کابینت ها نگه داشته شودتا تمرکز موضعی جیوه در سایر نقاط مطب بد حتافل برسد. محل های نگهداری باید نزدیک هواکش باشد که هوای ساختمان را به خارج می کشد. 

صفحه 42:
۳ 9 ‏مروری بر دستورالعمل های بهداشت جیوه‎ Hg دستور العمل های ‎American Dental Association)‏ ( ۲2/۸( انجمن دندانپزشکی آمریکا) : ۳- توصیه می شود پیش از اتوکلاو کردن وسایل را در حمام التراسونیک (1321 0نحدهعه]171) تمیز کرد. در اغلب موارد پس از اتمام کار حمام اولتراسونیک . در مخزن دستگاه خرده های آمالگام دیده می شود. لین منبع بالقوه بخار جیوه را نیز باید به روش مناسب و بدون آسیب به محیط زیست برطرف کرد آمالگام باقیمانده روی وسایل در حرارت شدید اتو کلاو » سطح بسیار بالایی از بخار جیوه را آزاد می کند. * تهویه محیط اتوكلاو بايد به شكلى باشد كه اين سطح بالاى » بخار جیوه به کادر دندانپزشکی آسیب نزند. علاوه بر اين كاهى براى رفع كير آمالكام كربر آن را روی شعله حرارت می دهند تا آمالگام چ نرم شود. ابن كار سبب افزايش سيار خطرناك سطح جيوه در محيط اطراف خواهد (حمام التراسونيك به منظور تميز كردن و ستشو با کیفیت عالی برای قطعات با زوایا و خلل و فرج زیاد و نقاط غیرقابل دسترس) 

صفحه 43:
مروری بر دستورالعمل های بهداشت جیوه دستیر العمل های (دمناح۸950»1 1هغدء2 صدء تع حرة ) ۱/۲2۸ انجمن دندانپزشکی آمریکا) : نکته دیگر این که همه دندانپزشکان برای کاهش هزینه ها ء فرزهایشان ( حتی گاهی فرزهای یکبار مصرف ارزان قیمت ) را بارها استریل و دوباره از آنها استفاده کنند. این کار توان برش فرز را بسیار كم مى کند. استفاده از اين فرزها به هنكام تراش ترميم هاى قبلى ‎٠‏ زمان كار و سطح حرارت ایجاد شده را بالا مى برد و جون اين فرزها بر اثر استرس شدید و خوردگی ناشی از اتوکلاو شدن های مداوم . دچار خستگی (01307116]) فلزی شده لند. حتی ممکن است در دهان بیمار بشکنند. افزلیش زمان تراش و سطح حرارت بالای ایجاد شده میزان مجاورت دندانپزشک با بخار جیوه را یشتر می کند علاوه بر لين » با این فرزها نمی توان ترمیم قدیمی را به تکه های بزرگ ( که خطر آنها کمتر است ) تقسیم کرد. حتی اگر خطر بخار جیوه را کنار بگذاریم حرارت ناشی از این فرزهای کند می تواند به پالپ دندان آسیب بزند. 

صفحه 44:
‎|Hg‏ مروری بر دستورالعمل های بهداشت جیوه و ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‏دستیر العمل های ‎oni! JADA ( American Dental Association)‏ دندانيزشكى آمريكا) : ۴- محیط بلید تهویه منلسب داشته باشدبه شکلی که هوای درون محیط مطبسبه بیرون هدایت شود و هوای تازه داخل گردد. ‏اگر در محیط مطب از دستگاه ‎(Air CONCILION) Im curds‏ استفاده می شود. فیلترهای آن باید به تناوب عرض شود. مقادیر (صهناهاعننصقه طالععط 0صه باه‌کده (دده‌تادود»06) 051124 (سازمان ايشى و بهداشت شغلی) رلیج برای بخار جیوه 9 97/3323 اللاست. لين ميزان براى هشت ساعت كار در هر نوبت و حداكثر +4 ساعت كار در هفته می باشد. ‏در وف حد آستانه محیط تنفسی کادر دندانپزشکی ۳۰ میکروگرم جیوه بر متر مکعب هوا تعیین شده است. در کشورهای دیگر این ات وب ده أست. ننابدلب:, نمه, توا., گفت که آنا در محموع کادر دندانپزشکی از نظر تنفسی محیط سالمی دارند یا خير. ‎ ‎and Health Administration ‎ ‎ 

صفحه 45:
ونا مرورى بر دستورالعمل هاى بهداشت جيوه ون دستور ‎American Dental Association) le Joall‏ ( ۸۲2۸( انجمن دندانپزشکی آمریکا) : ۵- طراحی محل کار باید به شکلی باشد که بتوان آلودگی احتمالی را به راحتى برطرف كرد. يوشش كف اتاقها نبليد جاذب باشد. در عين حال بلید بدون درز باشد وبه آسانی تمیز شود . کف بسیاری از مطب هابا موکت یا فرش پوشانده شده . از جنس موزائیک و کاشی ( همراه پا بند کشی درزها ) است یا با لینوللوم تکه تکه فرش شده است. خرده های آمالگام یا آلودگیهای آن ممکن است وارد نقاطی شوند. که تمیز کردن آنها مشکل یا غیر ممکن است. فشار پا هنگام راه رفتن باعث خواهد شد که از اين نقاط آلوده به آمالگام بخار جیوه آزاد شود. اگر پس از کار به شیشه های عینک محافظتان نگاه کنید خواهید دید که اين شیشه ها با قطرات آب آلوده به ذرات آمالگام پوشیده شده اند. همین آب آلودهبه ذرات آمالگام ممکن است در طی روز روی کف زمین مطب را هم آلوده كند . لينولثوم يكبارجه ( بدون درز ) کف پوشی مناسبی برای کف مطب است که به رحتی تمیز می شود و روى آن أمالكام زايد باقى نمى ماند. 

صفحه 46:
ونا مرورى بر دستورالعمل هاى بهداشت جيوه ون : ‏انجمن دندانپزشکی آمریکا)‎ (۸۲2۸ ( American Dental Association) le Joall ‏دستور‎ ۶- فقط از آمالگام کپسولی استفاده کنید به استفاده از پودر آمالگام و جیوه فلز خاتمه دهید. در گذشته حتی از روش سانتریفوژ باز برای اختلاط آمالگام استفاده می کردند و بعد مخلوط بدست آمده را لای دستمال فشار می دادند تا جیوه اضافی آن گرفته شود. جیوه آزاد بدست آمده را یا در دستشویی می ریختند وبا جریان آب می شستند یا در ظرفی جمع می کردند تا یکبار دیگر استفاده كنند. تازه براى همه این کارها به ندرت از دستکش یا عینک محافظ استفاده می کردند. خوشبختانه امروزه اين روش منسوخ شده اس علی الرغم همه توصیه های انجام شده باز هم ممکن است ذرات جیوه به سطح بیرونی کپسولهای نو چسبیده باشند ( به دلیل سهل انگاری تولید. کننده ) حتی کپسولهای نو را هم بايد هميشه با دستکش لمس کرد تا در صورت وجود احتمالی ابن نقيصه مشكلى پیش نیاید. 

صفحه 47:
ونا مرورى بر دستورالعمل هاى بهداشت جيوه ون دستور ‎American Dental Association) le Joall‏ ( ۸۲2۸( انجمن دندانپزشکی آمریکا) : ۷- از آمالگاماتورهایی استفاده کنید که بازوی آن کاملا درون يك محفظه قرار داشته باشد. امروزه هم برخى دندانيزشكان از آمالگامتورهلیی استفاده می کنند که پوشش ایعفی ندرند گاهی ممکن است گپسول به درستی درون بازوها جا نيفتاده باشد وهس از روشن كردن دستكاه به هوا پرتاب شود که در صورت شکستن آن ‏ جیوه در محیط آزاد می شود در اين حالت آمالگاماتورهای کپسولی محافظ دار مانع از آلودگی محیط شوند. به مرور زمان همه آمالگاماتورها تا سطحی که به طور بالقوه برای سلامتی خطرناک است» به جیوه آلوده می شوند. اگر دستگاه غیرقابل تعمیر باشد باید بر اساس دستورالعمل های دفع زباله های پزشکی دور انداخت. 

صفحه 48:
و۲ مروری بر دستورالعمل های بهداشت جیوه دستیر العمل های ‎American Dental Association)‏ ( ۸۲2۸( انجمن دندانپزشکی آمریکا) : ۸- در کپسولهای آمالگام را پس از مصرف ببندید و همراه با هر وسیله یکبار مصرف دیگری که به جیوه آلوده است در كيسه های سربسته و بر مبنای قوانین مربوطه دور بیندازید. سوابق نشان دهنده ن است که در مطب .با کپسولها و سایر سطوح آلودهبه طرز مناسب برخورد نمی شود. کپسولهای مصرفء شده و رول پنبه های آلوده به جیوه با دستمال های کاغذی آلوده را نباید در ظروف زباله ای معمولی دفع نمود. اين زوايد باید در ظروفی با در محکم و قابل بسته شدن و با روش دفع زباله ای جداگانه دفع گردد. 

صفحه 49:
9" مروری بر دستورالعمل های بهداشت جیوه 9 ۳ دستیر العمل های ‎American Dental Association)‏ ( ۸۲2۸( انجمن دندانپزشکی آمریکا) : ‎-٩‏ به هنگام کار با آمالگام احتیاط کنید. ‏از تماس جیوه يا آمالكام تازه مخلوط شدهبا بوست خوددارى شود. شيوه هاى حفاظتى كه اساسا برای کنترل عفونت بکار گرفته می شوند این مشکل را نیز تا حد زیادی برطرف کرده اند. ‏ماسک ۰ شیلد . دستکش و عینک تقریبا در همه جای دنیا به کار می رند. متاسفانه شیوه های استاندارد حفاظتی » از ورود بخارجیوه به دستگاه تنفسی جلوگیری نمی کند. ‏توانیی فیلتراسیون بخار جیوه در برخی ماسکها بسیاربیشتر است. ماسک را بليد براى هر بیمار و در صورت لزوم حتی در طی کار برای یک بیمار عوض کرد. ‏هیچکدام از ماسکهای امروزی نمی توانندبخار جیوه با ذرات آمالکام کوچک تر از ۱۰ میکرون را فلترهکنند. ذرات میکرونی آمالگام با عبور از ماسک به نايزك هاى ريه راه بيدا می کنند. ‎ ‎ ‎ 

صفحه 50:
و۲ مروری بر دستورالعمل های بهداشت جیوه ‎|Hg‏ دستور العمل های (طمنادنء۸6۶0 [هنصهظ صدهءزهه۸ ۸۸۲۸۲( انجمن دندانپزشکی آمریکا ) : ۰- به هنگام پالیش کردن يا برداشتن ترمیم های آمالگام قدیمی از ساکشن های قیی استفاده کنید. لین ساکشن بلید به توری فیلتر مخصوص مجهز باشند. در گذشته که بسیاری از دندانپزشکان نه دستیار داشتند نه ساکشن های قوی . وقتی آب یا خورده های آمالگام در دهان بيمار جمع می شد از او می خواستند که دهلنش را بشوید و در کراشور خالی کند آب کراشور مستقیما به فاضللاب شهری می ریخت . امروزه این نوع آلودگی کمتر شده است. برخی از دندانپزشکان به خاطر ‎gush‏ دید بهتر دندانها را بدون استفاده از اسپری لب می تراشند. حرارتی که به لین ترتیب تولید مى شود هم به يللب آسيب مى زند و هم صورت تراش آمالكام موجب افزليش سطح بخار جیوه می شود که كاه بيش از ده برابر 

صفحه 51:
از توجه شما عزیزان تشکر میکنم